Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φραντς Ζέλτε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φραντς Ζέλτε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Franz Seldte (Γερμανικά)
Γέννηση29  Ιουνίου 1882[1][2][3]
Μαγδεβούργο
Θάνατος1  Απριλίου 1947[2]
Φυρτ
Τόπος ταφήςSaint Lawrence church in Rottach-Egern
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
ΣπουδέςΤεχνικό Πανεπιστήμιο του Μπραουνσβάιγκ
Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
καινοτόμος επιχειρηματίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικό Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα και Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςHauptmann/Αυτοκρατορικός Γερμανικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και Μάχη του Σομμ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του Ράιχσταγκ της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης
Βουλευτής του Γερμανικού Ράιχ
ΒραβεύσειςΣιδηρούς Σταυρός Α΄ Τάξης
Τιμητικός Σταυρός του Παγκόσμιου Πολέμου 1914/1918
Χρυσή καρφίτσα του Ναζιστικού Κόμματος
Σιδηρούς Σταυρός Β΄ Τάξης
Wound Badge (1918) in Silver[5]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φραντς Ζέλτε (γερμ. Franz Seldte) ήταν Γερμανός επιχειρηματίας και, αργότερα, πολιτικός, μέλος της Κυβέρνησης του Χίτλερ.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζέλτε γεννήθηκε στο Μαγδεβούργο στις 29 Ιουνίου 1882[6]. Η οικογένειά του ήταν εύπορη, αφού ο πατέρας του ήταν ιδιοκτήτης εργοστασίου παραγωγής χημικών προϊόντων και αεριούχου νερού (σόδας). Ο νεαρός Φραντς σπούδασε Χημεία στο Πολυτεχνείο του Μπράουνσβαϊγκ (Technischen Hochschule Braunschweig) αποφοιτώντας το 1906. Το 1908 αναλαμβάνει την πατρική επιχείρηση.[7] Το 1914 στρατεύεται και υπηρετεί στο δυτικό μέτωπο με τις δυνάμεις Πεζικού. Το 1916 τραυματίζεται σοβαρά στη μάχη του Σομ[8] και χάνει το αριστερό του χέρι, λαμβάνοντας το Σιδηρό Σταυρό πρώτης και δεύτερης τάξης, ενώ προάγεται στο βαθμό του λοχαγού. Στη συνέχεια και μέχρι τη λήξη του Πολέμου περιορίζεται στην ενασχόληση του πολεμικού ανταποκριτή.

Επιστρέφει στην επιχείρησή του και, στις 25 Δεκεμβρίου 1918, ως αντίδραση στην "Επανάσταση του Νοεμβρίου" που απομάκρυνε τη μοναρχία εγκαθιδρύοντας κοινοβουλευτική δημοκρατία, ιδρύει, την οργάνωση Στάλχελμ ("Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten" «Χαλύβδινο Κράνος», Ένωση των Στρατιωτών του Μετώπου), μαζί με τους αδελφούς του Όιγκεν (Eugen) και Γκέοργκ (Georg), τον Τέοντορ Ντίστερμπεργκ (Theodor Duesterberg) και συντρόφους του από το 66ο Σύνταγμα Πεζικού. Η ιδρυτική συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε σε μια από τις αίθουσες του εργοστασίου του Ζέλτε στο Μαγδεβούργο.

Φραντς Ζέλτε (ο ομιλητής στο μικρόφωνο) σε εκδήλωση της Stahlhelm (1928)

Η οργάνωση Στάλχελμ μεγαλώνει σημαντικά, αποκτώντας μέλη τόσο στην πόλη ίδρυσης όσο και σε άλλες πόλεις. Δημιουργείται έτσι μια κεντρική "διοίκηση" της και την ηγεσία της αναλαμβάνει ο Ζέλτε. Τον Ιούνιο του 1922 η οργάνωση ισχυρίζεται ότι διαθέτει 500 παραρτήματα σχεδόν σε όλη τη βόρεια Γερμανία. Ωστόσο και ως συνέπεια της δολοφονίας του τότε Υπουργού Εξωτερικών Βάλτερ Ράτεναου (Walther Rathenau) όλες οι παραστρατιωτικές οργανώσεις, μαζί και η Stahlhelm, απαγορεύονται δια νόμου. Η απαγόρευση ισχύει μόνο επί οκτάμηνο και όταν αίρεται η οργάνωση διαθέτει 1.200 παραρτήματα και έχει αναγορευτεί σε μέσων δυνατοτήτων πολιτικό παράγοντα, με σαφή δεξιό προσανατολισμό.[8] Το 1924 ύστερα από συνεργασία με τον Ντίστερμπεργκ η Stahlhelm ενοποιείται και γίνεται μια από τις ισχυρότερες παραστρατιωτικές οργανώσεις της Γερμανίας. Το 1928 η οργάνωση διακήρυξε, δια του Ζέλτε, την αντίθεσή της προς το καθεστώς της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και τη δημοκρατία.[7] Παράλληλα διακήρυττε ανοικτά την αντίθεσή του στη Συνθήκη των Βερσαλλιών (την οποία αποκαλούσε "Δικτατορία των Βερσαλλιών"), ζητούσε περισσότερο ζωτικό χώρο (Lebensraum) για τους Γερμανούς και κατηγορούσε το μαρξιστικό διεθνισμό και ειρηνισμό ως "εχθρούς του έθνους".[6]

