Module Code: PASAY-AP6-Q4-W1-D1

Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________

Pangalan ng Guro: _________________________

DEPARTMENT OF EDUCATION - NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY
MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN 6
Ikaapat na Markahan / Unang Linggo / Unang Araw

MELC: Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar.

Layunin: Naiisa-isa ang mga pangyayari na nagbigay daaan sa
pagtatakda ng Batas Militar

ALAMIN NATIN

Ipinahayag ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos noong Setyembre 21, 1972 na ang
Pilipinas ay nasa ilalim ng Batas Miltar upang mapanatili ang kaligtasan sa bansa at mamamayan
nito. . Ano nga ba ang kahulugan ng batas militar? Bakit at paano nga ba nagkaroon ng batas militar?

Ang Batas Militar ay isang marahas na paraan o hakbang na maaaring isagawa ng

pamahalaan upang maiwasan ang mga panganib katulad ng rebelyon, paghihimagsik, paglusob, at
kaguluhan. Ang mga sumusunod ay mga pangyayaring nagbigay daan sa pagtatakda ng Batas
Militar sa Pilipinas.

1. PAGSILANG NG MGA MAKAKALIWANG PANGKAT – Sila ang mga pangkat o samahang

naghahangad ng mga pagbabago sa pamahalaan sa pamamagitan ng marahas na pamamaraan.

a. New People’s Army (NPA) – Itinatag ang samahang ito noong 1969. Ito ay binubuo ng
mga magsasakang nakipaglaban dahil sa hindi kanais-nais na gawain ng mga may-ari ng lupang
kanilang sinasaka. Ang kilusang ito ay lumaganap hanggang sa Mindanao.

b. Communist Party of the Philippines (CPP) – Itinatag noong 1968 ni Jose Maria Sison,
dating propesor sa Unibersidad ng Pilipinas. Ang kanilang layunin ay katulad sa ideolohiya ni Mao
Tse Tung, ang pinuno ng komunistang Tsina. Dahas ang kanilang gamit sapagkat naniniwala silang
ang pag-aaklas na lamang ang natitirang solusyon upang makamit ang hinahangad na pagbabago
at kaunlaran ng bansa.

c. Moro National Liberation Front (MNLF) – Marso 18, 1968 nang itinatag ito ni Nur Misuari.
Siya ay isa ring propesor sa Unibersidad ng Pilipinas. Nais nang grupo ng mga Muslim na ito ang
magtatag ng hiwalay na pamahalaan. Tinawag nila itong Republika ng Bangsamoro. Dahil sa di
umano’y pagpapabaya ng pamahalaan sa kanilang kaunlaran kung kaya’t nag-aklas ang grupong
ito.

Page 1 of 25
 Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________

Pangalan ng Guro: _________________________

Nagsimula silang manalakay noong 1971 partikular sa mga pamayanang Kristiyano sa Mindanao. Ito
ay sa kadahilanang pang-aagaw ng mga ito sa kanilang mga lupang ancestral o minanang lupain.
Ang pagkilos na ito ay nagdulot ng panganib sa katatagan ng pamahalaan at pangamba sa buhay ng
mga mamamayan.

2. PAGLUBHA NG SULIRANIN SA KATAHIMIKAN AT KAAYUSAN

Naging madalas ang pagrarali at demonstrasyon ng mga estudyante mula sa Unibersidad ng
Pilipinas, Pamantasang Normal ng Pilipinas (PNU), Philippine College of Commerce, at marami pang
iba. Ito ay bunga ng kawalan ng tiwala sa pamahalaan. Maging ang mga manggagawa ay nakiisa rin
sa mga pagwewelga na humantong sa madugong labanan ng mga raliyista at pulis Sunod-sunod ang
naging rali, demonstrasyon at pag-aalsa laban sa pamahalaan. Naglunsad ng malaking rali ang
National Union of Students of the Philippines sa harap ng gusali ng Kongreso noong Enero 26, 1970.
Hiniling ng mga estudyante at mga guro ang pagkakaroon ng kumbensiyon para sa Saligang Batas
(Constitutional Convention). Sinundan ito ng isa pang rali noong Enero 30, 1970 na higit na magulo
at sanhi ng pagkamatay ng apat na raliyista. Ito ay naganap sa tulay ng Mendiola. Nagkaroon din ng
pagkilos laban sa pamahalaan sa mga lungsod ng Maynila, Cebu, at Davao.

3. PAGBOMBA SA PLAZA MIRANDA – Agosto 21, 1971 ginanap ang pagpapahayag ng mga
kandidato ng Partido Liberal sa Plaza Miranda Quiapo, Maynila. Sa kalagitnaan ng pagtitipong iyon ay
may sumabog na granada sa entablado na kinaroroonann ng mga kandidato. Maraming tao ang
nadamay, nasugatan at ikinasawi ng ilang Pilipino. Itinuro sa New People’s Army (NPA) ang naganap
na pangyayari subalit hanggang ngayon ay hindi pa rin ito napatutunayan.

