Szpital św. Rocha w Warszawie
 Dziedziniec wewnętrzny dawnego budynku szpitala | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 24 |
| Ukończenie budowy |
1707 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′22,4160″N 21°01′02,6040″E/52,239560 21,017390
| |
Szpital św. Rocha w Warszawie – nieistniejący obecnie szpital, założony w 1707[1], początkowo prowadzony przez Bractwo św. Rocha, a w latach 30. XX wieku przez fundację pod zarządem Miejskim[1].
Utworzenie Bractwa św. Rocha
[edytuj | edytuj kod]Po przejściu zabójczej epidemii czarnej ospy w Europie, dziesiątkującej miliony osób i niesamowicie szybko rozprzestrzeniającej się, biskup poznański Jan Wężyk utworzył nową parafię świętokrzyską na Krakowskim Przedmieściu, która ufundowana przez Annę Wolfową, przekształciła się w Bractwo św. Rocha. Jego głównym celem było niesienie pomocy w czasie ewentualnego nawrotu owej niebezpiecznej choroby. W 1414 roku sobór w Konstancji ogłosił św. Rocha patronem podobnych bractw („opiekuna od zarazy”).
Założenie szpitala
[edytuj | edytuj kod]Szpital został założony w 1707[2]. Początkowo placówka mieściła się w domu Czyżykowskiego na Nowym Świecie[2]. W 1710 został przeniesiony na ul. Krakowskie Przedmieście 24[2]. Ten podniszczony już gmach został wyremontowany i w trzy lata później oficjalnie zatwierdzony, otrzymał prawa do wszelkich swobód kościelnych, a także do wybudowania kaplicy bądź ołtarza. Oficjalna nazwa „Szpital chorych płci obojga pod tytułem św. Rocha w Warszawie pod nr 395". Szpital miał służyć ubogim parafianom parafii św. Krzyża oraz członkom Bractwa św. Rocha[3].
Szpital św. Rocha był jednopiętrowym budynkiem, na którego skrzydłach znajdowały się miejsca dla „uciążliwie” chorych. Na pierwszym piętrze, pośrodku wybudowana została kaplica, a po jej stronach były sale (w każdej po 30 łóżek) dla potrzebujących, osobna dla kobiet i osobna dla mężczyzn. Na parterze znajdowały się sale chirurgiczne oraz inne niezbędne pomieszczenia (m.in. pralnia, spiżarnia, kuchnia).
W 1751 szpitalowi oddano w zastaw wieś Rakowiec, którą na własność przejął on dziesięć lat później, a następnie założył w jej sąsiedztwie folwark należący do niego do 1920[4].
W XIX w. utworzono kliniki, czyli sale dla chorych i takie, w których wykonywano zabiegi chirurgiczne i opatrunki.
W 1936 dyrektorem szpitala był dr Stanisław Gądek[1]. Szpital posiadał etatowo 102 łóżka, a rzeczywiście 120 łóżek[1]. W skład szpitala wchodził oddział chirurgiczny, oddział wewnętrzny, pracownia rtg, pracownia bakteriologiczno-chemiczną i biblioteka[1]. Przy szpitalu funkcjonowała Szkoła Pielęgniarska Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo[5].
W 1944 budynek szpitala został spalony[2]. W latach 1947–1948 został odbudowany z przeznaczeniem na siedzibę samorządu studentów UW, organizacji studenckich, PTTK, przychodni lekarskiej i księgarni, wchodząc w skład głównego kampusu Uniwersytetu Warszawskiego[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Konopka 1936 ↓, s. 1191.
- ↑ a b c d e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 847. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Zofia Podgórska-Klawe: Szpitale warszawskie 1388–1945. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 63.
- ↑ Jarosław Zieliński, Z dziejów Ochoty. Karczmy ochockie i folwark Rakowiec [pdf], „Ochotnik”, 24, 2007, s. 4-5.
- ↑ Konopka 1936 ↓, s. 1192.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Konopka: Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1936.