Szkoła Akupunktury Tradycyjnej PRACA DYPLOMOWA
Szkoła Akupunktury Tradycyjnej PRACA DYPLOMOWA
Szkoła Akupunktury Tradycyjnej PRACA DYPLOMOWA
PRACA DYPLOMOWA
Badanie wiedzy i podejścia do akupunktury,
jako alternatywnego systemu medycyny, wśród przyszłych
lekarzy, na przykładzie studentów pierwszego roku
Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum
im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy
Bydgoszcz 2016
Spis treści
1. Wstęp .................................................................................................................................................. 2
1.2. Problemy pojęciowe związane z tematem pracy. ...................................................................... 3
2. Metodyka ............................................................................................................................................ 5
2.1. Przedmiot badań i cel badań. ...................................................................................................... 5
2.2. Teren badań, grupa badawcza. ................................................................................................... 5
2.3. Metodologia. ............................................................................................................................... 6
3.Wyniki badań ankietowych i ich analiza ............................................................................................. 8
4. Wnioski.............................................................................................................................................. 18
5. Przykłady działań popularyzatorsko-marketingowych. .................................................................. 20
5.1. Prezentacja................................................................................................................................. 20
5.2. Projekt ulotki informacyjno-reklamowej.................................................................................. 32
6. Bibliografia ........................................................................................................................................ 34
Załączniki ............................................................................................................................................... 35
1
1. Wstęp
2
1.2. Problemy pojęciowe związane z tematem pracy.
3
Medycyna alternatywna: oparta jest na trzech głównych prądach myślenia:
Jeden opiera się na idei „wyższości umysłu nad ciałem”. To właśnie umysł
wywołuje choroby i umysł je leczy- stąd uzdrawianie umysłu i ciała.(…)
Drugi prąd opiera się na koncepcji, według której niefizyczna „siła życiowa”,
nazwana energią subtelną, energią prana lub chi, stanowi leczniczą siłę
przyczynową.(…)
Trzeci prąd to idea nie fizycznego Ducha (lub Boga), który jest uzdrowicielem we
wszystkich przypadkach lecznictwa duchowego. Leczenie duchowe to „boża
łaska”7.
Do medycyny alternatywnej zaliczana jest m.in.:
7
A. Guswami, Lekarz kwantowy, 2013, s. 31-32.
8
Zasoby internetowe, www.wikipedia.pl, [dostęp 29.12.2015].
4
2. Metodyka
5
Respondentami było 19 kobiet i 22 mężczyzn, w rozpiętości wiekowej od 19 do
24 lat.
2.3. Metodologia.
9
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2010, s. 80.
10
Ibidem, s. 96
11
Ibidem.
12
C.Frankfort-Nachmis, D.Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych,2001, s. 268.
6
domowym itp. Natomiast pytania subiektywne dotyczą postaw, poglądów,
osobistych doświadczeń, przeżyć.
Istotny problem stanowi sposób w jaki ankieta jest zbudowana. Klasyczny
kwestionariusz powinien rozpoczynać się od preambuły. Jej celem jest
przedstawienie celu badania jak i zapewnienie respondenta o anonimowości
udzielanych odpowiedzi. Dalej przechodzimy do zadawania pytań; ... pytania,
które są prezentowane pierwsze, powinny dać szansę respondentom na
zrelaksowanie się – pierwsze pytanie powinno być formą nawiązania dobrego
kontaktu... Tak więc pytanie znajdujące się na początku powinno być łatwe,
interesujące i niekontrowersyjne13.
Następnie pytania powinny być ułożone w określonej kolejności. Można
przyjąć jedną z dwóch strategii, a mianowicie lejka i odwróconego lejka.
W strategii lejka każde kolejne pytanie jest powiązane z pytaniem poprzednim,
a jego zakres jest coraz mniejszy14. Gdzie pytania zadajemy od najbardziej
ogólnych do coraz bardziej szczegółowych. Lub odwrotnie jak w strategii
odwróconego lejka pytanie wąsko sformułowane wyprzedza pytanie o szerokim
zakresie15.
W swojej pracy zastosowałem wariant drugi, w którym przechodziłem od
pytań szczegółowych, zamkniętych do pytań bardziej ogólnych, półotwartych
dotyczących opinii i doświadczeń respondentów. Sam przebieg badania
klasyfikuje opracowany kwestionariusz do tzw. ankiety audytoryjnej, która
jest… odmianą ankiety wypełnianej samodzielnie przez respondentów. Jej
specyfika polega na tym, że wypełniana jest ona jednocześnie przez
respondentów zebranych w jednym pomieszczeniu16.
13
C.Frankfort-Nachmis, D.Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych,2001, s. 280.
14
Ibidem, s. 278
15
Ibidem.
16
Z.Sawiński, P.B.Sztabiński, F. Sztabiński, Podręcznik ankietera, Warszawa 2000, s. 269.
7
3.Wyniki badań ankietowych i ich analiza
Tabela 3.-1.
Do pytania: Jak często korzysta Pani/Pan z pomocy lekarskiej?
100,00
80,00
60,00
Odpowiedzi w %
90,24
40,00
20,00
7,32 2,44
0,00
1 2 3
Kolejność odpowiedzi
8
Tabela 3.-2.
Do pytania: Według Pani/Pana przez kogo została wynaleziona akupunktura?
2. Według Pani/Pana przez kogo została
wynaleziona akupunktura? liczba %
□ Plemiona w Afryce 1 2,44
□ Aborygenów w Australii 0 0,00
□ Lekarzy chińskich 40 97,56
□ Lekarzy europejskich 0 0,00
□ Nie wiem 0 0,00
Źródło: badania własne.
100,00
80,00
Odpowiedzi w %
60,00
97,56
40,00
20,00
2,44 0,00 0,00 0,00
0,00
1 2 3 4 5
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.2.-3.
Do pytania: Jaką metodą posługuje się akupunktura?
9
Wykres 3.-3. do tabeli 3.-3.
100,00
80,00
60,00
Odpowiedzi w %
100,00
40,00
20,00
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.-4.
Do pytania: Który z poniżej podanych terminów związany jest według Pani/Pana
z akupunkturą?
10
Wykres 3.-4. do tabeli 3.-4.
50,00
40,00
Odpowiedzi w %
30,00
41,46
20,00
21,95 21,95
10,00 14,63
0,00 0,00
1 2 3 4 5
Kolejność pytań
Tabela 3.-5.
Do pytania: Na jakim układzie człowieka pracuje akupunktura?
11
Wykres 3.-5. do tabeli 3.-5.
60,00
50,00
Odpowiedzi w %
40,00
30,00 53,66
20,00 36,59
10,00
2,44 2,44 4,88
0,00
1 2 3 4 5
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.-6.
Do pytania: Pani/Pana zdaniem, akupunktura jest uznawana za skuteczną
metodę przywracania zdrowia, przez oficjalną medycynę zachodnią (np. WHO-
Światową Organizację Zdrowia?
12
Wykres 3.-6.do tabeli 3.-6.
54,00
52,00
Odpowiedzi w %
50,00
53,66
48,00
46,00
46,34
44,00
42,00
1 2
Kolejność pytań
Tabela 3.-7.
Do pytania: Proszę o zaznaczenie jednego z podanych poniżej argumentów,
który najbardziej przekonałby Panią/Pana do skorzystania z zabiegów
akupunktury.
13
Wykres 3.-7. do tabeli 3.-7.
60,00
50,00
40,00
Odpowiedzi w %
30,00 53,66
20,00
10,00 19,51
14,63
7,32
2,44 2,44
0,00
1 2 3 4 5 6
Kolejność pytań
Tabela 3.-8.
Do pytania: Proszę o zaznaczenie jednego z podanych poniżej powodów, który
najbardziej zniechęciłby Panią/Pana do skorzystania z zabiegów akupunktury.
14
Wykres 3.-8. do tabeli 3.-8.
40,00
35,00
30,00
25,00
Odpowiedzi w %
20,00 39,02
31,71
15,00
10,00 17,07
5,00 7,32 4,88
0,00 0,00
1 2 3 4 5 6
Kolejność pytań
Tabela 3.-9.
Do pytania: Czy korzystała pani/Pan z zabiegów akupunktury? – jeśli tak to
proszę o krótką opinię na temat przebytej terapii.
15
Wykres 3.-9. do tabeli 3.-9.
100,00
80,00
Odpowiedzi w %
60,00
92,68
40,00
20,00
7,32
0,00
1 2
Kolejność pytań
Tabela 3.-10.
Do pytania: Czy ktoś z Pani/Pana rodziny, znajomych korzystał z zabiegów
akupunktury? -jeśli tak, to proszę o krótkie przytoczenie opinii zasłyszanej na
temat przebytej terapii.
16
Wykres 3.-10 do tabeli 3.-10.
90,00
80,00
70,00
Odpowiedzi w %
60,00
50,00 82,93
40,00
30,00
20,00
17,07
10,00
0,00
1 2
Kolejność pytań
17
4. Wnioski
18
Myślę, że chcąc zastosować powyższe wyniki w popularyzacji
akupunktury, należy przede wszystkim kłaść nacisk na uświadomienie
potencjalnym pacjentom, faktu istnienia systemu energetycznego w ciele
człowieka opartego na meridianach. Warto również informować, że
akupunktura została zaakceptowana przez świat zachodniej medycyny.
Wyrazem tej akceptacji, są raporty Światowej Organizacji Zdrowia, które
potwierdzają skuteczność tej terapii. Ważną informacją jest również to, że
wizyta w gabinecie akupunkturzysty łączy jednocześnie diagnozę terapię
i „lekarstwo”. Można to podkreślać w wymiarze oszczędności i czasu jak
i pieniędzy. Ankieta użyta w niniejszej pracy potwierdziła również konieczność
rozpowszechniania informacji o niskiej bolesności zabiegów i braku skutków
ubocznych. Z uzyskanych odpowiedzi wnioskuję, że akupunktura jest jeszcze
bardzo mało popularną metodą leczenia.
Kończąc można stwierdzić, że medycyna chińska wymaga bardzo wielu działań
popularyzujących i marketingowych. Mam nadzieję, że zebrane informację
w powyższej pracy pozwolą na właściwy dobór treści we wszelkiego rodzaju
odczytach, wykładach, czy chociażby w ulotkach reklamujących działalność
gabinetów akupunktury.
19
5. Przykłady działań popularyzatorsko-marketingowych.
5.1. Prezentacja
Poniżej przedstawiam, opracowaną przeze mnie, prezentację dotyczącą
popularyzacji akupunktury z uwzględnieniem wniosków zawartych w niniejszej
pracy. Załączone slajdy z prezentacji, uzupełnione są tekstem wygłaszanym
przed audytorium. Dla ułatwienia kwestie, które oparte są na wynikach
powyżej pracy, drukowane są w kolorze niebieskim.
Slajd nr 5.1.-1.
Tekst do wygłoszenia:
Powitanie dopasowane do okoliczności i audytorium.
20
Slajd nr 5.1.- 2.
Tekst do wygłoszenia:
System powstawał na terenie Chin, Japonii i Mongolii.
Początki można datować nawet na 3000 lat p.n.e.
Główną zasadą teoretyczną akupunktury jest to, że człowiek jest elementem
otaczającej go przyrody. Gdy żyjemy i postępujemy zgodnie z prawami natury,
to długo zachowujemy zdrowie. Natomiast, gdy łamiemy te zasady, to
konsekwencją są pojawiające się choroby.
21
Slajd nr 5.1.-3.
Tekst do wygłoszenia:
W każdym momencie organizm dąży do optymalnej równowagi np.:
- dostosowuję oddech oraz ciśnienie krwi do wysiłku,
- utrzymuje stałą temp ciała (pocenie się),
- uczuciem pragnienia informuje nas, że brakuje nam wody,
- głodem informuje, że czas coś zjeść,
- organizm wydziela hormony, enzymy itp., aby regulować wszystkie czynności
organizmu.
Utrzymanie prawidłowej homeostazy jest warunkiem zdrowia.
Gdybyśmy nie mieli tej wrodzonej umiejętności, jakakolwiek drobna
dolegliwość np. ból głowy, trwała by ciągle, ale przecież mija.
Tak samo organizm działa, gdy chorujemy np. na katar.
Organizm dąży do samowyleczenia
Poważniejsze długotrwałe choroby u swego podłoża mają zaburzenia
mechanizmów utrzymania homeostazy.
Zbyt intensywnie i ciągle działające niekorzystne warunki na organizm
powodują, że mechanizmy homeostazy nie dają rady, aby przywrócić
prawidłowe działanie ustroju. Np. ciągła zła dieta, ciągły stres, nadmiernie
przyjmowane używki, nieodpowiednie środowisko życia czy pracy.
Trwałe, a co najgorsze powiązane ze sobą negatywne czynniki, przyczynią się
prędzej czy później do powstania chorób.
Slajd nr 5.1.-4.
22
Tekst do wygłoszenia:
Akupunktura to system medycyny, który ma na celu stwarzanie warunków do
samowyleczenia organizmu człowieka.
Zabiegi mają na celu wzmocnić mechanizmy przywracania zdrowia, lub usunąć
przyczyny, które stoją na drodze tego procesu.
Slajd nr 5.1.-5.
Tekst do wygłoszenia:
W celu wywołania pożądanego efektu terapeutycznego, nakłuwa się
odpowiednie punkty wzdłuż tzw. meridianów.
23
Często pada pytanie czy to boli?
Z tym bólem to jest tak, że akupunkturzysta specjalnie szuka tego miejsca gdzie
pacjent cokolwiek odczuje. Najczęściej po wbiciu igły pacjent nic nie czuje.
Jeśli to odczucie występuje to można je przyrównać, co najwyżej, do ukąszenia
komara, lekkiego pieczenia bądź rozpierania.
Igły są wielokrotnie cieńsze, od tych do pobierania krwi. Obecnie używane są
tylko sterylne igły jednorazowego użytku, co wyklucza zakażenie się od innego
pacjenta.
Slajd nr 5.1.-6.
Tekst do wygłoszenia:
Akupunktura, już od dłuższego czasu nie jest ciekawostką, czy modą na tradycję
wschodu. Zaliczana jest do medycyny komplementarnej tzn. współdziałającą
równorzędnie, bądź razem z medycyną zachodnią.
Jej skuteczność potwierdziła, działająca w ramach ONZ, Światowa Organizacja
Zdrowia WHO.
Jest stosowana również w placówkach zdrowia w krajach zachodnich, w tym
Europy.
W polskich szpitalach najczęściej stosowana jest w przychodniach leczenia bólu,
lecz nie tylko.
24
Slajd nr 5.1.-7.
Tekst do wygłoszenia:
Jeśli terapeuta stwierdzi, iż pacjentowi najbardziej szkodzi zła dieta, a pacjent
jej nie zamierza zmienić, to żadna terapia na dłuższą metę nie jest wstanie
pomóc.
Można rozpocząć serię zabiegów, ale w trakcie ich trwania pacjent musi coś
naprawić w swoim życiu, aby usunąć przyczynę schorzeń.
Slajd nr 5.1.-8.
25
Tekst do wygłoszenia:
Są to metody nieinwazyjne, ale dające możliwość zdiagnozowania stanu
pacjenta w odniesieniu do wiedzy medycyny chińskiej.
Podczas wizyty w gabinecie akupunktury otrzymujemy diagnozę, terapię i
„lekarstwo” w jednym.
Ma to wymiar również finansowy – płacimy za wizytę raz, a otrzymujemy „trzy
w jednym”.
Ponadto, w odróżnieni od wielu lekarstw, akupunktura nie ma skutków
ubocznych.
Slajd nr 5.1.-9.
Tekst do wygłoszenia:
Jak już wspominałem wcześniej, głównym narzędziem, jakim posługuje się
akupunkturzysta są cienkie igły. W zależności od sytuacji, używa się od jednej do
kilkunastu igieł jednorazowo. I jeszcze raz podkreślam, są to zbiegi bezbolesne.
Poczucie lekkiego pieczenia lub rozpierania tylko podnosi skuteczność zabiegu.
Drugim narzędziem jest moksa. Jest to wysuszone chińskie zioło, które
najczęściej spala się na ciele pacjenta, w miejscach występowania punktów
akupunktury. Stosowanie igieł, jak i moksy jest bezbolesne, gdyż moksa służy do
ogrzewania, a nie przypalania punktów akupunktury.
Trzeba mieć świadomość, że akupunkturą leczono chińskich cesarzy. W kulturze
starożytnych Chin nie do pomyślenia było, aby cesarz w wyniku jakichkolwiek
zabiegów cierpiał.
Znane jest porównanie o tym, że gdy zachorował monarcha europejski to
wołano medyków. Natomiast, gdy zachorował Chiński cesarz to medykowi
26
ścinano głowę. Zadaniem chińskiego lekarza było dbanie o zdrowie władcy. Gdy
cesarz zachorował to marny los czekał jego medyka. Już wtedy, w bardzo
brutalny sposób, stosowano profilaktykę.
Slajd nr 5.1.-10.
Tekst do wygłoszenia:
Meridiany to drogi, którymi przepływa energia Qi w ciele człowieka. Na
meridianach położone są punkty akupunktury.
Punkty akupunktury to z kolei miejsca, które nakłuwane lub ogrzewane dają
żądane efekty terapeutyczne. Każdy punkt ma swoją nazwę, opis działania itd.
W zależności od diagnozy i przyjętej strategii leczenia nakłuwamy odpowiednie
punkty.
W tym miejscu muszę się zatrzymać nad wyjaśnienie pojęcia energii Qi.
