προσκλητήριο για ενότητα της ανατρεπτικής Αριστεράς

«Εάν δίνεις προσοχή στην κοινή γνώμη και στα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, τότε δεν κυβερνάς, αλλά υπακούς».

Μ. Θάτσερ

του Γιώργου Καλαντζόπουλου

Προσκλητήριο για ενότητα της ανατρεπτικής Αριστεράς

Στην πολιτική, του παρόντος ή του παρελθόντος, χρειάζεται να μπορεί κανείς να ξεχωρίζει τον θόρυβο από τον ρυθμό, τους θορυβοποιούς από τους ντράμερ.

Ο πολιτικός πρέπει να ξέρει να αφουγκράζεται τον ρυθμό της εποχής. Σ’ αυτόν πρέπει να αναφέρεται, και ως προς αυτόν να κρίνει πολιτικά υποκείμενα και καταστάσεις. Όμως παράγεται θόρυβος, πολύς θόρυβος, που επισκιάζει τον ρυθμό. Θόρυβος ως στρατηγική αντιπαλότητας, αλλά και λόγω ανοησίας.

Ο ίδιος θόρυβος ξεσηκώνεται και στο ζήτημα της προσέγγισης των δυνάμεων της ανατρεπτικής Αριστεράς. Επιβάλλεται όμως να ξεχωρίσουμε τον ρυθμό. Το ζήτημα των συνεργασιών ήταν πάντοτε ανοιχτό. Κι αν είχε υπάρξει μεγαλύτερη ώσμωση και λιγότερες σκοπιμότητες, ίσως τα πράγματα να είχαν πάει καλύτερα.

Σήμερα βρισκόμαστε σε μια εποχή εντελώς διαφορετική. Διαπιστώνουμε πέντε πράγματα:

- Πρώτο, ότι η κρίση του 2009/10 είναι η κατάληξη της παραγωγικής καθίζησης της χώρας, η οποία είχε αρχίσει ήδη τρεις δεκαετίες πριν.

- Δεύτερο, ότι η Ελλάδα, όπως άλλωστε και η Νότια Ευρώπη, συνθλίβεται ανάμεσα σε δύο κόσμους: έναν τεχνολογικά και βιομηχανικά υπερανεπτυγμένο (Γερμανία και ΒΔ Ευρώπη) και έναν πολύ χαμηλού βιοτικού επιπέδου αλλά μαζικής και φτηνής παραγωγής (Κίνα, Ινδία κ.λπ.).

- Τρίτο, ότι κρίση και αστάθεια, ως γενικό πλαίσιο, όχι μόνο της ελληνικής οικονομίας, αποτελούν τη νέα κανονικότητα και θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε χωρίς εξωραϊσμό και αυταπάτες.

-Τέταρτο, ότι στην Ε.Ε. οι αυξανόμενες αντιθέσεις συμφερόντων εμποδίζουν τη μεταρρύθμισή της προς την κατεύθυνση της κοινωνικής συνοχής.

- Και πέμπτο, ότι η χώρα, όπως και άλλες φορές στην Ιστορία της, βρίσκεται στην τροχιά κρίσεων που δεν μπορεί να ελέγξει. Όπως η μεταναστευτική.

Αυτά τα προβλήματα καθορίζουν τον ρυθμό και, επομένως, τον ρυθμό των απαντήσεων. Καινούργια προβλήματα θέτουν διαφορετικά διακυβεύματα από προηγούμενες εποχές και προκαλούν ή απαιτούν καινούργιες απαντήσεις.

Επομένως, η σύγκλιση των δυνάμεων της ανατρεπτικής Αριστεράς δεν είναι και δεν πρέπει να οριστεί μόνον ως απάντηση στην άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Τόσο η Ακροδεξιά όσο και η θεσμοποιημένη νεοφιλελεύθερη πολιτική στην Ευρώπη αποτελούν απαντήσεις στα προβλήματα της εποχής. Και απαντήσεις εμπεδωμένες κοινωνικά. Το ζητούμενο είναι οι προοδευτικές απαντήσεις.

