Madrygal Revista De Estudios Gallegos (UCM)

Resumo. O pórtico do Paraíso da catedral de Ourense é un espazo dedicado esencialmente a unha función penitencial. Ofrece un programa visual que axuda a que o fiel pecador poida realizar un acto sincero de contrición, antes de traspasar a porta para acceder ao templo, entendido como Cristo, seguindo o texto de san Xoán 10, 9-10. Nel sitúanse as figuras de David, Salomón e nove profetas, quen achegan un salientábel carácter moralizante dentro do contexto penitencial creado a partir do IV Concilio de Letrán de 1215, sen dúbida transmitido no Tractatus de Poenitentia redactado polo bispo auriense don Lorenzo a comezos do século XIII. Palabras chave: Idade Media; Antigo Testamento; penitencia; bispo Lorenzo; pórtico do Paraíso; catedral de Ourense.

After the discovery of two ‘privilexios rodados’ granted by the king Juan II of Castile, concerning Galicia, in the Biblioteca de Catalunya, one of them disappeared since the 19th century and another unknown so far, the main aim of this paper is to publish both documents. At the same time, a first analysis of these royal parchments concerning Ribadavia (Ourense) and the monastery of San Vicenzo do Pino (Lugo) is offered, emphasizing the need to tackle in the future a global study of bidirectional relationships and political communication between the kingdom of Galicia and its kings, above all during the Late Middle Ages, when they reigned especially from a distance.

A análise e interpretación dos testemuños medievais dos nomes de lugar constitúe un recurso inescusábel na elaboración de propostas etimolóxicas para eles. Neste traballo exemplifícase ese principio metodolóxico a través de dous topónimos galegos concretos (Arosa e Brens), ao tempo que se abordan cuestións intimimanete relacionadas con esta vertente dos estudos toponomásticos. PALABRAS CHAVE: toponomástica, etimoloxía, documentación medieval, lingüística histórica. MARTÍNEZ LEMA, P. (2012): "Toponimia, etimoloxía e fontes documentais: os exemplos de Arosa e Brens", Madrygal (Madr.), 15: 97-105.

Este traballo realizouse no ámbito dos proxectos de investigación "Cultura libraria na Galiza baixomedieval. Tesouro dixital da prosa histórica e literaria dos sécs. XIV e XV" (Xunta de Galicia, Plan I2C 2011-2015), desenvolvido no marco do grupo FILGA (GI-1743 Filoloxía e Lingüística Galega) da USC, e "LEMACIST. Libros, memoria y archivos: cultura escrita en monasterios cistercienses del noroeste penin-sular (ss. XII y XIII)", financiado polo Ministerio de Educación y Ciencia (HAR2013-40410-P); tamén é reflexo da colaboración co Seminário Medieval de Língua, Pensamento e Sociedade (SMELPS/IF/FCT UI&D/Fil/ 00502) e coa Rede de Estudos Medievais Interdisciplinares (USC R2014-012). Unha primeira aproximación a este traballo foi presentada como plenaria no XVI Congreso da AHLM celebrado na Universidade do Porto en 2015. Expresamos o noso agradecemento aos compañeiros e amigos

De vangardas e Penélopes. A intertextualidade na poesía galega dos noventa 1 On Vanguard and Penelopes. Intertextuality in Galician poetry in the 90's SUMARIO: 1. Introdución. 2. A intertextualidade na poesía posterior a 1975. 3. O poema "Sós" de Manuel Antonio. 3.2. O caligrama de Ronseltz. 3.3. O idioma e mais nós. Os pronomes cunqueirianos: Poemas do si e non. 4.1. A (re)visión de Ronseltz. 4.2. A intertextualidade paródica de Manuel Antonio. 5. Penélopes navegantes: algunhas notas para o catálogo. 6. Conclusións. 7. Referencias bibliográficas.

recibido 25/07/2011, aceptado 12/03/2012] RESUMO A relación intelectual e textual que vincula a farsa galega Romería ás covas do demo de Manuel Lourenzo coa traxedia grega Hipólito de Eurípides convértese no eixo de interesantes procesos de manipulación e recreación literaria. O obxectivo do presente artigo radica, precisamente, na aproximación ao estudo das consideracións precedentes. PALABRAS CHAVE: Romería ás covas do demo, Manuel Lourenzo, Hipólito, Eurípides, recreación literaria. CENDÁN TEIJEIRO, N. (2012): "Do Hipólito de Eurípides á Romería ás covas do demo de Manuel Lourenzo: algunhas pasaxes de confluencia", Madrygal (Madr.), 15: 23-33.

