Maciej Kuczyński
Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1929 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 sierpnia 2019 |
Narodowość | |
Język |
polski |
Dziedzina sztuki |
literatura dla dzieci i młodzieży, powieść, literatura podróżnicza, literatura faktu, reportaż, fantastyka naukowa |
Ważne dzieła | |
| |
Nagrody | |
|
Maciej Kuczyński (ur. 15 kwietnia 1929 w Warszawie, zm. 5 sierpnia 2019[1]) – polski pisarz, inżynier architekt, speleolog, odkrywca.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stefana i Danuty z d. Kryńskiej. W czasie wojny jako nastolatek ochotniczo brał udział w powstaniu warszawskim (ps. „Rosomak”). Po wojnie znalazł się w Krakowie, gdzie ukończył liceum i Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej[1][2][3]. Współzałożyciel Klubu Wysokogórskiego oraz krakowskiego Klubu Grotołazów[4].
Prowadził wyprawy odkrywcze do jaskiń Europy i obu Ameryk. Przemierzał peruwiańskie i chilijskie Andy, dżungle Ameryki Łacińskiej i Afryki oraz Himalaje. Zszedł na dno San Augustín – najgłębszej jaskini obu Ameryk. Organizował wyprawy naukowe na Spitsbergen (był jednym z założycieli polskiej stacji polarnej). Był organizatorem i kierownikiem technicznym wypraw paleontologicznych Polskiej Akademii Nauk na pustynię Gobi oraz uczestnikiem wyprawy amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska na lodowce Himalajów, w góry Ruwenzori i na Alaskę. Jest współodkrywcą najstarszych na świecie, liczących ok. 1 mld lat, jaskiń kwarcytowych na wenezuelskim płaskowyżu Sarisarinama, w Sarisarinamie[5].
W późniejszych latach zajmował się badaniem kultur prekolumbijskich oraz tradycji i form szamanizmu w Meksyku i Ameryce Środkowej. Hipotezy dotyczące biologicznej i transcendentalnej wiedzy dawnych mieszkańców Meksyku oraz źródeł jej pochodzenia zawarł w książkach “Czciciele węża” (1990) i “Rok 838” (2016). Zajmował się też inskrypcjami na słynnym Dysku z Fajstos (Kreta, ok. 1600 p.n.e.), a ich własną interpretację opublikował w książce pt. „Dysk z Atlantydy” (1992)[5].
Był współzałożycielem Oddziału Polskiego The Explorers Club i jego wieloletnim prezesem[1][6]. Członek honorowy Polskiego Związku Alpinizmu[2][7]. Był aktywnym członkiem Kapituły Nagrody Kolosy w latach 1999–2016. Od 2017 roku był jej członkiem honorowym[2]. Pozostawał aktywnym twórczo do ostatnich tygodni życia. Zmarł w wieku 90 lat. Po uroczystościach pogrzebowych, które miały miejsce 14 sierpnia, w kościele pod wezwaniem św. Karola Boromeusza[5], został pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach (kw. 51-5-29 i 30)[8].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Był autorem ponad 30 książek o tematyce podróżniczej, powieści dla młodzieży, reportaży i esejów, wydanych w łącznym nakładzie 1,6 mln egzemplarzy, laureatem nagród literackich:
- Alarm pod Andami (1961)
- Do widzenia, słońce (1963)
- Białe palmy (1963)
- Chłopiec z gór organowych (1964)
- Babcia robot przy kominku (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1963, projekt okładki Andrzej Czeczot)
- Gwiazdy suchego stepu (1965)
- Atlantyda, wyspa ognia (1967)
- Wyprawa po dinozaury (1968)
- Katastrofa (1968)
- Zimny brzeg (1969), z ilustracjami Daniela Mroza w serii Klub Siedmiu Przygód
- Kayum (1970)
- Czeluść („Iskry” 1972, seria „Naokoło świata”)
- Rabunek (1972)
- Obieżyświat (1976)
- Obieżyświat – nowe przygody (1976)
- Zwycięzca (1976)
- Kask (1978)
- Wynalazek (fantastycznonaukowa; Nasza Księgarnia 1978; powieść była także w 1978 drukowana w odcinkach w Płomyku, w numerach od 1 do 11/12, z ilustracjami Tomasza Borowskiego)
- Rok barana (1988)
- Tajemniczy płaskowyż („Iskry” 1981, seria „Naokoło świata”)
- Czciciele węża (1990)
- Dysk z Atlantydy (1992)
- Atlantyda, jej tajemnice i odkrycia (1994)
- Życie jest myślą (1997)
- Wielcy zdobywcy (1998)
- Życie spadło z nieba (1999)
- Legendy o świętych (1999)
- Tatrzańskie dramaty (1999)
- Podróż (2005)
- Wodospad (2010)
- Rok 838, w którym Mistekowie odkryli kod genetyczny (Wydawnictwo KOS, Katowice 2016, ISBN 978-83-7649-112-7)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Zmarł Maciej Kuczyński. Podróżnik, pisarz, powstaniec warszawski. warszawa.onet.pl. [dostęp 2019-08-08]. (pol.).
- ↑ a b c Maciej Kuczyński (1929-2019) [online], kolosy.pl [dostęp 2019-08-11] .
- ↑ Maciej Kuczyński [online], 1944.pl [dostęp 2023-05-20] .
- ↑ Kalendarium dokonań [online], Onet Kultura, 25 września 2001 [dostęp 2019-08-11] .
- ↑ a b c Zmarł Maciej Kuczyński: powstaniec warszawski, naukowiec, podróżnik, odkrywca i pisarz, [w:] [1], 8 sierpnia 2019.
- ↑ Biografia – Maciej Kuczyński [online], racjonalista.pl [dostęp 2019-08-11] .
- ↑ Maciej Kuczyński [online], Onet Podróże, 22 lipca 2008 [dostęp 2019-08-11] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAROL I HELENA KRYŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-11-28] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Marek Wituszyński , „Niedawno ktoś mi uświadomił, że to pisanie miało wartość, o jakiej nigdy nie pomyślałem” – wywiad z Maciejem Kuczyńskim [online], przystan-literacka.pl [dostęp 2019-08-11] .
- Maciej Kuczyński, lubimyczytac.pl
- Maciej Kuczyński – Biografia, Oficjalna Strona Polskiego Oddziału The Explorers Club
- Absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Pisarze związani z Krakowem
- Polscy autorzy fantastyki naukowej
- Polscy inżynierowie architekci
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy prozaicy XXI wieku
- Polscy speleolodzy
- Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej
- Urodzeni w 1929
- Zmarli w 2019
- Powstańcy warszawscy
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie