Ergonomia - zaliczenie 2012

1. Co to jest ergonomia?
- dziedzina wiedzy zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i
materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb psychofizycznych i
społecznych człowieka a zwłaszcza do wymagań związanych z ograniczeniem uciążliwości i szkodliwości.
(dostosowanie środowiska materialnego i technicznego do możliwości psychofizycznych człowieka)

2. Obszary zainteresowania ergonomii

- wysiłek fizyczny (stopień zmęczenia człowieka, obciążenie)
- obciążenie psychiczne
- struktura przestrzenna stanowiska pracy
- urządzenia sterownicze i wskaźnikowe (ich konstrukcja i rozplanowanie)
- materialne środowisko pracy

3. Elementy wysiłku fizycznego

Nie występują osobno
- wysiłek dynamiczny (miara i wydatek energetyczny) RUCH
- obciążenia statyczne BEZRUCH
- monotypowość ruchów roboczych

4. Metody pomiaru wydatku energetycznego

- kalorymetria pośrednia (wydychane powietrze)
- fizjologiczna
1. [Układ oddechowy]: 1.dług tlenowy 2.wentylacja minutowa
2. [Układ krążenia]: 1.karta kardiologiczna 2.ciśnienie krwi 3.tętno
3. [Układ mięśniowy]: 1.Elektromiografia 2.badania bioprądów w mięśniach 3.telemetria
- chronometrażowo-tabelaryczna wg Lehmana

5. Jakie są środki zapobiegania porażeniom mięśniowe szkieletowym:

- biurko z regulowaną wysokością blatu
- fotel umożliwiający dynamiczne siedzenie
- mata antyzmęczeniowa
- podłokietniki zapewniające odpowiednią pozycje rąk i całego ciała

6. Elementy obciążenia psychicznego

- monotonia pracy
- odbiór informacji
- podjęcie decyzji
- realizacja podjętej decyzji

7. Przyczyny monotonni
- niezmienność procesu pracy
- niezmienność otaczających warunków
- konieczność stałego zachowania uwagi
- łatwość pracy

8. Czym różni się monotypia od monotonni?

Monotypia dotyczy wysiłku fizycznego a monotonia psychicznego. Z powodu monotypii może pojawić się monotonia

str. 1
9. Co składa się na materialne środowisko pracy
- hałas
- oświetlenie
- mikroklimat
- promieniowanie
- wibracje
- zanieczyszczenie powietrza
~fizyczne (zapylenie)
~chemiczne (pary, dymy)
~biologiczne (wirusy, bakterie)

10. 6 zasad kształtowania struktury przestrzennej stanowiska pracy

1. Pole pracy znajduje się na wysokości przedramienia zgiętego pod kątem prostym.
2. Regulacja krzesła pozwala na dostosowanie położenia łokci do wysokości pola pracy
3. Stopy oparte całą swoją powierzchnią o podłogę lub podnóżek
4. Pole obserwacji znajduje się poniżej poziomej linii wzroku
5. Preferowany obszar manipulacji znajduje się pomiędzy wysokością ramienia a łokcie.
6. Dopuszczalny obszar manipulacji znajduje się pomiędzy ręką wyciągniętą ku górze a ręką opuszczoną
swobodnie ku dołowi.

11.Jak powinno wyglądać stanowisko pracy z komputerem? Jakie są wymagania ? (8)

- Klawiatura odległa o 10 cm od brzegu stołu
- Górna krawędź monitora poniżej poziomej linii wzroku
- Odległość oka od monitora 40-75 cm
- Monitor regulowany w pionie 5stopni do przodu i 20stooni do tyłu
- Wysokość stołu 70-90 cm
- Pole pracy znajduje się na wysokości ręki zgiętej w łokciu pod katem prostym
- Regulowany podnóżek, kąt nachylenia 0-15◦ wysokość dostosowana do potrzeb pracownika
- Dół podkolanowy wolny od ucisku

12. Urządzenia sterownicze: (7)

- dźwignie
- pokrętła
- pedały
- przyciski
- włączniki
- kierownicze
- manipulatory

13.Cechy urządzeń sterowniczych:

· siła (optymalna do obsługi)
· wielkość (precyzyjność)
· kształt (i położenie a jego funkcja)
· temperatura (reumatyzm)
· materiał
· barwa
· położenie (w zasięgu)
· związek kierunku ruchu US z oczekiwanym przemieszczeniem

str. 2
14. zasadny rozmieszczania urządzeń sterowniczych (5)
· zasada częstotliwości używania
· zasada kolejności użytkowania
· zasada spełnianej funkcji
· zasada optymalnego umiejscowienia z punktu widzenia przyjętych kryteriów
· zasada ważności

15. Urządzenia wskaźnikowe (6)

· Lampki sygnalizacyjne
· Liczniki
· Zegary
· Wyświetlacze
· Wskaźniki tarczowe
· Wskaźniki bębnowe

16. Cechy urządzeń wskaźnikowych

· siła sygnału
· wielkość
· czas trwania
· częstość powtórzeń
· wyróżnienie z tła
· kontrast tła i znaku

17. Wymień parametry materialnego środowiska pracy

· hałas
· wibracje
· oświetlenie
· promieniowanie
· mikroklimat
· zanieczyszczenia powietrza

18. Parametry i jednostki

- oświetlenie
o natężenie oświetlenia (lx)
o równomierność oświetlenia (bez jednostki)
- mikroklimat
o temperatura powietrza ◦C
o wilgotność %
o prędkość powietrza m/s
o Promieniowanie cieplne powierzchni znajdujących się w pomieszczeniu
o Ciśnienie atmosferyczne hPa
- hałas
o Natężenie hałasu dB
o Częstotliwość Hz
o Barwa

19. Na co ergonomia obecnie zwraca uwagę:

1. Obciążenie statyczne
2. Czynności powtarzalne (monotypia)
3. Obciążenie mięśniowo-szkieletowe
4. Monotonia pracy
5. Stres w pracy

str. 3
20. Zastosowania ergonomii
1. Ergonomia przemysłowa
2. W rehabilitacji
3. Na skalę globalną
4. Transportu
5. Rekreacji
6. Mieszkania

21. Jak się dzieli ergonomia

- Wyrobu
- Środowiska pracy i poza pracą

22. Rodzaje postępowania w ergonomii:

1. Koncepcyjna
2. Korekcyjna

23. Aktualne główne obszary badawcze:

· Poznawcza- bada wpływ pracy na funkcjonowanie umysłu
· Podejście ekologiczne – badanie wpływu na procesy pracy
· Ergonomia w organizacji i zarządzaniu

24.Europejski Ergonomista
to osoba która potrafi integrować wiedzę i doświadczenie z różnych dyscyplin w projektowaniu wyrobów, procesów
oraz w działaniu, uwzględniając przy tym ludzkie cechy, ograniczenia, potrzeby, możliwości które wpływają na
wydajność, zdrowie a także dobre samopoczucie człowieka.

25. Zasady dotyczące monotonii pracy

1. Rotacja na stanowiskach pracy
2. Urozmaicenie treści pracy
3. Ograniczenie liczby powtórzeń czynności, częstotliwości oraz czasu ich trwania w trakcie zmiany
4. Szkolenia z zakresu radzenia sobie z problemami monotonni
5. Wprowadzenie przerw w pracy
6. Zaplanowanie w czasie przerw czynności wymagających od pracownika aktywności odmiennej
7. Po uzgodnieniu z pracownikami, urozmaicenie środowiska pracy.

26. Co to jest wydolność fizyczna?

Wydolność fizyczna: zdolność do wykonywania ciężkich lub długotrwałych wysiłków fizycznych, z udziałem dużych
grup mięśniowych, bez szybko narastającego zmęczenia.

27. Co jest pułap tlenowy i jak go mierzymy?

Pułap tlenowy (VO2) jest wskaźnikiem wydolności fizycznej. Określa zdolność pobierania tlenu przez organizm.
Zwany jest też wydolnością tlenową organizmu. VO2 mierzymy w ml/kg/min.
Pułap tlenowy możemy mierzyć metodami bezpośrednimi – polegają na analizie składu wydychanego powietrza
(zawartości 02 i CO2). Są drogie i skomplikowane.
lub
Metodami pośrednimi które szacują VO2max na podstawie:
Liniowej zależności pomiędzy poborem tlenu a generowaną mocą i częstością skurczów serca i pobore
Uzyskanie maksymalnej częstości skurczów serca (HRmax) jest jednoznaczne z osiągnięciem VO2max

str. 4