Przejdź do zawartości

Glass-Steagall Act

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Glass-Steagall Act (Banking Act of 1933) – ustawa wprowadzona przez Kongres Stanów Zjednoczonych w 1933 roku, której głównym postanowieniem był zakaz łączenia działalności komercyjnej banków (tj. przyjmowania depozytów i udostępniania kredytów) z działalnością inwestycyjną. W potocznym użyciu, pojęcie Glass-Steagal Act często odnosi się jedynie do tego postanowienia, które zostało odwołane w 1999 r. w ramach Ustawy Gramma-Leacha-Blileya. Na mocy Banking Act of 1933 powstał również Federalny Komitet do spraw Operacji Otwartego Rynku (FOMCFederal Open Market Committee) oraz Federalne Biuro do spraw Ubezpieczania Depozytów (FDICFederal Deposit Insurance Corporation(inne języki)), którego odpowiednikiem w Polsce jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Inne postanowienia ustawy

[edytuj | edytuj kod]

Innymi postanowieniami ustawy było między innymi:

  • zakazanie bankom płacenia odsetek od wkładów a vista.
  • uprawnienie Fed do ustalania maksymalnego oprocentowania depozytów bankowych.
  • zwiększenie progu minimalnego wkładu koniecznego do założenia banku ogólnokrajowego.
  • uprawnienie zarządu Systemu Rezerwy Federalnej do zakazywania bankom wykorzystywania kredytu otrzymanego od Systemu Rezerwy Federalnej w celu spekulacji.
  • banki będące członkami Systemu Rezerwy Federalnej otrzymały zakaz gwarantowania emisji papierów wartościowych oraz kupowania ich na własny rachunek.

Związek z kryzysem finansowym od 2007

[edytuj | edytuj kod]

Zdaniem części komentatorów, takich jak senator Bernie Sanders czy Robert Reich, uchylenie postanowienia Ustawy Glassa-Steagala o zakazie łączenia działalności komercyjnej i inwestycyjnej banków było ważnym czynnikiem wywołania kryzysu finansowego od 2007 r. Senator postulował w czasie wyborów prezydenckich w USA w 2016 r., że regulacja ta powinna zostać przywrócona[1]. Ekonomiści tacy jak Paul Krugman czy Ben Bernanke, przewodniczący Rezerwy Federalnej w latach 2006–2014, uważają jednak, że jest to mylna diagnoza – prawo to nie było w rzeczywistości dopasowane do problemów rynku finansowego przed załamaniem, oraz że działania i instytucje, które w głównym stopniu ukształtowały kryzys, nie podlegałyby tej legislacji[2][3]. W szczególności, GSA nie regulowała takich instrumentów jak CDO i MBS. Joseph E. Stiglitz napisał, że zmiana ta wpłynęła na kryzys jedynie pośrednio, jako element rosnącego kulturowego przyzwolenia na podejmowanie większego finansowego ryzyka[4]. Po recesji uchwalono natomiast Ustawę Dodda-Franka, służącą wprowadzeniu regulacji specyficznych problemów sektora finansowego, które były bezpośrednio związane z wybuchem kryzysu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. In Wall Street speech, Sanders will pledge to break up big banks within first year in office [online], Washington Post [dostęp 2017-01-14].
  2. Bernanke: I’m ‘puzzled’ by the focus on Glass-Steagall, „POLITICO” [dostęp 2017-01-14].
  3. Paul Krugman, Democrats, Republicans and Wall Street Tycoons, „The New York Times”, 16 października 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-01-14].
  4. Joseph E. Stiglitz, Joseph E. Stiglitz on capitalist fools, „The Hive” [dostęp 2017-01-14].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Katarzyna Jachimiak, „Bank i Kredyt”, Październik 2004