Το Πολυτεχνείο και τα φαντάσματα

Η φετινή επέτειος του Πολυτεχνείου θα έρθει αντιμέτωπη με μια πολύ σκληρή πραγματικότητα. Θα δει τα κατάλοιπα εκείνων που πολέμησε να κατέχουν υπουργικές θέσεις και μάλιστα σε μία κυβέρνηση με ψήφο εμπιστοσύνης από 250 βουλευτές. Αυτό από μόνο του είναι λόγος για να ματαιωθεί η πορεία σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Όμως το πρόβλημα δεν είναι εκεί.

Το πρόβλημα ξεκινάει νωρίτερα και από τον Απρίλη του '67. Όταν η νοοτροπία μας επέτρεψε σε μια τέτοια κλίκα ανθρώπων, όχι μόνο να έρθει να μας επιβληθεί, αλλά -πολύ περισσότερο- να μείνει κιόλας για 7 χρόνια. Και αργότερα, αφού είχαμε ξεμπερδέψει πια μ' αυτούς, όταν μας έλειπε αφόρητα. Αυτά τα έχω γράψει και παλιότερα...

Διατρέχοντας λοιπόν τα χρόνια της μεταπολίτευσης, ο σημαντικός σταθμός δεν είναι το σήμερα και η υπουργοποίηση πρώην στελεχών της ΕΠΕΝ, αλλά η είσοδος του ΛΑΟΣ στη βουλή. Έπρεπε να πάρει υπουργείο ο κ. Βορίδης για να μάθουμε το παρελθόν του; Δεν ξέραμε ποιος ήταν όταν τον ψηφίζαμε για κοινοβουλευτικό μας εκπρόσωπο; Φυσικά και ξέραμε, αλλά μας άρεσε. Μας είχε λείψει βλέπεις το "τάξις, ασφάλεια και ήπιο κλίμα των πολιτών". Και όχι στα κρυφά ή τίποτα τέτοιο· ανοιχτά και φάτσα φόρα. Ούτε 6 μήνες δεν πάνε από πρωτοσέλιδο εφημερίδας "Ένας Παπαδόπουλος μας χρειάζεται".

Αυτή η κυβέρνηση λίγο με απασχολεί. Ούτε πολύ θα κρατήσει, ούτε και εκλεγμένη είναι στο κάτω κάτω. Εκείνο που με ενοχλεί είναι το ότι δεν έχουμε σαν λαός τα δύο μεγάλα προαπαιτούμενα της ελευθερίας: Αρετή και Τόλμη. Και όχι όπως τα χρησιμοποιούν οι ένοπλες δυνάμεις και οι ονειρώξεις κάθε φασιστοειδούς που σχεδόν τα βλέπει τα τανκς στο Σύνταγμα και ερεθίζεται, αλλά με το νόημα που έχει πάρει η έκφραση για τους νοήμονες δημοκράτες ανθρώπους. Γι αυτό πριν κατηγορήσουμε το πολιτικό μας σύστημα, ας κοιτάξουμε πρώτα το διπλανό μας. Είναι έτοιμος να βγει στο δρόμο και να φωνάξει "Ζήτω η επανάστασις".

Και επιμένω. Η πορεία φέτος δεν πρέπει να γίνει. Το φάντασμα που ξόρκισε είναι πάλι εδώ. Βέβαια δεν θε έπρεπε να γίνεται από την αρχή της κοινοβουλευτικής εκπροσωπήσεως του ΛΑΟΣ, αλλά τουλάχιστον τώρα δεν έχει δικαιολογία. Ή αν τελικά γίνει, να γίνει ανάποδα. Από μέσα προς τα έξω. Όπως εκείνο το Νοέμβρη...

