1.

Sygnałem elektrycznym nazywamy zmienność wartości napięcia lub prądu elektrycznego

w czasie lub w przestrzeni.

2. Sygnały elektryczne można klasyfikować na: analogowe i cyfrowe, ciągłe i dyskretne,

okresowe i nieokresowe, jedno- i wielowymiarowe.

3. Sygnały analogowe to sygnały, których wartość może przyjmować każdą wartość z

pewnego przedziału ciągłego.

4. Sygnały cyfrowe to sygnały, które przyjmują tylko dyskretne wartości.

5. Sygnały binarne to sygnały cyfrowe, które przyjmują tylko dwie wartości: 0 i 1.

6. Sygnały impulsowe to sygnały, które składają się z pojedynczych impulsów o skończonej

lub nieskończonej długości.

7. Przykłady sygnałów: impulsowe - impuls jednostkowy, prostokątnych - sygnał prostokątny,

trójkątnych - sygnał trójkątny, piłokształtnych - sygnał piłokształtny.

8. Przebieg sinusoidalny to przebieg okresowy, którego wartości opisuje funkcja sinus.

9. Przebieg impulsowy to przebieg składający się z pojedynczych impulsów o skończonej lub

nieskończonej długości.

10. Wartość skuteczna napięcia (prądu) elektrycznego to wartość stałego napięcia (prądu)
przemiennego, która w tym samym czasie wywołuje taki sam efekt cieplny w rezystorze.

11. Wartość średnia napięcia (prądu) elektrycznego to wartość stałego napięcia (prądu)
przemiennego po całym okresie czasu.

12. Wartość średnia wyprostowana (półokresowa) napięcia (prądu) elektrycznego to wartość

stałego napięcia (prądu) przemiennego po jednym półokresie czasu.

13. Współczynnik kształtu to stosunek amplitudy sygnału do jego wartości skutecznej. Dla
przebiegu sinusoidalnego wynosi on √2/π ≈ 0,45.

14. Składowa stała to składowa sygnału, która nie zmienia się w czasie. Składowa zmienna to
składowa sygnału, która zmienia się w czasie.

15. Podstawowe jednostki układu SI to: metr (m), kilogram (kg), sekunda (s), amper (A),
kelwin (K), mol (mol), kandela (cd).

16. Przedrostki układu SI to: piko (p), nano (n), mikro (μ), mili (m), kilo (k), mega (M), giga
(G), tera (T).

17. Symbole i jednostki: ładunku elektrycznego - Q [C], napięcia elektrycznego - U [V],

prądu elektrycznego - I [A], pojemności - C [F], rezystancji - R [Ω], indukcyjności - L [H],
mocy - P [W], energii - E [J], częstotliwości - f [Hz], czasu - t [s].
18. Wzmocnienie napięciowe (wzmocnienie mocy) wyrażone w dB to 20 log (V2/V1) [dB],
gdzie V1 i V2 to wartości napięcia na wejściu i wyjściu wzmacniacza.

19. Zależność między długością fali elektromagnetycznej a jej częstotliwością to λ = c/f,

gdzie λ to długość fali, c to prędkość światła, a f to częstotliwość.

20. Prędkość rozchodzenia się fali elektromagnetycznej (światła) to ok. 299 792 458 m/s.

21. Symbole graficzne podstawowych elementów elektronicznych to: opornik - prostokąt,

kondensator - dwie przylegające pionowo linie, cewka - dwie przylegające poziomo linie,
dioda - strzałka wskazująca kierunek przepływu prądu.

22. Prawo Ohma mówi, że natężenie prądu elektrycznego I jest proporcjonalne do napięcia U
i odwrotnie proporcjonalne do rezystancji R: I = U/R.

23. Wzory na chwilową wartość napięcia i prądu: na rezystorze - U = R*I, na indukcyjności -

U = L*dI/dt, na pojemności - I = C*dU/dt.

24. Prawa Kirchhoffa to: I prawo Kirchhoffa - suma prądów wchodzących do węzła jest
równa sumie prądów wychodzących z węzła, II prawo Kirchhoffa - suma spadków napięcia
na elementach obwodu zamkniętym jest równa sumie napięć zasilających obwód.

25. Wzór na rezystancję zastępczą rezystorów połączonych szeregowo to Rz = R1 + R2 + ... +

Rn.

