K A B A N ATA I V:

PANANALIKSIK
KAHULUGAN NG PANANALIKSIK

A ng p an an al ik s ik ay i sa ng si st em a tikong pa g ha ha na p sa m g a m ah ah al ag an g i m porm a syon

h in ggil sa is an g t iya k na pa k sa o sul ira ni n.

LAYUNIN NG PANANALIKSIK:

1. Tu muk la s n g ba g ong dat os a t i m porm a syon.

2. Ma gb ig ay n g ba g ong i nte rp ret as yon sa l um a ng ide ya .

3. Ma gl in aw s a isa n g pi na g ta ta l un an g i sy u .

4. Ma ng ha m on s a k at otoha na n o pa g i g in g m a k at wira n ng i sa ng t an g g a p o pin ap ala g ay n a tot oo

o mak a k at otoha ng id eya.

5. Ma gp apa tu nay n a m ak a k at otoha na n o ba li do a ng is an g ide ya , in te rpr eta s yon, pa ni ni wa la ,

pal ag ay o pa haya g .

6. Ma gb ig ay n g h is tori ka l na perp ek ti ba pa ra s a i sa ng se na r yo.

KATANGIAN NG PANANALIKSIK

1. Obhe ti b o - a ng pa na na li k sik ay ba tay s a wa la ng k in ik il in g an g b at as .

2. Lohik a l - a ng pa na na li ks ik ay b at ay sa an g kop at s ist em a ti kon g p am a m a raa n at pr ins ip yo.

3. Empi r ik a l - a ng pan a na lik s ik ay b as e sa ti yak n a k ara na sa n o pa g m a m as id n g i sa ng

man an al ik s ik .

4. Kr it ik a l - a ng pa na na li ks ik ay n a g pa pa ki ta n an g m a in g a t a t ta m a ng pa g ha tol .
TUNGKULIN AT PANANAGUTAN NG ISANG MANANALIKSIK

• M a t a p a t n a t i n u t u g u n a n a n g m g a g a wa i n s a p a n a n a l i k s i k .   H a l i m b aw a n i t o ay a n g m a t a p a t n a
p a n g a n g a l a p a t p a g - u u l a t n g m g a d a t o s . H i n d i m a a a r i n g m a g - i m b e n t o n g m g a d a t o s . Ka d a i a s a n ,
b a h a g i n g p a n a n a l i k s i k n g m g a m a g - a a ra l a n g m a g p a s ( 9 g o t n g s a r b e y ; i n a a s a h a n n a a n g s a r b e y ay
“s a d ya n g ” p i n a s a g u t a n s a mg a r e s p o n d e n t a t ku n g a n u m a n a n g k i n a l a b a s a n n g s a r b e y n a i t o ay a n g
s i ya n g d a p a t n a i u l a t .

• O b h e t i b o .   I n i l a l a y o a n g i y o n g p e r s o n a l n a h a n g a r i n o i n t e n s i y o n s a p a ks a o i s y u n g s i n a s a l i k s i k. A n g
m a n a n a l i k s i k a y w a l a n g p a g k i l i n g s a r e s u l t a n g k a nya n g p a g - a a ra l . M ay m g a p a g k a k a t a o n n a
t a l i w a s a n g r e s u l t a n g p a g - a a ra l s a i n a a s a h a n . Ku n g m a g k a g a n i t o m a n , h i n d i i t o d a p a t m a n i p u l a h i n .

• M a i n g a t s a a n u m a n g p a g k a k a m a l i a t m a l a yo s a k a p a b a ya a n .   K i n i ki l a t i s n a n g m a b u t i a n g m g a
n a b u o n g g a w a i n . T i n i t i n g n a n k u n g w a s t o a n g m g a n a i l i p a t n a d a t o s . K i n i k i l a l a a n g m g a m a y- a kd a
na pinagkunan ng i m p o r m a s yo n . Malinis at m a ay o s ang p a g ka ka s u l a t ng mga salita at
i m p o r m a s y o n , k u n g k a ya’ t m a h a l a g a a n g p a u l i t- u l i t n a p a g b a b a s a ( p r o o f r e a d i n g ) u p a n g m a i y o s a n g
kahinaan ng pananaliksik na papel.
TUNGKULIN AT PANANAGUTAN NG ISANG MANANALIKSIK

• Bukas ang isipan sa mga puna at bagong i d e ya .   A n g mga m a g -a a r a l na mananaliksik ay

t u m a t a n g g a p n g m g a s u h e s t i y o n a t p u n a . Pa r a s a k a n i l a , i t o a y m a g p a p a g a n d a a t m a g p a p a b u t i p a n g
ginawang pananaliksik.

• May paggalang sa I n t e l e k t u wa l na p a g -a a r i   k u n g k a ya ’ t kinikiiala ang awtor o sumulat ng

i m p o r m a s y o n a t i d e ya . I t o a y b i n a b a n g g i t a y o n s a p a n g a n g a i l a n g a n . H i n d i i n a a n g k i n a n g g a w a n g i b a
a t h i n d i t a h a s a n g k u m o k o p ya .

• M a p a g k a k a t i wa l a a n a n g m a n a n a l i k s i k s a m g a k a s u n d u a n .   H a l i m b a w a , k a p a g i b i n i l i n n g r e s p o n d e n t
n a i t a g o a n g k a n ya n g k a t a u h a n , i t o a y d a p a t s u n d i n a t i g a l a n g . G a y u n d i n a n g i b a p a n g b a g a y n a
h i n i l i n g s a m a n a n a l i k s i k n a m a g i n g c o n fi d e n t i a l .

• M a y p a g g a l a n g s a m g a k a s a m a h a n .   Ka r a n i w a n a n g p a n g k a t a n g g a w a i n s a p a g b u o n g p a n a n a l i k s i k .
Mahalaga ang pagkakaroon ng bukas na komunikasyon upang mapag-usapan ang isyu na kinahaharap.
Ta n g g a p i n a n g g a w a n g i b a l a l o n a k u n g i t o a y k a p a k i - p a k i n a b a n g . Ku n g h i n d i n a m a n , d a a n i n s a
maayos na usapan. Alamin at pagtulungang ayusin ang kahinaan sa output ng kasamahan.
TUNGKULIN AT PANANAGUTAN NG ISANG MANANALIKSIK

• Res p ons a bl e sa l ip una n.  Ta nda a n na an g pa na na li k si k ay m ay lay u nin g m a g dul ot ng

ka bu tih an . lwa sa n a ng m g a is y un g s isi ra s a i m ah en ng i san g t ao, s am a ha n, o i nst it usyon .
Kung h in di na m an m a iwa sa n an g pag la la ha d ng ne g a tib on g is y u, m a g in g obh et ibo at
res pons ab le sa p ag l al ah ad .

• Hind i na g t at a ng i   ng m g a k as a m ah an o k a m ag -a ra l, n i ng k a sa ria n, re li hiy on , k ul tu ra, la hi ,

at iba pa ng sa li k na m a aa ri ng s um ira sa ka h us aya n at in te g r ida d ng g i na g awa ng
pan an a lik si k .

• May ka hus ayan.  In aa sa h an n a a ng m a na na l ik si k ay hi ndi ek s per t o sa p ag sul at a t pa g bu o ng

pan an a lik si k k ung kaya lt na roon a ng pa g g a bay n g g u ro. Gay um pa m a n, in aa sa ha n na aay us in
at p ag bu bu tih in ni ya a ng g awa . Ta nda a n, a ng an um a ng pag si sik a p na ib ini big ay sa
pan an a lik si k ay m a g du dul ot n g posi tib on g bun g a.
MGA BAHAGI NG PANANALIKSIK
P RE LI MI NA R I NG PA HI NA

•Fl yl ea f - pin ak a un a, b la ng ko o wa la ng na k a sul at .

•Pa ma ga t ing Pa hi na - na ri to a ng pa m a g a t s a a nyong i nve r t ed py ra m id , k an ino ip ina sa , s aa ng

a s ign at ura i to pa ng an g a ila n g an , si no an g g u m awa a t p et sa ng k um pl es yon.

•D a ho n ng Pa gp a pa t i bay - k u m uk um p irm a s a pa g k ak a pa sa n g m a na na li k si k.

•Pa s a s a la m at o p a gk i la l a - pa ra sa m g a n ak a tu lon g s a m an an al ik si k .

•D ed i ka s yon o p a g-a al ay ( op syo nal ) - k un g s ino a ng i ns pira sy on s a pa g su lat a t k an in o

i ni la la an a ng pa g -aa ra l.

•Tal a a n ng ni la l a ma n - na ka ayos n a m g a pa k sa s a anyon g pa ba l an g ka s pa ti n a a ng p ah ina

k u ng sa an m a ta ta g pu an a ng pa k sa .

•Tal a a n ng m ga grap a t t a l aha nayan - na k at al a an g pa m ag a t ng bawa t ta la ha naya n o g ra p a t

a ng pa hi na k u ng sa an i to m a ta ta g pu an .
ANG NILALAMAN NG PAPEL PANANALIKSIK

1. Pa ni mul a o Intr od uks yon - Isa ng m ai k li ng t a la ta an g tum a ta la k ay sa pan g k al a ha ta ng pak s a

ng pan an a lik s ik .

2. Ba kg rawnd n g Pa g - a a ra l - Is an g p ag tukoy s a k al ig i ran n g pa k sa ng pi na g - a a ral an .

3. The or et i ka l Fra me wo rk - I nil al ah ad di to a ng m g a t eor ya ng m a aa ri ng m ai ug n ay s a

gin ag awan g pa g -a ara l .

4. Ko ns ep twa l Fra m ew or k - Sa r il i n g m a nu nu la t i to. A n o a ng na buong konse pt o ba se sa

ka nya ng p ag -a a ral .

5. Pa g la l a had ng Sul ira ni n - in il al ah ad di to an g pa ng k ala ha t an g s ul ira nin o dah il an k un g

bak i t i si na sa g awa a ng pa g - a a ral . Ini sa - is a ri n an g m g a i sp esi pi kong s uli ran in n a t ut ug u na n
ng pag -aa ral .
ANG NILALAMAN NG PAPEL PANANALIKSIK

6. Is kop a t D e li m it a s yo n ng p ag -a ara l - Ini la la ha d a n g s im ul a at h an g g a na n ng pa na na li k sik .

A nong m g a var yab ol a ng k as am a at di - k asa m a s a pa na na lik i k . Sini si nsay r it o a ng pa ram e te r
ng pag -aa ral .

7. Ka ha l a ga ha n ng p a g a ara l.

8. De p ini s yon ng Sa l it a ng Gi na m it - In il ili sta ri to a ng m g a sa l ita ng g i na m it s a pag -aa ra l. M ay

dal awan g bag ay na bi ni big ya ng - p an si n sa pa g bi big ay ng ka hu lu g a n - un a, m aa ri ng
kons ept wal a ng k ah ulu g a ng ibi ni big ay ayon sa i sta nd ar d na de fi n is yon o kon sep to; i ka lawa ,
op ere y s y un al ay on n sa pa g k a k ag a m it s a pa g -aa ral .
PAGGAMIT NG IBA’ T IBANG SISTEMANG DOKUMENTASYON

A NG F OOTN OTI N G O TA LA B A B A

Ta l a o pa liwa na g n a na ka li m ba g sa ib aba ng pah in a ng pa pel k un g saa n k in uh a a ng e nt r y

n ab in an g g it sa pa hi na ng i yon.

H A L IM B AWA:

L IBRO:

Is an g awtor

J ua n s. t upi do, t am a ng pag tawi dsa k al sa da ( Qu ez on C i ty : R. P. Pul ubi Pu bli sh ing H ouse C o., 1 99 0,
P 13 8
ANG BIBLIOGRAFI

L i st ah an n g m g a g in ag am i t n a sa n g g un ia n sa pa g s as al ik si k . A ng is an g b ibl iog ra pi ya ay i sa ng
l is ta ha n ng m g ag awa ( tu la d ng m g a a kl at a t ar ti k ulo) na na k as ula ts a is an g pa r ti k ul ar na pa k sa o
s a pama m a g it an n g i sa ng pa r t ik ul ar n a m ay-a k da . Ur i : bi bli og rap hic .

K i lal a rin bi la ng i sa ng l is ta ha n ng m g a g awa na b ina ng g it , i sa ng bibl iog ra piya ay m a aa r ing

l umi taws ad ul o ng is an g l ibr o, u la t , onl ine n a pa g ta ta ng ha l, o p ap el ng pa na na li ks ik .

H A L IM B AWA:

A KL AT:

Br oome , Ke n ( 19 9 7) , “L if e a t th e Top!” The He ra ld Su n, Nov. 2 1, 1 99 7

SM ITH ,K ATE ( 1 99 8 ) , L IFE IN ASIA , C OL L IN S, M E L BOU RNE

M a mmal s Wor ld B ook Enc yc lope dia ( 1 9 96 ) vol . 1 2, Worl d B ook In c., Ch ic a g o
ISTILONG APA (PARENTETIKIKAL SANGGUNIAN)

• Mu la s a A m er ic an Psyc hol og ic al A s soci a tion o A PA

• Ay isa ng m a lawa k an g t in at an g g a p n a es ti lo n g d ok u m en ta syon. Inil al ah a d ni to an g m g a

pan ga la n at pa g k ak a su nu d- su nod ng m g a u long - p am a g a t, p am a m araa n, a t pa g k ak a ayos ng
mga sa ng g uni a ng tul a d n g s it as yon a t bi bliog rapi ya , a t pa g k ak a ayos ng m g a t abl a , bil a ng ,
ta la bab a at a pen dik s , m a g in g a n g i ba pa ng m g a k as a ng k a pan g - k a ta ng i an n g m g a s ul at in o
man usk r ito

