Edward Gorzkowski
prof. Edward Gorzkowski (ok. 1960) | |
Data i miejsce urodzenia |
6 marca 1908 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 lutego 1982 |
Zawód, zajęcie |
lekarz-internista, naukowiec i nauczyciel akademicki |
Miejsce zamieszkania | |
Narodowość |
polska |
Tytuł naukowy |
prof. dr med. |
Alma Mater | |
Uczelnia | |
Wydział |
Lekarski |
Stanowisko |
prof. zw. |
Odznaczenia | |
Edward Gorzkowski (ur. 6 marca 1908 w Łodzi, zm. 8 lutego 1982 w Poznaniu) – polski lekarz-internista, naukowiec i nauczyciel akademicki, profesor Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.
Lata 1932–1945
[edytuj | edytuj kod]Edward Gorzkowski ukończył studia medyczne i uzyskał stopień doktora medycyny w Uniwersytecie Poznańskim w 1932 roku. W latach 1934–1935 pracował na Oddziale Wewnętrznym Szpitala Międzykomunalnego w Kaliszu.
Służba w armii II Rzeczypospolitej
[edytuj | edytuj kod]W latach 1932–1933 odbył obowiązkową służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Sanitarnych w Warszawie. W 1935 został powołany do zawodowej służby wojskowej i w stopniu podporucznika przydzielony do 7 Szpitala Okręgowego w Poznaniu. Odbył staż na Oddziale Wewnętrznym[1]. Mieszkał w Poznaniu przy ulicy Przecznica 6[2]. W 1939 pełnił służbę w 15 pułku Ułanów Poznańskich w Poznaniu na stanowisku lekarza. Przed wybuchem II wojny światowej awansował na kapitana w korpusie oficerów służby zdrowia[potrzebny przypis][3].
W czasie kampanii wrześniowej walczył w szeregach 15 pułku Ułanów Poznańskich między innymi w bitwie nad Bzurą. Po wojnie, na wniosek dowódcy Wielkopolskiej Brygady Kawalerii, gen. bryg. Romana Abrahama został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[4]. W latach 1939–1945 był jeńcem w obozach Brunszwik i Oflag II C Woldenberg (późnej – Dobiegniew)[1].
Okres powojenny
[edytuj | edytuj kod]Służba w ludowym Wojsku Polskim
[edytuj | edytuj kod]W 1945, po uwolnieniu z niewoli, został przyjęty do Wojska Polskiego, zweryfikowany w stopniu majora i wyznaczony na stanowisko naczelnego terapeuty 69. Szpitala Okręgowego w Lublinie, a później naczelnego internisty Lubelskiego Okręgu Wojskowego w Lublinie[1]. Od marca do lipca 1946 był szefem Katedry Medycyny Wojskowej przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie[5]. Następnie awansował na podpułkownika.
Lata 1946–1977
[edytuj | edytuj kod]Po zwolnieniu z wojska rozpoczął pracę w I Klinice Chorób Wewnętrznych UMCS w Lublinie. W latach 1947–1950 pracował jako adiunkt w II Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Poznańskiego[1].
W roku 1951 Edward Gorzkowski przeniósł się do Szczecina, gdzie powstawała nowa uczelnia – Pomorska Akademia Medyczna. W roku 1954 otrzymał stanowisko docenta, a w 1967 – profesora zwyczajnego. W latach 1953–1956 był prorektorem PAM ds. klinicznych[1][6].
W Akademii w 1948 roku utworzono początkowo Oddział Chorób Wewnętrznych (kier. dr Julian Świątkiewicz), a następnie Klinikę i Katedrę Chorób Wewnętrznych, kierowaną w latach 1948–1950 przez prof. Jakuba Węgierko (pierwszego rektora PAM) i doc. dra hab. med. Stanisława Łuczyńskiego. Edward Gorzkowski objął to stanowisko w roku 1951 (początkowo jako zastępca profesora). Utworzył w Klinice nowe pracownie[1][7] – biochemiczną i hematologiczną oraz specjalistyczne gabinety: chorób obwodowych naczyń krwionośnych, diabetologiczny i hematologiczny. Przedmiotem publikacji naukowych Gorzkowskiego (ponad 60 artykułów) były przede wszystkim problemy:
- obwodowego ciśnienia żylnego,
- niedokrwistości w przewlekłej niewydolności nerek,
- przetaczania krwi,
- medycyny przemysłowej.
Poza pracą w Klinice[1]:
- tworzył oddziały chorób wewnętrznych w szpitalach powiatowych województwa i szkolił kadrę medyczną tych oddziałów,
- utworzył ośrodek naukowy w Połczynie-Zdroju,
- doprowadził do reaktywacji lecznictwa sanatoryjno-szpitalnego w Świnoujściu i Kamieniu Pomorskim.
Był członkiem Towarzystwa Internistów Polskich (założycielem Oddziału Szczecińskiego)[8]. Należał też do wielu innych specjalistycznych towarzystw krajowych i zagranicznych[1].
Pochowany na Cmentarzu na Junikowie[9].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Edward Gorzkowski został odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. Otrzymał tytuł członka honorowego TIP i liczne nagrody naukowe[1][10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. A–O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 2000, s. 298–299. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
- ↑ Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Polskiej Medycyny przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936 s. 865.
- ↑ Juliusz S. Tym, Przygotowania wojenne i mobilizacja 15 Pułku Ułanów Poznańskich, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 3 (203) z 2004 s. 71, 73.
- ↑ Roman Abraham, Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1990, wyd. II popr., ISBN 83-11-07712-6, s. 302.
- ↑ Stefan Wojtkowiak, Lancet i karabin. Dzieje szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim, Wydawnictwo Ministerstwo Obrony Narodowej, Warszawa 1973 s. 231, 334. Według autora zmiany organizacyjne polegające na przeformowaniu katedry w Fakultet Medycyny Wojskowej nie weszły życie, gdyż już 14 czerwca 1946 r. wydany został rozkaz o rozformowaniu jednostki w terminie do 31 lipca 1946 r.
- ↑ Uczelnia. [w:] Strona internetowa PUM w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2012-01-22]. (pol.).
- ↑ O szpitalu. Historia Oddziałów. [w:] Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 im. prof. Tadeusza Sokołowskiego w Szczecinie [on-line]. spsk1.szn.pl. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-12)]. (pol.).
- ↑ Maria Pietrzak-Nowacka. 55 lat działalności Oddziału Towarzystwa Internistów Polskich w Szczecinie. „Roczniki PAM w Szczecinie”. 56 (1), s. 99–103, 2010.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Poznaniu.
- ↑ Członkowie honorowi TIP. [w:] Strona internetowa Towarzystwa Internistów Polskich [on-line]. tip.org.pl. [dostęp 2012-01-22]. (pol.).
- Kapitanowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Oficerowie ludowego Wojska Polskiego
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Pochowani na Cmentarzu na Junikowie
- Polscy interniści
- Uczestnicy bitwy nad Bzurą (1939)
- Urodzeni w 1908
- Prorektorzy Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
- Zmarli w 1982
- Oficerowie 15 Pułku Ułanów Poznańskich