6

Pag-aari ng Pamahalaan

HINDI IPINAGBIBILI

NOT

Filipino
Ikalawang Markahan
Modyul 4: Linggo 4
Paggamit ng Wastong Pang-uri/ Pagsagot sa mga
Tanong sa Binasang Talaarawan/ Pagtukoy sa
Mahahalagang Pangyayari sa Binasang
Sanaysay at Pagbibigay Kahulugan
sa Pamilyar at Di-Pamilyar na Salita

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

Filipino- Ikaanim na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan-Modyul 4 Linggo: Paggamit ng Wastong Pang-uri/Pagsagot
sa mga Tanong sa Binasang Talaarawan/Pagtukoy sa Mahahalagang Pangyayari sa
Binasang Sanaysay at Pagbibigay Kahulugan sa Pamilyar at Di-Pamilyar na Salita

Unang Edisyon 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas
Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng
pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan
ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.)
na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay
sa isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at ang kumakatawan sa paghiling ng
pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ng
kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Tangub City

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Agustines E. Cepe, CESO V

Mga Bumuo sa Pagsulat ng Modyul ng Mag-aaral sa Filipino 6

Manunulat: Laliane S. Taga-an

Reviewers: Analiza R. Solatorio, Sisinia T. Tomarong
Illustrator and Layout Artist: Laliane S. Taga-an

Management Team
Chairperson: Agustines E. Cepe, CESO V
Schools Division Superintendent

Co-Chairperson: Rosemarie T. Macesar

Assistant Schools Division Superintendent

Members
Carmelita A. Jubay, CID Chief
Relita P. Decina, EPS-Filipino
Gina L. Mandawe, LRMS Manager
Marilou S. Galvez, PDO II
Binepie M. Tapao, Librarian II

Inilimbag sa Pilipinas ng: ____________________

Department of Education – Division of Tangub City
Office Address: Anecito St.,Mantic, Tangub City,
Telefax: (088) 395-3372
E-mail Address: www.depedtangub.net
 6
Filipino
Ikalawang Markahan
Modyul 4: Linggo 4
Paggamit ng Wastong Pang-uri/ Pagsagot sa mga
Tanong sa Binasang Talaarawan/ Pagtukoy sa
Mahahalagang Pangyayari sa Binasang
Sanaysay at Pagbibigay Kahulugan
sa Pamilyar at Di-Pamilyar na Salita

Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga piling guro,

punong guro, tagamasid pampurok at tagamasid pansangay sa Kagawaran ng
Edukasyon- Sangay ng Lungsod Tangub. Hinihikayat ang lahat ng guro at mga
stakeholder sa edukasyon na mag-email na kanilang mga puna, komento o
mungkahi sa Deped-Sangay ng Lungsod Tangub sa depedtangub.net

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

iii
 Talaan ng mga Nilalaman

Leksiyon 1:
Paggamit ng Wastong Pang-uri sa Iba’t ibang Sitwasyon...................1
Layunin ............................................................................................................... 1

Tuklasin .............................................................................................................. 1
Suriin...................................................................................................................... 2
Pagyamanin ......................................................................................................... 4
Isaisip..................................................................................................................... 5
Tayahin.... ………………………………………………………………………...5

Leksiyon 2:
Pagsagot sa mga Tanong tungkol sa Binasang Talaarawan.............6
Layunin ............................................................................................................... 6

Tuklasin .............................................................................................................. 6
Suriin...................................................................................................................... 7
Pagyamanin ......................................................................................................... 8
Isaisip..................................................................................................................... 9
Tayahin.... ……………………………………………………………………....10

Leksiyon 3:
Pagtukoy sa Mahahalagang Pangyayari sa Nabasang Sanaysay .11
Layunin ............................................................................................................... 11

Tuklasin .............................................................................................................. 11
Suriin...................................................................................................................... 12
Pagyamanin ......................................................................................................... 13
Isaisip..................................................................................................................... 14
Tayahin... …………………………………………………………………………15

Gabay sa Pagwawasto............................................................................................................. …17

Apendiks……………………………………………………………………………………………………. 20
Sanggunian ……………………………………………………………………………………………….. 33

iv
Paunang Salita
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Filipino 6 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 4 ukol
sa Paggamit ng Wastong Pang-uri sa Paglalarawan sa Ibat Ibang Sitwasyon, Pagtukoy sa
Mahahalagang Pangyayari sa Binasang Sanaysay at Pagbibigay Kahulugan sa Pamilyar at Di-
Pamilyar na Salita.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto. Ang modyul na ito ay may mga
bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong

matutuhan sa modyul.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipinakikilala sa iyo sa

maraming paraantulad ng kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.
Suriin Sa seksiyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtatalakay sa aralin.
Layunin nitong matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawain para sa malayang pagsasanay

upang mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ng pangkalahatang konsepto tungkol sa paksa at

makamit ang kasanayang lilinangin.
Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat ang antas ng
pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Susi sa Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga gawain

Pagwawasto sa modyul.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat
ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga
pagsasanay.
2. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
3. Maging tapat sa pagsagot sa mga pagsasanay at pagwawasto sa naging kasagutan.
4. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
5. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat
ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong
kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na
mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang
pagkatuto at makakukuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!

v
 Paggamit ng Wastong
Pang-uri sa Paglalarawan
Leksiyon sa Iba’t ibang Sitwasyon
1
Alamin
Pagkatapos ng leksiyon na ito, inaasahan na magagamit mo nang
wasto ang pang-uri sa paglalarawan sa iba’t ibang sitwasyon.

Tuklasin

Gawain 1 Bilugan ang salitang naglalarawan sa pangungusap. (Isulat

ang sagot sa inilaang Worksheet bilang 1, Leksiyon 1 Tuklasin 1)

1. Mainit ang kape sa tasa.

2. Pumasok kami sa malinis na silid.
3. Mabaho ang bulaklak na pinitas niya.
4. Ang tirahan ng mga hayop sa kagubatan ay mapayapa.
5. Siya ay magalang habang nakikipag-usap sa mga nakakatanda sa
kanya.

Gawain 2
Pansinin ang mga salita sa loob ng kahon. Subukin mong ihiwalay
ang mga salitang-ugat na nakakabit sa bawat salita. (Sagutin ito sa
inilaang Worksheet bilang 1, Leksiyon 1,Gawain 2)

nabasa mataas umiyak

marami hinog
taos-puso malusog pula
matangos abot-tanaw

Paano mo hiniwalay ang bawat salita? Pinakapayak ba ang hiniwalay

mong salita? Anong bahagi ng pananalita ang mga salitang ito?

1
 Suriin
Basahin ang maikling kuwento sa ibaba.

Ang Bakuran ni Alvy

Noong Linggo ay buong araw ako sa tahanan ng aking matalik na

kaibigang si Alvy. Sila ay sa Montalban nakatira. Palibhasa’y sa masikip na
lugar sa magulong lungsod ako tumitira, ako’y talagang tuwang-tuwa sa pook
nilang mag-anak.
Katamtaman ang laki ng kanilang bahay ngunit ang bakuran ay
mahabang-mahaba. Kalahating ektarya raw iyon. Punong-puno ng mga
punongkahoy ang maluwag na duluhan. Dalawang punong mangga ang hitik
sa bunga. Sa gilid ay may matatayog na puno ng niyog. Iba’t ibang puno ang
naroon tulad ng bayabas, kaimito, abokado, sampalok at suha. Espesyal ang
bunga ng santol-Bangkok. Malalaki ang bunga at ang lamukot ay makapal at
matamis.
Inaalagaang mabuti ng tatay ni Alvy at kanyang iisang kapatid na lalaki
ang mga punongkahoy. Pinauusukan daw nila ang mga iyon at binubomba ng
gamot upang lumayo ang mga mapanirang kulisap. Sapat din sila sa tubig na
galing sa malalim nilang balon. Sa aking palagay ay marami silang kinikita sa
mga bungangkahoy mula sa sariling bakuran. Masaya ako nang umuwi.
Marami akong dalang hinog na prutas.

-Sining sa Wika 6, pahina 126-127

2
 Sagutan ang mga sumusunod na tanong tungkol sa binasang sa
kuwento. (Gamitin ang inilaang Worksheet bilang 1,Leksiyon 1, Suriin )

1. Sino ang matalik na kaibigan ng nagsasalaysay sa kuwento?

2. Saan nakatira si Alvy?
3. Ano-anong mga punongkahoy ang makikita sa bakuran nina Alvy?
4. Paano inaalagaan ng tatay at nag-iisang kapatid na lalaki ni Alvy ang mga
punongkahoy?
5. Ano-anong mga pang-uri ang nakikita mong ginamit sa kuwento?
6. Magtala ng limang pang-uri na ginamit sa kuwento at gamitin sa
pangungusap ang bawat isa.

Ngayon, ikumpara ang iyong kasagutan sa nakalaang gabay sa

pagwawasto sa hulihang bahagi ng modyul na ito.. Ano ang natutunan mo sa
kuwento? Bilang mag-aaral, paano mo maipapakita na may pagpapahalaga
ka sa mabuting asal at gawain?

Naalala mo pa ba kung ano ang pang-uri? Paano ito ginagamit?

Kung maaalala mo, ang pang-uri ay mga salitang naglalarawan tungkol
sa pangngalan at panghalip. Maraming paraan upang maglarawan.

Gawain 3. Subukin mong ilarawan ang sitwasyon na makikita sa larawan.

(Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 1, Leksiyon 1, Gawain 3 )

-Laliane S. Taga-an, Villaba ES

3
 Pagyamanin
Sumulat ng isang talata at gamitan ng wastong pang-uri sa
paglalarawan ng sitwasyon sa mga larawan na nasa ibaba.
(Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 1,Leksiyon 1, Pagyamanin)

1.

________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

2.

Mga larawang kuha ni Laliane S. Taga-an

________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

4
Gawain 5: Gamitin ang sumusunod na pang-uri sa paglalarawan ng maaliwalas at
magandang paligid. (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 1, Leksiyon 1,
Gawain 5)

1. malawak
2. mabangong-mabango
3. sariwa
4. maganda
5. abot-tanaw

Isaisip

Tandaan Mo

Ang pang-uri ay bahagi ng pananalita na nagbibigay deskripsiyon o

turing sa ngalan ng tao, bagay, hayop, pangyayari, lugar, kilos, oras, at iba
pa. Kadalasan, ginagamit ito upang mas bigyang-linaw ang isang
pangngalan.

Tayahin
Sumulat ng isang talata na gumagamit ng angkop na pang-uri tungkol
sa “Kapistahan sa Barangay.” (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 1,
Tayahin)

________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

5
 Pagsagot ng mga Tanong
Tungkol sa Binasang
Leksiyon Talaarawan
2
Alamin
Pagkatapos ng leksiyon na ito, inaasahan na makasasagot ka sa mga
tanong tungkol sa binasang talaarawan.

Tuklasin
Bilugan ang tamang titik ng salitang bubuo sa pangungusap. (Sagutin
ito sa inilaang Worksheet bilang 2, Leksiyon 2, Tuklasin )

1. Ang talaarawan ay galing sa salitang tala at araw, ang pinaikling salita

ng pagtatala ng mga pangyayari .

a. kapag may araw

b. araw-araw
c. lingguhan
d. buwanan

2. Sa pagsulat ng talaarawan ay mahalagang mapagsunod-sunod ang

mga .

a. tauhan
b. tagpuan
c. pangyayari
d. usapan

3. Sa bawat pagsulat ng mga pangyayari ay mahalaga ang pagtatala ng

.
a. bagay
b. kulay
c. pangalan
d. petsa

6
 4. Ang mga pangyayaring isinusulat sa talaarawan ay dapat na maging
.

a. pamalagian
b. pansamantala
c. di kapani-paniwala
d. makatotohanan

5. Personal ang talaarawan kaya .

a. dapat ipabasa sa iba

b. ilihim sa iba
c. huwag ipabasa sa iba
d. sa gabi lang sulatan

Anong mahahalagang pangyayari sa iyong buhay ang hindi mo

malilimutan? May pagkakataon bang ninais mong isulat ang bawat pangyayari
sa araw na iyon? Saan mo itinala? Araw-araw ba ang iyong pagtatala? Ano-
anong mga detalye ang isinulat mo?

Suriin
Basahin mo ang halimbawa ng isang talaarawan.

Mayo 25 – Lunes

Birthday ko. Maaga akong nagsimba. Naghanda si nanay ng pansit,

puto at spaghetti kaya inimbita ko ang ilan sa aking mga kaklase. Binigyan ako
ni nanay ng P500 kaya nagpunta ako sa mall. Ibinili ko ng notebook iyong
P180, ng belt iyong P 150 at nanood ako ng sine. Idinagdag ko sa baon ko
iyong natirang pera.

Mayo 26 – Martes

Parang dalawang beses kong sinelebreyt ang bertdey ko. Kasi, nagluto
uli si nanay ng pansit at spaghetti. Nagpaluto rin siya ng puto. Dumating kasi
ang mga pinsan ko mula sa Nueva Ecija.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong tungkol sa binasang sa

talaarawan. (Gawin ito sa inilaang Worksheet bilang 2, Leksiyon 2, Suriin )

1. Anong buwan isinulat ang talaarawan?

2. Ano ang ipinagdiriwang ng sumulat nito?
3. Ano-ano ang kanyang handa?
4. Bakit siya nagpunta sa mall?
5. Paano niya nabili ang kaniyang mga bagong gamit?
6. Bakit dalawang beses siyang nagdiriwang ng kanyang kaarawan?

7
 Ngayon, ikumpara ang iyong kasagutan sa nakalaang gabay sa
pagwawasto. Nasagutan mo ba lahat? Kung tama lahat ang sagot mo,
mahusay.

Napuna mo ba ang pagkakaugnay ng petsa at mga pangyayari? Itinala

ng nagsasalaysay ang petsa ng kanyang kapanganakan. Sa petsang ito ay
inilahad niya ang mga pangyayaring naganap ayon sa pagkakasunud-sunod.
Alam mo ba ang tawag sa isinulat ng nagsasalaysay?

Tama ka. Ang tawag dito ay talaarawan. Pansinin mo ang salitang

talaarawan. Napuna mo ba ang pagtatambal ng mga salitang tala at araw?
Kasi, ang talaarawan ay tala ng mga pangyayaring nagaganap sa araw-araw.

Paano mo ipakikita ang paggalang sa talaarawan ng iba? Ano ang

natutuhan mo aralin?

Pagyamanin
A. Basahin ang talaarawan at sagutin ang mga tanong sa ibaba nito.

Agosto 12 – Sabado

Tanghali na akong gumising dahil alam kong walang pasok. Pagkaalmusal

ko ay nagdilig na ako ng halaman. Naglinis din ako ng bahay at inayos ang mga
kasangkapan sa kusina na dapat linisin. Naghanda na akong magbihis dahil
dadalawin namin ni Inay si Lola na matagal-tagal na naming hindi nabibisita.
Parang “reunion” ng pamilya ang nangyari sapagkat halos lahat ng anak at apo ni
Lola ay naroroon.

Agosto 13 – Linggo

Maaga pa lamang ay nagtungo na kami ng aking mga kapatid at magulang

sa simbahan upang magbigay-puri sa Panginoon. Namasyal kaming mag-anak
hanggang hapon. Pagdating ng bahay, inihanda ko na ang mga dapat kong dalhin
sa paaralan kinabukasan. Biglang dumating ang kong kamag-aral upang
maghiram ng aklat sa Filipino.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong tungkol sa binasang sa

talaarawan. (Gawin ito sa inilaang Worksheet bilang 2,Leksiyon 2,
Pagyamanin A )

1. Ano-anong araw isinulat ang talaarawan?

2. Sino ang kanilang dadalawin?
3. Saan sila nagtungo sa araw ng Linggo?
4. Bakit siya naghanda ng kanyang mga gamit?

8
 B. Narito ang halimbawa pa ng talaarawan. Basahin ito at sagutin ang
mga tanong tungkol dito.(Gawin ito sa inilaang Worksheet bilang 2,
Leksiyon 2, Pagyamanin B ).

Setyembre 8

Bukas pa ang pista sa Sto. Cristo pero ngayon pa lang ay pupunta

na kami sa probinsya. Tanghali na nang makasakay kami ng bus. Nainis
ako kasi hindi aircon bus ang sinakyan namin. Ang bagal pa ng biyahe.
Mag-aala-singko na ng hapon nang dumating kami sa 13 Sto Cristo. Abala
sa pagluluto ang mga kamag- anak namin.

Setyembre 9

Araw ng kapistahan ni Sto. Cristo. Maaga kaming nagsimba.

Maraming naging bisita kaya pati ako napagod sa pag- aasikaso. Gabi na
nang magdaos ng prusisyon.

Setyembre 10

Tanghali na kami umuwi. Sa sobrang pagod ay nakatulog ako sa

bus.

Mga tanong:

1. Anong pagdiriwang mayroon sa kanilang probinsya?

2. Bakit siya nainis sa kanilang sinakyan na bus?
3. Ano ang kanilang ginawa sa araw ng pista?

Isaisip

Tandaan Mo

Mahalaga ang pagkakaroon ng talaarawan sapagkat dito maisusulat

ang mga mahahalagang nangyari sa iyong buhay na maaari mong balikan
pagdating ng panahon, labasan rin ito ng mga problema at saloobin.

9
 Tayahin
Basahin nang mabuti ang talaarawan at sagutin ang mga tanong.
(Gawin ito sa inilaang Workshee bilang 2, Tayahin )

Enero 5, 2020

Mahal kong Talaarawan,

Maganda at maayos naman ang aking umaga ngayon dahil maaga akong nagpunta sa
paaralan. Pero bago ako pumasok sa paaralan, naligo muna ako, nagbihis ng maayos,
nagsuklay ng buhok, kumain at nagsisipilyo ng ngipin. Pagkatapos kong magsipilyo ng ngipin
ay hinatid ako ng papa ko sa paaralan. Pagdating ko sa paaralan ay biglang sumakit ang
aking ngipin. Kaya uminom agad ako ng gamot upang madaling mawala ang sakit.
Sa tanghalian naman ay masaya kaming nagkainan sa karenderya ni Aling Nena.
Pagkatapos ng kainan namin ay dumiretso agad kami sa silid-aralan. Nag-aaral din ako sa
paksa namin sa Filipino dahil magkakaroon kami ng pagsubok o pagsasanay. At iyan ang
mga ginagawa ko sa araw na ito.
Nagmamahal,

Karen

Mga tanong:

1. Anong petsa isinulat ni Karen ang talaarawan?

2. Ano-ano ang ginawa ni Karen bago pumasok sa paaralan?
3. Bakit siya uminom ng gamot?
4. Saan sila nananghalian?
5. Bakit bumalik agad sa silid-aralan si Karen at ang kanyang mga kaklase?

10
 Pagtukoy sa Mahahalagang
Pangyayari sa Nabasang
Sanaysay at Pagbibigay ng
kahulugan sa Pamilyar at Di-
Leksiyon Pamilyar na Salita
3
Alamin
Pagkatapos ng leksiyon na ito, ang mag-aaral ay inaasahang
makatutukoy ng mahahalagang pangyayari sa nabasang sanaysay at
mabibigyang kahulugan ang mga pamilya at di-pamilyar na salita.

Tuklasin
Marami tayong mapagkukunan ng impormasyon sa mga
mahahalagang pangyayari ng tao, bagay o sitwasyon. Maaaring magmula ito
sa taong nakakaalam, telebisyon, radio o internet.

Nanonood ka ba ng telebisyon, nakikinig ng radyo o kaya’y

nagbabasa ng diyaryo? Ano ang pinapanood, pinakikinggan o binabasa mo?
Nasisiyahan ka bang panoorin, pakinggan o basahin ang mga ito?