G in aga m it n g e sti lon g A PA pa na na ng g un in g h ar var d, na k i la la r in bi la ng pa m am a ra an g m ay-

a k da -at- p ets a ng m g a si t asyon a t m g a pa na na ng g un ing pa re nt eti k al , na n ak a su si o n ak a ak i bat
s a is an g sum u su nod n a ta l a n g m g a "Pin ag ku na n" o "Pi na g ba taya n". N a g bibi g ay n g p ayak na
mg a pan un tu na ng g a bay an g Pu bli ca t ion Ma n ua l (Pu bli k as yon g Gab ay o Publ ik a syong M a nwal )
n g APA pa ra sa pag dodok um en to m g a ba taya ng na k al im b ag .
PAGKUHA, PAGGAMIT AT PAGSASA AYOS NG MGA DATOS

D a l awang m a p ag hi hina ng ua n ng m ga da t os :

1 . Pa ng una hing d a to s

• Na gm um u la a ng m g a i m porm a syon s a m g a in div i dwa l n a m g a ta o, m g a a k dan g

pamp an it ik an , m g a p rib ado o pa m pu blikong org an isa sy on , ba ta s, d oku m en to a t iba pan g
or ih ina l na t al a an .

2 . Se k unda r yong da t os

• Ki na la p n a m g a da tos m ula sa m g a m a nu sk r ito, en say k lopid ya , t esi s, dis er ta syon, m ag az in e,

pah ayag an , a t i ba pa ng a kl a t n a si nul a t ng m g a awt or.
PAGKUHA, PAGGAMIT AT PAGSASA AYOS NG MGA DATOS

1 . Kon si d eras yo n s a p a nga l a n a t pa g ga m i t ng mg a d a tos

Pagk i la la s a ta ong pin ag ha ng u an n g i deya sa pam a m a g it an ng p ag l al ag ay ni to s a ta la ba ba-

b ibl iogra pi ya a t par en tik a l- san g g u ni an .

2 . Di r e kt a ng si p i

i la ng pa haya g n a m a g a g am i t sa pa g k uh a ng di rek t an g s ip i

 sa ng -ayon k ay:

 ba t ay kay:

 si na b i ni :

 ip ina l iwana g n i:

 ayon kay, a t ib a p a :
 PAGKUHA, PAGGAMIT AT PAGSASA AYOS NG MGA DATOS

H al imbawa :

San g ayon k ay R. Rec to, "M ak i ki ta r in sa leh is la ti bong sa ng ay n g p am a ha l aa n an g k a ha la g a ha n

n g wik a ng pa m ba ns a. l ah at n g m am a m ayan ay n ap ak a loob a t da pa t s um u nod sa s ist em a n g
ba n sa ng pi li pin as . "

3 . Pa gg a m it ng e li p si s ( . . .)

G i n a g a m i t i to k a p a g h i n d i n a g a a n o n g m a h a l a g a o k a i l a n g a n a n g b a h a g i n g i n a l i s o t i n a n g g a l s a
pangungusap.

H a l i m b aw a : A n i P. B . P P i n e d a , " a n g p a n a n aw ko n g i t o' y b u n s od n g a t i n g m a t a m a n g p a g m a m a s i d s a
g a l aw n g fi l i p i n o s a s e n t ro n g u m i i ra l n a k a l a g a ya n . h a b a n g p a n a h on n a l a m a n g b a t ay on g i i kot s a
s i n i n g n g ko m u n i k a s yon , r e t o r i k a a t s e m a n t i k a ; s a p a g s a s a s a l i n n g m g a a l a m a t a t kw e n t o n g - b aya n g
n a s u s u l a t s a a ti n g i b a ' t i b a n g e t n i ko n g w i k a ? . . . b i n i b i g ya n ko l a m a n g n g k a ra m p a t a n g k a p a m i g a t a n a n g
k a h i n g i a n n g m g a h a k b a n g i n t u n g o s a i n t e l e k t wa l i s a s yon n g w i k a n g p a m b a n s a . "

* I p i n a p a k i t a n g h a l i m b a wa n a m ay b a h a g i n g n awa l a s a s i n a b i n i D r. P i n e d a .
 PAGKUHA, PAGGAMIT AT PAGSASA AYOS NG MGA DATOS

4 . Si nop si s ( Buod )

• g ina ga m it na pan im u la s a m g a ak d an g pa m pa ni ti ka n pa ra m ai pa k ita an g pa ng un ah ing da loy

n g ba n g hay s a si m ple ng pa m am a raa n .