Najprościej przyjdzie mi odnieść się, do doświadczenia każdego z nas. Jednego
dnia wstajemy pełni energii chęci do życia i działania. Drugiego dnia, mimo, że
postępowaliśmy identycznie jak w dniu poprzednim (ta sama dieta, praca, czas
odpoczynku, sen itd.) wstajemy i mówimy ze nie mamy „energii”, że jesteśmy
„sflaczali”. To właśnie jest skutek deficytu energii Qi. Sami nazywamy to
brakiem energii życiowej. Energia Qi to nic innego jak energia życia, która daje
nam siły, pozytywne myśli i ożywionego ducha. Krąży ona, wzdłuż poprzednio
wspomnianych meridianów, na których znajdują się punkty akupunktury.
Stymulacja tych punktów, przywraca prawidłowy obieg Qi w organizmie.
27
Slajd nr 5.1.-11.
Tekst do wygłoszenia:
Przyczyny psychiczne:
- stresy zwłaszcza z dzieciństwa.
- traumy
- niepowodzenia
- zamartwianie się itd.
Powodują one naprężenia, przykurcz tkanki, a przez to, w tych miejscach nie
krąży prawidłowo krew, a z nią tlen, składniki odżywcze, hormony, wadliwie
działa układ limfatyczny itd. Występuję stagnacja krwi i płynów. Zakłócony
zostaje również sam przepływ energii Qi.
Złe odżywianie:
Powiedziano na ten temat wiele; zwrócić należy uwagę na żywność wysoko
przetworzoną. Należy jeść żywność nieprzetworzoną, która występuje
w określonych porach roku.
Przyczyny zewnętrzne to nadmierne:
- gorąco, (wyjazdy do pracy w krajach arabskich)
- suchość (jw.)
- wilgoć (zawilgocone mieszkania)
- zimno
- wiatr
28
Slajd nr 5.1.-12.
Tekst do wygłoszenia:
Jeśli natomiast, sama terapia akupunktury, nie daje pożądanych efektów, to na
pewno wspomaga leczenie medycyny zachodniej. Organizm staje się silniejszy w
przezwyciężaniu choroby.
Akupunktura przywraca równowagę fizyczną, ale nie bez znaczenia jest fakt, że
również działa na nasze wewnętrzne samopoczucie. A często jest tak, że to
właśnie problemy natury psychicznej wpływają na stan naszego ciała.
Mam na myśli, stany lękowe, rozdrażnienia, fobie, zniechęcenie, stany
depresyjne spowodowane długotrwałym stresem, przemęczeniem, konfliktami
w pracy czy w domu. Wtedy choroby ciała fizycznego są symptomami naszego
stanu psychicznego (np. silny strach a nietrzymanie moczu, bule brzucha,
biegunki, niestrawności, problemy z artykulacją mowy, kołatanie serca,
duszności). Są to wszystko przykłady, jak stan naszej psychiki wpływa na ciało
fizyczne. A jeśli strach czy stres utrzymuje się przez wiele lat?
Czasami ważniejsza, jest pomoc w sferze psychiki, a gdy to nastąpi to choroby
ustępują samoistnie, albo zaczynają działać leki, gdyż zlikwidowaliśmy
przyczynę choroby.
29
Slajd nr 5.1.-13.
Tekst do wygłoszenia:
Nie chodzi tutaj o to, żeby wszystko sprzedać, kupić kozę i wyprowadzić się w
Bieszczady. Wystarczy przestrzegać kilku zasad dotyczących pory dnia i pory
roku.
Slajd nr 5.1.-14.
30
Test do wygłoszenia:
Każdy z organów wewnętrznych ma swoje maksyma i minima energetyczne
w czasie doby. I tak żołądek, ma swoje maksimum pomiędzy 7 a 9 rano. To nic
odkrywczego, bo wszyscy dietetycy, lekarze itd. Mówią, aby zjeść porządne
śniadanie, które da nam energię na cały dzień. Żołądek najlepiej wtedy trawi
pożywienie. Natomiast wątroba, swój szczyt ma od godziny 1 do 3 w nocy. Ale
to nie znaczy, że mamy jeść o tej porze. Wprost przeciwnie ostatni posiłek
powinniśmy jeść o 18. Wynika to z tego, że wątroba oprócz trawienia tłuszczu
ma wiele innych funkcji. Wątroba jest naszym filtrem, który oczyszcza z toksyn
krew, produkuje liczne enzymy itd. Kiedy jest zajęta trawieniem pokarmu
w nocy, to upośledzone są jej inne czynności. A poza ty źle wtedy śpimy. I tak
dalej z pozostałymi organami.
Slajd nr 5.1.-15.
Tekst do wygłoszenia:
Również w określonych porach roku powinniśmy stosownie do nich się
zachowywać. Na przykład na wiosnę najbardziej aktywnym organem jest
wspomniana poprzednio wątroba. W tym czasie należy spożywać kwaśnie
produkty (kapusta kiszona, ogórki), ale również wątrobę należy oszczędzać,
przez nie jedzenie razem tłustych i ciężkich potraw, a w tym ograniczyć mięso.
W naszej religii zbiega się to z Wielkim Postem. Praktyka poszczenia w tym
kresie ma wymiar duchowy, ale jednocześnie prozdrowotny. Na wiosnę
wątroba się regeneruje, aby służyła nam w ciągu całego roku.
31
Slajd nr 5.1.-16.
Tekst do wygłoszenia:
Dziękuje za uwagę i proszę o pytania.
32
- stosowanie wyłącznie bardzo
cienkich, sterylnych igieł jedno-
razowych.
- wpływa na ciało fizyczne ale również
wzmacnia i odbudowuje siły
psychiczne człowieka.
33
6. Bibliografia
Pilch T. Bauman T., Zasady badań pedagogicznych, wyd. „Żak”, Warszawa 2010.
Sawiński Z., Sztabiński P.B., Sztabiński F., Podręcznik ankietera, Wyd. IFiS PAN
Warszawa 2000.
34
Załączniki
Załącznik 1. Ankieta
Zwracam się z uprzejmą prośbą o wypełnienie niniejszej ankiety. Ankieta jest anonimowa
i służy jedynie do celów badawczych. Głównym celem poniższych pytań jest uzyskanie
odpowiedzi na pytanie, jak spostrzegana jest akupunktura przez wybraną grupę społeczną.