(Δημοσιεύτηκε στο Protagon στις 17/11/2011 με τίτλο "Πολυτεχνείο..." και από μένα στο TVXS στις 17/11/2011 με τίτλο "Το Πολυτεχνείο και τα φαντάσματα" και στο Enfo.gr στις 17/11/2011 με τίτλο "Το Πολυτεχνείο και τα φαντάσματα")

Ημέρες ταχύτατης ακινησίας

Έχει προχωρήσει άραγε καθόλου το ημερολόγιο; Έχει αλλάξει ο μήνας; Γιατί έχω την εντύπωση ότι ζω σε μια υπερδιεσταλμένη μέρα του τελευταίου δεκαημέρου του Οκτώβρη; Γιατί μοιάζουν τα δευτερόλεπτα μεγάλα σαν ώρες; Και γιατί αυτές οι ώρες δεν φέρνουν καμιά εξέλιξη;

Από την ημέρα της απόφασης για την περικοπή του χρέους έχουμε κολλήσει σε μια οθόνη παρακολουθώντας "καταιγιστικές εξελίξεις" οι οποίες δεν οδηγούν απολύτως πουθενά. Επεισόδια στις παρελάσεις, προκήρυξη δημοψηφίσματος, αναστολή της απόφασης περικοπής, αναστολή του δημοψηφίσματος, ψήφος εμπιστοσύνης -αρχικά τραγικά αμφίβολη, στη συνέχεια σχεδόν βέβαιη, τελικά απόλυτα επιτυχημένη-, παραίτηση του πρωθυπουργού, διακομματική κυβέρνηση, υπαναχώρηση της παραίτησης, αντίδραση της αντιπολίτευσης, ναυάγιο της συγκυβέρνησης... Λόγια, λόγια, κι άλλα λόγια, ανακοινώσεις, εξαγγελίες, αναλύσεις επί αναλύσεων και, ουσιαστικά, εξέλιξη μηδέν.

Τρεις συνεχόμενες μέρες η τηλεόραση δείχνει ένα συνεχές δελτίο ειδήσεων με διαλείμματα άλλων εκπομπών -σε λίγο θα λέμε "έλα να δεις, έχει έκτακτο σήριαλ". Δημοσιογράφοι κρεμασμένοι από πολιτικά στόματα περιμένοντας τη μεγάλη είδηση που θα κάνει την ιστορία να προχωρήσει. Και η δήλωση δεν έρχεται. Ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση, ολόκληρος ο κόσμος μας παρακολουθεί και εμείς, λες και θέλαμε απεγνωσμένα να έχουμε τόσα βλέμματα πάνω μας, να μην κάνουμε τίποτα. Λες και απολαμβάνουμε την εις βάρους μας ηδονοβλεψία και συνεχίζουμε με πρωτοφανή επιδειξιμανία, να επιδεικνύουμε την αχρηστία μας. Ένας οργασμός ακινησίας.

Δεν ξέρω τι είναι ικανοί να κάνουν οι πολιτικοί μας και τι δεν είναι· και αν πρέπει να υποθέσω θα έλεγα ότι είναι ικανοί μάλλον για πολύ λίγα. Αλλά ξέρω ένα πράγμα. Ότι δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την εξέλιξη της ιστορίας. Και μετά από όλα αυτά που μας έχουν κάνει τελευταία, θα έπρεπε να έχουν ως πρώτο τους μέλημα, τουλάχιστον να μας έχουν ήρεμους. Δεν το κάνουν. Καλώς. Ας μην ξεχνάνε όμως ότι έρχονται ημερομηνίες οι οποίες στο μυαλό μας είναι ταυτισμένες με αγριότητες. Και μπορεί να αποφασίσουμε να γράψουμε την επόμενη σελίδα της ιστορίας χωρίς αυτούς στην επικεφαλίδα. Και για να καταλάβουν πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση, αυτές οι γραμμές γράφονται από κάποιον που δεν έχει συμμετάσχει ποτέ σε επεισόδια.

Η επέτειος του Πολυτεχνείου και η επέτειος της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου θα έπρεπε να τους αγχώνουν περισσότερο. Γιατί η ιστορία θα προχωρήσει. Είτε με αυτούς είτε χωρίς.

Ναι ή όχι; Ουγκ!