• g ina ga m it i to k u ng h in di na g a a nong m a ha la g a o k a il an g a n a n g ba ha g i ng in al is sa
p an gung us ap o t al at a.

5 . Pr e s i ( Pr e ci s)

lay u nin g m ai pa haya g a t m ab ig ya ng d ii n an g pi na k a- i m por t an te ng det a lye pa ra m al am a n ng

ma mba ba sa a ng ni la la m an n g pa k sa .

6 . Pa ra p re ys ( Para pha s e )

M ul in g pa g u li t- ul it ng ta la ta sa sa ri li ng pan g u ng u sa p na hi ndi g aa nong t ek ni ka l su bal it k a sin g

h ab a rin n g or ihi na l na t al at a.
PAGKUHA, PAGGAMIT AT PAGSASA AYOS NG MGA DATOS

7 . Abs t ra k

N a k at utu long it o s a m am b aba s a na m a la m an a g a d a ng m g a l ay u ni n s a is in as ag awan g pa g -

a a ral .

8 . Si nt es i s

Tumu tu koy rin i to s a k ak aya ha ng m ap ag sam a - s am a a n g i ba' t- iba ng ba ha g g i pa ra m a buo ng

i sa ng ba g ong a nyo n g k a al am a n.

9 . Pa g sa s a l in s a Fi li p ino ng m ga s i p i

I lan g bag ay na m a g a g a m it sa p ag s as a lin s a an um a ng te ks to.

PAGSULAT NG BURADOR (DRAFT)

• Sa wi ka n g In g le s, a ng bora dor ay ti na tawa g n a dra f t .

• Hi ndi pa i to p ina l a t m a a ar i pa ng m ag p as ok ng m g a i deyan g iyong na ii si p h ab an g i si nus ul at o

n ir er ebi sa a ng iyong pa pe l. N ab ubu o it o s a pa m am a g i ta n n g p ag sa sa m a- s am a a t pa g - uu g n ay-
u gn ay ng m g a na k al a p n a ta la .

• Da pa t ay m ab ili s an g pag s ul at s a borad or u pa ng tu loy- t ul oy an g d al oy ng k a isi pa n. M a aa ri

d ing s am a ha n ng m g a pu na , pa li wa n ag , a t in te rpr et as yon n g dat os a ng i yon g p ape l ng u ni t
s ig uru hi ng obhet ib o a ng m g a it o a t n ak a ba se s a m g a m ay k re dibi li da d n a im por m as yon .

• Bi gyan g - ha la g a a ng li naw a t l ohi ka ng p ag la la ha d n g ide ya k ay sa sa k u ng pa an o m o i to

i la la ha d. Kung m a s pag t ut uona n ng pa ns in a ng paraa n ng pa g la la ha d n g ide ya , b ak a h ind i m o
n a ma isu la t an g m g a da pa t m o s a na ng m ai sul a t pa.
ANG PINAL NA PAPEL

I to ay k a da las a ng na sa l im a ng g uh it o k a la ha ti ng pul g a da s a p ag sis im u la n g ta l at a. Kapa g hin di

n am an na is m a g l ag ay ng in dens yon sa s im ul a , k ail a ng a n m ag in g kon si st ent n a wa la ng in de syon
h an gga ng m a ta pos an g s ul at in. Kapa g ba ba ng g i ti n s a loon ng te ks to an g m g a pam a g a t ng m g a
a k la t, ka il a ng a n la g ya n ng sa l un g g uh it.
YUNIT V: ANG MANANALIKSIK

A NG MAN AN ALI KSI K

A ng i sa ng m a na na li k sik ay m ap urs ig e , m a la k as a ng loob, m a pan uk la s —na g - i ikot , n ag l il ib ot ,

k a hi t p a wa la ng p am a sa he . D i s iya na t at akot m ag - i sa s a g it na nn g m g a est ra ng h ero at s a
k a k ai ba ng tra to n g m g a ta o. Sa isa ng s al ita , a dbe nt ure ro. At wik a ng a, h in di na g - i iwan n g
mu nt i m an g ba ton a h in di bin un g k al .

A R AL IN 1 . K ATA NGI A N NG MA NAN ALI K SIK

MASI PAG:

 Ka il an g a n m ag i ng m a si pag Sa pa ng a ng a l ap ng da tos At pag sis iya sat s a la ha t ng an g g ulo At

pan ig ng pin ap ak s a ng pa na na li ks ik .

