Aflatoxins: Public Health and Agricultural Significance

‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و اﻫﻤﯿﺖ آﻧﻬﺎ در ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬ ‫و ﮐﺸﺎورزي‬ ‫ﺗﺎﻟﯿﻒ‪:‬‬ ‫دﮐﺘﺮ ﻣﻬﺪي رزاﻗﯽ اﺑﯿﺎﻧﻪ‬ ‫داﻧﺸﯿﺎر ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺨﺶ ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺘﯿﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﯾﺮان‬ ‫ﯾﻮﻧﺲ ﭘﯿﻠﻪ ور ﺳﻠﻄﺎن اﺣﻤﺪي‬ ‫ﮐﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﺑﺨﺶ ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺘﯿﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﯾﺮان‬ ‫دﮐﺘﺮ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺷﻤﺲ ﻗﻬﻔﺮﺧﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎدﯾﺎر ﺑﺨﺶ ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس‬ ‫دﮐﺘﺮ ﺳﻬﯿﻞ ﻋﻠﯽ ﻧﮋاد‬ ‫اﺳﺘﺎدﯾﺎر ﮔﺮوه داﻣﭙﺰﺷﮑﯽ ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮدي ﺟﻬﺎدﮐﺸﺎورزي‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ‪٦ ................................................................................................................................‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ‪٩ .....................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-1‬اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪١١ .................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪11 .................................................................................................................... B1‬‬ ‫‪ -2-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١١ ............................................................................................................... G1‬‬ ‫‪ -3-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B2‬و ‪١٢ .................................................................................................. G2‬‬ ‫‪ -4-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ‪ M2 ،M1‬و ‪١٢ ......................................................................................... GM1‬‬ ‫‪ -5-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ‪ B2a‬و ‪١٣ ................................................................................................. G2a‬‬ ‫‪ -6-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٤ ............................................................................................................... B3‬‬ ‫‪ -7-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٤ ................................................................................................................ P1‬‬ ‫‪ -8-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪١٥ ............................................................................................................. A‬‬ ‫‪ -9-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٥ ............................................................................................................... Q1‬‬ ‫‪ -10-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٦ .............................................................................................................D1‬‬ ‫‪ 8-AFB1 -11-1-1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ‪١٦ ....................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-1‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ‪16 ...............................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-2-1‬ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي زﯾﺴﺘﯽ ‪١٧ ...........................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-2-1‬دﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺸﻦ ‪١٧ ..................................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-1‬ﺳﺎزﻣﺎن ژﻧﻮﻣﯽ ‪18 .........................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-3-1‬دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٨ .......................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-3-1‬ژن ﻫﺎ و ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪١٩ .........................................................................................‬‬ ‫‪ -4-1‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪29 ...........................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-4-1‬ﮐﻨﺘﺮل درون ﺳﻠﻮﻟﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪٢٩ ...............................................................................‬‬ ‫‪ -1-1-4-1‬ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ ‪ AflR‬و ‪٢٩ ............................................................................... AflS‬‬ ‫‪ -2-1-4-1‬ﺳﺎﯾﺮ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ‪٣٠ ................................................................................‬‬ ‫‪ -2-4-1‬ﮐﻨﺘﺮل ﺧﺎرﺟﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮاﺳﺮي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ‪٣١ ............................................‬‬ ‫‪ -1-2-4-1‬ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮو ﺗﺮاﯾﻤﺮي ‪٣٢ .........................................................................‬‬ ‫‪ -2-2-4-1‬ﺳﯿﮕﻨﺎل‪٣٣ ......................................................................................................... cAMP‬‬ ‫‪ -3-2-4-1‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ‪ GTPase‬ﺧﺎﻧﻮاده ‪٣٤ .......................................................................................Ras‬‬ ‫‪ -4-2-4-1‬ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺮوﻣﻮزوﻣﯽ ‪٣٤ ...........................................................................................‬‬ ‫‪ -3-4-1‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪٣٥ .........................................................................‬‬ ‫‪ -1-3-4-1‬ﻧﻮر ‪٣٦ .......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-3-4-1‬ﮐﺮﺑﻦ‪٣٧ .....................................................................................................................‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ -3-3-4-1‬ﻧﯿﺘﺮوژن‪٣٧ ..................................................................................................................‬‬ ‫‪٣٨ .......................................................................................................................pH -4-3-4-1‬‬ ‫‪ -5-3-4-1‬ﻓﻠﺰات و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻤﯿﺎب ‪٣٨ ...............................................................................................‬‬ ‫‪ -6-3-4-1‬دﻣﺎ ‪٣٩ .......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -7-3-4-1‬اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ‪٤٠ ......................................................................................................‬‬ ‫‪ -4-4-1‬دور ﻧﻤﺎي ﻋﻠﻢ ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ‪٤٠ ....................................................................................................‬‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم ‪٤١ ........................................................................................................................‬‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪٤١ ...............................................................................................‬‬ ‫‪ -1-2‬ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ‪43 ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼووي )ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس( ‪46 .......................................................................‬‬ ‫‪ -3-2‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪48 ............................................................‬‬ ‫‪ -4-2‬ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻏﺬاي اﻧﺴﺎن و دام ‪52 ...................................................................................‬‬ ‫‪ -5-2‬ﺑﯿﻮﻟﻮژي ﺟﻤﻌﯿﺖ ‪54 ......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-5-2‬ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ‪ L‬و ‪٥٤ ..................................................................................................... S‬‬ ‫‪ -2-5-2‬ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر روﯾﺸﯽ )‪٥٥ ........................................................................................ (VCG‬‬ ‫‪ -6-2‬ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاﯾﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ‪56 ...............................................................................‬‬ ‫‪ -7-2‬ﻧﻘﺶ ﻣﺤﯿﻂ در اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ ‪58 .......................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-7-2‬دﻣﺎ ‪٥٨ ..............................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-7-2‬ﻣﯿﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ‪٥٨ .................................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-7-2‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ و ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺧﺎﻟﺺ ‪٥٨ ..............................................................................................‬‬ ‫‪ -4-7-2‬ﻧﻮع ﺧﺎك ‪٥٩ ......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -8-2‬ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ‪59 ................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ‪٥٩ .......................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ )ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ( ‪٦٩ ...........................................................................‬‬ ‫‪ -3-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪٦٩ ..............................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-3-8-2‬روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪٦٩ .............................................‬‬ ‫‪ -2-3-8-2‬روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ و ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪٧٤ .............................................‬‬ ‫‪ -3-3-8-2‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي روش ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪٧٥ ....................................................................................‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪٧٦ .......................................................................................................................‬‬ ‫ﺳﻨﺠﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ‪٧٦ ....................................................‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ -1-3‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ‪78 ..........................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-3‬اﺳﺘﺨﺮاج‪78 ................................................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ ‪79 ..................................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺑﺎ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ‪٧٩ ................................................................................‬‬ ‫‪ -2-3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ ‪٨٠ .....................................................................................‬‬ ‫‪ -4-3‬ردﯾﺎﺑﯽ ‪81 ..................................................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-4-3‬روﺷﻬﺎي رﻓﺮﻧﺲ ﯾﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪي ‪٨١ ..................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-1-4-3‬ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك‪٨١ ..............................................................................................‬‬ ‫‪ -2-1-4-3‬ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺎﯾﻊ ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ ‪٨٣ ....................................................................................‬‬ ‫‪ -2-4-3‬روﺷﻬﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﺮﯾﻊ‪٨٣ ....................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-2-4-3‬اﻻﯾﺰا ‪٨٣ .....................................................................................................................‬‬ ‫‪٨٥ ............................................................................................... Flow-through assay -2-2-4-3‬‬ ‫‪٨٦ ..................................................................................................... Lateral flow test -3-2-4-3‬‬ ‫‪ -4-2-4-3‬آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ‪٨٧ ....................................................................................................‬‬ ‫‪ -5-2-4-3‬اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ‪٨٨ ..........................................................................‬‬ ‫‪ -6-2-4-3‬ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر ‪٨٩ ..................................................................................................‬‬ ‫‪ (1‬زﯾﺴﺖ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎي رزوﻧﺎﻧﺲ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﻮن ‪٨٩ .....................................................................................‬‬ ‫‪ (2‬ﺣﺴﮕﺮ اﯾﻤﻨﯽ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮري ‪٩٠ .............................................................................................................‬‬ ‫‪ -7-2-4-3‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ‪٩١ .................................................................................................‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ‪٩٢ ....................................................................................................................‬‬ ‫ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در اﻧﺴﺎن و دام ‪٩٢ ....................................................................‬‬ ‫‪ -1-4‬اﺛﺮات ﺳﻤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪94 ..........................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-1-4‬ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد ‪٩٤ ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-1-4‬ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ‪٩٤ ...................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-4‬ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪94 .............................................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-4‬اﺛﺮات ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪95 .....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -4-4‬اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ روي ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ‪97 .............................................................................................‬‬ ‫‪ -5-4‬اﺛﺮات ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ‪99 .......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -6-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ ‪99 ................................................................................................................‬‬ ‫‪ -7-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت ‪99 .............................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-7-4‬ﺧﻮك ‪٩٩ ...........................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-7-4‬ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ‪١٠٠ ......................................................................................................................‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪ -3-7-4‬ﻧﺸﺨﻮارﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ‪١٠٠ .............................................................................................................‬‬ ‫‪ -4-7-4‬ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎ‪١٠١ ..................................................................................................................‬‬ ‫‪ -5-7-4‬ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ ‪١٠١ .................................................................................................................