LAYUNIN:

LAYUNIN:

Natutukoy ang
mga Suliraning
Pangkapaligiran.
 MGA SULIRANING
PANGKAPALIGIRAN
MGA ISYUNG PANGKAPALIGIRAN
1. SULIRANIN SA SOLID WASTE

BINIGYANG-KAHULUGAN NG BATAS REPUBLIKA

BILANG 9003 NA KILALA BILANG SOLID WASTE
MANAGEMENT ACT OF 2000 ANG SOLID WASTE
BILANG MGA ITINAPONG BASURA NA
NANGGAGALING SA MGA KABAHAYAN AT KOMERSYAL
NA ESTABLISIMYENTO, MGA NON HAZARDOUS NA
BASURANG INSTITUSYUNAL AT INDUSTRIYAL, MGA
BASURA NA GALING SA LANSANGAN AT
KONSTRUKSIYON, MGA BASURA NA NAGMUMULA SA
SEKTOR NG AGRIKULTURA, AT IBA PANG BASURANG
HINDI NAKALALASON.
MGA ISYUNG PANGKAPALIGIRAN
1. SULIRANIN SA SOLID WASTE

NAGKAKAROON NG SULIRANIN SA SOLID WASTE

SA BANSA DAHIL SA IBA’T IBANG DAHILAN. MARAMI
ANG WALANG DISIPLINA SA PAGTATAPON NG
BASURA. MARAMI ANG NAGTATAPON NG BASURA
MULA SA TAHANAN KUNG SAAN-SAAN.
NAKADADAGDAG PA SA SULIRANIN SA BASURA ANG
KAKULANGAN NG KAALAMAN O DI KAYA’Y DI
PAGSUNOD SA TINATAWAG NA WASTE SEGREGATION
O PAGBUBUKOD NG BASURA LALO NA ANG
PAGBUBUKOD NG BASURA SA PINAGMULAN NITO.
PAGLUTAS SA SULIRANIN NG SOLID WASTE
ANG PAMAMAHALA NG BASURA (WASTE
MANAGEMENT) AY TUMUTUKOY SA WASTONG
PAGKUHA, PAGLILIPAT, PAGTATAPON O PAGGAMIT, AT
PAGSUBAYBAY NG BASURA NG MGA TAO. NOONG
ENERO 26, 2001 NAGING GANAP NA BATAS ANG
REPUBLIC ACT 9003 NA KILALA BILANG ECOLOGICAL
SOLID WASTE MANAGEMENT ACT OF 2000.
NAKASAAD SA BATAS NA ITO ANG MGA ALITUNTUNIN
SA WASTONG PAMAMAHALA NG BASURA AT
PAGPAPATUPAD NG MGA PROGRAMANG NAKATUON
SA PAKIKIISA NG BAWAT MAMAMAYAN UPANG
MABAWASAN ANG BASURANG ITINATAPON.
 SUPORTA NA NANGGAGALING SA MGA NGO UPANG
MABAWASAN ANG SULIRANIN SA SOLID WASTE SA PILIPINAS