4. PAGSUSPINDE SA PRIBELEHIYO NG WRIT OF HABEAS CORPUS – Dahil sa kaliwa’t kanang

kaguluhan ay nagdesisyon si Pangulong Marcos na ipahayag ang Proklamasyon Blg. 889. Ito ay ang
pagsususpindi o pumigil sa karapatan o pribelihiyo sa writ of habeas corpus. Ang writ of habeas
corpus ang nagbibigay ng karapatan sa mga mamayang sumailalim sa tamang proseso ng paglilitis.
Bawat mamayan ay may karapatang mabasa muna ang warrant of arrest bago siya dakpin, hulihin o
litisin. Ang pribilehiyong ito ay nangangalaga sa mga mamamayan upang hindi sila makulong nang
labag sa batas. Sa pagsususpinde ng karapatang ito, dinakip ang mga aktibistang pinaghihinalaang
lider ng komunismo. Sila ay inakusahan na may layuning pabagsakin ang administrasyong Marcos.

Page 2 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Malinaw at klaro na ba sa iyo ang mga pangyayaring nagbigay daan sa pagtatakda ng

Batas Militar? Kung hindi pa ay maaari mong balikan ang nasa panimulang impormasyon upang
magbigay linaw sa iyo. Kung ikaw ay handa na, simulan na natin ang iyong pagsasanay.

PAGSASANAY 1
Kilalanin kung ano o sino ang tinutukoy sa mga sumusunod na pangungusap. Piliin sa
loob ng kahon ang tamang sagot at isulat ito sa patlang ng bawat bilang.
Batas Mlitar Agosto 21, 1971
Makakaliwang Pangkat Jose Maria Sison
Pagbomba sa Plaza Miranda Writ of habeas corpus
Pagsuspinde sa writ of habeas corpus Moro National Liberation Front
Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan New People’s Army

______________1.Sila ang mga grupo o samahang naghahangad ng pagbabago sa

pamahalaan sa pamamagitan ng marahas na pamamaraan

______________2. Binubuo ng mga Muslim ang pangkat na ito na itinatag ni Nur Misuari.

______________3. Ito ay marahas na hakbang ng isang pamahalaan upang maiwasan

ang mga kaguluhan, paglusob, at rebelyon na maaaring maganap.

______________4. Dahil nawala ang tiwala ng mga tao sa pamahalaan, naging madalas
ang rali at demonstrasyon ng mga estudyante at manggagawa. Ano ang naging bunga
nito sa mamamayan at bansa?

______________5. Maraming nasugatan at ikinasawi ng ilang mga Pilipino ang

insidenteng ito sa Quiapo, Maynila noong Agosto 21, 1971. Anong pangyayari ito?

______________6. Sa araw na ito naganap ang pagbomba sa Plaza Miranda na ikinasawi

ng ilang mga Pilipino.

______________7. Ang samahang ito ay binubuo ng mga magsasaka na nais

makipaglaban sa hindi kanais-nais na gawain ng mga may-ari ng lupang kanilang
sinasaka.

______________8. Itinatag niya ang samahang CPP noong 1968. Sino siya na dating
propesor sa Unibersidad ng Pilipinas?

______________9. Ito ang nagbibigay ng karapatan sa mamamayan na sumailalim sa

proseso ng paglilitis at maprotektahan laban sa di makatarungang pagdakip.

______________10. Sa pagsususpinde ng karapatang ito, dinakip ang mga aktibistang

pinaghihinalaang lider ng komunismo nang walang warrant of arrest. Anong pangyayari
ito?

Integrated the Development of the Following Learning Skills:

1. Critical Thinking 2. Character
a. analysis a. Working independently

Page 3 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 2

A. PANUTO: Kilalanin at isulat ang hinihingi ng bawat pahayag sa nakalaang

patlang.

________________________1. Sa araw na ito idineklara ni Marcos na ang buong Pilipinas ay

nasa ilalim na ng Batas Militar

________________________2.. Ito ang isinagawang hakbang ni Marcos upang maiwasan ang

nagbabantang panganib sa pamahalaan sanhi ng mga paghihimagsik at rebelyon sa bansa.

________________________3. Ito ang dahilan kung bakit isinagawa ng National Union of

Students of the Philippines ang malaking rali noong Enero 26, 1970 sa harapan ng gusali ng
Kongreso.

________________________4. Ito ay samahang binubuo ng mga Muslim na nagnanais na

magtatag ng hiwalay na pamahalaan sa Mindanao.

________________________5. Ang pribilehiyong ito ang nangangalaga sa mamamayan upang

hindi makulong nang hindi dumaraan sa tamang proseso ng paglilitis..

TANDAAN

 Maraming mga pangyayari sa Pilipinas ang nakapagdulot ng panganib

sa kaligtasan ng mga mamamayan at ng bansa dahilan kung bakit
pinasailalim ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Pilipinas sa
ilalim ng Batas Militar. Ilan sa mga ito ay ang sumusunod:
 Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat gaya ng:
 Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan
 Pagbomba sa Plaza Miranda
 Pagsuspindi sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus

Page 4 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PANUTO: Basahin ang pangungusap. Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay
wasto at MALI kung hindi.

________1. Si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagdeklara nang Batas Militar sa Pilipinas
noong Setyembre 21, 1972.

________2. Kahit sino ay maaaring magdeklara ng Batas Militar sa Pilipinas upang

maiwasan ang rebelyon at paghihimagsik laban sa pamahalaan.

________3. Ang pagsilang ng mga makakaliwang pangkat ang isa sa mga pangyayaring
nagbigay daan sa pagtatakda ng Batas Militar.

________4. Itinatag ni Jose Maria Sison ang Communist Party of the Philippines (CPP)
noong 1968.

________5. Ang MNLFay samahang binubuo ng mga Muslim na nagnanais na magtatag ng

hiwalay na pamahalaan sa Mindanao

_______6. Raliyista ang tawag sa mga taong nakikilahok sa mga pagwewelga at

demonstrasyon
.
_______7. Si Nur Misuari ay dating propesor ng Unibersidad ng Pilipinas na nagtatag ng New
People’s Army.