‬‬ ‫‪ -8-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﻮدﮐﺎن ‪101 ............................................................................................................‬‬ ‫‪ -9-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در اﻧﺴﺎن ‪101 ............................................................................................................‬‬ ‫‪ -10-4‬درﻣﺎن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز‪102 ..............................................................................................................‬‬ ‫‪ -11-4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ‪102 ......................................................................................................................‬‬ ‫‪ -12-4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﺑﺮوﻧﺸﯽ‪ -‬رﯾﻮي آﻟﺮژﯾﮏ )‪103 ............................................................................ (ABPA‬‬ ‫‪ -13-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺟﻨﮓ اﻓﺰارﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ‪105 .............................................................................‬‬ ‫‪ -1-13-4‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ‪١٠٥ ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-13-4‬ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ‪١٠٥ ..............................................‬‬ ‫‪ -3-13-4‬اﻗﺪاﻣﺎت ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺑﯿﻮﺗﺮوﯾﺴﺘﯽ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ‪١٠٦ .....................................................‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ‪١٠٨ .......................‬‬ ‫‪ -1-5‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ‪109 ...................................................................................................‬‬ ‫‪ -1-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮداﺷﺖ ‪١٠٩ ...........................................................‬‬ ‫‪ -2-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ‪١١٠ ....................................................................‬‬ ‫‪ -3-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ‪١١١ ............................................................‬‬ ‫‪ -2-5‬روشﻫﺎي ﺣﺬف و ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ‪111 .............................................................................‬‬ ‫‪ -1-2-5‬روش ﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ‪١١١ .........................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-2-5‬روش اﺷﻌﻪدﻫﯽ ‪١١٣ .............................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-2-5‬روش ﻋﻤﻞآوري ‪١١٣ ............................................................................................................‬‬ ‫‪ -4-2-5‬روش ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪١١٤ ........................................................................................................‬‬ ‫‪ -5-2-5‬ﺗﺼﻔﯿﻪ ﯾﺎ اﺳﺘﺨﺮاج آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺣﻼلﻫﺎي آﻟﯽ‪١١٧ ...............................................................‬‬ ‫‪ -6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎ ‪١١٧ ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -7-2-5‬روش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ‪١١٨ ..............................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-5‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺰارع ‪119 ...................................................................................‬‬ ‫‪ -1-3-3-5‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ‪١٢٠ .........................‬‬ ‫‪ -2-3-3-5‬زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪١٢١ ..........................................................‬‬ ‫‪ -3-3-3-5‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ‪١٢١ ...........................................‬‬ ‫‪ -4-5‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ در ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪122 ...................................................................................‬‬ ‫‪ -1-4-5‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ ‪١٢٢ ...........................................‬‬ ‫‪ -1-1-4-5‬ﭘﻨﺒﻪ‪١٢٤ .....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-1-4-5‬ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ‪١٢٥ ............................................................................................................‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪ -3-1-4-5‬ﻏﻼت‪١٢٥ ..................................................................................................................‬‬ ‫‪ -5-5‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪126 ............................................................................‬‬ ‫‪ -1-5-5‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺛﺮ ‪١٢٦ ..................................................................................................................‬‬ ‫‪ -2-5-5‬ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ‪١٢٧ ...........................................................................................................‬‬ ‫‪ -3-5-5‬ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ‪١٣٠ ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ -4-5-5‬آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ‪١٣٠ ...................................................................................................................‬‬ ‫‪ -5-5-5‬ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﮔﯿﺎﻫﯽ‪١٣١ ...............................................................................................‬‬ ‫‪ -6-5-5‬اﺗﯿﻠﻦ ‪١٣٢ ..........................................................................................................................‬‬ ‫‪ -7-5-5‬آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻫﺎ و دي ﭘﺘﯿﺪ ﻫﺎي ﺣﻠﻘﻮي‪١٣٢ .................................................................................‬‬ ‫‪ -8-5-5‬ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺮد و دورﻧﻤﺎي آﯾﻨﺪه ‪١٣٣ ............................................................................................‬‬ ‫‪ -6-5‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي و ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﭘﺴﺘﻪ ‪134 ......................................................................................‬‬ ‫‪ -1-6-5‬آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪١٣٤ ..............................................................................................‬‬ ‫‪ -2-6-5‬ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﭘﺴﺘﻪ ‪١٣٥ .........................................................................................‬‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ‪١٤٠ .................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫دﯾﺮ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺸﺮ داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺎرچ ﻫﺎ ي ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﭘﺲ از ﺑﻠﻊ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن ﻣﻄﺮح ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺣﺘﯽ ﺗﺎ زﻣﺎن ﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ وﻗﻮع ﮐﭙﮏ زدﮔﯽ ﺑﺮ روي ﻏﺬا ﻓﻘﻂ ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ زﯾﺒﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ اﺳﺖ و ﺧﻄﺮي ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺘﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮاوان ﻃﯽ ﻧﯿﻤﻪ اول ﻗﺮن ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫در دﻫﻪ ‪ 1960‬ﻣﯿﻼدي ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺑﺮﺧﯽ از اﻧﻮاع ﻗﺎرﭼﻬﺎي راﯾﺞ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﯿﻤﺎري و ﻣﺮگ‬ ‫داﻣﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه ﺗﺮدﯾﺪي وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺳﻤﯽ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﯾﺎ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ 1‬ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺴﯿﺎري از اﭘﯿﺪﻣﯽ ﻫﺎ در‬ ‫ﺟﻮاﻣﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ و داﻣﯽ ﺑﻪ وﯾﮋه در دوران اﺧﯿﺮ ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ارﮔﻮﺗﯿﺴﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺻﺪﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در اروﭘﺎ ﻃﯽ ﻫﺰاره ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﯿﻼدي ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻣﺴﻤﻮﯾﺖ ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮﮐﯿﺎ‪ 2‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺣﺪاﻗﻞ ﺻﺪﻫﺰار ﻧﻔﺮ از ﻣﺮدم روﺳﯿﻪ‬ ‫ﻃﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪ 1948-1942‬ﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﺎﮐﯽ ﺑﻮﺗﺮﯾﻮﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز‪ 3‬در دﻫﻪ ‪ 1930‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ دﻫﻬﺎ ﻫﺰار اﺳﺐ در اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ‬ ‫ﺷﻮروي ﮔﺮدﯾﺪ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻧﯿﺰ در ﺳﺎل ‪ 1960‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺻﺪﻫﺰار ﻗﻄﻌﻪ ﻧﯿﻤﭽﻪ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Mycotoxins‬‬ ‫‪Alimentray Toxic Aleukia‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Stachybotryotoxicosis‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ﺳﻤﻮم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرﭼﻬﺎ )ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﺑﺎزﯾﺪوﻣﯿﺴﺖ ﻫﺎ( ﺑﻨﺎم ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﮏ ﺗﻮاﻓﻖ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺎم ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و ﺧﻮراك ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﺤﺪود ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻧﻘﺶ وﯾﮋه و ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اي در ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ و رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﮐﺎﻣﻼ اﻧﺤﺼﺎري ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﭘﺲ از ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪ ﻓﻌﺎل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ در ﻗﺎرﭼﻬﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻼف ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎي ﻓﺎز‬ ‫ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ رﺷﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و اﻫﻤﯿﺖ آﺷﮑﺎري در رﺷﺪ و ﯾﺎ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻧﺪارﻧﺪ در ﻓﺎز ﻓﻌﺎل رﺷﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه و‬ ‫ﺟﻬﺖ رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﺿﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت زﻣﺎﻧﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎدي از ﭘﯿﺶ ﺳﺎز‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ اوﻟﯿﻪ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﯿﺪﻫﺎي اﻣﯿﻨﻪ‪ ،‬اﺳﺘﺎت‪ ،‬ﭘﯿﺮووات و ﻏﯿﺮه ﺗﺠﻤﻊ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اي ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ‪ ،‬روﺷﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ آن‪ ،‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﭘﯿﺶ ﺳﺎز ﻣﺎزاد ﺑﺮ ﻧﯿﺎز ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ داراي ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺘﺮوﺳﯿﮑﻠﯿﮏ ﺑﺎ‬ ‫وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 50‬داﻟﺘﻮن ﺗﺎ ﮔﺮوﻫﻬﺎﯾﯽ از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﺘﺠﺎﻧﺲ ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﺑﯿﺶ از ‪ 500‬داﻟﺘﻮن را درﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻬﺎر ﻧﻮع اﺻﻠﯽ از اﺧﺘﻼﻻت ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺣﺎد‪ ،‬ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ‪ ،‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﻬﺶ زاﯾﯽ و ﻧﺎﻗﺺ‬ ‫اﻟﺨﻠﻘﻪ زاﯾﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺣﺎد‪ ،‬اﺧﺘﻼﻻت ﮐﺒﺪ و ﮐﻠﯿﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر اوﻟﯿﻪ در اﻣﺮ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﺧﺘﻼل اﯾﺠﺎد ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﭘﻮﺳﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﮑﺮوز و ﯾﺎ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﯽ دﯾﮕﺮ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻮروﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺮوه‬ ‫در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﮐﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﻟﺮزﺷﻬﺎي ﻣﺪاوم در ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺷﺪه و در ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎد ﻣﻮﺟﺐ آﺳﯿﺐ ﻣﻐﺰي داﺋﻢ و ﯾﺎ ﻣﺮگ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﺛﺎر‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺑﻠﻌﯿﺪن ﻣﻘﺎدﯾﺮ اﻧﺪك ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ اﺛﺮ ﻣﺰﻣﻦ ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و ﺑﻮﯾﮋه‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﺳﺮﻃﺎن در اﻧﺪام ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺒﺪ اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬داراي‬ ‫اﺛﺮات ﺳﺮﮐﻮب ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ‪ ،‬ﻧﺎﻗﺺ اﻟﺨﻠﻘﻪ زاﯾﯽ‪ ،‬ﺟﻬﺶ زاﯾﯽ و ﺳﺮﻃﺎن زاﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺣﺎد‬ ‫ﮐﺒﺪ‪ ،‬ﺳﯿﺮوز ﮐﺒﺪي و اﻟﻘﺎي ﻫﭙﺎﺗﻮﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﻣﺎ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﯽ دارﻧﺪ و در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻨﺎﻃﻖ داراي ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎي اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﺪار ﺑﺎ ذﺧﺎﯾﺮ‬ ‫ﻏﺬاﯾﯽ اﻧﺴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﻠﻮر ﻗﺎرﭼﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻏﺬاﯾﯽ اﻧﺴﺎن ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ 1‬ﻓﻮزارﯾﻮم‪ 2‬و ﭘﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﻠﯿﻮم‪ 3‬اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻮزارﯾﻮم ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي ﻣﺨﺮب ﺑﺮاي زراﻋﺖ ﻏﻼت و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻧﻮاع ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ از‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ و ﯾﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و‬ ‫ﭘﻨﯽ ﺳﯿﻠﯿﻮم ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا ﺑﻮده و ﯾﺎ ﺑﺼﻮرت ﻫﻤﺴﻔﺮه ﺑﺎ ﮔﯿﺎه زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺸﮏ‬ ‫ﮐﺮدن و ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺤﺼﻮﻻت در اﻧﺒﺎر‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ آﻟﻮده ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﺬﮐﻮر ﻫﻤﮕﯽ در ﮔﺮوه‬ ‫دوﺗﺮوﻣﯿﺴﺖ‪ 4‬ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻏﯿﺮ ﺟﻨﺴﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﭙﻮرﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم‪ 5‬ﺻﻮرت ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬در اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ از ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﺗﺨﺼﺺ ﯾﺎﻓﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﯿﺎﻟﯿﺪ‪ 6‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﺎﻟﯿﺪ ﺳﻠﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺘﻮز در آن‬ ‫ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ و از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Aspergillus‬‬ ‫‪Fusarium‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Penicillium‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Deutromycotina‬‬ ‫‪5‬‬ ‫)‪Conidium (pl. Conidia‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Phialide‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬ ‫در ﺑﯿﻦ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬اﻧﻮاع ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ﺑﻮﯾﮋه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺧﺴﺎرت ﻫﻨﮕﻔﺖ اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮐﺸﺎورزي و آﻟﻮده ﺷﺪن ﻏﺬاي اﻧﺴﺎن و دام از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺑﻪ ارزش ﻣﯿﻠﯿﺎردﻫﺎ دﻻر دﺳﺘﺨﻮش ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﺪه و از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺮوﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺮﻏﻮﺑﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ارزاﻧﺘﺮي اراﺋﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬زﯾﺎن ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﺎﺷﯽ از آﻟﻮده ﺷﺪن ﻣﻮاد‬ ‫ﻏﺬاﺋﯽ و ﺧﻮراك دام و ﻃﯿﻮر ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺴﺎرات اﻗﺘﺼﺎدي وارده ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ داﻣﭙﺮوري و اﯾﺠﺎد ﺗﻠﻔﺎت در دام و‬ ‫ﻃﯿﻮر‪ ،‬ﺷﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي داﻣﯽ در داﻣﺪارﯾﻬﺎ و ﻣﺮﻏﺪارﯾﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ داﻣﻬﺎ‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺿﺮﯾﺐ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ‪ ،‬و اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮات ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﮔﺰارﺷﺎت ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﻮاروﺑﺎر ﺟﻬﺎﻧﯽ ‪ ،1FAO‬ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ‪ 20‬درﺻﺪ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﺋﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه در دﻧﯿﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻤﻮم‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ آﻟﻮده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺳﻬﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﺳﻤﻮم دارد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺰان زﯾﺎﻧﻬﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺣﺬف ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ آﻟﻮده و ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻣﻌﺎدل ‪100‬ﻣﯿﻠﯿﻮن‬ ‫دﻻر در ﻫﺮ ﺳﺎل اﻋﻼم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ 2CDC‬و ‪ 3-14 3FDA‬درﺻﺪ از ﺟﻤﻌﯿﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ‬ ‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﻏﺬاﺋﯽ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺣﺪود ‪ 9000‬ﻧﻔﺮ در ﺳﺎل در اﺛﺮ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﻫﺎي‬ ‫داروﺋﯽ وآﻓﺖ ﮐﺶ ﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ روﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Food and Drug Administration‬‬ ‫‪Centers for Disease Control and Prevention‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Food and Drug Administration‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫‪9‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﯾﮋه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﮔﺮوه از ﺳﻤﻮم ﻗﺎرﭼﯽ اﺑﺘﺪا در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻃﻼق ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻠﻤﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺣﺮوف اول اﺳﻢ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس )‪ (A‬از‬ ‫و ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه آن ﯾﻌﻨﯽ ﻓﻼووس )‪ (fla‬و ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ )‪ (toxin‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺳﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‬ ‫داراي ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﺑﻮده و در ﻣﻌﺮض ﻧﻮر ﻣﺎوراء ﺑﻨﻔﺶ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 365‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ از ﺧﻮد ﻧﻮر ﺳﺎﻃﻊ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آن دﺳﺘﻪ‬ ‫از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ اﯾﻦ ﭘﺮﺗـﻮ‪ ،‬ﻧـﻮر آﺑـﯽ ﻣـﻨﺘﺸـﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B1) B‬و ‪ (B2‬و آﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﻮر آﺑﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ G1) G‬و ‪ (G2‬ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه دﯾﮕﺮ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‪ ،‬ﮔﺮوه ‪ M1) M‬و ‪ (M2‬ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺎﻣﮕﺬاري آن‪ ،‬ﺟﺪا ﺳﺎزي ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر از ﺷﯿﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ‪ M1‬و ‪ M2‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ اﻧﻮاع ‪ B1‬و ‪ B2‬ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻧﻮاع دﯾﮕﺮي از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬و ‪ G‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﺣﻼلﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن ﻣﺘﺎﻧﻮل‪،‬‬ ‫اﺗﺎﻧﻮل‪ ،‬اﺳﺘﻮﻧﯿﺘﺮﯾﻞ و ﮐﻠﺮوﻓﺮم ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻬﻤﺮاه ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و آﻧﻬﺎ در‬ ‫ﺣﻼلﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺟﺪول ‪ 1-1‬ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :1-1‬ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺸﺘﻘﺎت آﻧﻬﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺮ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ‬ ‫ﻧﻮع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ذوب‬ ‫‪B1‬‬ ‫‪C17H12O6‬‬ ‫‪312‬‬ ‫‪269-268‬‬ ‫‪425‬‬ ‫‪B2‬‬ ‫‪C17H14O7‬‬ ‫‪314‬‬ ‫‪289-286‬‬ ‫‪425‬‬ ‫‪G1‬‬ ‫‪C17H12O6‬‬ ‫‪328‬‬ ‫‪246-244‬‬ ‫‪450‬‬ ‫‪G2‬‬ ‫‪C17H12O6‬‬ ‫‪330‬‬ ‫‪240-237‬‬ ‫‪450‬‬ ‫‪M1‬‬ ‫‪C17H12O6‬‬ ‫‪328‬‬ ‫‪299‬‬ ‫‪425‬‬ ‫‪M2‬‬ ‫‪C17H14O7‬‬ ‫‪330‬‬ ‫‪293‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪B2a‬‬ ‫‪C17H14O7‬‬ ‫‪330‬‬ ‫‪240‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪G2a‬‬ ‫‪C17H14O8‬‬ ‫‪346‬‬ ‫‪190‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪RO‬‬ ‫‪C17H15O6‬‬ ‫‪314‬‬ ‫‪230-234‬‬ ‫‪425‬‬ ‫‪B3‬‬ ‫‪C16H15O6‬‬ ‫‪302‬‬ ‫‪233-234‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪GM1‬‬ ‫‪C17H12O8‬‬ ‫‪344‬‬ ‫‪276‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪P1‬‬ ‫‪C16H10O6‬‬ ‫‪298‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ(‬ ‫‪10‬‬ ‫‪ -1-1‬اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫‪ -1-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B1‬‬ ‫‪ AFB1‬ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ‪ 312/28‬و ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ‪ C17H12O6‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻮر ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻗﻮي از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(1-1‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﻠﻮرﻫﺎي ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ ﺑﯿﺮﻧﮕﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯿﺸﻮد و در درﺟﻪ ﺣﺮارت ذوب ﺧﻮد ﯾﻌﻨﯽ‬ ‫‪ 268-269°C‬ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬اﺧﯿﺮاً ﻓﺮم راﺳﻤﯿﮏ ‪ AFB1‬ﻧﯿﺰ ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ AFB1 .‬ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫آراﭼﯿﺪﯾﮑﻮﻻ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﯿﻨﯽ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﮐﺮاﺳﺌﻮروزوس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس راﻣﺒﻠﯽ و اﻣﺮﯾﺴﻼ‬ ‫وﻧﺰوﺋﻠﻨﺴﯿﺲ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﺛﺮات ﺳﻤﯽ ‪ AFB1‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬و رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺻﻮﻻ ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺒﺪي‪ 1‬اﺳﺖ و در ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮش رت و ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺰﻻ آﻻ ﯾﮏ ﻫﭙﺎﺗﻮﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژن و ﻣﻮﺗﺎژن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻠﻘﯽ‬ ‫ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﻤﯿﺖ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺰه ﺷﺪن آن در ﮐﺒﺪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯿﺰان ‪ LD50‬دﻫﺎﻧﯽ آن ﺑﺮاي ﻣﻮش رت ﺑﺎﻟﻎ ﻧﺮ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 7/2‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم‪ ،‬در ﺳﮓ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 0/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم‪ ،‬و در ﺟﻮﺟﻪ اردك ﯾﮏ روزه ‪ 0/35‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از وزن‬ ‫ﺑﺪن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-1‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪AFB1‬‬ ‫‪ -2-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪G1‬‬ ‫‪ AFG1‬ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ‪ 328‬و ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ‪ C17H12O7‬در ﺑﺮاﺑﺮ اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ ﺳﺎﻃﻊﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮر ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﺳﺒﺰ‬ ‫اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪ .(2-1‬ﺷﻮاﻫﺪ اﺧﯿﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻓﻠﻮﺳﺎﻧﺲ ﺳﺒﺰ ‪ AFG1‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ زردرﻧﮕﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان‬ ‫آن را ﺟﺪا ﻧﻤﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در واﻗﻊ ‪ AFG1‬ﺧﺎﻟﺺ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ ذوب اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 244-246 °C‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ AFG1 .‬ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آراﭼﯿﺪﯾﮑﻮﻻ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻣﯿﻨﯽ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮد‪ AFG1 .‬ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي از ‪ AFB1‬و ﺳﻤﯿﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮي از ‪ AFB2‬دارد‪ .‬ﻣﯿﺰان ‪ LD50‬آن در ﻣﻮش رت )‪ 15‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از وزن ﺑﺪن( دو ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﯿﺰان در‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﯾﻦ ﻣﯿﺰان در ﺟﻮﺟﻪ اردك ﯾﮏ روزه ‪ 0/78‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از وزن ﺑﺪن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﺳﯿﺐ ﻫﺎي اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ AFG1‬در ﺟﻮﺟﻪ اردك ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-1‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪AFG1‬‬ ‫‪Hepatotoxin‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ -3-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B2‬و ‪G2‬‬ ‫‪ AFB2‬ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ‪ 314‬و ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ‪ C17H14O6‬و ‪ AFG2‬ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ‪ 330‬و ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ‪ C17H14O7‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻮر ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ و ﺳﺒﺰ از ﺧﻮد ﺳﺎﻃﻊ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(3-1‬ﻧﻘﻄﻪ ذوب‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 286-289 °C‬و ‪ 247-240 °C‬اﺳﺖ‪ AFB2 .‬و ‪ AFG2‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ از ﻫﯿﺪروژﻧﺎﺳﯿﻮن ‪ AFB1‬و ‪AFG1‬‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬اﯾﻦ دو ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آراﭼﯿﺪﯾﮑﻮﻻ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻣﯿﻨﯽ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس و آﺳﭙﺮﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاص ﺳﻤﯽ ‪ AFB2‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ‪AFB1‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻗﺪرت و ﺳﻤﯿﺖ آن ﺑﻄﻮر ﻣﺤﺴﻮﺳﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ‪ AFB1‬ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ و ﺗﻮان ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ آن زﯾﺎد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ‪ 50‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم از ‪ AFB2‬ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﯿﺰان ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ از اﻓﺰاﯾﺶ در ﺗﺮﺷﺤﺎت ﺻﻔﺮاوي اﻟﻘﺎ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ‪ 3/9‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم از ‪ AFB1‬در ﺟﻮﺟﻪ اردك اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ AFG2 .‬ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد را در ﺑﯿﻦ ﭼﻬﺎر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺻﻠﯽ‬ ‫داراﺳﺖ‪ .‬ﻣﯿﺰان ‪ LD50‬دﻫﺎﻧﯽ از آن ﺑﺮاي ﺟﻮﺟﻪ اردك ﯾﮏ روزه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 3/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از وزن ﺑﺪن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-1‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ )اﻟﻒ( ‪ AFB2‬و )ب( ‪AFG2‬‬ ‫‪ -4-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ‪ M2 ،M1‬و ‪GM1‬‬ ‫اﮔﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B‬ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي دﯾﮕﺮ در ﺧﻮراك دام ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫ﺧﻮرده ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي دﯾﮕﺮي در ﺗﺮﺷﺤﺎت و ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دو ﻣﻮرد از اﯾﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ در ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ﺷﯿﺮ ﯾﺎ اﺻﻄﻼﺣﺎً ‪ AFM1‬و ‪ AFM2‬ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ )‪ M‬از ﮐﻠﻤﻪ ‪ Milk‬ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎي ﺷﯿﺮ ﻣﻨﺸﺎء ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ(‪ AFM1 .‬و ‪ AFM2‬از ﻧﻈﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﺸﺘﻘﺎت ‪ -4‬ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ‪ AFB1‬و ‪AFB2‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ AFM1 .(4-1‬داراي ﻧﻘﻄﻪ ذوب ‪ 299 °C‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ C17H12O7‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ AFM2 .‬ﻧﻘﻄﻪ ذوﺑﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬ ‫‪ 293°C‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ C17H14O7‬دارد‪ .‬ﻃﯿﻒ ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ و ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ اﯾﻦ دو ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻮده و ﺧﺎﺻﯿﺖ‬ ‫ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﻧﻬﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮل ‪ AFM1‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ زﯾﺎدي ﺑﺎ ‪ AFB1‬و ‪ AFG2‬دارد‪ .‬ﻣﺤﺼﻮل ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻠﻪ ﺷﺪه ‪ AFG1‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ AFGM1‬ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد و ﺷﺒﺎﻫﺖ زﯾﺎدي ﺑﻪ ‪ AFM1‬دارد‪ .‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺣﺎﺻﻞ از ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻠﻪ ﺷﺪن ‪ AFG2‬را ‪ AFGM2‬ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﺒﺎﻫﺖ زﯾﺎدي ﺑﻪ ‪ AFM2‬دارد‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺧﻮراﻧﺪن ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﺣﯿﻮان و ﯾﺎ ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آن‪ AFM1 ،‬در ادرار‪ ،‬ﻣﺪﻓﻮع‪ ،‬ﻋﻀﻼت‪ ،‬ﮐﺒﺪ و ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫ﺣﯿﻮان ﻗﺎﺑﻞ ردﯾﺎﺑﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ‪ pH‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ‪ AFM1‬در ﮐﺒﺪ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪهاﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮش‪ ،‬ﺳﻨﺠﺎب‪ ،‬ﻣﯿﻤﻮن‪،‬‬ ‫ﮔﺎو‪ ،‬ﻣﺮغ و اﻧﺴﺎن در ﺳﯿﺴﺘﻢ آﻧﺰﯾﻤﯽ ‪ NADPH‬ﺣﺪود ‪ 8/9‬اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺒﺪ ﺑﻌﻀﯽ از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ از ﻧﻈﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ AFB1‬ﺑﻪ‬ ‫‪ AFM1‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﻌﺎﻟﺘﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺳﺮﻋﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ در ﺳﻨﺠﺎب و ﻣﯿﻤﻮن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 1‬و ‪ 3‬درﺻﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺶ و‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ pH‬و ﻏﻠﻈﺖ در ﺳﺮﻋﺖ اﯾﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد ‪ AFM1‬و ﺗﺄﺛﯿﺮ آن در ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از روﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ درﺳﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ AFB1‬اﺳﺖ وﻟﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ ‪DNA‬‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ از ‪ AFB1‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺪرت ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪ AFM1‬ﮐﻤﺘﺮ از ﻗﺪرت ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪ AFB1‬اﺳﺖ و ﻗﺪرت ﺟﻬﺶزاﯾﯽ آن ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺪودي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻗﺪرت ﺟﻬﺶزاﯾﯽ ‪ AFB1‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ AFM1 .‬درﺟﻪ ﺣﺮارت ﭘﺎﺳﺘﻮرﯾﺰاﺳﯿﻮن را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎ ﺷﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺑﺎ ‪ AFM1‬آﻟﻮده ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ AFM1‬را ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ AFM1 .