Przejdź do zawartości

SM UB-49

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy okrętu podwodnego UB-49 z 1917 roku. Zobacz też: inne okręty o tej samej lub podobnej nazwie.
SM UB-49
Ilustracja
SM UB-64(inne języki), okręt siostrzany UB-49
Klasa

okręt podwodny

Typ

UB III

Projekt

44

Historia
Stocznia

Blohm & Voss, Hamburg Cesarstwo Niemieckie

Położenie stępki

1916

Wodowanie

6 stycznia 1917

 Kaiserliche Marine
Nazwa

SM UB-49

Wejście do służby

28 czerwca 1917

Wycofanie ze służby

listopad 1918

 K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa

SM U-80

Los okrętu

poddany w 1919 Wielkiej Brytanii, złomowany

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


516 ton
651 ton

Długość

55,3 metra

Szerokość

5,8 metra

Zanurzenie

3,68 metra

Zanurzenie testowe

50 metrów

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 809 kW (1100 KM)
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 580 kW (788 KM)
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


13,6 węzła
8 węzłów

Zasięg

na powierzchni: 9040 Mm przy 6 węzłach
w zanurzeniu: 55 Mm przy 4 węzłach

Uzbrojenie
1 działo kal. 8,8 cm, 10 torped
Wyrzutnie torpedowe

5 × 500 mm

Załoga

34

SM UB-49 – niemiecki okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jedna z 96 zbudowanych jednostek typu UB III. Okręt miał wyporność 516 ton w położeniu nawodnym i 651 ton pod wodą, a jego główną bronią było 10 torped o kalibrze 500 mm wystrzeliwanych z pięciu wyrzutni. Napędzana silnikami wysokoprężnymi i elektrycznymi jednostka rozwijała prędkość 13,6 węzła na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu, osiągając zasięg nawodny wynoszący 9040 Mm przy prędkości 6 węzłów (i 55 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą).

UB-49 został zwodowany 6 stycznia 1917 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, a do służby w Kaiserliche Marine wcielono go 28 czerwca 1917 roku. Przebazowany na Morze Śródziemne został nominalnie wcielony w skład Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine pod nazwą SM U-80, pływając w składzie Flotylli Pola(inne języki). W czasie służby operacyjnej okręt odbył osiem patroli bojowych, podczas których zatopił 40 statków o łącznej pojemności 72 817 BRT, a siedem statków o łącznej pojemności 31 556 BRT zostało uszkodzonych. SM UB-49 został poddany Wielkiej Brytanii w styczniu 1919 roku w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne, a następnie złomowany.

Projekt i budowa

[edytuj | edytuj kod]

Wydane w kwietniu 1915 roku przez Inspektorat U-Bootów memorandum wzywało kierownictwo Cesarskiej Marynarki Wojennej do zaprojektowania i budowy uproszczonego typu okrętu podwodnego, który miał zostać wykorzystany w działaniach blokadowych Wielkiej Brytanii[1]. Budowa dużych, oceanicznych okrętów podwodnych trwała zbyt wiele czasu, podobnie jak używanych do ich napędu silników wysokoprężnych o dużej mocy, co powodowało duży niedobór jednostek tej klasy w niemieckiej flocie[1][2]. Wznowienie na początku 1916 roku nieograniczonej wojny podwodnej sprawiło, że konieczne stało się opracowanie średniej wielkości okrętu podwodnego uzbrojonego w torpedy, który można było szybko zbudować[3]. Przybrzeżne okręty typu UB II były zbyt słabo uzbrojone i miały niewystarczający zasięg, przez co ich użycie ograniczone było przeważnie do wód Morza Północnego i kanału La Manche, natomiast nowo projektowane torpedowe okręty podwodne musiały być zdolne do operowania wokół Wysp Brytyjskich i na Morzu Śródziemnym[4][5]. Zrezygnowano z wcześniejszego schematu prostych jednostek jednokadłubowych z zewnętrznymi zbiornikami balastowymi na rzecz konstrukcji dwukadłubowej[6][7].