Resumen. A partir de 1976 el novelista inglés Graham Greene empezó a viajar periódicamente a España invitado por su amigo Leopoldo Durán Justo, sacerdote gallego y profesor en la Universidad Complutense de Madrid. Se inició así una tradición anual de vacaciones por la Península Ibérica que alcanzó un total de quince visitas hasta la muerte del autor en 1991. Desde este primer viaje Greene tuvo la oportunidad de conocer numerosos parajes gallegos, muchos de los cuales se convertirían en visitas obligadas, aunque el viaje de 1987 reviste especial interés para entender su relación personal con Galicia. Los itinerarios de ese verano estuvieron marcados por la invitación del empresario gallego Vicente Cebrián, conde de Creixell, para visitar la sede de las bodegas Murrieta y para hospedarse tres días en el Pazo de Barrantes, en Pontevedra. La hospitalidad del conde vino acompañada de una singular propuesta al escritor: que accediera a prestar su nombre a una iniciativa que Cebrián tenía en proyecto, la Fundación Graham Greene. El presente artículo reconstruye el decimocuarto y penúltimo viaje de Greene a España a partir de notas biográficas de Durán, que nunca llegó a hacer públicas, y de un excepcional diario escrito por el propio Greene. Así, se ofrece información inédita para recrear las principales anécdotas acontecidas, prestando especial atención a los días en que los viajeros se hospedaron en el Pazo de Barrantes como invitados de los condes de Creixell. Palabras clave: Graham Greene; Leopoldo Durán; literatura de viajes; Fundación Graham Greene; Pazo de Barrantes. [gal] O paso de Graham Greene polo Pazo de Barrantes en 1987 Resumo. A partir de 1976 o novelista inglés Graham Greene comezou a viaxar periodicamente a España convidado polo seu amigo Leopoldo Durán Justo, sacerdote galego e profesor da Universidade Complutense de Madrid. Comezou así unha tradición anual de vacacións pola Península Ibérica que alcanzou un total de quince visitas até a morte do autor en 1991. Desde esta primeira viaxe Greene tivo a oportunidade de coñecer numerosos paraxes galegos, moitos dos cales se converterían en visitas obrigadas, aínda que a viaxe de 1987 reviste especial interese para comprender a súa relación persoal con Galiza. Os itinerarios dese verán estiveron marcados polo convite do empresario galego Vicente Cebrián, conde de Creixell, para visitar a sede das adegas Murrieta e para hospedarse tres días no Pazo de Barrantes, en Pontevedra. A hospitalidade do conde veu acompañada dunha singular proposta ao escritor: que accedese a prestar o seu nome a unha iniciativa que Cebrián tiña en proxecto, a Fundación Graham Greene. O presente artigo reconstrúe a decimocuarta e penúltima viaxe de Greene a España a partir de notas biográficas de Durán, que nunca chegou a facer públicas, e dun excepcional diario escrito polo propio Greene. Así, ofrécese información inédita para recrear as principais anécdotas acontecidas, prestando especial atención aos días en que os viaxeiros se hospedaron no Pazo de Barrantes como convidados dos condes de Creixell.

Neste artigo abórdanse sumariamente algúns aspectos sociopolíticos dunha entidade organizativa do século XIX, xa desaparecida, situada na raia seca galego-lusa, denominada Couto Mixto. Unha potencial, talvez idealizada, Andorra galego-portuguesa, microcosmos da Gallaecia, que resultou abortada en 1864 polos Estados español e portugués de común acordo, pero que ten suscitado un renovado interese nos últimos tempos por mor dunhas peculiares características que ben poderían servir de modelo para a innovación das cansadas democracias representativas europeas de comezos do século XXI.