‬درﺟﻪ‬ ‫ﺣﺮارت ‪ 64 °C‬را ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﺮده و ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻣﯽﮐﻨﺪ وﻟﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﯾﻦ ﻣﯿﺰان درﺟﻪ‬ ‫ﺣﺮارت ﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﺣﺮارت دﻫﯽ ﺛﺒﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ آن را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺮارﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﻪ اﻧﻮاع‬ ‫ﻓﺮآوردهﻫﺎي ﻟﺒﻨﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﺎﯾﺪاري ‪ AFM1‬را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺪاري ‪AFM1‬‬ ‫در ﻃﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﻮع آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺴﺘﮕﯽ ﻧﺪارد و در ﺷﯿﺮ ﺑﺎ آﻟﻮدﮔﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮارت داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺟﺬب ﺳﻄﺤﯽ ﺧﺎك ﺑﻨﺘﻮﻧﯿﺖ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﯿﺮ را ﺣﺬف ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻨﺘﻮﻧﯿﺖ روي‬ ‫ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺷﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ازاي ﻣﺼﺮف ﻫﺮ ‪ 2‬درﺻﺪ ﺑﻨﺘﻮﻧﯿﺖ‪ 5 ،‬درﺻﺪ‬ ‫)ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ( از ﮐﻞ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺷﯿﺮ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان از ﺑﻨﺘﻮﻧﯿﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫وﺳﯿﻠﻪاي ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺷﯿﺮﺧﺎم ﮐﻤﮏ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻗﯿﻖﺗﺮي ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ اﯾﻤﻨﯽ و ﺣﻔﻆ ﻣﻮادﻣﻐﺬي و‬ ‫ﺧﻮاص ﺷﯿﺮ در ﺻﻮرت ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ روش ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻢ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺷﯿﺮ ﻟﻄﻤﻪاي وارد ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﮐﺎﻣﻼً ﺳﻢزداﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﻧﯿﺰ از آن ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﺎﺧﺖ اﻧﻮاع ﻓﺮآوردهﻫﺎي ﻟﺒﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ AFM1 .‬در ‪ pH‬ﺑﯿﻦ ‪ 4/5-6/5‬ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ pH‬ﻣﺘﻔﺎوت اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ را اﺛﺒﺎت ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﯿﻂ اﺳﯿﺪي ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ ‪AFM1‬‬ ‫ﻗﺪرت ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي آﻣﻮﻧﯿﺎك ﻧﯿﺰ ﻗﺎدر اﺳﺖ ‪ AFM1‬را ﺣﺘﯽ در ﺳﻄﻮح ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮ ﭘﻨﯿﺮ آﻟﻮده ﺗﺨﺮﯾﺐ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ آﻣﻮﻧﯿﺎك در زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ و در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺠﺎور ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ AFM1‬ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﯿﺮ ﺧﺎم ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آب ﮐﺴﯿﮋﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﯾﺒﻮﻓﻼوﯾﻦ و ﻻﮐﺘﻮﭘﺮﮐﺴﯿﺪاز‬ ‫ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮔﺮدد‪ .‬ﻋﻤﻞ ﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮدن ‪ AFM1‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﯾﻦ ﻣﻮاد در درﺟﻪ ﺣﺮارت ‪ 30°C‬ﺑﻪ ﻣﺪت ﻧﯿﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد و در‬ ‫ﻃﯽ آن اﮔﺮ دﻣﺎ را ﺗﺎ ‪ 63 °C‬اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻫﺶ ‪ AFM1‬ﺑﻪ ‪ 98‬درﺻﺪ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ روش در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻟﺒﻨﯿﺎت و‬ ‫ﺗﺨﻤﯿﺮ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﻮاع ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻟﺒﻨﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭘﻨﯿﺮﺳﺎزي ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺸﮑﻼت اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮات وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺗﻐﺬﯾﻪاي‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺳﺒﺐ ﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮدن ‪ AFM1‬در ﺷﯿﺮ و ﻓﺮآوردهﻫﺎي ﺷﯿﺮي ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ‪ 45‬درﺻﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در ﻏﻠﻈﺖ ‪ %5‬ﻣﻮﻻر و در درﺟﻪ ﺣﺮارت ‪ 25 °C‬در ﻃﯽ ﯾﮏ دوره زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫‪ 5‬ﺳﺎﻋﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯿﺰان ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ M1‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ )اﻟﻒ( ‪ AFM1‬و )ب( ‪AFM2‬‬ ‫‪ -5-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ‪ B2a‬و ‪G2a‬‬ ‫‪13‬‬ ‫اﯾﻦ دو آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ اﻧﻮاع ‪ AFB2‬و ‪ AFG2‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B2a‬اﯾﺰوﻣﺮ ‪ AFM2‬ﺑﺎ ﮔﺮوه‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺷﻤﺎره ‪ 2‬ﻣﻮﻟﮑﻮل اﺳﺖ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ G2a‬در واﻗﻊ ‪ -2‬ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ‪ AFG2‬اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ دو ﺗﺮﮐﯿﺐ در‬ ‫ﺳﺎل ‪ 1966‬در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ از ﮐﺸﺖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰورﻫﺎي اﺳﯿﺪي ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن ‪ AFB1‬ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ 200 B2a‬ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ AFB1‬دارد‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ AFB2a‬و ‪AFG2a‬‬ ‫‪ -6-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B3‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪) B3‬ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮل( ﻫﻤﺎن ‪ AFB1‬اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﻨﺘﺎن آن اﺗﺎﻧﻮل ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ در واﻗﻊ‬ ‫ﯾﮏ ‪ -6‬ﻣﺘﻮﮐﺴﯽ‪ -7 ،‬ديﻓﻮروﮐﻮﻣﺎرﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺟﻮﺟﻪ اردك ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ AFB1‬ﺳﻤﯿﺖ دارد وﻟﯽ ﺑﺮاي ﺟﻨﯿﻦ ﻣﺮغ ﺳﻤﯿﺖ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮي دارد‪ .‬وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ آن ﺣﺪود ‪ 302‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ آن ‪ C16H14O6‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫‪AFB‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ -7-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪P1‬‬ ‫‪ AFP1‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺘﯽ ﺑﺎ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‪ 298‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ C16H10O6‬اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺛﺮ دﻣﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ‪ AFB1‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ادرار‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎﺗﯽ ﭼﻮن ﻣﯿﻤﻮن ﺑﻪ ﻓﺮم ﻫﺎي آزاد )‪ ،(%3‬ﺳﻮﻟﻔﺎﺗﻪ )‪ (%10‬و ﮔﻠﻮﮐﻮرﻧﯿﺪ )‪ (%50‬و ﺑﻘﯿﻪ ﺑﻔﺮم ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ‪ 1‬ردﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﮐﺸﺖ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺰ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺰرﯾﻖ داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﯽ ‪ AFP1‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ AFB1‬دارد‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از‬ ‫‪ AFP1‬ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ در دوزي ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 150‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم دو ﻣﻮرد ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ در ﻣﯿﺎن ‪15‬‬ ‫ﺣﯿﻮان ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ AFB1 .‬در آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ LD50‬ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 9/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪Conjugate‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪AFP1‬‬ ‫‪ -8-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪A‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪ A‬ﯾﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ Ro‬ﺑﺎ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ 314‬داﻟﺘﻮن و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ ،C17H14O6‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ L‬ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن ‪ AFB1‬در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در آن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺠﺎي ﺑﺨﺶ ﮐﺘﻮﻧﯽ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﻨﺘﺎن در ‪ ،AFB1‬ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از اﺣﯿﺎي‬ ‫ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ‪ AFB1‬ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺗﺘﺮاﻫﯿﻤﻨﺎ ﭘﯿﺮﯾﻔﻮرﻣﯿﺲ‪ ،1‬داﮐﺘﯿﻠﯿﻮم دﻧﺪروﺋﯿﺪس‪ ،2‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي رﯾﺰوﭘﻮس‪ 3‬و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪ A‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﯾﮏ دﯾﺎﺳﺘﻮﻣﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪ B‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﻤﺪهاي را در ﭘﻼﺳﻤﺎي ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﯾﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد و ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ دارد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي در‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪ A‬ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 18‬ﻣﺮﺗﺒﻪ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ AFB1‬ﺳﻤﯿﺖ دارد‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪A‬‬ ‫‪ -9-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪Q1‬‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻮﻧﻮﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻠﻪ ‪ AFB1‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ روي اﺗﻢ ﮐﺮﺑﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺮﺑﻨﯿﻞ ﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﻨﺘﺎن واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ AFQ1‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ اﺻﻠﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ‪ AFB1‬در ﻣﯿﻤﻮن‪ ،‬ﻣﻮش و ﮐﺒﺪ اﻧﺴﺎن در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ و ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺳﻤﯿﺖ آن را در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﯾﯽ‪ ،‬ﮔﺎو و ﻣﻮش ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﺎﻧﯿﺪه اﺳﺖ اﯾﻦ ﻧﻮع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ‪ 18‬ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺳﻤﯿﺖ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ AFB1‬داراﺳﺖ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻮﺗﺎﻧﺰاﯾﯽ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ آزﻣﻮن ﺟﻬﺶ زاﯾﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ ﺗﯿﻔﯽ‬ ‫ﻣﻮرﯾﻮم ‪ TA1538‬ﮐﺸﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪Q1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Tetrahymena pyriformis‬‬ ‫‪Dactylium dendroides‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Rhizopus spp‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪ -10-1-1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪D1‬‬ ‫اﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ 286‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ C16H14O5‬ﻣﺤﺼﻮل اﺻﻠﯽ ﻧﺎﺷﯽ از واﮐﻨﺶ ‪ AFB1‬ﺑﺎ آﻣﻮﻧﯿﻮم‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ در دﻣﺎي ‪ 100‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻤﯿﺖ آن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﮔﺰارﺷﺎﺗﯽ از وﺟﻮد ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه در ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺎي ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ) ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي ‪ (AFD1‬ﺑﺎ ﺧﻮاص ﺳﻤﯽ ﺷﺪﯾﺪ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪AFD1‬‬ ‫‪ 8-AFB1 -11-1-1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ‬ ‫‪8 -AFB1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ ﯾﮑﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺣﺪ واﺳﻂ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﮑﻞ ﻓﻌﺎل ﯾﺎ ﻣﺎده ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺣﺎﺻﻞ از ‪ AFB1‬اﺳﺖ ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﮐﻮاﻻﻧﺴﯽ ـ اﭘﻮﮐﺴﯿﺪي ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﻣﺎﮐﺮوﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ RNA ،DNA‬و‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ دارد‪ ،‬ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﺳﻤﯿﺖ و ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ 8-AFB1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ‬ ‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺸﺘﻘﺎت آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ LH1‬ﻣﺸﺘﻖ ديﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻠﻪ ‪ AFB1‬و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ LM1‬ﮐﻪ از‬ ‫اﺣﯿﺎي ‪ AFM1‬ﯾﺎ ﺑﺪﻧﺒﺎل اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل ‪ A‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬اﺷﺎره ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪ -2-1‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ‬ ‫از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ و ﻓﺮاوده ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺷﯿﺮ را آﻟﻮده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻬﺪﯾﺪ اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﻄﺮح ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﮔﻮارﺷﯽ اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ راه آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻨﻔﺴﯽ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺑﻮاﺳﻄﻪ در ﻣﻌﺮض ﻗﺮارﮔﯿﺮي ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮاوري ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ راه آﻟﻮدﮔﯽ دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر‬ ‫آﯾﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ‪ AFB1‬ﭘﺲ از ورود ﺗﻨﻔﺴﯽ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﮔﻮارﺷﯽ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي در ﺧﻮن ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل‬ ‫ﺑﻠﻊ‪ AFB1 ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺠﺮاي ﮔﻮارﺷﯽ ﺟﺬب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ دوازدﻫﻪ ﻣﺤﻞ اﺻﻠﯽ ﺟﺬب ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻠﺖ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺻﻠﯽ ﺟﺬب ﻫﻤﺎن اﻧﺘﺸﺎر ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﭘﻤﭗ ﻫﺎ و ﺣﺎﻣﻠﯿﻦ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ارﮔﺎن اﺻﻠﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺰه ﮐﻨﻨﺪه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺒﺪ اﺳﺖ اﻣﺎ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در ﻣﺤﻞ ﺟﺬب‪ ،‬در ﺧﻮن‬ ‫ﯾﺎ در اﻧﺪاﻣﯽ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ از ﮐﺒﺪ ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ‪ AFB1‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪ -1-2-1‬ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي زﯾﺴﺘﯽ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﺛﺮات ﺳﻤﯽ ﺧﻮد را اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﮔﺎم ﻧﺨﺴﺖ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﯿﺪورﮐﺴﯿﻠﻪ‪،‬‬ ‫اﮐﺴﯿﺪه ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﺑﺮاي ‪ AFB1‬ﺷﺎﻣﻞ دﻣﺘﯿﻼﺳﯿﻮن و ﺗﺒﺪﯾﻞ آن ﺑﻪ ‪ ،AFP1‬اﺣﯿﺎ و ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل و ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻼﺳﯿﻮن و ﺗﺒﺪﯾﻞ آن ﺑﻪ ‪ 8-AFB1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ‪ AFQ1 ،AFM1 ،‬ﯾﺎ ‪ AFB2‬اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪.(12-1‬‬ ‫‪ 8-AFB1‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭼﻨﺪﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﻠﮑﻮل دوم ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ رخ دﻫﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﻓﯿﻞ ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻧﻮﮐﻠﺌﯿﮏ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺗﺼﺎﻻت ﻣﺤﮑﻤﯽ ﺑﺎ ‪ RNA‬و ‪ DNA‬ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫ﻣﯽ دﻫﺪ و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻟﻘﺎي ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ اي و ﺷﮑﺴﺖ رﺷﺘﻪ ‪ DNA‬ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ ‪ AFB1-DNA‬ﺗﺎ درﺟﻪ زﯾﺎدي ﺑﺎ اﺛﺮات ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژﻧﯿﮑﯽ ‪ AFB1‬در ﻣﻮارد ﺳﺮﻃﺎن اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ ارﺗﺒﺎط دارد‪ .