Την συμμαχία των δυνάμεων της ανατρεπτικής Αριστεράς δεν πρέπει να τη δούμε προσθετικά, στατικά, ως συμπαράταξη πολιτικών στελεχών και ψήφων. Προφανώς έχει και αυτή τη διάσταση. Αλλά η ανασυγκρότηση ενός μετώπου της ανατρεπτικής Αριστεράς προοδευτικής διακυβέρνησης απαιτεί τη μεταμόρφωση όλων των μερών του εγχειρήματος.

Δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Υπάρχουν ορατές ή αόρατες ενστάσεις, σε όλες τις πλευρές, και η ανατρεπτική Αριστερά αποτελείται από πολλές ομάδες με ποικίλες φιλοδοξίες. Θα είναι χαμένη ευκαιρία αν το εγχείρημα ευτελιστεί με αμφίπλευρες μεταγραφές και διευρύνσεις. Γιατί το εγχείρημα αυτό θα πρέπει να νοηθεί στο κοινωνικό βάθος και στην προοπτική του. Πάνω σε ποιες κοινωνικές συμμαχίες θα βασιστεί μια προοδευτική απάντηση στα ζητήματα που θέτει η εποχή;

Η συνεργασία πρέπει να συμπεριλάβει τη δημιουργία ενός κοινού φόρουμ διαλόγου για τα προβλήματα, και προπαντός ώσμωση ιδεών. Γιατί έχουν διαρραγεί τα κανάλια συζήτησης. Εκεί θα κριθεί όμως αυτή η προσπάθεια. Στην παραγωγή ενός νέου πολιτικού λόγου, νέων ιδεών, νέας ταυτότητας.

Πως σου φαίνεται;

Αν είσαι στρατευμένος στην ανατρεπτική Αριστερά θα το προσυπόγραφες;

Παλιότερα, πριν καμία δεκαριά χρόνια, είχαμε αναφερθεί σε ένα εργαλείο παραγωγής πολιτικών κειμένων, το «KKE Generator». Σήμερα που η τεχνολογία έχει προχωρήσει, το κείμενο που παρουσιάσαμε παραπάνω έχει δημιουργηθεί με ανάλογες μεθόδους, πιο απλές αλλά και με διαφορετικές παραμετρικές επιλογές.

Το αρχικό κείμενο δεν έχει γραφτεί για την ανατρεπτική Αριστερά αλλά για την σοσιαλδημοκρατία, την κεντροαριστερά και την σύγκλισή της με τον ...ΣΥΡΙΖΑ. Το πρωτότυπο είναι του Αντώνη Λιάκου και είναι δημοσιευμένο εδώ: «Ο θόρυβος και ο ρυθμός». Απλά έχει επιλεχτεί ένα μεγάλο τμήμα παραγράφων και προτάσεων, όπως ακριβώς υπάρχει και στο πρωτότυπο. Έχουν αλλαχθεί μόνον οι λέξεις με τα έντονα γράμματα. Στη θέση της "ανατρεπτικής Αριστεράς" θα μπορούσαν να μπουν και άλλοι προσδιορισμοί , χωρίς να χάσει την επικοινωνιακή του αξία...

Ας πάρουμε ως αφετηρία την διαπίστωση του Α. Λιάκου ότι: «Επιβάλλεται όμως να ξεχωρίσουμε τον ρυθμό.»

Όμως όλη τούτη η ενωτική φιλολογία (με την μορφή της σύγκλησης, της συμμαχίας, του μετώπου, του κοινού χώρου διαλόγου και δράσης και άλλα ωραία παρόμοια) – απ’ όπου κι αν προέρχεται - είναι “θόρυβος”.

Θόρυβος και τα πέντε σημεία που αναφέρονται στην ανάλυση της συγκυρίας. Θόρυβος θα ήταν αν αντί γι αυτά στη θέση τους υπήρχαν κάποια διαφορετικά, με bullet σημειωμένα, δανεισμένα από κάποια «προγραμματική διακήρυξη» είτε για την ανατροπή του συστήματος, είτε για μια καλύτερη διαχείρισή του.

