1946 w literaturze

Wydarzenia literackie w 1946 roku.

Wydarzenia

• polskie
  • Kazimierz Wyka na łamach czasopisma "Odrodzenie" sformułował tezę o istnieniu literatury obrachunków inteligenckich.

• zagraniczne
  • W Austrii założono agencję prasową Austria Presse Agentur.
  • W Hanowerze założono tygodnik Der Spiegel.
  • W Zagrzebiu ukazał się pierwszy przekład Lalki w języku serbsko-chorwackim.

Nowe książki

• polskie
  • Leopold Buczkowski – Czarny potok (pierwodruk w 1954)
  • Stanisław Dygat – Jezioro Bodeńskie
  • Jarosław Iwaszkiewicz – Matka Joanna od Aniołów
  • Stefan Kisielewski – Sprzysiężenie
  • Zofia Kossak-Szczucka – Z otchłani: wspomnienia z lagru
  • Zofia Nałkowska – Medaliony
  • Beata Obertyńska – W domu niewoli

• zagraniczne
  • Louis Paul Boon – Zapomniana ulica (Vergeten straat)
  • Agatha Christie – Niedziela na wsi (The Hollow)
  • Nikos Kazantzakis – Grek Zorba (Bios kai politeia tu Alexe Zormpa)
  • Borys Polewoj – Opowieść o prawdziwym człowieku (Повесть о настоящем человеке)
  • Erich Maria Remarque – Łuk triumfalny (Arc de Triomphe)

Nowe dramaty

• polskie
  • Jerzy Szaniawski – Dwa teatry
• zagraniczne
  • Eugene O’Neill – Zimna śmierć nadchodzi

Nowe poezje

• polskie
  • Tadeusz Różewicz – W łyżce wody
  • Józef Łobodowski – Modlitwa na wojnę
• zagraniczne
  • Jiřina Hauková – Cudzy pokój (Cizí pokoj)
  • Josef Kainar – Nowe mity (Nové mýty)
  • Jiří Kolář – Ody i wariacje (Ódy a variace)
  • Jacques Prévert – Słowa (Paroles)
  • Saint-John Perse – Wichry (Vents)
  • Ronald Stuart Thomas – The Stones of the Field
  • Lawrence Durrell – Cities, Plains and People

Nowe prace naukowe

• zagraniczne
  • Sylvester Saller – Discoveries at St. John’s, ‘Ein Kârim
  • Jean-Paul Sartre – Egzystencjalizm jest humanizmem (L'existentialisme est un humanisme)