26. Wzór na rezystancję zastępczą rezystorów połączonych równolegle to 1/Rz = 1/R1 + 1/R2
+ ... + 1/Rn.

27. Wzór na pojemność zastępczą kondensatorów połączonych szeregowo to 1/Cz = 1/C1 +

1/C2 + ... + 1/Cn.

28. Wzór na pojemność zastępczą kondensatorów połączonych równolegle to Cz = C1 + C2 +

... + Cn.

29. Aby zmierzyć małą rezystancję należy podłączyć amperomierz w trybie pomiaru napięcia
i podłączyć go równolegle do badanej rezystancji. Aby zmierzyć dużą rezystancję należy
podłączyć woltomierz w trybie pomiaru prądu i podłączyć go szeregowo do badanej
rezystancji.

30. Idealny amperomierz powinien mieć nieskończenie małą rezystancję wewnętrzną i

powinien być podłączony szeregowo do badanego obwodu. Idealny woltomierz powinien
mieć nieskończenie dużą rezystancję wewnętrzną i powinien być podłączony równolegle do
badanego obwodu.
1. Działko elektronowe składa się z katody, anody oraz jednej lub więcej elektrod
kontrolnych. Elektrony emitowane z katody przyspieszane są w kierunku anody przez różnicę
potencjałów między nimi. Elektrody kontrolne służą do sterowania kierunkiem i prędkością
elektronów, co pozwala na regulację intensywności strumienia elektronów i kształtu wiązki
elektronowej.
2. Odchylanie elektryczne w lampie polega na ustawianiu potencjału na elektrodach
odchylających, co powoduje odchylanie wiązki elektronowej w poziomie i pionie na ekranie
lampy oscyloskopowej.
3. Odchylanie magnetyczne w lampie polega na ustawianiu pola magnetycznego wokół
elektrod odchylających, co powoduje odchylanie wiązki elektronowej na ekranie w poziomie
i pionie.
4. Ekran lampy oscyloskopowej składa się z warstwy fluorescencyjnej pokrywającej
wewnętrzną powierzchnię szklanej bańki. Na ekranie pojawiają się punkty, gdy wiązka
elektronowa uderza w fluorescencyjną powłokę.
5. Lampa oscyloskopowa składa się z działka elektronowego, układu odchylającego oraz
ekranu. Działko elektronowe emituje wiązkę elektronów, która jest przyspieszana w kierunku
anody i kierowana na ekran przez odchylacz elektryczny lub magnetyczny. Na ekranie
widoczne są punkty, które tworzą obraz przebiegu sygnału wejściowego.
6. Przebiegi na lampie oscyloskopowej powstają w wyniku odchylania wiązki elektronowej w
poziomie i pionie. Kształt przebiegu zależy od kształtu sygnału wejściowego oraz ustawienia
odchylaczy.
7. Na ekranie uzyskano przebieg o kształcie elipsy, która jest sumą dwóch sygnałów
sinusoidalnych o częstotliwościach 50 Hz i 100 Hz.
8. Na ekranie uzyskano przebieg piłokształtny o czasie trwania 4 ms i częstotliwości 500 Hz,
który powstał w wyniku zsynchronizowania sygnału sinusoidalnego z odchylaczami.
9. Podświetlenie roboczej części promienia na ekranie lampy oscyloskopowej uzyskuje się
poprzez naświetlenie fluorescencyjnej powłoki za pomocą promieniowania rentgenowskiego
lub UV.
10. Plamka na ekranie lampy kineskopowej porusza się poziomo i pionowo w zależności od
sygnału odchylającego, tworząc obraz na ekranie.
11. Aby uzyskać kwadrat na ekranie lampy oscyloskopowej, należy podać na płytki X i Y
sygnały prostokątne o tej samej częstotliwości i amplitudzie.