Θα κάνουμε λέει δημοψήφισμα για το αν θέλουμε το νέο δάνειο. Λέω να το σχολιάσω λίγο αυτό· ίσως όχι όσο κόσμια σχολιάζω συνήθως όμως. Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Το 2009 ψηφίσαμε τον ΓΑΠ για δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν το "λεφτά υπάρχουν" και ο δεύτερος ότι αποκλείεται να υπάρχει κάποιος πιο άχρηστος από το χοντρό που ήταν τότε πάνω. Και στα δύο την πατήσαμε. Στο πρώτο γιατί δεν ρωτήσαμε πού είναι τα λεφτά και στο δεύτερο γιατί τελικά υπάρχει και πιο άχρηστος από το χοντρό -για να μην αναφέρω ότι διώξαμε τον ένα χοντρό για να βάλουμε στη θέση του δύο χοντρούς. Έτσι μπήκαμε στο μνημόνιο για να βρούμε τα λεφτά που, υπήρχαν μεν, αλλά όχι κάπου από όπου θα θέλαμε να τα πάρουμε. Και δεν θέλαμε να τα πάρουμε ακριβώς γιατί φανταζόμασταν τι θα επακολουθούσε. Τελικά η πραγματικότητα ξεπέρασε κατά πολύ τη φαντασία μας με αποτέλεσμα να έχουμε όλα αυτά τα θλιβερά που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Εδώ όμως θα κάνω μια παρένθεση.

Έχουμε ακούσει όλοι την ατάκα ότι σε περιόδους κρίσης η Έλληνες γίνονται μια γροθιά. Αυτό μέχρι πριν λίγο καιρό, δεν απείχε απλώς από την πραγματικότητα, ήταν έτη φωτός μακριά. Αντιθέτως, οι διαφορές μας είχαν οξυνθεί σε βαθμό εμφυλίου. Αυτό όμως είναι μάλλον το πρώτο βήμα πριν την πολυπόθητη γροθιά, γιατί η ένωση τελικά επήλθε. Και, παρότι δεν θέλει κανείς τους να το παραδεχτεί, τα επεισόδια στις παρελάσεις δεν είχαν κανένα ίχνος διχασμού όπως οι περισσότεροι έσπευσαν να δηλώσουν. Τουναντίον στις παρελάσεις βρέθηκαν μαζί ακροδεξιοί, ακροαριστεροί, συνδικαλιστές, μαθητές, αγανακτισμένοι και όποιος άλλος έτυχε να είναι εκεί και ήταν όλοι ενωμένοι απέναντι στο πολιτικό σύστημα.

Κλείνω την παρένθεση και έρχομαι στο σήμερα. Σήμερα λοιπόν ο πρωθυπουργός μας είπε ότι για να μην υπάρχει διχασμός, θα πάμε σε δημοψήφισμα. Μα δεν καταλαβαίνει ότι αυτό από μόνο του δημιουργεί το διχασμό; Ποιος να το φανταζόταν ότι μετά το δημοψήφισμα για το αν θέλουμε βασιλευόμενη ή αβασίλευτη δημοκρατία θα κάναμε ένα για το αν θέλουμε ή όχι ένα δάνειο. Να μας ρωτάγατε κύριοι όταν παίρνατε τα δάνεια για τα οποία φτάσαμε εκεί που φτάσαμε πριν δύο χρόνια. Να μας ρωτάγατε αν θέλουμε να μπούμε στο ΔΝΤ. Όχι να μας ρωτάτε αν θέλουμε ένα δάνειο που ουσιαστικά είναι χαρισμένα λεφτά, αφού συνοδεύεται και από ένα κούρεμα σχεδόν ίσης αξίας με τα δανεικά.

Το πρόβλημά του όμως δεν είναι να τηρηθούν οι δημοκρατικές διαδικασίες. Το πρόβλημά του είναι να μη χάσει την καρέκλα. Γιατί αν πάει σε εκλογές δεν υπάρχει περίπτωση να τις κερδίσει. Οπότε βάζει σαν δίλημμα ένα ανύπαρκτο θέμα για να το χρησιμοποιήσει σαν φρεσκάρισμα της προ διετίας εκλογικής του νίκης. Και δεν σκέφτεται ο αθεόφοβος ότι μπορεί και να ψηφίσουμε όχι μόνο και μόνο για να φύγει!

Αυτό το τελευταίο είναι και το σπουδαιότερο κατά τη γνώμη μου. Δεν συνηθίζω να γράφω εν θερμώ, συνήθως το αφήνω να καταλαγιάσει μέσα μου, διαβάζω αρκετά πράγματα και μετά διαμορφώνω άποψη. Αυτό όμως μου φάνηκε τραγικά προκλητικό. Να βάζει σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας και το ίδιο το ευρώ, μόνο και μόνο για να παραμείνει στην εξουσία άλλα δύο χρόνια. Τουλάχιστον ο χοντρός, όταν είδε τα δύσκολα, το έβαλε στα πόδια. Ας κάνει το ίδιο και αυτός· είναι και αδύνατος θα τρέξει πιο γρήγορα.

