3 Dywizja (Księstwo Warszawskie)

3 Dywizja

Historia
Państwo	Księstwo Warszawskie
Sformowanie	1808
Tradycje
Rodowód	Legia Poznańska
Dowódcy
Pierwszy	gen. Jan Henryk Dąbrowski
Działania zbrojne
Druga Wojna Polska

3 Dywizja – związek taktyczny Księstwa Warszawskiego

Formowanie i zmiany organizacyjne

Od 26 stycznia 1807 funkcjonowała jako Legia Poznańska. Organizując ją, sformowano osiem batalionów w departamencie poznańskim i 4 w departamencie bydgoskim. Następnie zredukowano ilość batalionów do ośmiu.

Barwy Legii to: kołnierz wyłogi, lampasy, wypustki białe, guziki żółte.

4 czerwca 1807 minister wojny Józef Poniatowski wydał rozkaz wprowadzający nową numeracje jednostek. Jej pułki otrzymały numery od 9 do 12. W 1808 roku przeorganizowano Legię i sformowano 3 Dywizję. Jej dowódcą został dotychczasowy dowódca Legii Poznańskiej - gen. Jan Henryk Dąbrowski.

10 maja 1808 roku Napoleon umową w Bajonnie przejął na żołd francuski, 8 tysięczną tzw. Dywizję Polską, do której wyznaczono 4, 7 i 9 pułki piechoty. 14 sierpnia 1808 9 pułk piechoty Antoniego Sułkowskiego z dywizji gen. Dąbrowskiego wymaszerował z Łowicza do Hiszpanii.

W końcu sierpnia 1808 roku skierowano do Gdańska 10 pułk piechoty Antoniego Downarowicza ze Wschowy i 11 pp Stanisława Mielżyńskiego z Poznania, zostawiając ich zakłady w Łęczycy. 8 września wymaszerował 12 pułk piechoty ks. Ponińskiego z Rawicza do Torunia. 5 pułk strzelców konnych Kazimierza Turno, pełniący służbę nad Pilicą, wokół Pyzdr i pod Warszawą, w październiku został skierowany nad Niemen, natomiast 6 pułk ułanów Dominika Dziewanowskiego — z Łabiszyna do Torunia. W tej sytuacji gen. Jan Henryk Dąbrowski pozostał "generałem bez wojska". Na jego prośbę ks. Józef Poniatowski udzielił mu urlopu.

Struktura organizacyjna w 1808

Po reorganizacji i przesunięciach kadrowych stan dywizji w połowie 1808 roku przedstawiał się następująco:

Gen. Jan Henryk Dąbrowski

Dowództwo:

• dowódca dywizji – gen. Jan Henryk Dąbrowski (bezterminowo urlopowany)
• major dywizji – płk Maurycy Hauke
• szef sztabu – płk Czesław Pakosz
• dowódcy brygad: gen. Michał Sokolnicki, gen. Michał Grabowski
• adiutant dowódcy – ppłk Antoni Cedrowski
• naczelny urzędnik zdrowia – Puchalski

Oddziały:

• 9 pułk piechoty
• 10 pułk piechoty
• 11 pułk piechoty
• 12 pułk piechoty
• 5 pułk strzelców konnych
• 6 pułk ułanów
• 3 batalion artylerii pieszej

Bibliografia

• Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. Poznań: "Kurpisz", 2003. ISBN 83-88841-52-1.
• Bronisław Gembarzewski, Szymon Askenazy: Wojsko Polskie : Księstwo Warszawskie 1807–1814. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-47-5.
• Marian Krwawicz, Gabryjel Zych: Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej. Polska sztuka wojenna w latach 17961815. Zeszyt jedenasty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1955.
• Marian Kukiel: Zarys historii wojskowości w Polsce. London: Puls, 1993. ISBN 0-907587-99-2.
• Ryszard Morawski, Henryk Wielecki: Wojsko Księstwa Warszawskiego. Generalicja i sztaby. Warszawa: Wydawnictwo Belona, 1996. ISBN 83-11-08511-0.
• Jan Pachoński: Generał Jan Henryk Dąbrowski 17551818. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1981. ISBN 83-11-07252-3.
• Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
• Wiesław Wróblewski: Działania militarne w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny AON. Departament Systemu Obronnego MON, 2002. ISBN 83-88329-25-1.
• Gabriel Zych: Armia Księstwa Warszawskiego 1807 1812. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1961.