Khotbah I : ”NGRASAKNA KAMERDIKAN DOBEL, KUDU LEWIH BUNGAH LAN KREATIP”

NGRASAKNA KAMERDIKAN SING TEMENANAN KUWE KUDU LEWIH BUNGAH KARO

Pdt. Eunike – GKJ Jakarta

Sedulur-sedulur kabéh sing tek tresnani neng Gusti Yésus...

Kepriwé kabaré rika padha, Sedulur? Muga-muga padha tetep ayem tentrem, merga ésih padha
téyèng ngrasakna pitulungé Gusti Yésus saben dinané.

Sing sepisanan, inyong agi rumangsa bombooong banget. Bombong kenangapa? Bombong
mergane bisa nglakoni ngibadah karo ndonga 17 Agustus-an karo rika padha. Inyong nang
Jakarta, rika ana sing nang Cilacap, Banjarnegara, Pekalongan, Wonogiri, Gunung Kidul lan
papan panggonan liyane, siki dadi siji ngibadah. Apa maning ngibadahé nganggo basa
panginyongan, mbokan tangèh lamun sing kaya kiyé bisa kelakon? Ya, nek ora merga ngelingi
kemerdekaan bangsa Indonesia, sing Bhineka Tunggal Ika kie, ya mbokan ora kelakon bisa
ngibadah bareng-bareng nganggo basa Panginyongan kaya kie.

Sedulur..
Pancèn nek depikir, mula bukané GKJ kuwé, merga ana wong-wong Jawa sing padha kepéngin
dadi wong Kristen, nanging ya golé ngrasakna Kristen ya kepéngin nganggo carané wong Jawa
dhéwèk. Lha mestiné, wong Jawa sing neng daerah Banyumas, ya uga kepéngin pisan-pisan
ngrasakna ngibadah karo basa Banyumasan.

Apa maning nèk tek rasak-rasakna, inyong karo rika padha dina kiyé, kuduné tah bombong ora
mung merga bisa ngibadah nganggo basa panginyongan. Tapi lewih bombong maning nèk
kélingan dhewek kiye wong Kristen sing merdheka. Wong Kristen sing merdheka neng
Indonésia kuwé, siki agi padha ngrasakna kamerdikan dobel utawa kamerdikan rengkep.

Kamerdikan koh dobel ? Si anu kepriben kuwé?

Sedulur-sedulur...
Siki, inyong karo rika padha gari kepriben golé mujudakna rasa bungah kuwé mau. Aja mung
bungah thok wis merdheka.

Angger ngélingi ganu dong bisa merdhéka sekang wong Landa karo Jepang. Jan dirèwangi
entong-entongan golè padha nglawan penjajah. Ngasi umure pahlawan mbiyen ya padha
entong, tegese pada seda. Ana sing wis tuwa, tanggung, enom malah bocah cilik mbirèng, sugih-
mlarat, lanang-wadon, kabèh pada saiyeg kepribèn carané merdhéka. Kabèh kréatip, kendel,
trengginas, saiyeg usaha apa baèn delakoni, bén téyèng merdhéka. Ya sidané kelakon merdhéka
temenan, mbokan? Malah siki sebangsa kabéh agi padha bungah-bungah merga ngrayakna
kemerdhékaan Indonesia sing wis 75 taun.

1
Sedulur-sedulur kabeh
Mau kaé, wacanan sekang Injil Matius 8:ayat siji ngasi gutul 13, ya nyeritakna, ana wong lara
lépra sing njur detambani Gusti Yèsus karo ana perwira bangsa Rum sing kendel karo kreatip,
nguthu golé nggolet tamba nggo baturé sing agi lara. Wong sing iman karo tindak-tanduk
kendel lan kreatip kuwé sing njur ndadekna padha nampa berkahé Gusti Yésus.

Sinau sekang cerita Injil mau, berarti sing dikarepna nang Gusti Yesus sing sepisan, dhewek
kudu nduwe iman karo tindak-tanduk utawa polah sing apik neng ngarsane Gusti Yesus. Sing
ke loro, nek wis nduwe iman karo polah sing apik, kreatip, kendel aja disimpen/dikekepi
dhewek. Nek wis nduwe kemampuan kaya kuwe ya mayuh dibagi manfaate nggo wong akeh.

Gusti Yésus ya uga nyontoni maring dhewek lamona gesangé Gusti Yesus ora mung nggo awaké
dhéwèk utawa bangsané dhéwèk. Ningèn gesangé Gusti Yesus ya nggo bangsa liya, kaya
perwira Rum, sing njur ngrasakna mangpangate gesangé Gusti Yésus. Ana kalimat terkenal
mbok: “Jadilah bermanfaat di dunia dan akhirat!”