Για να μην παρεξηγούμαι: Δεν υποστηρίζω ότι με τις εκλογές θα έρθει κανένας καλύτερος. Και αυτό είναι μάλλον το πιο τραγικό από όσα μας συμβαίνουν. Αλλά ας υποθέσουμε ότι έχει αγνές προθέσεις και όντως το πρόβλημά του είναι να αποφευχθεί ένας διχασμός. Τι σκατά να πάω να ψηφίσω, για ένα δάνειο η σύμβασή του οποίου είναι πάνω από 200 σελίδες; Ναι ή όχι; Ουγκ!

Περιμένοντας τους τροϊκανούς

-Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;

Είναι οι τροϊκανοί να φθάσουν σήμερα.

-Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μιά τέτοια απραξία;

Τι κάθοντ' οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;

-Γιατί οι τροϊκανοι θα φθάσουν σήμερα.

Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;

Οι τροϊκανοι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.

-Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,

και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη

στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα;

-Γιατί οι τροϊκανοι θα φθάσουν σήμερα.

Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί

τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε

για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί

τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα.

-Γιατί οι δυό μας ύπατοι κ' οι πραίτορες εβγήκαν

σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·

γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,

και δαχτυλίδια με λαμπρά γυαλιστερά σμαράγδια·

γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια

μ' ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλισμένα;

Γιατί οι τροϊκανοι θα φθάσουν σήμερα·

και τέτοια πράγματα θαμπόνουν τους τροϊκανους.

-Γιατί κ' οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα

να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;

Γιατί οι τροϊκανοι θα φθάσουν σήμερα·

κι αυτοί βαριούντ' ευφράδειες και δημηγορίες.

-Γιατί ν' αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία

κ' η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που έγιναν).

 Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ' οι πλατέες,

κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;

Γιατί ενύχτωσε κ' οι τροίκανοι δεν ήλθαν.

Και μερικοί έφθασαν απ' τα σύνορα,

και είπανε πως τροϊκανοι πια δεν υπάρχουν.

Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς τροϊκανούς.

Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μιά κάποια λύσις.

Όμως, αλήθεια, ήσαν;

Θα το μάθουμε όταν δεν εκταμιευθεί κάποια δόση...

Η νοοτροπία μας ως αίτιο της κρίσης

Διάβασα πρόσφατα μια συνέντευξη του Στέλιου Ράμφου, τον οποίο παρεμπιπτόντως θεωρώ έναν από τους πιο σοφούς Έλληνες, και μια παράγραφος με έκανε να καταλάβω πολλά πράγματα για το πώς φτάσαμε ως εδώ. Αντιγράφω από το άρθρο, το οποίο αξίζει να διαβάσει κανείς ολόκληρο.

«Εξωτερικά είναι δηµοσιονοµική κρίση, αλλά κατά βάθος πρόκειται για κρίση σχέσεων κοινωνίας - κράτους, ενώ διεθνώς είναι χρηµατοπιστωτικές οι κρίσεις. Από το 1821 η ελληνική κοινωνία δεν έχει οµαλές σχέσεις µε το κράτος. ∆εν αποδεχθήκαµε ποτέ την έννοια του κράτους, είµαστε σταθερά προσηλωµένοι στην οικογένεια, στην εντοπιότητα, στη συντεχνία. Χρησιµοποιήσαµε το κράτος, που είναι ο πολιτικός εγγυητής της κοινωνικής συνοχής και όχι ο µπαµπούλας, µε έναν τρόπο αθέµιτο και παραπλανητικό. Το θέλαµε σαν βιτρίνα για να µας δίνουν δάνεια οι ξένοι, ενώ ταυτόχρονα οι Μαυροµιχαλαίοι έφτιαχναν τελωνεία για να εισπράττουν αυτοί τους φόρους. Οι δεσµοί αίµατος και τόπου είναι για τον Έλληνα πάνω από τους θεσµούς και το κράτος. Αυτή είναι η µόνιµη βάση της κρίσεως στην ελληνική κοινωνία. Εξ ου και ύψιστη έκφραση της αντιθέσεως κράτους - κοινωνίας είναι η φοροδιαφυγή. Είναι βαθύτερες νοοτροπίες που εµποδίζουν την αποδοχή του άγνωστου “άλλου”. Εδώ θα βοηθούσε πολύ µια σωστή παιδεία».

Με τη χαρακτηριστική απλότητα των ανθρώπων που πραγματικά έχουν κάτι να πουν, ο Ράμφος σε μία μόνο παράγραφο περιέγραψε την κοινωνική μας πρακτική εδώ και 190 χρόνια. Το βασικό δομικό στοιχείο της κοινωνίας μας είναι η εξυπηρέτηση των ημετέρων· τα αξιώματα κερδίζονται με υποσχέσεις και διατηρούνται με την τήρησή τους· η διεκδίκηση ενός αξιώματος γίνεται με μόνο σκοπό να προωθηθούν τα δικά μας συμφέροντα. Ειδικά το τελευταίο, μοιάζει ανατριχιαστικά φυσιολογικό. Για να μην ψάξουμε για τις βυζαντινές καταβολές της λέξης "ημέτεροι", η χρήση της οποίας γίνεται με τρόπο απαράλλαχτο σήμερα.

Έτσι, στη συνείδηση των ανθρώπων αυτού του κοινωνικού συνόλου, η φοροδιαφυγή είναι τουλάχιστον θεμιτή αν όχι επιβεβλημένη. Ακόμα και αγνές προθέσεις να έχει ο νομοθέτης, η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση στο θυμικό του πολίτη δεν θα τον αφήσει να το δει. Η γνώση του πώς θα έπραττε ο ίδιος κάνει αυτόματη την αναγωγή στο σύνολο, με αποτέλεσμα μια αλυσιδωτή διαδικασία. Τα φόροι πάνε στις τσέπες των λίγων οπότε δεν τους πληρώνω, οι νόμοι εξυπηρετούν αυτούς που τους βάζουν οπότε δεν τους τηρώ, τα περιουσιακά στοιχεία του καθενός είναι προϊόντα ανομίας οπότε θέλω και εγώ!

Όμως, όπως πολύ σωστά τιτλοφορείται το άρθρο, "με τα μυαλά που φτάσαμε στην κρίση δεν μπορούμε να βγούμε από αυτή". Και δυστυχώς αυτά τα μυαλά κουβαλάμε ακόμα, κρίνοντας από τα γεγονότα που συνέβησαν χτες το βράδυ στη ΔΕΘ, με τις 6 -αν δεν κάνω λάθος- διαφορετικές πορείες. Οι οποίες βέβαια, μπορεί να κατέληξαν σε μία αλλά αν το ψάξουμε βαθύτερα θα δούμε ότι ο καθένας ενδιαφέρονταν αποκλειστικά για την πάρτη του, αλλιώς θα μπορούσαν να είναι όλοι μαζί υπό τη σκέπη των αγανακτισμένων -που ποιος δεν είναι. Όλοι όμως θεώρησαν ότι τα δικά τους συμφέροντα πρέπει να προωθηθούν ξεχωριστά, κάνοντας τελικά τους αγανακτισμένους να δείχνουν απλά άστεγοι κάποιας συντεχνίας.

Και αν αυτό είναι υπερβολικό και όντως όλοι θέλουμε ένα κοινωνικό κράτος πρώτα και μετά την προστασία του κλάδου μας, μένει να αιωρείται η απορία για το πού ήταν οι υπόλοιποι πληγέντες της κρίσης. Πού ήταν ας πούμε οι ιδιοκτήτες φορτηγών, που πέρσι τέτοια εποχή είχαν παραλύσει ολόκληρο τον εμπορικό κόσμο της Ελλάδας με το θέμα του ανοίγματος του επαγγέλματός τους; Το ότι έκλεισε το θέμα τους σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουν να αγωνίζονται; Ή ακόμα πού ήταν οι μηχανικοί και οι όποιοι ελεύθεροι επαγγελματίες πρόκειται να θιγούν στο εγγύς μέλλον; Αν δεν μας πειράξει κάποιος άμεσα, δεν έχουμε κανένα λόγο να διαμαρτυρόμαστε για την κατάσταση;

Οι νοοτροπίες που εμποδίζουν την αποδοχή του άγνωστου "άλλου", θα πρέπει άμεσα και οριστικά να γίνουν παρελθόν. Δεν έχουμε αυτή την παιδεία και θα μας είναι πολύ δύσκολο να την αποκτήσουμε, αλλά πρέπει να βρούμε τον τρόπο ώστε να εξελιχθούμε κοινωνικά και πολιτικά και η Ελλάδα να γίνει πλέον χώρα και όχι πολλά μαζεμένα χωριά.

