Lista załogowych lotów kosmicznych (1961–1970)
Wygląd
Wszystkie daty podane są według czasu uniwersalnego (UTC).
Uwzględniono suborbitalne loty samolotów rakietowych, które osiągnęły wysokość powyżej 100 km (zgodnie z definicją lotu kosmicznego FAI).
- Jasnożółty oznacza loty suborbitalne (w tym loty, które nie osiągnęły zamierzonej orbity).
- Ciemnoszary oznacza loty księżycowe.
Misja | Data | Załoga | Opis |
---|---|---|---|
Wostok 1 | 12 kwietnia 1961 | Jurij A. Gagarin | Pierwszy lot kosmiczny człowieka. 1 okrążenie wokół Ziemi. Czas lotu 1 h 48 min. |
Mercury-Redstone 3 | 5 maja 1961 | Alan B. Shepard Jr. | Lot balistyczny na wysokość 187,5 km. Czas lotu 15 min 22 s. |
Mercury-Redstone 4 | 21 lipca 1961 | Virgil I. Grissom | Lot balistyczny na wysokość 190,3 km. Zatonięcie kapsuły statku po wodowaniu, astronauta został uratowany. Czas lotu 15 min 37 s. |
Wostok 2 | 6–7 sierpnia 1961 | Gierman S. Titow | Wykonanie 17 okrążeń wokół Ziemi. Czas lotu 25 h 18 min. |
Mercury-Atlas 6 | 20 lutego 1962 | John H. Glenn Jr. | Pierwszy lot orbitalny amerykańskiego astronauty. 3 okrążenia wokół Ziemi. |
Mercury-Atlas 7 | 24 maja 1962 | M. Scott Carpenter | 3 okrążenia wokół Ziemi. |
Wostok 3 | 11–15 sierpnia 1962 | Andrijan G. Nikołajew | Lot grupowy z Wostokiem 4. |
Wostok 4 | 12–15 sierpnia 1962 | Pawieł R. Popowicz | Lot grupowy z Wostokiem 3. |
Mercury-Atlas 8 | 3 października 1962 | Walter M. Schirra Jr. | 6 okrążeń wokół Ziemi. |
Mercury-Atlas 9 | 15–16 maja 1963 | Leroy Gordon Cooper Jr. | 22 okrążenia wokół Ziemi. Umieszczenie na orbicie subsatelity. |
Wostok 5 | 14–19 czerwca 1963 | Walerij F. Bykowski | Lot grupowy z Wostokiem 6. |
Wostok 6 | 16–19 czerwca 1963 | Walentina W. Tierieszkowa | Lot grupowy z Wostokiem 5. Pierwszy lot kosmiczny kobiety. |
X-15 lot 90 | 19 lipca 1963 | Joseph A. Walker | Lot suborbitalny samolotu rakietowego X-15 na wysokość 106 km. |
X-15 lot 91 | 22 sierpnia 1963 | Joseph A. Walker | Lot suborbitalny samolotu rakietowego X-15 na wysokość 108 km. |
Woschod 1 | 12–13 października 1964 | Władimir M. Komarow, Konstantin P. Fieoktistow, Boris B. Jegorow |
Pierwszy statek z wieloosobową załogą. Pierwszy lot bez skafandrów kosmicznych. |
Woschod 2 | 18–19 marca 1965 | Pawieł I. Bielajew, Aleksiej A. Leonow |
Wyjście Leonowa w otwartą przestrzeń kosmiczną. Awaria układu orientacji zmusiła do ręcznego sterowania podczas lądowania. Statek wylądował w trudno dostępnym terenie na Uralu. |
Gemini 3 | 23 marca 1965 | Virgil I. Grissom, John W. Young |
Pierwszy statek, który zmienił podczas lotu parametry orbity. |
Gemini 4 | 3–7 czerwca 1965 | James A. McDivitt, Edward H. White II |
White wyszedł w otwartą przestrzeń kosmiczną i wypróbował ułatwiający przemieszczanie się pistolet odrzutowy. |
Gemini 5 | 21–29 sierpnia 1965 | Leroy Gordon Cooper Jr., Charles Conrad Jr. |
