Magnoliowe
Magnoliowe (Magnoliidae Novák ex Takht.) – grupa roślin wyróżniana zwykle w randze podklasy lub definiowana bez odniesienia do rang systematycznych jako jeden z kladów roślin okrytonasiennych. Magnoliowe jako podklasę w obrębie klasy okrytonasiennych (Magnoliopsida) wymienia system Reveala (1999) i popularny w ostatnich dekadach XX wieku system Cronquista (1981) (jednak w obu tych systemach takson różni się pozycją i składem). Od końca lat 90. XX wieku grupa określana jako klad magnoliowych stanowiący jedną z najstarszych linii rozwojowych okrytonasiennych, oddzieloną od wspólnego pnia jeszcze przed zróżnicowaniem jednoliściennych i dwuliściennych właściwych. U przedstawicieli zachowało się wiele cech określanych jako prymitywne – spiralne rozmieszczenie elementów kwiatu, wydłużona oś kwiatowa, okrywa niezróżnicowana na kielich i koronę, w drewnie dominują cewki. Częste są komórki wydzielnicze z substancjami aromatycznymi[2].
Magnolia sieboldii | |
Systematyka[1] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad |
magnoliowe |
Nazwa systematyczna | |
Magnoliidae Novák ex Takht. Sist. Filog. Cvetk. Rast.: 51, 1967 |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Krzewy lub niewielkie drzewa, rzadko duże drzewa lub rośliny zielne.
- Liście
- U większości mają całe blaszki, rzadko liście są złożone.
- Kwiaty
- Duże, często mają wszystkie części (listki okwiatu, pręciki i słupki) umieszczone skrętolegle na wydłużonej osi. Są też kwiaty o okółkowym rozmieszczeniu elementów, wówczas zwykle trójkrotne. Słupki wolne, niezrośnięte, każdy z jednego owocolistka.
- Nasiona
- W nasionach zarodek jest bardzo mały i otoczony jest bielmem.
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[1]
Magnoliowe stanowią grupę monofiletyczną, siostrzaną dla zieleńcowców Chloranthales:
← |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[1]
- rząd Canellales – kanellowce
- rodzina Canellaceae – kanellowate
- rodzina Winteraceae – winterowate
- rząd Piperales – pieprzowce
- rodzina Aristolochiaceae – kokornakowate
- rodzina Piperaceae – pieprzowate
- rodzina Saururaceae – saururowate
- rząd Laurales – wawrzynowce
- rodzina Atherospermataceae – oboczkowate
- rodzina Calycanthaceae – kielichowcowate
- rodzina Gomortegaceae
- rodzina Hernandiaceae – hernandiowate
- rodzina Lauraceae – wawrzynowate
- rodzina Monimiaceae – poleńcowate
- rząd Magnoliales – magnoliowce
- rodzina Annonaceae – flaszowcowate
- rodzina Degeneriaceae – degeneriowate
- rodzina Eupomatiaceae
- rodzina Himantandraceae – himantandrowate
- rodzina Magnoliaceae – magnoliowate
- rodzina Myristicaceae – muszkatołowcowate
- Podział systematyczny według systemu Cronquista (1981)
Magnoliowe w systemie Cronquista stanowiły jedną z 6 podklas w obrębie klasy dwuliścienne (Magnoliopsida):
- Podklasa: magnoliowe – Magnoliidae
- Rząd: kokornakowce – Aristolochiales
- Rząd: badianowce – Illiciales
- Rząd: wawrzynowce – Laurales
- Rząd: magnoliowce – Magnoliales
- Rząd: grzybieniowce – Nymphaeales
- Rząd: makowce – Papaverales
- Rząd: pieprzowce – Piperales
- Rząd: jaskrowce – Ranunculales
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
- ↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 28-29. ISBN 83-7079-778-4.