LITERATURA NG

REHIYON II
KALAGAYANG PANGKAPALIGIRAN

 Ang Lambak ng Cagayan ay matatagpuan sa pinakadulong

hilagang- silangang Luzon.
 Angmga taga- rehiyong ito ay nagsasalita ng Ilokano, Itawis,
Ibanag at Isinay.
 Masisipag ang mga mamayanan dito.
 Ginagamitnila ang kanilang ulo sa pagdadala ng kanilang
ikabubuhay, ang kanilang pagsusunog.
 Sakulay ng kanilang balat ay mapaptunayan ang kanilang
paglalagi sa bukid at iba’t iba pang maaring pagkakitaan.
MGA TULA NG
REHIYON II
 IVATAN
MUYIN PARA NINU
Kaninong mukha ang aking nasaslamin
Sa maiinit na tubig na aking iinumin?
Ayaw kong inumin ang aninong nakikita
Kung ako’y mamatay ay huwag mo akong ililibing
Sa krus ni San Felix ilibing mo ako
Sa ilalim ng iyong mga daliri, para ako’y
Maisubo mong kasabay ng iyong mga daliring iyong kakainin
Para ako’y mainom mong kasama ng bawat tao
Ng tubig ng iyong iinumin.
 DUMHEB AKO DUMANIS
Itinatago ko aking mukha at umiiyak ng tuwing makita ko
Ang aking mga kababata
Lahat sila’y tumatangkad at mas malaki pa
Sa mga halaman sa chipuhu at nunuk
Subalit ako, ang kawawang ako, di man lang tumangkad
Gaya ng damo sa pastulan
Ngayon para akong ligaw
Na kahoy na di man lang tinangkang hanapin
Ng aking mga pinsan at ibalik sa tahanan.
 MEDIKO
ni Benigno Ramos

May isang medikong matapos mamatay

Nagtangkang umakyat sa sangkalangitan,
Siya, na sa lupa ay iginagalang,
Walang salang doo’y may sadyang luklukan.

Yang kaluluwang ngayo’y naglalakad

Walang automobile at resetang hawak,
Sa gitna ng ilang ay iiyak-iyak
Na animo’y batang natyanak sa gubat.
 Nag-iisa siyang bumangon sa hukay
At walang aliping sa kanya’y nagbantay
Walang konsulteryong siksikan sa dalaw
Walang telepono na nananawagan.

Walang tanging damit sa kanyang paglakad

Kung hindi ang lambong ng maputing ulap.
Wala ni isa mang taong makausap,
Ang lahat sa kanya ay kasindak-sindak.
 Tumuktok sa pinto, pagdatinh sa langit,
“Huwag kang tumuloy!” ang sigaw ng tinig.
“Sa bayan ng Diyos ay walang may sakit,
Dito ay wala kang kwartang mahahaplit.”
Benigno Pantaleon Ramos (1892-1946)
Ipinanganak siya sa Taliptip, Bulakan, Bulacan
noong 1892.
Siya ay isang makata, mambibigkas,
mamamahayag, mananalumpati,lider- rebelled,
pulitiko.
Siya din at tagapagsulong ng kasarinlan ng
Pilipinas mula sa Estados Unidos.
 ANG DIYOS KO
Ni Benigno Ramos
Ang Diyos ko’y wala sa loob ng templo
Ni sa mga pista’t ugong organo,
Ni wala sa piling ng mga Obispo
At ng magagara’t mayayamang tao.

Ang Diyos ko’y naro’n sa gitna ng bukid,

Sa laot ng parang, sa nayong tahimik,
Naroon sa piling ng naghihinagpis
At sa mga batang may pusong malinis.
 Naroo’t kapiling ng obrerong abang
Di tinitilaan ng pawis sa mukha
Naroon sa tabi ng abang matandang
Namamatay- gtuom at lipos ng luha…

Naroon sa diwa ng nangasisikap

Magising ang baya’t magbagong- palad
Naroon sa bibig ng katuwirang ganap
Na di natatakot yumakap sa hirap
 Ang Diyos ko’y wala sa gitna ng aliw
At di nakikita sa gitna ng ningning,
Doon sa may lungkot, doon sa may lagim,
Doon sa may habag- doon mo hanapin!
 ANG LOYALISTA
Ni Reynaldo A. Duque
 PINANGANAK NOONG OCTOBER 29,1945 BAGANI UBBOG CANDON, ILOCOS SUR
NAMATAY SIYA NOONG APRIL 8, 2013.
 SI REYNALDO A. DUQUE AY NAGTRABAHO BILANG MANAGING EDITOR NG LIWAYWAY
NA MAGASIN. SIYA RIN ANG NAGING PRESIDENTE NG GUNGLO DAGITI MANNURAT NG
ILOKANO (GUMIL) FILIPINAS. SIYA RIN AY NAGSUSULAT NG TULA, NOBELA, MAIKLING
KWENTO NA NASA WIKANG ILOCANO, TAGALOG, AT INGLES.
 NAKAKUHA SI DUNQUE NG MAHIGIT 63 NA PARANGAL AT GAWAD SA WIKANG INGLES,
ILOCANO AT TAGALOG. SA 63 NA PARANGAL NA YAN 8 ANG GALING SA DON CARLOS
PALANCA MEMORIAL AWARDS SA ASPEKTONG PANITIKAN, 2 GALING SA PALIHANG
AURELIO TOLENTINO AT 4 GALING SA GAWAD CCP SA PANITIKAN.