Gawain 1
Basahin mo ang unang dalawang saknong ng awiting “Anak” ni
Freddie Aguilar at sagutin ang mga tanong sa ibaba. (Sagutin ito sa
inihandang Worksheet bilang 3, Leksiyon 3, Gawain 1 )

Nang isilang ka sa mundong ito

Laking tuwa ng magulang mo
At ang kamay nila
Ang iyong ilaw

At ang nanay at tatay mo'y

Di malaman ang gagawin
Minamasdan
Pati pagtulog mo

11
 Mga tanong:
1. Ano ang pamagat ng awitin?
2. Sino-sino ang mga binanggit sa awitin?
3. Maaari mo bang ilarawan ang mga pangyayari sa awiting
binasa?
4. Anong mensahe o aral ang nais iparating ng awiting ito?

Suriin
Mabisang pagbabasa ang kasanayan na dapat mong mahasa upang
matukoy ang mga mahahalagang pangyayari sa nabasang sanaysay,
kuwento o balita.
Ituon ang iyong buong atensyon sa pagbabasa sa mga sanaysay sa
modyul na ito. Bago iyan, mahalagang malaman mo muna ang kahulugan ng
mga salitang maaaring pamilyar o di-pamilyar sa iyo na nasa mga seleksiyon
na iyong babasahin.

Gawain 2: Paglinang ng Talasalitaan

Hanapin ang kasalungat ng mga salitang nasa Hanay A sa Hanay B at

pagkonektahin ang mga ito. (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 3, Leksiyon 3,
Gawain 2 )

Hanay A Hanay B

mahinang resistensya hindi kapuri-puri

nagsikap limitado

kumurap-kurap hindi gusto

paghihimagsik malakas

dakila nanatiling nakabuka

mahilig hindi umaabuso

ibagsak nagpabaya

malawakan pagsang-ayon

pagmamalabis itaguyod

12
Gawain 3: Basahin nang mabuti ang sanaysay at sagutin ang mga sumusunod na
katanungan. (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 3, Leksiyon 3, Gawain 3 )

Si Mikrobyo Sipon

Malakas ako. Kaya kong pagkasakitin ang

sinuman. Nagsisimula ako sa ilong at lalamunan.
Sa bandang huli, maaari rin akong bumaba sa
baga. Dala-dala ko ang impeksyon na
magpapasakit ng lalamunan. Tonsilitis daw ang
tawag dito. Maaaring mauwi ito sa pulmonya kapag
bumaba ang impeksyon sa baga. Madali akong
pumasok sa katawan ng biktima, lalagnatin at
manghihina. May sipon na siya at madali siyang
makahahawa sa iba maging bata man o matanda.
Higit na malubha ang sipon sa mga batang paslit.
Kaya kayong mga bata, mag-ingat kayo sa akin.
Ako, si Mikrobyong Sipon.
Hi! Hi! Hi! Hi! Hi!
-LP in Filipino 5, 2012 p.1
Mga Tanong:

1. Saan nagsisimula ang sipon?

2. May mga sintomas ba ito? Ano-ano ang mga ito?
3. Sino-sino ang maaaring dapuan nito? Bakit?
4. Mayroon bang paraan upang maiwasan ito?

Napakahalaga sa ating pang-araw-araw na pamumuhay ang wastong

pagbabasa o pakikinig upang magkaroon ng kaalaman o makakuha ng
bagong impormasyon.
Ang fishbone diagram at ang spider web ay ilan lamang sa mga
graphic organizer na mainam gamitin sa pagtatala ng mga mahahalagang
impormasyon sa nabasang ulat o sanaysay.

Mga Dapat Isaalang-alang sa Mabisang Pagbasa

 Dapat nasa kondisyon ang mga paningin at kalusugan.

 Umiwas sa mga maingay na lugar para hindi masira ang
konsentrasyon.
 Sikaping pumili ng komportableng upuan.
 Kailangang may tiyak na layunin sa pagbabasa.
 Mahalaga din ang saloobin upang maging mabisa at kawili-wili.
 Malaking tulong din ang malawak na talasalitaan.
 Kailangan ding maabot ang talinghaga sa pagitan ng mga salita
o pangungusap.
 Mahalaga rin ang lubos sa kaalaman sa mga bantas.

13
Gawain 4: Subukin mong ibigay ang mga mahahalagang detalye sa sanaysay na “Si
Mikrobyong Sipon” gamit ang fishbone. (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 3,
Gawain 4 )

Mga Detalye
Mga Detalye

Pamagat

Mga Detalye

Pagyamanin
Basahin nang mabuti ang sanaysay tungkol kay Andres Bonifacio.

Si Andres Bonifacio ay masikap at

matalinong mag-aaral. Nagsikap siyang matutong
bumasa at sumulat.Tinulungan niya ang kanyang
sarili sa pamamagitan ng pagbabasa ng mga
lathalaing sinulat ng ating manunulat na Pilipino.
Mahilig siyang magbasa ng mga aklat ni Dr. Jose
Rizal, mga aklat tungkol sa digmaan at batas.
Pagkatapos ng kanyang gawain sa maghapon,
saka siya magbabasang mag-isa. Inaabot siya ng
hatinggabi sa pag-aaral na ang tanging tanglaw
ay kumukurap-kurap na ilawang langis.
Bunga ng pang-aalipin, pang-aabuso at
pagmamalabis ng mga Kastila sa mga Pilipino,
itinatag ni Andres Bonifacio ang samahang
Katipunan na ang layunin ay ibagsak ang
pamahalaan ng Kastila.
Noong ika-23 ng Agosto 1896,
nagtipon-tipon ang mga Katipunero sa Pugad
Lawin, isang liblib na baryo sa Caloocan.
Noon nila sinimulan ang balak nilang
paghihimagsik. Pinunit ng lahat ng dumalo ang commons.wikipedia.org
kanilang sedula bilang tanda ng paglaban sa
pamahalaan ng Kastila.
Kahit kulang ang armas at kaalamang pangmilitar ay naitaguyod niya ang
malawakang paghihimagsik ng mga Katepunero labas sa lakas ng mga Kastila. Tiniis
nila ang gutom at pagod. Sa dilim ng gabi sila nagpupulong o naglalakbay. Siya ay
tinawag na Ama ng Katipunan dahil sa dakilang nagawa niya sa bayan.

-LP in Filipino 5, 2012 p.2

14
 Gawain 5: Ibigay ang mahahalagang impormasyon tungkol kay Andres
Bonifacio gamit ang spider web. (Sagutin ito sa inilaang Worksheet bilang 3,
Gawain 5)

Andres Bonifacio

Isaisip

TANDAAN

Upang maging mabisa ang pagbabasa, kinakailangan ang buong

atensyon ay nasa binabasa at higit sa lahat itala ang mahahalagang
detalye o impormasyong nakapaloob sa nabasang sanaysay, balita o
artikulo. Magiging adali ito kung gagamitin ng fishbone diagram at spider
web.