Projekt nowego okrętu podwodnego średniej wielkości oparto na konstrukcji udanych podwodnych stawiaczy min typu UC II[2][4]. Dziobowej części okrętu nadano nowy profil, a szyby minowe zastąpiono przedziałem torpedowym z czterema wewnętrznymi wyrzutniami torped; powiększono również wyposażony w dwa peryskopy kiosk[4]. Znacznie została powiększona moc silników spalinowych i elektrycznych, jak również pojemność zbiorników paliwa, jednak odbyło się to kosztem zmniejszenia o 40% wielkości baterii akumulatorów i o blisko 30% ich pojemności w stosunku do SM U-16(inne języki), przez co spadła prędkość podwodna i zasięg[4]. Okręty charakteryzowały się doskonałą manewrowością i krótkim czasem zanurzania wynoszącym 30 sekund[8][9]. Budowa okrętów o nadanym przez Inspektorat U-Bootów numerze projektu 44, zwanych później typem UB III, miała rozpocząć się po zrealizowaniu przez stocznie kontraktów na budowę jednostek typu UB II i UC II, czyli najwcześniej wiosną 1917 roku[4].

SM[a] UB-49 zamówiony został 2 maja 1916 roku jako jednostka z liczącej 24 jednostki I serii okrętów typu UB III[4][b]. Powstał w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu jako jeden z 26 okrętów typu UB III zbudowanych w tej wytwórni[4][10]. UB-49 otrzymał numer stoczniowy 294 (Werk 294)[11][12]. Stępkę okrętu położono w 1916 roku, a zwodowany został 6 stycznia 1917 roku[12][13]. Koszt budowy okrętu wyniósł 3 mln 276 tys. marek[14].

Dane taktyczno-techniczne

[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze przedziału torpedowego siostrzanego okrętu podwodnego UB-110
Wnętrze przedziału torpedowego siostrzanego okrętu UB-110(inne języki)

SM UB-49 był średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[7][15]. Długość całkowita wynosiła 55,3 metra, szerokość 5,8 metra i zanurzenie 3,68 metra[7][14]. Kadłub sztywny miał 40,1 metra długości i 3,9 metra szerokości[14][16]. Podzielony był grodziami na następujące przedziały (od dziobu): przedział torpedowy, pomieszczenia załogi, centrala, pomieszczenia załogi, przedział silników spalinowych, przedział silników elektrycznych oraz rufowy przedział torpedowy[17]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 8,25 metra[14][16]. Dziób jednostki przystosowany był do przecinania sieci przeciwpodwodnych[18]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 516 ton, a w zanurzeniu 651 ton[7][14].

Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne MAN S6V35/35 o łącznej mocy 809 kW (1100 KM) przy 450 obr./min, a pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 580 kW (788 KM) przy 362 obr./min[7][19]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby o średnicy 1,4 metra każda[9]. Jednostka wyposażona była w dwa stery kierunku i dwa podwójne stery głębokości[20]. Okręt osiągał prędkość 13,6 węzła na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu[7][14]. Zasięg wynosił 9040 Mm przy prędkości 6 węzłów w położeniu nawodnym oraz 55 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[7][14]. Zbiorniki mieściły 75 ton paliwa[12][14][c], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym pomieszczeniem mieszkalnym załogi[20]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[8][12][d], a czas wykonania manewru zanurzenia 30 sekund[8][21].

Głównym uzbrojeniem okrętu było pięć wewnętrznych wyrzutni torped kalibru 500 mm: cztery dziobowe i jedna na rufie, z łącznym zapasem 10 torped[5][9]. Broń artyleryjską stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 8,8 cm TK C/08 L/30, z zapasem amunicji wynoszącym od 160 do 296 naboi[9][12]. Okręt wyposażony był w dwa peryskopy: wachtowy i bojowy[18]. Wyposażenie ratownicze stanowiła umieszczona na pokładzie łódź ratunkowa[9].

Załoga okrętu składała się z trzech oficerów oraz 31 podoficerów i marynarzy[8][20][e].

Służba

[edytuj | edytuj kod]

1917 rok

[edytuj | edytuj kod]

SM UB-49 został wcielony do służby w Kaiserliche Marine 28 czerwca 1917 roku[9][11]. Dowództwo okrętu objął kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant) Hans von Mellenthin, wcześniej dowodzący UB-43[22]. Po okresie szkolenia okręt otrzymał rozkaz udania się na Morze Śródziemne i 22 sierpnia wyruszył z Kilonii w długi rejs w kierunku austro-węgierskich baz[23].

