Ścianka Szczelna
Ścianka Szczelna
Ścianka Szczelna
Gdask, 2007
7. CIANKI SZCZELNE cianki szczelne s to konstrukcje oporowe wykonywane z podunych elementw wprowadzanych w grunt (wbijanych, wwibrowywanych lub wciskanych) cile jeden obok drugiego i poczonych na zamki zapewniajce szczelno przed wod i wzajemn wspprac. Elementy te nazywa si brusami lub grodzicami. Zastosowanie cianek szczelnych a) obudowy gbokich wykopw
zwg
zwg
zwg
cianki szczelne
b) nabrzea portowe
c) grodze
zw
grunt
cianka szczelna
zw
pale
cianki szczelne
zw grunt
cianka szczelna
zw
cianki szczelne
Podzia cianek szczelnych Ze wzgldu na materia: - stalowe - ksztaty przekrojw: korytkowy (lub typu U), zetowy, paski, typu H, - ksztaty zamkw
- elbetowe uszczelniane na piro obce z drewna, specjalne ostrze dociskajce jeden brus do drugiego
kolejno wbijania brusw
3 `2 1
- drewniane uszczelniane na wpust i piro wasne lub piro obce Ze wzgldu na schemat pracy i sposb podparcia: - cianki wspornikowe
Hn 4.0 m
Hn = 4.0 8.0m
t Hn
t = (0.40.6)Hn
Hn = 4.0 8.0m
t = (0.40.6)Hn
t = (0.40.6)Hn
Hn = 4.0 8.0m
cianki jednokrotnie podparte (zakotwione) mog by doem w gruncie swobodnie podparte lub utwierdzone. 3
t = 2.54 m
34m
t = 2.54 m
34m
nakretka napinajca ruba rzymska pyta kotwica prefabrykowana elbetowa klin odamu parcia
24m
24m
- zakotwienia iniektowane
pal wycigany
Obliczanie i projektowanie cianek szczelnych Przyjmowanie i wyznaczanie obcie dziaajcych na cianki szczelne
p
hw
lub
ea ep
ew
ew
a
ep
e*p(x)
ea
ea+ew
Gwnym obcieniem cianek szczelnych jest parcie gruntu i wody. Odpr gruntu pod dnem wykopu lub basenu jest reakcj utrzymujc ciank. W ciankach szczelnych przyjmuje si najczciej parcie czynne gruntu (graniczne) ze wspczynnikiem Ka liczonym przy zaoeniu kta tarcia gruntu o ciank a = 0, czyli Ka = Kah. Warto jednostkow parcia oblicza si ze wzoru: ea = v Ka 2c(Ka)0.5 0 w ktrym v jest efektywnym napreniem pionowym w gruncie, uwzgldniajcym obcienie naziomu p, i ciar warstw gruntu z uwzgldnieniem wyporu wody. Odpr gruntu przyjmuje si rwnie graniczny ze wspczynnikiem Kp liczonym przy zaoeniu kta tarcia gruntu o ciank p = -/2 (przyjcie p = 0 jest zbyt asekuracyjne). Naley jednak warto tego wspczynnika zredukowa przez wspczynnik =0.7 0.85: Warto jednostkow odporu oblicza si ze wzoru: ep = v Kp + 2c*(Kp)0.5 w ktrym c* - jest spjnoci gruntu, ktr w przypadku odporu redukuje si o poow c* = 0.5c. W obliczeniach statycznych cianki wykorzystuje si skadow poziom odporu: eph = epcosp. Parcie wody uwzgldnia si w przypadku rnicy jej poziomw po jednej i po drugiej stronie cianki, przy czym rozkad tego parcia przyjmuje si w zalenoci od tego, czy wystpuje przepyw wody pod ciank, czy nie wedug rysunku powyej. W przypadku przepywu wody powinno si uwzgldnia jeszcze wpyw cinienia spywowego j na wartoci parcia i odporu gruntu. Wprowadza to dodatkowe komplikacje, dlatego czsto przyjmuje si rozkad parcia wody bez uwzgldnienia przepywu (rysunek wyej), ktry daje wyniki oblicze po bezpiecznej stronie. Maksymalna warto parcia wody wynosi: ew = w hw. Po wykreleniu rozkadw parcia i odporu sporzdza si wykres wypadkowy, w ktrym otrzymujemy gboko a rwnowaenia si parcia i odporu ep(a) = ea(a). W przypadku trjktnego rozkadu odporu efektywnego e*p (jednorodny grunt niespoisty), moemy go wyrazi zalenoci: ep*(x) = ()xK*, gdzie K* = Kpcosp Kah . 5 Kp = Kp
[M] Ea
hE a xm t
[]
ep
e*p(x)
x xF
Mmax
ea F F
F
RC
cianka szczelna wspornikowa (bez rozpr i zakotwie) utrzymuje swoj stateczno dziki rwnowadze na obrt pomidzy parciem i odporem gruntu. W tym celu potrzebne jest do due zagbienie t cianki poniej dna wykopu. Tok postpowania przy obliczaniu: 1) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu, i sporzdzamy wykres wypadkowy. 2) Obliczamy wypadkow wykresu po stronie parcia Ea i okrelamy wysoko jej dziaania hE wzgldem punktu zerowania si parcia i odporu. 3) Ukadamy rwnanie rwnowagi momentw wzgldem punktu F, ktrego pooenie xF bdziemy poszukiwa. Bdzie to rwnanie 3-go stopnia. W przypadku trjktnego rozkadu e*p, jak na rysunku, rwnanie bdzie miao posta:
1 1 E a ( hE + x F ) = ( ) K * x F x F x F 2 3
1 (' ) 3 K * x F E a x F E a hE = 0 6