_______8. Tanging mga kandidato lamang ng Partido Liberal ang nasaktan sa pagsabog na
naganap sa Plaza Miranda noong Agosto 21, 1971.

_______9. Sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 889 ipinahayag ni Marcos ang

pagsususpindi ng karapatan o pribilehiyo sa writ of habeas corpus

______10.Ang writ of habeas corpus ay nagbibigay ng karapatan sa mamamayan na

sumasailalim sa tamang proseso ng paglilitis at maprotektahan laban sa di
makatarungang pag dakip.

Binabati kita! Iyong napagtagumpayan ang modyul na ito. Kung ikaw ay handa
na, maaari mo ng sagutan ang susunod na modyul.

Inihanda ni:

CRISELDA A. SANTOS
Jose Rizal Elementary School
Sanggunian:
Official Gazette f the Republic of the Philippines, Sunday Express
Baisa-Julian et al. Lakbay ng Lahing Pilipino 6, Phoenix Publishing House 2009, p.294

Page 5 of 25
 Module Code: PASAY-AP6-Q4-W1-D2
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

DEPARTMENT OF EDUCATION-NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN 6

Ikaapat na Markahan / Unang Linggo / Ikalawang Araw

MELC: Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar.

Layunin: Nakabubuo ng konklusyon ukol sa epekto ng Batas Militar sa
Politika

ALAMIN NATIN

Ang Proklamasyon Blg. 1081 o mas kilalang Batas Militar noong Setyembre 21, 1972 na
ipinatupad ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ay nagdulot ng malaking epekto sa usaping politikal.
Ang kapangyarihang mamahala sa panahong iyon ay nasa iisang tao lamang, kung kaya’t tinawag
itong pamahalaang diktaturyal. Nasa pangulo lamang ang kapangyarihang magdesisyon at
magtakda anumang naisin niya para sa bansa.

Nagkaroon ng referendum noong Enero 10-15, 1973. Pinagtibay rin ang Saligang Batas
ng 1973, Nagbago ang uri ng pamamahala sa bansa, mula pampanguluhan ito ay naging
parliamentaryo. Sa pamahalaang parliamentaryo ay may Pangulo at Punong Ministro. Ang gumanap
sa dalawang tungkulin na ito ay si Ferdinand E. Marcos. Nasa Batasang Pambansa ang
kapangyarihang lehislatibo o pambatasan sa ilalim ng pamamahala.

Nagkaroon ng espesyal na kapangyarihan ang pangulong makagawa at makakapagpatupad

ng mga batas. Ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng:

1. Kautusang Pampanguluhan (Presidential Decrees)

2. Kautusang Pangkalahatan (General Orders)

3. Liham – Pagpapatupad (Letter of Instruction)

Page 6 of 25
 Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Itinadhana ng Saligang Batas ng 1973 ang pagbuo ng isang natatanging hukuman na

ngayon ay kilala sa tawag na Sandiganbayan. Sakop nito ang mga kasong sibil at kriminal na
kinasasangkutan ng mga pinuno at kawani ng pamahalaan. Kaugnay nito, nilikha rin ang
Batasang Pambansa. Idinagdag sa Saligang Batas na ito ang isang artikulo ukol sa
pamahalaang lokal. Ito ang nagbigay-daan sa pagsasarili ng mga pamahalaang lokal.
Nakabawas din ito sa pananagutan ng pamahalaang pambansa.
Ipinatupad din ang curfew hour sa buong bansa. Ang batas na nagtatakda ng oras
kung kailan maaaring lumabas ang mga tao sa mga lansangan o sa labas ng kani-kanilang
mga tahanan. Ang curfew ay mula 12:00 – 4:00 ng umaga. Kasunod ito ng pagkasuspinde ng
writ of habeas corpus. Bagama’t pansamantalang nagkaroon ng katahimikan at kaayusan ang
kalsada, marami naman ang mga nadakip na mga kabataan at sinasabing raliyista sa kalye.
Samantala, isa sa mga pangyayaring hindi lubos na maunawaan at matanggap ng mga
Pilipino ay ang diumano’y ginawa ni Marcos na paghuli o pagpaslang sa mga politikong
kalaban nya sa politika. Ayon pa rin sa kasaysayan hindi rin nakaligtas ang mga komentarista
sa radyo at telebisyon na tumuligsa sakanya.
Ilan sa kanila ay sina Senador Benigno Aquino Jr,Jose Diokno; ang mga mambabatas
na sina Roque Ablan,Rafael Aquino,David Puzon,at ang mga delegado ng Con-con na sina
Napoleon Rama, Teofisto Guingona,Alejandro Lichauco,Ramon Mitra, at Jose Concepcion.
Gayundin sina Joaquin “Chino” Roces,ang patnugot ng The Manila Times; Teodoro M. Locsin,
ang patnugot ng Philippines Free Press; at ang ang mamamahayag sa diyaryo na sina Maximo
Soliven at Amado Doronilla.
Ayon sa mga kritiko ng Batas Militar ni Pangulong Marcos, ang mga pagbabago sa
pamahalaan ay nagdulot lamang ng paglakas ng kapangyarihan ni Marcos. Nagmula ang
kritisismong ito sa pagkakaroon din ng Pangulo ng kapangyarihan na gumawa ng mga batas
(tulad ng Batasang Pambansa).

