Papers by Michał Stambulski
This article serves as an introduction to the special issue on ‘Populism and Right-Wing Legal Mob... more This article serves as an introduction to the special issue on ‘Populism and Right-Wing Legal Mobilization in Europe’. We point to the dependence of populists in power on non-state actors: populist governments have ideological and political reasons to need the support of civil society’s right-wing representatives and have the financial and institutional means to strengthen those organizations. We then map right-wing legal
mobilization in Europe based on the analyses in the special issue. By right wing legal mobilization, we understand the organized efforts, resources, and strategies employed by individuals, groups, or organizations with conservative or right-leaning ideologies to embody their values in positive law and its interpretation. The text concludes with a dynamic normative framework to assess this type of mobilization. Drawing on recent contributions from comparative constitutional law, human rights, and socio-legal studies, we argue that the analysis and evaluation of right-wing legal mobilization could be based on a comprehensive analysis of three bundles of issues: (1) the relationship between mobilizing actors and the courts, as well as the local standard of judicial independence, (2) the relation of right-wing argumentation to systemic linkages and historical trajectories of human rights, (3) the redistributive effect (economic and symbolic) and the potential success of such mobilization on the legal capacities of other actors who may have opposing interests. From this perspective, the problematic part of right-wing legal mobilization in the context of populism is, therefore, not its ideological, conservative character but its influence on the rule of law to gain strategic advantage. In the process, the very idea of the rule of law and the related issue of civic agency may be compromised.
Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne , 2022
Artykuł zawiera rozważania na temat pojęcia strategicznej litygacji (dalej: SL). Wykorzystując sp... more Artykuł zawiera rozważania na temat pojęcia strategicznej litygacji (dalej: SL). Wykorzystując sprawę „picia piwa nad Wisłą” jako ilustrację, definiujemy SL jako rodzaj działania prawnego i społeczno-politycznego, które polega na inicjowaniu lub przystępowaniu do toczących się postępowań sądowych w celu doprowadzenia do zmian systemowych zmierzających do poszerzenia zakresu praw podstawowych członków danej wspólnoty lub pełniejszej realizacji jej wartości prawnych. Przy czym wspólnota może być definiowana jako ogół obywateli czy mieszkańców danego państwa lub grupy mniejszościowe (etniczne, seksualne, wyznaniowe, rasowe, klasowe itp.). Następnie przedstawiamy teoretycznoprawne warunki możliwości tego działania oraz argumenty polityczne krytyczne wobec SL (ograniczona partycypacja obywateli i rozszerzanie władzy sądowniczej kosztem władzy legislacyjnej). Na końcu przedstawiamy kilka możliwych poziomów badań nad SL oraz argumenty na rzecz jej szerszego wykorzystania w edukacji prawniczej.
VerfBlog, 2022/7/15, 2022
Almost seventy years ago, Bertolt Brecht published a poem in which he ironised the communist part... more Almost seventy years ago, Bertolt Brecht published a poem in which he ironised the communist party discontent with the attitude of German workers. The poet wrote that instead of trying to get back the support of the people would it not ‘be simpler for the government to dissolve the people and elect another?’. Reading the recent comments of EU law scholars on the provisional acceptance of Poland’s recovery and resilience plan, one might similarly ask ‘would it not be better if law professors dissolved the Union and created another one?’
Nowy konstytucjonalizm, 2021
W poniższej analizie populizmu i konstytucjonalizmu redukcja polega na wyróżnieniu trzech poziomó... more W poniższej analizie populizmu i konstytucjonalizmu redukcja polega na wyróżnieniu trzech poziomów analizy populizmu. Pierwszy poziom dotyczy sposobów konstruowania opozycji lud/elity w ruchach populistycznych. Ponieważ opozycja ta ma charakter moralny, poziom ten możemy nazwać moralnością populizmu. Drugi poziom obejmuje relacje między populizmem a demokracją i ma charakter polityczny. Trzeci dotyczy warunków społecznych (nierówności) będących podstawą i obiektem ataku dla populizmu. Ma więc charakter ekonomiczny. Poziomy te wzajemnie się warunkują. Wykluczenie i nierówności ekonomiczne mogą stanowić podłoże frustracji społecznej, która znajdzie wyraz w postrzeganiu rządzącej elity jako skorumpowanej. Różne grupy społeczne następnie artykułują swoje żądania wobec systemu politycznego. Jeśli połączy je wspólna symbolika oraz postać przywódcy, mogą przerodzić się w ruch lub partię populistyczną.
Law and Method, 2021
Part of the Special Issue of "Law and Method" on Pragmatism and Legal Education Sanne Taekema & T... more Part of the Special Issue of "Law and Method" on Pragmatism and Legal Education Sanne Taekema & Thomas Riesthuis (eds.)
http://www.lawandmethod.nl
Contemporary critical analyses of legal education indicate that legal education is undemocratic as it is based on a discipline that produces subjects who obey hierarchies, are free from the habit of criticism and are ready to self-sacrifice for promotion in the social hierarchy. At the same time, critical analyses offer the very passive vision of the law student as merely 'being processed' through the educational grinder. Paradoxically, in doing so they confirm the vision they criticize. This article argues that, by adopting a pragmatic philosophical perspective, it is possible to go beyond this one-sided picture. Over the past few decades, there has been an increase in 'practical' attitudes in legal education. Socrates' model of didactics, clinical education and moot courts are giving rise to institutionalized ideas as structural elements of legal education, owing to which a purely disciplinary pedagogy may be superseded. All these practices allow students to accept and confront the viewpoints of others. Education completed in harmony with these ideas promotes an active, critical member of community, who is ready to advance justified moral judgements, and as such is compliant with pragmatic ethics of democracy.
Kultura Liberalna, 2021
Efekt dobrej edukacji można uzyskać prostymi środkami – małe grupy ćwiczeniowe i znaczne ogranicz... more Efekt dobrej edukacji można uzyskać prostymi środkami – małe grupy ćwiczeniowe i znaczne ograniczenie wykładów, prowadzenie zajęć metodą sokratejską, literatura przedmiotu zamiast podręczników, eseje na zaliczenie zamiast testów, nawiązywanie do wiedzy pozaprawniczej. Szkoły prawa powinny być szkołami demokracji, gdzie wiedza prawnicza poddawana jest crash testom, zasiedziałe doktryny – krytyce. W efekcie tworzy się sposoby niwelowania wspominanego napięcia.
tekst dostępny:
https://kulturaliberalna.pl/2021/04/22/prawnicy-bronia-konstytucji-nie-dzieki-edukacji-a-pomimo-niej/
Nowy konstytucjonalizm. Polityczność, tożsamość, sfera publiczna, red. A. Czarnota, M. Paździora, M. Stambulski, 2021
Rozdział wstępny z książki "Nowy konstytucjonalizm. Polityczność, tożsamość, sfera publiczna" (Sc... more Rozdział wstępny z książki "Nowy konstytucjonalizm. Polityczność, tożsamość, sfera publiczna" (Scholar 2021).
"W przeciwieństwie do dotychczasowego konstytucjonalizmu, który naukę o konstytucji redukuje do dogmatyki prawa konstytucyjnego, nowy konstytucjonalizm ma ambicje stać się tzw. nauką na użytek publiczny. Jest nauką publiczną nie w tym sensie, że wyniki jej badań są publicznie udostępnione, ale z racji tego, że ma ambicję prowokować publiczną debatę nad problemami, które podejmuje. Ma być „publiczny” również w tym znaczeniu, że zapraszając do dialogu specjalistów i ekspertów, nie godzi się na to, aby to oni wyznaczali granice tej debaty. Celem nowego konstytucjonalizmu jest zwrócenie konstytucji demokracji. Konstytucja to zbyt poważna praktyka społeczna, aby zostawiać ją jedynie prawnikom."
Książka dostępna:
https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/4172-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna.html
Wersja ebook:
https://scholar.com.pl/pl/nowosci/4175-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna-ksiazka-w-wersji-pdf.html
Legal Scholarship and the Political. In Search of a New Paradigm, 2020
Does anyone still care about the theory of law? While the humanities have seen appeals to demysti... more Does anyone still care about the theory of law? While the humanities have seen appeals to demystify the certainty of theoretical knowledge, or to perceive theory as a dangerous invention best left alone, we take the entirely opposite view that theory should be nurtured and its relationship to the everyday should be sought out. Yet this cannot be theory understood in an absolutist manner.
VerfBlog, 2020
The most recent abortion decision of 22 October 2020 of Poland’s Constitutional Court (“the Court... more The most recent abortion decision of 22 October 2020 of Poland’s Constitutional Court (“the Court”) did not come as a surprise. It is not, as some commentators would like to see, an aberration, a departure from previous liberal and human rights-based standards by a group of judges linked to the Law and Justice party. Rather, it is a consequence of the right-wing constitutionalism that has dominated the Court for years. This discourse that introduced religious dogma as the basis for legal reasoning is undemocratic and exclusionary. It presents religious worldviews as textual consequences of the constitution without taking into account the voice of citizens. The persistence of this type of constitutionalism can be demonstrated on example of a number of cases important for the public sphere in Poland.
Journal of the Polish Section of IVR, 2019
This paper aims at explaining the concepts of collective memory, institutions, politics, law, as ... more This paper aims at explaining the concepts of collective memory, institutions, politics, law, as well as relations between them. By means of a short explanation of a network of mutual relations between these notions, we want to show how law and collective memories interact and how the relation between them is formed. At the same time, we see three modes of relations between collective memories and law: 1) past before the law, 2) memory laws and 3) law as collective memory. The first view consists in evaluating the past under a court trial. The second one in creating legal rules which promote or demand commemoration of a specific vision of the past. The third approach perceives law itself as institutionalized collective memory.
JOURNAL OF THE POLISH SECTION OF IVR, 2019
The paper deals with the link between the notions of constitutional identity and nostalgic collec... more The paper deals with the link between the notions of constitutional identity and nostalgic collective memory. Starting from the notion of nostalgia of postmodern society as used in social theory, it shows that this cultural condition is reflected in in constitutions. The point of reference for contemporary political projects is no longer the future but the past. Longing for a lost homeland becomes a dominant social emotion. The author shows that this vision of the past is present in constitutions, especially in post-communist countries. It influences constitutional identity and, due to different temporal structures, is in conflict with the constitutional identity of the EU. The article ends with an analysis of the consequences of such a politics of nostalgia and the possible defence mechanisms against it.
Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne 31, 2020
Artykuł zawiera rozważania na temat relacji dyskursu praw człowieka i populizmu. Autorzy najpierw... more Artykuł zawiera rozważania na temat relacji dyskursu praw człowieka i populizmu. Autorzy najpierw przedstawiają przegląd stanowisk teoretycznych dotyczących populizmu, następnie określają pojęcie polityki praw człowieka. Prowadzi to do wniosku, że w celu zachowania swojego demokratycznego charakteru populizm musi akceptować, przynajmniej retorycznie, prawa człowieka. W następnej części autorzy przyglądają się działaniom wobec praw człowieka prowadzonym za czasów władzy populistycznej, na przykładzie rządów Prawa i Sprawiedliwości w latach 2015-2020. Uwzględniają przede wszystkim wypowiedzi polityków oraz działania wobec osób LGBT, praw reprodukcyjnych, praw imigrantów, a także prowadzone polityki socjalne. Analiza prowadzi do wniosku, że populiści prowadzą własną, odmienną od liberalnej, politykę praw człowieka. Populizm narusza prawa mniejszości, a wzmacnia prawa socjalne i dystrybuuje uznanie oparte na tożsamości narodowej. Wobec czego stosunek populizmu do praw człowieka nie jest jednoznaczny i nie polega na prostym odrzuceniu.
A Post-Analytical Approach to Philosophy and Theory of Law (ed. A. Bator, Z. Pulka), 2019
The metaphor of the post-analytical theory as a face seems to be a valid counterpoint
and altern... more The metaphor of the post-analytical theory as a face seems to be a valid counterpoint
and alternative to the metaphor of the analytical theory as a mirror.
A face reflects what is outside and is a medium of communication. Therefore, it
retains the reference properties of a mirror and expands them, because the face
also reflects what is “inside,” it expresses current emotions and gathered experience.
A face breaks the epistemological dichotomies of inside/outside, permanence/
change, private/public.
cognitio, 2019
Touching upon issues such as lawyers’ critical competences, the adequacy of law schools’ professi... more Touching upon issues such as lawyers’ critical competences, the adequacy of law schools’ professional training or the way legal students relate to civic engagement, this paper will present the research activities of the Centre for Legal Education and Social Theory, will analyze the results of empirical surveys on legal education conducted within the Centre and will advance a series of tentative proposals on how to epistemically and pedagogically reimagine legal education.
„Krytyka Prawa”„Krytyka Prawa”, vol. 11, nr 1/2019, p. 18–26,, 2019
The article is based on an assumption that constitutionalism has a Janus face. A constitution is ... more The article is based on an assumption that constitutionalism has a Janus face. A constitution is both a legal and a political act. So far, the public domain has been dominated by legal constitutionalism (constitutional dogmatics), which excludes the constitution from the public sphere, subjecting it to the authority of lawyers-experts.
The contemporary political phenomena such as: new populism, illiberal democracy or new constitutionalism should shift the interest of researchers to the political aspect of constitutionalism. Constitutionalism is, therefore, a multidimensional social practice. A political game featuring many actors. And the constitutionalism of lawyers is only one of its possible interpretations. Citizens also have their own constitutionalisms, and different perspectives on constitutionalism, reflecting opposing interests, may lead to conflicts. The constitutional law dogmatics applied to resolve such conflicts would argue for the existence of a transcendental framework for their resolution. A more political approach denies the existence of such a framework. In other words, the dogmatics in question requires democracy to adapt to constitutionalism, while the political approach requires constitutionalism to adapt to democracy. The text is an introduction to a part of a volume featuring articles by authors affiliated with the Centre for Legal Education and Social Theory.
Archiwum filozofii prawa i filozofii społecznej , 2018
Niniejsze rozważania mają na celu ukazanie, jak polska teoria analityczna odnosiła się do problem... more Niniejsze rozważania mają na celu ukazanie, jak polska teoria analityczna odnosiła się do problemu polityki i polityczności. Przy czym politykę rozumiem jako instytucjonalne sposoby zdobywania i dystrybucji władzy, a polityczność – jako ich ontologiczną podstawę. Polityczność oznacza nieusuwalny społeczny konflikt, związany z ograniczoną liczbą dóbr społecznych przy potencjalnie nieskończonych żądaniach.
W poniższych rozważaniach przyjrzymy się kolejno barierom w rozwoju myśli politycznej w teorii analitycznej, kwestii legitymizacji systemu prawa, koncepcji źródeł prawa oraz interpretacji konstytucji. Zawarte tu twierdzenia zmierzają do ukazania, że legitymizowanie systemu prawa, określanie dopuszczalnych źródeł prawa oraz właściwych sposobów interpretacji konstytucji tworzą problematykę polityczności polskiej teorii analitycznej. Wydobycie tej problematyki pozwala ukazać, że pomimo deklarowanej „apolityczności” teoria analityczna posiada wymiar normatywny oraz promuje określoną wizję porządku społecznego i politycznego.
Krytyka Prawa, tom 11, nr 1/2019,, 2019
Niniejszy tekst opiera się na uznaniu, że konstytucjonalizm ma janusowe oblicze. Konstytucja jest... more Niniejszy tekst opiera się na uznaniu, że konstytucjonalizm ma janusowe oblicze. Konstytucja jest jednocześnie aktem prawnym i politycznym. Dotychczas w prze-strzeni publicznej dominował prawniczy konstytucjonalizm (dogmatyka konsty-tucyjna), który wyklucza konstytucję ze sfery publicznej, poddając ją władzy prawników-ekspertów. Obserwowane fenomeny polityczne, takie jak nowy po-pulizm, demokracja nieliberalna czy nowy konstytucjonalizm powinny przesunąć zainteresowanie badaczy na polityczny aspekt konstytucjonalizmu. Konstytucjo-nalizm jest wielowymiarową praktyką społeczną, polityczną grą z wieloma akto-rami, a konstytucjonalizm prawników jest jedynie jednym z możliwych jego ujęć. Swój konstytucjonalizm mają obywatele oraz państwo, a odmienne ujęcia kon-stytucjonalizmu odzwierciedlające sprzeczne interesy mogą wchodzić ze sobą w konflikty. Dogmatyka prawa konstytucyjnego przy takich sporach postulowa-łaby istnienie transcendentalnej ramy ich rozwiązania. Bardziej polityczne ujęcie przeczy istnieniu takich ram. Innymi słowy, dogmatyka nakazuje demokracji dostosować się do konstytucjonalizmu, podczas gdy ujęcie polityczne nakazuje konstytucjonalizmowi dostosować się do demokracji. Tekst jest wstępem do części tomu zawierającym artykuły osób związanych z Centrum Edukacji Prawniczej i Teorii Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Słowa kluczowe: konstytucjonalizm, dogmatyka, polityczność 1 Dr Michał Stambulski-dyrektor wykonawczy w Centrum Edukacji Prawniczej i Teorii Społecz-nej Uniwersytetu Wrocławskiego, adwokat;
The Critique of Law. Independent Legal Studies, 2018
The article raises an important problem of legal education in Poland. After covering the changes ... more The article raises an important problem of legal education in Poland. After covering the changes in legal education in the world, the paper moves on to focus on the role of academic and practical legal education. The authors point to the specific role of the hidden dimension of legal education, which tends to be unseen, but plays a key part in educating lawyers in Poland. The final part of the article discusses the possible changes to be made in the system of legal education.
Przegląd Prawa i Administracji. Tom CX: Polityczność nauki prawa i praktyki prawniczej (red. A. Bator i P. Kaczmarek), 2017
Uploads
Papers by Michał Stambulski
mobilization in Europe based on the analyses in the special issue. By right wing legal mobilization, we understand the organized efforts, resources, and strategies employed by individuals, groups, or organizations with conservative or right-leaning ideologies to embody their values in positive law and its interpretation. The text concludes with a dynamic normative framework to assess this type of mobilization. Drawing on recent contributions from comparative constitutional law, human rights, and socio-legal studies, we argue that the analysis and evaluation of right-wing legal mobilization could be based on a comprehensive analysis of three bundles of issues: (1) the relationship between mobilizing actors and the courts, as well as the local standard of judicial independence, (2) the relation of right-wing argumentation to systemic linkages and historical trajectories of human rights, (3) the redistributive effect (economic and symbolic) and the potential success of such mobilization on the legal capacities of other actors who may have opposing interests. From this perspective, the problematic part of right-wing legal mobilization in the context of populism is, therefore, not its ideological, conservative character but its influence on the rule of law to gain strategic advantage. In the process, the very idea of the rule of law and the related issue of civic agency may be compromised.
http://www.lawandmethod.nl
Contemporary critical analyses of legal education indicate that legal education is undemocratic as it is based on a discipline that produces subjects who obey hierarchies, are free from the habit of criticism and are ready to self-sacrifice for promotion in the social hierarchy. At the same time, critical analyses offer the very passive vision of the law student as merely 'being processed' through the educational grinder. Paradoxically, in doing so they confirm the vision they criticize. This article argues that, by adopting a pragmatic philosophical perspective, it is possible to go beyond this one-sided picture. Over the past few decades, there has been an increase in 'practical' attitudes in legal education. Socrates' model of didactics, clinical education and moot courts are giving rise to institutionalized ideas as structural elements of legal education, owing to which a purely disciplinary pedagogy may be superseded. All these practices allow students to accept and confront the viewpoints of others. Education completed in harmony with these ideas promotes an active, critical member of community, who is ready to advance justified moral judgements, and as such is compliant with pragmatic ethics of democracy.
tekst dostępny:
https://kulturaliberalna.pl/2021/04/22/prawnicy-bronia-konstytucji-nie-dzieki-edukacji-a-pomimo-niej/
"W przeciwieństwie do dotychczasowego konstytucjonalizmu, który naukę o konstytucji redukuje do dogmatyki prawa konstytucyjnego, nowy konstytucjonalizm ma ambicje stać się tzw. nauką na użytek publiczny. Jest nauką publiczną nie w tym sensie, że wyniki jej badań są publicznie udostępnione, ale z racji tego, że ma ambicję prowokować publiczną debatę nad problemami, które podejmuje. Ma być „publiczny” również w tym znaczeniu, że zapraszając do dialogu specjalistów i ekspertów, nie godzi się na to, aby to oni wyznaczali granice tej debaty. Celem nowego konstytucjonalizmu jest zwrócenie konstytucji demokracji. Konstytucja to zbyt poważna praktyka społeczna, aby zostawiać ją jedynie prawnikom."
Książka dostępna:
https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/4172-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna.html
Wersja ebook:
https://scholar.com.pl/pl/nowosci/4175-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna-ksiazka-w-wersji-pdf.html
K. Kocemba, M. Stambulski, Gotowanie żaby. Historia prawicowego konstytucjonalizmu w Polsce, Kultura Liberalna Nr 616 (46/2020), https://kulturaliberalna.pl/2020/10/30/kocemba-stambulski-historia-prawicowego-konstytucjonalizmu-w-polsce/
and alternative to the metaphor of the analytical theory as a mirror.
A face reflects what is outside and is a medium of communication. Therefore, it
retains the reference properties of a mirror and expands them, because the face
also reflects what is “inside,” it expresses current emotions and gathered experience.
A face breaks the epistemological dichotomies of inside/outside, permanence/
change, private/public.
The contemporary political phenomena such as: new populism, illiberal democracy or new constitutionalism should shift the interest of researchers to the political aspect of constitutionalism. Constitutionalism is, therefore, a multidimensional social practice. A political game featuring many actors. And the constitutionalism of lawyers is only one of its possible interpretations. Citizens also have their own constitutionalisms, and different perspectives on constitutionalism, reflecting opposing interests, may lead to conflicts. The constitutional law dogmatics applied to resolve such conflicts would argue for the existence of a transcendental framework for their resolution. A more political approach denies the existence of such a framework. In other words, the dogmatics in question requires democracy to adapt to constitutionalism, while the political approach requires constitutionalism to adapt to democracy. The text is an introduction to a part of a volume featuring articles by authors affiliated with the Centre for Legal Education and Social Theory.
W poniższych rozważaniach przyjrzymy się kolejno barierom w rozwoju myśli politycznej w teorii analitycznej, kwestii legitymizacji systemu prawa, koncepcji źródeł prawa oraz interpretacji konstytucji. Zawarte tu twierdzenia zmierzają do ukazania, że legitymizowanie systemu prawa, określanie dopuszczalnych źródeł prawa oraz właściwych sposobów interpretacji konstytucji tworzą problematykę polityczności polskiej teorii analitycznej. Wydobycie tej problematyki pozwala ukazać, że pomimo deklarowanej „apolityczności” teoria analityczna posiada wymiar normatywny oraz promuje określoną wizję porządku społecznego i politycznego.
mobilization in Europe based on the analyses in the special issue. By right wing legal mobilization, we understand the organized efforts, resources, and strategies employed by individuals, groups, or organizations with conservative or right-leaning ideologies to embody their values in positive law and its interpretation. The text concludes with a dynamic normative framework to assess this type of mobilization. Drawing on recent contributions from comparative constitutional law, human rights, and socio-legal studies, we argue that the analysis and evaluation of right-wing legal mobilization could be based on a comprehensive analysis of three bundles of issues: (1) the relationship between mobilizing actors and the courts, as well as the local standard of judicial independence, (2) the relation of right-wing argumentation to systemic linkages and historical trajectories of human rights, (3) the redistributive effect (economic and symbolic) and the potential success of such mobilization on the legal capacities of other actors who may have opposing interests. From this perspective, the problematic part of right-wing legal mobilization in the context of populism is, therefore, not its ideological, conservative character but its influence on the rule of law to gain strategic advantage. In the process, the very idea of the rule of law and the related issue of civic agency may be compromised.
http://www.lawandmethod.nl
Contemporary critical analyses of legal education indicate that legal education is undemocratic as it is based on a discipline that produces subjects who obey hierarchies, are free from the habit of criticism and are ready to self-sacrifice for promotion in the social hierarchy. At the same time, critical analyses offer the very passive vision of the law student as merely 'being processed' through the educational grinder. Paradoxically, in doing so they confirm the vision they criticize. This article argues that, by adopting a pragmatic philosophical perspective, it is possible to go beyond this one-sided picture. Over the past few decades, there has been an increase in 'practical' attitudes in legal education. Socrates' model of didactics, clinical education and moot courts are giving rise to institutionalized ideas as structural elements of legal education, owing to which a purely disciplinary pedagogy may be superseded. All these practices allow students to accept and confront the viewpoints of others. Education completed in harmony with these ideas promotes an active, critical member of community, who is ready to advance justified moral judgements, and as such is compliant with pragmatic ethics of democracy.