Isa sa mga paraan upang mabigyan mo ng kahulugan ang mga

pamilyar o di-pamilyar na salita ay sa pamamagitan ng pag-iisip sa
kasalungat nito. Madaling malaman ang kasalungat ng isang salita sa
pamamagitan ng pagpansin kung paano ito ginamit sa pangungusap.

15
 Tayahin

A. Hanapin at bilugan ang titik ng kasalungat na salita sa magkasingkahulugang

salita na may salungguhit sa pangungusap. (Sagutin ito sa inilaang
Worksheet bilang 3, Leksiyon 3, Tayahin )

1. Kailangan ang determinasyon at pagsusumikap sa buhay.

a. sipag b. tiyaga c. katamaran d. pagpupursigi

2. Mabuting linangin at pagyamanin ang talino ng mga mag-aaral.

a. tamnam b. pabayaan c. paunlarin d. payabungin

3. Dapat mong makamit at makuha ang iyong pangarap sa buhay.

a. mapabayaan b. marating c. maranasan d. maabot

4. Hindi mabilisan at madaliang nagaganap ang mga nais mong mangyari sa

buhay.

a. agad-agad b. matagalan c. kagyat d. dagli

5. Nagkakaalitan at nagkakagalit minsan ang mga nagmamahalan sa tahanan.

a. nagkakasundo b. nagkakaaway c. nakakasira d. nagkakababag

B. Basahin nang mabuti ang sanaysay at ibigay ang mga pangyayri sa

pamamagitan ng pagsagot sa fishbone diagram. (Gawin ito sa inilaang
Worksheet bilang 3, Leksiyon 3, Tayahin B )

Pag-iyak, Nakatutulong sa Kalusugan

Sa isang pag-aaral, pinatunayan na nakakabuti ang pag-iyak sa kalusugan

ng tao. Ayon kay Dr. William Frey, director ng Psychiatry Research Laboratories ng
St. Paul, Minnesota, ang mga lalaki at babae ay nakararamdam ng pagbuti ng
katawan matapos umiyak. Samantalang ang mga bata na hindi makaiyak ay higit na
nakararanas ng kabiguan kahit sa maliit na problema. Sila ay pinapawisan,
naglalaway, at nagkakaroon ng galis sa balat.
Napatunayan din sa pag-aaral na ang mga babae ay-Landas
limang ulit na
sa Wika higitp.6
6, 1999 na
madalas ang pag-iyak kaysa mga lalaki. Ang pag-iyak na ito ay nagaganap sa
pagitan ng ikapito at ikasampu ng gabi. Maituturing na ito ang mga oras na
nagaganap ang di-pagkakaunawaan sa pamilya at nakararamdam ng kalungkutan
ang karamihan.

16
 Susi sa Pagwawasto

LEKSIYON 1
TUKLASIN
Gawain 1

1. mainit
2. malinis
3. mabaho
4. mapayapa
5. magalang
Gawain 2

basa dami lusog

taas hinog tangos
iyak puso
tanaw pula

SURIIN

A. Kwento: Ang Bakuran ni Alvy

1. Ang matalik na kaibigan ng nagsasalaysay ay si Alvy.

2. Si Alvy ay nakatira sa Montalban.
3. Ang mga punongkahoy na makikita sa bakuran nina Alvy ay manga, niyog, bayabas,
kaimito, abokado, sampalok, suha, at santol.
4. Inaalagaan ng Tatay at kapatid ni Alvy ang mga punongkahoy sa pamamagitan ng
pagpapa-usok nito at pagbubomba ng gamot upang lumayo sa mga mapanirang
kulisap.
5. Ang mga pang-uring makikita sa kwento ay matalik, masikip, magulo, tuwang-tuwa,
katamtaman, mahabang-mahaba, kalahati, punung-puno, maluwang, dalawa, hitik,
matatayog, malalaki, makapal, matamis, iisang, mapanirang, malalim, marami, at
hinog.
6. (Ipakita mo sa iyong guro ang isinulat mong mga tala. Siya ang magwawasto nito.)

B. Gawain 3
Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang magwawasto nito.

PAGYAMANIN - Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang
magwawasto nito.

TAYAHIN- Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang
magwawasto nito.

17
LEKSIYON 2

TUKLASIN
1. b
2. c
3. d
4. d
5. c

SURIIN
1. Isinulat ang talaarawan sa buwan ng Mayo.
2. Ipinagdiriwang ng sumalat nito ang kanyang kaarawan.
3. Ang mga handa niya ay pancit, puto at spaghetti.
4. Pumunta siya ng mall para bumili ng notebook, belt at manuod ng sine.
5. Nakabili siya ng mga bagong gamit sa pamamagitan ng perang ibinigay ng kanyang
nanay.
6. Dalawang beses siyang nagdiriwang ng kaarawan dahil dumating ang kanyang mga
pinsan mula Nueva Ecija.

PAGYAMANIN
A.
1. Isinulat ang talaarawan sa araw ng Sabado at Linggo.
2. Dadalawin nila ang kanyang Lola.
3. Pumunta sila sa simbahan.
4. Inihanda niya ang kanyang mga gamit dahil may pasok kinabukasan.

B.
1. Mayroong pagdiriwang ng pista sa kanilang probinsiya.
2. Nainis siya sa bus na kanilang sinakyan dahil hindi ito aircon at mabagal ang takbo.
3. Ang ginawa nila sa araw ng pista ay nagsimba, nag-asikaso sa mga bisita at nagkaroon
ng prusisyon.

TAYAHIN
1. Isinulat ni Karen ang talaarawan noong ika-5 ng Enero 2020.
2. Bago pumasok sa paaralan si Karen, siya ay nagbihis ng maayos, nagsuklay ng buhok,
kumain at nagsipilyo ng ngipin.
3. Uminom siya ng gamot dahil biglang sumakit ang kanyang ngipin.
4. Nananghalian sila sa kalenderya ni Aling Nena.
5. Bumalik agad sila sa silid-aralan dahil mag-aaral sila para sa kanilng pagsubok o
pagsasanay.

18
LEKSIYON 3

TUKLASIN

Gawain 1
1. Ang pamagat ng awit ay “Anak”.
2. Ang mga binaggit sa awitin ay sina tatay at nanay.
3. (Maaaring magkaiba ang kasagutan.)
4. (Maaaring magkaiba ang kasagutan.)