12. Aby uzyskać trójkąt na ekranie lampy oscyloskopowej, należy podać na płytki X i Y
sygnały trójkątne o tej samej częstotliwości i amplitudzie.
13. Aby uzyskać obraz narysowany na tablicy przez prowadzącego na ekranie lampy
oscyloskopowej, należy podłączyć kamery lub inne urządzenie rejestrujące obraz i podać
sygnał video na wejście oscyloskopu.
14. Schemat blokowy oscyloskopu składa się z działka elektronowego, odchylaczy
pionowych i poziomych, wzmacniaczy sygnału oraz układu sterującego. Działko elektronowe
emituje wiązkę elektronów, która jest odchylana przez odchylacze i kierowana na ekran.
Sygnał wejściowy jest wzmacniany i przetwarzany przez układ sterujący.
15. Oscyloskop umożliwia pomiar amplitudy, częstotliwości, okresu, fazy, czasu narastania i
opadania sygnału oraz innych parametrów związanych z sygnałem wejściowym.
16. Do pomiarów za pomocą oscyloskopu należy podłączyć sygnał wejściowy do wejścia
oscyloskopu, ustawić odchylacze i skalę czasową na ekranie oraz dokonać odczytu wyniku
pomiaru z ekranu oscyloskopu.
1. Podstawowe typy prostowników to prostownik jednopołówkowy, prostownik
dwupołówkowy oraz prostownik w układzie mostkowym (Graetza).
2. Blokowa budowa zasilacza składa się z transformatora, prostownika, filtrów, regulatora
napięcia oraz obciążenia.
3. Transformator służy do zmniejszenia lub zwiększenia napięcia zasilającego, prostownik
przekształca napięcie zmiennego na napięcie stałe, filtry usuwają tętnienia z napięcia
wyjściowego, regulator napięcia utrzymuje stałe napięcie wyjściowe, a obciążenie pobiera
prąd z zasilacza.
4. Prostowanie realizuje się przez przepuszczanie prądu przez półprzewodnik (np. diodę) w
jednym kierunku, co powoduje przepływ prądu tylko w jednym kierunku, a tym samym
uzyskanie napięcia stałego.
5. Prostownik to układ elektroniczny służący do przekształcania napięcia zmiennego na
napięcie stałe.
6. Prostownik jednopołówkowy to układ prostowniczy, w którym wykorzystuje się tylko
jedną połowę fali sinusoidalnej, a druga połowa jest eliminowana.
7. Prostownik dwupołówkowy to układ prostowniczy, w którym wykorzystuje się obie
połowy fali sinusoidalnej, co pozwala na uzyskanie wyższego napięcia wyjściowego niż w
przypadku prostownika jednopołówkowego.
8. Prostownik w układzie mostkowym (Graetza) to układ prostowniczy, w którym
wykorzystuje się obie połowy fali sinusoidalnej, a diody są ustawione w układzie
mostkowym, co pozwala na uzyskanie wyższego napięcia wyjściowego niż w przypadku
prostownika dwupołówkowego.
9. Współczynnik tętnień to stosunek amplitudy tętnień napięcia wyjściowego do wartości
skutecznej napięcia wyjściowego.
10. Zalety prostownika jednopołówkowego to prostota budowy i niskie straty mocy, a wady
to wysoki współczynnik tętnień i niskie napięcie wyjściowe. Zalety prostownika
dwupołówkowego to niższy współczynnik tętnień i wyższe napięcie wyj
W połączeniu szeregowym rezystancje są połączone jeden za drugim, czyli prąd płynie przez
każdą z nich kolejno. W połączeniu równoległym rezystancje są połączone równolegle, czyli
prąd dzieli się między nimi.