Urodzili się

• 3 stycznia – Terry Deary, brytyjski pisarz
• 5 stycznia – Jewgienij Popow, rosyjski pisarz
• 7 stycznia – Anna-Clara Tidholm, szwedzka ilustratorka i autorka książek
• 16 stycznia – Graham Masterton, brytyjski pisarz, twórca horrorów
• 19 stycznia – Julian Barnes, angielski powieściopisarz, autor opowiadań i eseista
• 24 stycznia – Jerzy Kronhold, polski poeta i działacz kultury (zm. 2022)
• 27 stycznia – Lech Raczak, polski dramatopisarz (zm. 2020)
• 31 stycznia – Juan José Millás, hiszpański pisarz i dziennikarz
• 1 lutego – Marek Kwapiszewski, polski literaturoznawca (zm. 2017)
• 9 lutego – Jim Webb, amerykański polityk i pisarz
• 17 lutego – Shahrnush Parsipur, perska prozaiczka
• 18 lutego – Nadzieja Artymowicz, poetka literatury białoruskojęzycznej (zm. 2023)
• 22 lutego – František Lipka, słowacki poeta i tłumacz
• 25 lutego – Franz Xaver Kroetz, niemiecki dramatopisarz, prozaik, scenarzysta
• 28 lutego
  • Steve Martini, amerykański pisarz thrillerów
  • Leszek Szaruga, polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz
• 1 marca – Jim Crace, brytyjski pisarz
• 4 marca – Diane Broeckhoven, flamandzka pisarka
• 7 marca – Wera Dejanowa, bułgarska literatka i tłumaczka literatury polskiej
• 19 marca – Beno Budar, górnołużycki pisarz, tłumacz i publicysta (zm. 2023)
• 22 marca
  • Gert Nygårdshaug, norweski pisarz i poeta
  • Rudy Rucker, amerykański pisarz science fiction
• 25 marca – Stephen Hunter, amerykański powieściopisarz, eseista i krytyk filmowy
• 29 marca – Piotr Müldner-Nieckowski, polski pisarz, językoznawca
• 2 kwietnia – Sue Townsend, angielska pisarka (zm. 2014)
• 4 kwietnia – György Spiró, węgierski prozaik, dramatopisarz, eseista i tłumacz
• 10 kwietnia – Maja Wodecka, polska aktorka i tłumaczka poezji na język francuski i polski
• 16 kwietnia – Maciej Wojtyszko, polski pisarz literatury dla dzieci i młodzieży
• 18 kwietnia – Janet Kagan, amerykańska pisarka fantastyki (zm. 2008)
• 30 kwietnia – Sven Nordqvist, szwedzki autor i ilustrator książek dla dzieci
• 2 maja – Bruce Robinson, brytyjski scenarzysta, powieściopisarz i reżyser
• 3 maja – Marian Kustra, polski poeta, prozaik i eseista, organizator życia literackiego na Kujawach
• 5 maja – Bruno Ferrero, włoski salezjanin, pisarz katolicki, dziennikarz
• 8 maja – Ruth Padel, brytyjska poetka klasyczna i dziennikarka
• 12 maja
  • Michael Coleman, brytyjski autor książek dla dzieci i młodzieży
  • Maryna Ochab, polska tłumaczka
  • L. Neil Smith, amerykański pisarz science fiction (zm. 2021)
• 17 maja
  • Joan Barfoot, kanadyjska pisarka
  • F. Paul Wilson, amerykański pisarz
• 20 maja – Aleksander Migo, polski poeta postmodernistyczny
• 23 maja – Ursula Hegi, amerykańska pisarka niemieckiego pochodzenia
• 24 maja – Alina Nowicka-Jeżowa, polska literaturoznawczyni
• 3 czerwca – Wojciech Kazimierz Gutowski, polski historyk literatury i krytyk literacki (zm. 2021)
• 6 czerwca – Jerzy Żurek, polski prozaik, dramaturg
• 9 czerwca – James Kelman, brytyjski pisarz i dziennikarz
• 17 czerwca – Peter Rosei, austriacki pisarz
• 19 czerwca – Stephen Coonts, amerykański pisarz powieści sensacyjnych
• 23 czerwca – Jerry Ahern, amerykański pisarz science-fiction (zm. 2012)
• 27 czerwca – Zsuzsanna Gahse, szwajcarska pisarka węgierskiego pochodzenia
• 5 lipca – Daniela Hodrová, czeska powieściopisarka, eseistka i badaczka literatury (zm. 2024)
• 11 lipca
  • Anna Góralska, polska historyk literatury polskiej (zm. 2006)
  • Uładzimir Niaklajeu, białoruski poeta, prozaik i działacz społeczno-polityczny
• 19 lipca – Teresa Kowalska, polska tłumaczka literatury pięknej
• 25 lipca – Jakub Zdzisław Lichański, polski historyk literatury i kultury, krytyk literacki
• 1 sierpnia – Paul Torday, brytyjski pisarz (zm. 2013)
• 9 sierpnia – Juris Kronbergs, łotewsko-szwedzki poeta i tłumacz (zm. 2020)
• 10 sierpnia – Renaud Camus, francuski pisarz, diarysta i eseista
• 11 sierpnia – Marilyn vos Savant, amerykańska felietonistka i pisarka pochodzenia austriackiego
• 16 sierpnia – Pavao Pavličić, chorwacki pisarz, eseista, scenarzysta, krytyk literacki i tłumacz
• 23 sierpnia – Robert Irwin, brytyjski pisarz i historyk
• 4 września
  • Katarzyna Jarosz-Rabiej, polska poetka, pisarka i wydawca
  • Anna Kiesewetter, polska pisarka, poetka, animatorka kultury
• 10 września
  • Tamara Bołdak-Janowska, polska pisarka
  • Krzysztof Kasprzyk, polski poeta
• 11 września – Marek Harny, polski pisarz
• 15 września – Władysław Łazuka, polski poeta, prozaik, muzyk
• 20 września – Julian Kornhauser, polski poeta, prozaik, krytyk literacki, eseista, tłumacz literatury serbskiej i chorwackiej
• 21 września – Piotr Szymanowski, polski tłumacz literatury pięknej, romanista (zm. 2016)
• 26 września – Barbara Toruńczyk, polska publicystka, eseistka, historyk literatury, wydawca, redaktor naczelny "Zeszytów Literackich"
• 1 października
  • Anna Bojarska, polska pisarka, eseistka, autorka sztuk scenicznych (zm. 2019)
  • Tim O'Brien, amerykański pisarz
  • Andrzej Warzecha, polski poeta, krytyk literacki, publicysta, tłumacz z języka bułgarskiego
• 3 października – Andrzej Zimniak, polski pisarz fantastyki
• 18 października
  • James Robert Baker, amerykański nowelista, satyryk i scenarzysta (zm. 1997)
  • Barry Gifford, amerykański powieściopisarz, poeta, scenarzysta
• 19 października – Philip Pullman, brytyjski pisarz
• 20 października – Elfriede Jelinek, austriacka powieściopisarka i dramatopisarka, laureatka Nagrody Nobla
• 25 października – Janusz Gajowniczek, polski pisarz regionalista związany z województwem zachodniopomorskim
• 30 października – Włodzimierz Antkowiak, polski pisarz i malarz
• 10 listopada – Jack Ketchum, amerykański pisarz grozy (zm. 2018)
• 13 listopada – Stanisław Barańczak, polski poeta, krytyk, tłumacz (zm. 2014)
• 18 listopada – Alan Dean Foster, amerykański pisarz fantasy i science fiction
• 27 listopada – Ron Rosenbaum, amerykański dziennikarz i pisarz
• 29 listopada – Vuk Drašković, serbski pisarz, polityk
• 3 grudnia – Anna Bernat, polska poetka
• 5 grudnia – Tadeusz Sławek, polski poeta, tłumacz, eseista, literaturoznawca
• 15 grudnia – Irena Grudzińska-Gross, polska historyk literatury, eseistka i publicystka
• 21 grudnia – Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, polska poetka
• 27 grudnia – Maciej Parowski, polski pisarz, autor fantastyki naukowej (zm. 2019)
• 30 grudnia – Patti Smith, amerykańska wokalistka, autorka piosenek i poetka
• Mort Castle, amerykański pisarz horrorów
• Joseph Kanon, amerykański pisarz
• Elizabeth A. Lynn, amerykańska pisarka fantastyki
• Jerzy Marian Pikul, polski poeta i prozaik (zm. 2016)