2 września w odległości około 130 Mm na północny zachód od przylądka Finisterre (na pozycji 46°00′N 11°04′W/46,000000 -11,066667) okręt zatrzymał i po ewakuacji załogi zatopił zbudowany w 1893 roku norweski szkuner z pomocniczym napędem motorowym „Caracas” o pojemności 1077 BRT, płynący z Filadelfii do La Rochelle z ładunkiem oleju smarowego w beczkach[24]. Dwa dni później w pobliżu portu Ribeira U-Boot zatopił zbudowany w 1894 roku grecki parowiec „Theodora” (2899 BRT), płynący z Cagliari do Nantes (nikt nie zginął)[25]. 6 września na zachód od Gibraltaru UB-49 zatrzymał i po zejściu załogi zatopił zbudowany w 1872 roku francuski żaglowiec z pomocniczym napędem motorowym „Moina” o pojemności 168 BRT, płynący na trasie Tanger – Dunkierka (na pozycji 36°32′N 7°15′W/36,533333 -7,250000)[26]. Nazajutrz lista wojennych osiągnięć załogi okrętu podwodnego powiększyła się o trzy pozycje: trzy brytyjskie parowce i portugalski żaglowiec[27]. W odległości 60 Mm na południowy zachód od Przylądka Spartel(inne języki) UB-49 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1912 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Hunsbridge” o pojemności 3424 BRT, transportujący m.in. węgiel ze Swansea do Gibraltaru (na pozycji 35°10′N 5°50′W/35,166667 -5,833333, w wyniku ataku zginęły dwie lub trzy osoby)[28][29]. Następnie na wodach zachodniego podejścia do Cieśniny Gibraltarskiej U-Boot storpedował dwa kolejne brytyjskie parowce: zbudowany w 1898 roku uzbrojony „Clan Ferguson” (4808 BRT), przewożący węgiel i drobnicę z Glasgow do Bombaju, zatopiony na pozycji 35°50′N 6°10′W/35,833333 -6,166667 ze stratą 10 członków załogi[28][30] i pochodzący z 1895 roku „Brodmead” (5646 BRT), płynący z ładunkiem węgla z Barry do Port Saidu, który doznał uszkodzeń na pozycji 35°52′N 6°13′W/35,866667 -6,216667 tracąc 12 marynarzy[31]. Tego dnia w odległości 12 Mm od Larache (na pozycji 35°09′N 6°35′W/35,150000 -6,583333) UB-49 zatrzymał i zatopił portugalski żaglowiec „Casa Blanca” (31 BRT)[32].

9 września U-Boot wszedł w skład Flotylli Pola(inne języki) (niem. U-Flottille Pola)[11]. Okręt nominalnie wcielono do K.u.K. Kriegsmarine pod nazwą SM U-80, jednak załoga pozostała niemiecka[33][34].