Rwnanie to mona rozwiza np. metod kolejnych przyblie. 4) Wyliczone zagbienie xF powikszamy o warto x, ktra potrzebna jest do przeniesienia siy RC, wynikajcej z rwnowagi si poziomych. Warto x okrelamy z zalece empirycznych: a + xF + x = (a+xF), w ktrych wspczynnik zaleca si przyjmowa od 1.2 do 1.6, w zalenoci od tego czy cianka obciona jest tylko parciem gruntu, czy parciem gruntu i wody, czy samym parciem wody. 5) Obliczamy warto maksymalnego momentu zginajcego Mmax metod poszukiwania punktu zerowania si si tncych, ktry znajduje si na rzdnej xm. Dla trjktnego rozkadu e*p moemy skorzysta ze wzorw:
1 E a ( ) K * x m x m = 0 2
xm =
2Ea K*
( )
1 3 M max = E a ( hE + x m ) ( ) K * x m 6
[M] Ea
[]
Mmax
max
ep E*p
e*p(x)
x xt
ea
cianka szczelna jednokrotnie zakotwiona (rozparta) utrzymuje si w statecznoci dziki temu, e cz si parcia przekazuje na zakotwienie lub rozpor, a pozosta cz na odpr gruntu przed ciank poniej dna wykopu lub basenu. Tok postpowania przy obliczaniu: 1) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu, i sporzdzamy wykres wypadkowy 2) Obliczamy wypadkow wykresu po stronie parcia Ea i okrelamy wysoko jej dziaania hE wzgldem punktu przyoenia cigu lub rozpory. 3) Wyznaczamy potrzebn gboko wbicia xt z warunku rwnowagi momentw wzgldem punktu A przyoenia cigu lub rozpory: M A = 0 E a hE = E * h* . p Ep Dla trjktnego rozkadu e*p otrzymujemy rwnanie 3-go stopnia o postaci:
1 2 1 ( ) 1 E a hE = ( ) K * x t x t ( x t + a + hs ) K * x t3 + ( ) K * ( a + hs ) x t2 E a hE = 0 3 2 2 3 Rwnanie to mona, podobnie jak poprzednio, rozwiza np. metod kolejnych przyblie. Rozwizanie okrela nam potrzebn gboko xt. Obliczamy warto wypadkowej E*p.
X =0
S = Ea E * p
Dla sprawdzenia moemy policzy sum momentw wzgldem punktu B koca cianki, ktra powinna wynie M B = 0 . 5) Otrzymane z oblicze zagbienie cianki t = a + xt, naley dodatkowo zwikszy o 20 %. Wynika to z warunkw bezpieczestwa oraz z tego, e odpr graniczny gruntu zmobilizuje si jedynie w grnym odcinku, a nie na caej wysokoci zagbienia cianki. 6) Obliczamy warto maksymalnego momentu zginajcego Mmax metod poszukiwania punktu zerowania si si tncych, ktry znajduje si na rzdnej xm . 7) Na podstawie momentu zginajcego Mmax dobiera si profil cianki szczelnej.
Obliczanie statyczne cianki jednokrotnie zakotwionej doem utwierdzonej Metoda analityczna uproszczona
Zastosowanie duszej cianki i wymuszenie utwierdzenia w gruncie moe niekiedy okaza si tasze od cianki w gruncie swobodnej podpartej, ze wzgldu na mniejsze momenty zginajce i zastosowanie mniejszych profili na brusy. Ponadto takie rozwizanie jest bezpieczniejsze. cianka jednokrotnie zakotwiona doem utwierdzona jest schematem statycznie niewyznaczalnym, ktrego rozwizanie stanowi pewn trudno. Jedn z propozycji jest uproszczona metoda analityczna, w ktrej zakada si (z pewnym przyblieniem), e w punkcie B zerowania si wykresu parcia i odporu, zeruje si rwnie moment zginajcy w ciance. W obliczeniach moemy wwczas ciank podzieli na dwie belki, poczone przegubowo w punkcie B i rozwiza najpierw belk grn, a nastpnie belk doln (rysunek poniej).
p S S
hE
1
A A
hE
[M]
M1
[]
Ea
Ea
M1
hE
max
ep
t
e*p(x)
B x
B RB RB
ea E*p
e*p(x) hEp
B
xt
M2
M2
E*p
C
RC
C
Tok postpowania przy obliczaniu: 1) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu i sporzdzamy wykres wypadkowy. 2) Obliczamy wypadkow wykresu po stronie parcia Ea i okrelamy wysoko jej dziaania hE wzgldem punktu przyoenia cigu lub rozpory oraz hE wzgldem punktu B. 3) W punkcie B rozcinamy ciank i tworzymy dwie belki. 4) Rozwizujemy grn belk, swobodnie podpart, w rezultacie czego otrzymujemy wartoci: , siy w cigu S, reakcji w punkcie B RB oraz maksymalnego momentu zginajcego M1 : E h E h M B = 0 S = ( h a + hE ) M A = 0 RB = ( h a + hE ) E E E E
5) Reakcj RB nastpnie przenosimy na belk doln i potrzebn gboko xt (dugo dolnej belki) obliczamy z warunku rwnowagi momentw wzgldem punktu C: M C = 0 RB xt E *p hEp = 0
1 Dla trjktnego rozkadu e*p otrzymamy rwnanie: RB x t ( ) K * x t3 = 0 6 6) Obliczamy warto maksymalnego momentu zginajcego M2 w belce dolnej. 7) Do zwymiarowania brusw cianki szczelnej naley wzi moment Mmax = max {|M1|, |M2|}. 8) Otrzymane z oblicze zagbienie cianki t = a + xt, naley dodatkowo zwikszy o 20 %. Wynika to z rwnowagi si poziomych (reakcja RC), warunkw bezpieczestwa oraz z tego, e odpr gruntu o wartoci granicznej zmobilizuje si jedynie w grnym odcinku, a nie na caej wysokoci zagbienia cianki.
