Pierre Gaviniès
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
Pierre Gaviniès, także Gaviniés, Gavigniès, Gavignès, Gabignet[1] (ur. 11 maja 1728 w Bordeaux, zm. 8 września 1800 w Paryżu[1][2][3]) – francuski skrzypek i kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem lutnika François Gavinièsa[1]. W 1734 roku przeniósł się z rodzicami do Paryża[1][2][3]. Nie wiadomo, kto był jego nauczycielem[1]. Mając 13 lat po raz pierwszy wystąpił publicznie, grając w Concert Spirituel, gdzie później występował jako skrzypek[1][2]. Zdobył sobie sławę jako solista, występował też wspólnie z najsłynniejszymi muzykami swojej epoki[1]. W późniejszych latach na pewien czas zniknął ze sceny, uwikłany w bliżej nieznane intrygi spędził rok w więzieniu[1]. W 1759 roku ponownie zaczął występować[1][3]. W 1760 roku wystawił swoją jedyną operę, 3-aktowe intermezzo Le prétendu[1][3]. W latach 1773–1777 wspólnie z François-Josephem Gossekiem i Simonem Le Dukiem był dyrektorem Concert Spirituel[1][2]. W kolejnych latach zaprzestał koncertowania, pozostał jednak aktywny w życiu muzycznym[1]. Po wybuchu rewolucji francuskiej został członkiem orkiestry Théâtre Louvois[3]. W 1795 roku został profesorem klasy skrzypiec w nowo utworzonym Konserwatorium Paryskim[1][2][3]. Swój majątek zapisał w testamencie ubogim[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Był współtwórcą francuskiej szkoły skrzypcowej i jej najważniejszym przedstawicielem w 2. połowie XVIII wieku[1]. Giovanni Battista Viotti nazywał go „francuskim Tartinim”[1][2]. Jego twórczość kompozytorska obejmuje 3 symfonie, 8 koncertów skrzypcowych, 2 suity, 7 sonat skrzypcowych, 6 sonat na dwoje skrzypiec, sonatę klawesynową[3]. Sonaty mają na ogół budowę trzyczęściową, pierwsze części to zazwyczaj allegra z wyraźnym kontrastem tematycznym, środkowe są powolne, w finałach często występują wariacje lub menuety[1]. W partiach skrzypcowych stosował podwójne chwyty i liczne ornamenty[1]. Koncerty skrzypcowe Gavinièsa mogły być inspirowane dokonaniami szkoły mannheimskiej, niektórzy dopatrują się w nich już antycypacji koncertu romantycznego[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 248–249. ISBN 83-224-0344-5.
- ↑ a b c d e f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1237. ISBN 0-02-865527-3.
- ↑ a b c d e f g Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 219–220. ISBN 978-0-8108-7183-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Pierre Gaviniès – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000108887601
- VIAF: 37180896
- LCCN: n91018706
- GND: 104101024
- BnF: 14793950j
- SUDOC: 243984413
- NKC: jn19990002585
- BNE: XX1628627
- NTA: 136594069
- Open Library: OL4487027A, OL4644604A
- PLWABN: 9810690252905606
- NUKAT: n2005017911
- J9U: 987007261516105171
- PTBNP: 1181494
- LNB: 000149254
- KRNLK: KAC2018N8063
- RISM: people/30013799