Özet Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ilişkileri diplomatik olarak 1971 yılında kurulmuştur. Ancak tarihi geçmiş değerlendirildiğinde, Türk-Çin ilişkileri Doğu Asya'ya dayanan binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Genel olarak iki...
moreÖzet
Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ilişkileri diplomatik olarak 1971 yılında kurulmuştur. Ancak tarihi geçmiş değerlendirildiğinde, Türk-Çin ilişkileri Doğu Asya'ya dayanan binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Genel olarak iki ülke arası ilişkiler düşük yoğunluklu bir seyir izlemiştir. Bu seyrin son yirmi yılı, Türkiye'nin yasama ve denetim faaliyetlerinin yürütüldüğü ve gündemin hem iktidar hem de muhalefet milletvekilleri tarafından değerlendirildiği, Türkiye Büyük Millet Meclisi faaliyetleri üzerinden analiz edilmiştir. Türkiye-Çin ilişkilerinin TBMM faaliyetlerinde iki temel hatta ilerlediği görülmüştür: Doğu Türkistan ve dış ticaret özelinde ekonomi. Bu bağlamda, 1999-2019 tarihleri arasında yer alan 21., 22., 23., 24., 26. ve 27. TBMM dönemleri değerlendirilmiş, yasama ve denetim faaliyetlerinde Çin ile ilgili meselelerin görüşüldüğü tutanaklar incelenerek önemli konuşma ve denetim çalışmaları örneklendirilmiştir. Ayrıca, sebepleri de analiz edilerek, genel olarak Türk parlamenterlerin Çin'e yönelik olumsuz bir söylem geliştirdiğini gösteren bir söylem analizi yapılmıştır.
Abstract
The diplomatic relations between the Republic of Turkey and the People's Republic of China (PRC) were established in 1971. However, when the historical background is examined, the Turkish-Chinese relations have thousands of years' history which dates back to East Asia. The bilateral relations between two countries has followed a low-density course in general. The last twenty years of this course has been analyzed in terms of the Grand National Assembly of Turkey (GNAT) where Turkey's legislative and auditing activities are executed and the agenda is assessed by the deputies of both ruling and opposition parties. It has been found out that the Turkish-Chinese relations have reflected on two main issues among the GNAT activities: East Turkestan and the economy specified on foreign trade. In this context, the 21st, 22nd, 23rd, 24th, 26th and 27th GNAT terms from 1999 to 2019 has been analyzed; some prominent speeches and supervisory activities have been exemplified by examining the parliamentary minutes of legislative and supervisory activities which discussed the issues related to China. Moreover, a discourse analysis has been made which demonstrated that the Turkish parliamentarians have adopted a negative discourse towards China, together with studying its reasons.