Oposek mysi

Oposek mysi
	Marmosa murina
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Nadrząd	torbacze
Rząd	dydelfokształtne
Rodzina	dydelfowate
Podrodzina	dydelfy
Rodzaj	oposek
Podrodzaj	Marmosa
Gatunek	oposek mysi
Synonimy
	Didelphis murina Linnaeus, 1758; Didelphis dorsigera Linnaeus, 1758; Didelphis guianensis Kerr, 1792; Didelphis marina: É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803; Didelphys muscula Cabanis, 1848; Marmosa Klagesi J.A. Allen, 1900; Marmosa chloe O. Thomas, 1907; Marmosa tobagi O. Thomas, 1911; Marmosa parata O. Thomas, 1911; Marmosa murina roraimae Tate, 1931; Marmosa murina duidae Tate, 1931; Marmosa meridionalis Miranda Ribeiro, 1936; Marmosa moreirae Miranda Ribeiro, 1936;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oposek mysi^[13] (Marmosa murina) – gatunek ssaka z podrodziny dydelfów (Didelphinae) w obrębie rodziny dydelfowatych (Didelphidae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz nadając mu nazwę Didelphis murina^[1]. Miejsce typowe to Surinam^[14]^[15]^[16]^[17]; w oryginalnym opisie Linneusz jako miejesce typowe wskazuję Azję i Amerykę (łac. Habitat in Asia, America); ograniczone do Surinamu przez Oldfielda Thomasa w 1911 roku^[18]. Okaz typowy (lektotyp, sygnatura BMNH 67.4.12.542, Muzeum Historii Naturalnej w Londynie)^[19] to zachowana w płynie samica, z której wydobyto czaszkę i która najwyraźniej zaginęła^[20].

M. murina należy do podrodzaju Marmosa^[16]^[15]^[17]. Kilka taksonów należących wcześniej do M. murina ( M. waterhousii i M. macrotarsus)^[14] zostało obecnie uznanych za odrębne gatunki^[21]^[15]^[17]^[22]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[15].

Etymologia

Marmosa: nazwa nadana oposkowi w Brazylii, zgodnie z Sebą, i zaadaptowana w języku francuskim w formie marmose przez Buffona^[23].
murina: łac. murinus ‘mysio-szary’, od murinus ‘mysi’, od mus, muris ‘mysz’^[24].

Zasięg występowania

Oposek mysi występuje w Wenezueli, regionie Gujana, na Trynidadzie i Tobago i środkowej oraz wschodniej Brazylii (włącznie ze wschodnią Amazonią)^[17]^[15].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 9,1–24 cm, długość ogona 13,9–28 cm; masa ciała 19–100 g^[17]^[22]. Ubarwienie szare na grzbiecie i kremowe na brzuchu. Na pysku czarna maska.

Ekologia

Biotop: zamieszkuje tereny położone nad leśnymi strumieniami, często pobliża siedzib ludzkich.

Tryb życia: nocny. Szybko i zwinnie wspina się po drzewach. Dzień spędza w dziuplach, opuszczonych ptasich gniazdach lub wśród konarów.

Pożywienie: małe bezkręgowce - owady, pająki; małe kręgowce np. jaszczurki; jaja ptaków i pisklęta; owoce.

Rozmnażanie: ciąża trwa 13 dni, rodzi się 5-10 młodych, które samica odchowuje przez 60-80 dni.

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. least concern „najmniejszej troski”)^[12].

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Didelphis murina Linnaeus, 1758.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 55. (łac.).
↑ R. Kerr: The animal kingdom, or zoological system, of the celebrated Sir Charles Linnæus. Class I. Mammalia: containing a complete systematic description, arrangement, and nomenclature, of all the known species and varieties of the mammalia, or animals which give suck to their young; being a translation of that part of the Systema Naturæ, as lately published, with great improvements, By Professor Gmelin of Goettingen. Edinburgh: Printed for A. Strahan, and T. Cadell, London, and W. Creech, 1792, s. 194. (ang.).
↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire: Catalogue des Mammifères du Muséum national d’Histoire naturelle. Paris: 1803, s. 143. (fr.).
↑ J. Cabanis: Säugethiere. W: R. Schomburgk (red.): Reisen in Britisch-Guiana in den Jahren 1840-1844: nebst einer Fauna und Flora Guiana’s nach Vorlagen von Johannes Müller, Ehrenberg, Erichson, Klotzsch, Troschel, Cabanis und Andern. Cz. 3. Leipzig: J. J. Weber, 1848, s. 778. (niem.).
↑ J.A. Allen. Note on the generic names Didelphis and Philander. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 13, s. 198, 1900. (ang.).
↑ O. Thomas. On Neotropical mammals of the genera Callicebus, [Grison], Reithrodontomys, Ctenomys, Dasypus and Marmosa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 20 (116), s. 167, 1907. (ang.).
↑ Thomas 1911 ↓, s. 515.
↑ Thomas 1911 ↓, s. 517.
↑ Tate 1931 ↓, s. 4.
↑ Tate 1931 ↓, s. 5.
↑ ^a ^b A. de Miranda Ribeiro. Didelphia ou Mammalia-ovovípara marsupiaes, didelphos, pedimanos ou Metaterios. „Revista Museu Paulista”. 20, s. 361, 1936. (port.).
↑ ^a ^b D.D. Brito D.D. i inni, Marmosa murina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-07-16] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 3. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Marmosa murina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-07-17].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 44. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Marmosa murina (Linnaeus, 1758). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 140–141. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
↑ O. Thomas. The mammals of the tenth edition of Linnaeus; an attempt to fix the types of the genera and the exact bases and localities of the species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1911 (1), s. 144, 1911. (ang.).
↑ A.M. Husson: The mammals of Suriname. Leiden: E. J. Brill, 1978, s. 18–22. ISBN 90-04-05819-2. (ang.).
↑ R. Voss. An annotated checklist of Recent opossums (Mammalia: Didelphidae). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 455, s. 14, 2022. (ang.).
↑ E.E. Gutiérrez, S.A. Jansa & R.S. Voss. Molecular Systematics of Mouse Opossums (Didelphidae: Marmosa): Assessing Species Limits using Mitochondrial DNA Sequences, with Comments on Phylogenetic Relationships and Biogeography. „American Museum novitates”. 3692, s. 1–22, 2010. (ang.).
↑ ^a ^b Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 32. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 400, 1904. (ang.).
↑ murina, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-07-17] (ang.).