Metryczka:
Płeć:
□Kobieta
□Mężczyzna
Wiek: ………
37
Spis treści
1. Wstęp .................................................................................................................................................. 2
1.2. Problemy pojęciowe związane z tematem pracy. ...................................................................... 3
2. Metodyka ............................................................................................................................................ 5
2.1. Przedmiot badań i cel badań. ...................................................................................................... 5
2.2. Teren badań, grupa badawcza. ................................................................................................... 5
2.3. Metodologia. ............................................................................................................................... 6
3.Wyniki badań ankietowych i ich analiza ............................................................................................. 8
4. Wnioski.............................................................................................................................................. 18
5. Przykłady działań popularyzatorsko-marketingowych. .................................................................. 20
5.1. Prezentacja................................................................................................................................. 20
5.2. Projekt ulotki informacyjno-reklamowej.................................................................................. 32
6. Bibliografia ........................................................................................................................................ 34
Załączniki ............................................................................................................................................... 35
1
1. Wstęp
2
1.2. Problemy pojęciowe związane z tematem pracy.
3
Medycyna alternatywna: oparta jest na trzech głównych prądach myślenia:
Jeden opiera się na idei „wyższości umysłu nad ciałem”. To właśnie umysł
wywołuje choroby i umysł je leczy- stąd uzdrawianie umysłu i ciała.(…)
Drugi prąd opiera się na koncepcji, według której niefizyczna „siła życiowa”,
nazwana energią subtelną, energią prana lub chi, stanowi leczniczą siłę
przyczynową.(…)
Trzeci prąd to idea nie fizycznego Ducha (lub Boga), który jest uzdrowicielem we
wszystkich przypadkach lecznictwa duchowego. Leczenie duchowe to „boża
łaska”7.
Do medycyny alternatywnej zaliczana jest m.in.:
7
A. Guswami, Lekarz kwantowy, 2013, s. 31-32.
8
Zasoby internetowe, www.wikipedia.pl, [dostęp 29.12.2015].
4
2. Metodyka
5
Respondentami było 19 kobiet i 22 mężczyzn, w rozpiętości wiekowej od 19 do
24 lat.
2.3. Metodologia.
9
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2010, s. 80.
10
Ibidem, s. 96
11
Ibidem.
12
C.Frankfort-Nachmis, D.Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych,2001, s. 268.
6
domowym itp. Natomiast pytania subiektywne dotyczą postaw, poglądów,
osobistych doświadczeń, przeżyć.
Istotny problem stanowi sposób w jaki ankieta jest zbudowana. Klasyczny
kwestionariusz powinien rozpoczynać się od preambuły. Jej celem jest
przedstawienie celu badania jak i zapewnienie respondenta o anonimowości
udzielanych odpowiedzi. Dalej przechodzimy do zadawania pytań; ... pytania,
które są prezentowane pierwsze, powinny dać szansę respondentom na
zrelaksowanie się – pierwsze pytanie powinno być formą nawiązania dobrego
kontaktu... Tak więc pytanie znajdujące się na początku powinno być łatwe,
interesujące i niekontrowersyjne13.
Następnie pytania powinny być ułożone w określonej kolejności. Można
przyjąć jedną z dwóch strategii, a mianowicie lejka i odwróconego lejka.
W strategii lejka każde kolejne pytanie jest powiązane z pytaniem poprzednim,
a jego zakres jest coraz mniejszy14. Gdzie pytania zadajemy od najbardziej
ogólnych do coraz bardziej szczegółowych. Lub odwrotnie jak w strategii
odwróconego lejka pytanie wąsko sformułowane wyprzedza pytanie o szerokim
zakresie15.
W swojej pracy zastosowałem wariant drugi, w którym przechodziłem od
pytań szczegółowych, zamkniętych do pytań bardziej ogólnych, półotwartych
dotyczących opinii i doświadczeń respondentów. Sam przebieg badania
klasyfikuje opracowany kwestionariusz do tzw. ankiety audytoryjnej, która
jest… odmianą ankiety wypełnianej samodzielnie przez respondentów. Jej
specyfika polega na tym, że wypełniana jest ona jednocześnie przez
respondentów zebranych w jednym pomieszczeniu16.
13
C.Frankfort-Nachmis, D.Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych,2001, s. 280.
14
Ibidem, s. 278
15
Ibidem.
16
Z.Sawiński, P.B.Sztabiński, F. Sztabiński, Podręcznik ankietera, Warszawa 2000, s. 269.
7
3.Wyniki badań ankietowych i ich analiza
Tabela 3.-1.
Do pytania: Jak często korzysta Pani/Pan z pomocy lekarskiej?
100,00
80,00
60,00
Odpowiedzi w %
90,24
40,00
20,00
7,32 2,44
0,00
1 2 3
Kolejność odpowiedzi
8
Tabela 3.-2.
Do pytania: Według Pani/Pana przez kogo została wynaleziona akupunktura?
2. Według Pani/Pana przez kogo została
wynaleziona akupunktura? liczba %
□ Plemiona w Afryce 1 2,44
□ Aborygenów w Australii 0 0,00
□ Lekarzy chińskich 40 97,56
□ Lekarzy europejskich 0 0,00
□ Nie wiem 0 0,00
Źródło: badania własne.
100,00
80,00
Odpowiedzi w %
60,00
97,56
40,00
20,00
2,44 0,00 0,00 0,00
0,00
1 2 3 4 5
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.2.-3.
Do pytania: Jaką metodą posługuje się akupunktura?
9
Wykres 3.-3. do tabeli 3.-3.
100,00
80,00
60,00
Odpowiedzi w %
100,00
40,00
20,00
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.-4.
Do pytania: Który z poniżej podanych terminów związany jest według Pani/Pana
z akupunkturą?
10
Wykres 3.-4. do tabeli 3.-4.