Υ.Γ. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση που δεν είδα κανέναν να σχολιάζει αυτή την αστειότητα με την πορεία των φιλάθλων του Ηρακλή. Φαίνεται ότι η προστασία των συμφερόντων των όποιων κοινωνικών υποσυνόλων είναι τόσο βαθιά χαραγμένη στο συλλογικό μας ασυνείδητο, που ξεπερνάει την ιεράρχηση σημαντικότητας.

(Δημοσιεύτηκε στο Protagon στις 16/9/2011 με τίτλο "Η νοοτροπία μας ως αίτιο της κρίσης")

Οι αγανακτισμένοι επέστρεψαν, οι στόχοι;

Το Σάββατο που πέρασε οι αγανακτισμένοι έκαναν δυναμικό come back στην πλατεία Συντάγματος, γεγονός που πέρασε στα πολύ ψιλά των ειδήσεων. Από τις λίγες πληροφορίες που βρήκα -κυρίως από το internet- μαζί τους επέστρεψαν και κάποιες ομάδες αντεξουσιαστών μαζί με κάποιες ακροδεξιών οι οποίοι πλακώθηκαν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να επέμβει η αστυνομία και να διαλυθούν όλοι. Αυτό είναι καλό σημάδι. Το ότι πρέπει να προκληθούν επεισόδια για να πρέπει να επέμβει η αστυνομία, δείχνει ότι έχουν αρχίσει να πετυχαίνουν μέρος του στόχου τους. Ποιος είναι όμως ο απώτερος σκοπός του κινήματος; Ή καλύτερα, υπάρχει απώτερος σκοπός;

Τα γεγονότα μέχρι τώρα δείχνουν ότι δεν υπάρχει. Αλλά και πέρα από τα γεγονότα, ακόμα και οι ίδιοι -τουλάχιστον αυτοί με τους οποίους μίλησα εγώ στις αρχές- παραδέχονταν ότι αυτό που τους βγάζει στο δρόμο δεν είναι άλλο από την ίδια την αγανάκτηση. Λόγος καθόλου ευκαταφρόνητος βέβαια, αλλά όχι αρκετός για μένα, παρότι πήγα μερικές φορές.

Η ένστασή μου από την αρχή ήταν ότι για να βγούμε και να επιμείνουμε δεν αρκεί απλά να μην αντέχουμε άλλο, αλλά και να έχουμε να προτείνουμε κάτι. Όταν διαμαρτύρομαι για μια αδικία που έχω υποστεί, αισιοδοξώ ότι κάποια στιγμή θα πείσω κάποιον να με ρωτήσει τι θέλω και φωνάζω. Σε εκείνο το σημείο θέλω να έχω μια συγκεκριμένη πρόταση για το τι θέλω. Το γεγονός ότι απλά απηύδησα δεν μου αρκεί για να ξεκινήσω διαμαρτυρία. Επίσης είχα επισημάνει τον κίνδυνο του καπελώματος από διάφορες ομάδες, καλοπροαίρετων ή μη, που πιθανών θα είχαν σκεφτεί μια λύση αλλά δεν είχαν βρει τρόπο να την διαδώσουν. Και δυστυχώς το έχω δει να συμβαίνει σε διάφορα εναλλακτικά μέσα που και καλά κόπτονται για την πλήρη και ουσιαστική κάλυψη των γεγονότων, οι οποίοι περνάνε θέσεις εν ονόματι όλων των παρευρισκομένων τύπου "είμαστε εδώ για να σταματήσουμε τα καρτέλ και τα μονοπώλια" ή "όλοι εδώ θέλουμε εφαρμογή άμεσης δημοκρατίας" και διάφορα άλλα. Τονίζω ότι μιλάνε εξ ονόματος όλων.