A imaxe máis común que temos do emigrante galego é a do dependente de comercio nunha concorrida rúa de Bos Aires ou da Habana. Esta visión, aínda sendo certa, non dá a medida exacta do que foi a emigración galega. Houbo, en efecto, moitos galegos dedicados ás tarefas comerciais, industriais ou mesmo agrícolas, mais podemos atopar tamén unha minoría de galegos que destacou no eido das letras, ben como xornalistas, ben como escritores 1 . É o caso de Carlos Montenegro. Achegámonos á súa vida e á súa obra a través das seguintes liñas.

Resumen. Los montes de Casaio, en el noreste de la provincia de Ourense, se convirtieron en los años 40 y 50 del pasado siglo en uno de los centros fundamentales de articulación de la guerrilla antifranquista. Desde el año 2016 estamos llevando a cabo un proyecto de análisis histórico y arqueológico de la conocida como Ciudad de la Selva, un conjunto de campamentos que la guerrilla instaló en estos montes y punto nodal de la Federación de Guerrillas de León-Galicia. Paralelamente, se ha desarrollado un proyecto antropológico con el objetivo de analizar los procesos de construcción de la memoria en las comunidades locales de la zona en torno a la violencia, represión y resistencia del fenómeno guerrillero. En este trabajo presentamos los primeros resultados y reflexiones de este proyecto. Se presentan varios ejemplos de procesos memoriales cuyo nexo común es la vinculación entre memoria y materialidad. Así mismo, desde este planteamiento, se confrontará el concepto de memoria que se ha desarrollado académica y socialmente desde la conocida Ley de Memoria Histórica. Palabras clave: memoria; materialidad; guerrilla antifranquista; entrevistas orales; Noroeste peninsular. [gal] Arqueoloxía e procesos memoriais da guerrilla antifranquista nos montes de Casaio (Carballeda de Valdeorras, Ourense) Resumo. Os montes de Casaio, no noreste da provincia de Ourense, convertéronse nos anos 40 e 50 do pasado século nun dos centros fundamentais de articulación da guerrilla antifranquista. Desde o ano 2016 levamos a cabo un proxecto de análise histórica e arqueolóxica da coñecida como Cidade da Selva, un conxunto de campamentos que a guerrilla instalou nestes montes e un punto nodal da Federación de Guerrillas de León-Galicia. Paralelamente, desenvolveuse un proxecto antropolóxico co obxectivo de analizar os procesos de construción da memoria nas comunidades locais da zona en relación á violencia, represión e resistencia do fenómeno guerrilleiro. Neste traballo presentamos os primeiros resultados e reflexións deste proxecto. Preséntanse varios exemplos de procesos memoriais cuxa ligazón común é a vinculación entre memoria e materialidade. Ademais, desde esta proposta, confrontarase o concepto de memoria que se desenvolveu académica e socialmente desde a coñecida como Lei da Memoria Histórica.

Denominacións do umbilicus rupestris no territorio galegófono: unha aproximación a partir dos datos do ALGa (II) * About some denominations for the umbilicus rupestris in the Galicianspeaking territory: an analysis based on data from the ALGa (II)

Se ve en los museos, en las viejas pinturas, retratos de niña: angostos escarpines, recias faldas de terciopelo, el talle aprisionado en un corsé, ceñida la garganta en prietas cintas y el empechado sombrero aplastándoles la cabeza. Y collares, sortijas, brazaletes, broches... ¡Cómo sufrirían! Quisiéramos libertarlas, darles ropas flexibles y leves, adecuadas a su tierno cuerpo; como quisiéramos libertar a esos hombrecillos metidos en su coraza, metidos en su correaje y hundidos en sus botas, quienes, pese a su actitud heroica, tienen un aire ridículo y desgraciado. Si durante siglos no se pensó siquiera en dotar a los niños de trajes adecuados, ¿cómo se pensaría en brindarles buenos libros?

Neste artigo preténdese unha achega á narrativa galega de autoría feminina producida nas últimas décadas que tenta tanto detectar os trazos xerais da súa configuración discursiva coma explicar os motivos do singular desenvolvemento histórico do corpus. PALABRAS CHAVE: Narrativa galega, autoría feminina, literatura de muller. VILAVEDRA FERNÁNDEZ, D., (2007): "Unha achega ao discurso narrativo de autoría feminina". Madrygal (Madr.), 10: 145-151.