Zmarli

• 20 marca – Amir Hamzah, indonezyjski poeta (ur. 1911)
• 3 kwietnia – Thomas Dixon, amerykański pisarz i scenarzysta (ur. 1864)
• 8 kwietnia – Ilarie Voronca, rumuński poeta pochodzenia żydowskiego, awangardzista (ur. 1903)
• 19 maja – Booth Tarkington, amerykański powieściopisarz (ur. 1869)
• 6 czerwca – Gerhart Hauptmann, niemiecki dramaturg i powieściopisarz (ur. 1862)
• 1 lipca – Liudas Gira, litewski poeta, dramatopisarz i krytyk literacki (ur. 1884)
• 27 lipca – Gertrude Stein, amerykańska powieściopisarka i poetka żydowskiego pochodzenia (ur. 1874)
• 13 sierpnia – Herbert George Wells, angielski pisarz science fiction (ur. 1866)
• 16 września – Abraham Josef Sztybel, wydawca publikujący literaturę po hebrajsku (ur. 1884)
• 23 października – Ernest Thompson Seton, amerykański rysownik i pisarz (ur. 1860)
• 29 października – Paweł Hulka-Laskowski, polski pisarz, tłumacz i publicysta (ur. 1881)
• 23 listopada – Nikołaj Rubakin, rosyjski bibliotekarz i bibliograf (ur. 1862)
• 29 listopada – Johannes Vares, estoński pisarz i polityk (ur. 1890)
• 10 grudnia – Damon Runyon, amerykański dziennikarz i pisarz (ur. 1884)

Nagrody

• Nagroda Nobla – Hermann Hesse

Bibliografia

• Chronological tables of English literature. oprac. Jerzy Strzetelski i in. Wyd. III. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-02506-9.