Το θέμα μου όμως εμένα είναι γιατί δεν υπάρχει συγκεκριμένος στόχος ή πρόταση. Γιατί η γενιά μου -συν πλην 15 χρόνια, από 20 έως 50- δεν έχει τίποτα να προτείνει πάνω στο θέμα που της θάβει το μέλλον και περιορίζεται μόνο στην έκφραση της αγανάκτησης;

Η απάντηση μάλλον κρύβεται στο πρόσφατο παρελθόν μας. Είμαστε η γενιά που, περισσότερο από κάθε άλλη, δήλωνε ανερυθρίαστα απολιτίκ. Είμαστε η γενιά που θεωρούσε απίστευτα βαρετή την ανάγνωση των εφημερίδων, που έχει διαβάσει τη λιγότερη ιστορία, που δεν έχει καμία επαφή με φιλοσοφία και πολιτικές ιδεολογίες, είμαστε η γενιά που δεν ψήφιζε στις εκλογές. Και με το δίκιο μας. Οι εκλογές ποτέ δεν άλλαξαν τίποτα στα χρόνια που ζήσαμε, οι ιδεολογίες είχαν πεθάνει με τελευταία την πιο ρομαντική και καλλιτεχνική, η φιλοσοφία και μαζί της η πολιτική γενικότερα δεν είχε πια αξιόλογους θεράποντες για να μας εμπνεύσουν, την ιστορία είχε φροντίσει το σχολικό μας παρελθόν να μας την κάνει αφόρητη και οι εφημερίδες ήταν όντως βαρετές. Σε τι άλλο παρά απολιτίκ, θα μπορούσαμε να εξελιχθούμε;

Να όμως που ήρθε η στιγμή που βρίσκουμε μπροστά μας όσα δεν είχαμε ποτέ σκεφτεί. Ζούσαμε με την απόλυτη βεβαιότητα ότι δεν θα χρειαστεί να εμπλακούμε σε αγώνες αλλά ακόμα και αν θα χρειάζονταν ποτέ, πιστεύαμε ότι το να φωνάξουμε στο πεζοδρόμιο θα ήταν το μόνο που θα είχαμε να κάνουμε. Έτσι μας είχαν εκπαιδεύσει τα δελτία ειδήσεων με τις κινητοποιήσεις των εκάστοτε απεργών που προέβαλαν. Δεν είχαμε σκεφτεί ποτέ όμως ότι θα έπρεπε να βρούμε μόνοι μας τα συνθήματα, πόσο μάλλον ότι θα έπρεπε να αρθρώσουμε πολιτικό λόγο και να κάνουμε προτάσεις.

Πρέπει λοιπόν οι αγανακτισμένοι να σταματήσουν; Η γνώμη μου είναι πως όχι. Ακόμα και αν δεν έχουν τι να πουν, ακόμα και αν δεν πετύχουν τίποτα, πρέπει να συνεχίσουν μέχρις εσχάτων. Είναι μάλλον απίθανο να πετύχουν τίποτα σοβαρό επί του προκειμένου αλλά είναι η πρώτη τους άσκηση στη δημοκρατία. Η γενιά μου -σαφώς συμπεριλαμβάνω και τον εαυτό μου μέσα σε ότι έχει να κάνει με ένδεια πολιτικής σκέψης- είναι σαν το μωρό που κάνει τα πρώτα του βήματα. Είναι και ασταθή και χωρίς προορισμό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσει να περπατάει; Αντιθέτως! Πρέπει να συνεχίσουμε, να σπάσουμε τα μούτρα μας και μετά να αναλογιστούμε τι λάθος έχουμε κάνει και να το διορθώσουμε. Είναι η μόνη μας ευκαιρία να αποσυσχετίσουμε τη λέξη "πολιτική" από τη λέξη "κόμματα". Και αν όχι η μόνη, τουλάχιστον η πρώτη. Και ακόμα και αν δεν τα καταφέρουμε -για κάποιους ίσως είναι πολύ αργά- τουλάχιστον η επόμενες γενιές θα έχουν μια υποτυπώδη πεπατημένη για να μην κάνουν το δικό μας λάθος.

Σαφώς και πρέπει να μείνουν στο δρόμο οι αγανακτισμένοι. Απλώς πρέπει γυρνώντας σπίτι να ανοίγουν κανένα βιβλίο και όχι τηλεόραση.