50,00
40,00
Odpowiedzi w %
30,00
41,46
20,00
21,95 21,95
10,00 14,63
0,00 0,00
1 2 3 4 5
Kolejność pytań
Tabela 3.-5.
Do pytania: Na jakim układzie człowieka pracuje akupunktura?
11
Wykres 3.-5. do tabeli 3.-5.
60,00
50,00
Odpowiedzi w %
40,00
30,00 53,66
20,00 36,59
10,00
2,44 2,44 4,88
0,00
1 2 3 4 5
Kolejność odpowiedzi
Tabela 3.-6.
Do pytania: Pani/Pana zdaniem, akupunktura jest uznawana za skuteczną
metodę przywracania zdrowia, przez oficjalną medycynę zachodnią (np. WHO-
Światową Organizację Zdrowia?
12
Wykres 3.-6.do tabeli 3.-6.
54,00
52,00
Odpowiedzi w %
50,00
53,66
48,00
46,00
46,34
44,00
42,00
1 2
Kolejność pytań
Tabela 3.-7.
Do pytania: Proszę o zaznaczenie jednego z podanych poniżej argumentów,
który najbardziej przekonałby Panią/Pana do skorzystania z zabiegów
akupunktury.
13
Wykres 3.-7. do tabeli 3.-7.
60,00
50,00
40,00
Odpowiedzi w %
30,00 53,66
20,00
10,00 19,51
14,63
7,32
2,44 2,44
0,00
1 2 3 4 5 6
Kolejność pytań
Tabela 3.-8.
Do pytania: Proszę o zaznaczenie jednego z podanych poniżej powodów, który
najbardziej zniechęciłby Panią/Pana do skorzystania z zabiegów akupunktury.
14
Wykres 3.-8. do tabeli 3.-8.
40,00
35,00
30,00
25,00
Odpowiedzi w %
20,00 39,02
31,71
15,00
10,00 17,07
5,00 7,32 4,88
0,00 0,00
1 2 3 4 5 6
Kolejność pytań
Tabela 3.-9.
Do pytania: Czy korzystała pani/Pan z zabiegów akupunktury? – jeśli tak to
proszę o krótką opinię na temat przebytej terapii.
15
Wykres 3.-9. do tabeli 3.-9.
100,00
80,00
Odpowiedzi w %
60,00
92,68
40,00
20,00
7,32
0,00
1 2
Kolejność pytań
Tabela 3.-10.
Do pytania: Czy ktoś z Pani/Pana rodziny, znajomych korzystał z zabiegów
akupunktury? -jeśli tak, to proszę o krótkie przytoczenie opinii zasłyszanej na
temat przebytej terapii.
16
Wykres 3.-10 do tabeli 3.-10.
90,00
80,00
70,00
Odpowiedzi w %
60,00
50,00 82,93
40,00
30,00
20,00
17,07
10,00
0,00
1 2
Kolejność pytań
17
4. Wnioski
18
Myślę, że chcąc zastosować powyższe wyniki w popularyzacji
akupunktury, należy przede wszystkim kłaść nacisk na uświadomienie
potencjalnym pacjentom, faktu istnienia systemu energetycznego w ciele
człowieka opartego na meridianach. Warto również informować, że
akupunktura została zaakceptowana przez świat zachodniej medycyny.
Wyrazem tej akceptacji, są raporty Światowej Organizacji Zdrowia, które
potwierdzają skuteczność tej terapii. Ważną informacją jest również to, że
wizyta w gabinecie akupunkturzysty łączy jednocześnie diagnozę terapię
i „lekarstwo”. Można to podkreślać w wymiarze oszczędności i czasu jak
i pieniędzy. Ankieta użyta w niniejszej pracy potwierdziła również konieczność
rozpowszechniania informacji o niskiej bolesności zabiegów i braku skutków
ubocznych. Z uzyskanych odpowiedzi wnioskuję, że akupunktura jest jeszcze
bardzo mało popularną metodą leczenia.
Kończąc można stwierdzić, że medycyna chińska wymaga bardzo wielu działań
popularyzujących i marketingowych. Mam nadzieję, że zebrane informację
w powyższej pracy pozwolą na właściwy dobór treści we wszelkiego rodzaju
odczytach, wykładach, czy chociażby w ulotkach reklamujących działalność
gabinetów akupunktury.
19
5. Przykłady działań popularyzatorsko-marketingowych.
5.1. Prezentacja
Poniżej przedstawiam, opracowaną przeze mnie, prezentację dotyczącą
popularyzacji akupunktury z uwzględnieniem wniosków zawartych w niniejszej
pracy. Załączone slajdy z prezentacji, uzupełnione są tekstem wygłaszanym
przed audytorium. Dla ułatwienia kwestie, które oparte są na wynikach
powyżej pracy, drukowane są w kolorze niebieskim.
Slajd nr 5.1.-1.
Tekst do wygłoszenia:
Powitanie dopasowane do okoliczności i audytorium.
20
Slajd nr 5.1.- 2.
Tekst do wygłoszenia:
System powstawał na terenie Chin, Japonii i Mongolii.
Początki można datować nawet na 3000 lat p.n.e.
Główną zasadą teoretyczną akupunktury jest to, że człowiek jest elementem
otaczającej go przyrody. Gdy żyjemy i postępujemy zgodnie z prawami natury,
to długo zachowujemy zdrowie. Natomiast, gdy łamiemy te zasady, to
konsekwencją są pojawiające się choroby.
21
Slajd nr 5.1.-3.
Tekst do wygłoszenia:
W każdym momencie organizm dąży do optymalnej równowagi np.:
- dostosowuję oddech oraz ciśnienie krwi do wysiłku,
- utrzymuje stałą temp ciała (pocenie się),
- uczuciem pragnienia informuje nas, że brakuje nam wody,
- głodem informuje, że czas coś zjeść,
- organizm wydziela hormony, enzymy itp., aby regulować wszystkie czynności
organizmu.
Utrzymanie prawidłowej homeostazy jest warunkiem zdrowia.
Gdybyśmy nie mieli tej wrodzonej umiejętności, jakakolwiek drobna
dolegliwość np. ból głowy, trwała by ciągle, ale przecież mija.