  MOTHER EARTH FOUNDATION - TUMUTULONG SA PAGTATAYO NG MRF

SA MGA BARANGAY.
  CLEAN AND GREEN FOUNDATION- KABAHAGI NG MGA PROGRAMA
TULAD NG ORCHIDARIUM AND BUTTERFLY PAVILION, GIFT OF TREES,
GREEN CHOICE PHILIPPINES, PISO PARA SA PASIG, AT TREES FOR LIFE
PHILIPPINES(KIMPO, 2008).
  BANTAY KALIKASAN – PAGGAMIT NG MEDIA UPANG MAMULAT ANG MGA
MAMAMAYAN SA SULIRANING PANGKAPALIGIRAN. NANGUNA SA
REFORESTATION NG LA MESA WATERSHED AT SA PASIG RIVER
REHABILITATION PROJECT.
  GREENPEACE – NAGLALAYONG BAGUHIN ANG KAUGALIAN AT PANANAW
NG TAO SA PAGTRATO AT PANGANGALAGA SA KALIKASAN AT
ILAN SA MGA NILALAMAN NG BATAS NA ITO AY
ANG SUMUSUNOD:
1. PAGTATATAG NG NATIONAL SOLID WASTE
MANAGEMENT COMMISSION AT NG NATIONAL
ECOLOGY CENTER
2. PAGTATATAG NG MATERIALS RECOVERY
FACILITY
3. PAGSASAAYOS NG MGA TAPUNAN NG BASURA
MATERIAL RECOVERY FACILITY (MRF)
- AY ANG PINAGLALAGYAN NG MGA
NAKOKOLEKTANG NABUBULOK NA BASURA
UPANG GAWING COMPOST O PATABA NG
LUPA.

SOLID WASTE MANAGEMENT (SWM)

- MGA PLANO SA PAMAMAHALA NG MGA
NATIONAL SOLID WASTE MANAGEMENT COMMISSION

DEPARTMENT OF SCIENCE AND TECHNOLOGY (DOST)

DEPARTMENT OF PUBLIC WORKS AND HIGHWAYS (DPWH)
DEPARTMENT OF HEALTH (DOH)
DEPARTMENT OF TRADE AND INDUSTRY (DTI)
DEPARTMENT OF AGRICULTURE (DA)
DEPARTMENT OF INTERIOR AND LOCAL GOVERNMENT (DILG)
PHILIPPINE INFORMATION AGENCY (PIA)
METRO MANILA DEVELOPMENT AUTHORITY (MMDA)
TECHNICAL EDUCATION AND SKILLS DEVELOPMENT AUTHORITY (TESDA)
LIGA NG MGA LALAWIGAN
LIGA NG MGA LUNGSOD
LIGA NG MGA MUNISIPYO
LIGA NG MGA BARANGAY
GAWAIN 1. DATA RETRIEVAL CHART

SULIRAN SANH BUNGA Mga

IN I Solusyong
Ginagawa

1.Ano ang pangunahing sanhi ng suliranin sa

solid waste?
2. Paano ito nakaaapekto sa ating
pamumuhay?
PAGKASIRA NG MGA
LIKAS NA YAMAN
• ANG PILIPINAS AY ISA MGA BANSA NA
BINIYAYAAN NG MARAMING LIKAS NA
YAMAN. TINATAYANG 15% NG KABUUANG
KITA NG PILIPINAS NOONG 2010 AY KITA
MULA SA DIREKTANG PAGGAMIT NG MGA
LIKAS NA YAMAN, HALIMBAWA NITO AY ANG
PAGTATANIM AT PANGINGISDA.
• ANG LIKAS NA YAMAN NG PILIPINAS SA KASALUKUYAN…
KAGUBATAN – MABILIS AT PATULOY NA PAGLIIT NG
FOREST COVER MULA SA 17 MILYONG EKTARYA NOONG
1934 AY NAGING 6. 43 MILYONG EKTARAYA NOONG 2003.

• YAMANG TUBIG – PAGBABA NG KABUUANG TIMBANG NG

MGA NAHUHULING ISDA SA 3 KILO BAWAT ARAW MULA
SA DATING 10 KILO.

