Izopropil-acetat
| Izopropil-acetat | |
|---|---|
  | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Izopropil-acetat |
| Druga imena | Izopropil acetat 2-Acetoksipropan 2-Propil-acetat 2-Propil-etanoat Propan-2-il etanoat IUPAC ime: Propan-2-il acetat |
| Molekularna formula | C5H10O2 |
| CAS registarski broj | 108-21-4 |
| SMILES | CC(OC(C)C)=O |
| InChI | 1/C5H10O2/c1-4(2)7-5(3)6/h4H,1-3H3 |
| Kratki opis | Bistra bezbojna tečnost koja miriše na voće |
| Osobine1 | |
| Agregatno stanje | Tečno |
| Gustoća | 0.87 g/cm3 |
| Tačka topljenja | –73 |
| Tačka ključanja | 89 |
| Pritisak pare | 42 mmHg (20°C) |
| Rastvorljivost | 4,3 g/100 mL (27 °C) |
| Rizičnost | |
| NFPA 704 |  3
1
|
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Izopropil-acetat − 2-acetoksipropan, 2-propil-acetat, 2-propil-etanoat, propan-2-il etanoat − je ester, organski spoj koji nastaje kao proizvod esterifikacije acetatne kiseline i izopropanola. To je bistra bezbojna tečnost sa karakterističnim mirisom na plodove voća.[1][2][3]
Izopropil-acetat je rastvarač sa širokom upotrebom u proizvodnji, uključujući i miješanje sa većinom ostalih organskih rastvarača.Umjereno je rastvorljiv u vodi. Primjenjuje se kao rastvarač celuloze, plastika, ulja i mastis. Također se upotrebljava se kao sastojak nekih tinti za štampanje[4] i parfema. Izopropil-acetat polahko se razlaže u kontaktu sa čelikom, u prisustvu zrakaa, proizvodeći acetatnu kiselinu i izopropanol. Burno reagira sa oksidirajućim materijalima i napada mnogo plastike.[5] Izopropil-acetat je vrlo zapaljiv i kao tečnost i u obliku pare, a može biti štetan ako se proguta ili udahne.[6]
Administracija za sigurnost i zdravstvo SAD (Occupational Safety and Health Administration) je postavila dozvoljene granice izlaganja od 250 ppm (950 mg/m3) preko osam sati, prosečno za radnike koji rukuju izopropil-acetatom.[7]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Isopropyl acetate". ChemViP. Arhivirano s originala, 15. 7. 2012. Pristupljeno 2. 10. 2016.
- ^ Voet D, Voet J. . (1995). Biochemistry, 2nd Ed. Wiley, http://www.wiley.com/college/math/chem/cg/sales/voet.html. Vanjski link u parametru
|publisher=(pomoć)CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link) - ^ Laidler K. J. (1978). Physical chemistry with biological applications. Benjamin/Cummings. Menlo Park. ISBN 0-8053-5680-0.
- ^ "Celanese - The chemistry inside innovation™". chemvip.com. Arhivirano s originala, 15. 7. 2012. Pristupljeno 18. 5. 2015.
- ^ "isopropyl acetate". International Chemical Safety Cards. Arhivirano s originala, 22. 7. 2011. Pristupljeno 2. 10. 2016.
- ^ "Iso-propyl Acetate". Material Safety Data Sheets.
- ^ "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards - Isopropyl acetate". Centers for Disease Control and Prevention.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]