O artigo ofrece unha lectura profunda da escolma bilingüe da poesía da premio Nobel polaca Wisława Szymborska seleccionada e traducida ao galego por Lucía Caeiro (Positivas, 2011), que abarca diversos planos textuais e metatextuais do orixinal polaco e a súa versión galega. A escolma presentada constitúe o primeiro encontro serio entre as dúas literaturas, e ante todo tradicións poéticas, confrontando dúas sensibilidades lingüísticas, literarias e existenciais. Esta confrontación, no entanto, permite tirar interesantes conclusións sobre todo con respecto ao diálogo entre as dúas culturas tanto no nivel dos valores semánticos (referencias universais e locais) como no nivel da calidade da linguaxe poética (musicalidade, imaxes, concisión). Unha lectura profunda, contrastada ás veces con diferentes versións dos poemas de Szymborska noutras traducións permite formular a tese de que a versión galega da poeta polonesa crea unha nova calidade poética entre unha ampla serie de traducións de...

RESUMEN La ciudad ofrecía en la Baja Edad Media claras oportunidades para aquellos nobles que supieran situarse en el complejo juego de la política urbana y sus diversas instancias de poder. Para ello siempre se hace necesario contar con los apoyos sociales y físicos adecuados. La dinámica de enfrentamientos entre el Arzobispo de Santiago y el concello compostelano presenta un ejemplo inmejorable para valorar en su justa medida la inserción de la nobleza territorial en las relaciones de poder. Para abordar este caso se analizará la participación en la vida pública-también las revueltas urbanas-de la Casa de Moscoso tanto a través de su larga trayectoria de enfrentamientos con la Iglesia como mediante el estudio de su patrimonio urbano, incluyendo aquellos elementos relacionados con la creación de una memoria específica del linaje dentro de la ciudad.

A tradución literaria en Galicia na ditadura (1936-1975), un desafío á lóxica dominante. A primeira tradución de Platero ao galego Literary translation in Galicia during the dictatorship (1936-1975), a challenge to public authority. The first translation into Galician of Platero

Resumo. O pasado 23 de setembro falecía, en Vigo, a profesora Victoria Álvarez Ruiz de Ojeda, a principal estudosa da biografía de Rosalía de Castro. Con 57 anos acabados de cumprir, era unha investigadora rigorosa que valoraba a do cumentación obxectiva e a información contrastada. Discreta, afastada dos círculos culturais galegos, moitos coñecían a súa obra pero poucos a súa persoa. En trinta anos realizou importantes achegas sobre a familia de Rosalía, sobre o seu epistolario e amizades literarias. Ademais, deu a coñecer outros documentos relevantes e un libro no que se reúnen unha colección de comedias representadas no Liceo de la Juventud, en Compostela, por esta figura clave do Rexurdi mento galego. Como investigadora tamén levou a cabo traballos sobre Eduardo Blanco Amor, Manuel Curros Enríquez, Valentín Lamas Carvajal, Manuel Murguía e distintas figuras da literatura galega. A estudosa viguesa deixa unha gran cantidade de traballos inéditos. Antes de morrer expresou a vontade de que a súa valiosa biblioteca e o seu riquísimo arquivo sobre

Resumen El objetivo de este artículo es analizar la importancia de la terminología en la planificación lingüística de la lengua gallega. Se realizará este análisis a través del estudio del recientemente publicado Plan xeral de normalización da lingua galega (en adiante ...

Arredor de si (1930), unha das novelas máis relevantes da literatura galega do século XX, foi interpretada tradicionalmente como crónica da formación e experiencia intelectual do grupo Nós, a que pertencía o seu autor, Ramón Otero Pedrayo. Neste traballo apúntase unha nova lectura ao poñer en relación un dos temas centrais do romance, o cosmopolitismo, co debate promovido desde as páxinas do xornal El Pueblo Gallego por autores máis novos. Estes exhibían un coñecemento directo de Europa para cuestionar o proxecto que o nacionalismo galego viña desenvolvendo até daquela. Arredor de si podería ser lido como máis unha intervención nese debate. palabras chave: Literatura galega, Arredor de si, Ramón Otero Pedrayo, El Pueblo Gallego, Nueva Generación Gallega, nacionalismo galego. Allegue Leira, A. e Fernández Pérez-Sanjulián, C. (2014): "Á volta do cosmopolitismo: unha lectura de Arredor de si como intervención", Madrygal (Madr.), 17: 13-25.