Wykres przemieszcze
p
s(+)
A
1
s(-)
4 5
1II LII I
LI
13 14 15 16 17 18 19
ep ep-ea
E19 E18
ea
E16 E17
E14 E15
tII
tI 2II
II II I
m
m(+s)
m(-s)
Mc =
M = H0 [kNm]
Ugicie cianki:
xmax =
Mc m = H0
dH1 EJ
[m]
Wielobok si rzeczywistych
SII SI
E9 I E8 II
9 8 7 6 5 4 3 2 1
Wielobok si wtrnych
A13 A14 A15
14
A16
A17 A18
E12
E11
E10
E7
E6
E5
E4
E3 E2 E1
15
16 17 18 19
13 19 18 17 16 15
12
11
10
H0 [kN]
14
13 4 5 6 7 8 9 10 11 12
H1 [kNm2]
E18
E17
E16
E15
E14
E13
A4
A5
A6
A7
A8
A9
A10
A11 A12
1) Przyjmujemy i wykrelamy w skali ukad konstrukcyjo-geometryczny cianki, w ktrym zagbienie w dnie przyjmujemy wstpnie okoo 0.6 0.8 wysokoci cianki nad dnem 2) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu, i sporzdzamy wykres wypadkowy 3) Zamieniamy wykres wypadkowy na ukad si skupionych Ei. Rozstaw si Ei (podzia wykresu na paski) przyjmujemy okoo 0.5 1.0 m. 4) Sporzdzamy wielobok si rzeczywistych Ei. Dugoci si rysowane s w przyjtej skali si. Biegun O przyjmujemy w dowolnym miejscu, ale najlepiej tak, aby promienie zewntrzne si od parcia utworzyy w przyblieniu trjkt rwnoboczny. Dodatkowo przyjmujemy w miar okrg warto H0 (w skali si, np. H0 =100 kN). 5) Wykrelamy wielobok sznurowy, przenoszc rwnolegle kolejne promienie si. Promie nr 1 rysujemy w dowolnym miejscu do przecicia z osi siy E1, przez ten punkt prowadzimy promie nr 2 do przecicia z osi siy E2, nastpnie przez ten punkt promie nr 3 do przecicia z osi siy E3 i tak dalej. Promie nr 1 przeduamy dodatkowo do przecicia z osi cigu, do otrzymania punktu A. Otrzymany wielobok sznurowy jest waciwie wykresem momentw zginajcych dla cianki szczelnej. 6) Gdy chcemy zaprojektowa ciank doem swobodnie podpart przez punkt A prowadzimy prost zamykajc I stycznie do dolnej wypukoci wieloboku sznurowego. Punkt stycznoci wyznacza nam potrzebne zagbienie tI cianki szczelnej, ktre ze wzgldw bezpieczestwa zwikszamy o 20%. Warto maksymalnego momentu zginajcego obliczamy ze wzoru:
M max = I H 0 [kNm]
w ktrym wielko I [m] naley odczyta z wykresu sznurowego zgodnie ze skal dugoci. Warto siy w cigu SI odczytujemy z wieloboku si przenoszc rwnolegle zamykajc I. 7) Gdy chcemy zaprojektowa ciank doem utwierdzon - prost zamykajc II prowadzimy przez punkt A tak, aby wielkoci 1 i 2 na wykresie sznurowym byy w przyblieniu sobie rwne. Jest to pierwsze przyblienie. cianka doem utwierdzona jest ukadem statycznie niewyznaczalnym i dlatego jej rozwizania dokonuje si metod iteracyjn. 8) Wykres momentw zamieniamy na obcienie wtrne, ktre zastpujemy ukadem si skupionych wtrnych : Ai = iaiH0 [kNm2], gdzie i to warto odczytana z wieloboku sznurowego w osi siy Ei, ai rozstaw si Ei. 9) Sporzdzamy wielobok si wtrnych Ai, w ktrym rysowanie si i promieni zaczynamy od koca, a promie kocowy (na rysunku promie nr 18) prowadzimy pionowo, ze wzgldu na
10
zakadane utwierdzenie cianki, w ktrym kt obrotu rwny jest zero. Wielko H1 [kNm2] przyjmujemy dowolnie, ale wedug podobnych zasad co H0. 10) Wykrelamy drugi wielobok sznurowy, ktry jest wykresem przemieszcze cianki. Wykrelanie tego wieloboku rozpoczynamy od dou wedug takich samych zasad jak pierwszy wielobok. Wykres przemieszcze powinien da zerowe przemieszczenie w osi cigu, gdy znajduje si tam podpora. W momencie gdy wystpuje odchyka s(+) lub s(-) naley dokona korekty w pochyleniu zamykajcej - II za pomoc poprawki m, ktr obliczamy ze wzorw:
m = Mc H0
3 s H1 [kNm] L2
[m] ,
gdzie
Mc =
Po wprowadzeniu korekty powinno si jeszcze raz dokona sprawdzenia przemieszcze cianki, ale zwykle jest to ju nie potrzebne. 11) Punkt przecicia skorygowanej zamykajcej II z kocowym fragmentem wieloboku sznurowego wyznacza nam potrzebne zagbienie cianki tII, ktr podobnie jak poprzednio zwikszamy o 20%, ze wzgldw bezpieczestwa. 12) Wartoci momentw zginajcych obliczamy ze wzorw:
M 1 = 1II H 0 [kNm],
M 2 = 2 II H 0 [kNm]
z ktrych: M1 jest momentem przsowym, a M2 momentem utwierdzenia w gruncie. Warto maksymaln bierzemy do wymiarowania brusw. 13) Warto siy w cigu SII odczytujemy z wieloboku si rzeczywistych przenoszc rwnolegle zamykajc II. 14) Warto ugicia cianki szczelnej x moemy okreli odczytujc warto d [m] z wykresu przemieszcze i podstawiajc do wzoru:
x =
d H1
EJ
[m]
11
Obliczanie cianek metod wsppracy cianki ze sprysto-plastycznym orodkiem gruntowym Metoda ta pozwala na odwzorowanie pracy cianki i gruntu bardziej zblione do rzeczywistoci ni poprzednie metody oraz pozwala obliczy zarwno cianki wspornikowe, jak i zakotwione. Jak wiadomo warto parcia i odporu gruntu zaley od przemieszcze cianki. W omawianej metodzie zaleno ta jest uwzgldniona tylko w przypadku odporu, natomiast parcie gruntu przyjmuje si zwykle ustalone jako graniczne ea. Na rysunku poniej pokazany jest schemat obliczeniowy cianki odkopywanej. cianka moe te by zasypywana wwczas schemat obcie wyglda nieco inaczej.