• YAMANG LUPA – PAGKASIRA NG HALOS 50% NG

MATABANG LUPAIN SA HULING SAMPUNG TAON
 2.1 SULIRANIN SA YAMANG GUBAT

NAGSIMULA ANG DEFORESTATION SA PILIPINAS NOON

PANG 1500S KUNG SAAN ANG NOO’Y 27 MILYONG
EKTARYA NG KAGUBATAN AY NAGING 7.2 MILYONG
EKTARYA NA LAMANG NGAYONG 2013 (PHILIPPINE
CLIMATE CHANGE COMMISSION, 2010). SA KATUNAYAN
SA ULAT NI DATING DENR OFFICER-IN-CHARGE
DEMETRIO IGNACIO, LUMABAS NA ANG 24% KAGUBATAN
NG PILIPINAS AY PANGALAWA SA PINAKAMALIIT SA MGA
BANSA SA TIMOG SILANGANG ASYA
 STATUS OF PHILIPPINE FORESTS ( 2013)
Gawain Epekto
Illegal logging - Ilegal na nagdudulot ng iba’t ibang
pagputol sa mga puno sa suliranin tulad ng pagbaha,
kagubatan. Ang kawalan ng soil erosion, at pagkasira ng
ngipin sa pagpapatupad ng tahanan ng mga ibon at
mga batas sa illegal logging hayop. Sa katunayan noong
sa Pilipinas ang 2008 ay mayroong
nagpapalubha sa suliraning 221species ng fauna at 526
ito. species ng flora ang naitala
sa threatened list (National
Economic Development
Migration – Nagsasagawa ng
paglipat ng kaingin (slash-and-
pook burn farming) ang
panirahan mga lumilipat sa
kagubatan at
kabundukan na
nagiging sanhi ng
pagkakalbo ng
kagubatan at
Mabilis na Ang mabilis na pagtaas
pagtaas ng ng populasyon ng
populasyo Pilipinas ay
n nangangahulugan ng
mataas na demand sa
mga pangunahing
produkto kung kaya’t
ang mga dating
kagubatan ay ginawang
plantasyon, subdivision,
Fuel wood Ayon sa Department
harvesting - of Natural Resources
paggamit ng na lumabas sa ulat ng
puno bilang National Economic
panggatong. Development
Isang halimbawa Authority (2011),
ay ang paggawa tinatayang mayroong
ng uling mula sa 8.14 milyong
puno. kabahayan at
industriya ang
gumagamit ng uling at
2. PAGKASIRA NG MGA LIKAS NA
YAMAN
• PAGMIMINA O MINING
ANG PAGMIMINA O MINING AY ANG GAWAIN
KUNG SAAN ANG IBA’T IBANG MINERAL
TULAD NG METAL, DI-METAL, AT
ENERHIYANG MINERAL AY KINUKUHA AT
PINOPROSESO UPANG GAWING TAPOS NA
PRODUKTO.
 PAMPROSESONG MGA TANONG:

1. PAANO NATIN DAPAT GINAGAMIT ANG ATING

KAGUBATAN?

2. MAKATUTULONG BA KUNG ITITIGIL NA ANG PAGGAMIT

SA YAMANG-GUBAT? BAKIT?

3. PAANO KAYA MAKAKAMIT ANG PAG-UNLAD NANG

HINDI NALALAGAY SA PANGANIB ANG ATING KALIKASAN
MGA PROGRAMA AT PAGKILOS UPANG MAPANGALAGAAN
ANG YAMANG LIKAS

BATAS PROBISYON
Batas Itinatag ang
Republika Reforestation
Bilang 2706 Administration

Layunin nito na
mapasidhi ang mga
programa para sa
Presidentia Ipinag-utos ang
l Decree pagsasagawa ng
705 reforestation sa buong
bansa kasama ang
pribadong sektor.
Ipinagbawal din ang
pagsasagawa ng sistema
ng pagkakaingin
Batas Idineklara ang ilang pook
Republika
bilang national park kung
Bilang 7586
saan ipinagbawal dito ang
Batas Layunin ng batas na ito na
Republika ingatan at protektahan ang mga
Bilang 9072 - kuweba at ang mga yaman nito
“National bilang bahagi ng likas na yaman
Caves and ng bansa.
Cave
Resources
Management
and
ProtectionAct”
.

