Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach
 Siedziba muzeum w gmachu kurii archidiecezjalnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Jordana 39, |
| Data założenia |
20 listopada 1983 |
| Zakres zbiorów |
sztuka sakralna, malarstwo polskie i obce, rzeźba, grafiki, rysunki, medale, od średniowiecza po czasy współczesne |
| Wielkość zbiorów |
500 (bez medali) |
| Powierzchnia ekspozycji |
300 m² |
| Dyrektor |
ks. Przemysław Malinowski |
| Kustosz |
Monika Bilska |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′02,6″N 19°01′06,1″E/50,250722 19,018361
| |
| Strona internetowa | |
Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach – muzeum sztuki religijnej istniejące w Katowicach, gromadzi artefakty związane z historią kościoła katolickiego i mieszkańców Górnego Śląska.
Placówka została powołana do istnienia w 1975 decyzją ówczesnego biskupa katowickiego Herberta Bednorza, chociaż starania o zgromadzenie i prezentację kolekcji sztuki religijnej podejmowano już w dwudziestoleciu międzywojennym.
Historia muzeum
[edytuj | edytuj kod]
Zbiory sztuki sakralnej zostały przed II wojną światową przekazane w depozyt Muzeum Śląskiemu, kierowanemu przez prof. Tadeusza Dobrowolskiego. Chociaż dzieła prezentowane były już od roku 1931 w gmachu Sejmu Śląskiego, oficjalną umowę podpisano w 1938[1].
W czasie okupacji niemieckiej część zbiorów Muzeum Śląskiego zaginęła. W tym kolekcje sztuki sakralnej. Inne trafiły do muzeum w Bytomiu. Chociaż katowicka kuria biskupia podejmowała liczne starania o odzyskanie dzieł sztuki, które wcześniej przekazane były do Muzeum Śląskiego, władze komunistyczne nie udzielały na to zgody. W 1974 planowano zaprezentować kolekcje sztuki sakralnej na wystawie w Muzeum Górnośląskim, lecz dycydenci wojewódzcy podjęli decyzję o zabronieniu organizacji ekspozycji. Była własność Kościoła katowickiego wróciła do gmachu kurii dopiero w roku 1980. 20 listopada 1983 poświęcono aktualną siedzibę muzeum[2][3].
Zbiory
[edytuj | edytuj kod]Muzeum archidiecezjalne inwentaryzuje, gromadzi, przechowuje, konserwuje i udostępnia do badań obiekty zabytkowe sztuki religijnej, pamiątki życia religijnego, obiekty treści świeckiej pochodzące z parafii i z darów, przedmioty posiadające związek z regionem i historią diecezji. Placówka weszła w posiadanie kilku kolekcji, m.in. ze zbiorów ks. Emila Szramka, Marii Korfanty Ullmann, a także pamiątek związanych z ruchem Solidarności. Zgromadzono tu bogatą kolekcję wydawnictw oficyn śląskich i polskich książek wydawanych w Niemczech. Kolekcja ponad pięciuset medali dokumentuje wiele wydarzeń i osobistości z życia Kościoła i narodu[4].
Malarstwo, grafika, rysunek
[edytuj | edytuj kod]- malarstwo śląsko-małopolskie XV wieku
- malarstwo renesansowe
- malarstwo barokowe
- malarstwo zachodnioeuropejskie (Rafael Santi, Hendrick III van Clevel, Innocenzo Francucci, Alessandro Varotari, Jan Brueghel st., Jusepe Ribera, Nicolas Poussin, Adriaen van Ostade, Francisco de Zurbarán, Aurel Naray)
- obrazy polskich malarzy współczesnych (m.in. Seweryn Bieszczad, Julian Fałat, Stanisław Wyspiański, Adam Bunsch, Teodor Axentowicz, Zygfryd Dudzik, Maciej Bieniasz, Genowefa Targosz, Werner Lubos, Witold Pałka, Roman Nyga, Krystyna Filipowska, Tadeusz Czober)
- grafika (Roman Kalarus)
Rzeźba i rzemiosło artystyczne
[edytuj | edytuj kod]- gotyckie i późniejsze naczynia liturgiczne
- zabytkowe szaty liturgiczne
- drewniane rzeźby średniowieczne przedstawiające Matkę Boską, Chrystusa i świętych
- rzeźby z przełomu XV i XVI wieku
- XVIII-wieczne figury św. Jana Nepomucena i ewangelistów Jana i Marka
- rzeźba nowożytna (m.in. Wacław Szymanowski, Zygmunt Langman, Xawery Dunikowski, Karol Hukan)
- medale (autorstwa m.in. Zygmunta Brachmańskiego, Stanisława Szukalskiego, Jana Wysockiego)
Kolekcja o charakterze etnograficznym to zbiór przedmiotów służących ludowej pobożności. W zbiorach muzealnych znajdują się pamiątki wydarzeń diecezjalnych, pamiątki związane z działalnością biskupów i śląskich kapłanów, parafialne i stowarzyszeniowe sztandary, dokumenty wiary, kultury i języka ludu śląskiego. Obrazy autorów współczesnych w zbiorach muzealnych pochodzą z wielu organizowanych w placówce wystaw. W obszarze województwa śląskiego jest to jedyne muzeum sztuki religijnej.
Przy muzeum funkcjonuje galeria sztuki współczesnej Fra Angelico.
Wybrane dzieła ze zbiorów muzeum
[edytuj | edytuj kod]-
Rafael Santi, Przekazanie kluczy św. Piotrowi, (projekt do arrasu), 1515 -
Jusepe de Ribera, Studium głowy starego człowieka -
Francisco de Zurbarán, Jan od Krzyża -
Jan Brueghel st., Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu, (1578 do 1625) -
Alessandro Varotari, Chrystus i cudzołożnica, (XVII w.)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Renata Zwoźniakowa. Muzeum Diecezjalne: świadectwo wiary i kultury. „Z Tej ziemi: Śląski kalendarz katolicki”. 1985. s. 138-139. ISSN 0239-5630.
- ↑ Jerzy Myszor: Historia diecezji katowickiej. Katowice: [Kuria Metropolitalna], 1999, s. 588-591. ISBN 83-86922-60-5.
- ↑ Historia miasta - Katowice miastem www.mhk.katowice.pl [dostęp 2017-01-20]
- ↑ Kolekcje Muzeum Sztuki Religijnej. [dostęp 2008-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 września 2008)].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalne strona muzeum (pol.)
| Muzea wojewódzkie |
|
|---|---|
| Muzea miejskie | |
| Muzea kościelne | |
| Muzea uniwersyteckie | |
| Pozostałe muzea |
|
| Nieistniejące muzea | |
| Inne |