(Δημοσιεύτηκε στο Protagon στις 20/9/2011 με τίτλο ""Αγανακτισμένοι" + στόχοι")

TVholic

Δεν έχω τι να γράψω;

Ή δεν μπορώ να το γράψω;

Νόμιζα ότι συμβαίνει το πρώτο. Αλλά τελικά είναι σίγουρα το δεύτερο. Βλέπεις η οικονομική κρίση μου έπεσε λίγο βαριά και, σε αντίθεση με τους μεγάλους πνευματικούς ανθρώπους παγκοσμίως, εγώ χρειάζομαι ισορροπία για να είμαι παραγωγικός.

Μία φίλη όμως από τα παλιά -δεν ξέρω αν θέλει να την αναφέρω, θα πω μόνο ότι είναι blogοφίλη και ότι τη διάβαζα συχνά- μου έδωσε και θέμα και ώθηση για ένα come back. Και το θέμα, σε πρώτο επίπεδο, είναι η τηλεόραση.

Η τηλεόραση έχει την τιμητική της αυτή την περίοδο. Και σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και γενικώς φαντάζομαι, αφού όποτε έχω βγει από το σπίτι οι δρόμοι είναι τελείως άδειοι. Που να πάει ο κόσμος, αφού κανείς δεν δουλεύει. Μαζί με τις γριές και τις νοικοκυρές λοιπόν, ακόμα ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι έχουμε στηθεί μπροστά στο γυάλινο έξω κόσμο μας.

Όχι, δεν θα πέσω στην παγίδα να την πω χαζοκούτι. Χαζοκούτι ήταν κάποτε· που είχαμε ζωή. Τώρα είναι τσάμπα μαστούρα. Σου μουδιάζει τόσο πολύ το μυαλό που δεν έχεις χρόνο να σκεφτείς κανένα πρόβλημα που σε απασχολεί. Θα ήταν η πιο παραγωγική περίοδος για τη διαφημιστική βιομηχανία αν οι αποδέκτες των μηνυμάτων είχαν και λεφτά να αγοράσουν. Εγώ θα επένδυα σε μελλοντικά ανάγκες.

Δεν ξέρω αν έγινε σαφές από τα μέχρι τούδε λεχθέντα, αλλά παλιά ούτε που την άνοιγα. Σε σημείο να μην μπορώ να σταθώ σε συζήτηση ως ο πλέον άσχετος. Οπότε ως παρθένος οργανισμός, φαντάζεστε πόσο πολύ μου έχει νερουλιάσει το μυαλό. Και εντελώς ανέξοδα. Έτσι και καταργηθεί η εισφορά στην ΕΡΤ από το λογαριασμό της ΔΕΗ θα θεωρήσω ότι τους κλέβω.

Έτσι ο καιρός κυλάει πιο υποφερτά. Αφού στείλω όσα βιογραφικά μπορέσω με το που ξυπνήσω -για να είμαι ακόμα απ' τον ύπνο και να μη σκέφτομαι ότι δεν πρόκειται να με πάρουν τηλέφωνο και στεναχωριέμαι- το βλέμμα μένει καρφωμένο σε μια ομίχλη που ματώνει την καρδιά -γεια σου Γιάννη Αγγελάκα. Και στην περίπτωση που με πιάσει η τάση για αναζήτηση, θα ψάξω πότε γυρίστηκε αυτό που βλέπω, πότε γεννήθηκε ο πρωταγωνιστής, ποια σχολή τελείωσε, θα το εντάξω όλο αυτό σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο και πάει η στιγμή πέρασε. Κάποια στιγμή θα νυστάξω, και αύριο φτου και απ' την αρχή.

Τελικά είμαι άνθρωπος των καταχρήσεων...

Χρόνια πολλά blogάκι μου 5 ...και αντίο

Ύστερα από 5 χρόνια, 137 άρθρα (μαζί με αυτό) και 10 κενούς μήνες, λέω να κάνω ένα διάλειμμα. Το γράψιμο δεν είναι στις προτεραιότητές μου αυτή τη στιγμή. Κάποια στιγμή μπορεί να επιστρέψω. Προς το παρόν σας χαιρετώ και ελπίζω να τα ξαναπούμε υπό άλλες συνθήκες, πιο ευνοϊκές.

Adiós!

Κενό 10

Γκρρρ...

Κενό 9

Ουφφφ...