Batas Itinataguyod nito ang pagtugon sa

Batas Republika Binibigyang proteksyon ng batas
Republika Bilang na ito ang pangangalaga sa mga
9147 wildlife resources at sa kanilang
“Wildlife Resources tirahan upang mapanatili ang
Conservation and timbang na kalagayang ekolohikal
Protection Act” ng bansa.
Batas Republika Ipinagbawal ng batas na ito ang
Bilang 9175 - “The paggamit ng chainsaw upang matigil
Chainsaw Act”. ang ilegal na pagtotroso at iba pang
gawaing nakasisira ng kagubatan.

Ang batas na ito ay naglalayong

protektahan at ingatan ang mga
yamang gubat sa pamamagitan ng
tinatawag na Sustainable Forest
Republic Act Batas na nagtataguyod at
8371 o kumikilala sa karapatan ng
“Indigenous mga katutubo at sa kanilang
People’s kontribusyon sa pangangalaga
Rights Act” sa kapaligiran
(IPRA)
Proclamatio Ipinahayag ang June 25 bilang
n No. Philippines Arbor Day
643 Hinakayat ang pakikiisa ng lahat
ng ahensya ng pamahalaan,
pribadong sektor, paaralan, NGO,
at mga mamamayan upang
Executive Ipinatigil ang pagputol
Order No. ng puno sa natural at
23 residual na kagubatan.
Ipinag-utos din ang
paglikha ng anti-illegal
logging task force.
Executive Ipinahayag ang
Order No. pangangailangan sa
26 pagtutulugan ng iba’t ibang
ahensya ng pamahalaan
• PAGKU-QUARRY O QUARRYING
ANG PAGKU-QUARRY O QUARRYING AY ANG
PARAAN NG PAGKUHA NG MGA BATO,
BUHANGIN, GRABA AT IBA PANG MINERAL MULA
SA LUPA SA PAMAMAGITAN NG PAGTITIBAG,
PAGHUHUKAY, O PAGBABARENA. GINAGAWA
ANG PAGKU-QUARRY SA MGA BUNDOK AT SA
MGA TABING DAGAT. GINAGAMIT SA PAGGAWA
NG MGA GUSALI, KALSADA, TULAY, BAHAY, AT
 MGA BATAS TUNGKOL SA PAGMIMINA

• PHILIPPINE MINING ACT

• ITO AY NAISABATAS NOONG 1995 UPANG MAKAPAGBIGAY

NG MAKABULUHANG PANLIPUNAN AT PANGKAPALIGIRANG
KALIGTASAN MULA SA PAGMIMINA KASAMA ANG
OBLIGASYON NG MGA INDUSTRIYANG NAGSASAGAWA NITO.
ANG BATAS NA ITO AY NILIKHA UPANG MASUBAYBAYAN ANG
OPERASYON NG PAGMIMINA SA BUONG BANSA KASABAY NG
PANGANGALAGA SA KALIKASAN.
• EXECUTIVE ORDER NO. 79

• IPINATUPAD ITO UPANG MAPAGTIBAY ANG

PROTEKSIYONG PANGKAPALIGIRAN,
MASUPORTAHAN ANG RESPONSABLENG
PAGMIMINA, AT MAKAPAGBIGAY NG KARAMPATANG
REVENUE-SHARING SCHEME KASABAY NG
PAGLAGO NG INDUSTRIYA NG PAGMIMINA
• PHILIPPINE MINERAL RESOURCES ACT OF
2012