tekst dostępny:
https://kulturaliberalna.pl/2021/04/22/prawnicy-bronia-konstytucji-nie-dzieki-edukacji-a-pomimo-niej/
"W przeciwieństwie do dotychczasowego konstytucjonalizmu, który naukę o konstytucji redukuje do dogmatyki prawa konstytucyjnego, nowy konstytucjonalizm ma ambicje stać się tzw. nauką na użytek publiczny. Jest nauką publiczną nie w tym sensie, że wyniki jej badań są publicznie udostępnione, ale z racji tego, że ma ambicję prowokować publiczną debatę nad problemami, które podejmuje. Ma być „publiczny” również w tym znaczeniu, że zapraszając do dialogu specjalistów i ekspertów, nie godzi się na to, aby to oni wyznaczali granice tej debaty. Celem nowego konstytucjonalizmu jest zwrócenie konstytucji demokracji. Konstytucja to zbyt poważna praktyka społeczna, aby zostawiać ją jedynie prawnikom."
Książka dostępna:
https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/4172-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna.html
Wersja ebook:
https://scholar.com.pl/pl/nowosci/4175-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna-ksiazka-w-wersji-pdf.html
K. Kocemba, M. Stambulski, Gotowanie żaby. Historia prawicowego konstytucjonalizmu w Polsce, Kultura Liberalna Nr 616 (46/2020), https://kulturaliberalna.pl/2020/10/30/kocemba-stambulski-historia-prawicowego-konstytucjonalizmu-w-polsce/
and alternative to the metaphor of the analytical theory as a mirror.
A face reflects what is outside and is a medium of communication. Therefore, it
retains the reference properties of a mirror and expands them, because the face
also reflects what is “inside,” it expresses current emotions and gathered experience.
A face breaks the epistemological dichotomies of inside/outside, permanence/
change, private/public.
The contemporary political phenomena such as: new populism, illiberal democracy or new constitutionalism should shift the interest of researchers to the political aspect of constitutionalism. Constitutionalism is, therefore, a multidimensional social practice. A political game featuring many actors. And the constitutionalism of lawyers is only one of its possible interpretations. Citizens also have their own constitutionalisms, and different perspectives on constitutionalism, reflecting opposing interests, may lead to conflicts. The constitutional law dogmatics applied to resolve such conflicts would argue for the existence of a transcendental framework for their resolution. A more political approach denies the existence of such a framework. In other words, the dogmatics in question requires democracy to adapt to constitutionalism, while the political approach requires constitutionalism to adapt to democracy. The text is an introduction to a part of a volume featuring articles by authors affiliated with the Centre for Legal Education and Social Theory.
W poniższych rozważaniach przyjrzymy się kolejno barierom w rozwoju myśli politycznej w teorii analitycznej, kwestii legitymizacji systemu prawa, koncepcji źródeł prawa oraz interpretacji konstytucji. Zawarte tu twierdzenia zmierzają do ukazania, że legitymizowanie systemu prawa, określanie dopuszczalnych źródeł prawa oraz właściwych sposobów interpretacji konstytucji tworzą problematykę polityczności polskiej teorii analitycznej. Wydobycie tej problematyki pozwala ukazać, że pomimo deklarowanej „apolityczności” teoria analityczna posiada wymiar normatywny oraz promuje określoną wizję porządku społecznego i politycznego.
Marek Zirk-Sadowski, profesor nauk prawnych, kierownik Katedry Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego
W podjętych rozważaniach Autorowi wciąż towarzyszy główna teza pracy – kontrowersyjna, choć moim zdaniem prawdziwa – że tradycyjna formuła analitycznej teorii prawa wyczerpała swój potencjał i należy poszukiwać nowego spojrzenia, które mogłoby przezwyciężyć jej ograniczenia. Michał Stambulski zasadnie przekonuje, że tradycyjna teoria analityczna jest jak kojot z kreskówki, który, goniąc strusia, wpada w przepaść i nawet tego nie zauważa. Jeszcze przez jakiś czas biegnie w powietrzu, lecz kiedy tylko orientuje się, że stracił grunt pod nogami, zaczyna spadać.