Jan-jané dhewek kudu bangga, dhewek kiye ora mung dimerdekakna sekang dosa nang Gusti
Yesus. Tapi uga dadi turuné leluhur wong Jawa (Kristen Jawa). Jajal mayuh depikir. Jaman
gemiyén, dong durung ana sekolah dhuwur apa universitas, ya durung ana PLN, koh mbah-
mbahé dhéwèk wis téyèng padha mbangun candhi Borobudur karo Prambanan, karo liyané
maning. Wong nék depikir, jaman siki baén, nék gawé bangunan sing kaya kaé arep ngentongna
listrik pirang méga watt baèn nggo nataih karo nggrènda watu-watuné ngasi apik. Koh wong-
wong Jawa jaman mbiyèn bisa? Ya kuwe mestiné téyèng gawé bangunan kuwé merga nduwéni
sipat kréatip karo tlaten. Lha siki, inyong karo rika padha ya kuduné éling, bangga nék dadi
turuné bangsa sing kréatip. Kudune mbok ya mandan kesrébélan sipat kréatipé leluhuré
dhéwèk kuwé mau.

Kuwe tegesé, awaké dhéwèk, wong-wong Kristen Jawa sing urip neng jaman maju kaya siki
kiyé. kuduné tah dadi tambah lewih kréatip, lewih trengginas, kendel, telaten karo lewih akéh
maning piguna manpangaté nggo nglakoni urip sing wis gumelar apik uga èndah merga
perjuwangané leluhuré dhéwèk padha.

Tapi ana sing ngomong kaya kiye, tapi 17 Agustus-an taun siki dhewek tah lagi ora merdheka.
Siki tuli awaké dhéwèk agi dijajah maning, neng pageblug Covid-19, njur kepribén kiyé, Bu?
Berarti dhewek dudu wong merdheka lha.

Lha jajal kiye Pak Pendeta Yosep kepriwe kuwe nek ana pitakonan kaya kuwe?

2
 Khotbah II : ”NGRASAKNA KAMERDIKAN DOBEL, KUDU LEWIH BUNGAH LAN KREATIP”
NGRASAKNA KAMERDIKAN SING TEMENANAN KUWE KUDU LEWIH BUNGAH KARO
POLAH SING APIK

Pdt. Josef PH – GKJ Ngampin

terusane Pdt. Eunike....

Bapak, Ibu, Sedulur kabèh sing detresnani neng Gusti Yésus Kristus,
Kaé mau, jaré ana sing takon karo Bu Pendhéta Eunike sekang GKJ Jakarta, taun kiyé awaké dhéwèk
bangsa Indonésia ngrayakna kemerdhékaan sing ping pitung puluh lima, ningén rasané koh kaya
durung merdhéka, kaya lagi dejajah maning neng sing jenengé penjajah Corona Virus...
KEPRIBÈN KIYÉ?
Ngapa-apa angèl, urip kaya jaman ganu : susah..! Ngapa-ngapa susah!!

Lha kuwé, kuwé.... masalah sing kudu deadhepi neng awaké dhéwèk pada. Awaké dhéwèk, turunané
wong Indonésia, sing jaman ganu leluhuré awaké dhéwèk padha duwé rasa kendel gipyak gemrégah
berjuwang, ngadhepi wong Jepang karo wong Landa... sidané menang. Lhah nèk awaké dhéwèk ésih
ngrumangsani turun-né wong Indonésia, kuduné duwé warisan sing jenengé: wani, kendel, ya nggo
ngadhepi penjajahan Corona Virus dina-dina kiyé. Ora bisa ora... sing jenengé Corona Virus kudu
tetep deadhepi karo delawan, ningén, ora karo mbabit, ora karo ngawur. Berjuwang ngatasi masalah
kudu tetep nganggo pikiran sing bening, karo gaman sing jenengé : kréatip, kendel, tlatén, uga kudu
manut karo atasan, sing jenengé Pemeréntah Indonesia.