Wzory na obliczenie wartości rezystancji w połączeniu szeregowym i równoległym to

odpowiednio:

- dla połączenia szeregowego: R = R1 + R2 + ... + Rn

- dla połączenia równoległego: 1/R = 1/R1 + 1/R2 + ... + 1/Rn

Przykładowo, jeśli mamy połączenie szeregowe dwóch rezystorów o wartościach 10 Ω i 20

Ω, to wartość rezystancji całego połączenia wynosi R = 10 Ω + 20 Ω = 30 Ω. Natomiast jeśli
mamy połączenie równoległe dwóch rezystorów o wartościach 10 Ω i 20 Ω, to wartość
rezystancji całego połączenia wynosi R = 1/(1/10 Ω + 1/20 Ω) = 6,67 Ω.

Umiejętność wykorzystania tych wzorów polega na obliczeniu wartości rezystancji w danym

połączeniu oraz na obliczeniu prądu płynącego przez połączenie na podstawie prawa Ohma (I
= U/R).
W połączeniu szeregowym pojemności są połączone jeden za drugim, a w połączeniu
równoległym pojemności są połączone równolegle.

Wzory na obliczenie wartości pojemności w połączeniu szeregowym i równoległym to

odpowiednio:

- dla połączenia szeregowego: 1/C = 1/C1 + 1/C2 + ... + 1/Cn

- dla połączenia równoległego: C = C1 + C2 + ... + Cn

Przykładowo, jeśli mamy połączenie szeregowe dwóch kondensatorów o pojemnościach 10

μF i 20 μF, to wartość pojemności całego połączenia wynosi 1/C = 1/10 μF + 1/20 μF =
1/6,67 μF, czyli C = 15 μF. Natomiast jeśli mamy połączenie równoległe dwóch
kondensatorów o pojemnościach 10 μF i 20 μF, to wartość pojemności całego połączenia
wynosi C = 10 μF + 20 μF = 30 μF.

Umiejętność wykorzystania tych wzorów polega na obliczeniu wartości pojemności w danym

połączeniu oraz na obliczeniu czasu ładowania kondensatora na podstawie wzoru t = R*C,
gdzie R to wartość rezystora, a C to wartość pojemności.
1. Natężenie prądu elektrycznego - I - amper (A) -
symbol graficzny: I
2. Napięcie elektryczne - U - wolt (V) -
symbol graficzny: U
3. Opór elektryczny - R - om (Ω) -
symbol graficzny: R
4. Moc elektryczna - P - wat (W) -
symbol graficzny: P
5. Częstotliwość - f - herc (Hz) -
symbol graficzny: f
6. Pojemność elektryczna - C - farad (F) -
symbol graficzny: C
7. Indukcyjność elektryczna - L - henry (H) -
symbol graficzny: L
8. Praca elektryczna - E - dżul (J) -
symbol graficzny: E
9. Impedancja - Z - om (Ω) -
symbol graficzny: Z
10. Rezystancja właściwa - ρ - om * m (Ω*m) -
symbol graficzny: ρ
Sygnał sinusoidalny:

- Amplituda - maksymalna wartość sygnału, mierzona w jednostkach amplitudy (np. woltach)

- Częstotliwość - liczba cykli sygnału w ciągu jednostki czasu, mierzona w hercach (Hz)
- Faza - przesunięcie sygnału w czasie względem punktu odniesienia, mierzona w radianach
lub stopniach

Sygnał prostokątny:

- Amplituda - maksymalna wartość sygnału, mierzona w jednostkach amplitudy (np. woltach)

- Częstotliwość - liczba cykli sygnału w ciągu jednostki czasu, mierzona w hercach (Hz)
- Współczynnik wypełnienia - stosunek czasu trwania stanu wysokiego do czasu trwania
całego okresu, wyrażony w procentach lub w postaci ułamka

Sygnał trójkątny:

- Amplituda - maksymalna wartość sygnału, mierzona w jednostkach amplitudy (np. woltach)

- Częstotliwość - liczba cykli sygnału w ciągu jednostki czasu, mierzona w hercach (Hz)
- Wartość średnia - średnia wartość sygnału w okresie, mierzona w jednostkach amplitudy
(np. woltach)
6. Wartość skuteczna sygnału - jest to wartość, która odpowiada wartości stałej sygnału
przemiennego, a mierzy jego moc. Jest to średnia wartość kwadratu sygnału w okresie czasu.
Wzór na wartość skuteczną sygnału to:
Vrms = sqrt((1/T) * ∫(T/2)-(-T/2) (V(t))^2 dt)

gdzie:
Vrms - wartość skuteczna sygnału
T - okres sygnału
V(t) - wartość sygnału w czasie t

7. Wartość średnia sygnału - jest to średnia wartość sygnału w okresie czasu. Wzór na wartość
średnią sygnału to:

Vavg = (1/T) * ∫(T/2)-(-T/2) V(t) dt

gdzie:
Vavg - wartość średnia sygnału
T - okres sygnału
V(t) - wartość sygnału w czasie t

8. Prawo Ohma - jest to podstawowe prawo elektrotechniki, które mówi, że natężenie prądu
przepływającego przez daną cewkę jest wprost proporcjonalne do napięcia przyłożonego do
niej, a odwrotnie proporcjonalne do jej oporu. Wzór na prawo Ohma to:

I = V/R

gdzie:
I - natężenie prądu
V - napięcie
R - opór

9. Prawa Kirchhoffa - to zasady, które określają zachowanie się prądu i napięcia w obwodach
elektrycznych. Prawo Kirchhoffa mówi, że suma natężeń prądów wpływających do węzła jest
równa sumie natężeń prądów wypływających z węzła. Prawo Kirchhoffa mówi również, że
suma spadków napięcia na każdym zamkniętym obwodzie w obwodzie elektrycznym jest
równa sumie napięć przyłożonych do tego obwodu.
1. Wzmacniacz to urządzenie elektroniczne, które służy do wzmacniania sygnału
elektrycznego.
2. Wzmacniacze można klasyfikować ze względu na rodzaj sygnału, jaki wzmacniają
(analogowy, cyfrowy), ze względu na sposób zasilania (prądowy, napięciowy), ze względu na
rodzaj tranzystorów (bipolarny, unipolarny) oraz ze względu na liczbę stopni wzmacniania.
3. Podstawowe parametry wzmacniaczy to wzmocnienie, impedancja wejściowa i wyjściowa,
pasmo przenoszenia, zakres dynamicznej pracy, sprzężenie zwrotne oraz zniekształcenia.
4. Schemat zastępczy układu wzmacniającego składa się z źródła sygnału, impedancji
wejściowej, tranzystora wzmacniającego, impedancji wyjściowej oraz obciążenia.
5. Wzmocnienie określa, o ile razy wzrasta amplituda sygnału na wyjściu względem sygnału
wejściowego. Sprawność to stosunek mocy na wyjściu do mocy na wejściu. Impedancja
wejściowa i wyjściowa to opór, jaki prezentuje wzmacniacz dla sygnału wejściowego i
wyjściowego. Parametry znamionowe to wartości maksymalne, jakie wzmacniacz jest w
stanie osiągnąć. Pasmo przenoszenia to zakres częstotliwości, w którym wzmacniacz działa z
określoną sprawnością. Zakres dynamicznej pracy to zakres amplitudy sygnału, w którym
wzmacniacz działa poprawnie.
6. Charakterystyki wzmacniaczy to charakterystyki częstotliwościowe, charakterystyki
wzmocnienia, charakterystyki impedancyjne oraz charakterystyki zniekształceń.
7. Charakterystyki częstotliwościowe opisują, jak zmienia się wzmocnienie wzmacniacza w
zależności od częstotliwości sygnału wejściowego.
8. Charakterystyka dynamiczna opisuje, jak wzmacniacz reaguje na szybkie zmiany sygnału
wejściowego.
9. Zniekształcenia liniowe to zniekształcenia sygnału, które są proporcjonalne do amplitudy
sygnału wejściowego. Mogą one powodować zniekształcenia harmoniczne, przesunięcia
fazowe, asymetrię względem osi zerowej oraz szumy.
10. Zniekształcenia nieliniowe to zniekształcenia sygnału, które nie są proporcjonalne do
amplitudy sygnału wejściowego. Mogą one powodować zniekształcenia międzytonowe,
intermodulacyjne oraz szumy.
11. Wzmacniacze wielostopniowe to wzmacniacze składające się z kilku stopni wzmacniania,
które wzmacniają sygnał stopniowo.
12. Wzmacniacze mocy to wzmacniacze, które są w stanie dostarczyć dużą moc na wyjściu.
Są one stosowane do zasilania głośników, silników, lamp itp.
13. Wzmacniacze selektywne (strojone, rezonansowe) to wzmacniacze, które wzmacniają
sygnały o określonej częstotliwości.
14. Sprzężenie zwrotne to technika, w której część sygnału na wyjściu wzmacniacza jest
podawana z powrotem na jego wejście. Zależność między sygnałem na wyjściu a sygnałem
na wejściu wzmacniacza jest opisana równaniem sprzężenia zwrotnego.
15. Dodatnie sprzężenie zwrotne (DSZ) to sprzężenie zwrotne, w którym sygnał na wyjściu
wzmacniacza jest dodawany do sygnału na wejściu.
16. Ujemne sprzężenie zwrotne (USZ) to sprzężenie zwrotne, w którym sygnał na wyjściu
wzmacniacza jest odejmowany od sygnału na wejściu.
