Sernik
Sernik – rodzaj ciasta deserowego lub deseru uformowanego na kształt ciasta, którego głównym składnikiem jest biały ser.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wypieki wykonane z sera znane były już w starożytnej Grecji[1]. Około 350 roku p.n.e. deser plakous został po raz pierwszy wspomniany przez Archestratusa jako potrawa podawana wraz z suszonymi owocami i orzechami. Współczesny mu grecki komediopisarz Antyfanes przedstawił bogaty opis deseru plakous, który wyrabiało się z mąki pszennej i sera koziego jako głównych składników[2]. Wraz z podbojem Grecji przez Cesarstwo Rzymskie, przepis na sernik poznali starożytni Rzymianie, nadając mu nazwę placenta[3].
Rodzaje serników
[edytuj | edytuj kod]| Typ sernika | Zdjęcie | Cechy wyróżniające | Przykładowy przepis |
|---|---|---|---|
| Sernik nowojorski | 
|
Masa serowa składa się z serka śmietankowego (cream cheese), śmietany, jajek i cukru[1]. Spód wykonuje się z krakersów z mąki graham zmieszanych z masłem, całość może być polana sosem truskawkowym[4] | |
| Sernik wiedeński | 
|
Sernik bez spodu | |
| Sernik japoński (スフレチーズケーキ) |
|
Sernik sufletowy, charakteryzujący się lekkością i puszystością, wysoko wyrośnięty wypiek bez spodu. Pieczony jest w bemarze w kąpieli wodnej[5] | |
| Sernik królewski (Russischer Zupfkuchen) |
|
Niemiecki sernik, którego oryginalna nazwa to Russischer Zupfkuchen. Sernik charakteryzuje się czekoladowym spodem, pieczoną masą serową i czekoladową kruszonką na wierzchu[6] | |
| Sernik polski | 
|
Polski sernik (regionalnie serownik[7]; dawniej serowiec[8]) wykonany jest z tłustego[9][10] lub półtłustego[10] twarogu, zagęszczony dodatkami skrobiowymi (mąką pszenną[9], kaszą manną[11], skrobią ziemniaczaną[10] – także pod postacią budyniu w proszku[11] – lub gotowanymi ziemniakami[10]). Do masy często dodaje się bakalie, zazwyczaj rodzynki lub kandyzowaną skórkę pomarańczową[9]. | Podstawowe składniki wypieku to: zmielony twaróg, jajka, cukier, masło, niewielka ilość dodatku skrobiowego, sól, proszek do pieczenia oraz wanilia, cukier wanilinowy lub inny środek aromatyzujący. Często masa serowa wykładana jest na uprzednio podpieczony spód z ciasta kruchego lub półkruchego. Wierzch bywa pokrywany (przed upieczeniem) startym na tarce o grubych oczkach ciastem kruchym albo posypany kruszonką. Po upieczeniu wypiek bywa dekorowany lukrem, polewą czekoladową, frużeliną itp. |
| Flaó | 
|
Wypiek o smaku anyżu, mięty, sera i cukru. Przepis pochodzi z Ibizy, tradycyjnie podawane jest z okazji Wielkanocy. Pierwsza wzmianka na temat tego wypieku pochodzi z 1252 roku[12]. |
|
| Sernik gotowany | Masło uciera się wpierw z cukrem i żółtkami, potem ze zmielonym twarogiem, następnie łączy się z pianą ubitą z białek, a w końcu zagotowuje z proszkiem budyniowym rozrobionym w mleku[13]. Sernik po wyłożeniu do formy należy schłodzić w lodówce[13]. | ||
| Budyń z twarogu | Zobacz: budyń (potrawa gotowana na parze). | ||
| Sernik na zimno | 
|
Sernik na zimno przygotowuje się bez obróbki termicznej: składa się on ze spodu (z herbatników lub biszkoptu), masy serowej zestalonej żelatyną, żółtkami lub agar-agar oraz warstwy galaretki na wierzchu. Warstwa galaretki może być wzbogacona owocami | Podstawowe składniki na masę serową zestalaną żelatyną to: zmielony twaróg albo serek homogenizowany (lub np. mascarpone) i ubita śmietanka, cukier oraz żelatyna. Sernik na zimno można przygotować także bez żelatyny: z masła utartego z żółtkami, cukrem i zmielonym twarogiem[14]. Spód sernika może być wykonany z wcześniej upieczonego ciasta, warstwy nasączonych biszkopctów (szampanek), pokruszonych herbatników itp. Przygotowaną masę serową wykłada się na tenże spód, pokrywa warstwą tężejącej galaretki i w końcu całość schładza się w lodówce do stężenia. |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Cheesecake History. [w:] Culinary Dictionary Index [on-line]. What's Cooking America. [dostęp 2023-09-22]. (ang.).
- ↑ Darra Goldstein: The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford: Oxford University Press, 2015. ISBN 0-19-931339-3.
- ↑ CDI 2018 ↓.
- ↑ 01.04.2019: The Best New York-Style Cheesecake. Baker by nature. [dostęp 2020-06-22]. (ang.).
- ↑ Japanese Cheesecake スフレチーズケーキ. Just One Cookbook. [dostęp 2020-06-22]. (ang.).
- ↑ Russian Chocolate Cheesecake Russischer Zupfkuchen. My Culinary Saga, 27.09.2017. [dostęp 2020-06-22]. (ang.).
- ↑ Serownik (sernik) handzlowski. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. podkarpackie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2016-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-02)].
- ↑
serowiec – definicja, synonimy, przykłady użycia [w]: Słowniki PWN [online] [dostęp 2024-02-04].
- ↑ a b c Monika Turek: Tradycyjny sernik z rodzynkami i skórką pomarańczową. [w:] www.rmf.fm [on-line]. RMF FM / Radio Muzyka Fakty Grupa RMF sp. z o.o. sp. k., 2019-12-23. [dostęp 2023-04-08].
- ↑ a b c d Weronika Tomaszewska: Jak zrobić idealnie puszysty sernik? Wystarczy dodać... ziemniaki. [w:] natemat.pl [on-line]. Grupa naTemat,, 2021-03-04. [dostęp 2023-04-08].
- ↑ a b Ewa Wachowicz: Sernik z żurawiną. [dostęp 2016-03-27].
- ↑ FLAÓ, the most traditional cake from Eivissa Island. Barcelona Cooking Classes. [dostęp 2020-06-22]. (ang.).
- ↑ a b Dorota Świątkowska: Sernik gotowany. [w:] Moje Wypieki [on-line]. Strona autorki książki Moje wypieki i desery, wyd. Egmont Polska 2013, 2011-12-05. [dostęp 2020-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-01)].
- ↑ Zofia Maciesowicz: „Potrawy z mleka i serów”, przepis „Sernik na zimno”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 262.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Przepis na starożytne ciasto placenta w serwisie YouTube