Mergullado na noite. Estar mergullado por enteiro na noite como cando ás veces un baixa a cabeza para reflexionar. Ao redor dorme a xente. Un pequeno finximento, un inocente autoengano de que dormen en casas, en leitos firmes, baixo teitos firmes, estarricados ou encollidos sobre colchóns, entre sabas, baixo mantas; pero en realidade reuníronse, como antano unha vez e como despois, nun terreo ermo, un campamento á intemperie, unha infinda morea de persoas, un exército, un pobo, baixo un frío ceo, sobre a fría terra, deitados onde antes estiveran de pé, a fronte apretada contra o brazo, o rostro contra o chan, respirando quedamente. E fas garda, es un dos gardas, recoñeces ao seguinte cando axitas o pau ardente da ramallada que está ao teu lado. Por que fas garda ti? Alguén ten que facer garda, disque. Alguén debe estar alí.

Este artigo pretende achegarse ao macrotexto de Tagen Ata de Xosé Luís Méndez Ferrín como exemplo da viabilidade dunha literatura que contribúe ao imaxinario nacional sen por iso concitar o rexeitamento dunha crítica literaria que ten asumido criterios e presupostos da posmodernidade.

, viuse incurso nun proceso militar a raíz da represión política en Galicia durante a guerra civil española (1936-1939). Antes de ser fusilado, escribiu unha trintena de cartas no cárcere. Ata a súa publicación en 2015, foron custodias desta memoria epistolar as mulleres da súa familia, que viaxaron a principios dos anos 50 de Galicia a Buenos Aires nunha emigración que agochaba unha modalidade máis do exilio republicano. Coas ferramentas da Retórica, lévase a cabo unha lectura confrontada dos momentos máis relevantes do proceso tal como aparecen no expediente do Consello de Guerra e nas cartas que Mejuto envía desde a cadea. Palabras chave: Retórica; memoria epistolar; guerra civil española; Consello de Guerra; exilio feminino.

RESUMO A cuestión do xénero foi traballada dentro dos estudos de tradución de diversas formas, incluíndo a asignación de xénero na lingua meta, a tradución de linguaxe marcada de xénero e a tradución feminista. Neste traballo estúdase o uso ou ausencia de marcas de xénero e da praeterio á hora de enfrontar unha tradución para o galego da autora irlandesa Eiléan Ní Chuillanáin, feminista e nacionalista. Ambas as dúas situacións reflítense conscientemente nos seus poemas de modo significativo. A través de exemplos prácticos seleccionados, reflexiónase sobre a necesidade de ter en conta que a traslación dos seus textos a unha lingua que obrigatoriamente estabelece escollas lingüísticas entre o feminino e o masculino, debe facerse respectando o sentido da autora. Isto supón, para quen traduza, compartir a perspectiva feminista e nacional da autora familiarizándose co marco e condicionantes da súa obra poética. palabras chave: Estudos de tradución, Poesía feminista, Eiléan Ní Chuillanáin, Galego, Marcadores de xénero. RESUMEN La cuestión del género fue trabajada dentro de los estudios de traducción de diversas formas, incluyendo la asignación de género en la lengua meta, la traducción de lenguaje marcado de género y la traducción feminista. En este trabajo se estudia el uso o ausencia de marcas de género y de la praeterio a la hora de afrontar una traducción al gallego de la autora irlandesa Eiléan Ní Chuillanáin, feminista y nacionalista. Ambas situaciones se reflejan conscientemente en sus poemas de manera significativa. A través de ejemplos prácticos seleccionados, se reflexiona sobre la necesidad de tener en cuenta que la traslación de sus textos a una lengua que obligatoriamente establece elecciones lingüísticas entre el femenino y el masculino, debe hacerse respetando el sentido de la autora. Esto supone, para quien traduzca, compartir la perspectiva feminista y nacional de la autora familiarizándose con el marco y condicionantes de su obra poética. palabras clave: Estudios de traducción, Poesía feminista, Eiléan Ní Chuillanáin, Gallego, Marcadores de género.