16 grudnia w pobliżu San Vito Lo Capo UB-49 zatrzymał i zatopił ogniem artyleryjskim zbudowany w 1871 roku włoską drewnianą brygantynę „New York” o pojemności 442 BRT (na pozycji 38°14′N 12°55′E/38,233333 12,916667) oraz włoski żaglowiec „San Francesco Di Paola” (51 BRT)[35][36]. Dwa dni później na południe od Salerno (na pozycji 40°08′N 14°56′E/40,133333 14,933333) załoga okrętu zatrzymała zbudowaną w 1906 roku włoską drewnianą brygantynę „Giuilo S” o pojemności 151 BRT, transportujący ładunek siarki z Lipari do Port-Saint-Louis-du-Rhône[37]. Statek został celnie ostrzelany, a następnie po ewakuacji jego załogi niemieccy marynarze umieścili na pokładzie ładunki wybuchowe; mimo eksplozji żaglowiec ostatecznie nie zatonął i został później odholowany do portu[37]. 20 grudnia w Zatoce Genueńskiej U-Boot zaatakował trzy parowce, topiąc dwa i jeden uszkadzając[27]. Nieopodal Taggii (na pozycji 43°49′N 7°53′E/43,816667 7,883333) okręt zatopił zbudowany w 1900 roku włoski parowiec „Attualita” (4791 BRT), płynący z Savony do Gibraltaru[38]; w odległości 1 Mm na południe od latarni morskiej Capo Mele(inne języki) został storpedowany i zatopiony pochodzący z 1915 roku norweski parowiec „Regin” o pojemności 1845 BRT, płynący pod balastem z Genui do Almeríi (w wyniku ataku śmierć poniósł jeden marynarz)[39], a w odległości 1 Mm od San Remo w wyniku ataku U-Boota został sztrandowany zbudowany w 1908 roku amerykański parowiec „Suruga” (4374 BRT), płynący z Genui do Marsylii (obyło się bez strat w ludziach)[40][f]. Następnego dnia na tych samych wodach okręt podwodny zaatakował dwa kolejne płynące z Genui do Gibraltaru włoskie parowce: zbudowany w 1911 roku „Stromboli” (5356 BRT), zatopiony nieopodal latarni morskiej Capo Mele (na pozycji 43°57′N 8°12′E/43,950000 8,200000) i pochodzący z 1913 roku „Monte Bianco” (6968 BRT), storpedowany i uszkodzony na pozycji 43°58′N 8°12′E/43,966667 8,200000[41][42]. 22 grudnia na południe od Livorno UB-49 storpedował i uszkodził transportujący ładunek drobnicy zbudowany w 1895 roku włoski parowiec „Piemonte” o pojemności 2395 BRT, który osiadł na mieliźnie i został później podniesiony[43]. Nazajutrz w odległości około 20 Mm na północ od Populonii okręt zatopił płynący z Kalkuty do Genui zbudowany w 1905 roku włoski parowiec „Caboto” o pojemności 4418 BRT[44]. 25 grudnia w Zatoce Policastro(inne języki) UB-49 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1898 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Umballa” o pojemności 5310 BRT, transportujący jęczmień z Karaczi przez Syrakuzy do Neapolu (na pozycji 39°46′N 15°39′E/39,766667 15,650000, w wyniku ataku zginęło 15 członków załogi)[28][45].

1918 rok

[edytuj | edytuj kod]

Na początku 1918 roku niemieckie siły podwodne na Morzu Śródziemnym przeszły reorganizację, w wyniku której Flotylla Pola została podzielona na dwie części: I Flotylla w Poli (niem. I. U-Flottille Mittelmeer) i II Flotylla w Cattaro (II. U-Flottille Mittelmeer), a UB-49 znalazł się w składzie tej drugiej[11][46]. W tym roku w miejsce działa kalibru 8,8 cm zamontowano działo kalibru 10,5 cm Utof C/16 L/45 (zapas pocisków wynosił od 108 do 192)[9][47].

26 stycznia na zachód od Sycylii okręt zatrzymał i zatopił zbudowany w 1884 roku włoski żaglowiec „Caterina” o pojemności 22 BRT (na pozycji 37°36′N 12°18′E/37,600000 12,300000)[48]. Dwa dni później ten sam los spotkał dwie włoskie brygantyny: zbudowaną w 1914 roku „Lysi” o pojemności 247 BRT, zatrzymaną i zatopioną na wschód od Sardynii na pozycji 40°44′N 9°50′E/40,733333 9,833333 i powstałą w 1902 roku „Elsa” (165 BRT), zatrzymaną i zatopioną na południe od Anzio (na pozycji 41°23′N 12°37′E/41,383333 12,616667)[49][50]. 29 stycznia U-Boot zatrzymał i zatopił kolejnych pięć włoskich żaglowców: zbudowaną w 1893 roku drewnianą brygantynę „Ada” o pojemności 179 BRT (na pozycji 41°20′N 12°40′E/41,333333 12,666667)[51], pochodzący z 1885 roku „Paolo Merica” o pojemności 127 BRT (na pozycji 41°24′N 12°34′E/41,400000 12,566667)[52], zbudowany w 1885 roku „Fanny” (74 BRT)[53], „Lavoro” (160 BRT)[54] i „Lucia Martini” (160 BRT; trzy ostatnie jednostki w Zatoce Genueńskiej)[55].

4 lutego nieopodal Genui UB-49 zaatakował i uszkodził zbudowany w 1917 roku brytyjski parowiec „General Church” o pojemności 6600 BRT, płynący pod balastem z Genui do Saint John (na jego pokładzie zginęły dwie osoby)[56]. Trzy dni później w pobliżu Livorno U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1911 roku włoski uzbrojony trawler G32 (237 BRT)[57][g]. 8 lutego w odległości około 40 Mm na południe od latarni morskiej La Garoupe(inne języki) okręt zatrzymał i po ewakuacji załogi zatopił zbudowany w 1871 roku duński drewniany szkuner „Mette” o pojemności 118 BRT, płynący pod balastem z Genui do Ibizy[58].