• LAYUNIN NITONG AYUSIN ANG MGA

MAKATUWIRANG PANANALIKSIK SA
PAGMIMINA, AT MASUBAYBAYAN ANG
PAGGAMIT NG MGA YAMANG MINERAL.
TINITIYAK NITO ANG PANTAY- PANTAY NA
BENEPISYONG MAIBIBIGAY NG PAGMIMINA
CLIMATE CHANGE
ANG CLIMATE CHANGE AY TUMUTUKOY SA
PAGBABAGO NG KLIMA SA BUONG MUNDO. ITO
AY NARAMDAMAN SIMULA NOONG
KALAGITNAAN NG IKA-20 NA SIGLO. AYON SA
CLIMATE CHANGE AT PAGPAPALAYAN (2014),
“ANG AY ANG ABNORMAL NA PAGBABAGO NG
KLIMA TULAD NG PAG-INIT O PAGLAMIG NG
TEMPERATURA, AT TULUY-TULOY AT MALAKAS NA
SANHI:
1. ANG NATURAL NA PAGBABAGO NG KLIMA NG
BUONG MUNDO. ITO AY SAMA-SAMANG EPEKTO
NG ENERHIYA MULA SA ARAW, SA PAG-IKOT NG
MUNDO AT SA INIT NA NAGMUMULA SA ILALIM
NG LUPA NA NAGPAPATAAS NG TEMPERATURA O
INIT SA HANGIN NA BUMABALOT SA MUNDO.
SANHI:
2. ANG GAWAIN NG TAO NA NAKAPAGPAPATAAS
SA KONSENTRASYON NG CARBON DIOXIDE AT
IBA PANG GREENHOUSE GASES SA ATMOSPERA.
ILAN SA MGA ITO AY PAGGAMIT NG MGA FOSSIL
FUELS GAYA NG LANGIS AT COAL, AT ANG
PAGPUTOL NG MGA PUNO NA SANHI NG
PAGKAKALBO NG MGA KAGUBATAN.
EPEKTO:
ANG GLOBAL WARMING O PAG-INIT NG
TEMPERATURA NG MUNDO NA SIYANG
PALATANDAAN NG CLIMATE CHANGE AY
NAGDUDULOT NG SAKUNA KAGAYA NG
HEATWAVE, BAHA, MALALAKAS NA BAGYO, AT
TAGTUYOT NA MAARING MAGDULOT NG
PAGKAKASAKIT AT PAGPAKAMATAY.
 MGA PROGRAMA AT PATAKARAN PARA SA CLIMATE
CHANGE SA PILIPINAS

• DAPAT PROTEKTAHAN AT ISULONG NG PAMAHALAAN ANG

KARAPATAN NG MGA MAMAMAYAN SA ISANG BALANSE AT
MALUSOG NA KAPALIGIRAN (ARTIKULO 2 SEKSIYON 16 NG 1987
KONSTITUSYON NG PILIPINAS). ITO ANG BATAYAN SA PAGLIKHA
NOONG HULYO 27, 2009 SA REPUBLIC ACT NO. 9729 NA KILALA
BILANG CLIMATE CHANGE ACT OF 2009. ITO ANG SAGOT NG
PILIPINAS SA BANTA NG CLIMATE CHANGE, ALINSUNOD SA
PANGAKO SA ILALIM NG UNITED NATIONS FRAMEWORK
CONVENTION FOR CLIMATE CHANGE (UNFCCC
NAKASAAD SA BATAS NA ITO ANG PAGBALANGKAS
NG PAMAHALAAN NG MGA PROGRAMA AT
PROYEKTO, MGA PLANO AT ESTRATEHIYA, MGA
PATAKARAN, ANG PAGLIKHA NG CLIMATE CHANGE
COMMISSION AT ANG PAGTATATAG NG NATIONAL
FRAMEWORK STRATEGY AND PROGRAM ON
CLIMATE CHANGE.
• ANG REPUBLIC ACT NO. 8749 NA KILALA BILANG
PHILIPPINE CLEAN AIR ACT NOONG 1999. ITO AY
NAGLALAYONG MAPANATILING MALINIS AT LIBRE
SA GREENHOUSE GAS EMISSIONS ANG HANGIN
SA BANSA. ANG PHILIPPINE TASK FORCE ON
CLIMATE CHANGE (PTFCC) AY BINUO UPANG
PAGAANIN ANG MASAMANG EPEKTO NG CLIMATE
CHANGE AT MAGSAGAWA NG ISANG MABILIS NA
PAGSUSURI NG MGA EPEKTO NITO SA BANSA