Kliniska Wielkie

Kliniska Wielkie
	wieś
	; Kościół pw. bł. Michała Kozala
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	goleniowski
Gmina	Goleniów
Wysokość	6 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	1615
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	72-123
Tablice rejestracyjne	ZGL
SIMC	0775304
	Położenie na mapie gminy Goleniów Kliniska Wielkie
	Położenie na mapie Polski Kliniska Wielkie
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Kliniska Wielkie
	Położenie na mapie powiatu goleniowskiego Kliniska Wielkie
	53°27′44″N 14°46′21″E/53,462222 14,772500
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Jeden z przystanków ścieżki spacerowo-dydaktycznej

Kliniska Wielkie (niem. Groß Christinenberg^[3]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów^[4]^[5].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kliniska Wielkie, a po jej zniesieniu należała do gromady Lubczyna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim. W roku 2009 wieś liczyła 1 168 mieszkańców.

W skład sołectwa Kliniska Wielkie wchodzą: osada Rurka, leśniczówka Pucko oraz część wsi Kliniska Małe.

Geografia

Wieś leży ok. 13 km na południowy zachód od Goleniowa, przy drodze ekspresowej S3, przy trasie linii kolejowej nr 401.

Historia

Początki osadnictwa na obszarze wsi miały miejsce już w epoce ceramiki sznurowej, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Osada na tych terenach istniała dalej, poprzez kulturę łużycką, przez epokę brązu, aż po epokę żelaza. Następne odkrycia pochodzą już z wieków IX – XI i świadczą, że w tym okresie znajdował się tutaj gród obronny z osadą. Od XIII wieku obszar ten przejęli kołbaccy cystersi. Od roku 1534 ziemie obecnych Klinisk należały do państwa, najpierw księstwa pomorskiego, potem Brandenburgii i Prus. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to założono wieś królewską, której nazwa pochodziła od imienia żony króla Fryderyka II – Krystyny. Wieś założono na planie regularnej ulicówki. W 1827 liczyła ona 425 mieszkańców. Do końca XIX wieku większość mieszkańców zajmowała się rolnictwem. Po uruchomieniu linii kolejowej Szczecin – Goleniów – Świnoujście, przebiegającej do dziś przez Kliniska, pracę znalazło tu i osiedliło się wielu kolejarzy, później zaś leśników, drwali i rzemieślników. Wieś cały czas rozbudowywała się, a po wojnie „wchłonęła” wiele mniejszych kolonii^[6]. Obecnie częścią wsi są Kliniska Małe (dawniej – Klein Christinenberg).

Zabytki i atrakcje turystyczne

Kościół filialny pw. bł. Michała Kozala z 2. poł. XX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Rurzycy, dekanatu Szczecin-Dąbie, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

Przez wieś prowadzi niebieski szlak Anny Jagiellonki ze Szczecina Załomia do Stargardu.

Zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

Oświata

W Kliniskach Wielkich znajduje się Szkoła Podstawowa im. prof. Wiesława Grochowskiego.

Gospodarka

We wsi istnieją między innymi: sala wystawowo-konferencyjna, zakład produkcji tektury i opakowań z tektury falistej „Mondi”, piekarnia „Asprod” i składnica drewna. Działa tutaj stowarzyszenie odnowy wsi „Grodnica”.

Przyroda

Jest tutaj leśna ścieżka dydaktyczna pokazująca przyrodę Puszczy Goleniowskiej. Obok rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława X – Anna Jagiellonka.

Sport

A-klasowy klub sportowy we wsi to „Leśnik” Kliniska Wielkie. W roku 2013 odbyła się pierwsza edycja Maratonu Puszczy Goleniowskiej – pierwszego biegu maratońskiego w aglomeracji szczecińskiej organizowanego przez Nadleśnictwo Kliniska i Stowarzyszenie ProGDar Marathon Team. Bieg został uznany za wydarzenie roku i wyróżniony nagrodą „Barnim 2013” przyznawaną przez władze Gminy i Miasta Goleniów.

Komunikacja

W Kliniskach Wielkich znajduje się stacja kolejowa linii kolejowej nr 401.

W Kliniskach Wielkich znajduje się jedyny czynny w Polsce drogowy odcinek lotniskowy.

Zobacz też

Nadleśnictwo Kliniska

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54082
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 482 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-27].
↑ Historia. „UMiG”. Goleniów.

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54082

[2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 482 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[MP-3] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-5] Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-27].

[6] Historia. „UMiG”. Goleniów.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

Miasto	Goleniów
Części miasta	Białomącze Budzisław Chochołki Ciechno Jawornik Kępki Mikorzyn Piskorze Skórnica Strzałkowo Wygonki Zarosty
Nieoficjalne części miasta	Centrum Helenów Wyk Zielone Wzgórze Złodziejowo
Wsie	Białuń Bolechowo Borzysławiec Budno Burowo Czarna Łąka Danowo Glewice Imno Inoujście Kąty Kliniska Wielkie Komarowo Krępsko Lubczyna Łaniewo Łozienica Marszewo Miękowo Modrzewie Mosty Niewiadowo Podańsko Pucice Rurzyca Stawno Święta Tarnowiec Tarnówko Wierzchosław Załom Żdżary Żółwia Błoć
Kolonia	Żółwia
Osady	Bącznik Bolesławice Bystra Domastryjewo Gniazdowo Ininka Kamieniska Kępy Lubczyńskie Krzewno Łęsko Mosty-Osiedle Pucie Rurka Twarogi Zabród
Osady leśne	Grabina Krzewno Niedamierz Pucko Tarnówko
Części wsi	Dobroszyn Warcisławiec
Niestandaryzowane nazwy miejscowości	Budno-Kolonia Burowo-Kolonia Czarna Łąka Danowo-Majorka Dębniki Domastryjewo Goleniowskie Iwno Jasiny Kąty-Kolonia Kliniska Małe Kłosowice Kolonia Żółwia Błoć Marszewo-Kolonia Marszewo-Wybudowanie Nadrzecze Przepiórki Przerośliny Pucice-Osiedle Smolniki Smolno Strumiany-Leśniczówka Trzebuskie Łęgi Zaborze Zamęcie Żdżary-Kolonia
Miejscowości nieistniejące (uroczyska)	Burówko Czołpino Dębolesie Grzybnica Inina Janiszewo Jedliny Kalikowice Kiełpinek Kiełpinica Kliniska Małe Kolonia Kamieniska Łękinia Marłecz Miękowo-Kolonia Mokrzenica Niedamierz Pątlica Raduń Rozdroże Roztocze Rybaki Lubczyńskie Rzęśnica Starbiszewo Trawica Trzebuń Załąki Małe Załąki Wielkie Zdrojewo Zgorznica