13 marca w odległości 70 Mm na południowy zachód od Neapolu UB-49 zatrzymał i zatopił zbudowany w 1884 roku włoski drewniany kuter „S. Francesco Di Paola D.” o pojemności 26 BRT (na pozycji 39°45′N 12°38′E/39,750000 12,633333)[59]. Tego samego dnia na pozycji 40°36′N 13°09′E/40,600000 13,150000 w wyniku ataku U-Boota uszkodzeń doznał zbudowany w 1898 roku brytyjski parowiec „Umta” o pojemności 5422 BRT, płynący z Genui przez Neapol do Aleksandrii (na pokładzie odholowanego do portu statku zginęło ośmiu marynarzy)[60]. Następnego dnia nieopodal wyspy Ponza(inne języki) okręt zatopił zbudowany w 1903 roku włoski parowiec „Principessa Laetitia” o pojemności 4011 BRT, który wypłynął z Genui (nikt nie zginął)[61]. 15 marca w odległości 60 Mm na południowy wschód od Przylądka Carbonara(inne języki) UB-49 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1904 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Clan Macdougall” o pojemności 4710 BRT, płynący pod balastem z Neapolu do Bizerty (w wyniku ataku zginęło 33 członków załogi, w tym kapitan)[28][62]. Dwa dni później w pobliżu Przylądka Figari(inne języki) (na pozycji 41°07′N 9°57′E/41,116667 9,950000) U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1912 roku włoski parowiec pasażerski „Tripoli” o pojemności 1743 BRT, a na jego pokładzie zginęło 288 osób[63]. 18 marca w odległości 90 Mm na wschód od Przylądka Figari (na pozycji 41°04′N 11°48′E/41,066667 11,800000) okręt zatopił z działa pokładowego zbudowany w 1916 roku francuski holownik „Utrecht” (293 BRT), a w wyniku ataku zginęło dwóch marynarzy[64]. Następnego dnia w Zatoce Neapolitańskiej załoga UB-49 zatopiła dwa włoskie żaglowce: zbudowany w 1886 roku „San Francesco Di Paola” (70 BRT), przewożący ładunek fosforanów z Tunisu do Włoch, zatrzymany i zatopiony w odległości 70 Mm na północny zachód od Neapolu (na pozycji 40°40′N 13°48′E/40,666667 13,800000) oraz przewożący ładunek siarki pochodzący z 1902 roku drewniany bark „Giovanni Albanesi” o pojemności 497 BRT, zatrzymany i zatopiony ogniem artyleryjskim na pozycji 40°25′N 13°17′E/40,416667 13,283333[65][66]. 20 marca w Zatoce Neapolitańskiej (na pozycji 40°57′N 13°17′E/40,950000 13,283333) okręt zatrzymał i zatopił zbudowany w 1904 roku włoski kuter „Angelo Raffaele” (53 BRT), a dzień później w tym samym miejscu ten sam los spotkał przewożący ładunek siarki włoski żaglowiec „Dante C” (129 BRT)[67][68]. 25 marca na północ od Cieśniny Mesyńskiej U-Boot zatopił włoski żaglowiec „Carlo Splendor” o pojemności 105 BRT[69].

26 maja w odległości 88 Mm na północny zachód od Dellys UB-49 zatopił w ataku torpedowym płynący w konwoju zbudowany w 1890 roku francuski parowiec „Le Gard” o pojemności 1658 BRT, przewożący pasażerów i pocztę z Marsylii do Algieru[70]. Nazajutrz okręt podwodny storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1898 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Uganda” o pojemności 5431 BRT, płynący pod balastem w konwoju z Genui do Gibraltaru (obyło się bez strat w ludziach)[28][71]. Tego dnia w odległości 80 Mm na południowy wschód od wyspy Formentera U-Boot zatopił zbudowaną w 1904 roku włoską drewnianą brygantynę „Carmela” (128 BRT), płynącą pod balastem z Tarragony do Bône[72]. 30 maja na zachód od Sardynii (na pozycji 40°48′N 8°00′E/40,800000 8,000000) UB-49 zatopił zbudowany w 1896 roku włoski parowiec „Pietro Maroncelli” o pojemności 5143 BRT, płynący w konwoju z Bahía Blanca do Genui (na pokładzie statku zginął komodor konwoju, wiceadmirał Giovanni Viglione)[73]. Rankiem 3 czerwca na zachód od Sardynii U-Boot zatopił w ataku torpedowym nowy, zbudowany w 1918 roku duży francuski parowiec „Mecanicien Donzel” o pojemności 8277 BRT, płynący w konwoju z Karaczi przez Bizertę do Marsylii (na pozycji 40°45′N 6°59′E/40,750000 6,983333, nikt nie zginął)[74].