‬در‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي آب‪ 8-AFB1 ،‬و‪ -9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ ﺑﺼﻮرت ‪8 -AFB1‬و‪ 9‬دي ﻫﯿﺪرودﯾﻮل ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﺷﺪه و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺳﺮم از ﻗﺒﯿﻞ ﻟﯿﺰﯾﻦ و آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺨﺸﯽ از اﺛﺮات ﺳﻤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﻮﺟﯿﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-2-1‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺸﻦ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ )‪ (1‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن ‪ -S‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز‪-β ،(GST) 1‬‬ ‫ﮔﻠﻮﮐﻮروﻧﯿﺪاز و ﯾﺎ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻫﺎي ‪ -AFB1‬ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن‪ -AFB1 ،‬ﮔﻠﻮﮐﻮروﻧﯿﺪ و‬ ‫‪ -AFB1‬ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ‪ -AFB1‬ﮔﻠﻮﮐﺎﺗﯿﻮن ﺑﻌﻨﻮان ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ اﺻﻠﯽ ‪ -AFB1‬اﭘﻮﮐﺴﯿﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺸﻦ‪ 2‬ﻣﺴﯿﺮ اﺻﻠﯽ ﺳﻢ زداﯾﯽ ‪ AFB1‬ﻓﻌﺎل ﺷﺪه در ﺑﺴﯿﺎري از ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺎﻫﺶ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺳﺮﻃﺎن‬ ‫زاﯾﯽ اﻟﻘﺎﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺳﻢ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ از راه ﺻﻔﺮا ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺠﺮاي ﮔﻮارﺷﯽ دﻓﻊ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ‪ GST‬ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪ AFB1‬راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻋﮑﺲ دارد‪.‬‬ ‫‪ -3-2-1‬دﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺸﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺠﺎري ﮔﻮارﺷﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ اي از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ رخ دﻫﺪ‪ .‬دﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺸﻦ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﻓﻠﻮر روده ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺟﺬب ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ و ﮔﺮدش اﻧﺘﺮوﭘﺎﺗﯿﮏ )روده اي – ﮐﺒﺪي( ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬دﻓﻊ ‪ AFB1‬و‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي آن ﻧﯿﺰ ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻔﺮا و ادرار ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬در ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺷﯿﺮده‪ AFM1 ،‬و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎ در ﺷﯿﺮ‬ ‫دﻓﻊ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺴﯿﺎري وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه اﻧﺘﻘﺎل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ‪ ،‬ﺷﯿﺮ و ﻓﺮاورده ﻫﺎي ﺷﯿﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Glutathione S-transferase‬‬ ‫‪Conjugation‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-1‬ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻤﯽ ‪(Yiannikouris, 2002) ،AFB1‬‬ ‫‪ -3-1‬ﺳﺎزﻣﺎن ژﻧﻮﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﯿﺮ اﺑﺰار ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﻨﺶ ﻋﻤﯿﻘﯽ از ﺑﯿﻮﻟﻮژي ﭘﺎﯾﻪ اﯾﻦ ارﮔﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎ ﺑﺪﺳﺖ آورﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﻮﻧﺘﺎژ و ﻫﻤﺎﯾﺶ ﮐﺎﻣﻞ ژﻧﻮﻣﯽ‪،‬‬ ‫اﻧﺪازه ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ 36/3 Mb‬ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺐ از ‪ 8‬ﻗﻄﻌﻪ ﮐﺮوﻣﻮﻣﻮزﻣﯽ و ‪ 13071‬ژن ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺷﺪه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻃﻮل ﻫﺮ ژن ‪ 1384 bp‬اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ﺑﺎ‬ ‫اﻧﺪازه ژﻧﻮم ‪ 36/8 Mb‬و ﺗﻌﺪاد ‪ 14007‬ژن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ اﯾﻦ دو ﻗﺎرچ ﻋﻀﻮ ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از اﯾﻦ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﯾﮏ ارﮔﺎﻧﺴﯿﻢ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺳﻮﯾﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ارﯾﺰا ﯾﮏ ﻗﺎرچ ﻋﺎدت ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﺨﻤﯿﺮ ﺳﻮﯾﺎ در ﺗﻬﯿﻪ ﺳﻮس ﺳﻮﯾﺎ ﺑﻄﻮر ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮاي ﻫﺰاران ﺳﺎل‬ ‫ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﺪه و ﺑﻨﺪرت ﺑﺎﻋﺚ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -1-3-1‬دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﮏ از ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻗﺎرﭼﯽ اﺳﺖ و ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي ﻋﻤﺪه روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ اﯾﻦ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ در دو ﮔﻮﻧﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ارﺗﺒﺎط را ﺑﺎ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮔﺴﺘﺮده ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ روي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ )‪ (ST‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺪل ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ درك ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺶ از ‪ 20‬ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫‪18‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ST‬را ﻧﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ واﺳﻄﻪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي ﻧﻬﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ روش ﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮏ ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ روﺷﻦ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ژن ﻫﺎي ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد ژن ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﺳﺖ‪ .‬روش ﻫﺎي ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ AF/ST‬ﺷﺎﻣﻞ اﯾﺰوﻟﻪ ﮐﺮدن ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﺑﺎ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻐﺪﯾﻪ اي ﺑﺎ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮون ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ ،cDNA‬ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ‪ DNA‬و ژن واﮐﯿﻨﮓ و ‪ (6‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 18‬ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآﻧﺰﯾﻢ ‪ ،A‬اوﻟﯿﻦ ﭘﯿﺶ ﺳﺎز ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﻬﺎﯾﯽ آن ﯾﻌﻨﯽ ‪ AFG1 ،AFB2 ،AFB1‬و ‪ AFG2‬دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ژن ﻫﺎي ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه اﮐﺜﺮ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ و‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺳﻢ ﮐﻠﻮن و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ژن ﻫﺎي ﺑﻬﻤﺮاه ژن ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه وﯾﮋه اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﯾﻌﻨﯽ‬ ‫‪ aflR‬و ‪ aflS‬ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺑﺰرگ در ﺣﺪود ‪ 70 kbp‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﻠﻮﻣﺮ ﮐﺮوﻣﻮزم ﺷﻤﺎره ﺳﻪ از ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﯿﺮ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺮاي ﻫﺮ ژن ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮد اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎر دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺎﺳﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪ .(13-1‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ژن ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﯿﺎن ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﺎﭼﯿﺰي دارد‪ .‬ژن ﻫﺎي دﺧﯿﻞ در‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻧﯿﺰ ﯾﮏ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺣﺪود ‪ 60 kbp‬را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-1‬دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ .‬ژن ﻫﺎي ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻬﻤﺮاه ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺮار‬ ‫ﮔﯿﺮي ﺷﺎن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎره ﻫﺎي داﺧﻞ ﭘﺎراﻧﺘﺰ زﯾﺮ ژن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ آن ﻫﺎ در داﺧﻞ ﻣﺘﻦ اﺷﺎره دارد‪ [ ] .‬ﻧﯿﺰ‬ ‫ژن ﻫﺎﯾﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮدﺷﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪(Yabe et al, 2004) .‬‬ ‫‪ -2-3-1‬ژن ﻫﺎ و ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :1‬ﺗﺒﺪﯾﻞ اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآﻧﺰﯾﻢ ‪ A‬ﺑﻪ ﻫﮕﺰاﻧﻮات‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ AF/ST‬در ﺷﮑﻞ ﻫﺎي ‪ 14-1‬و ‪ 15-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآﻧﺰﯾﻢ ‪ A‬آﻏﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآ از راه دﮐﺮﺑﮑﺴﯿﻼﺳﯿﻮن اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ﭘﯿﺮوات‪ ،‬ﺑﺘﺎ‪ -‬اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن اﺳﯿﺪ ﻫﺎي ﭼﺮپ ﯾﺎ از ﮐﺘﻮژﻧﯿﮏ‪ 3‬آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪﻫﺎ ﻃﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻤﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ ،AF/ST‬ﻫﮕﺰاﻧﻮات اوﻟﯿﻦ ﻣﺎده ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه از اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺟﺰﺋﯿﺎت واﮐﻨﺶ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻫﮕﺰاﻧﻮات در ﻃﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﻈﺮ ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دﻗﯿﻘﺎ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ واﮐﻨﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﯽ ﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮپ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ژن ﻫﺎي ‪ aflA‬و ‪ aflB‬در ﮐﻨﺎر‬ ‫ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ و دﺧﺎﻟﺖ ژن ‪ aflA‬در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻫﮕﺰاﻧﻮات ﺑﺎ روش ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ژن ﻫﺎي ‪ aflA‬و ‪ aflB‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﺑﺎ ژن ﻫﺎي ﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮپ ﻗﺎرﭼﯽ ﯾﻌﻨﯽ ‪ fasβ‬و ‪ fasα‬دارﻧﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Gene walking‬‬ ‫‪Gene disruption‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Ketogenic‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫از ژن ‪ aflA‬ﺣﺎوي ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ژن ﻫﺎي ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه اﻧﻮﺋﻞ ﻫﯿﺪراﺗﺎز و اﻧﻮﺋﻞ‪ ACP -‬ردﮐﺘﺎز اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ژن ‪aflB‬‬ ‫ﺣﺎوي ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ ژن ﻫﺎي ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺣﺎﻣﻞ اﺳﯿﻞ‪ -β ،(ACP) 3‬ﮐﺘﻮاﺳﯿﻞ ﺳﻨﺘﺎز و ‪ -β‬ﮐﺘﻮاﺳﯿﻞ ردﮐﺘﺎز اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ژن ﻫﺎي ‪ steJ‬ﯾﺎ ‪ steK‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬را ﻣﻬﺎر ﻣﯿﮑﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻗﺎرچ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﺪارد‪ .‬اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺳﯿﺪ ﭼﺮپ ﺳﻨﺘﺎزﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ ST‬را ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ‬ ‫اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآ ﺑﺎ زﻧﺠﯿﺮه ‪ 6‬ﮐﺮﺑﻨﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ AF/ST‬اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ در ﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪ ﻫﺎي ﭼﺮب ﻃﯽ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻤﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ‪ 18‬ﮐﺮﺑﻨﻪ ﯾﺎ ‪ 16‬ﮐﺮﺑﻨﻪ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :2‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻫﮕﺰاﻧﻮات ﺑﻪ ﻫﮕﺰاﻧﻮﺋﻞ ﺗﺘﺮا ﻫﯿﺪورﮐﺴﯽ آﻧﺘﺮون‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﭘﻠﯽ ﮐﺘﺎﯾﺪ ﺳﻨﺘﺘﺎزﻫﺎي‪ (PKS) 4‬ﻗﺎرﭼﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎ اﺳﺘﺎت را ﺑﻌﻨﻮان ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺮوع ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺳﻨﺘﺰ ﭘﻠﯽ ﮐﺘﯿﺪ ﺑﮑﺎر‬ ‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ‪ PKS‬ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ AF/ST‬از ﻫﮕﺰاﻧﻮات ﻧﺎﺷﯽ از واﮐﻨﺶ ﺷﻤﺎره )‪ (1‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم واﮐﻨﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ژن ﻫﺎي ‪ (aflC) pks‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﺎ ‪ 2109‬آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ داراي ‪ 4‬دوﻣﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﺷﺎﻣﻞ ‪ -β ،ACP‬ﮐﺘﻮاﺳﯿﻞ ﮐﺮﯾﺮ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺳﻨﺘﺎز‪ ،5‬آﺳﯿﻞ‬ ‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز و ﺗﯿﻮاﺳﺘﺮاز اﺳﺖ‪ .‬ژن ‪ aflC‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ‪ 2‬دوﻣﯿﻦ ردﮐﺘﺎزي ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮاي ﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪ ﻫﺎي ﭼﺮب‬ ‫ﺿﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﮐﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﺪم ﺣﻀﻮر دوﻣﯿﻦ ﻫﺎي ردﮐﺘﺎزي ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﮑﯿﻞ‪ -β‬ﭘﻠﯽ ﮐﺘﻮن ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﻠﯽ ‪-β‬‬ ‫ﮐﺘﻮاﺳﯿﻞ ﺗﯿﻮاﺳﺘﺮ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ اي ﺷﺪن زﻧﺠﯿﺮه روي ‪ (AflC) PKS‬رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ آﻧﺘﺮوﻧﯽ‪ 6‬ﺣﺎوي ﯾﮏ ﻫﮕﺰاﻧﻮﺋﻞ و ﭼﻬﺎر‬ ‫ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ﺑﻨﺎم ‪-2‬ﻫﮕﺰاﻧﻮﺋﻞ‪-8،6،3،1-‬ﺗﺘﺮاﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ‪ -(10H) 9-‬آﻧﺘﺮاﮐﻨﻮن‪ 7‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :3‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻫﮕﺰاﻧﻮﺋﻞ ﺗﺘﺮا ﻫﯿﺪورﮐﺴﯽ آﻧﺘﺮون ﺑﻪ ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﯾﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪8‬‬ ‫ﻫﮕﺰاﻧﻮﺋﻞ ﺗﺘﺮا ﻫﯿﺪورﮐﺴﯽ آﻧﺘﺮون ﻃﯽ واﮐﻨﺶ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﺣﺪود زﯾﺎدي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﯾﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ )‪(NA‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺤﺎق ﯾﮏ اﺗﻢ اﮐﺴﯿﮋن ﺑﻪ آﻧﺘﺮون در ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ NA‬دﺧﺎﻟﺖ دارد‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز و اﮐﺴﯿﺪروردﮐﺘﺎز در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ درﮔﯿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :4‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﯾﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺑﻪ آوراﻧﺘﯿﻦ‬ ‫‪ NA‬اوﻟﯿﻦ ﭘﯿﺶ ﺳﺎز رﻧﮕﯽ و ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ AF/ST‬اﺳﺖ‪ NA .‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ اﮐﺴﯿﺪوردﮐﺘﺎز ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻀﻮر‬ ‫‪ NADPH‬ﯾﺎ ‪ NADH‬ﺑﻪ آوراﻧﺘﯿﻦ‪ (AVN) 9‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ واﮐﻨﺶ در ﺣﻀﻮر ‪ NADP‬ﯾﺎ ‪ NAD‬ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺎدل اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ NA‬ﺷﯿﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎﻧﺪ ﻫﺎي ﻫﯿﺪروژﻧﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﮔﺮوه '‪ oxo -1‬و دو ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ﻣﺠﺎور ‪ OH-1‬و ‪ OH-2‬روي ﻣﻠﮑﻮل ‪ NA‬ﭘﺎﯾﺪار ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﮐﺴﯿﺪوردﮐﺘﺎز وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي اﺗﻢ ﮐﺮﺑﻦ ‪ 1′‬اﯾﻦ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ )‪ AVN-(S1′‬ﻣﻨﺤﺼﺮا از ‪ NA‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Enoyl hydratase‬‬ ‫‪Enoyl-ACP reductase‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Acyl carrier protein‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Polyketide synthetases‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪β-ketoacyl carrier protein synthase‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Anthrone‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2-hexanoyl-1,3,6,8-tetrahydroxy-9(10H)- anthracenone‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Norsolorinic acid‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Averantin‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪20‬‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺮم )‪ AVN-(S1′‬و ﻧﻪ )‪ AVN-(R1′‬ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﺑﺮاي واﮐﻨﺶ ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ از ‪ AVN‬ﺑﻪ ‪ NA‬ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ اﮐﺴﯿﺪوردﮐﺘﺎز‪ ،‬واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ )‪-(S1′‬آوروﻓﯿﻦ‪ 1‬را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ژن ‪ aflD‬اﮐﺴﯿﺪردﮐﺘﺎز را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ‪ 29kDa‬و ﺣﺎوي ﯾﮏ ﻣﻮﺗﯿﻒ ﺑﺎ زﻧﺠﯿﺮه ﮐﻮﺗﺎه اﻟﮑﻞ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز در ﺗﻮاﻟﯽ‬ ‫آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪي ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflD‬ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺐ در اﺷﺮﯾﺸﯿﺎ ﮐﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ NA‬ﺑﻪ ‪ AVN‬در ﺣﻀﻮر ‪ NADPH‬ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺨﺮﯾﺐ اﯾﻦ ژن ﻧﯿﺰ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ‪ NA‬و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪﯾﺪ ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﭘﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻬﺎر ﻧﺎﻗﺼﯽ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ آﻧﺰﯾﻢ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ در ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ NA‬ﺑﻪ ‪ AVN‬دﺧﯿﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ژن ‪ stcE‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻫﻤﻮﻟﻮگ‬ ‫‪ aflD‬اﺳﺖ‪ .‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ژن دﯾﮕﺮي ﺑﻨﺎم ‪ aflE‬ﻧﯿﺰ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ژن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ‪ 43 kDa‬را ﮐﺪ ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ‪ NA‬ردﮐﺘﺎز ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي ﻣﺤﺼﻮل ژن ‪ aflE‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻧﺎﭼﯿﺰي )‪ (%22‬ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﯽ‬ ‫آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي ژن ‪ aflD‬دارد‪ .‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ در ﻣﻮرد اﯾﻦ ژن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ‪ NA‬ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻠﮑﺮد ژن ‪ aflE‬ﺗﺎﮐﻨﻮن‬ ‫ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ژن ‪ stcV‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻫﻤﻮﻟﻮگ ‪ aflE‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :5‬ﺗﺒﺪﯾﻞ آوراﻧﺘﯿﻦ ﺑﻪ '‪ -5‬ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آوراﻧﺘﯿﻦ‬ ‫)‪ AVN-(S1′‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ NADPH‬ﺑﻨﺎم ‪ AVN‬ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻠﻪ ﺷﺪه و ﺑﻪ '‪-5‬‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آوراﻧﺘﯿﻦ‪ (HAVN) 2‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﺮﺑﻦ ‪ AVN 1′‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻓﺮم‬ ‫)‪ AVN-(R1′‬ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺬﮐﻮر ﻋﻤﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ AVN‬ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻼﺳﯿﻮن ﺑﺮ روي ﮐﺮﺑﻦ '‪ AVN-(S1′) 5‬ﻧﺸﺎن ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻫﺮ دوي ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت )'‪ S1‬و '‪ HAVN-(S5‬و )'‪ S1‬و‬ ‫'‪ HAVN-(R5‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ HAVN .‬ﯾﮏ ﻣﺎده ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﺣﺘﯽ از ﻃﺮﯾﻖ دﻫﯿﺪراﺗﺎﺳﯿﻮن ﺑﻪ آوروﻓﺎﻧﯿﻦ‪ 3‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﭘﯿﺸﺘﺮ ﺗﺼﻮر ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ آوروﻓﺎﻧﯿﻦ ﯾﮏ ﻣﺎده ﺣﺪواﺳﻂ ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ AVN‬و آوروﻓﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ژﻧﺘﯿﮑﯽ و آﻧﺰﯾﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺧﻼف اﯾﻦ ﺗﺼﻮر را ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ژن ‪ aflG‬ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ ‪ AVN‬ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز از آﺳﭙﺮﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ آن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ و اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ‪ AVN‬ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي ﻣﺤﺼﻮل ژن ‪aflG‬‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ژن ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ ST‬ﻧﯿﺰ ژن‬ ‫‪ stcF‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :6‬ﺗﺒﺪﯾﻞ '‪ -5‬ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آوراﻧﺘﯿﻦ ﺑﻪ '‪ -5‬اﮐﺴﻮآوراﻧﺘﯿﻦ)'‪ S1‬و '‪ -(S5‬آوروﻓﯿﻦ )‪(AVR‬‬ ‫ﻫﺮدوي )'‪ S1‬و '‪ HAVN-(S5‬و )'‪ S1‬و '‪ HAVN-(R5‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز‬ ‫ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ﺑﻪ اﮐﺴﻮآوراﻧﺘﯿﻦ‪ (OAVN) 4‬ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﻤﻮداﯾﻤﺮي ﻣﺘﺸﮑﻞ از زﯾﺮواﺣﺪﻫﺎي‬ ‫‪ 28kDa‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ NAD‬را ﺑﻌﻨﻮان ﮐﻮﻓﺎﮐﺘﻮر ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﯿﺎز دارد‪ .‬ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪي اﯾﻦ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﺗﻮﺳﻂ ژﻧﯽ ﺑﻨﺎم ‪ aflH‬ﮐﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﺨﺮﯾﺐ آن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﻤﻊ ‪ HAVN‬ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮ‬ ‫اﺳﯿﺪي ژن ‪ aflH‬ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪي دﻫﯿﺪروژﻧﺎز ﺣﺎوي زﻧﺠﯿﺮه ﮐﻮﺗﺎه اﻟﮑﻠﯽ ﻫﻤﺴﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ‪ HAVN‬ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ دﻫﯿﺪوژﻧﺎﺳﯿﻮن ﺑﻪ ‪ OAVN‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد اﻣﺎ ﺗﻮﺳﻂ دﻫﯿﺪراﺗﺎﺳﯿﻮن ﺑﻪ آوروﻓﺎﻧﯿﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﻤﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪(1′S)-averufin‬‬ ‫‪5′-hydroxyaverantin‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Averufanin‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Oxoaverantin‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪21‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-1‬ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآ ﺗﺎ آوروﻓﯿﻦ )واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ‪.(Yabe et al, 2004) .(7-1‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :7‬ﺗﺒﺪﯾﻞ '‪ -5‬اﮐﺴﻮآوراﻧﺘﯿﻦ ﺑﻪ آوروﻓﯿﻦ‬ ‫‪ OAVN‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ‪ OAVN‬ﺳﯿﮑﻼز از راه ﺗﺸﮑﯿﻞ اﺳﺘﺎل درون ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ '‪ -5‬ﮐﺘﻮن ﺣﺎﺻﻞ و دو ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ '‪-1‬‬ ‫‪ OH‬و '‪ OH -3‬ﺑﻪ )'‪ S1‬و '‪ - (S5‬آوروﻓﯿﻦ )‪ (AVR‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﯾﮏ ﻫﻤﻮداﯾﻤﺮ ﻣﺘﺸﮑﻞ از زﯾﺮواﺣﺪﻫﺎي ‪79 kDa‬‬ ‫اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﮐﻮﻓﺎﮐﺘﻮر ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬آوروﻓﺎﻧﯿﻦ ﻣﺎده ﺣﺪواﺳﻂ ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ AVN‬و ‪ AVR‬ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دﺧﺎﻟﺘﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :8‬ﺗﺒﺪﯾﻞ آوروﻓﯿﻦ ﺑﻪ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرن‬ ‫‪22‬‬ ‫)'‪ S1‬و '‪ AVR-(S5‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ ﺑﻨﺎم ‪ AVR‬ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز در ﺣﻀﻮر ‪ NADPH‬ﺑﻪ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرن‬ ‫‪1‬‬ ‫)‪ (HVN‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ‪ AVR‬دارد‪ ،‬زﯾﺮا )'‪ R1‬و '‪ AVR-(R5‬را ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا‬ ‫ﻧﻤﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ژن ‪ aflI‬ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮﺗﺎﻧﺘﯽ ﺑﺎ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ‪ AVR‬ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ژن آﻧﺰﯾﻢ ‪AVR‬‬ ‫ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ‪ ST‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ،‬ژن ﻫﺎي ‪ stcB‬و ‪ stcW‬ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز ‪ P-450‬و‬ ‫ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻓﻼوﯾﻦ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺨﺮﯾﺐ اﯾﻦ دو ژن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ ‪ AVR‬ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه دﺧﺎﻟﺖ اﯾﻦ ژن‬ ‫ﻫﺎ در واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪ AVR‬ﺑﻪ ‪ HVN‬اﺳﺖ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ وﻇﺎﯾﻒ دﻗﯿﻖ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﻫﻨﻮز ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ روﺷﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻫﻤﻮﻟﻮگ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﺗﺤﺖ ﻧﺎم ﻫﺎي ‪ aflV‬و ‪ aflW‬اﻃﻼق ﻣﯿﮕﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :9‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرن )‪ (HVN‬ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﻫﻤﯽ اﺳﺘﺎل اﺳﺘﺎت )‪(VHA‬‬ ‫‪ HVN‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ﺑﻨﺎم ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﻫﻤﯽ اﺳﺘﺎل اﺳﺘﺎت‪ (VHA) 2‬ﺳﻨﺘﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ NADPH‬ﺑﻪ ‪ VHA‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ واﮐﻨﺶ ‪ Baeyer-Villiger‬رخ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﯾﮏ اﺗﻢ اﮐﺴﯿﮋن ﺑﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ‪ C-C‬ﻣﺠﺎور ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮوه ﮐﺮﺑﻮﻧﯿﻞ در زﻧﺠﯿﺮه ﮐﻨﺎري اﻓﺰوده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز ﺣﺎوي ‪ FAD‬ﮐﻪ واﮐﻨﺶ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ژن ﻫﺎي ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﻨﺘﺰ ‪ VHA‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ اﻣﺎ ‪ stcW‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ و‬ ‫‪ aflW‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﯾﺮا آﻧﻬﺎ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎزﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻓﻼوﯾﻦ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :10‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﻫﻤﯽ اﺳﺘﺎل اﺳﺘﺎت ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ‪ VHA‬ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﺮازﻫﺎي ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل‪ (VHOH) 3‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺪﻧﺒﺎل واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ‬ ‫‪ HVN‬ﺑﻪ ‪ ،VHA‬واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ VHA‬ﺑﻪ ‪ VHOH‬ﻣﺴﯿﺮ اﺻﻠﯽ واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ آﯾﺪ‪ ،‬اﻣﺎ واﮐﻨﺶ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ در ﯾﮏ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ورﺳﯿﮑﻮﻧﻮل اﺳﺘﺎت‪ (VOAc) 4‬ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﻮل‪ (VOH) 5‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺸﺮه ﮐﺶ‬ ‫دﯾﮑﻠﻮرووس‪ 6‬آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي اﺳﺘﺮاز را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﻤﻊ ‪ VHA‬و ‪ VOAc‬و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﻋﺪم ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ ﮐﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ژن ‪ aflJ‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬اﺳﺎﺳﺎ در واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪VHA‬‬ ‫ﺑﻪ ‪ VHOH‬و ‪ VOAc‬ﺑﻪ ‪ VOH‬دﺧﯿﻞ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RT-PCR‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ژن ‪ aflJ‬ﺑﻄﻮر ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫آوري ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از ﺷﺮاﯾﻂ اﻟﻘﺎ ﯾﺎ ﻋﺪم اﻟﻘﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺑﯿﺎن را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ .‬ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺗﺎ اﻧﺪازه اي در اﯾﻦ ﺗﺒﺪﯾﻼت آﻧﺰﯾﻤﯽ درﮔﯿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ‪ ST‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‬ ‫ﻧﯿﺰ ژن ‪ stcI‬ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ اﺳﺘﺮاز را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :11‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرون ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرن‪ ،‬ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﻫﻤﯽ اﺳﺘﺎل اﺳﺘﺎت ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﻮل اﺳﺘﺎت و‬ ‫ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻧﻮل‬ ‫در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪ HVN‬ﺑﻪ ‪ VHA‬و ‪ VHA‬ﺑﻪ ‪ VHOH‬ﻣﺴﯿﺮ اﺻﻠﯽ واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد اﻣﺎ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﺑﻨﺎم ‪ VHA‬ردوﮐﺘﺎز ﻧﯿﺰ ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ردوﮐﺘﺎزي و دﻫﯿﺪروژﻧﺎزي ‪ 3‬ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Hydroxyversicolorone‬‬ ‫‪Versiconal hemiacetal acetate‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Versiconal‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Versiconol acetate‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Versiconol‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Dichlorvos‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪ VHA ،HVN‬و ‪ VHOH‬را ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﺑﮑﺎر ﺑﺮده آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرون‪ VOAc ،(VONE) 1‬و‬ ‫‪ VOH‬ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ VHA .‬ردوﮐﺘﺎز ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ‪ NADPH‬و ﻧﻪ ‪ NADH‬دارد‪ ،‬ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ 40 kDa‬ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫ﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ژن ‪ vrdA‬ﮐﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺑﯿﺮون از دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺣﻀﻮر دارد‪.‬‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺎﯾﻊ درون ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ VONE ،‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﺮم ﺑﺎزي ﺣﺎوي دو ﮔﺮوه ﻫﯿﺪوﮐﺴﯿﻞ '‪ OH-1‬و '‪ OH-3‬دارد‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﺎن آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﻣﺴﯿﺮ اﺻﻠﯽ)‪ HVN‬ﺑﻪ ‪ VHA‬و ‪ VHA‬ﺑﻪ ‪ ،(VHOH‬در ﯾﮏ ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎﻧﺒﯽ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ‪ VOAc‬و‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ‪ VOH‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ‪ NADPH‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺗﻌﺎدل اﯾﻦ دو ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺷﯿﻒ ﮐﻨﺪ‪ .‬واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﯾﻌﻨﯽ ‪ VONE‬ﺑﻪ ‪ VOAc ،HVN‬ﺑﻪ ‪ VHA‬و ‪ VOH‬ﺑﻪ ‪ VHOH‬در ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ در درون ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ زﯾﺮا ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﮐﻢ اﻣﺎ‬ ‫ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ‪ VOAc ،VONE‬و ‪ VOH‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :12‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ورﺳﯿﮑﻮﻧﺎل ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪B‬‬ ‫‪ VHOH‬ﯾﮏ ﻣﺎده ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ و ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ دﻫﯿﺪراﺗﺎﺳﯿﻮن ﺧﻮدﺑﺨﻮدي و ﺑﻮﯾﮋه ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﯿﺪي و دﻣﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﻪ‬ ‫ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ (VC) 2C‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿﺸﻮد‪ VC .‬ﻣﺨﻠﻮط راﺳﻤﯿﮑﯽ از )'‪ S2‬و '‪ -(R1‬ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ (VB) 3B‬و آﻧﺎﻧﺘﯿﻮﻣﺮ آن‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻣﻄﻠﻖ ‪ VB‬ﺑﺼﻮرت )'‪ S2‬و '‪ ،(R1‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﯿﺲ ﻓﻮران اﯾﻦ ﻣﻠﮑﻮل ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ در ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و ‪ ST‬اﺳﺖ‪ VHOH .