Gubernia kaliska

Gubernia kaliska
Калишская губерния
	gubernia
	1837–1844 i 1867–1915
	; Gmach Rządu Gubernialnego w Kaliszu
	Herb
Państwo	Królestwo Polskie
Siedziba	Kalisz
Powierzchnia	11 373,5 km²
Populacja (1910); • liczba ludności	; 1 254 800
• gęstość	113 os./km²
	Szczegółowy podział administracyjny
Liczba powiatów	8
	Położenie na mapie Królestwa Polskiego;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gubernia kaliska (ros. Калишская губерния) – gubernia Królestwa Polskiego ze stolicą w Kaliszu, istniejąca w latach 1837–1844 i 1867–1915; była najdalej na zachód położoną gubernią Królestwa Polskiego, jej zachodnią granicę stanowiła granica polsko-pruska.

Została utworzona 23 lutego 1837 w miejsce województwa kaliskiego. W 1882 dzieliła się na 8 powiatów: kaliski, kolski, koniński, łęczycki, sieradzki, słupecki, turecki, wieluński, a one – na 142 gminy. W guberni znajdowało się 13 miast, 37 osad miejskich, 2041 wsi, 1672 folwarków i 1116 kolonii.

W latach 1867–1885 wicegubernatorem był Pawieł Rybnikow^[2], a w latach 1883–1902 gubernatorem był Michaił Daragan, w czasie rządów którego nastąpił przyspieszony rozwój Kalisza^[3].

Po zburzeniu Kalisza (1914) i odrodzeniu Rzeczypospolitej Polskiej (1918) jej obszar włączono do województwa łódzkiego ze stolicą w Łodzi, utworzonego w 1919.

powiat	siedziba	inne miejscowości
Gubernia kaliska (od 1867; tzw. druga gubernia kaliska)
kaliski	Kalisz	Błaszki • Chocz • Iwanowice • Koźminek • Opatówek • Staw • Stawiszyn
kolski	Koło	Babiak • Brdów • Brudzew • Dąbie • Grzegorzew • Izbica • Kłodawa • Sompolno
koniński	Konin	Golina • Rychwał • Ślesin • Tuliszków • Władysławów
łęczycki	Łęczyca	Grabów • Ozorków • Piątek • Poddębice
sieradzki	Sieradz	Burzenin • Szadek • Warta • Zduńska Wola • Złoczew
słupecki	Słupca	Lądek • Kazimierz • Kleczew • Pyzdry • Skulsk • Wilczyn • Zagórów
turecki	Turek	Dobra • Uniejów
wieluński	Wieluń	Bolesławiec • Działoszyn • Lututów • Praszka • Osjaków • Wieruszów

Pałac Komisji Wojewódzkiej Kaliskiej, siedziba rządu gubernialnego

Linki zewnętrzne

Gubernia kaliska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 693 .

Przypisy

↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk, 2005, s. 18. ISBN 83-87954-66-7.
↑ Artur Górak, Jan Kozłowski, Krzysztof Latawiec: Słownik biograficzny gubernatorów i wicegubernatorów w Królestwie Polskim (1867–1918). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015, s. 386–390. ISBN 978-83-7784-553-0.
↑ Władysław Kościelniak: Leksykon kaliski. Kalisz: Wydawnictwo „Edytor”, 2008, s. 39. ISBN 978-83-60579-31-2.

[1] Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk, 2005, s. 18. ISBN 83-87954-66-7.

[2] Artur Górak, Jan Kozłowski, Krzysztof Latawiec: Słownik biograficzny gubernatorów i wicegubernatorów w Królestwie Polskim (1867–1918). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015, s. 386–390. ISBN 978-83-7784-553-0.

[3] Władysław Kościelniak: Leksykon kaliski. Kalisz: Wydawnictwo „Edytor”, 2008, s. 39. ISBN 978-83-60579-31-2.

[1]

[2]

[3]