Uprawa konserwująca

Siew buraków cukrowych w mulcz

Uprawa konserwująca (ang. conservation tillage, niem. konservierende Bodenbearbeitung) - sposób uprawy z wykorzystaniem mulczowania, mający na celu ochronę gleby przed degradacją oraz zachowanie jej produktywności. Najczęściej odnosi się to do roślin jarych wysiewanych w szerokie rzędy, np. buraka cukrowego, kukurydzy, które sieje się w przemarznięty międzyplon ścierniskowy (facelia, gorczyca, rzodkiew). Siew, za pomocą specjalnych siewników, może następować w międzyplon (mulcz) płytko wymieszany z rolą lub bezpośrednio w przemarzniętą masę. Przy takiej technologii uprawy, wykorzystując warunki siedliska, plony roślin można utrzymać na poziomie zbliżonym do uprawy tradycyjnej.

Technologia uprawy konserwującej polega na wyeliminowaniu z jesiennej uprawy roli najbardziej energochłonnej uprawki, jaką jest orka przedzimowa oraz na rezygnacji z wiosennej uprawy, bądź też ograniczeniu jej do jednego płytkiego zabiegu, którego zadaniem jest wymieszanie mulczu międzyplonowego z rolą.

Bywa czasami błędnie nazywana uprawą zachowawczą.

Zalety orki

• Długotrwałe działanie spulchniające
• Lepsze napowietrzanie gleby pobudzające jej aktywność biologiczną
• Ograniczanie strat części spławialnych i składników pokarmowych
• Zaoranie chwastów i osypanego ziarna zbóż
• Dokładne przykrycie międzyplonów i resztek pożniwnych
• Zwiększenie strefy wzrostu korzeni
• Równomierne wzbogacenie gleby w próchnicę, wapń i składniki pokarmowe
• Likwidowanie głębokich kolein

Wady orki

• Zniszczenie naturalnej warstwy ochronnej gleby (roślinności i resztek organicznych)
• Zmniejszenie populacji geobiontów
• Niszczenie struktury gleby
• Sprzyjanie erozji wodnej i wietrznej
• Przesuszanie warstwy ornej
• Zaburzenie obiegu składników pokarmowych
• Zmniejszenie nośności gleby
• Zbyt szybki rozkład substancji organicznej
• Zbyt głębokie umieszczanie nawozów naturalnych i organicznych
• Głębokie umieszczanie nasion chwastów, które w uprawach następczych są wyorywane i pobudzane do kiełkowania
• Tworzenie podeszwy płużnej i zaskorupienia
• Wyrywanie kamieni i martwicy glebowej
• Wymaganie optymalnej wilgotności uprawowej
• Konieczność doprawiania zaoranego pola
• Możliwość siewu dopiero po odleżeniu się roli
• Niska wydajność i wysoka energochłonność

Linki zewnętrzne

• Uprawa konserwująca buraka cukrowego. ar.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-12)].
• Europejskie Stowarzyszenie Rolnictwa Konserwującego

Bibliografia

• Jacek Rajewski. 2010. Zastosowanie uprawy konserwującej w produkcji buraka cukrowego. Praca doktorska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.