“HENERAL

LUNA”

IPINASA NI: KATHERINE NILE YUDELMO

12 GAS

IPINASA KAY: G. MELVIN VILLAREZ

 “INTRODUKSYON”

Si Antonio Luna de San Pedro y Novicio Ancheta o mas kilala

bilang Antonio Luna ay ipinanganak noong 29 Oktubre 1866
sa Binondo, Maynila. Siya ang bunsong anak nina Joacquin Luna
at Laureana Novicio. Nagtapos siya ng Bachiller en
Artes sa Ateneo Municipal de Manila noong 1883 sa murang
edad na 15. Kumuha rin siya ng kursong parmasyutika
3121313sa Unibersidad ng Santo Tomas at nakamit niya ang
kanyang lisensiya sa kursong ito sa Unibersidad de Barcelona.
Natapos din siya sa pagkakadalubhasa sa parmasyutika
sa Gante, Belhika. Sa propesyon ay isa siyang parmasyotiko.
noon siya ay isang Pilipinong parmasyutiko at naging Heneral na
Lumaban noong Digmaang Pilipino-Amerikano.
Siya rin ang nagtatag ng kauna-unahang akademyang militar sa
Pilipinas, na naitatag noong Unang Republika ng Pilipinas. Siya
ay Tinagurian siya bilang pinakamahusay na Pilipinong opisyal
ng militar noong digmaan.
Nasawi si Heneral Luna noong 5 Hunyo 1899 sa Cabanatuan sa
lalawigan ng Nueva Ecija. Nagtungo siya roon sa pagtupad sa
isang ipinalalagay na pagtawag ni Heneral Aguinaldo upang
dumalo sa isang pulong.Habang nasa loob ng simbahan ng
Cabanatuan, binaril siya ng mga sundalo ni Aguinaldo na inihingi
niyang bigyan ng disiplina.
Sa pagkamatay ni Antonio Luna nawalan ng isang dakilang kawal
at pinuno ng rebolusyon ang Unang Republika ng Pilipinas.
 “BUOD”
Noong 1898, so probinsya ng Bulacan si Pangulo Emilio Aguinalo, kasama and kanyang punong Ministro
Apolinario Mabini at and kanyang kabinet ay nag dedebate sa isyu ng kinaroroonan ng mga Amerikano sa
Pilipinas. Si Felipe Buencamino at Pedro Paterno ay sumusoporta sa okupasyon ng mga Amerikan,
habang si Heneral Antonio Luna at Heneral Jose Alejandrino ay gusto lamang ang kalayaan ng Pilipinas.
Tinanong ni Heneral luna sa kabinet na ipahintulot and pre-emptive pagwelga habang ang mga
Amerikano ay hindi pa nakakadalop ng mga tropa nila. Pero si Aguinaldo ay sinigurado sa kanyang
kabinet na nagpangako ang mga Amerikano ay makakatulong sa kalayaan ng Pilipinas mula sa
kapangyarihan ng mga Espanyol. Kaso, and mga Amerikano ay humimasok sa mga lungsok ng Manila,
na nagpapahiwatig ng posibleng digmaan laban sa mga Pilipino.
Si Luna at and kanyang pinagkakatiwalaang mga kasundalo Heneral Jose Alejandrino, Koronel Francisco
“Paco” Roman, Kapitan Eduardo Rusca, Kapitan Jose Bernal, at si Koronel Manuel Bernal – ay sumakay
sa bapor ng nakakapagod na kampanya laban sa paghimasok ng mga puwersa ng Estados Unidos. Sa
panahon ng napakalabis na gera laban sa hukbo ng mga Amerikano na minamumunuan ni Heneral Arthur
MacArthur Jr. at Heneral Elwell Otis, humingi ng mga dagdag ng mga kagamitan si Heneral Luna kay
Kawi Battalion, subalit, ang kanyang kumander si Kapitan Perdro Janolino ay tumatanggi sa hinihinling
dahil ang utos ay hindi galing kay PAngulo Aguinaldo mismo. Si Heneral Luna ay pagalit na pumunta sa
kampo ni Janolino, pinahiya siya sa harap ng kanyang mga tauhan, at paalisin ang battalion dahil sa
katigasan ng ulo. Si Luna nagtipon ng hukbo ng 4,000 na kawal sa pamamagitan ng pagpahayag ng
kanyang ubod ng sama “Artikulong Una”, na naglalahad na kung sino ang tatanggi sa mga kanyang utos
ay pupugutin ang ulo na walang benepisyo ng isang pagsubok sa isang military na hukuman. Nirekluta
din niya si Tenyente Garcia matapos niyang Makita ang kanyang mga kasanayan sa pagbaril, at ginawa
siyang kumander ng kanyang piniling pangkat ng mga tirador
Habang ang digmaan ay gumaganap, Si Buencamino at si Paterno ay ipinapahiwatig ang kanilang suporta
sa isang panukala sa pamamagitan ng Amerikano para sa pagsarili ng Pilipinas. Galig na galit si Heneral
Luna dahil dito, inutusan niya arestuhin sila. Ang kampanya ni Heneral luna ay pinahina ni Heneral
Tomas Mascardo, na sumasalangsang sa sunod ni Heneral Luna para sa dagdag ng mga kawal sinasabi na
susundin lamang niya ang mga direktang utos ng Pangulo. Habang ang dalawang Heneral ay mag-aaway
sa Pampanga, and mga Amerikano ay patuloy sumulong habang ang ibang Pilipinong Heneral tulad ni
Gregorio del Pilar ay nagretiro sa hilagan. Si Luna ay binisita sila Aguinaldo at Mabini para talakasan ang
kanilang pagbibitiw, kahit na sila Buencamino at Paterno ay pinalaya na. Si Aguinaldo ay tumatangging
tanggapin ang kanyang pagbibitiw, ngunit sumang-ayon siya na kay Heneral Luna magtatag ng isang
punong himpilan para sa Philippine Army sa hilaga.