SURIIN

Gawain 2
mahina- malakas
nagsikap- nagpabaya
kumurap-kurap –nanatiling nakabuka
paghihimagsik – pagsang-ayon
dakila –hindi kapuri-puri
mahilig –walang gusto
ibagsak- itaguyod
malawakan –limitado
pagmamalabis – hindi inaabuso

Gawain 3
1. Nagsimula ang sipon sa ilong at lalamunan.
2. Ang mga sintomas ng sipon ay pagsakit ng lalamunan, pulmonya, lagnat at panghihina.
3. Maaaring madapuan ng sipon ang mga bata at matanda.
4. Maging maingat upangmaiwasan ang sipon.

Gawain 4 - Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang
magwawasto nito.

PAGYAMANIN

Gawain 5 - Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang
magwawasto nito.

TAYAHIN

A.
1. c
2. b
3. a
4. b
5. a

B. Ipakita mo sa iyong guro ang iyong mga sagot. Siya ang

magwawasto nito.

19
Apendiks
WORKSHEET Blg. 1
Leksiyon 1
Wastong Paggamit ng Pang-uri

Layunin: Nagagamit nang wasto ang pang-uri sa paglalarawan sa iba’t ibang

sitwasyon. (F6OL-IIa-e-4)
Pangalan: Iskor:
Paaralan: Petsa:

TUKLASIN

Gawain 1: Bilugan ang salitang naglalarawan sa bawat pangungusap.

1. Mainit ang kape sa tasa.

2. Pumasok kami sa malinis na silid.
3. Mabaho ang bulaklak na pinitas niya.
4. Ang tirahan ng mga hayop sa kagubatan ay mapayapa.
5. Siya ay magalang habang nakikipag-usap sa mga nakakatanda sa kanya.

Gawain 2: Tukuyin ang mga salitang-ugat sa mga salita sa loob ng kahon.

nabasa mataas umiyak

marami hinog
taos-puso malusog pula
matangos abot-tanaw

1. 6.
2. 7.
3. 8.
4. 9.
5. 10.
SURIIN

Panuto: Basahin nang mabuti ang salaysay at sagutin ang mga sumusunod na
tanong.

Ang Bakuran ni Alvy

Noong Linggo ay buong araw ako sa tahanan ng aking matalik na

kaibigang si Alvy. Sila ay sa Montalban nakatira. Palibhasa’y sa masikip na lugar sa
magulong lungsod ako tumitira, Ako’y talagang tuwang-tuwa sa pook nilang
mag-anak.
 Katamtaman ang laki ng kanilang bahay ngunit ang bakuran ay
mahabangmahaba. Kalahating ektarya raw iyon. Punong-puno ng mga
punongkahoy ang maluwag na duluhan. Dalawang punong mangga ang hitik sa
bunga. Sa gilid ay may matatayog na puno ng niyog. Iba’t ibang puno ang naroon
tulad ng bayabas, kaimito, abokado, sampalok at suha. Espesyal ang bunga ng
santol-Bangkok. Malalaki ang bunga at ang lamukot ay makapal at matamis.
Inaalagaang mabuti ng tatay20ni Alvy at ng iisang kapatid na lalaki ang
mga punongkahoy. Pinauusukan daw nila ang mga iyon at binubomba ng gamot
upang lumayo ang mga mapanirang kulisap. Sapat din sila sa tubig na galing sa
malalim nilang balon. Sa aking palagay ay marami silang kinikita sa mga
bungangkahoy mula sa sariling bakuran. Masaya ako nang umuwi. Marami akong
dalang hinog na prutas.

1. Sino ang matalik na kaibigan ng nagsasalaysay?

________________________________________________________________
2. Saan nakatira si Alvy?
________________________________________________________________
3. Ano-anong mga punongkahoy ang makikita sa bakuran nina Alvy?
________________________________________________________________
4. Paano inaalagaan ng tatay at nag-iisang kapatid na lalaki ni Alvy ang mga
punongkahoy?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
5. Ano-anong mga pang-uri ang nakita mo sa kwento?
________________________________________________________________
________________________________________________________________

6. Magtala ng limang pang-uri na ginamit sa kuwento at gamitin sa pangungusap

ang bawat isa. (Gamitin ang puwang sa ibaba)

1. a.Pang-uri: ___________________
b.Pangungusap:_________________________________________________
2. a.Pang-uri: ___________________
b.Pangungusap:_________________________________________________
3. a.Pang-uri:____________________
b.Pangungusap:_________________________________________________
4. a.Pang-uri:____________________
b.Pangungusap:_________________________________________________
5. a.Pang-uri:____________________
b.Pangungusap:________________________________________________

21
Gawain 3. Ilarawan ang sitwasyon sa larawan gamit ang mga angkop
na pang-uri.
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________

PAGYAMANIN
Gawain 4: Sumulat ng isang talata gamit ang wastong pang-uri sa paglalarawan
ng sitwasyon sa mga larawan na nasa ibaba.

1.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

2.

________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

22
 Gawain 5: Gamitin ang sumusunod na pang-uri sa paglalarawan ng maaliwalas
at magandang paligid.

1. malawak
2. mabangong-mabango
3. sariwa
4. maganda
5. abot-tanaw

1. ___________________________________________________________
2. ___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
5. ___________________________________________________________

TAYAHIN

Panuto: Sumulat ng isang talata na gumagamit ng angkop na pang-uri tungkol sa

“Kapistahan sa Barangay.”

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

23
 WORKSHEET Blg. 2
Leksiyon 2
Pagsagot sa Tanong Tungkol sa Binasang Talaarawan

Layunin: Nasasagot ang mga tanong tungkol sa binasang talaarawan.

Pangalan: Iskor:
Paaralan: Petsa:

TUKLASIN

Panuto: Bilugan ang tamang titik ng salitang bubuo sa pangungusap.

1. Ang talaarawan ay galing sa salitang tala at araw, ang pinaikling salita ng

pagtatala ng mga pangyayari .
a. kapag may araw
b. araw-araw
c. lingguhan
d. buwanan

2. Sa pagsulat ng talaarawan ay mahalagang mapagsunud-sunod ang mga

.
a. tauhan
b. tagpuan
c. pangyayari
d. usapan

3. Sa bawat pagsulat ng mga pangyayari ay mahalaga ang pagtatala ng

.
a. bagay
b. kulay
c. pangalan
d. petsa

4. Ang mga pangyayaring isinusulat sa talaarawan ay dapat na maging

.
a. pamalagian
b. pansamantala
c. di kapani-paniwala
d. makatotohanan

5. Personal ang talaarawan kaya .

a. dapat ipabasa sa iba
b. ilihim sa iba
c. huwag ipabasa sa iba
d. sa gabi lang sulatan

24
SURIIN

Panuto: Basahin ang talaarawan at sagutin ang mga katanungan.