HALOS LAHAT NG KANYANG MGA NAISULAT NA.MAIKLING KWENTO AT NOBELA AY

NAILATHALA SA BANNAWAG, BISAYA, YUHUM, P.M NEWS, BALITA NG MAYNILA, AT SA
IBA PANG MGA SIKAT NA MAGASIN.
 ANG LOYALISTA
Ni Reynaldo A. Duque

Huwag , huwag kang nang mag- imberna

Sa gitna ng bunos ng ulan
Malayo, malayo pa ang iyong lalakbayin
Nakapinid na ang mga taberna
Panaghoy mo’y di na alintana
Dito, ipapako ka na nila
At duduraan ka pa sa mukha!
 Huwag, huwag mong hintayin
Na tumila pa ang bhos ng ulan
Bagak na, bagak na ang hininga
Ng kerwe ng sakbibi ng bakling sanga
Hagkan mo ang dilim sa iyong palad
Wala na trito ang kawaksi mong liyag
Dito, wala nang samaritano
Ng huhusgahan mga sugat mo!
 Huwag , huwag ka nang tumigil
Sa gitna ng buhos ng ulan,
Huwag, huwag ka nang marapa sa lansangan
Daan mo’y dapat ding bagsakan ng ulan
Ipagpatuloy ang paglalakbay
Hayaan mo silang maghilik sa hukay
Ditp, matindi ang mga bangungot
Na gigisingin ng sigaw mong kurus!
 AWIT NG PAG – IBIG NG ISANG DALAGA
(Ibanag)
Hintayin mo ako, hintayin mo ako
Doon kung sa’n sa namumtol ng puno
Pumunta tayo doon at manguha ng dalandan
Kakainin natin sa damuhan

Sa damuhan ng kinatitirikan ng ating mga bahay

Nanggagling ka sa kagubatan
At hindi na nakauha ng anumang binhi
Wala ka ring binhi para sa akin.
 BIUAG AT MALANA (Epiko ng Cagayn)
Norma S. Miguel
Purok ng Kanlurang Tuguegarao

Ang epiko ng Cagayan ay ang alamat ng dalawang

bundok na matatagpuan sa tabing ilog ng Matalag. Ito ay
kwentong tanyag sa mga Ibanag at ito ay tungkol sa
dalawang matikas na binate noong unang panahon- sina
Biuag at Malana.
Mga Tauhan:
Malana – taga Malawueg,Cagayan
Buiag- taga bayan ng Enrile sa Cagayan
Dyosa- Ang nagbigay ng kapangyarihan kay
buiag
Dalaga- Ang anak ng dyosa na nagbigay ng
kapangyarihan kay buiag. Ang dalagang sanhi
ng tunggalian ng dalawang binata
TAGPUAN :
Enrile- Isang bayan sa cagayan kung saan
naninirahan si Biuag.
Malawueg- Ang bayan na kung saan
nakatira si Malana.
Sto. Niño- Ang lugar ng pag-asa ng mga
mamamayan ng Malawueg. Ang
pinagkuhanan ng bigas at makakakain ni
Malana.
LANGGAM: ANG LIMOY NA NILALANG
Ni Benjamin P. Pascual

• Si Benjamin P. Pascual ay ipinanganak

sa Lungsod ng Laoag, Ilocos Norte.
• Isa siyang kuwentista at nobelista.
Marami na siyang naisulat na maikling
kuwento sa wikang Ilokano at nakasulat
na rin ng dalawang nobela sa wikang ito
ang Rubaiyat at Pamulinawen
 LANGGAM: ANG LIMOY NA NILALANG
Ni Benjamin P. Pascual
Puntahan mo ang langgam, ikaw na tamad;
Pag – aralan mo ang kanilang mga gawi, nang tumalino ka.
Bagong Tipan: Mga Kasabihan

 Isa na marahil ang langgam sa limot ng tao

 Ngunit ang langgam ay insekto at wala pangmakapgsasabi kung
ito, gaya ng karaniwang hayop, ay may utak
 Kailanganlamang sundan mo ang mahabang prusisyon nila
habang kagat-kagat nilang nilalakad ang kanilang pag-agdong
buhay
 Ang mga langgam , gaya ng tao ay naghahalal ng namumunong
presidente ay may lide (mangyari pa ay mayroon ding unang
ginang)
 ”Punta ka roon! tiba-tiba roon”
 Ayon kay Mark Twain, isa sa mga nagaaral ng sikolohiya ng
langgam, ang langgam ay ang pinakamalakas na nilalang sa
buong mundo, kasama na rito ang tao.
 Isapang obserbasyon ni Twain ang sumulat ng bantog na
nobelang Huckleberry.
 May nakasalubong akong hayop kung tawagin ay tao. Tatanga-
tanga ang gago kaya kinagat ko sa paa.