Όπως είναι γνωστό, οι Πομάκοι είναι ελληνικότατο φύλο μουσουλμανικού θρησκεύματος και κατοικούσαν ανέκαθεν στην περιοχή της Θράκης που την περίοδο του Β'Π.Π. ήταν υπό βουλγαρική κατοχή. Οι Βούλγαροι στα πλαίσια της επιχείρησης εκβουλγαρισμού των κατεχόμενων από αυτούς ελληνικών εδαφών, θεωρούσαν τους Πομάκους ως "Βούλγαρους μουσουλμάνους". Στις απογραφές τους κατέγραφαν ως Βούλγαρους. Το ίδιο φυσικά ίσχυε και για τους Πομάκους που κατοικούσαν στην βουλγαρική επικράτεια και είχαν την βουλγαρική υπηκοότητα.
Οι Πομάκοι όμως στο σύνολό τους ήταν φιλικά προσκείμενοι απέναντι στους Έλληνες αντάρτες.
Τον Αύγουστο του 1944, Πομάκοι σχημάτισαν ένοπλα τμήματα και εντάχτηκαν στις ΕΑΟ στο αρχηγείο του Καρα-Ντερέ που είχε επικεφαλή τον Αναστάσιο Αβραμίδη.
Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι οι Πομάκοι συνεννοούνταν στα τούρκικα με τους πόντιους αντάρτες των Εθνικών Αντάρτικων Ομάδων (ΕΑΟ) του Φωστερίδη.
Είναι γνωστοί οι παρακάτω Πομάκοι οπλαρχηγοί:
Αλή Ριζά, Σαμπάν Τσαβούσογλου, Σουλεϊμάν Σπαϊόγλου, Ισμαήλ Οσμάν Σουρόγλου και Ιμπραχήμ Μουσταφά Σόπογλου.
Τα παραπάνω στοιχεία τα αναφέρει ο ιστορικός Τάσος Χατζηαναστασίου στο "Αντάρτες και καπετάνιοι", σελ.169-170
Η συμμετοχή Πομάκων στις ΕΑΟ του Τσαούς Αντών επιβεβαιώνεται και απ΄την εαμική πλευρά.
Ο αξιωματικός του ΕΛΑΣ Κώστας Κωνσταντάρας στο έργο του "Αγώνες και διωγμοί" σελ.294-6 γράφει ότι βρέθηκαν τα παρακάτω έγγραφα των ΕΑΟ που αναφέρονταν σε ένταξη Πομάκων στις γραμμές των ανταρτών του Φωστερίδη:
Φυσικά, ο Κωνσταντάρας ως ορκισμένος εχθρός του Φωστερίδη προσδίδει αρνητικό πρόσημο στην ένταξη Πομάκων στις ΕΑΟ του Φωστερίδη, αλλά αυτό ήταν αναμενόμενο. Για τους αριστερούς ο Φωστερίδης ήταν η ενσάρκωση του απόλυτου κακού και ότι και αν έκανε ήταν λάθος. Αυτό όμως είναι δικό τους πρόβλημα.
Στην προκειμένη περίπτωση, το ουσιώδες είναι ότι στις τάξεις των ανταρτών του μεγάλου Τσαούς Αντών υπηρέτησαν μέλη μιας αλλόθρησκης ελληνικής κοινότητας την οποία το ελλαδικό κράτος μεταχειρίστηκε με τελείως λανθασμένο τρόπο.