Page 7 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Malinaw at klaro na ba sa iyo ang mga epekto ng Batas Militar sa usaping politika? Kung
hindi pa ay maaari mong balikan ang nasa panimulang impormasyon upang magbigay linaw sa
iyo. Kung ikaw ay handa na, simulan na natin ang iyong pagsasanay.

PAGSASANAY 1

Ihayag ang iyong konklusyon o saloobin ukol sa mga sumusunod na

katanungan. Magbigay ng mga patunay sa inyong mga sagot.

1. Ano ang nakasaad sa Proklamasyon 1081? Bakit ito ipinatupad ni dating Pang.
Marcos?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

2. Bakit sinasabing ang kapangyarihan ng pamahalaan noong panahon ng Batas Militar

ay nasa iisang tao lamang?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

3. Sa iyong palagay nakaapekto ba sa usaping politika at pamamahala ang Batas Militar?

Oo o Hindi? Bakit?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

Page 8 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 2

A. PANUTO: Magtala ng tig 2 na mabuti at masamang epekto ng Batas Militar

sa Politika.

Masamang Epekto Mabuting Epekto

TANDAAN
Malaki ang naging epekto ng Batas Militar sa politika ng bansa gaya ng
mga sumusunod:
 Pagkakaroon ng curfew hour
 Pagtatakda ng Batasang Pambansa
 Pagpapatibay ng Saligang Batas ng 1973
 Pagbabago ng uri ng pamahalaan mula pampanguluhan tungo sa
pamahalaang parliamentaryo
 Umiral ang pamahalaang diktaturyal
 Maraming mga kalaban sa pulika ang dinakip at nakulong
 Dinakip din ang ilang komentaristang tumuligsa laban sa kaniyang
pamahalaan at maging ang ilang kabataan raliyista/aktibista

Page 9 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PANUTO: Basahin ang pangungusap. Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay
wasto at MALI kung hindi.

________1. Ang pagpapatupad ng Batas Militar ay nakasaad sa Proklamasyon Blg, 1081.

________2. Nagbago ang uri ng pamahalaan ng Pilipinas sa ilalim ng Batas Militar.

________3. Sa panahon ng pamumuno ni Marcos ay nagkaroon ng pagbabago sa Saligang

Batas ng 1987

________4. Ang uri ng pamahalaan noong panahon ng Batas Militar ay nagbago. Mula sa
pampanguluhan ito ay naging monarkiya.

________5. Ang pamahalaang parliamentaryo ay may pangulo at punong ministro..

_______6. Raliyista ang tawag sa mga taong nakikilahok sa mga pagwewelga at

demonstrasyon
.
_______7. Nagdulot ng pansamantalang katahimikan at kaayusan sa kalye ang pagkakaroon
ng curfew hour.

_______8. Ipinatupad ang curfew hour sa buong Pilipinas mula 6:00 PM – 4:00 AM lamang.

_______9. Sa panahon ng Batas Militar naging makapangyarihan ang pangulong si Marcos.

______10.Ang mga kalaban sa politika ni Marcos ay sumasailalim sa tamang proseso ng

paglilitis at maprotektahan laban sa di makatarungang pag dakip.

Binabati kita! Iyong napagtagumpayan ang modyul na ito. Kung ikaw ay

handa na, maaari mo ng sagutan ang susunod na modyul.

Inihanda ni:

CRISELDA A. SANTOS
Jose Rizal Elementary School

Sanggunian:
Official Gazette f the Republic of the Philippines, Sunday Express
Baisa-Julian et al. Lakbay ng Lahing Pilipino 6, Phoenix Publishing House 2009, p.294

Page 10 of 25
 Module Code: PASAY-AP6-Q4-W1-D3
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

DEPARTMENT OF EDUCATIONNATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN 6

Ikaapat na Markahan / Unang Linggo / Ikatlong Araw

MELC: Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar.

Layunin: Nakabubuo ng konklusyon ukol sa epekto ng Batas Militar sa
Pangkabuhayan

ALAMIN NATIN

Kasabay ng pagpapahayag ng Batas Militar, ipinahayag din ni Pangulong Marcos ang

pagtatatag ng Bagong Lipunan. Ayon kay Marcos, ang lipunang ito ay magiging mapayapa, may
mga sapat na pangangailangan, may disiplina at kaayusan ang Pilipinas. Upang itaguyod ang
Bagong Lipunan, isinulong ni Pangulong Marcos ang reporma sa katahimikan at kaayusan, lupa,
kalagayan ng paggawa, edukasyon, kabuhayan, paglilingkod na panlipunan, at pamahalaan.

Sa usaping pangkabuhayan, binigyang pansin ang pagpapaunlad ng sektor ng pagsasaka

at industriya sa bansa. Inutos niya ang pagluluwas ng mga gawang produkto, sa halip na pagluluwas
ng mga kagamitang panangkap lamang. Hinikayat ang mga dayuhang mangangalakal na
mamuhunan sa mga lokal na industriya. Gayundin, pinagtuunan ng pansin ang kabuhayan ng mga
magsasaka. Pinagtibay niya ang Proklamasyon Blg. 27 noong Oktubre 21, 1972. Nasasaad dito
na ang mga lupang sakahan na higit sa pitong ektarya ay ipinamahagi sa mga kasama. Tinawag ito
na Land Emancipation Act ng 1972. Kaugnay nito,itinatag ang Land Bank of the Phillippines
upang mangasiwa sa pagbabayad sa mga may-ari ng lupang sakop ng programa sa loob ng 15 taon.

