Przejdź do zawartości

Cmentarz wojenny nr 151 – Lubaszowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz wojenny nr 151
Lubaszowa
Zabytek: nr rej. A-402 z 1.09.1997
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Lubaszowa

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

204 m²

Liczba pochówków

36

Liczba grobów

36

Data otwarcia

1915

Architekt

Heinrich Scholz

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 151Lubaszowa”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 151Lubaszowa”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 151Lubaszowa”
Położenie na mapie gminy Tuchów
Mapa konturowa gminy Tuchów, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 151Lubaszowa”
Ziemia49°51′03″N 21°01′53″E/49,850833 21,031389

Cmentarz wojenny nr 151 w Lubaszowej – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we opodal wsi Lubaszowa w powiecie tarnowskim, w gminie Tuchów. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[1].

Cmentarz od strony drogi
Groby żołnierzy rosyjskich
Nagrobek żołnierza austro-węgierskiego

Opis cmentarza

[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz znajduje się na stromej skarpie przy drodze z Siedlisk przez Lubaszową do Jodłówki Tuchowskiej[2]. Połączony jest z tą droga wysokimi betonowymi schodkami. Zaprojektowany został przez Heinricha Scholza na planie nieregularnego wieloboku. Wejście przez dwuskrzydłową żelazną furtkę osadzoną na murowanych z kamienia słupkach. Ogrodzenie cmentarza stanowi mur z kamieni łupanych nakryty betonowym daszkiem. Głównym elementem dekoracyjnym jest umieszczony na podwyższonym tarasie we wnęce ogrodzenia solidny betonowy krzyż z napisem 1914–1915. Znajduje się po przeciwległej stronie od wejścia. Nagrobki żołnierzy umieszczone są w czterech rzędach po obydwu stronach ścieżki wiodącej od furtki wejściowej do krzyża. Są to betonowe stele z żeliwnymi krzyżami dwóch rodzajów: jednoramiennymi krzyżami łacińskimi i dwuramiennymi krzyżami lotaryńskimi[1].

Polegli

[edytuj | edytuj kod]

W 36 grobach pojedynczych pochowano tu pięciu żołnierzy austro-węgierskich, 30 żołnierzy rosyjskich oraz jednego żołnierza niemieckiego. Zginęli w dniach 3–5 maja 1915 r. podczas bitwy pod Gorlicami[3]. Zidentyfikowano tylko kilku żołnierzy. Znanych z nazwiska jest trzech, a dwóch z przynależności. Dwóch z armii austro-węgierskiej walczyło w 98. pułku piechoty z Wysokiego Myta w Czechach, 1 Niemiec w 3 pułku huzarów gwardii. Wśród poległych żołnierzy rosyjskich byli kozacy i żołnierze 180. windawskiego pułku piechoty[4].

Losy cmentarza

[edytuj | edytuj kod]

Austriacy uznali ten cmentarz za udany obiekt i znalazł się on na pocztówce propagandowej, którą już w trakcie trwania wojny wydawał wiedeński Komitet Opieki Nad Grobami Wojskowymi. Zyski z jej sprzedaży przeznaczono na opiekę i upiększanie cmentarzy w Galicji Zachodniej[5]. Austriacy wykonali cmentarz bardzo solidnie i z trwałych materiałów, jednak z czasem ulegał on naturalnemu niszczeniu przez czynniki środowiska i roślinność. Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny. Dopiero po 1990 roku poddano go gruntownemu remontowi, m.in. wycięto drzewa, wyrównano teren itd. Po remoncie cmentarz wyglądał doskonale[4]. Jednak w 2015 r. jest już trochę gorzej; furtka wyłamana, stele i mury porastają mchem, wskutek osunięcia ziemi pękł mur ogrodzenia i pochyliły się słupki bramy wejściowej.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
  2. Pogórze Ciężkowickie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 83-89165-37-6.
  3. Jerzy Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Wykazy poległych, zmarłych i pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej.. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie tom II, 2002. ISBN 83-85988-32-7.
  4. a b Cmentarze pierwszej wojny. [dostęp 2015-05-06].
  5. Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy cmentarzu