13 czerwca nowym dowódcą jednostki został por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Adolf Ehrensberger, dowodzący wcześniej UC-53[75]. 27 września w odległości 50 Mm na północny zachód od Oranu UB-49 storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1917 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Hatasu” o pojemności 3193 BRT, transportujący bawełnę, porzeczki i cebulę z Aleksandrii do Liverpoolu (na pozycji 36°32′N 0°53′W/36,533333 -0,883333, w wyniku ataku zginęło dwóch marynarzy)[28][76]. 1 października w pobliżu Przylądka Palos(inne języki) okręt zatrzymał i zatopił z działa pokładowego zbudowany w 1865 roku hiszpański parowiec „Francoli” (1241 BRT), przewożący ładunek siarki z Alicante do Sfaxu (obyło się bez strat w załodze)[77][78].

W obliczu upadku Monarchii Austro-Węgierskiej między 28 października a 1 listopada UB-49 wypłynął w rejs do Niemiec[79][80]. Po dopłynięciu 29 listopada do ojczyzny, w myśl postanowień rozejmu w Compiègne, UB-49 został 16 stycznia 1919 roku poddany Brytyjczykom, a w 1922 roku został złomowany w Swansea[7][11].

Podsumowanie działalności bojowej

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1917–1918 SM UB-49 odbył łącznie osiem misji bojowych, podczas których za pomocą torped, artylerii oraz ładunków wybuchowych zatopił 40 statków o łącznej pojemności 72 817 BRT, a siedem statków o łącznej pojemności 31 556 BRT zostało uszkodzonych[27]. Na pokładach zatopionych i uszkodzonych jednostek zginęło co najmniej 377 osób, w tym 288 na włoskim statku pasażerskim „Tripoli”[27][63]. Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[27]:

Data Nazwa Państwo Tonaż[h] Los jednostki
2 września 1917 „Caracas”  Norwegia 1077 zatopiony
4 września 1917 „Theodora”  Królestwo Grecji 2899 zatopiony
6 września 1917 „Moina”  Francja 168 zatopiony
7 września 1917 „Brodmead”  Wielka Brytania 5646 uszkodzony
7 września 1917 „Casa Blanca”  Portugalia 31 zatopiony
7 września 1917 „Clan Ferguson”  Wielka Brytania 4808 zatopiony
7 września 1917 „Hunsbridge”  Wielka Brytania 3424 zatopiony
16 grudnia 1917 „New York”  Włochy 442 zatopiony
16 grudnia 1917 „San Francesco Di Paola”  Włochy 51 zatopiony
18 grudnia 1917 „Giuilo S”  Włochy 151 uszkodzony
20 grudnia 1917 „Attualita”  Włochy 4791 zatopiony
20 grudnia 1917 „Regin”  Norwegia 1845 zatopiony
20 grudnia 1917 „Suruga”  Stany Zjednoczone 4374 uszkodzony
21 grudnia 1917 „Monte Bianco”  Włochy 6968 uszkodzony
21 grudnia 1917 „Stromboli”  Włochy 5356 zatopiony
22 grudnia 1917 „Piemonte”  Włochy 2395 uszkodzony
23 grudnia 1917 „Caboto”  Włochy 4418 zatopiony
25 grudnia 1917 „Umballa”  Wielka Brytania 5310 zatopiony
26 stycznia 1918 „Caterina”  Włochy 22 zatopiony
28 stycznia 1918 „Elsa”  Włochy 165 zatopiony
28 stycznia 1918 „Lysi”  Włochy 247 zatopiony
29 stycznia 1918 „Ada”  Włochy 179 zatopiony
29 stycznia 1918 „Fanny”  Włochy 74 zatopiony
29 stycznia 1918 „Lavoro”  Włochy 160 zatopiony
29 stycznia 1918 „Lucia Martini”  Włochy 160 zatopiony
29 stycznia 1918 „Paolo Merica”  Włochy 127 zatopiony
4 lutego 1918 „General Church”  Wielka Brytania 6600 uszkodzony
7 lutego 1918 G32  Regia Marina 237 zatopiony
8 lutego 1918 „Mette”  Dania 118 zatopiony
13 marca 1918 „Umta”  Wielka Brytania 5422 uszkodzony
13 marca 1918 „S. Francesco Di Paola D.”  Włochy 26 zatopiony
14 marca 1918 „Principessa Laetitia”  Włochy 4011 zatopiony
15 marca 1918 „Clan Macdougall”  Wielka Brytania 4710 zatopiony
17 marca 1918 „Tripoli”  Włochy 1743 zatopiony
18 marca 1918 „Utrecht”  Marine nationale 293 zatopiony
19 marca 1918 „San Francesco Di Paola”  Włochy 70 zatopiony
19 marca 1918 „Giovanni Albanesi”  Włochy 497 zatopiony
20 marca 1918 „Angelo Raffaele”  Włochy 53 zatopiony
21 marca 1918 „Dante C”  Włochy 129 zatopiony
25 marca 1918 „Carlo Splendor”  Włochy 105 zatopiony
26 maja 1918 „Le Gard”  Francja 1658 zatopiony
27 maja 1918 „Carmela”  Włochy 128 zatopiony
27 maja 1918 „Uganda”  Wielka Brytania 5431 zatopiony
30 maja 1918 „Pietro Maroncelli”  Włochy 5143 zatopiony
3 czerwca 1918 „Mecanicien Donzel”  Francja 8277 zatopiony
27 września 1918 „Hatasu”  Wielka Brytania 3193 zatopiony
1 października 1918 „Francoli”  Hiszpania 1241 zatopiony
RAZEM zatopione: 40
uszkodzone: 7