Bibliografia

O. Thomas. New mammals from tropical South America. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 7 (41), s. 513–517, 1911. (ang.).
G.H.H. Tate. Brief diagnoses of twenty-six apparently new forms of Marmosa (Marsupialia) from South America. „American Museum novitates”. 493, s. 1–14, 1931. (ang.).

[3] Niepoprawna późniejsza pisownia Didelphis murina Linnaeus, 1758.

[Linnaeus-1] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 55. (łac.).

[Kerr-2] R. Kerr: The animal kingdom, or zoological system, of the celebrated Sir Charles Linnæus. Class I. Mammalia: containing a complete systematic description, arrangement, and nomenclature, of all the known species and varieties of the mammalia, or animals which give suck to their young; being a translation of that part of the Systema Naturæ, as lately published, with great improvements, By Professor Gmelin of Goettingen. Edinburgh: Printed for A. Strahan, and T. Cadell, London, and W. Creech, 1792, s. 194. (ang.).

[geo-4] É. Geoffroy Saint-Hilaire: Catalogue des Mammifères du Muséum national d’Histoire naturelle. Paris: 1803, s. 143. (fr.).

[Cabanis-5] J. Cabanis: Säugethiere. W: R. Schomburgk (red.): Reisen in Britisch-Guiana in den Jahren 1840-1844: nebst einer Fauna und Flora Guiana’s nach Vorlagen von Johannes Müller, Ehrenberg, Erichson, Klotzsch, Troschel, Cabanis und Andern. Cz. 3. Leipzig: J. J. Weber, 1848, s. 778. (niem.).

[Allen-6] J.A. Allen. Note on the generic names Didelphis and Philander. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 13, s. 198, 1900. (ang.).

[Thomas1-7] O. Thomas. On Neotropical mammals of the genera Callicebus, [Grison], Reithrodontomys, Ctenomys, Dasypus and Marmosa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 20 (116), s. 167, 1907. (ang.).

[CITEREFThomas1911[https://www.biodiversitylibrary.org/page/22098476_515]-8] Thomas 1911 ↓, s. 515.

[CITEREFThomas1911[https://www.biodiversitylibrary.org/page/22098478_517]-9] Thomas 1911 ↓, s. 517.

[CITEREFTate19314-10] Tate 1931 ↓, s. 4.

[CITEREFTate19315-11] Tate 1931 ↓, s. 5.

[Ribeiro-12] A. de Miranda Ribeiro. Didelphia ou Mammalia-ovovípara marsupiaes, didelphos, pedimanos ou Metaterios. „Revista Museu Paulista”. 20, s. 361, 1936. (port.).

[iucn-13] D.D. Brito D.D. i inni, Marmosa murina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-07-16] (ang.).

[Cichocki&inni-14] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 3. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-15] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Marmosa murina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-07-17].

[icmw-16] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 44. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[mdd-17] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Marmosa murina (Linnaeus, 1758). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).

[Astúa-18] D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 140–141. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

[tho11-19] O. Thomas. The mammals of the tenth edition of Linnaeus; an attempt to fix the types of the genera and the exact bases and localities of the species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1911 (1), s. 144, 1911. (ang.).

[hus-20] A.M. Husson: The mammals of Suriname. Leiden: E. J. Brill, 1978, s. 18–22. ISBN 90-04-05819-2. (ang.).

[voss-21] R. Voss. An annotated checklist of Recent opossums (Mammalia: Didelphidae). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 455, s. 14, 2022. (ang.).

[gut&inni-22] E.E. Gutiérrez, S.A. Jansa & R.S. Voss. Molecular Systematics of Mouse Opossums (Didelphidae: Marmosa): Assessing Species Limits using Mitochondrial DNA Sequences, with Comments on Phylogenetic Relationships and Biogeography. „American Museum novitates”. 3692, s. 1–22, 2010. (ang.).

[amw-23] Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 32. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[pal-24] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 400, 1904. (ang.).

[25] murina, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-07-17] (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]