p
lub E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7 E8 E9 E10 E11 E12 E13
[M]
S
[]
1
EJ (sztywno gitna)
Mmax max
Reakcje graniczne
ep
t ep-ea
ea
kxi
ep-ea
Reakcj gruntu poniej dna, czyli odpr, modeluje si za pomoc podpr sprysto-plastycznych, prostopadych do cianki i rozstawionych co okoo ai = 0.5 m. Sztywnoci kxi tych podpr mona obliczy w przyblieniu wedug wzoru: kxi = SnE0ai1m [kN/m] w ktrym: Sn wspczynnik technologiczny, przyjmowany np. dla cianek stalowych wbijanych Sn = 1.1, wwibrowywanych Sn = 1.0, dla cianek elbetowych wbijanych Sn = 1.2, a dla cian szczelinowych Sn = 0.8 0.9. - wspczynnik uwzgldniajcy dugotrwao obcienia: np. dla cianek tymczasowych przyjmuje si = 1.0, a dla cianek staych - = 0.30 0.65 w zalenoci od rodzaju i stanu gruntu.
Sztywnoci kxi osigaj warto wyliczon z powyszego wzoru dopiero na pewnej gbokoci zc poniej pierwotnego poziomu terenu. Gboko t przyjmuje si: zc = 5.0 m dla gruntw niespoistych, 4.0 m dla maospoistych, 3.0 m dla redniospoistych, 2.0 m dla zwizo spoistych i 1.0 m dla bardzo spoistych i organicznych. W poziomie terenu przyjmuje si kxi = 0, a na odcinku od poziomu terenu do gbokoci zc przyjmuje si liniowy wzrost kxi. Obliczenia ukadu wykonuje si iteracyjnie za pomoc dowolnego programu do analizy statycznej ram paskich. W trakcie oblicze kontroluje si, czy reakcje w podporach sprystych nie przekraczaj reakcji granicznych czyli efektywnego odporu granicznego e*p. Gdy po pierwszym kroku oblicze w jednym lub w kilku wzach wystpuje przekroczenie reakcji granicznych, to w wzach tych usuwa si podpory spryste, a w ich miejsce wstawia siy skupione, rwne reakcjom granicznym. Po tej zamianie uruchamia si ponownie obliczenia. Obliczenia uwaa si za zakoczone, gdy w adnej z pozostaych podpr sprystych nie ma przekrocze reakcji granicznych. Przekroczenie reakcji granicznych we wszystkich podporach sprystych oznacza, e przyjto zbyt pytkie zagbienie cianki i naley je zwikszy. Zagbienie to naley rwnie zwikszy w celu zmniejszenia momentw zginajcych i uzyskania czciowego lub penego utwierdzenia spodu cianki w gruncie. W wyniku oblicze otrzymuje si wykres momentw i przemieszcze cianki oraz warto siy w cigu S oraz rozkad zmobilizowanego odporu gruntu.
12
bz
ep1
S Eph
ep2
bz
Ea
ea2
Nono kotwic pyta pionowa uzyskuje dziki odporowi gruntu przed pyt Ep. Nono t czciowo obnia parcie gruntu za pyt Ea, ktre dodaje si do siy w cigu S. Odpr Ep przyjmuje si jako graniczny o wspczynniku Kp obliczonym dla kta tarcia gruntu o powierzchni pyty p =-/2, przy czym do analizy bierze si skadow poziom tego odporu Eph. Warto odporu mona take oszacowa za pomoc wspczynnika wedug Bucholza z tabl. 1.
Tabl. 1 H/h 1 6.9 2 7.4 3 8 4 9 5 10
e p 2 = H K ph
Odpr gruntu przed pyt dziaa w ukadzie przestrzennym, w ktrym jego warto jest wiksza ni w ukadzie paskim. Szeroko bz stref oddziaywania odporu mona wyznaczy za pomoc wspczynnika empirycznego (tabl. 2) : bz = b
Tabl. 2 H/h 1 2.1 2 2.3 3 2.5 4 2.8 5 3.1
W przypadku: - gdy bz < a warto wypadkowej odporu obliczamy ze wzoru: - gdy bz a warto wypadkowej odporu obliczamy ze wzoru:
E ph =
E ph =
e p1 + e p 2 2 e p1 + e p 2
2
h bz
ha
Parcie gruntu Ea przyjmuje si jako graniczne o wspczynniku Ka obliczonym dla a = 0. ea1 = ( p + h1 ) K a , Wartoci jednostkowe obliczamy ze wzorw: e +e E a = a1 a 2 h b a warto wypadkowej ze wzoru: 2 Warunek nonoci zakotwienia przedstawia si nastpujco: ea 2 = ( p + H ) K a ,
S 0.8Eph 1.2Ea Pyty kotwice zasypuje si przewanie gruntem niespoistym, dlatego w powyszych wzorach nie uwzgldniano wpywu spjnoci. W przypadku braku wystarczajcej nonoci pyty, mona zastosowa wiksz pyt, lepszy grunt zasypowy, umieci po dwie pyty na jednym cigu, bd zastosowa tzw. mijankowy ukad pyt, tak aby strefy zasigu bz nie zachodziy na siebie.