Maya maya, si Luna ay ipinatawag ng isang telegram sa Punong Tanggapan ng Pangulo sa Cabanatuan.
Subalit, ang kanyang mga pisyal ay kahina-hinala, Si Heneral Luna ay pumunta sa Cabanatuan kasama
lamang niya sila Roman at Rusca. Karamihan ng mga sundalo na natitira sa punong tanggapan sa ilalim
ng kautusan ni Aguinaldo, na may pagbubukod sa ilang mga elemento ng Kawit batalyon. Nadiskubre ni
Luna sa pagkadating niya na si Aguinaldo ay nakaalis na at ang natitira nalang sa opisina ay si
Buencamino lamang. Habang sila ay nag uusap na may mga mainit na salita, may isang barilan na narinig
sa labas. inembestiga ni Heneral Luna ito at natagpuan niya si Kapitan Janolino at ang kanyang mga
tauhan na at inatake siya. Si Heneral Luna ay ibinaril at sinaksak ng paulit-ulit hanggang sa namatay siya.
Namatay ay namatay din, habang si Rusca ay nasugatan at sumuko sa sundalo ng mga Kawit. Karamihan
sa mga natitirang tapat na opisyal ni Luna ay naaresto, habang ang ilan ay namatay, pati rin ang
magkapatid na Bernal.
Iniutos ni Aguinaldo, si Heneral Luna at si Roman ay nalibing na may buong militar na karangalan sa
pamamagitan ng mga Kawit batalyon yung mga tauhan na pumatay sakanila. Si Mabini, kung sino ang
kabilang sa mga nagluluksa, napansin ang isang madugong palataw sa isa sa mga sundalo, gayunpaman,
ang Kawit batalyon ay pinawalang-sala mula noon.

Habang ang pahayagan ng mga Amerikano ay mabilis sisihin si Aguinaldo para sa pagkamatay ni Luna,
Si Aguinaldo ay tumatanggi sa kanyang paglahok sa pagpatay, Kinikilala niya si Antonio Luna bilang
kanyang pinaka-makinang at pinaka-may kakayahang Heneral. Si MacArthur at si Otis ay kinikilala si
Luna bilang isang karapat-dapat kaaway, tinatawanan ang mga katotohanan na ang mga Pilipino ang
pumatay sa tanging tunay na kanilang heneral.

Sa kalagitnaan ng eksenang krediko, si General Gregorio del Pilar ay naghahanda na upang masakop ang
retiro ni Aguinaldo sa hilaga. Tinipon niya ang natitirang tauhan ni Luna at inutusan ang kanyang
katulong para pumili ng 60 sa mga ito.
“REPLEKSYON”

Matapos kong mapanuod ang pelikulang pinamagatang "Heneral Luna" ,

unti-unting nahuhubog ang aking puso't isipan na pahalagahan ang ating
tinatamasang kalayaan sa kasalukuyan sapagkat pinaghirapan ito ng ating
mga ninuno kabilang na si Heneral Antonio Luna.
Naitatak sa aking murang isipan ang mga salitang kalayaan,
Pinaghirapan, Pahalagahan" dahil damang-dama ko ang sakit at pighati na
dinanas ng ating mga bayani sa kanilang pakikipaglaban sa mga
mananakop. Damang-dama ko ang lungkot ng kanilang mga naulilang
pamilya gayundin ang pangamba ng mga kapwa ko Pilipino sa tuwing
darating ang mga dayuhan.
Sa pamamagitan ng pelikula, kitang-kita ng dalawang mata ko ang hirap
na dinanas ng ating mga bayani sa pagkamit ang ating tinatamasang
kalayaan sa kasalukuyan kaya't nararapat lang na pahalagahan ito.
Ang malaking katanungan, Paano ba natin maipapakita na may
pagpapahalaga tayo sa ating kalayaan?"
Simple lang! Kailangan lang nating ipakita ang ating pagiging
makabansa. Ang mga sumusunod ay iilan lamang sa mga napakaraming
paraan upang maipakita natin ang ating pagkamakabayan. Una, ang
pagpapakita ng respeto sa ating watawat, at sa ating pambansang awit.
Pangalawa, ang simpleng pagsunod sa batas trapiko. Bakit ba maituturing
na paraan ito? Sa pamamagitan nito ay naipapakita natin ang ating
paggalang sa kinauukulan at pagmamahal sa bayan. Panghuli at ang
pinakamabisang paraan sa lahat, bilang isang Pilipino, nararapat lamang
na makialam tayo sa pamamalakad sa ating pamahalaan. Kung may alam
tayong nangyayaring hindi tama, gawa'n ng paraan upang maitama. Sa
pamamagitan ng mga ito maipapakita natin ang ating pagkamakabayan.
Mga simpleng paraan ngunit mayroong napakahalagang epekto.
Kalayaan pahalagahan dahil ito'y pinaghirapan.