Ο νεοφιλελευθερισμός- η μορφή της διακυβέρνησης την εποχή της παγκοσμιοποίησης – έχει ανοίξει το κουτί της Πανδώρας. Το επίκεντρο της ταξικής πάλης αγγίζει την καρδιά του συστήματος: Το κράτος, που αναλώνει Πρωθυπουργούς και πολιτικά μορφώματα σαν τον Κρόνο που τρώει τα παιδιά του. Ανάλογο φαινόμενο στα κράτη του “υπαρκτού κομμουνισμού” είχε ονοματοδοτηθεί ως Σταλινισμός. Αυτή η σχέση παραγωγής πολιτικής εξάλλου έχει εμπεδωθεί προ πολλού και στο εσωτερικό της παραδοσιακής Αριστεράς. ( Έτσι για την ιστορία, ένα παράδειγμα εδώ: Το «ΠΑΣΧΑ» του ΣΥΝασπισμού: Άλλος ...σταυρώνεται και άλλος …αναστήνεται! )

Όμως αργεί να ρθει η εποχή που οι «Τιτάνες» θα ηττηθούν και θα φυλακιστούν στα Τάρταρα. Σήμερα τα πράγματα δεν φαίνεται να κρίνονται στο πεζοδρόμιο. Ούτε στο κοινοβούλιο. Η μελωδία «ανασύνταξη του κράτους» δίνει τον “ρυθμό” και ο κάθε Αλέξης Τσίπρας απλά τροχονόμος στις ενδοαστικές αντιθέσεις. Η κρατική σχέση είναι ο μύλος που όλα τ’ αλέθει και οργανώνει συντεταγμένα - ως “πρωτοπορία” - την παραγωγή ενός «νέου» πολιτικού λόγου, «νέων» ιδεών, «νέας» ταυτότητας και αναδιατάσσει τις κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες. Και αυτό το “νέο”- για να επιβεβαιώσει την ταυτότητα του ως τοιούτο – οφείλει είναι “κόντρα στο ρεύμα”: Το είδαμε με την ανατροπή του δημοψηφίσματος του ΟΧΙ, το ξαναβλέπουμε με την συμφωνία των Πρεσπών.

Πρόκειται για μια μορφή διακυβέρνησης που η πολιτική ασκείται στο πεδίο της απουσίας της κοινωνικής διαπραγμάτευσης: Προηγούνται οι πολιτικές πράξεις και η συναίνεση διαμορφώνεται εκ των υστέρων. Τα “εθνικά θέματα” είναι ο προνομιακός χώρος για την εμπέδωση αυτής της μορφής άσκησης πολιτικής εξουσίας. Όσοι εξέλαβαν τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό ως “κίνημα”, έξω από την κρατική σχέση, πλησιάζει η στιγμή που θα απογοητευτούν (περισσότερα γι’ αυτό το θέμα εδώ: Τα συλλαλητήρια για το μακεδονικό ως «ανασύνταξη» του κράτους )

Όπως έλεγε και η Θάτσερ «Εάν δίνεις προσοχή στην κοινή γνώμη και στα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, τότε δεν κυβερνάς, αλλά υπακούς». Όμως όταν το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε κρίση, την “διακυβέρνηση” της χώρας την αναλαμβάνει το κράτος ως όλον. Το είδαμε πρόσφατα πως μέσα σε μια νύχτα ένα στέλεχος από το “βαθύ κράτος” αναδείχτηκε στην πολιτική θέση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας. Το έχουμε ξαναδεί την εποχή των μνημονίων με την ανάδειξη ενός “τεχνοκράτη” στο αξίωμα του Πρωθυπουργού της χώρας...

Το “κράτος” είναι εδώ και μας περιμένει!

Όποιος δεν μπορεί ν’ αναμετρηθεί πρώτα με το κράτος, δεν μπορεί ν’ αγγίξει τον καπιταλισμό...