Ang tagumpay naman ng programang Green Revolution ay nagbigay-daan upang

magkaroon ng sapat na suplay ng bigas ang bansa. Sinasabing sa unang pagkakataon matapos
ang digmaan ay naging masagana sa bigas ang Pilipinas. Nagkaroon din ng pagkakataong
makapagluwas ang pamahalaan ng bigas sa ibang bansa.

Para naman sa kapakanan ng mga manggagawang Pilipino, ipinatupad nito ang Atas ng
Pangulo Blg. 21. Ito ay nagbunga ng pagkakaroon ng Pambansang Komisyon sa Pag-uugnayan sa
Paggawa upang mangasiwa sa mga usapin ng mga mangagawa. Mayo 1, 1974, pinagtibay ang
bagong Kodigo sa Paggawa. Binigyang-linaw nito ang karapatan ng mga mangagawa at mga
nagpapatrabaho. dalawa. May probisyon ukol sa programang apprenticeship o ang pagsasanay
nang mga manggagawa sa aktuwal na trabahong papasukan.

Page 11 of 25
 Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Naglunsad din ang pamahaalan ng programa sa paghahanap ng mga alternatibong

mapagkukunan ng enerhiya. Isa itong hakbang upang lutasin ang krisis sa enerhiya.
Nagpatayo ang pamahalaan ng mga plantang geothermal sa Tiwi,Albay; Bundok Makiling sa
Laguna’ at sa Tongonan,Leyte. Gumugol din ang pamahalaan para sa pananaliksik at
paggamit ng lakas dendrothermal o ang enerhiya na nagmumula sa mga punongkahoy.
Ipinagpatuloy rin ang paghahanap ng iba pang mina ng langis sa bansa.
Sa kabila ng pinagmamalaking pambansang kaunlaran ay patuloy pa ring naghihirap
ang malaking bahagdan ng mga mamamayan. Maging ang yaman ng bansa ay hindi patas at
maayos na naibabahagi sa mga Pilipino. Hirap na hirap ang taong-bayan habang
nagpapasasa sa yaman ang pamilyang Marcos at ang mga kroni nito.
Hindi rin nagustuhan ng mamamayan nang ipinasara ni Marcos ang lahat ng
pahayagan, radyo,at telebisyon. Sa pagpapasarang ito, maraming mga Pilipino ang nawalan
ng hanapbuhay at nagdulot din ng pangamba sa publiko. Kaugnay nito ang pamahalaan din
ang nangasiwa sa pagpapatakbo ng mga kakailanganin ng publiko. Ilan sa mga ito ay ang
Philippine Long Distance Telephone Company (PLDT) Manila Electric Company
(Meralco), at mga sasakyang panghimpapawid.

Page 12 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Malinaw at klaro na ba sa iyo ang mga epekto ng Batas Militar sa usaping

pangkabuhayan? Kung hindi pa ay maaari mong balikan ang nasa panimulang impormasyon
upang magbigay linaw sa iyo. Kung ikaw ay handa na, simulan na natin ang iyong pagsasanay.

PAGSASANAY 1

Ihayag ang iyong konklusyon o saloobin ukol sa mga sumusunod na

katanungan. Magbigay ng mga patunay sa inyong mga sagot.

1. May mabuting epekto ba sa usaping pangkabuhayan ang pagpapatupad ng Batas

Militar?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

2. Sang-ayon ka ba na nakasama sa kabuhayan ng mga Pilipino ang pagkakaroon ng

Batas Militar? Oo o Hindi? Bakit?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

Page 13 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 2

A. PANUTO: Magsagawa ng isang interview ukol sa epekto ng Batas Militar sa

Pangkabuhayan. Maaaring mag-interbyu ng mga kamag-anak na kasama sa
bahay. Maaari ding magsagawa ng online interview kung kinakailangan.
Isulat sa loob ng kanon ang kanilang konklusyon o saloobin.

Pangalan ng Inintebyu: Idad:

TANDAAN
iMay mabuti at masamang epekto ang Batas Militar sa pangkabuhayan
ng bansa gaya ng mga sumusunod:
 Mabuting Epekto
1. Ipinag-utos ang mga Atas ng Pangulo at iba pang Proklamasyon
2. Nagkaroon ng Green Revolution para sa sapat ng suplay ng palay
3. May programang pang-lakas enerhiya para sa bansa
 Masamang Epekto
1. Nagpasasa sa yaman ng bansa ang pamilya Marcos at ang kanilang
mga kronis
2. Ipinasara ang mga pahayagan, radyo, at telebisyon
3. Pinangasiwaan ang PLDT at Meralco

Page 14 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PANUTO: Basahin ang pangungusap. Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay
wasto at MALI kung hindi.

________1. Binigyang pansin ni Marcos ang sektor ng pagsasaka sa panahon ng

Batas Militar.

________2. Pinagbawalan ang mga dayuhang mangangalakal na magnegosyo sa Pilipinas.

________3. Ang Proklamasyon Blg. 27 ay ukol sa karapatan sa paggawa ng mga magsasaka.

________4. Ang Land Emancipation Act 1972 ay para sa mga mayayamang negosyante.

________5. Ang Green Revolution ay nagbigay daan sa pagkakaroon ng sapta na suplay ng

bigas sa Pilipinas.