Mayo 25 – Lunes

Birthday ko. Maaga akong nagsimba. Naghanda si nanay ng pansit,

puto at spaghetti kaya inimbita ko ang ilan sa aking mga kaklase. Binigyan ako
ni nanay ng P500 kaya nagpunta ako sa mall. Ibinili ko ng notbook iyong P180,
ng belt iyong P 150 at nanood ako ng sine. Idinagdag ko sa baon ko iyong
natirang pera.

Mayo 26 – Martes

Parang dalawang beses kong sinelebreyt ang bertdey ko. Kasi, nagluto
uli si nanay ng pansit at spaghetti. Nagpaluto rin siya ng puto. Dumating kasi
ang mga pinsan ko mula sa Nueva Ecija.

Mga Tanong:
1. Anong buwan isinulat ang talaarawan?
______________________________________________________________
2. Ano ang ipinagdiriwang ng sumulat nito?
______________________________________________________________
3. Ano-ano ang kanyang handa?
______________________________________________________________
4. Bakit siya nagpunta sa mall?
______________________________________________________________
5. Paano niya nabili ang kaniyang mga bagong gamit?
______________________________________________________________
6. Bakit dalawang beses siyang nag-birthday?
______________________________________________________________

PAGYAMANIN

Panuto: Basahin ang talaarawan at sagutin ang mga tanong.

Agosto 12 – Sabado

Tanghali na akong gumising dahil alam kong walang pasok. Pagkaalmusal ko ay

nagdilig na ako ng halaman. Naglinis din ako ng bahay at inayos ang mga kasangkapan
sa kusina na dapat linisin. Naghanda na akong magbihis dahil dadalawin namin ni Inay si
Lola na matagal-tagal na naming hindi nabibisita. Parang “reunion” ng pamilya ang
nangyari sapagkat halos lahat ng anak at apo ni Lola ay naroroon.

Agosto 13 – Linggo

Maaga pa lamang ay nagtungo na kami ng aking mga kapatid at magulang sa

simbahan upang magbigay-puri sa Panginoon. Namasyal kaming mag-anak hanggang
hapon. Pagdating ng bahay, inihanda ko na ang mga dapat kong dalhin sa paaralan
kinabukasan. Biglang dumating ang isa kong kamag-aral upang maghiram ng aklat sa
Filipino.

25
Mga Tanong:

1. Ano-anong araw isinulat ang talaarawan?

______________________________________________________________
2. Sino ang kanilang dadalawin?
______________________________________________________________
3. Saan sila nagtungo sa Linggo?
______________________________________________________________
4. Bakit siya naghanda ng kanyang mga gamit?
______________________________________________________________

______________________________________________________________

Panuto: Basahin ang talaarawan at sagutin ang mga tanong tungkol dito.

Setyembre 8

Bukas pa ang pista sa Sto Cristo pero ngayon pa lang ay pupunta na kami
sa probinsya. Tanghali na nang makasakay kami ng bus. Nainis ako kasi hindi
aircon bus ang sinakyan namin. Ang bagal pa ng biyahe. Mag-aala-singko na ng
hapon nang dumating kami sa 13 Sto Cristo. Abala sa pagluluto ang mga kamag-
anak namin.

Setyembre 9

Araw ng kapistahan ni Sto. Cristo. Maaga kaming nagsimba. Maraming

naging bisita kaya pati ako napagod sa pag- aasikaso. Gabi na nang magdaos ng
prusisyon.

Setyembre 10

Tanghali na kami umuwi. Sa sobrang pagod ay nakatulog ako sa bus.

Mga tanong:

1. Anong pagdiriwang mayroon sa kanilang probinsya?

___________________________________________________________
2. Bakit siya nainis sa kanilang sinakyan na bus?
___________________________________________________________

___________________________________________________________

3. Anong ang kanilang ginawa sa araw ng pista?

___________________________________________________________

___________________________________________________________

26
TAYAHIN

Panuto: Basahin ng mabuti ang talaarawan at sagutin ang mga tanong.

Enero 5, 2020

Mahal kong Talaarawan,

Maganda at maayos naman ang aking umaga ngayon dahil maaga akong nagpunta sa
paaralan. Pero bago ako pumasok sa paaralan, naligo muna ako, nagbihis ng maayos,
nagsuklay ng buhok, kumain at nagsisipilyo ng ngipin. Pagkatapos kong magsipilyo ng ngipin
ay hinatid ako ng papa ko sa paaralan. Pagdating ko sa paaralan ay bigla nalang sumakit ang
aking ngipin. Kaya uminom agad ako ng gamot upang mawala agad ang sakit.
Sa tanghalian naman ay masaya kaming nagkainan sa karenderya ni Aling Nena at
pagkatapos ng kainan namin ay dumiretso agad kami sa silid-aralan namin. Nag-aaral din ako
sa paksa namin sa Filipino dahil magkakaroon kami ng pagsubok o pagsasanay. At iyan ang
mga ginagawa ko sa araw na ito.
Nagmamahal,
Karen

Mga tanong:

1. Anong petsa isinulat ni Karen ang talaarawan?

______________________________________________________________
2. Ano-ano ang ginawa ni Karen bago pumasok sa paaralan?
______________________________________________________________
3. Bakit siya uminom ng gamot?
______________________________________________________________
4. Saan sila nananghalian?
______________________________________________________________
5. Bakit bumalik agad sa silid-aralan si Karen at ang kanyang mga kaklase?
______________________________________________________________

______________________________________________________________

27
 WORKSHEET 3
Leksiyon 3
Pagtukoy sa Mahahalagang Pangyayari sa Nabasang Sanaysay

Layunin:
a. Natutukoy ang mahahalagang pangyayari sa nabasang sanaysay.
(F6PN-IId-18)
b. Naibibigay ang kahulugan ng pamilyar at di-pamilyar na salita sa
pamamagitan ng kasalungat. (F6-IIe-h-1.8)

Pangalan: Iskor:
Paaralan: Petsa:

TUKLASIN

Gawain 1: Basahin ang unang dalawang saknong sa awiting “Anak” at sagutan ang
mga tanong.
Nang isilang ka sa mundong ito
Laking tuwa ng magulang mo
At ang kamay nila
Ang iyong ilaw

At ang nanay at tatay mo’y

Di malaman ang gagawin
Minamasdan
Pati pagtulog mo
Mga tanong:

1. Ano ang pamagat ng awit?

_____________________________________________________________
2. Sino-sino ang mga binanggit sa awitin?
_____________________________________________________________
3. Maaari mo bang ilarawan ang mga pangyayari sa awiting ito?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
4. Ano ang mensahe o aral ang nais iparating ng awiting ito?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

28
SURIIN
Gawain 2: Hanapin ang kasalungat ng mga salitang nasa Hanay A sa Hanay B at
pagkonektahin ang mga ito.

Hanay A Hanay B
mahinang resistensya hindi kapuri-puri

nagsikap hindi kalat na kalat

kumurap-kurap hindi gusto

paghihimagsik malakas at malusog

dakila nanlilisik

mahilig sundin

ibagsak nagpabaya

malawakan pagsang-ayon

pagmamalabis pag-aalaga

Gawain 3: Basahin nang mabuti ang sanaysay at sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.

