Opryszczkowe zapalenie mózgu

Opryszczkowe zapalenie mózgu (G05.1*)
	encephalitis herpetica
	; MRI głowy w sekwencji T2-zależnej, w projekcji czołowej, u 33-letniej kobiety z opryszczkowym zapaleniem mózgu
	Klasyfikacje
ICD-10	B00.4

Opryszczkowe zapalenie mózgu (łac. encephalitis herpetica, ang. Herpes simplex encephalitis, HSE) – najczęstszy rodzaj wirusowego zapalenia mózgu, wywołany wirusem opryszczki. Szacowana roczna zapadalność wynosi około 1 na 500 000^[1]. Maksimum zachorowalności jest w grupie poniżej 20 lat, zwykle jako zakażenie pierwotne, i po 50. roku życia, zazwyczaj jako reaktywacja infekcji. Śmiertelność nieleczonych wynosi do 70%^[1], leczonych spada do 20%. Większość przeżywających ma dolegliwości neurologiczne.

Objawy

Opryszczkowe zapalenie daje podobne objawy jak inne zakażenia mózgu, ropień mózgu lub nowotwór. Typowe objawy to^[2]

zaburzenia mowy (76%):
zmiany osobowości (97%)
gorączka (92%)
niezborność (40%)
napady padaczkowe (38%)
- zlokalizowane (28%)
- ogólne (10%)
niedowład połowiczy (38%)
upośledzenie funkcji nerwów czaszkowych (32%)
zmniejszenie pola widzenia (14%)
obrzęk tarczy nerwu wzrokowego (14%).

Rozpoznanie

Potwierdzeniem rozpoznania jest identyfikacja wirusa opryszczki w płynie mózgowo-rdzeniowym przy zastosowaniu PCR – czułość metody wynosi 94–98%, specyficzność 98–100%.

W płynie tym:

stężenie leukocytów wynosi 10–500 komórek/µl, średnio 100 komórek/µl,
z powodu krwotoków wywołanych zakażeniem stężenie erytrocytów może być podwyższone do 10–500 komórek/µl,
stężenie białka jest podwyższone do 60–700 mg/dl, średnio 100 mg/dl

U 5–10% pacjentów, zwłaszcza dzieci, początkowe wartości mogą być prawidłowe, ale z czasem rośnie liczba komórek i stężenie białek.

Negatywny wynik PCR bywa z powodu małego stężenia wirusowego DNA w ciągu pierwszych 3 dni od wystąpienia objawów, albo z powodu obecności krwi, która zakłóca PCR.

Rezonans magnetyczny mózgu pokazuje zmiany u 90% chorych, tomografia komputerowa u ok. 2/3. Elektroencefalografia wykrywa zmiany, ale jest mało specyficzna (32%), czułość metody wynosi 84%.

Leczenie

Leczenie polega na podawaniu acyklowiru^[1].

Rokowanie

U 2–5% nieleczonych przyczynowo osób funkcjonowanie mózgu wraca do normy^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c R.J. Whitley. Herpes simplex encephalitis: adolescents and adults. „Antiviral Research”. 71 (2–3), s. 141–148, 2006. DOI: 10.1016/j.antiviral.2006.04.002. PMID: 16675036.
↑ R.J. Whitley, S.J. Soong, C. Linneman, C. Liu i inni. Herpes simplex encephalitis. Clinical Assessment. „JAMA”. 247 (3), s. 317-320, 1982. DOI: 10.1001/jama.1982.03320280037026. PMID: 6275134.
↑ R.J. Whitley, J.W. Gnann. Viral encephalitis: familiar infections and emerging pathogens. „Lancet”. 359 (9305), s. 507-513, 2002. DOI: 10.1016/S0140-6736(02)07681-X. PMID: 11853816.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[pmid16675036-1] R.J. Whitley. Herpes simplex encephalitis: adolescents and adults. „Antiviral Research”. 71 (2–3), s. 141–148, 2006. DOI: 10.1016/j.antiviral.2006.04.002. PMID: 16675036.

[2] R.J. Whitley, S.J. Soong, C. Linneman, C. Liu i inni. Herpes simplex encephalitis. Clinical Assessment. „JAMA”. 247 (3), s. 317-320, 1982. DOI: 10.1001/jama.1982.03320280037026. PMID: 6275134.

[pmid11853816-3] R.J. Whitley, J.W. Gnann. Viral encephalitis: familiar infections and emerging pathogens. „Lancet”. 359 (9305), s. 507-513, 2002. DOI: 10.1016/S0140-6736(02)07681-X. PMID: 11853816.

[1]

[2]

[3]