‬از ﻧﻈﺮ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ‪VHOH‬ﺳﯿﮑﻼز ﯾﺎ ‪ VB‬ﺳﻨﺘﺎز ﺑﻪ ‪ VB‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ VHOH‬ﺳﯿﮑﻼز وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا )‪ (VHOH‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ زﯾﺮا اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﻨﺤﺼﺮا واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ )'‪- (S2‬‬ ‫‪VHOH‬ﺑﻪ )'‪ S2‬و '‪ VB-(R1‬را ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﺗﻨﻬﺎ )'‪ VHOH-(S2‬ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﺟﻬﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ‪VB‬‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ VHOH-(R2') ،‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻧﯿﺰ ﺑﻄﻮر ﺧﻮد ﺑﺨﻮدي ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ راﺳﻤﯿﺰه ﺷﺪه و‬ ‫)'‪ -(S2‬آﻧﺎﻧﺘﯿﻮﻣﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ ‪ VHOH‬ﺳﯿﮑﻼز از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﯾﺰوﻟﻪ و ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ژن ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه آن ﯾﻌﻨﯽ ‪ aflK‬ﻧﯿﺰ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺐ اﯾﻦ ژن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﯿﮑﻼزي ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر را‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :13‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ B‬ﺑﻪ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪A‬‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ AFB2‬و ‪ VB ،AFG2‬ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﺗﺘﺮا ﻫﯿﺪروﺑﯿﺲ ﻓﻮران در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ AFB1‬و ‪،AFG1‬‬ ‫ورﺳﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ (VA) 4A‬ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ دي ﻫﯿﺪروﺑﯿﺲ ﻓﻮران اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺷﺘﻘﺎق و ﻣﻨﻌﺸﺐ ﺷﺪن ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ AFG1/AFB1‬و‬ ‫‪ AFG2/AFB2‬ﯾﮏ واﮐﻨﺶ اﺷﺒﺎع زداﯾﯽ‪ 5‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ‪ VB‬ﺑﻪ ‪ VA‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ VB .‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ NADPH‬در ﺣﻀﻮر اﮐﺴﯿﮋن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﻪ ‪ VA‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ دﺳﺎﭼﻮراز وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي '‪-S2‬‬ ‫‪ VB‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ‪ VHOH‬ﺳﯿﮑﻼز اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي )'‪ S2‬و '‪ VB (R1‬و ‪ VA‬ﻃﯽ ﺗﺒﺪﯾﻼت ﺑﻌﺪي ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دﺳﺎﭼﻮراز ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺤﺴﻮﺳﯽ ﺑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﻬﺎﯾﯽ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ‪ AFB2‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر‬ ‫‪ AFG1‬ﺑﻪ ‪ AFG2‬ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺮاي ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي دي ﻫﯿﺪرو و ﺗﺘﺮاﻫﯿﺪرو ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Versicolorone‬‬ ‫‪Versicolorin C‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Versicolorin B‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Versicolorin A‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Desaturation‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪24‬‬ ‫اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ .‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ژن ‪ stcL‬ﺑﻌﻨﻮان ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ دﺳﺎﭼﻮراز ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﯾﺎ ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ اﯾﻦ ژن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ ‪ VB‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺸﺎﺑﻪ در ‪ ST‬ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ژن ‪ stcL‬ﯾﮏ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ژن ‪ aflK‬ﻫﻮﻣﻮﻟﻮگ ژن ‪ stcL‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :14‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ A‬ﺑﻪ ‪ DMST‬و ﯾﺎ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ‪ B‬ﺑﻪ ‪DHDMST‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ دي ﻫﯿﺪرو ﺑﯿﺲ ﻓﻮران در ‪ VA‬و ﺣﻠﻘﻪ ﺗﺘﺮاﻫﯿﺪروﺑﯿﺲ ﻓﻮران در ‪ VB‬در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﺣﻔﻆ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ اﯾﻦ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ دﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ (DMST) 1‬ﺑﺮاي‬ ‫‪ VA‬و دي ﻫﯿﺪرو دﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ (DHDMST)2‬ﺑﺮاي ‪ VB‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺒﺪﯾﻼت ‪ VA‬ﺑﻪ ‪ DMST‬و‬ ‫‪ VB‬ﺑﻪ ‪ DHDMST‬را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻫﻨﻮز ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬در واﻗﻊ اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ NA‬ﺗﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻤﯽ آن ﻫﻨﻮز ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬از روي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎري اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ VA‬ﺑﻪ‬ ‫‪ DMST‬اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﺮﮐﺐ از ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ واﮐﻨﺶ اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ دﮐﺮﺑﮑﺴﯿﻼﺳﯿﻮن‬ ‫اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ‪ ،‬ﻫﯿﺪروژﻧﺎﺳﯿﻮن و دو واﮐﻨﺶ دﻫﯿﺪراﺗﺎﺳﯿﻮن اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﯿﻦ‪ 3‬ﮐﻪ اﯾﺰوﻣﺮي از ‪ DMST‬اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه از‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ورﺳﯿﮑﺎﻟﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ راه ﮔﺸﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ اﯾﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ژن ‪ aflM‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اوﻟﯿﻦ ژﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ آن در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺘﺶ در ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻧﺎﻗﺺ ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﻘﺪان اﯾﻦ ژن و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ ‪ VA‬در ﻣﻮﺗﺎﻧﺘﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﯾﺰوﻟﻪ ﮔﺮدﯾﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮاﻟﯽ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي اﯾﻦ ژن ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ژن ﯾﮏ ﮐﺘﻮردﮐﺘﺎز ﻣﺴﺌﻮل دﻫﯿﺪروژﻧﺎﺳﯿﻮن را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ژن ‪ stcU‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻫﻤﻮﻟﻮگ ژن ‪ aflM‬اﺳﺖ‪ .‬ژن دﯾﮕﺮ ﯾﻌﻨﯽ ‪ stcS‬ﻧﯿﺰ ﮐﻪ از دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ‪ ST‬اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ‬ ‫ﻣﻨﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ و ﯾﺎ در وﺿﻌﯿﺘﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ stcU‬ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ VA‬ﺑﻪ ‪ DMST‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻤﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :15‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ DMST‬ﺑﻪ ‪ ST‬ﯾﺎ ‪ DHDMST‬ﺑﻪ ‪DHST‬‬ ‫دو ﻧﻮع ‪ -O‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ﺷﺎﻣﻞ ‪ -O‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮازﻫﺎي ‪ I‬و ‪ II‬در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ‪ DMST .‬و‬ ‫‪ DHDMST‬ﺣﺎوي دو ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ آزاد ‪ OH-6‬و ‪ OH-7‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ -O .‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪ I‬اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻣﺘﯿﻞ را از ‪-S‬‬ ‫آدﻧﻮزﯾﻞ ﻣﺘﯿﻮﻧﯿﻦ ‪ (SAM) 4‬ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ‪ DMST‬و ‪ DHDMST‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ ST‬و دي ﻫﯿﺪرو‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ (DHST) 5‬ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي دي ﻫﯿﺪرو ﺑﯿﺲ ﻓﻮران و ﺗﺘﺮا ﻫﯿﺪرو ﺑﯿﺲ ﻓﻮران در‬ ‫ﻣﺸﺘﻘﺎت اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ ﺗﺒﻌﻀﯽ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ -O .‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪ I‬ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ‪ 43 kDa‬اﺳﺖ‪ ،‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس اﯾﺰوﻟﻪ و ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ژن ‪ dmtA‬ﮐﻪ اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي آﻧﺰﯾﻢ ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻔﺮد اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﻣﻬﺎر ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا را در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ST ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﻧﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ژن ‪ stcP‬در ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫‪ DMST‬ﺑﻪ ‪ ST‬دﺧﺎﻟﺖ دارد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ژن ﻫﻤﻮﻟﻮژي ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺎ ژن ‪ dmtA‬دارد‪ -O .‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪ I‬آﺧﺮﯾﻦ آﻧﺰﯾﻤﯽ اﺳﺖ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Demethylsterigmatocystin‬‬ ‫‪Dihydrodemethylsterigmatocystin‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Sterigmatin‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪S-adenosylmethionine‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Dihydrosterigmatocystin‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ﮐﻪ واﮐﻨﺶ ﻧﻬﺎﯾﯽ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ را ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ST .‬ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻌﻤﻮﻻ درون ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ‬ ‫اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :16‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ ST‬ﺑﻪ ‪ OMST‬ﯾﺎ ‪ DHDMST‬ﺑﻪ ‪DHOMST‬‬ ‫آﻧﺰﯾﻢ دوم‪ -O ،‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪ (OmtA) II‬ﯾﮏ ﮔﺮوه ﻣﺘﯿﻞ دﯾﮕﺮ از ‪ SAM‬ﺑﻪ روي ‪ ST OH-7‬و ‪ DHST‬ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ‪ -O‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ (OMST) 1‬و دي ﻫﯿﺪرو‪ -O-‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ (DHOMST) 2‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﻫﺮ دو آﻧﺰﯾﻢ ‪ -O‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪ I‬و ‪ II‬وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ را ﺑﺮاي ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ‪ -O‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ‪II‬‬ ‫ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ DMST‬ﯾﺎ ‪ DHDMST‬را ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺣﻀﻮر ﮔﺮوه ﻫﺎي ‪ OH-7‬آزاد در اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺘﯿﻠﻪ ﮐﻨﺪ‪ -O .‬ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز‬ ‫‪ II‬ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه و ژن آن‪ aflP ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻮاﻟﯽ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي آﻧﺰﯾﻢ ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﯾﺰوﻟﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد ژن ‪ aflP‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ و ﺑﯿﺎن ﺷﺪن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺐ آن ﻣﻮرد ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻓﻘﺪان ﻫﻤﻮﻟﻮگ ژن ‪ aflP‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ در اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :17‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ OMST‬ﺑﻪ ‪ AFB1‬ﯾﺎ ‪ DHOMST‬ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B2‬‬ ‫در ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ OMST‬و ‪ DHOMST‬آﺧﺮﯾﻦ ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﺪار ﺑﻮده و ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮاي‬ ‫‪ AFG1/AFB1‬و ‪ AFG2/AFB2‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬آﻧﺰﯾﻤﯽ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ OMST‬را ﺑﻪ‬ ‫‪ AFB1‬و ‪ DHOMST‬ﺑﻪ ‪ AFB2‬را در ﺣﻀﻮر ‪ NADPH‬ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻣﯿﺴﯿﻠﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻗﺎرﭼﯽ اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻣﺤﺼﻮل ژن ‪aflQ‬‬ ‫ﮐﻪ واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪ OMST‬ﺑﻪ ‪ AFB1‬را ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬در اﻧﺘﻘﺎل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﺳﻠﻮل ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﺗﺮﺷﺤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ژن ‪ aflQ‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ژن ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﻨﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬را ﮐﺪ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮل واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪OMST‬‬ ‫ﺑﻪ ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻣﺨﻤﺮي ﺗﻐﯿﯿﺮﺷﮑﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ ژن ‪ aflQ‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ‪ OMST‬را در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ‪AFB1‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ‪ :18‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ DMST‬ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ G1‬ﯾﺎ ‪ DHOMST‬ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪G2‬‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ ،B‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ G‬ﺷﺎﻣﻞ ‪ AFG1‬و ‪ AFG2‬ﻧﯿﺰ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﯽ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازاﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ از ‪ OMST‬و ‪ DHOMST‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬و ‪ G‬ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ از‬ ‫ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﯾﮑﺴﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪) .‬از ‪ AFB1 ،OMST‬و ‪ AFG1‬و از ‪ AFB2 ،DHOMST‬و ‪ .( AFG2‬اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫آﻧﺰﯾﻤﯽ ژن ‪ aflQ‬ﺗﻨﻬﺎ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬اﺳﺖ اﻣﺎ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺿﺎﻓﯽ و ﯾﮏ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ‪ 220kDa‬ﻧﯿﺰ ﻋﻼوه از ‪ aflQ‬ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ G‬ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ژن ﻫﺎي ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي اﻟﺤﺎﻗﯽ ﻫﻨﻮز ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻨﻬﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﺗﯿﭗ ‪ B‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺗﻤﺎم ‪ 4‬ﻧﻮع اﺻﻠﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل دارد ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﺑﺨﺶ ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ‪ 220 kDa‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﮐﻤﺘﺮ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪O-methylsterigmatocystin‬‬ ‫‪Dihydro-O-methylsterigmatocystin‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺑﯿﺶ از ده ﻣﻠﮑﻮل ‪ NADPH‬ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ ‪ NAD‬ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ OAVN‬از‬ ‫‪ HAVN‬و دو ﻣﻠﮑﻮل ‪ SAM‬ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ OMST‬از ‪ DMST‬ﯾﺎ ‪ DHOMST‬از ‪ DHDMST‬ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﻈﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﺑﺮاي ﻗﺎرچ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺮﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ اﻧﺮژي ﺳﻠﻮﻟﯽ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ NADPH .