17. USZ stosuje się w celu poprawy parametrów wzmacniacza, takich jak wzmocnienie,
pasmo przenoszenia, stabilność, zniekształcenia itp.
18. Klasyfikacja USZ obejmuje sprzężenie zwrotne szeregowe, rówległe oraz mieszane.
19. USZ może poprawić wzmocnienie, zmniejszyć zniekształcenia i szumy, zwiększyć
stabilność wzmacniacza oraz poprawić pasmo przenoszenia. Jednakże, może również
wprowadzać dodatkowe opóźnienia fazowe, zmniejszać dynamikę wzmacniacza oraz
zwiększać zniekształcenia harmoniczne.
1. Wzmacniacz to urządzenie elektroniczne, które służy do wzmacniania sygnału
elektrycznego.
2. Wzmacniacze można klasyfikować ze względu na rodzaj sygnału, jaki wzmacniają
(analogowy, cyfrowy), ze względu na sposób zasilania (prądowy, napięciowy), ze względu na
rodzaj tranzystorów (bipolarny, unipolarny) oraz ze względu na liczbę stopni wzmacniania.
3. Podstawowe parametry wzmacniaczy to wzmocnienie, impedancja wejściowa i wyjściowa,
pasmo przenoszenia, zakres dynamicznej pracy, sprzężenie zwrotne oraz zniekształcenia.
4. Schemat zastępczy układu wzmacniającego składa się z źródła sygnału, impedancji
wejściowej, tranzystora wzmacniającego, impedancji wyjściowej oraz obciążenia.
5. Wzmocnienie określa, o ile razy wzrasta amplituda sygnału na wyjściu względem sygnału
wejściowego. Sprawność to stosunek mocy na wyjściu do mocy na wejściu. Impedancja
wejściowa i wyjściowa to opór, jaki prezentuje wzmacniacz dla sygnału wejściowego i
wyjściowego. Parametry znamionowe to wartości maksymalne, jakie wzmacniacz jest w
stanie osiągnąć. Pasmo przenoszenia to zakres częstotliwości, w którym wzmacniacz działa z
określoną sprawnością. Zakres dynamicznej pracy to zakres amplitudy sygnału, w którym
wzmacniacz działa poprawnie.
6. Charakterystyki wzmacniaczy to charakterystyki częstotliwościowe, charakterystyki
wzmocnienia, charakterystyki impedancyjne oraz charakterystyki zniekształceń.
7. Charakterystyki częstotliwościowe opisują, jak zmienia się wzmocnienie wzmacniacza w
zależności od częstotliwości sygnału wejściowego.
8. Charakterystyka dynamiczna opisuje, jak wzmacniacz reaguje na szybkie zmiany sygnału
wejściowego.
9. Zniekształcenia liniowe to zniekształcenia sygnału, które są proporcjonalne do amplitudy
sygnału wejściowego. Mogą one powodować zniekształcenia harmoniczne, przesunięcia
fazowe, asymetrię względem osi zerowej oraz szumy.
10. Zniekształcenia nieliniowe to zniekształcenia sygnału, które nie są proporcjonalne do
amplitudy sygnału wejściowego. Mogą one powodować zniekształcenia międzytonowe,
intermodulacyjne oraz szumy.
11. Wzmacniacze wielostopniowe to wzmacniacze składające się z kilku stopni wzmacniania,
które wzmacniają sygnał stopniowo.
12. Wzmacniacze mocy to wzmacniacze, które są w stanie dostarczyć dużą moc na wyjściu.
Są one stosowane do zasilania głośników, silników, lamp itp.
13. Wzmacniacze selektywne (strojone, rezonansowe) to wzmacniacze, które wzmacniają
sygnały o określonej częstotliwości.
14. Sprzężenie zwrotne to technika, w której część sygnału na wyjściu wzmacniacza jest
podawana z powrotem na jego wejście. Zależność między sygnałem na wyjściu a sygnałem
na wejściu wzmacniacza jest opisana równaniem sprzężenia zwrotnego.
15. Dodatnie sprzężenie zwrotne (DSZ) to sprzężenie zwrotne, w którym sygnał na wyjściu
wzmacniacza jest dodawany do sygnału na wejściu.
16. Ujemne sprzężenie zwrotne (USZ) to sprzężenie zwrotne, w którym sygnał na wyjściu