13
- zakotwienie blokowe
przekrj pionowy
G1 ea1 G2 H
p
h1
ep1
Q3
S
Q1=Eph
ep2
Q2=Ea
G1+ G2 l
bz
widok z gry
Q5
E0
Q1=Eph
Q2=Ea
Q5
l
E0
W zakotwieniu blokowym, na cianach czoowej i tylnej wystpuj takie same zjawiska jak w przypadku pyty kotwicej. Dodatkowo dochodz siy tarcia na cianach bocznych i na powierzchni dolnej i grnej bloku, ktre zwikszaj ogln nono kotwic bloku. Nono kotwica bloku jest sum poszczeglnych si: Qc = Q1 - Q2 + Q3 + Q4 + 2Q5 gdzie: Q1 = Eph , Q2 = Ea - oblicza si tak samo jak dla pyt kotwicych Q3 = G1tg, G1 ciar gruntu nad blokiem, kt tarcia gruntu o ciany bloku ( 0.5) Q4 = (G1 +G2) tg, G2 ciar bloku, dla blokw monolitycznych mona tu przyjmowa = Q5 = E0 tg, E0 parcie spoczynkowe gruntu dziaajce na ciany boczne bloku, E0 = (H +h) K0 h l , 2 K 0 = 1 sin
W przypadku maej odlegoci midzy blokami (a < bz) siy Q3 i Q5 mog w ogle nie zadziaa, gdy grunt miedzy blokami i nad nimi bdzie si przemieszcza razem z blokami. Wwczas naley sprawdzi nono caego przemieszczajcego si ukadu gruntowo-blokowego. Warunek nonoci zakotwienia przedstawia si nastpujco: S 0.8Qc
Q4
ea2
bz
14
- zakotwienie palowe
V S V N2 N1 N2 S
N1
Sprawdzenie nonoci zakotwienia polega na sprawdzeniu nonoci pali na siy osiowe N1 i N2 wyznaczone z przedstawionego na rysunku wieloboku si: N1 mNt, gdzie: palowej PN-83/B-02482. N2 mNw Nt, Nw nonoci pali odpowiednio na wciskanie i wyciganie, obliczone wedug normy
- zakotwienie iniektowane
Nono zakotwienia iniektowanego zaley od rodzaju i parametrw gruntu w jakim umieszczona jest buawa, od cinienia iniekcji i technologii wykonania. Mniejszy wpyw ma rednica i dugo buawy. Zwikszanie dugoci buawy ponad 6 8 m jest nieopacalne, gdy nie zwiksza to ju jej nonoci kotwicej. rednice buaw wahaj si od 15 cm do 20 cm. Najczciej w projekcie podaje si potrzebn nono zakotwienia, a wykonawca specjalistyczna firma dobiera odpowiednie parametry zakotwienia na podstawie wasnych dowiadcze i wasnych metod obliczeniowych. Oprcz tego nono zakotwie zawsze weryfikuje si na miejscu budowy za pomoc prbnych obcie.
Sprawdzenie statecznoci oglnej cianek kotwionych - metoda Kranza
Ea1
Wielobok si
Ea1
Sdop
Q=?
P Ea
Warunek statecznoci: S 0.8 Sdop ( S sia w cigu) Gdy warunek nie jest speniony naley zwikszy odlego zakotwienia od cinki. Gdy wielkoci Ea i Ea1 liczone s z a = 0, maj wwczas kierunek poziomy. 15
Wielobok si
G1 Ea1 G1+P1 Ea1 Sdop Q1 Q2
P1
Wielobok si
Ea1 G1+P1 G2+P2 Sdop Q1 C1 Q2
1 h/2
C1 Q1
Ea
C2
0
rozpora
1
R
18 17 16 15 14 8 7 6 5 13 12 11 3 4
10 9
Zwymiarowania wymagaj nastpujce elementy cianki szczelnej: a) profile pionowe cianki szczelnej (brusy) na zginanie od momentu Mmax b) kleszcze (para ceownikw lub dwuteownikw) na zginanie od siy w cigu S c) cigi (prty lub liny stalowe) na rozciganie od siy w cigu S d) ruby czce brusy z kleszczami na rozciganie od siy w cigu S e) nakrtka napinajca cig (ruba rzymska) na rozciganie od siy w cigu S Obliczanie i dobieranie elementw stalowych naley przeprowadza zgodnie z zasadami dotyczcymi projektowania konstrukcji stalowych. 16
Zacznik 1
Przykad obliczeniowy cianki szczelnej Zadanie
Wykona obliczenia statyczne cianki szczelnej przedstawionej na rysunku dla dwch wariantw:
wariant 1 cianka doem wolno podparta w gruncie, wariant 2 cianka doem utwierdzona w gruncie.