Tak samo organizm działa, gdy chorujemy np. na katar.
Organizm dąży do samowyleczenia
Poważniejsze długotrwałe choroby u swego podłoża mają zaburzenia
mechanizmów utrzymania homeostazy.
Zbyt intensywnie i ciągle działające niekorzystne warunki na organizm
powodują, że mechanizmy homeostazy nie dają rady, aby przywrócić
prawidłowe działanie ustroju. Np. ciągła zła dieta, ciągły stres, nadmiernie
przyjmowane używki, nieodpowiednie środowisko życia czy pracy.
Trwałe, a co najgorsze powiązane ze sobą negatywne czynniki, przyczynią się
prędzej czy później do powstania chorób.
Slajd nr 5.1.-4.
22
Tekst do wygłoszenia:
Akupunktura to system medycyny, który ma na celu stwarzanie warunków do
samowyleczenia organizmu człowieka.
Zabiegi mają na celu wzmocnić mechanizmy przywracania zdrowia, lub usunąć
przyczyny, które stoją na drodze tego procesu.
Slajd nr 5.1.-5.
Tekst do wygłoszenia:
W celu wywołania pożądanego efektu terapeutycznego, nakłuwa się
odpowiednie punkty wzdłuż tzw. meridianów.
23
Często pada pytanie czy to boli?
Z tym bólem to jest tak, że akupunkturzysta specjalnie szuka tego miejsca gdzie
pacjent cokolwiek odczuje. Najczęściej po wbiciu igły pacjent nic nie czuje.
Jeśli to odczucie występuje to można je przyrównać, co najwyżej, do ukąszenia
komara, lekkiego pieczenia bądź rozpierania.
Igły są wielokrotnie cieńsze, od tych do pobierania krwi. Obecnie używane są
tylko sterylne igły jednorazowego użytku, co wyklucza zakażenie się od innego
pacjenta.
Slajd nr 5.1.-6.
Tekst do wygłoszenia:
Akupunktura, już od dłuższego czasu nie jest ciekawostką, czy modą na tradycję
wschodu. Zaliczana jest do medycyny komplementarnej tzn. współdziałającą
równorzędnie, bądź razem z medycyną zachodnią.
Jej skuteczność potwierdziła, działająca w ramach ONZ, Światowa Organizacja
Zdrowia WHO.
Jest stosowana również w placówkach zdrowia w krajach zachodnich, w tym
Europy.
W polskich szpitalach najczęściej stosowana jest w przychodniach leczenia bólu,
lecz nie tylko.
24
Slajd nr 5.1.-7.
Tekst do wygłoszenia:
Jeśli terapeuta stwierdzi, iż pacjentowi najbardziej szkodzi zła dieta, a pacjent
jej nie zamierza zmienić, to żadna terapia na dłuższą metę nie jest wstanie
pomóc.
Można rozpocząć serię zabiegów, ale w trakcie ich trwania pacjent musi coś
naprawić w swoim życiu, aby usunąć przyczynę schorzeń.
Slajd nr 5.1.-8.
25
Tekst do wygłoszenia:
Są to metody nieinwazyjne, ale dające możliwość zdiagnozowania stanu
pacjenta w odniesieniu do wiedzy medycyny chińskiej.
Podczas wizyty w gabinecie akupunktury otrzymujemy diagnozę, terapię i
„lekarstwo” w jednym.
Ma to wymiar również finansowy – płacimy za wizytę raz, a otrzymujemy „trzy
w jednym”.
Ponadto, w odróżnieni od wielu lekarstw, akupunktura nie ma skutków
ubocznych.
Slajd nr 5.1.-9.
Tekst do wygłoszenia:
Jak już wspominałem wcześniej, głównym narzędziem, jakim posługuje się
akupunkturzysta są cienkie igły. W zależności od sytuacji, używa się od jednej do
kilkunastu igieł jednorazowo. I jeszcze raz podkreślam, są to zbiegi bezbolesne.
Poczucie lekkiego pieczenia lub rozpierania tylko podnosi skuteczność zabiegu.
Drugim narzędziem jest moksa. Jest to wysuszone chińskie zioło, które
najczęściej spala się na ciele pacjenta, w miejscach występowania punktów
akupunktury. Stosowanie igieł, jak i moksy jest bezbolesne, gdyż moksa służy do
ogrzewania, a nie przypalania punktów akupunktury.
Trzeba mieć świadomość, że akupunkturą leczono chińskich cesarzy. W kulturze
starożytnych Chin nie do pomyślenia było, aby cesarz w wyniku jakichkolwiek
zabiegów cierpiał.
Znane jest porównanie o tym, że gdy zachorował monarcha europejski to
wołano medyków. Natomiast, gdy zachorował Chiński cesarz to medykowi
26
ścinano głowę. Zadaniem chińskiego lekarza było dbanie o zdrowie władcy. Gdy
cesarz zachorował to marny los czekał jego medyka. Już wtedy, w bardzo
brutalny sposób, stosowano profilaktykę.
Slajd nr 5.1.-10.
Tekst do wygłoszenia:
Meridiany to drogi, którymi przepływa energia Qi w ciele człowieka. Na
meridianach położone są punkty akupunktury.
Punkty akupunktury to z kolei miejsca, które nakłuwane lub ogrzewane dają
żądane efekty terapeutyczne. Każdy punkt ma swoją nazwę, opis działania itd.
W zależności od diagnozy i przyjętej strategii leczenia nakłuwamy odpowiednie
punkty.
W tym miejscu muszę się zatrzymać nad wyjaśnienie pojęcia energii Qi.
Najprościej przyjdzie mi odnieść się, do doświadczenia każdego z nas. Jednego
dnia wstajemy pełni energii chęci do życia i działania. Drugiego dnia, mimo, że
postępowaliśmy identycznie jak w dniu poprzednim (ta sama dieta, praca, czas
odpoczynku, sen itd.) wstajemy i mówimy ze nie mamy „energii”, że jesteśmy
„sflaczali”. To właśnie jest skutek deficytu energii Qi. Sami nazywamy to
brakiem energii życiowej. Energia Qi to nic innego jak energia życia, która daje
nam siły, pozytywne myśli i ożywionego ducha. Krąży ona, wzdłuż poprzednio
wspomnianych meridianów, na których znajdują się punkty akupunktury.
