HRUAITU THA February 16, 2010by zoin By: Gabriel Kunga, Tahan- a!a"# 1$ Hruai!u %hu !

unge ni&:'a"lho hruai!u %huan !u# (!arge! or goal) #u#al !a* a nei a, %hu#i la# +anin #i+ui a *aihruai !hin$ Ho!u ang %hauh,a inngai era"h %huan +a"l !hil!u# %hu a ngaih!hah -o ,a, a#a .uh za"ng la#ah #i+ui hruai a !u# -o !hin$ Hruai!u !a* era"h %huan a#ah ngeiin +a"l !hil!u# +anna *a"ng %hu za"hin !hil a !i !hin a, %hu#i *a"ng ngeiah %huan a#ah ra"n zui ,e !urin #i+ui a hruai !hung a ni$ Tin, +a"l !hil !u# leh #o!!o-!e (goal/ an. +ur+o/e/, ai#/ an. ob0e%!i,e/) %hu #i+ui hnenah %hiang leh -iah !a*in a hria!!ir (%o##uni%a!e) !hin !ur a ni$ 2$ Kri/!ian (Kohhran) hruai!u %hu !unge ni& 'a/!or-!e leh *ohhran hruai!u!e hria!!hia# ngei ngei!ur %hu *ohhran hi Kri/!a !a a ni a, a#a .in ngei a ni !ih hi$ 'a"l .in!u (-oun.er) !e hi *ohhran .in!u leh nei!u bera ngai *an !a# a, an#ahni +a"h %hu!i angin an inngai .uh +hian zel ba"* nia$ 1Kan +a"l2 (3F45, I4B, '45, a.!$) %hu Kohhranah *an ngai lo !a za"* e# ni le& 'a/!or-!e leh *ohhran hruai!u!e hian #ahni !hu !hua a"# !ura inngai lo,in *ohhran 6u ber Kri/!a h#ingin 'a!hian ro+ui nan *ohhran an *aihruai !hin !ur a ni za"*$ 'a"l .an leh .un, *al+hung!e ba* za"ng%hu, 'a!hian Thu +a"h ngai +a"i#a"h lo ,a, /ual ngaiza# #ai !hin an ni !ur a ni he* lo$ Kri/!a7 'a!hian Thu %hu a 6al!ir za"* zel !ur a ni$ Kri/!a h#angaih ,angin *ohhran h#a*hua a ngai !la! ang a, Kri/!a !hu+e*!e za"# !urin #i+ui a zir!ir ba"* !ur a ni (5a!! 28:19)$ :$ Hruai!u !ha %hu eng ang ngeni& a) Hruai!u !ha %hu #i !ha a ni:Tha!na leh .i*na, rina"#na leh -elna hi hruai!u !ha %huan a h#a%hhuan nga# zel !hin a, a#ah hre%hiang!u a+iangin #i !ha an !ih a hla"h ber -o$ An #i rin za"ng !a* a ni ba"* !hin$ 5i !a# !a* %huan hruai!uro+ui nih *an !u# lua!ah hruai!u !ha nih +a"h *an !u# lo hial #ai a$ Ro+uina !ur a nih +ha"! %huan 6al+a 'a!hian +a"h zah zo lo,in *an rilru leh !a*/a %hu /ual !an *an hlan +hal e# e# ba"* /i !hin !la! #ai$ Hruai!u !ha era"h %huan I/uan 1Kei bera#+u !ha *a ni2 a !ih angina (;ohana 10:11), hruai!u ro+ui nih ai %huan hruai!u !ha ni !urin a in+e e# e# za"* !hin$ u# a,angin !ha! loh a !u# ngai reng reng lo ,a, !angh#a/ialna %hu h#angaihnain a le# za"h/a* ,e* a,angin !ha!nain /ual a nga# za"* zel a ni$ A nung%hang leh !hil!ihah!e /a"i/el bo leh rin!la* nih a !u# a< 6al+a !ih .e*in 'a!hian ro+ui nan leh #i!e ha#!ha!na a!an !hahne#ngai !a* a ni ba"*$ b) Hruai!u !ha %hu #ahni %hhung*ua rel -el !hia# #i a ni: Tirh*oh 'aul-a=n *ohhran hruai!u !a"h +ha"! %huan a#a in%hhung a rel -el !hia# !ur a ni a !i h#a* #ai a$ 1 Ti#o!hea ::>-a a za"hna 15iin a#a in%hhung *ha"/a* #ah a rel -el !hia# /i loh %huan 'a!hian *ohhranho eng!in nge a en*a"l !heih ang&2 !ih hi *an %hhan .uh .an!ur ni a"#a lang %hu, 1Thei zel !ho ang2 !ih a nih h#el$ 5ahni in%hhung *ha"/a* rel -el !hia# !hla"! lo!en !ar *un!hleng +a"ha +a/!or an !ha"*,e -o #ai hi %hu *ohhran an !i!huana"+ #ai ba*ah an !i*ha" lo na/a h#an hle !hin a nih hi? 