_______6. Ang Atas ng Pangulo Blg. 21 ay nagresulta sa pagkakaroon ng Pambansang

Komisyon sa Pag-uugnayan sa Paggawa.
.
_______7. Ang programang apprenticeship ay para sa mga manggagawang nais mapromote
sa kanilang trabahao

_______8. Ipinasara ng pamahalaan ang lahat ng pahayagan, radyo, at telebisyon sa panahon

ng Batas Militar

_______9. Nakinabang ang pamilya Marcos at maging mga kaalyado o kronis nito sa yaman
ng bansa
______10.Ang pamahalaang Marcos ang nangasiwa sa kompanya ng PLDT at MERALCO.

Integrated the Development of the Following Learning Skills:

1. Communication Skills
a. Understanding of words/vocabulary b. Responding to ideas
2. Character
a. Working independently

Binabati kita! Iyong napagtagumpayan ang modyul na ito. Kung ikaw ay

handa na, maaari mo ng sagutan ang susunod na modyul.

Inihanda ni:

CRISELDA A. SANTOS
Jose Rizal Elementary School

Sanggunian:
Official Gazette f the Republic of the Philippines, Sunday Express
Baisa-Julian et al. Lakbay ng Lahing Pilipino 6, Phoenix Publishing House 2009, p.294

Page 15 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________
Module Code: PASAY-AP6-Q4-W1-D4

DEPARTMENT OF EDUCATION
SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN VI

Ika-apat na Markahan / Unang Linggo / Ika-apat na Araw

MELC: Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar.

Layunin: Nakabubuo ng konklusyon ukol sa epekto ng Batas Militar sa
Pamumuhay ng mga Pilipino

ALAMIN NATIN

Iba’t-iba ang naging pagtanggap ng mamamayang Pilipino sa panahon ng paghahari ng

Batas Militar. Sa simula, marami ang hindi sumang-ayon sapagkat ang pagtatakda nito ay
pagkawala din ng mga karapatang panlipunan ng mga tao. .Karamihan sa mga Pilipino ay naging
tikom ang mga bibig dahil sa takot nila sa pamahalaan. Sila ay naging sunod-sunuran sa kung ano
ang naisin ng mga taong namumuno sa lipunan,

Sa kalaunan ay natanggap na rin ng mga Pilipino ang ganitong sistema ng pamamahala sa

ilalim ng Batas Militar. Sa panahong ito nagkaron ng mabilis na pagsulong ang ekonomiya noong
unang tatlong taon ng pamamayani ng Batas Militar. Tumaas ang antas ng pamumuhay ng mga tao
mula sa mga pook-urban at maging sa mga pook rural. Nabuhayan ng loob ang mga Pilipino, lalo
na ang mga agsasaka at sektor ng mahihirap na mamamayan. Sila ay nakakita ng bagong pag-asa
na makaahon sa kahirapan. Pansamantalang nawala ang kriminalidad sa lipunan. Ang mga
lansangan, tulay, mga patubig,at irigasyon ay mabilis ding naipaayos. Ang Green Revolution ay
nagbigay daan sa pagkakaroon ng sapat na suplay ng bigas sa Pilipinas. Marami ring mga gusali at
mga establisimyento ang naipatayo. Maraming nagsabing ang bansa ay nakaranas ng isang
milagrong pagsulong ng ekonomiya bunga di umano ng pamamalakad ni dating Pangulong
Ferdinand E. Marcos sa bansa.

Ngunit sa kabila ng mga positibong pagbabagong nangyari sa bansa noong unang mga taon
ng pag-iral ng Batas Militar ay marami ring nagsasabing ang lahat ng ito ay pansamantala lamang
at pawang huwad na kaunlaran. Sa likod ng magagandang bagay na ipinakikita ng pamahalaan ay
napakaraming suliranin sa bansa na siyang naging ugat ng pag-usbong ng mga krisis panlipunan at
pang-ekonomiya na nakaapekto ng lubos sa pamumuhay ng mga Pilipino. . Patuloy pa ring
naghihirap ang malaking bahagdan ng mamamayan. Maging ang yaman ng bansa ay hindi patas at
maayos na naibabahagi sa lahat.

Page 16 of 25
 Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Nagbago ang pamumuhay ng mga Pilipino dahil sa mga ipinatupad nitong kautusan
gaya ng mga sumusunod:
1. Paglaganap ng NepotismoIto
Ito ang paglululuklok sa mga taong kamag-anak o kaibigan ni Marcos na walang
inatupag kundi ang magpayaman lamang.
2.Pagtaas ng antas ng katiwalian sa pamahalaan
Ito naman ang naging bunga ng sabwatan ng mga magkakamag-anak, magkakaibigan,
at ilang mga opisyales ng pamahalaan sa pagpapalabas ng napakalalaking halaga mula sa
mga hinawakan nilang proyekto at iba pa.
3. Pagsasara ng mga himpilan ng pahayagan, radyo, at telebisyon at pagsupil sa mga
pahayagan, kaya hindi nalaman ng mga mamamayan ang nangyayaring katiwalian.
4. Pagpapatigil sa operasyon ng mga kagamitang pampubliko at mahahalagang
industriya tulad ng mga panghimpapawid, mga daang baka, kompanya ng telepono,
MERALCO, at mga kompanyang lokal ng koryente.
5. Pagsikil sa mga karapatang pantao gaya ng pagbabawal sa mga pulong pampubliko,
mga demonstrayon ng mga mag-aaral at mga welga.
6. Pagpapahirap at pagpatay sa mga bilanggong politikal at sa sinumang
mapaparatangang kalaban ng pamahalaan.
Ang mga nabanggit na pangyayari ay nagdulot ng negatibong epekto sa pang-araw
araw na pamumuhay ng mga Pilipino. Namuhay sila ng may takot at pangamba sa kanilang
kaligtasan. Ang mga mamamayan ay nawalan ng tiwala sa Pangulong Marcos at kronis nito.
Maging ang mga dayuhang kapitalista ay nangamba at tumigil mamumuhunan sa Pilipinas.