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. ↑ UB 49 ↓ podaje, że okręt został zamówiony 20 maja 1916 roku.
  3. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 181 podają, że zbiorniki okrętu mieściły od 78 do 86 ton paliwa.
  4. ↑ UB III ↓ podaje, że dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 75 metrów.
  5. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 111 podaje, że załoga okrętu liczyła 36 osób.
  6. ↑ Statek został podniesiony 12 marca 1918 roku i po naprawie powrócił do służby[40].
  7. ↑ Ponieważ uzbrojone trawlery były pierwotnie jednostkami cywilnymi, podana jest ich pojemność brutto, występująca w źródłach, zamiast wyporności podawanej standardowo dla jednostek wojennych.
  8. ↑ Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Rössler 1989 ↓, s. 56.
  2. ↑ a b Kaack 2023 ↓, s. 44.
  3. ↑ Rössler 1989 ↓, s. 56–57.
  4. ↑ a b c d e f g Rössler 1989 ↓, s. 57.
  5. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 362.
  6. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 111.
  7. ↑ a b c d e f g h Möller i Brack 2004 ↓, s. 46.
  8. ↑ a b c d Kaack 2023 ↓, s. 45.
  9. ↑ a b c d e f g Gröner 1985 ↓, s. 53.
  10. ↑ Blohm & Voss ↓.
  11. ↑ a b c d e UB 49 ↓.
  12. ↑ a b c d e Gogin 2024 ↓.
  13. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 110.
  14. ↑ a b c d e f g h Gröner 1985 ↓, s. 52.
  15. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 181.
  16. ↑ a b UB III ↓.
  17. ↑ Williamson 2016 ↓, s. 28–29.
  18. ↑ a b Williamson 2016 ↓, s. 29.
  19. ↑ Gröner 1985 ↓, s. 52–53.
  20. ↑ a b c Rössler 1989 ↓, s. 53.
  21. ↑ Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  22. ↑ Hans von Mellenthin ↓.
  23. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 364.
  24. ↑ Caracas ↓.
  25. ↑ Theodora ↓.
  26. ↑ Moina ↓.
  27. ↑ a b c d e uboatsucc ↓.
  28. ↑ a b c d e f Wwlossesbrms 3 2011 ↓.
  29. ↑ Hunsbridge ↓.
  30. ↑ Clan Ferguson ↓.
  31. ↑ Brodmead ↓.
  32. ↑ Casa Blanca ↓.
  33. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 529–530.
  34. ↑ Koszela 2019 ↓, s. 216–217.
  35. ↑ New York ↓.
  36. ↑ San Francesco Di Paola_1 ↓.
  37. ↑ a b Giuilo S ↓.
  38. ↑ Attualita ↓.
  39. ↑ Regin ↓.
  40. ↑ a b Suruga ↓.
  41. ↑ Stromboli ↓.
  42. ↑ Monte Bianco ↓.
  43. ↑ Piemonte ↓.
  44. ↑ Caboto ↓.
  45. ↑ Umballa ↓.
  46. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 407.
  47. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 562.
  48. ↑ Caterina ↓.
  49. ↑ Lysi ↓.
  50. ↑ Elsa ↓.
  51. ↑ Ada ↓.
  52. ↑ Paolo Merica ↓.
  53. ↑ Fanny ↓.
  54. ↑ Lavoro ↓.
  55. ↑ Lucia Martini ↓.
  56. ↑ General Church ↓.
  57. ↑ G32 ↓.
  58. ↑ Mette ↓.
  59. ↑ S. Francesco Di Paola D. ↓.
  60. ↑ Umta ↓.
  61. ↑ Principessa Laetitia ↓.
  62. ↑ Clan Macdougall ↓.
  63. ↑ a b Tripoli ↓.
  64. ↑ Utrecht ↓.
  65. ↑ San Francesco Di Paola_2 ↓.
  66. ↑ Giovanni Albanesi ↓.
  67. ↑ Angelo Raffaele ↓.
  68. ↑ Dante C ↓.
  69. ↑ Carlo Splendor ↓.
  70. ↑ Le Gard ↓.
  71. ↑ Uganda ↓.
  72. ↑ Carmela ↓.
  73. ↑ Pietro Maroncelli ↓.
  74. ↑ Mecanicien Donzel ↓.
  75. ↑ Adolf Ehrensberger ↓.
  76. ↑ Hatasu ↓.
  77. ↑ Francoli ↓.
  78. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 454.
  79. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 457.
  80. ↑ Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 244.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • British merchant ships lost to enemy action. Part 3 of 3 – September 1917–November 1918 in date order. naval-history.net, 2011-02-08. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914–1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UB48 (UB III) medium submarines (1917 – 1918). Navypedia. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Erich Gröner: Die deutschen Kriegsschiffe 1815–1945: U-Boote, Hilfskreuzer, Minenschiffe, Netzleger, Sperrbrecher. T. 3. Koblenz: Bernard & Graefe, 1985. ISBN 3-7637-4802-4. (niem.).
