Przejdź do zawartości

Al-Birwa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Al-Birwa
‏البروه‎
Ilustracja
Panorama wioski al-Birwa, 1928
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Akki

Wysokość

60 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


1 460

Data zniszczenia

11 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Jasur, Achihud

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, u góry znajduje się punkt z opisem „Al-Birwa”
Ziemia32°54′19″N 35°10′49″E/32,905278 35,180278
Strona internetowa

Al-Birwa (arab. البروه) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Akki w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 11 lipca 1948.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Al-Birwa leżała na skalistym wzgórzu na granicy nadmorskiej równiny ze wzgórzami Zachodniej Galilei. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 1354,2 ha. We wsi mieszkało wówczas 1 460 osób[1].

własność gruntów powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie 1293,9
Żydzi 54,6
publiczne 5,7
Razem 1354,2
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi (hektary)
uprawy oliwek 120 0
uprawy nawadniane 154,8 1,6
uprawy zbóż 845,7 431
nieużytki 293,2 9,9
zabudowane 5,9 0

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W czasach Krzyżowców w rejonie tym wybudowano zamek obronny nazywany Broet. W 1596 w al-Birwa żyło 121 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, owoców, hodowli kóz i uli[2].

W okresie panowania Brytyjczyków al-Birwa była dużą wsią. We wsi znajdował się jeden meczet i kościół. W 1888 Turcy utworzyli we wsi szkołę podstawową dla chłopców. W 1943 powstała szkoła dla dziewcząt[1].

Podczas arabskich rozruchów 1936–1939 mieszkańcy al-Birwy wzięli udział w zajściach przeciwko brytyjskim władzom Mandatu Palestyny. Ze wsi pochodził przywódca powstania w Dolnej Galilei szejk Jihja Hawasz. Został on aresztowany i skazany na dożywotnie więzienie. Brytyjczycy skazali także ośmiu innych mieszkańców wsi[3]. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej we wsi stacjonowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską w komunikację w rejonie. W dniu 11 czerwca 1948 wieś po krótkiej walce zajęły siły izraelskie. Mieszkańcy uciekli wówczas do sąsiednich wiosek arabskich, a większość domów wyburzono. Pomimo obowiązującego rozejmu, w następnych dniach w rejonie al-Birwy dochodziło do kolejnych starć, a wieś ponownie zajęła Arabska Armia Wyzwoleńcza. Podczas operacji Dekel w dniu 11 lipca 1948 wieś al-Birwa po krótkiej walce zajęły siły izraelskie[1].

Miejsce obecnie

[edytuj | edytuj kod]

Na terenach wioski al-Birwa powstał w 1949 kibuc Jasur, a w 1950 moszaw Achihud.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski al-Birwa: „Pozostały trzy domy, dwa sanktuaria i szkoła. Jedna z tych świątyń jest wybudowana z kamienia, z zakrzywioną kopułą, która obejmuje cały dach. Architektura szkoły jest podobna do tej z Kula. Wszystkie te zabytki stoją opuszczone wśród kaktusów, chwastów, drzew figowych i morwowych. Wśród gruzów zniszczonych domów rośnie roślinność. Zachowały się także zaniedbane groby. Część terenu i ziemi zajęły uprawy hodowlane mieszkańców Achihud[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Welcome To al-Birwa. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Erlanger Geographische Arbeiten. T. 5: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Germany: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 190.
  3. Meron Benvenisti, Maxine Kaufman-Lacusta: Sacred Landscape: The Buried History of the Holy Land Since 1948. University of California Press, 2000, s. 317. ISBN 0-520-21154-5.