Rekordowej długości lot: 7 d 22 h 56 min. Umieszczenie na orbicie subsatelity REP. |
Gemini 7 | 4–18 grudnia 1965 | Frank F. Borman II, James A. Lovell Jr. |
Lot grupowy z Gemini 6A. Nowy rekord czasu trwania lotu kosmicznego: 13 d 18 h 35 min. |
Gemini 6A | 15–16 grudnia 1965 | Walter M. Schirra Jr., Thomas P. Stafford |
Lot grupowy z Gemini 7. Zbliżenie statków na odległość 30 cm. |
Gemini 8 | 16–17 marca 1966 | Neil A. Armstrong, David R. Scott |
Pierwszy statek, który połączył się na orbicie z innym obiektem – członem Agena. Po połączeniu statek wpadł w niekontrolowany ruch wirowy, co zmusiło do przerwania lotu i awaryjnego lądowania. |
Gemini 9A | 3–6 czerwca 1966 | Thomas P. Stafford, Eugene A. Cernan |
Manewry zbliżenia do członu ATDA. Nie doszło do planowanego połączenia z powodu nieoddzielenia się osłony aerodynamicznej członu. Wyjście Cernana w otwartą przestrzeń kosmiczną. |
Gemini 10 | 18–21 lipca 1966 | John W. Young, Michael Collins |
Połączenie z członem Agena i wykorzystanie jej silnika w celu zbliżenia do drugiego członu Agena. Dwa wyjścia Collinsa w otwartą przestrzeń kosmiczną (jedno częściowe). |
Gemini 11 | 12–15 września 1966 | Charles Conrad Jr., Richard F. Gordon Jr. |
Kilkakrotne manewry połączenia z członem Agena i za pomocą jej silnika wejście na wysoką orbitę o apogeum 1367 km. Dwa wyjścia Gordona w otwartą przestrzeń kosmiczną (jedno częściowe). |
Gemini 12 | 11–15 listopada 1966 | James A. Lovell Jr., Edwin E. Aldrin Jr. |
Połączenie z członem Agena. Trzy wyjścia Aldrina w otwartą przestrzeń kosmiczną (dwa częściowe). |
Sojuz 1 | 23–24 kwietnia 1967 | Władimir M. Komarow | Plan lotu przewidywał połączenie z drugim statkiem i wymianę załogi, ale z powodu niesprawności statku odwołano start drugiego Sojuza. Lądowanie awaryjne. Rozbicie lądownika i śmierć kosmonauty z powodu awarii systemu spadochronowego. |
Apollo 7 | 11–22 października 1968 | Walter M. Schirra Jr., Donn F. Eisele, R. Walter Cunningham |
Testy statku Apollo na orbicie wokółziemskiej. |
Sojuz 3 | 26–30 października 1968 | Gieorgij T. Bieriegowoj | Dwukrotne zbliżenie do bezzałogowego Sojuza 2. Nieudana próba połączenia statków. |
Apollo 8 | 21–27 grudnia 1968 | Frank F. Borman II, James A. Lovell Jr., William A. Anders |
Pierwszy lot załogowy w kierunku Księżyca. 24 grudnia 1968 statek wszedł na orbitę wokółksiężycową i wykonał 10 okrążeń Księżyca. |
Sojuz 4 | 14–17 stycznia 1969 | Władimir A. Szatałow | Połączenie na orbicie ze statkiem Sojuz 5. Kosmonauci Jelisiejew i Chrunow przeszli do kabiny Sojuza 4, w którym powrócili na Ziemię. |
Sojuz 5 | 15–18 stycznia 1969 | Borys W. Wołynow, Aleksiej S. Jelisiejew, Jewgienij W. Chrunow |
Połączenie ze statkiem Sojuz 4 w dniu 16 stycznia 1969 r. Kosmonauci Jelisiejew i Chrunow wyszli w otwartą przestrzeń kosmiczną przechodząc do wnętrza kabiny Sojuza 4. Lądowanie statku z kosmonautą Wołynowem omal nie skończyło się katastrofą z powodu nieoddzielenia się członu serwisowego od lądownika przed wejściem w atmosferę. |