Malinaw at klaro na ba sa iyo ang mga epekto ng Batas Militar sa usaping pangkabuhayan?
Kung hindi pa ay maaari mong balikan ang nasa panimulang impormasyon upang magbigay linaw sa
iyo. Kung ikaw ay handa na, simulan na natin ang iyong pagsasanay.

Page 17 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 1

Ihayag ang iyong konklusyon o saloobin ukol sa mga sumusunod na

katanungan. Magbigay ng mga patunay sa inyong mga sagot.

1. Ilarawan ang naging pamumuhay ng mga Pilipino sa ilalim ng ng Batas Militar?

2. Sa iyong palagay, masasabi mo bang naging mapayapa ang pamumuhay ng mga

Pilipino sa panahon ng Batas Militar? Oo o Hindi? Magbigay ng iyong sariling
konklusyon.
____________________________________________________________________________

Integrated the Development of the Following Learning Skills:

1. Critical Thinking 2. Character
a. analysis a. Working independently

Page 18 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 2

A. PANUTO: Sa pamamagitan ng paggawa ng “open letter” ilahad ang iyong

naging saloobin, damdamin, o konklusyon kay Pangulong Marcos ukol sa
naging epekto ng Batas Militar sa pamumuhay ng mga Pilipino. Isulat ito sa
loob ng kanon.

Page 19 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

TANDAAN
May mabuti at masamang epekto ang Batas Militar sa pangkabuhayan ng
bansa gaya ng mga sumusunod:
 Mabuting Epekto
1. Ipinag-utos ang mga Atas ng Pangulo at iba pang Proklamasyon
2. Nagkaroon ng Green Revolution para sa sapat ng suplay ng palay
3. May programang pang-lakas enerhiya para sa bansa
 Masamang Epekto
1. Nagpasasa sa yaman ng bansa ang pamilya Marcos at ang
kanilang
mga kronis
2. Paglaganap ng katiwalian sa pamahalaan
2. Ipinasara ang mga pahayagan, radyo, at telebisyon
3. Pinangasiwaan ang PLDT at Meralco

PANUTO: Basahin ang pangungusap. Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay
wasto at MALI kung hindi.

________1. Binigyang pansin ni Pangulong Marcos ang sektor ng pagsasaka sa panahon ng

Batas Militar.

________2. Pinagbawalan ang mga dayuhang mangangalakal na magnegosyo sa Pilipinas.

________3. Isa sa mga dahilan ng pagbagsak ng ekonomiya ang pagtaas ng antas ng

katiwalian sa pamahalaan

________4. Pagluluklok sa mga taong kamag-anak o kaibigan ni Marcos na walang inatupag

kunndi ang magpayaman lamang.

Page 20 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

________5. Ang Green Revolution ay nagbigay daan sa pagkakaroon ng sapat na suplay ng

bigas sa Pilipinas.

_______6. . Pagsikil sa mga karapatang pantao gaya ng pagbabawal sa mga pulong

pampubliko, mga demonstrayon ng mga mag-aaral at mga welga.
.
_______7. nagkaron ng mabilis na pagsulong ang ekonomiya noong unang tatlong taon ng
pamamayani ng Batas Militar.

_______8. Ipinasara ng pamahalaan ang lahat ng pahayagan, radyo, at telebisyon sa panahon

ng Batas Militar

_______9. Nakinabang ang pamilya Marcos at maging mga kaalyado o kronis nito sa yaman
ng bansa

______10.Ang pamahalaang Marcos ang nangasiwa sa kompanya ng PLDT at MERALCO.

Binabati kita! Iyong napagtagumpayan ang modyul na ito. Kung ikaw ay

handa na, maaari mo ng sagutan ang susunod na modyul.

Inihanda ni:

CRISELDA A. SANTOS
Jose Rizal Elementary School

Sanggunian:
Official Gazette f the Republic of the Philippines, Sunday Express
Baisa-Julian et al. Lakbay ng Lahing Pilipino 6, Phoenix Publishing House 2009, p.294

Page 21 of 25
 Module Code: PASAY-AP6-Q4-W1-D5
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

DEPARTMENT OF EDUCATION-0NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN 6

Ika-apat na Markahan / Unang Linggo / Ika-limang na Araw

MELC: Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar.

Layunin: Natatalakay ang mga naging suliranin at hamong kinaharap ng
mga Pilipino sa ilalim ng Batas Miitar

ALAMIN NATIN

Ipinahayag ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos noong Setyembre 21, 1972 na ang
Pilipinas ay nasa ilalim ng Batas Militar upang mapanatili ang kaligtasan ng bansa at mga
mamamayan nito. Ano ang Batas Militar? Anu-ano ang mga naging epekto sa mga mamamayan ng
pagpapatupad nito?

