Naar inhoud springen

Noorse parlementsverkiezingen 2009

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Noorse parlementsverkiezingen 2009
Datum 14 september 2009
Land Vlag van Noorwegen Noorwegen
Te verdelen zetels Alle 169 zetels van het Storting
Resultaat
Nieuwe premier Jens Stoltenberg
Vorige premier Jens Stoltenberg
Opvolging verkiezingen
2005     2013
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Noorwegen

Op 14 september 2009 werden er in Noorwegen verkiezingen voor het Storting gehouden. Inwoners van Noorwegen konden vanaf 10 augustus gaan stemmen, terwijl gemeenten ervoor konden kiezen om op 13 september de stemlokalen te openen.[1] De Noorse kiezers hebben 169 leden van het Storting gekozen voor een periode van vier jaar, zoals vastgelegd in de Noorse grondwet.[2]

Kandidaten werden op de partijlijst geplaatst, door gekozen te worden in elke provincie. De politieke partijen maakten de kandidaten voor 31 maart 2009 bekend. Op deze dag moesten de partijen namelijk geregistreerd zijn.[3]

De verkiezingen werden krap gewonnen door de zittende rood-groene regeringscoalitie. De coalitie kwam uit op 86 zetels, tegen 83 zetels voor de oppositie[4].

Partijen die meededen aan de verkiezingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds de verkiezingen van 2005 waren zeven politieke partijen vertegenwoordigd in het Storting:

De volgende partijen waren niet vertegenwoordigd in het Noorse parlement:

  • Christelijke Eenheidspartij (Kristent samlingsparti)
  • Kustpartij (Kystpartiet)
  • Democraten (Demokratene)
  • Groene Partij (Miljøpartiet De Grønne)
  • Gepensioneerde Partij (Pensjonistpartiet)
  • Rode Alliantie (Rød Valgallianse) (In 2007 gefuseerd met de Communistische partij; de nieuwe partij heet Rood (Rødt))
  • Samische Volkspartij (Sámeálbmot bellodat/Samefolkets parti)

Andere politieke partijen of groeperingen die mee wilden doen aan de verkiezingen moesten minimaal 500 handtekeningen verzamelen, in elke provincie.[3]


Politiek in Noorwegen
Coat of arms of Norway.svg

Politiek van Noorwegen



Grondwet


Monarchie (lijst)
Koning Harald V

Opvolger
Kroonprins Haakon

Premier (lijst)
Jonas Gahr Støre


Parlement - Storting

Voorzitter
Eva Kristin Hansen


Politieke partijen
politici


Verkiezingen
Parlement
20212025


Bestuurlijke indeling
Provincies - Fylker
Gemeenten - Kommuner
Sameting


Relatie Europese Unie

Parlementariërs die niet verkiesbaar meer zijn

[bewerken | brontekst bewerken]

Verschillende prominente parlementariërs hadden besloten niet meer zichzelf verkiesbaar te stellen voor de komende verkiezingen. Onder deze parlementariërs waren:
Voormalige partijleider:

Voormalige en huidige ministers:

Mogelijke coalities

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 2008 werd er in de Noorse media gespeculeerd over mogelijke uitkomsten van de verkiezingen. Ook spraken politici al uit welke coalitiepartners zij graag zagen. Geen enkele partij heeft een meerderheid in het parlement sinds 1961, en de grootste partij had 61 van de 169 zetels.[5] De verwachte uitkomst was een coalitieregering of een minderheidsregering.

De zittend premier en partijleider van de Arbeiderspartij, Jens Stoltenberg, verklaarde dat de Arbeiderspartij bij deze verkiezingen zou strijden voor een voortzetting van de bestaande coalitie, bestaande uit de Arbeiderspartij, Socialistisch Links en de Centrumpartij.

Uitslag parlementsverkiezingen

[bewerken | brontekst bewerken]
Partij Stemmen Zetels
# % ± % # ±
Det norske Arbeiderparti 949.060 35,4 +2,7 64 +3
Fremskrittspartiet 614.724 22,9 +0,9 41 +3
Høyre 462.465 17,2 +3,1 30 +7
Sosialistisk Venstreparti 166.366 6,2 −2,6 11 −4
Senterpartiet 165.014 6,2 −0,3 11 0
Kristelig Folkeparti 148.750 5,5 −1,2 10 −1
Venstre 104.148 3,9 −2,0 2 −8
Rødt 36.220 1,4 +0,1[6] 0 0
Pensjonistpartiet 11.900 0,4 0,0 0 0
Miljøpartiet De Grønne 9.286 0,3 +0,2 0 0
Kystpartiet 5.341 0,2 −0,6 0 0
Kristent Samlingsparti 4.936 0,2 0,0 0 0
Demokratene 2.285 0,1 0,0 0 0
Norges Kommunistiske Parti 697 0,0 0,0 0 0
Det Liberale Folkeparti 350 0,0 0,0 0 0
Samtidspartiet 264 0,0 0,0 0 0
Sentrumsalliansen 241 0,0 0,0 0 0
NorgesPatriotene 183 0,0 0,0 0 0
Vigrid 179 0,0 0,0 0 0
Abortmotstandernes Liste 178 0,0 0,0 0 0
Samfunnspartiet 140 0,0 0,0 0 0
Ett (skrift)språk 103 0,0 0,0 0 0
Tverrpolitisk folkevalgte 64 0,0 0,0 0 0
Norsk Republikansk Allianse 54 0,0 0,0 0 0
2,682,948 169

De zittende coalitie behaalde met deze uitslag opnieuw een (nipte) meerderheid en kon zodoende blijven regeren, met Stoltenberg opnieuw als premier.