 Hi ndi m a aa ri ng D okt orin g m an an al ik si k a ng res ul ta n g k a nyan g p an an al ik si k .

A R A L I N 1 . K ATA N G I A N N G M A N A N A L I K S I K

TA MA D :

 Ma ha ha l at a ito sa k a k ula ng an n g k anya ng da tos , k ak ul a ng a n ng k at ibaya n sa k a nya ng m g a

pah ayag a t m g a hi ndi m a pa ng a twi ran an g konk l ok s yon .

MATI YAG A:

 Sa p an g a ng a la p ng dat os, m a a ar ing im u ng ka hi n g k a nyan g g ur o /t ag apayo a ng pa g da ra g dag

sa mg a n au na ng m g a n ak a la p n a da tos.

H AN GUA N N G MG A DATOS:

Akl a t J our na l

Ma ga z in Ti s is

Pa haya g a n D i s er t a syo n
 A R A L I N 1 . K ATA N G I A N N G M A N A N A L I K S I K

MA I NGAT:

• Sa pag hi hi m ay- h im ay ng m g a da tos, k a il an g a ng m a g in g m a in g a t. D ok um e nta sy on o sa

pa gk il al a sa pi na g k u na n ng dat os at pi na g m ul a n n g a nu m a ng i de ya . A n g p ag ii ng a t ay
k ai la ng a n upa ng m a g in g ka pa ni - pa ni wa la a n g m g a r es ul ta n g pa na na l ik si k. Kai la ng a ng
tiya k in na m ay sa pat n a k at ibaya n o val ida syon a ng an um a ng posi syon .

SISTE MAT IK :

• A ng pa na na li ks ik ay isa n g s ist em a ti kon g g awa i n.

• Ka i la ng a n su ndi n a n g h ak ba n g ayon s a pag ka k as un od- su nod.

KR I T IK A L OR MA PAN UR I :

• Is a ng iskola rl in g g awai n. Pi na g l al aa na n ng bu hos ng is ip. Ka il an g a ng k rit ik a l o m ap an uri a ng

is an g m a na na li k sik sa pa g ik sa m e n n g m g a im f or m as yon, d at os , i deya / opi nyon. Upa ng
mat ukoy k un g an g m g a i to' y val id m a na g k ak a ti wa la a n L oh ik a l.
ARALIN 2: TUNGKULIN AT RESPONSIBILIDAD NG MANANALIKSIK

H uwa g ma ng op ya ng mg a i mp o rm a s yo ng g ag a mi t in s a s ula t ing p a na na li ks i k .

• Pi na ru ru sah an n g bat as a ng si nu m an g t uwira n g n an g ong opya n g i m porm a syong h ind i

ki ni ki la la a ng pi na g m ul an .

T i na tawa g na p la g i ar i s m a n g ga ni to ng Gawa in

P la g ia r i s m

• Ito ay t uwira ng pa g g a m it n g or ih ina l na t er m ino o sa li ta n a hi ndi g i na g a m ita n ng ba nt as n a

pan ipi a t hin di bi na ng g it an g pin ag ha ng u an .

• Pan ghi hi ram ng ide ya at pi na li ta n la m an g a ng pa g k a ka pa haya g ng u nit h in di ki ni ki la l a an g

pin agh an g u an .
ARALIN 2: TUNGKULIN AT RESPONSIBILIDAD NG MANANALIKSIK

H umi ngi ng pe r mi s o sa o r ihi na l na m ay-ak d a k ung g a g am i ti n ang k a nya ng d a to s

• Is a sa m g a para a n ng p ag k ila la s a awt or ida d ng su m ul at ng a k dan g g ag a m i tin s a

pan an a lik si k ay h ing in a ng k an il an g pe rm i so n a g a m it in an g ka ni la ng ak d a bil an g i sa s a m g a
pin agb at ayan g d at os.

Kil a l ani n a ng awt or ng pa na na li k si k na g in a mi t bi l ang b a t aya n o b at i s ng mg a d a t os

• Sa p ag ku ha n g m g a dat os b uh at sa iba ng a kda ay isu la t a ng p an g a la n ng s um ula t at t aon ng

pag k ak a lat ha n it o. Ito ay p ag k i la la s a m ay ak d a i la ng ori hin al a t pin ag m ul an ng i deya .
ARALIN 2: TUNGKULIN AT RESPONSIBILIDAD NG MANANALIKSIK

Sumul at ng wa st ong d ok ume nt as yo n ng l a hat ng p i na gk uha na ng ba t is o d a tos

• Is ul at a ng ta m a ng d oku m en ta syon ng la ha t ng m g a pi na g k uh a na ng dat os b il an g

pag pap at un ay na m ay s apa t na b at ayan a ng g i nawa ng pa na na li ks ik .