Ang Batas Militar ay isang marahas na paraan o hakbang na maaaring isagawa ng

pamahalaan upang maiwasan ang mga panganib katulad ng rebelyon, paghihimagsik, paglusob, at
kaguluhan. Ang mga sumusunod ang naging suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar:

Politika at Pamahalaan
Sa ilalim ng aspetong ito, naganap ang mga pagbabago sa pamahalaan.
1. Pagbabago ng Saligang Batas
Sa ilalim ng Saligang Batas 1973, naging isa ang sangay ng lehislatibo at tagapagpaganap.
2. Pagbabago ng Sistema ng Pamahalaan
Nagbago ang uri ng pamahalaan mula pampanguluhan ay naging parliamentaryo. Ito ay
may pangulo at punong ministro, na siya namang parehong ginampanan ni Marcos.
3. Paglaganap ng nepotismo
Magkakamag-anak ang nakapwesto sa halos lahat ng sangay ng pamahalaan kung kaya’t
lumaganap rin ang katiwalian at korapsyon.
4. Pagpapadakip sa mga kalaban sa politika
Ang paghuli o pagpaslang sa mga politikong kalaban. Gayundin ang mga ilang komentarista
sa radyo at telebisyon na tumuligsa sa kanya at pagpigil sa pag-alis ng bansa ng mga kalaban niya.

Page 22 of 25
 Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

Katahimikan at Kaayusan
Nasiil ang mga karapatang pantao at nawalan ng kalayaang magpahayag
1. Pagsuspindi sa karapatan sa writ of habeas corpus
Nawala rin ang karapatang ipagtanggol ang sarili at sumailalim sa tamang proseso ng
pagdakip at paglilitis.
2. Pagbabawal sa pagdaraos ng mga rali, welga, at pampublikong pagpupulong. Ipinatupad rin
ang curfew hours mula alas-dose ng hatinggabi hanggang alas-kwatro ng umaga .

Ekonomiya at Pangkabuhayan
1. Ipinasara ni Marcos ang lahat ng pahayagan, radyo,at telebisyon. Sa pagpapasarang ito,
maraming mga Pilipino ang nawalan ng hanapbuhay.
2. Pinangasiwaan ng pamahalaan ang pagpapatakbo ng ilang kompanya tulad ng Philippine
Long Distance Telephone Company (PLDT) Manila Electric Company (MERALCO), at mga
sasakyang panghimpapawid.

Malinaw at klaro na ba sa iyo ang mga naging suliranin at hamong kinaharap ng mga Pilipino
sa ilalim ng Batas Militar? Kung hindi pa ay maaari mong balikan ang nasa panimulang impormasyon
upang magbigay linaw sa iyo. Kung ikaw ay handa na, simulan na natin ang iyong pagsasanay.

PAGSASANAY 1
Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay tumutukoy sa naging suliranin at hamon
sa ilalim ng batas militar at MALI kung hindi.
_________1. Pagpigil sa pag-alis sa bansa ng mga kalaban sa politika.
_________2. Pagpapasara ng lahat ng pahayagan, radyo,at telebisyon.
_________3. Ang paglakas ng pwersa ng makakaliwang pangkat at mga rebelde.
_________4. Humina ang kapangyarihan ang pangulo ng Pilipinas sa panahon ng
Batas Militar.
_________5. Ang pagsuspinde ng writ of habeas corpus na nagdulot ng di-
makatarungang pagdakip at paglilitis.

________________________________ B

Page 23 of 25
Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________
Pangalan ng Guro: _________________________

PAGSASANAY 2

PANUTO: Isulat sa loob ng bawat kahon ang dalawa (2) sa mga naging suliranin
at hamon na kinaharap ng mga mamamayan sa ilalim ng Batas Militar.

Mga Suliranin at Hamon

Katahimikan at Kaayusan Politika at Pamahalaan Ekonomiya at Pangkabuhayan

A.

TANDAAN
Ang mga naging suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar ay
nagdulot ng epekto sa mga Pilipino at sa bansa. Ito ay ang :
 Mabuting Epekto
Hindi rin naman maikakaila na nakaranas ng gitong panahon sa
panahon ng pag-iral ng Batas Militar sa ilalim n g rehimeng Marcos,
bagama’t ito’y panandaliang lamang
 Masamang Epekto
Sa kabilang dako, nanaig ang negatibong epekto sa mga mamamayan
na nagdulot ng pagkawala ng tiwala sa pamahalaan, takot, at
pangamba sa buhay ng mga Pilipino na nagresulta sa pagbagsak ng
ekonomiya at di na mapigilang kaguluhan kinalaunan.

Pangalan: ________________________________ Baitang at Pangkat: _________

Pangalan ng Guro: _________________________

Page 24 of 25
PANUTO: Thumbs Up o Thumbs Down?

Binabati kita! Iyong napagtagumpayan ang modyul na ito. Kung ikaw ay

handa na, maaari mo ng sagutan ang susunod na modyul.

Inihanda ni:

CRISELDA A. SANTOS
Jose Rizal Elementary School

Sanggunian:
Official Gazette f the Republic of the Philippines, Sunday Express
Baisa-Julian et al. Lakbay ng Lahing Pilipino 6, Phoenix Publishing House 2009, p.294
Rama. M.DC. et al; Pilipinas Isang Sulyap at Pagyakap Batayang Aklat 1(2006), EdCrisch
International Inc.,pp.244-246

Page 25 of 25