Το 1931, μαζί με τον Χίτλερ και τον Άλφρεντ Χούγκενμπεργκ (Alfred Hugenberg) δημιουργούν το "μέτωπο Χάρτσμπουργκ" (Harzburger Front) κατά της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Παράλληλα, εκδίδει το αυτοβιογραφικό βιβλίο "Dauerfeuer" (Συνεχές Πυρ).

Υπουργός του Χίτλερ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος γίνεται μόλις στις 27 Απριλίου 1933, ως συνακόλουθο του διορισμού του από τον Χίτλερ ως Υπουργού Εργασίας της Κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, εγκρίνει τη μετακίνηση των νεότερων μελών της Stahlhelm στην SA, της οποίας ονομάζεται "Obergruppenführer" (βαθμός αντίστοιχος του Συνταγματάρχη). Το ίδιο το Κόμμα στην επίσημη έκδοσή του "German political profiles" αναφέρει ότι ο Ζέλτε αρνήθηκε να εμπλέξει την Stahlhelm σε πολιτικές αντιδικίες μέχρις ότου αντιλήφθηκε ότι αυτό που η οργάνωση επιζητούσε ήταν ακριβώς αυτό που διακήρυττε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα.[9] Στην ίδια έκδοση ο Ζέλτε αναφέρεται ως "βιομηχανικός υπάλληλος, ο οποίος είχε εκ των προτέρων γνώση των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων των εργαζομένων".

Το 1935 ο Ζέλτε υποβάλλει παραίτηση. Ο Χίτλερ την απορρίπτει και ο Ζέλτε θα παραμείνει στη θέση του ως Υπουργός Εργασίας μέχρι την κατάρρευση της Ναζιστικής Γερμανίας το 1945.

Το 1939 ο Ζέλτε, εν όψει του Πολέμου με την Πολωνία περιέκοψε, με διάταγμα στις 4 Σεπτεμβρίου 1939, από τις αποδοχές των εργαζομένων τα επιδόματα νυκτερινής εργασίας καθώς και τα επιδόματα εργασίας κατά τις αργίες και τις Κυριακές. Ύστερα από "παρότρυνση" του επικεφαλής του Γερμανικού μετώπου εργασίας (DAF) Ρόμπερτ Λάι και σχετικό του άρθρο στον Völkischer Beobachter (Λαϊκός Παρατηρητής, επίσημη εφημερίδα του Κόμματος), ο Ζέλτε επανέφερε σε ισχύ την επιδοματική πολιτική του (16 Νοεμβρίου 1939). Στην πραγματικότητα αυτό που εξανάγκασε και τους δύο να επαναφέρουν τα επιδόματα ήταν μια μορφή "λευκής απεργίας" των εργατών, των οποίων η παραγωγικότητα στις συγκεκριμένες βάρδιες έπεσε κατακόρυφα.[10]

Με τη λήξη του Πολέμου ο Ζέλτε συνελήφθη από τους Αμερικανούς. Απεβίωσε στο αμερικανικό στρατιωτικό νοσοκομείο του Φύρτ (Fürth) πριν του απαγγελθεί οποιαδήποτε κατηγορία.

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. seldte-franz.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000000683. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  5. TracesOfWar. 112127. Ανακτήθηκε στις 25  Σεπτεμβρίου 2024.
  6. 6,0 6,1 Robert Solomon Wistrich, Who's who in Nazi Germany, Routledge, 2002
  7. 7,0 7,1 «Deutsche Historisches Museum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2011. 
  8. 8,0 8,1 Axis History Factbook
  9. Hans Heins Sadila-Mandau German political profiles, Terramare publications, Berlin, 1934
  10. German History Documents, άρθρο του Λάι στον V.B.