En el artículo se analizan las representaciones de la mujer en dos películas que abordan el tema del matriarcado en la cultura gallega y vasca respectivamente: el cortometraje Matria de Álvaro Gago (2017) y el largometraje Amama de Asier Altuna (2015). Nuestro objetivo es reflexionar sobre cómo se construye en ellas la imagen de la mujer, qué tipos de “feminidades” reproducen, desde qué perspectiva plantean preguntas acerca del poder femenino y mediante cuáles estrategias revisan el concepto de matriarcado. La base del análisis es “el método antropológico-morfológico de obra fílmica” de Seweryn Kuśmierczyk, que parte de la premisa de que la realidad fílmica, siendo una imagen sublimada del mundo fuera de la pantalla, refleja el contexto sociocultural en que surge la película. En las conclusiones nos referimos a la ambigüedad de las interpretaciones de la condición femenina representadas en las películas analizadas. Pese a las posturas discrepantes de sus autores ante el concepto de ...

Neste traballo realizamos unha análise do discurso do plurilingüismo en Europa e Galicia achegando unha proposta para a súa renovación co obxectivo da promoción do galego. palabras chave: plurilingüismo, discursos, promoción do galego, Galicia.

Este artículo compara dos obras, “Fish-hair woman” (i.e. Mujer pelo-pez) (1999) –un relato de la filipino-australiana Merlinda Bobis– y Lobos sucios (2015) –una película del gallego Simón Casal–, ambas inspiradas en hechos reales. Mi objetivo principal es analizar la representación de las mujeres en las guerras, ya que raramente pasan a la historia; así pues, considero mis objetos de estudio como memorias subalternas (ej. Traverso 2007) que pueden intervenir en el discurso histórico. Mi perspectiva crítica es interdisciplinar, incluyendo estudios sobre violencia de género (ej. Sanford, Stefatos y Salvi 2016), memoria histórica (ej. Yusta 2018), teoría del afecto (ej. Ahmed 2004) y feminismo (ej. Garcia 2018). A pesar de la distancia entre los escenarios de Lobos sucios y “Fish-hair woman”, las protagonistas muestran que las mujeres rurales tienen talento y capacidad para llevar a cabo acciones decisivas en los ámbitos público y privado. Muchos temas desarrollados en ambas obras coin...

Camarín nun pequeno teatro urbano. Óese o ruído constante e melancólico de Pepe, o acomodador. Atmosfera envelenada. Pasaron uns minutos desde a anterior baixada do pano. Tacholas está diante do espello. Ao seu pé, Paula, provocadora, inxenua, exuberante. Escena I PAULA: Non desesperes, Ta. Virán tempos mellores (mentres despinta o rostro recuperando unha luz vibrante). TACHOLAS: (A mirarse no espello) Non virán, non. (Pasa as mans pola cara). Estou acabado. Mira para o teatro (co indicador erguido e tremente). É tal un deserto...