I l a ha d ang t ot oo ng re s ult a ng p a na nal i ks i k

• Ma ha la g a ng i pak i ta sa p an an al ik si k a ng tu nay a t tiya k na r es ul ta n g pa na na li k si k. Hi ndi i to

dap at na d aya in o m a nip ula hi n, la lo n a k un g ta l iwas s a hy poth es is a ng na g in g r es ul ta .

Sund i n a ng s uhe st iyo n ng t a ga p ayo l a lo na s a p r os es o s a pa g g awa ng pa na na li k si k

• Ma k ak a tu long it o up an g m a g i ng m ak a tot oh an a n a n g re su lt a at m a k ai wa s sa p ag t at an g k an g
man ipu la hi n o dayai n a ng i si na sa g awa ng pa g -aa ra l.
ARALIN 3: MGA ETIKA SA PAGSULAT NG PANANALIKSIK

ETI K A

• an g s al it a ay na g m ul a sa M i ddle E ng l is h n a et hi k, m ul a sa k at a g an g G riy eg ong e thi ke , n a

gal in g n am a n sa k a ta g a ng eth iko.

• tumu tu koy sa m g a p am a nt ayan n g pa g k i los at pa g - u ug a li ba tay s a m g a k a ta ng g ap- t a ng g ap

na id eya sa k un g a no an g ta m a at m a li .

ETI K AL NA PA NA NA LI KSI K

• ku ng il al ap at it o s a p ag sa sa g awa ng s al ik si k, m ah ih inu ha n a a ng pag ig i ng et ik al s a la ra ng a ng

ito ay pag su nod s a m g a pa m a nt ayan g m ay p ag papa h al ag a s a k a ta pat a n, k a buti ha n , at
pag pap an g un a sa k a pa ka n an ng k ap wa .
MGA GABAY SA ETIKAL NA PANANALIKSIK

PAGK I LA LA SA PIN AGMUL AN NG MG A I DE YA S A PA NA NA LI KSI K

• Ma ha la g a a ng pa g ba ng g it a t pag ki la la sa iba pa ng m a n an al ik si k a t i skola r na n ag i ng

tun tu ng a n at pu nd as yo n n g i yong pan an a lik s ik . Sa pa m am a g i ta n ni to ay n ak a li li kh a ng is an g
komun ida d ng m g a m a na na li k sik na m ay m a la sa k it a t m ay iis a ng lay un in.

B OLU NTARYONG PA RT I SI PASYON NG MGA K AL AH OK

• Ki na ka il a ng a ng hi ndi pi ni li t a ng s ino m an g k a la hok o res pond ent e sa pa g bi big ay ng

impor m asyon pa ra sa an om a ng p ar tis ip as yon s a pa na na li ks ik . B a g o s im ul a n a n g pa g s ag ot s a
sa rbe y, pak i ki pa naya m , o e k spe ri m ent o, k a il an g a ng m ag i ng m a lin aw m una sa m g a t ag as ag ot
an g k a buu an g l ay uni n ng pan a na lik s ik a t ha la g a n g k a ni la ng pa r t isi pa syon.
MGA GABAY SA ETIKAL NA PANANALIKSIK

PAGIGI NG KU MP ID E NSYAL AT PAGKU KU BLI S A PAGK AK A KI LA NLA N NG K A LAH OK

• Ka il an g a ng ipa un awa sa m g a ka l ah ok na a ng a nom an g i m porm a sy on n a m ag m u m ul a sa

ka ni la ay g ag am it in l am a ng sa ka pa k ina ba ng an ng pa na na li k si k. Da pa t din g p ag - i si pa n n g
man an al ik si k k un g pa a no i k uk ub li an g pa g k ak a ki la nl an n g t ag a s ag ot la lon g - l alo na s a m g a
pan an a lik si k n a m ay se nsi ti bong pa k sa .