Obliczenia wykona metod analityczn i metod numeryczn oraz porwna otrzymane wyniki.
p = 12 kN/m
(1)
2
1.5 m
(2) (3)
4.5 m
(5)
(6)
Przyjto wstpnie zagbienie : t = 4.0 m Wspczynniki parcia i odporu gruntu: przyjto a = 0, p = /2 = 15, p = 0.85 30 K a = tg 2 ( 45 ) = tg 2 ( 45 ) = 0.333 2 2 cos 2 30 cos 2 = Kp = = 4.977 2 2 sin(30 + 15) sin 30 sin( p ) sin cos( 15) 1 cos p 1 cos( 15) cos p
K = p K p = 0.85 4.977 = 4.230 p Wartoci jednostkowe parcia gruntu: ea1 = 12.0 0.333 = 4.0 kPa ea 2 = (12.0 + 1.5 18.5) 0.333 = 13.24 kPa ea 3 = (12.0 + 2.0 18.5) 0.333 = 16.32 kPa ea 4 = (12.0 + 2.0 18.5 + 1.5 10.0) 0.333 = 21.31 kPa ea 5 = (12.0 + 2.0 18.5 + 4.0 10.0) 0.333 = 29.64 kPa ea 6 = (12.0 + 2.0 18.5 + 8.0 10.0) 0.333 = 42.96 kPa Wartoci jednostkowe odporu gruntu: e p 5 = 0.0 , e p 6 = 4.0 10 4.23 = 169.2 kPa, skadowa pozioma: e ph 6 = e p 6 cos p = 169.2 cos(15) = 163.44 kPa Wartoci parcia wody (przyjto dla uproszczenia brak przepywu wody pod ciank): ew 3 = 0.0 , ew 4 = 1.5 10.0 = 15.0 kPa , ew5 = ew 6 = ew 4 = 15.0 kPa
17
p = 12 kN/m
(1)
4.0
4.0
1.5 m
(2) (3)
ew [kPa]
15.0
16.32
ea [kPa]
21.31
ea+ew [kPa]
36.31
zwL 4.5 m
(4)
(Pd)
2.5 m
(5)
29.64
44.64
(6)
Wyznaczenie gbokoci an zerowania si wykresw parcia i odporu gruntu an = 44.64 4.0 = 1.19 m 105.48 + 44.64
Wypadkowy wykres parcia i odporu gruntu zostanie podzielony na elementy trapezowe i trjktne, a nastpnie obliczone zostan wypadkowe Eai z poszczeglnych elementw wraz z promieniami dziaania wzgldem punktu A zaczepienia cigu rAi. Do obliczania pooenia wypadkowych z elementw trapezowych wykorzystano gotowy wzr:
e1 r1 h E r2 e2
r1 =
e1 + 2 e2 h e1 + e2 3 2 e1 + e2 h r2 = e1 + e2 3
Wypadkowe po stronie parcia: E a1 = Ea 2 = Ea3 = Ea 4 = 4.0 + 13.24 1.50 = 12.93 kN/m 2 13.24 + 16.32 0.50 = 7.39 kN/m 2 16.32 + 36.31 1.50 = 39.47 kN/m 2 36.31 + 44.64 2.50 = 101.19 kN/m, 2 rA1 = rA1 = 2 4.0 + 13.24 1.5 = 0.62 m 4.0 + 13.24 3 13.24 + 2 16.32 0.5 = 0.26 m 13.24 + 16.32 3 16.32 + 2 36.31 1.5 = 1.34 m 16.32 + 36.31 3 36.31 + 2 44.64 2.5 = 3.29 m 36.31 + 44.64 3 1.19 = 4.90 3 18
rA4 = 0.5 +
p = 12 kN/m
(1)
4.0
1.5 m
(2) (3)
2.0 m
S
zwP 1.5 m
zwL 4.5 m
(4)
(Pd)
(5)
2.5 m
ym
ea+w(ym)
t* t*B
Rwnanie odporu efektywnego (pomniejszonego o parcie): 105.48 * e* ( t * ) = t = 37.54 t * p 4.0 1.19 Wypadkowa odporu:
E * ( t * ) = 0.5 37.54 t * t * = 18.77 t * p
2
Potrzebne zagbienie t * cianki zostanie wyznaczone z rwnowagi momentw wzgldem punktu B zaczepienia cigu A (MA = 0)
M M
= 12.93 0.62 + 7.39 0.26 + 39.47 1.34 + 101.19 3.29 + 26.56 4.90 +
18.77 t *2 ( 5.69 + 0.667 t * ) = 509.85 106.80 t * 12.51 t *
2 3
( t* ) = 0 B
Rwnanie rozwizano metod iteracyjn i otrzymano wynik: Warto wypadkowej odporu efektywnego: E * ( t B* ) = 18.77 1.97 2 = 72.84 kN/m B
t * = 1.97 m B
X =0
S = 114.7 kN/m
W celu okrelenia wartoci maksymalnego momentu zginajcego Mmax naley znale miejsce zerowania si si tncych w ciance - T(ym) = 0.