Resumo. O presente artigo trata de uma análise dos contos de fadas de tradição oral galegos e sua leitura como narrativas de resistência feminina dentro da sociedade patriarcal e misógina. Assim como a literatura erudita, a tradição popular tende a reproduzir preconceitos de gênero presentes na sociedade. Tendo como embasamento para compreender a situação das mulheres na Europa entre os séculos XV e XVIII a obra de Silvia Federici, percebe-se como dentro da literatura de tradição popular, o gênero dos contos de fadas guarda em seu subtexto o registro das transformações criadas pela acumulação primitiva que acentuaram a diferença entre homens e mulheres, principalmente aquelas que dizem respeito à divisão do trabalho por gênero, a desvalorização do trabalho doméstico realizado por mulheres e o controle do Estado sobre os corpos e a reprodução feminina. Somado a isso, os contos de encantamento apresentam em algumas de suas narrativas um discurso que questiona o senso comum misógino, sendo, deste modo um modelo de subversão e resistência feminina. Palavras-chave: Tradição oral; literatura popular; feminino; contos de fadas. [es] Encantar para resistir: los cuentos de encantamiento gallegos y la resistencia femenina Resumen. El presente artículo trata de un análisis de los cuentos de hadas de tradición oral gallegos y su lectura como narrativas de resistencia femenina dentro de la sociedad patriarcal y misógina. Así como la literatura erudita, la tradición popular tiende a reproducir preconceptos de género presentes en la sociedad. Teniendo como base para comprender la situación de las mujeres en Europa entre los siglos XV y XVIII la obra de Silvia Federici, se percibe como dentro de la literatura de tradición popular, el género de los cuentos de hadas guarda en su subtexto el registro de las transformaciones creadas por la acumulación primitiva que acentuó la diferencia entre hombres y mujeres, principalmente aquellas que se refieren a la división del trabajo por género, la desvalorización del trabajo doméstico realizado por mujeres y el control del Estado sobre los cuerpos y la reproducción femenina. Sumado a ello, los cuentos de encantamiento presentan en algunas de sus narrativas un discurso que cuestiona el sentido común misógino, siendo de este modo un modelo de subversión y resistencia femenina. Palabras clave: Tradición oral; literatura popular; femenino; cuentos de hadas.

RESUMO A cuestión do xénero foi traballada dentro dos estudos de tradución de diversas formas, incluíndo a asignación de xénero na lingua meta, a tradución de linguaxe marcada de xénero e a tradución feminista. Neste traballo estúdase o uso ou ausencia de marcas de xénero e da praeterio á hora de enfrontar unha tradución para o galego da autora irlandesa Eiléan Ní Chuillanáin, feminista e nacionalista. Ambas as dúas situacións reflítense conscientemente nos seus poemas de modo significativo. A través de exemplos prácticos seleccionados, reflexiónase sobre a necesidade de ter en conta que a traslación dos seus textos a unha lingua que obrigatoriamente estabelece escollas lingüísticas entre o feminino e o masculino, debe facerse respectando o sentido da autora. Isto supón, para quen traduza, compartir a perspectiva feminista e nacional da autora familiarizándose co marco e condicionantes da súa obra poética. palabras chave: Estudos de tradución, Poesía feminista, Eiléan Ní Chuillanáin, Galego, Marcadores de xénero. RESUMEN La cuestión del género fue trabajada dentro de los estudios de traducción de diversas formas, incluyendo la asignación de género en la lengua meta, la traducción de lenguaje marcado de género y la traducción feminista. En este trabajo se estudia el uso o ausencia de marcas de género y de la praeterio a la hora de afrontar una traducción al gallego de la autora irlandesa Eiléan Ní Chuillanáin, feminista y nacionalista. Ambas situaciones se reflejan conscientemente en sus poemas de manera significativa. A través de ejemplos prácticos seleccionados, se reflexiona sobre la necesidad de tener en cuenta que la traslación de sus textos a una lengua que obligatoriamente establece elecciones lingüísticas entre el femenino y el masculino, debe hacerse respetando el sentido de la autora. Esto supone, para quien traduzca, compartir la perspectiva feminista y nacional de la autora familiarizándose con el marco y condicionantes de su obra poética. palabras clave: Estudios de traducción, Poesía feminista, Eiléan Ní Chuillanáin, Gallego, Marcadores de género.

... Non posuia un exem-piar desta publicación?. Fose como for, o texto da «Cantiga» en Quaderns é máis correcto (fora corri-xido), como aclarará, no seu momento, Gemma Avenoza. 2 Cunquciro foi a Cataluña por primeira vez en 1934, viaxe na que se mergulla (diro sexa sen ...

Está en cuestión aproximar a romaxe e os nacionalismos cristiáns galegos ás vésperas da Guerra Civil Española. A festa relixiosa aquí será tratada a partir de dúas cuestións: a) gardaba, así entendían os nacionalistas galegos, as marcas do ser galego, aspecto fundamental para a invención dunha nacionalidade; e, b) as percepcións de tempo e de historia deses galeguismos eran de natureza teleolóxica. Tómase como referencia para tratar desas cuestións a obra de Ramón Otero Pedrayo (1888-1976), prolífico e destacado galeguista do período.