PAGB A B A LI K AT PAGG AMI T S A R ESULTA N G PANA NA LI KSI K

• Ma ha la g a ng i paa la m s a m g a ta g a s ag ot a ng sis te m at ikong pa g su su rin g m an an al ik si k sa

ki na la ba sa n ng pag -aa ral . M ad al a s n a na rara m da m a n ng m g a k al ah ok , la lo n a ya ong m g a
na sa kom u ni da d, na g in ag a m i t l am a n g s ila ng m an an al ik si k up an g k u m uha ng dat os at
pag k at apos ay pa ra ng bul an g n awawal a a ng m g a it o.
YUNIT VI: PAGBUO NG SULIRANIN

ARALIN 1: AN G SULIRANIN

Ang suliranin ay anumang bagay na kailangang lutasin at ma solusyunang ba lakid na

kinahahara p ng isang tao.
A R A L I N 2 : K O N S I D E R A SYO N S A PA G P I L I N G S U L I R A N I N

1.I m p o r t a n s ya

2.Pa g k a k a r o o n n g d a t a

3.Pe r s o n a l n a I n t e r e s

4.N a g m u l a s a a k t w a l n a k a ra n a s a n

5.M a y r o o n g a va i l a b l e n a l i t e ra t u r e

6.L i m i t a d o n g s a k l a w

7.Ak t w a l n a p a g s u s u r i
ARALIN 3: BATAYAN NG MGA SULIRANIN

Ang mg a b a taya n ng m ga sul i ra ni n ay m a a a ri ng m ag i ng an g mg a s umus uno d:

1. Pa ng ang a i la ng a n - Pan g a ng a il an g a n n g m a s m a ram i ng m g a pr oduk t o at s erb is yo upa n g

mat ug u na n a n g p an g an g a il an g an n g p op ula s yon .

2. Ka k ula ng a n - Kak ul an g a n sa m g a p ina g m u m ula n ng en er hi ya o m a t er ya l sa p roduk sy on n g

mga produ k to.

3. Ka p a ns ana n sa ka a l am a n a t k a kayah a n - Ka pa nsa na n sa k a a lam a n a t ka k aya ha n n g m g a

mama m aya n na hu m an tong sa hi ndi m a g a nda ng k al ag ayan .

4. Pa t a ka ra n at r e g ul a s yon - M g a hi nd i sap at n a pat ak ara n at re g u la syon na

na iim plu we ns ya ha n an g produ k syon at konsu m o.
ARALIN 3: BATAYAN NG MGA SULIRANIN

5. Kl ima a t k a pa l ig i ra n - K li m a at k a pa lig ira n n a m a aa ri ng m ak a si ra ng m g a pa g -a an i ng m g a

res our ces , l al o na sa se kt or ng ag rik u lt ura a t p an g is da an .

6. Ka hi ra p an a t k awa l a n ng t ra b aho - Pa g t aa s ng ra te ng k ah ira pa n at k awal an n g t rab ah o

na n aii m pl uwen syah an a ng ekonom iya n g i sa ng ba nsa .

7. Pol us yon a t ka lu sug a n - K i na lul ug d an n g m a ta a s n a a nta s ng polu syon sa k a pa li g ira n n a

na gdud ul ot n g k a lu sug an s a m g a m a m am aya n.

8. Ka b a ta a n a t E duk a s yon - H in di sa pa t na e duk a syon ng m g a k a bat aa n sa pam a m ah a la n g

ekon om iya ng is an g b an sa a t m aa ar in g a s pek to ng sul ira ni n sa k a nil a ng hi na ha rap.
ARALIN 4: PAGLALAHAD NG SULIRANIN

A ng p ag la la ha d n g s ul ira ni n ay a n g p ag t ukoy sa isa n g pr ob le m a o is y u na n an g a ng a il an g a n n g

s olus yon. I to ay i sa ng m a ha lag an g b ah ag i n g pag s a sa g awa n g pa na na li k si k o pa g -a ara l da hil
i to an g m a g ig ing p unda s yon n g l ah at n g h a kba ng n a g ag awin u pan g m ah al ag an g pr oble m a ay
ma l uta s.

Sa p agl al a ha d n g s ul ira nin , k ai la ng an g m a ip ak i ta a ng k ah ala g a ha n ng pa g -a ara l at k u ng p aa no

i to mak a k at ulong s a pa g re solb a n g probl em a . B ukod d it o, k a il an g an di ng m a ipa k it a a ng m g a
k a ug nay na sal ik o fa c tor na n ag d udu lot ng pr ob lem a upa ng m as m a ii nt in dih an a ng root ca us e
n it o a t m a pa g - i sip an a ng ta m an g solu syon.
PANGKAT 3

MIYEMBRO: FERRER, KYLE

FRANCISCO, IVEE GAIL

GONZALES, MARK

LERO, JOHN MICHAEL

C H AV E Z , J O S U E

E S TA N C I A , K A Z U K I

LACE, CHRISTIAN

M A N G U I AT, R E N Z M A R I A N

MARQUEZ, ARGHEL NICOLET

SALAMAT SA INYONG PAKIKINIG!!!

Link para sa pagsusulit

h tt ps: // form s . g le / A 3D 8 k Cc VxM xHz Srq5