  • Guðmundur Helgason: Ada. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Angelo Raffaele. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Attualita. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Blohm & Voss, Hamburg. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Brodmead. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Caboto. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Caracas. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Carlo Splendor. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Carmela. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Casa Blanca. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Caterina. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Clan Ferguson. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Clan Macdougall. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Dante C. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Elsa. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Fanny. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Francoli. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: G32. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: General Church. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Giovanni Albanesi. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Giuilo S. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Hatasu. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Hunsbridge. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Kapitänleutnant Hans von Mellenthin. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Lavoro. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Le Gard. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Lucia Martini. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Lysi. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Mecanicien Donzel. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Mette. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Moina. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Monte Bianco. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: New York. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Adolf Ehrensberger. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Paolo Merica. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Piemonte. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Pietro Maroncelli. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Principessa Laetitia. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Regin. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: S. Francesco Di Paola D.. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: San Francesco Di Paola. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: San Francesco Di Paola. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ships hit by UB 49. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Stromboli. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Suruga. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Theodora. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Tripoli. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UB 49. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UB III. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Uganda. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Umballa. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Umta. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Utrecht. uboat.net. [dostęp 2024-09-16]. (ang.).
  • Ulf Kaack: Niemieckie okręty podwodne: pełna historia. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2023, seria: Panorama Techniki Wojskowej. ISBN 978-83-7020-879-0.
  • Witold Koszela: Zapomniana flota. Okręty Austro-Węgier w I wojnie światowej. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-199-2.
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.).
  • Gordon Williamson: U-booty Kajzera. Niemieckie okręty podwodne I wojny światowej. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-73-7.
Okręty podwodne typu UB III

Kaiserliche Marine

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=SM_UB-49&oldid=74938833”