'a"lho hruai !ha !hei !ur %huan #ahni %hhung*a" *ha"/a* rel -el !hei nih a ngai$4hhung*uaa hla"h!linna !hlen zo lo #i %hu +a"lho !an +hei %huan han belh !al* a ni !hei lo hri# hri#$ @u+ui -anau!e rin !la* nia %hhung*uaah inre#na leh inh#angaih !a"nna nghe! leh !hu* !a* a !hlen ngei !ur a ni /i a$ 'a!hian Thu a"ihna *a"ngah nu+ui -anau!e a en*a"l !hia# ba"* !ur a ni$ 5ahni in%hhunga hruai!u !ha nih /i loh %huan +a"lho hruai!u!ha +hei %hu a nih !heih ngai lo reng a ni$ %) Hruai!u !ha %hu Kri/!a ABa"ih !ha leh rina"#= a ni: Tirh*oh!e *han AKri/!a ba"ih= an in!i -o #ai$ Tirh*oh 'aula %huan 1#ana lei in ni !a"h2 #in !i a (1 Kor 6:20)< a#ah ,e*in 1Kri/!a #i #an %hhan %hu *a #an .ah la" #a" !iin a u#in *a u#2 a !i !hla"! #ai ba"* a ('hil ::1B)$ Kohhran a hruai .an !in rengah +a"h A#ihring !ihla"#= aiin A'a!hian!ihla"#= %hu huai/en !a*in a !u# !la! !hin (Gal 1:10-11)$ Kan .inh#unah !heuh hian Kri/!a hnungzui %hung leh 'a!hian !ih !la! zel %hungin hruai!u hna *an !ha"* !ur a ni$ 5ahni !hu aiin 'a!hian Thu a lal za"* !la! /i %huan %ha+ona aiin inngaih!la"#na, !angh#a-/ialna aiin h#angaihna, bu#na aiin .i*na, !hin-urna aiah

za"l.a"hna !e %hu *an #izia an lo ni za"* zel ang$ Ti%huan, !hu/a"i leh !hil!ih, %he!zia leh *ha"/a* .an *a"ng !in rengah rinna la#a ring!u!e !ihh#uh!u *an lo ni ,e ang (1 Ti# B:12)$ Tu#ahin 6al +ahnih ra"ng *anba"l *a"+ !hei lo, !iin 6al I/ua=n a /a"i a (5a!! 6::B)$ Hruai!u rina"# %huan hruai!u!ha an %hher !hei a, 'aul-a angin !hang!har!e hnenah 1Kaa"# .an zir!u!e lo ni hla"# ra"h u2 a !ih !heih a +a"i#a"h hle (1 Kor B:16< 11:1< 'hil ::1C)$ .) 'a"lho leh Kri/!ian ngaihhlu!!e (4ore Dalue/) a ,a"ng !la! !hin: 'a"lho leh 5i#al ngaihhlu!!e neih bi* !ur a ni a, hruai!u !ha %huan a hna!ha"hna !inrengah%hung!e %hu *alh e#a" !i.angla# (%o#+ro#i/e) -o lo !urin a ,a"ng !la! za"* !hin !ur a ni$ 'a"lho ngaihhlu!!e #il lo !a*a !hil *an !ih !hin %huan *an !ha"h rah %hu, a ni lo berah, !ha!na *hingbai le* a ni /i ang a, +a"lho !an a hri/el lo hle !hei ba"*$ 3n!irnan, Ban*-a !ha"*!u!e !an ngaihhlu! !ur!e (%ore ,alue/) zingah %huan, Ha"ihha"# !a*a %u/!o#er!e lo h#a%hha"n leh !an+ui< 5ahni hna7#a"h+hurhna +hur !a*a !ha"h leh hlen< Ban* .an ang !hla+a !ha"h !e an !el %ha"*$ Heng!e hi Ban* +a*ha!in ngaihhlu!a a neih %huan /a"i/el !ur naza"ng buai+ui ,e* le# lo,in an ngaihhlu!!e nena in#il lo !hil!ih -el lo !e %hu an ngai +a"i#a"h bi* hle .a"n a ni$ @gaihhlu! bi*!e neih le# loh hi %huan !hil ho la# !a* leh !hil +a"i !ha# !a*!e +a"h ang *ha!a ngaih loh a !heih loh #ai zel /i ang$ e) 5a"h+hurhna a /e# !hia# (Eelega!ion): 're/i.en! e#a" +a/!or !e hian eng*i# #ai !ih zel %hu !hil!heih +a"h lo ni !eh reng /e, a !ha !hla"! lo ,a$ 'a/!or %huan%o##i!!ee rorel leh !ha"h+ui!e !ha"h ai za"ng za"ng a#aha !ha"h ,e* a !u# e#a" !ha"* ,e* zel !uraan ngaih !la! %huan +a"lho,ah !ha"hhona !ha a a"# !hei ngai lo ,ang$ Tha"*!u!e leh a !ha"h+ui!e %hu an#ahni %han,o /ia#/a*a #a"h+hurhna hna -el !hla+a .uan/a*in a *a"hh#uh %hauh za"* ang a$ 5ahni hna %helh !heuh,ah *han +hur !a*a an !ha"h !heih nan leh !hia#na!ean h#an !ang*ai !heih .an !ur borua* a /ia# a !ul !hin ang$ An #a"h+hurhna !heuh!e an lo !ha"h +hal/a* #ai lo ,a, an !ih !ur a+iang hrilh !u# zela !ih+ui *her an ngai lo !ih hria!!hia# a !ha$ Hruai!u #ahni !hu .uh lu!u* *an a"# %ha"*, a !e na"i ber%henin #ahni nga!a !hu!lu*na /ia# !u#, #i an hna7.inh#un #ila an !ih +hal lo,in 15in ra"n zel /e2 !ih %hing *an nih %huan #a"h+hurhna7hna *an /e# !hia# lo !ihna a ni$ 5a"h+hurhna /e# !hia# lo hruai!u %hu eng*i#ah na/a !a*a a inra"lh %hung +a"hin #i#al !lin !a"* alia# %hu +a"lho,in an !i !hei ngai lo !hin$ 5a"h+hurhna /e# !hia#hruai!u %huan #i#al !ih !heih aia na/a za"* !hil ro+ui leh !a# !a* a +ui!lin !heih nan a !ha"h+ui!e nen an !angrual !hin !hung a ni$ 4hu,angin, !ha"hhona !ha leh %ha* hi +a"lho !hahrui ber a ni !ih hria! !ur a ni$ Kohhran #e#ber-!e zingah Thlarau !hil+e* .a"ng *an a"# angin +a"lho zingah !alen! %hi hrang hrang nei an a"# ,e ba"* !hin a$ 5i !alen!hrang hrang!e %hu inel!ir e#a" *hai*hin/a* -o !ur a ni lo ,a$ 5i !alen! !ihh#a/a"n .an leh a !ulna zelah a !ha za"nga h#an !ang*ai/a* !hia# a +a"i#a"h ber -o$ Hruai!u !ha leh !ling %huan *u!a !hil a"# re#%hang a+iang a h#ang !ang*ai a, !hil ho !e !e leh !hil .arh/arh !a*!e +a"h in#il #a"i ze!in a re# *ha"# !hia# a,angin !hia#na !alen! hrang hrang nei!e /uih*ha"#in !ha"hona %ha* !a* a .in %hhua* !hei !hina ni$ 5e#ber-!e a!anga an !alen! h#ang !ang*ai !hia# lo leh h#ang .uh lo hruai!u era"h %hu !han#a"h ba"* a ni hlauh za"*Fhe re#hria!na lo hi %huan !hil !ha !ih!heih reng, !ih loh a nih zel a,angin$ H#a"rba"*na Hruai!u !ha !linna a!ana !hil +a"i#a"h!e %hu /a"i ,e* /en#ai a ni lo ,a$ Khing *an han !arlan !a*!e *hi hruai!u !ha nihna leh !ih#a*#a"*!e zingaGo-a!en *an !ih .i* ngai zual bi* .euh!e an niin *a hria$ 4hhiar leh hria! #aiah a !a"* lo, hruai!u !ha ni !ur %huan #ahni !hil lo !ih !a"h .an!e !eh7-iah nan h#ang ila, *an lo rah +elh !a*!e a!anga inzirin *an la !ih zel !ur!e +a"h i !hli-i# !hia# !a"h ang u$ 5i !ha !a*, #i rina"# leh .i* *an !ih !e +a"h hi !a# !a* %huan !linna ang ngeiin hruai!ua !hlan an lo nih hnu hian an .angla# !hei !la! !ho #ai a$ Anla !a"n ngai loh !hle#na lian !ha#!e %hu an .a"l zo lo *an !i !hei ang %hu$ a"i%hhia!na!e hi %hu .ah !haila$ A !irah %huan 6al aula *haI/rael lal ni !urin a !ling ber a< *u# enge #a" za! ro a rel !a"h hnuin a *al/ual !a !la! a nih *ha$ Go-a!e zingah +a"h #i rin!la* nih !u#na +a"h nei !a"h lo hruai!u *an rin !heih hla"l loh!en #in hruai reng -o ,a$ Ea,i.a !an

h#un *ian .uh !la! lo aula a la nih !heih %heuhi !hil +a"i !a* za"ng a ni e$ Einh#un %huan #a"h+hurhna a *eng !el !la! /i a, .inh#un leh nihna la*a in+ha! !u# lo,a #a"h+hurhna la*a in+ha -o #ai!e hi hruai!u !ha an ni lo$ 4hu,angin, englai +a"hin hruai!u !ha an hlu, *an #a#a"h reng %hu a nih hi? A !ha ber %hu u# zel a, !han*in ang #aia inngai lo,in h#a!iang /a"n zai rel -an zela +a"l !hil !u# !ihhla"h!linna *a"nga !hahne#ngai hruai!u *an #a#a"h$