Si Mikrobyo Sipon

Malakas ako. Kaya kong pagkasakitin ang sinuman. Nagsisimul ako sa

ilong at lalamunan. Sa bandang huli, maaari rin akong bumaba sab aga.
Dala-dala ko ang impeksyon na magpapasakit ng lalamunan. Tonsilitis daw
ang tawag ditto. Maaaring mauwi ito sa pulmonya kapag bumaba ang
impeksyon sab aga. Madali akong pumasok sa katawan ng biktima, lalagnatin
at manghihina. May sipin na siya at madali siyang makahahawa sa iba
maging bata man o matanda. Higit na malubha ang sipin sa mga batang
paslit. Kaya kayong mga bata, mag-ingat kayo sa akin. Ako, si Mikrobyong
Sipon.
Hi! Hi! Hi! Hi! Hi!

Mga Tanong:

1. Saan nagsisimula ang sipon?

___________________________________________________________
___________________________________________________________

29
 2. May mga sintomas ba ito? Ano-ano ang mga ito?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
3. Sino-sino ang maaaring dapuan nito? Bakit?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
4. Mayroon bang paraan upang maiwasan ito?
___________________________________________________________
___________________________________________________________

Gawain 4: Ibigay ang mahahalagang detalye sa sanaysay na si “Mikrobyong Sipon”

gamit ang fishbone.

Mga Detalye
Mga Detalye

Pamagat

Mga Detalye

PAGYAMANIN
Basahin nang mabuti ang sanaysay para sa Gawain 5.

Si Andres Bonifacio ay masikap at matalinong mag-aaral. Nagsikap siyang

matutong bumasa at sumulat. Tinulungan niya ang kanyang sarili sa pamamagitan ng
pagbabasa ng mga lathalaing sinulat ng ating manunulat na Pilipino. Mahilig siyang
magbasa ng mga aklat ni Dr. Jose Rizal, mga aklat tungkol sa digmaan at batas.
Pagkatapos ng kanyang gawain sa maghapon, saka siya magbabasang mag-isa.
Inaabot siya ng hatinggabi sa pag-aaral na ang tanging tanglaw ay kumukurap-kurap na
ilawang langis.
Bunga ng pang-aalipin, pang-aabuso at pagmamalabis ng mga Kastila sa mga
Pilipino, itinatag ni Andres Bonifacio ang samahang Katipunan na ang layunin ay
ibagsak ang pamahalaan ng Kastila.
Noong ika-23 ng Agosto 1896, nagtipon-tipon ang mga Katipunero sa Pugad
Lawin, isang liblib na baryo sa Caloocan. Noon nila sinimulan ang balak nilang
paghihimagsik. Pinunit ng lahat ng dumalo ang kanilang sedula bilang tanda ng
paglaban sa pamahalaan ng Kastila.
Kahit kulang ang armas at kaalamang pangmilitar ay naitaguyod niya ang
malawakang paghihimagsik ng mga Katepunero laban sa lakas ng mga Kastila. Tiniis
nila ang gutom at pagod. Sa dilim ng gabi sila nagpupulong o naglalakbay. Siya ay
tinawag na Ama ng Katipunan dahil sa dakilang nagawa niya sa bayan.

30
 Gawain 5: Ibigay ang mahahalagang impormasyon tungkol kay Andres
Bonifacio gamit ang spider web.

Andres Bonifacio

TAYAHIN

A. Hanapin at bilugan ang titik ng kasalungat na salita ng magkasingkahulugang

salita na may salungguhit sa pangungusap.

1. Kailangan ang determinasyon at pagsusumikap sa buhay.

b. sipag b. tiyaga c. katamaran d. pagpupursigi

2. Mabuting linangin at pagyamanin ang talion ng mga mag-aaral.

b. tamnam b. pabayaan c. paunlarin d. payabungin

3. Dapat mong makamit at makuha ang iyong pangarap sa buhay.

b. mapabayaan b. marating c. maranasan d. maabot

4. Hindi mabilisan at madaliang nagaganap ang mga nais mong mangyari sa

buhay.
b. agad-agad b. matagalan c. kagyat d. dagli

5. Nagkakaalitan at nagkakagalit minsan ang mga nagmamahalan sa tahanan.

b. nagkakasundo b. nagkakaaway c. nakakasira d. nagkakababag

31
 B. Basahin nang mabuti ang sanaysay at ibigay ang mga pangyayri sa
pamamagitan ng pagsagot sa fishbone diagram

Pag-iyak, Nakatutulong sa Kalusugan

Sa isang pag-aaral, pinatunayan na nakakabuti ang pag-iyak sa kalusugan

ng tao. Ayon kay Dr. William Frey, director ng Psychiatry Research Laboratories ng
St. Paul, Minnesota, ang mga lalaki at babae ay nakararamdam ng pagbuti ng
katawan matapos umiyak. Samantalang ang mga bat ana hindi makaiyak ay higit na
nakararanas ng kabiguan kahit sa maliit na problema. Sila ay pinapawisan,
naglalaway, at nagkakaroon ng galis sa balat.
Napatunayan din sa pag-aaral na ang mga babae ay limang ulit na higit na
madalas ang pag-iyak kaysa mga lalaki. Ang pag-iyak na ito ay nagaganap sa
pagitan ng ikapito at ikasampu ng gabi. Maituturing na ito ang mga oras na
nagaganap ang di-pagkakaunawaan sa pamilya at nakararamdam ng kalungkutan
ang karamihan.

32
Sanggunian

Hiyas sa Wika 6, pp. 123-126

LP in Filipino 6, p.200

LP in Filipino 5, 2012 p.1 & 2

Landas sa Wika 6, 1999 p.6

Sining sa Wika 6, pahina 126-127

http://ladybegood.net/diaries/full/Toner_Diary1.jpg

https://kapitolyohs.files.wordpress.com/2011/09/modyul-20.pdf

https://lrmds.deped.gov.ph/detail/14832

33
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Kagawaran ng Edukasyon – Dibisyon ng Tangub
Anecito Siete St., Mantic, Tangub City
Telefax: (008) 395 3372
Email Address: www.depedtangub.net