Contoné : nèk ora butuh banget, nèk ora penting banget... aja padha seneng lungan. Nèk kepeksa
kudu lunga ya nganggo masker, uripé sing resikan, aja kemproh-kemproh nemen, bolak-balik wisuh
tangané, aja padha seneng kumpul-kumpul grudugan.
Njur aja ngasi padha duwé rasa: abaong-abong agi padha ora ulih lungan maring ngendi-endi, terus
uripé ora gelem ngapa-ngapa. Gaweané mung kesèd-kesèdan thok, tura-turu karo madhang thok,
kon ngapa-ngapa wegah.
Owalah... aja kaya kuwé. Gyéh aja padha seneng nganggur, padha obah, nyambet gawé apa baé,
kerja, mengko tuli bisa dadi berkah nggo uripé pedinan awaké dhéwèk. Turun-né wong Indonésia
kuduné, bisa kréatip ngawé apa-apa. Jéré mau, bisa nggawé candhi Borobudur, bisa nggawé candhi
Prambanan... lha kuwé warisan sing kudu deduwéni awaké dhéwèk.

Inyong kiyé dina-dina kiyé mbatin, siki wektuné pancén mandan mèmper karo jaman perjuwangan
gemiyén. Ningèn, jaman perjuwangan gemiyèn, mungsuhé keton karo mripat, keton nèk dedeleng
karo mripat, mungsuhé kuwé wong Jepang karo wong Landa. Lhah jaman kiyé mungsuhé ora keton
dedeleng neng mripat. Sing jenengé Corona Virus, kuwé ora keton dedeleng mripat, ningèn bisa
maténi wong sapa baèn. Apa ora ndrawasi karo nyélawadi temenan kuwé!!

Mulané, Bapak, Ibu Sedulur kabèh.... mayuh awaké dhéwèk pada bareng-bareng berjuwang nggo
ngadhepi sing jenengé Corona Virus kuwé mau. Karo dethukulna, rasa-pangrasa sing jan-jané uwis
ana neng njero awaké dhéwèk kiyè : kendel, kréatip, wani, gipyak gumregah.... ningèn, kudu tetep
ngati-ati. Lha sing kaya kuwé kuwé sing agi debutuhna neng bangsa karo negara Indonésia, sing dina
kiyé lagi ngrayakna ulang taun kemerdhékaan sing pitung puluh lima tauné. Umur pitung puluh lima
taun dadi wong merdhéka, tah jan, kuduné saben wong wis bisa dadi lewih apiké maning.
Malahan, bisaa ana piguna manpangaté sing luwih akèh maning ya nggo negara, ya nggo bangsa
Indonésia kiyé...

Lhah nèk wong Kristen, malah kuduné, detambahi maning manpangaté, iya uga nggo nguripna gréja
neng Indonésia kiyé. Apa maning kaya mau sing wis detuturna Bu Pdt. Eunike sekang GKJ Jakarta.
Jan-jané kuduné wong Kristen lagi bombong dobel-dobel. Mergané, merdhéka sekang penjajahan
wong Landa karo Jepang, uga merdhéka sekang si dosa. Sing merdhékakna sekang si dosa, yakuwé
: mung Gusti Yésus Kristus. Pancèn jan-jané kurang begja apa maning, wong Kristen dina kiyé.

3
Siki inyong tek takon jajal : uripe rika padha, apa wis ana piguna manpangaté nggo bangsa karo
negara kiyé?! Jajal takon karo awaké dhéwèk : wis ana piguna manpangaté nggo bangsa karo negara,
apa durung?
Lhah nek ngasi gutul dina kiyé, awaké dhéwèk koh mung mikir nggo senengé dhéwèk, mulya nggo
awaké dhéwèk, bathi nggo awaké dhéwèk... apa ènggané, mbésuk nèk mati padha bisa nguburna
awaké dhéwèk? Ya ora téyèng, mbokan? Uripé pedinan awaké dhéwèk, mbutuhna wong liya,
mbutuhna bangsa karo negara Indonésia kiyé. Mulané mau, wancanan sekang surat Galatia 5 ayat
13, pas banget nggo uripé awaké dhéwèk. Mayuh dewaca maning sekang Galatia 5:13, kaya kiyé
moniné :
Sedulur-sedulur, pancèn rika padha uwis deceluk kon dadi wong merdhéka, ningèn merdhékané
kuwé aja nggo urip neng njeroné dosa, malah kuduné padhaa tulung – tinulungan karo tresna-
tinresnan maring sepadha-padha.

Mulané mayuh para sedulur kabèh... wiwit dina kiyé inyong karo rika padha, uripé padha detata
maning, degawé lewih apik, dianyari maning. Sing Kréatip, sing ngati-ati, sing telatèn, kendel, wani
gipyak-gumrégah debarengi karo rasa bungah golé padha nglakoni urip dadi wong merdhéka.
Uripé bisaa ya dadi luwih migunani, luwih akeh manpangaté nggo wong-wong liya, nggo wong-
wong sing lewih akèh maning.

Wis, ndhingin ya....