T4 = 12.93 + 114.7 7.39 39.47 = 54.91 > 0
T5 = 54.91 101.19 = 46.28 < 0 Miejsce zerowania si si tncych znajduje si pomidzy punktami 4 i 5. Rwnanie parcia gruntu i wody pomidzy punktami 4 i 5: ea + w ( y m ) = 36.31 + 44.64 36.31 y m = 36.31 + 3.33 y m 2.50 19
rozwizanie:
y m = 1.42 m
Wielkoci pomocnicze do dalszych oblicze: ea + w ( y m = 1.42 ) = 36.31 + 3.33 1.42 = 41.04 kPa E a + w ( y m = 1.42 ) = 36.31 1.42 + 1.67 1.42 2 = 54.93 kN/m rm = 2 36.31 + 41.04 1.42 = 0.70 m 36.31 + 41.04 3
Przyjto profile PU16 o Wx = 1600 cm3/m > 1257 cm3/m Pozostae parametry profilu: J = 30400 cm4/m, A = 159 cm2/m
Dobranie kleszczy: Przyjto stal St3S fd = 195 MPa, kleszcze wykonane zostan z pary ceownikw walcowanych
Obliczeniowa sia w cigu z 1mb cianki: S(r) = 1.25114.7 = 143.4 kN/m Przyjto rozstaw cigw co 4 profile PU16 Ls = 40.6 = 2.40 m Maksymalny obliczeniowy moment zginajcy w kleszczach: M(r)max 0.1143.42.402 = 82.6 kNm M ( r ) 82.6 10 2 W max = = 423.6 cm3 Potrzebny wskanik wytrzymaoci kleszczy: fd 195 10 1 Wskanik wytrzymaoci dla pojedynczego ceownika: W1 = 0.5423.6 = 211.8 cm3 Przyjto profile C220 o Wx = 245 cm3 > 211.8 cm3
20
Dobranie cigw: Przyjto stal St3S fd = 195 MPa, cigi wykonane zostan z prtw okrgych, gwintowanych na
kocach Obliczeniowa sia na pojedynczy cig: S1(r) = 2.40143.4 = 344.2 kN (przy rozstawie Ls = 2.4 m) S 344.2 Potrzebny przekrj netto (po nagwintowaniu) cigu: Ant 1 = = 17.7 cm3 1 f d 195 10 2 Przyjto prt 56 mm z gwintem M56 o Ant = 20.3 cm > 17.7 cm2
Dobranie rub: Przyjto ruby klasy 5.8 o Rm = 520 MPa i Re = 420 MPa, Obliczeniowa sia na pojedyncz rub: Ss1(r) = 1.2143.4 = 172.1 kN (przy rozstawie ls = 1.2 m) S s1 172.1 = = 5.1 cm2 1 0.65Rm 0.65 520 10 Potrzebny przekrj netto ruby: As > max S s1 172.1 = = 4.8 cm2 0.85Rm 0.85 420 10 1
Przyjto stal St3S fd = 195 MPa, rozpory wykonane zostan z rur stalowych Przyjto wstpnie rury 273/12.5 mm, w rozstawie co R = 4,5 m, dugo rozpr LR = 12,0 m Parametry przekroju rury (z tablic stalowych): A = 102.0 cm2, J = 8697 cm4, i = 9.22 cm Obliczeniowa sia na pojedyncz rozpor: S1(r) = 4.50143.4 = 645.3 kN (przy rozstawie R = 4.5 m) Dugo wyboczeniowa rozpory: L = LR = 1.012.0 = 12.0 m (prt obustronnie przegubowy, = 1.0) L 1200.0 Smuko rozpory: = = = 130.2 i 9.22 215 215 Smuko porwnawcza: p = 84 = 84 = 88.2 195 fd Smuko wzgldna: =
T ablica: W artoci w spczynnika niestatecznoci w zalenoci od sm ukoci w zgldnej . 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.35 0.40 0.45 0.50 1.000 1.000 1.000 0.999 0.998 0.996 0.993 0.987 0.980 0.970
21
Podobnie jak w wariancie I wykres parcia zosta podzielony na elementy trapezowe i trjktne, i obliczone zostay wypadkowe Eai z poszczeglnych elementw wraz z promieniami dziaania wzgldem punktu A zaczepienia cigu rAi i wzgldem punktu B zerowania si parcia i odporu rBi. Wypadkowe i promienie rAi s takie same jak w wariancie I: E a1 = 12.93 kN/m E a 2 = 7.39 kN/m E a 3 = 39.47 kN/m E a 4 = 101.19 kN/m E a 5 = 26.56 kN/m
p = 12 kN/m
(1)
2
rA3 = 1.34 m
rA4 = 3.29 m
rA5 = 4.90 m
4.0
4.0
1.5 m
(2) (3)
2.0 m
S
zwP 1.5 m
13.24 16.32
13.24 16.32
zwL 4.5 m
(4)
36.31
36.31
y1m (Pd)
(5)
ea+w(ym)
2.5 m
44.64
44.64
RB
t*
RB
Ea5 = 26.56
(6) 105.48
RC
105.48
Rwnania odporu efektywnego i jego wypadkowej s rwnie takie same jak w wariancie I: e* ( t * ) = 37.54 t * , E * ( t * ) = 18.77 t *2 p p Zgodnie z przyjt metod obliczeniow cianka zostaa mylowo podzielona na dwie belki poczone wzajemnie przegubem w punkcie B (zaoenie przyblione). Warto siy S w cigu wyznaczona zostanie z rwnowagi momentw wzgldem punktu B, a warto reakcji RB z rwnowagi momentw wzgldem punktu A dla grnej belki:
M M
=0
S 5.69 12.93 6.31 7.39 5.43 39.47 4.35 101.19 2.40 26.56 0.79 = 0 S 5.69 557.34 = 0
S =
=0
12.93 0.62 + 7.39 0.26 + 39.47 1.34 + 101.19 3.29 + 26.56 4.90 RB 5.69 = 0
22
509.85 RB 5.69 = 0
RB =
* Potrzebne zagbienie tC cianki zostanie wyznaczone z rwnowagi momentw wzgldem punktu C dla
=0
t* RB t + E ( t ) C = 0 3
* C * p * C
t* 89.60 t + 18.77 C = 0 3
* c * tC = 3.78 m
W celu okrelenia wartoci maksymalnego momentu zginajcego w grnej belce M1max naley znale miejsce zerowania si si tncych w tej belce - T(y1m) = 0.