wzmacniacza jest odejmowany od sygnału na wejściu.
17. USZ stosuje się w celu poprawy parametrów wzmacniacza, takich jak wzmocnienie,
pasmo przenoszenia, stabilność, zniekształcenia itp.
18. Klasyfikacja USZ obejmuje sprzężenie zwrotne szeregowe, rówległe oraz mieszane.
19. USZ może poprawić wzmocnienie, zmniejszyć zniekształcenia i szumy, zwiększyć
stabilność wzmacniacza oraz poprawić pasmo przenoszenia. Jednakże, może również
wprowadzać dodatkowe opóźnienia fazowe, zmniejszać dynamikę wzmacniacza oraz
zwiększać zniekształcenia harmoniczne.
1. Wzmacniacz operacyjny to układ elektroniczny, który ma za zadanie wzmacniać sygnał
wejściowy. Jest to jeden z najczęściej stosowanych elementów elektronicznych.
2. Symbol graficzny wzmacniacza operacyjnego składa się z trzech elementów: trójkąta, który
reprezentuje wzmacniacz, dwóch wejść (wejście nieodwracające i odwracające) oraz jednego
wyjścia. Wejście odwracające oznaczone jest znakiem minus, a nieodwracające znakiem plus.
3. Parametry idealnego wzmacniacza operacyjnego to: nieskończona wartość wzmocnienia,
nieskończone pasmo przenoszenia, nieskończona impedancja wejściowa i zerowa impedancja
wyjściowa.
4. Parametry rzeczywistego wzmacniacza operacyjnego to: skończona wartość wzmocnienia,
ograniczone pasmo przenoszenia, skończona impedancja wejściowa i wyjściowa oraz szumy.
5. Wzmacniacz operacyjny znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak:
elektronika, automatyka, przetwarzanie sygnałów, elektroakustyka, telekomunikacja,
medycyna, energetyka, a także w zastosowaniach domowych i hobbystycznych.
6.
- Wzmacniacz odwracający: sygnał wejściowy jest podawany na wejście odwracające, a na
wyjściu otrzymujemy sygnał o przeciwnym znaku z wzmocnieniem określonym przez
wartość rezystora sprzężenia zwrotnego.
- Wzmacniacz nieodwracający: sygnał wejściowy jest podawany na wejście nieodwracające, a
na wyjściu otrzymujemy sygnał o tym samym znaku z wzmocnieniem określonym przez
wartość rezystora sprzężenia zwrotnego.
- Wtórnik: układ ten służy do izolacji sygnału wejściowego od obciążenia. Sygnał wejściowy
jest podawany na wejście nieodwracające, a na wyjściu otrzymujemy sygnał o tym samym
znaku z wzmocnieniem jednostkowym.
- Układ całkujący (integrator): sygnał wejściowy jest podawany na wejście odwracające, a na
wyjściu otrzymujemy sygnał całkowany. Układ ten służy do przetwarzania sygnałów
zmieniających się w czasie.
- Układ różniczkujący: sygnał wejściowy jest podawany na wejście nieodwracające, a na
wyjściu otrzymujemy sygnał różniczkowany. Układ ten służy do przetwarzania sygnałów o
szybkim zmienianiu się.
- Sumator: układ ten służy do sumowania dwóch, trzech lub wielu sygnałów. Sygnały
wejściowe są podawane na wejścia nieodwracające, a na wyjściu otrzymujemy sumę
sygnałów z odpowiednimi wzmocnieniami.
- Układ różnicowy: układ ten służy do porównywania dwóch sygnałów. Sygnały wejściowe
są podawane na wejścia nieodwracające, a na wyjściu otrzymujemy sygnał różnicowy.
- Wzmacniacz logarytmujący: sygnał wejściowy jest podawany na wejście odwracające, a na
wyjściu otrzymujemy sygnał logarytmiczny. Układ ten służy do przetwarzania sygnałów o
dużych amplitudach.
- Wzmacniacz potęgujący: sygnał wejściowy jest podawany na wejście nieodwracające, a na
wyjściu otrzymujemy sygnał potęgowany. Układ ten służy do przetwarzania sygnałów o
małych amplitudach.