Apollo 9 | 3–13 marca 1969 | James A. McDivitt, David R. Scott, Russell L. Schweickart |
Rozłączenie, próby manewrowania i połączenie lądownika LM (astronauci McDivitt i Schweickart) z członem załogowym na orbicie wokółziemskiej. Wypróbowanie skafandra księżycowego podczas wyjścia w otwartą przestrzeń kosmiczną (Schweickart). |
Apollo 10 | 18–26 maja 1969 | Thomas P. Stafford, John W. Young, Eugene A. Cernan |
Wejście na orbitę wokółksiężycową. Wypróbowanie wszystkich manewrów misji Apollo 11 poza lądowaniem. 22 maja 1969 Stafford i Cernan w lądowniku LM zbliżyli się na odległość 14,4 km od powierzchni Księżyca, po czym powrócili do członu załogowego. |
Apollo 11 | 16–24 lipca 1969 | Neil A. Armstrong, Michael Collins, Edwin E. Aldrin Jr. |
Pierwsze lądowanie ludzi na Księżycu (Armstrong, Aldrin): 20 lipca 1969, 20:17 UTC, Mare Tranquillitatis. Jedno wyjście na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 21 h 36 min. |
Sojuz 6 | 11–16 października 1969 | Gieorgij S. Szonin, Walerij N. Kubasow |
Lot grupowy z Sojuzem 7 i Sojuzem 8. Próby zbliżania. |
Sojuz 7 | 12–17 października 1969 | Anatolij W. Filipczenko, Władisław N. Wołkow, Wiktor W. Gorbatko |
Lot grupowy z Sojuzem 6 i Sojuzem 8. Niepowodzenie planowanego połączenia z Sojuzem 8. |
Sojuz 8 | 13–18 października 1969 | Władimir A. Szatałow, Aleksiej S. Jelisiejew |
Lot grupowy z Sojuzem 6 i Sojuzem 7. Niepowodzenie planowanego połączenia z Sojuzem 7. |
Apollo 12 | 14–24 listopada 1969 | Charles Conrad Jr., Richard F. Gordon Jr., Alan L. Bean |
Lądowanie na Księżycu (Conrad, Bean): 19 listopada 1969, Oceanus Procellarum. Dwa wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 1 d 7 h 31 min. |
Apollo 13 | 11–17 kwietnia 1970 | James A. Lovell Jr., John L. Swigert Jr., Fred W. Haise Jr. |
Eksplozja zbiornika z tlenem w module serwisowym (SM) w dniu 14 kwietnia 1970 uniemożliwiła lądowanie na Księżycu. Po oblocie Księżyca dzięki wykorzystaniu lądownika LM załoga powróciła bezpiecznie na Ziemię. |
Sojuz 9 | 1–19 czerwca 1970 | Andrijan G. Nikołajew, Witalij I. Siewastjanow |
Nowy rekord czasu trwania lotu kosmicznego: 17 d 16 h 59 min. |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- NASA: NASA Space Science Data Coordinated Archive. [dostęp 2016-05-29]. (ang.).
- Mark Wade: Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2016-05-29]. (ang.).
- Waldemar Zwierzchlejski, Maciej Stołowski, Jacek Kruk: Loty kosmiczne. [dostęp 2016-05-29].
- Joachim Becker, Heinz Janssen: Spacefacts. [dostęp 2016-05-29]. (ang.).
- Richard W. Orloff: Apollo by the Numbers: A Statistical Reference. NASA SP-2000-4029, wydanie poprawione: wrzesień 2004. [dostęp 2016-05-29]. (ang.).