Homo heidelbergensis

	Homo heidelbergensis
	Schoetensack, 1908
	Okres istnienia: 0,6–0,25 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q ↓
	; czaszka Homo heidelbergensis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	naczelne
Rodzina	człowiekowate
Podrodzina	Homininae
Rodzaj	Homo
Gatunek	Homo heidelbergensis
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Homo heidelbergensis – wymarły środkowoplejstoceński gatunek Homo^[1].

Odkrycie i opisanie

Żuchwę człowieka heidelberskiego odnaleziono 21 października 1907 roku na terenie żwirowni w Mauer, niedaleko miasta uniwersyteckiego Heidelberg w Niemczech (stąd nazwa)^[2]. Obecnie datuje się ją na ok. 610 tys. lat^[3] i przypisuje mężczyźnie^[2]. Na bazie tego odkrycia w 1908 r. człowiek heidelberski został opisany przez Ottona Schötensacka^[3]. Żuchwa w 1909 r. została przekazana Uniwersytetowi w Heidelbergu, gdzie do dzisiaj przechowywana jest w Instytucie Geologii^[2].

Charakterystyka

Człowiek heidelberski posiadał duży mózg (w dolnych granicach rozmiarów mózgów współczesnych ludzi)^[1].

Na podstawie znajdywanych w pobliżu szczątków znalezisk archeologicznych można podejrzewać, że potrafił posługiwać się narzędziami kamiennymi i drewnianymi^[2].

W miarę poznawania gatunku pojawia się coraz więcej teorii dotyczących jego losów. Być może zebrane pod tą nazwą szczątki mogą należeć do różnych gatunków. Zgodnie ze współcześnie popularną hipotezą, człowiek heidelberski jest ostatnim wspólnym przodkiem eurazjatyckiego neandertalczyka i afrykańskiego Homo sapiens^[1].

Obecność Homo heidelbergensis na terenie Polski

Nowe datowania znalezisk archeologicznych z jaskini Tunel Wielki na podstawie szczątków zwierzęcych znalezionych w warstwach badanych przez W. Chmielewskiego pozwalają podejrzewać, że znalezione tam narzędzia kamienne mają 450–550 tys. BP^[4]^[5] Takie wydatowanie wskazuje na Homo heidelbergensis jako ich twórcę^[4].

Zobacz też

antropogeneza

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Laura T. Buck, Chris B. Stringer. Homo heidelbergensis. „Current Biology”. 24(6), s. R214-R215, 2014. DOI: 10.1016/j.cub.2013.12.048. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Günther A. Wagner, Lutz Christian Maul, Manfred Löscher, H. Dieter Schreiber. Mauer - the type site of Homo heidelbergensis: Palaeoenvironment and age. „Quaternary Science Reviews”. 30(11), s. 1464-1473, 2011. DOI: 10.1016/j.quascirev.2010.01.013. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).
↑ ^a ^b Chris Stringer. The Status of Homo heidelbergensis (Schoetensack 1908). „Evolutionary Anthropology”. 21, s. 101-107, 2012. DOI: 10.1002/evan.21311. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).
↑ ^a ^b Szymon Zdziebłowski: Zidentyfikowano jedne z najstarszych na terenie Polski narzędzia krzemienne. Nauka w Polsce, 2022-10-07. [dostęp 2022-10-23].
↑ MałgorzataM. Kot MałgorzataM. i inni, Frontiers of the Lower Palaeolithic expansion in Europe: Tunel Wielki Cave (Poland) - Scientific Reports [online], Nature, 29 września 2022 [dostęp 2022-10-23] (ang.).

[quickguide-1] Laura T. Buck, Chris B. Stringer. Homo heidelbergensis. „Current Biology”. 24(6), s. R214-R215, 2014. DOI: 10.1016/j.cub.2013.12.048. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).

[maulschreiber-2] Günther A. Wagner, Lutz Christian Maul, Manfred Löscher, H. Dieter Schreiber. Mauer - the type site of Homo heidelbergensis: Palaeoenvironment and age. „Quaternary Science Reviews”. 30(11), s. 1464-1473, 2011. DOI: 10.1016/j.quascirev.2010.01.013. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).

[status-3] Chris Stringer. The Status of Homo heidelbergensis (Schoetensack 1908). „Evolutionary Anthropology”. 21, s. 101-107, 2012. DOI: 10.1002/evan.21311. [dostęp 2022-10-27]. (ang.).

[NwP2022-4] Szymon Zdziebłowski: Zidentyfikowano jedne z najstarszych na terenie Polski narzędzia krzemienne. Nauka w Polsce, 2022-10-07. [dostęp 2022-10-23].

[Nature2022-5] MałgorzataM. Kot MałgorzataM. i inni, Frontiers of the Lower Palaeolithic expansion in Europe: Tunel Wielki Cave (Poland) - Scientific Reports [online], Nature, 29 września 2022 [dostęp 2022-10-23] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]