Stymulacja tych punktów, przywraca prawidłowy obieg Qi w organizmie.
27
Slajd nr 5.1.-11.
Tekst do wygłoszenia:
Przyczyny psychiczne:
- stresy zwłaszcza z dzieciństwa.
- traumy
- niepowodzenia
- zamartwianie się itd.
Powodują one naprężenia, przykurcz tkanki, a przez to, w tych miejscach nie
krąży prawidłowo krew, a z nią tlen, składniki odżywcze, hormony, wadliwie
działa układ limfatyczny itd. Występuję stagnacja krwi i płynów. Zakłócony
zostaje również sam przepływ energii Qi.
Złe odżywianie:
Powiedziano na ten temat wiele; zwrócić należy uwagę na żywność wysoko
przetworzoną. Należy jeść żywność nieprzetworzoną, która występuje
w określonych porach roku.
Przyczyny zewnętrzne to nadmierne:
- gorąco, (wyjazdy do pracy w krajach arabskich)
- suchość (jw.)
- wilgoć (zawilgocone mieszkania)
- zimno
- wiatr
28
Slajd nr 5.1.-12.
Tekst do wygłoszenia:
Jeśli natomiast, sama terapia akupunktury, nie daje pożądanych efektów, to na
pewno wspomaga leczenie medycyny zachodniej. Organizm staje się silniejszy w
przezwyciężaniu choroby.
Akupunktura przywraca równowagę fizyczną, ale nie bez znaczenia jest fakt, że
również działa na nasze wewnętrzne samopoczucie. A często jest tak, że to
właśnie problemy natury psychicznej wpływają na stan naszego ciała.
Mam na myśli, stany lękowe, rozdrażnienia, fobie, zniechęcenie, stany
depresyjne spowodowane długotrwałym stresem, przemęczeniem, konfliktami
w pracy czy w domu. Wtedy choroby ciała fizycznego są symptomami naszego
stanu psychicznego (np. silny strach a nietrzymanie moczu, bule brzucha,
biegunki, niestrawności, problemy z artykulacją mowy, kołatanie serca,
duszności). Są to wszystko przykłady, jak stan naszej psychiki wpływa na ciało
fizyczne. A jeśli strach czy stres utrzymuje się przez wiele lat?
Czasami ważniejsza, jest pomoc w sferze psychiki, a gdy to nastąpi to choroby
ustępują samoistnie, albo zaczynają działać leki, gdyż zlikwidowaliśmy
przyczynę choroby.
29
Slajd nr 5.1.-13.
Tekst do wygłoszenia:
Nie chodzi tutaj o to, żeby wszystko sprzedać, kupić kozę i wyprowadzić się w
Bieszczady. Wystarczy przestrzegać kilku zasad dotyczących pory dnia i pory
roku.
Slajd nr 5.1.-14.
30
Test do wygłoszenia:
Każdy z organów wewnętrznych ma swoje maksyma i minima energetyczne
w czasie doby. I tak żołądek, ma swoje maksimum pomiędzy 7 a 9 rano. To nic
odkrywczego, bo wszyscy dietetycy, lekarze itd. Mówią, aby zjeść porządne
śniadanie, które da nam energię na cały dzień. Żołądek najlepiej wtedy trawi
pożywienie. Natomiast wątroba, swój szczyt ma od godziny 1 do 3 w nocy. Ale
to nie znaczy, że mamy jeść o tej porze. Wprost przeciwnie ostatni posiłek
powinniśmy jeść o 18. Wynika to z tego, że wątroba oprócz trawienia tłuszczu
ma wiele innych funkcji. Wątroba jest naszym filtrem, który oczyszcza z toksyn
krew, produkuje liczne enzymy itd. Kiedy jest zajęta trawieniem pokarmu
w nocy, to upośledzone są jej inne czynności. A poza ty źle wtedy śpimy. I tak
dalej z pozostałymi organami.
Slajd nr 5.1.-15.
Tekst do wygłoszenia:
Również w określonych porach roku powinniśmy stosownie do nich się
zachowywać. Na przykład na wiosnę najbardziej aktywnym organem jest
wspomniana poprzednio wątroba. W tym czasie należy spożywać kwaśnie
produkty (kapusta kiszona, ogórki), ale również wątrobę należy oszczędzać,
przez nie jedzenie razem tłustych i ciężkich potraw, a w tym ograniczyć mięso.
W naszej religii zbiega się to z Wielkim Postem. Praktyka poszczenia w tym
kresie ma wymiar duchowy, ale jednocześnie prozdrowotny. Na wiosnę
wątroba się regeneruje, aby służyła nam w ciągu całego roku.
31
Slajd nr 5.1.-16.
Tekst do wygłoszenia:
Dziękuje za uwagę i proszę o pytania.
32
- stosowanie wyłącznie bardzo
cienkich, sterylnych igieł jedno-
razowych.
- wpływa na ciało fizyczne ale również
wzmacnia i odbudowuje siły
psychiczne człowieka.
33
6. Bibliografia
Pilch T. Bauman T., Zasady badań pedagogicznych, wyd. „Żak”, Warszawa 2010.
Sawiński Z., Sztabiński P.B., Sztabiński F., Podręcznik ankietera, Wyd. IFiS PAN
Warszawa 2000.
34
Załączniki
Załącznik 1. Ankieta
Zwracam się z uprzejmą prośbą o wypełnienie niniejszej ankiety. Ankieta jest anonimowa
i służy jedynie do celów badawczych. Głównym celem poniższych pytań jest uzyskanie
odpowiedzi na pytanie, jak spostrzegana jest akupunktura przez wybraną grupę społeczną.
Metryczka:
Płeć:
□Kobieta
□Mężczyzna
Wiek: ………
37