T4 = 12.93 + 97.95 7.39 39.47 = 38.16 > 0
T5 = 38.16 101.19 = 63.03 < 0 Miejsce zerowania si si tncych znajduje si pomidzy punktami 4 i 5. Rwnanie parcia gruntu i wody pomidzy pkt. 4 i 5 oraz wypadkowej takie same jak w wariancie I: ea + w ( y1m ) = 36.31 + 3.33 y1m Rwnanie si tncych: T ( y1m ) = 0 38.16 36.31 y1m 1.67 y12m = 0 Rozwizanie rwnania: y1m = 1.01 m E a + w ( y1m ) = 36.31 y1m + 1.67 y12m
Wielkoci pomocnicze do dalszych oblicze: ea + w ( y1m = 1.01 ) = 36.31 + 3.33 1.01 = 39.67 m E a + w ( y1m = 1.01 ) = 36.31 1.01 + 1.67 1.012 = 38.38 kN/m r1m = 2 36.31 + 39.67 1.01 = 0.50 m 36.31 + 39.67 3
Warto maksymalnego momentu zginajcego w grnej belce: M1max = M ( y1m ) = 12.93 ( 0.62 + 0.5 + 1.5 + 1.01 ) + 97.95 ( 0.5 + 1.5 + 1.01 ) 7.39 ( 0.5 0.26 +
+ 1.5 + 1.01 ) 39.47 ( 2.0 1.34 + 1.01 ) 38.38 0.50 = 142.47 kNm/m
W celu okrelenia wartoci maksymalnego momentu zginajcego w dolnej belce M2max naley znale miejsce zerowania si si tncych w tej belce - T(y2m) = 0. Rwnanie si tncych: 2 T ( y 2 m ) = 0 89.60 + 18.77 y 2 m = 0 Rozwizanie rwnania:
* p
y 2 m = 2.18 m
Warto maksymalnego momentu zginajcego w dolnej belce: 2.18 M2max = 89.60 2.18 + 89.60 = -130.22 kNm/m 3 23
Spord momentw M1max i M2max wiksz bezwzgldna warto uzyska moment M1max: Mmax = max{M 1max , M 2 max } = max{ .47 , 130.22} = 142.47 kNm/m 142 Warto obliczeniowa momentu zginajcego: M(r)max = 1.25142.5 = 178.1 kNm/m
Zagbienie cakowite cianki w gruncie poniej dna basenu:
Przyjto profil Larssen IIn o Wx = 1100 cm3/m > 913.3 cm3/m Pozostae parametry profilu: J = 14900 cm4/m, A = 156 cm2/m
Dobranie kleszczy: Przyjto stal St3S fd = 195 MPa, kleszcze wykonane zostan z pary ceownikw walcowanych
Obliczeniowa sia w cigu z 1mb cianki: S(r) = 1.2597.95 = 122.4 kN/m Przyjto rozstaw cigw co 6 profili Larssen IIn Ls = 60.4 = 2.40 m Maksymalny obliczeniowy moment zginajcy w kleszczach: M(r)max 0.1122.42.402 = 70.5 kNm M ( r ) 70.5 10 2 W max = = 362 cm3 Potrzebny wskanik wytrzymaoci kleszczy: fd 195 10 1 Wskanik wytrzymaoci dla pojedynczego ceownika: W1 = 0.5362 = 181 cm3 Przyjto profile C200 o Wx = 191 cm3 > 181 cm3
Dobranie cigw: Przyjto stal St3S fd = 195 MPa, cigi wykonane zostan z prtw okrgych, gwintowanych na kocach
Obliczeniowa sia na pojedynczy cig: S1(r) = 2.40122.4 = 293.8 kN (przy rozstawie Ls = 2.4 m) S (r ) 293.8 = 15.1 cm3 Potrzebny przekrj netto (po nagwintowaniu) cigu: Ant 1 = 1 f d 195 10 2 Przyjto prt 52 mm z gwintem M52 o Ant = 17.6 cm > 15.1 cm2
Dobranie rub: Przyjto ruby klasy 5.8 o Rm = 520 MPa i Re = 420 MPa,
Obliczeniowa sia na pojedyncz rub: Ss1(r) = 0.8122.4 = 97.9 kN (przy rozstawie ls = 0.8 m) S s1 97.9 = = 2.89 cm2 1 0.65Rm 0.65 520 10 S s1 97.9 = = 2.74 cm2 1 0.85Rm 0.85 420 10
As > max
Profil geotechniczny
- 1.50 - 2.20 przeguby kleszcze 2 200 cigi prty 48, co 3.36 m 14.50 profile Larssen V L = 11.5 m - 7.80 ruby rzymskie 2.00 1.0 - 2.50
- 1.30 - 2.80
zwg
Gp IL = 0.35
Pd ID = 0.45 - 6.50
Ps ID = 0.65
- 11.00
WIDOK Z GRY
kleszcze 2 200
przeguby 3.36 profile Larssen V L = 11.5 m cigi, prty 48 ruby M24 pyty kotwice 1.51.50.2m
3.36
14.50
25
Profil geotechniczny
- 1.80
Gp IL = 0.35
- 4.40 10.60
zwg Pd ID = 0.45
- 6.50
Ps ID = 0.65
- 11.00
WIDOK Z GRY
kleszcze 2 200
3.36
3.36
3.36
10.60
26
B
352
6 po obwodzie ruba M24x280 kl. 4.8 840 3360 840 podkadka bl. 808010 840 840 3360
kleszcze 2 200
840
cig prt 48
kleszcze 2 200
PRZEKRJ A - A
blacha czca 15030010 cig prt 48 55
PRZEKRJ B - B
kleszcze 2 200 profile Larssen V
profile Larssen V
ruba M24x280 kl. 4.8 nakrtka M48 z podkadk kleszcze 2 200 blacha czca 15030010
27
B
352
bl. 28023016
kliny stalowe
6 po obwodzie
kleszcze 2 200
B
3360 rozpora rura 219.1/10 rozpora 3360
kleszcze 2 200 rozpora rura 219.1/10 blacha czca 15030010 wieszak rozpory `2 bl. 12 mm
rozpora
PRZEKRJ A - A
6 profile Larssen V
PRZEKRJ B - B
kleszcze 2 200 rozpora rura 219.1/10 profile Larssen V 6
kleszcze 2 200
110
110
bl. 28023016
28
profile Larssen V
przegub
cig prt 48
880
prt 36
kleszcze 2 200
14.50 m
29