Uważam, że w dzisiejszej tzw. wojnie o państwo prawa próby obrony dorobku „ancien regime’u” przy pomocy argumentów ze starego świata (kompleks pozytywizmu i liberalnej metafizyki) są skazane na porażkę. Polityczność dawnych rozwiązań jest zbyt oczywista, by można było skutecznie przekonać audytorium, że nie jest ona problemem. Teoria postanalityczna wydaje się w tym kontekście potencjalnie bardziej użyteczna i chwytliwa.
Adam Sulikowski, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa konstytucyjnego i teorii prawa, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego
Ebook dostępny na:
https://scholar.com.pl/pl/nowosci/4175-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna-ksiazka-w-wersji-pdf.html
Wersja papierowa:
https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/4172-nowy-konstytucjonalizm-brpolitycznosc-tozsamosc-sfera-publiczna.html
https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/4130-wiadomosc-od-cesarza-pojecie-prawa-w-teorii-analitycznej-i-postanalitycznej-ksiazka-w-wersji-pdf.html
Wersja papierowa:
https://scholar.com.pl/pl/nowosci/4128-wiadomosc-od-cesarza-brpojecie-prawa-w-teorii-analitycznej-i-postanalitycznej-rowniez-w-wersji-pdf.html
https://bonito.pl/k-90761810-wiadomosc-od-cesarza
https://ksiegarnia.pwn.pl/Wiadomosc-od-cesarza,874125314,p.html
[EN] The Center for Legal Education and Social Theory (CLEST) conducted a study on the judicial and prosecutorial training in Poland in the period from January to June 2018. The survey was completed by a total of 186 respondents, which constituted 13.3% of the total of the trainees of the National School of the Judiciary and Public Prosecution – the institution that educates future judges and public prosecutors. The survey aimed at showing the characteristics of the training, determining the financial standing of the trainees, and finding if there is a correlation between the first two factors and the general assessment of education. The results were compared to the studies on other trainings (bar training for advocates and legal counsels) and legal academic education. Most trainees completed full-time studies and come from cities between 20,000 and 120,000 residents, as well as from villages, and their parents predominantly have higher or secondary education. Trainees declare that they are satisfied with the training they receive – the vast majority would choose it again (83.33%) and they would recommend it to their friends (76.35%). This is due to the good financial standing of the trainees, as well as the high-quality of didactics (classes in the form of workshops instead of lectures). During the course of education, trainees receive a scholarship to support themselves. In addition, the trainees’ answers clearly indicate that the classes are not too theoretical (97.13%), the training prepares them well to practice their profession (96.24%), the supervisors devote enough time and attention to them (70.97%), and also that they are not required to learn much by heart (88.17%). The answers are consistent with the teaching guidelines of kssip, which focuses on moving away from the academic teaching model – lectures and theoretical knowledge – as well as on providing the trainees with adequate financial support, which allows them to devote their time and attention entirely to the education process. The factors that distinguish the training at kssip from the bar training for advocates and legal counsels, as well as from academic education, are mainly the provision of scholarships and use of engaging teaching methods. Thanks to this, the training at kssip does not rely on the mechanism of a “tedious ritual”, understood as a consent to undergo a tedious and pointless educational process in order to obtain the rights necessary for symbolic promotion. The analysis of judicial and prosecutorial training gives some advice on how to reform teaching at law faculties: more attention shall be given to more engaging teaching methods. Education at kssip is strictly professional and technocratic. Nevertheless, it lacks the civic dimension. Therefore, civic dimension and critical approach should be developed during academic education.
The study indicates that the application is based on the mechanism of “a tiresome necessity”. Applicants undertake and manage to complete the application – despite their negative assessment – because they are determined to obtain a professional title. This stage should, therefore, not be treated as an educational service – consisting of transferring the knowledge and skills necessary to become a professional attorney in return for an appropriate tuition fee – but as a “rite of passage”, understood as a set of ceremonies, that is, a process by which the social status of a law graduate is changed and consequently, he or she gets accepted into an elite group of legal counsels and advocates.