‬در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﮐﺎﻫﺸﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ دﻫﻨﺪه اﻟﮑﺘﺮون ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﯿﺮ ﭘﻨﺘﻮز ﻓﺴﻔﺎت ﯾﺎ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺎﻻت ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺪارك ﮐﻮﻓﺎﮐﺘﻮر از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ اوﻟﯿﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﮐﻠﯿﺪي ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ‪ ،aflJ‬ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺒﺘﯽ در ﺳﻄﺢ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﺪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ژن ‪ aflR‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ ﯾﺎ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن‬ ‫و دﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ژن ﻫﺎ را از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ‪ on/off‬ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflR‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺨﺶ ﺧﺎﺻﯽ از ﺳﻠﻮل ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 4‬آﻧﺰﯾﻢ ﻏﺸﺎﯾﯽ )ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮐﻨﻨﺪه ﭘﻨﺞ واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪ AVN‬ﺑﻪ ‪ AVR ،HAVN‬ﺑﻪ ‪VB ،HVN‬‬ ‫ﺑﻪ ‪ OMST ،VA‬ﺑﻪ ‪ AFG1/AFB1‬ﯾﺎ ‪ DHOMST‬ﺑﻪ ‪ (AFG2/AFB2‬و ﺑﯿﺶ از ‪ 7‬آﻧﺰﯾﻢ ﺳﯿﺘﻮزوﻟﯽ ﻣﺤﻠﻮل‪ ،‬در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﻣﻌﯿﻨﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺼﻮرت ﺟﺰﯾﯽ و ﺗﺎاﻧﺪازه اي ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﺎز ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﺼﻮرت دﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﺣﺪاوﺳﻂ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﻫﺮ دوي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي درون زاد‪ 1‬و ﺑﺮون زاد‪ 2‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﮐﺪ ﺷﺪه در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺑﯿﺮون از آن ﻧﯿﺰ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮ روي ﻫﻢ اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪن آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺿﺮوري ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﮐﺜﺮ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎﯾﺸﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ و اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮي اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‪ ،‬ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬اﮐﺜﺮ‬ ‫ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﺣﻀﻮر ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﺳﻠﻮل ﻫﺎ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر اﺳﺖ وﻟﯽ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻏﯿﺮﻗﻄﺒﯽ ﺑﻮدن ﺑﺮﺧﻼف ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻋﺒﻮر از ﻻﯾﻪ ﻟﯿﭙﯿﺪي ﻏﺸﺎي ﺳﻠﻮﻟﯽ را ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ‪ ،OMST‬ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﻘﺼﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻮد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در دﺳﺖ ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪endogenous‬‬ ‫‪exogenous‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-1‬ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از آوروﻓﯿﻦ ﺗﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ )واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ‪.(Yabe et al, 2004) .(8-18‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪ -4-1‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮد ژﻧﺘﯿﮏ و ﻋﻠﻮم ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ در ﻃﻮل دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ داﻧﺶ ﻣﺎ را از ﻣﺎﺷﯿﻦ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش داده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﻮده و ﻻﯾﻪ ﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ‬ ‫زﯾﺎدي را در ﺑﺮﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي‬ ‫ﻣﺤﯿﻄﯽ زﯾﺎدي ﻧﻈﯿﺮ رﺷﺪ ‪ ،‬ﻧﻮر‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ‪ ،‬دﻣﺎ و ‪ pH‬در ﺗﻨﻈﯿﻢ اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-4-1‬ﮐﻨﺘﺮل درون ﺳﻠﻮﻟﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﮑﯽ از اوﻟﯿﻦ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻗﺎرﭼﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ژن ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آن درون ﯾﮏ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ‬ ‫ﻣﺠﺰا ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ژن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﯾﮏ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ در ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﻣﻮارد ژن ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﯿﺮون از دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ روي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ درك ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻣﺎ از ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺳﺎزﻣﺎن ژﻧﯽ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻤﺎم ژن ﻫﺎ و ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬را دارا اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ‪ ST‬ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪ ST‬ﯾﮏ ﻃﺮح ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﻌﻤﻮل را دﻧﺒﺎل ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﻣﺘﻔﺎوت از‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻬﻢ ﺧﻮردﮔﯽ ﻧﻈﻢ ژﻧﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از ﻗﺪﻣﺖ ﻧﺴﺒﯽ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺷﺎﯾﺪ ﻗﺪﻣﺘﯽ‬ ‫در ﺣﺪود ‪ 45‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺳﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ درون ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﯿﺰ ﺷﻮاﻫﺪي ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 25‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻈﻢ ژﻧﯽ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ AflR‬و ﻓﻮاﺻﻞ درون ژﻧﯽ ﺑﺼﻮرت ﺣﺎﻓﻈﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-1-4-1‬ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ ‪ AflR‬و ‪AflS‬‬ ‫دو ژن ‪ aflR‬و ‪ aflS‬در ﻣﺠﺎور ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺗﻮاﻣﺎ در ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ‪ AF/ ST‬ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ .‬ژن ‪aflR‬‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﺣﺎوي دوﻣﯿﻦ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮدي اﻧﮕﺸﺖ روي ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ‪ Zn(II)2Cys6‬ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﯽ وﯾﮋه از ‪ DNA‬را‬ ‫ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮل اﯾﻦ ژن در واﻗﻊ ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ‪ 5'-TCG5CGA-'3‬در ﻧﻮاﺣﯽ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ اﮐﺜﺮ ژن ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺜﺒﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ژن ﻫﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻟﻮﮐﻮس ‪ aflR‬در ﺑﯿﻦ ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻮﯾﮋه در ﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎﯾﺴﺎت‪ ،‬اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺴﯿﺎري از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﮑﺎن ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ‬ ‫‪ PacC‬و ‪ AreA‬را آﺷﮑﺎر ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ژن ‪ aflR‬در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺣﻀﻮر دارد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺑﺎرز در ﺗﻮاﻟﯽ ژن ‪ aflR‬ﻣﺎﺑﯿﻦ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ و آﺳﭙﺮﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬ﻋﻤﻠﮑﺮد آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺼﻮرت ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺑﯿﺎن دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ‬ ‫‪ ST‬را در ﺳﻮﯾﻪ اي از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﮐﻪ ژن ‪ aflR‬آن ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي درك دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﮐﻨﺘﺮل ژﻧﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Price ،AflR‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2006‬ﺑﯿﺎن ژن را در ﺗﯿﭗ وﺣﺸﯽ و ﺳﻮﯾﻪ اي از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﮐﻪ ژن ‪ aflR‬آن ﺣﺬف ﺷﺪه ﺑﻮد )ﺳﻮﯾﻪ ‪ (ΔaflR‬را ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ژن ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﯿﭻ ﺑﯿﺎﻧﯽ در ﺳﻮﯾﻪ ‪ ΔaflR‬ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻧﺪ و در واﻗﻊ ‪ AflR‬ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺮاي‬ ‫‪29‬‬ ‫روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺷﺎن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ژن ﻫﺎي اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ در ﺳﻮﯾﻪ ‪ ΔaflR‬ﺑﯿﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﺑﯿﺎﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﯿﭗ وﺣﺸﯽ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ‪ 6‬ژن ‪ aflNa ،aflN ،aflMa ،aflT ،aflF‬و ‪ aflI‬در درون دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺴﺘﻘﻞ از‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ‪ AflR‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﯾﺎ ﺑﺸﺪت ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﯿﺎﻧﺸﺎن ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻏﯿﺮ از ‪ AflR‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ‪) aflS‬ﻗﺒﻼ ‪ aflJ‬ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯿﺸﺪه( ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ژن ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ‪ AflR‬ﻗﺮار‬ ‫دارد‪ .‬ژن ﻫﺎي ‪ aflS‬و ‪ aflR‬ﺑﻄﻮر ﺟﺪا از ﻫﻢ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ و ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﯿﻦ ژﻧﯽ آﻧﻬﺎ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮده‬ ‫و ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ دو ژن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ وارد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻘﺶ دﻗﯿﻖ ‪aflS‬‬ ‫در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ روﺷﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ AflS .‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﻮﯾﻪ ﻓﺎﻗﺪ اﯾﻦ ژن )ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻪ‬ ‫روش ﺗﺨﺮﯾﺐ ژﻧﯽ( ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬در ﻏﯿﺎب اﯾﻦ ژن‪ ،‬ﺳﻄﻮح ‪ mRNA‬ﺑﺮاي ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ aflM ،aflD ،aflC‬و‬ ‫‪ aflP‬ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺣﺪاوﺳﻂ ﻫﺎي اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪Chang .‬‬ ‫)‪ (2004‬ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflS‬ﺑﻪ ‪ AflR‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و اﯾﻦ اﺗﺼﺎل ﺑﺮاي ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ‪ AflR‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ‪ Du‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2007‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ‪ AflS‬ﺷﺮط ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﺎ‬ ‫ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ‪ AflR‬ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻧﻘﺶ و ﻋﻤﻠﮑﺮد دو ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬و ‪ AflS‬ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﺳﻮﯾﻪ ‪ 649‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺳﻮﯾﻪ ‪ 649‬ﻓﺎﻗﺪ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﺮادﺳﺖ ﻻزم ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ‪ aflR‬را دارد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ‪ AflR‬ﺑﺮاي ﺷﺮوع‬ ‫روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻣﯿﺎﻧﻪ و ﺗﺎﺧﯿﺮي اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ و ‪ AflS‬ﻧﯿﺰ روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ و ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﺴﯿﺮرا اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه ﺑﺮاي ‪ AflS‬از ﮐﻤﮏ رﺳﺎﻧﯽ در اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﺗﺎ واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ‪AflR‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ روﻧﻮﯾﺴﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺘﻨﻮع ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﺗﺼﺎل ‪ AflS‬ﺑﻪ ‪ AflR‬ﻣﻮﯾﺪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎ ‪ AflR‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﺑﯿﺎن ‪ aflR‬در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺗﺎﯾﯿﺪي ﺑﺮ اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد ﻗﺒﻠﯽ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻃﯽ آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪ و ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ‪ aflR‬و ‪ aflS‬ﭼﻨﺪان ﺗﻐﯿﯿﺮي ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻦ روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ‪ aflR‬و ‪ aflS‬ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﮐﻤﯽ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل دﯾﮕﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﺎن دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ‬ ‫و ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻏﯿﺮ از ﺳﻄﻮح روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ‪ aflR‬و ‪ aflS‬در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ داراي اﻫﻤﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ روﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ﻫﺎي ‪ AflS‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ aflR‬ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﮐﻪ دو‬ ‫ژن ‪ aflS‬و ‪ aflR‬ﺗﻌﯿﯿﺮ ﻧﮑﺮده اﻧﺪ وﻟﯽ ﺑﯿﺎن اﮐﺜﺮ ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺷﺪﯾﺪا ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﮐﻨﺘﺮل اﻋﻤﺎﻟﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪AflR‬‬ ‫ﯾﺎ ‪ AflS‬ﺻﻮرت ﻣﯿﭙﺬﯾﺮد‪.‬‬ ‫‪ -2-1-4-1‬ﺳﺎﯾﺮ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ روﻧﻮﺷﺖ آﻧﺘﯽ ﺳﻨﺲ ﻃﺒﯿﯿﻌﯽ‪ (NAT)1‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ژن ‪ aflR‬ﺑﻨﺎم ‪ aflRas‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺷﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ از دﺧﺎﻟﺖ ‪ RAN‬ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﺧﯿﺮا ﻃﯽ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ اي از ﺑﯿﺎن ‪ NAT‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻬﻨﮕﺎم ﭘﺮﮔﻨﻬﺰاﺳﯿﻮن آن در داﻧﻪ ﻫﺎي ذرت اﻧﮑﻮﺑﻪ ﺷﺪه در دﻣﺎي ‪ 37 °C‬ﺗﺎ ‪ ،28‬از ‪ NAT 352‬ﺗﻌﺪاد ‪32‬‬ ‫‪ NAT‬ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﺸﺎن ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﯾﺎ ﻣﻌﮑﻮس ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯿﺎن ژن ﺳﻨﺲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺷﺎن ﺑﻮد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺎن ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ‬ ‫‪Naturally occurring Antisense Transcript‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪NAT‬ﻫﺎ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﮑﻮﺳﯽ ﺑﺎ ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflD‬داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﯾﮏ ﺑﯿﺎن اﻓﺰاﯾﺸﯽ از ‪ NAT‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ aflD‬ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎ از ﻧﻘﺶ ‪NAT‬ﻫﺎ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺎﭼﯿﺰ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺑﻨﻈﺮ‬ ‫ﻣﯽ رﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮرﮐﻠﯽ ‪NAT‬ﻫﺎ در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﺗﺎ اﻧﺪازه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ NAT‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ژن ‪ ،frq‬ژن درﮔﯿﺮ در‬ ‫رﯾﺘﻢ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﻗﺎرچ ﻧﻮرﺳﭙﻮرا ﮐﺮاﺳﺎ‪ ،1‬در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ دروﻧﯽ ﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﻖ ﻣﯽ اﻓﺘﺎد و ﻧﻮر ﻗﺎدر ﺑﻪ راه‬ ‫اﻧﺪازي ﻣﺠﺪد آن ﻧﺒﻮد‪ Kramer .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2003‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ رﺳﯿﺪن ﻣﯿﺰان روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ژن ﺳﻨﺲ ‪ frq‬ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳﻄﺢ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺗﺠﻤﻊ ﺣﺪاﮐﺜﺮي ‪ NAT‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ ژن ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﮑﺎن ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ﺑﺮاي ‪ ،AflR‬ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ درون اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺑﺮاي ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ‬ ‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺗﻨﻈﯿﻢ روﻧﻮﯾﺴﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﮑﺎن اﺗﺼﺎﻟﯽ ﺑﺮاي ﻋﻨﺼﺮ ﭘﺎﺳﺨﯽ‬ ‫‪ (CRE1) 2cAMP‬در ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ ژن ‪ aflD‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﻄﻮر وﯾﮋه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﮑﺎن ‪ CRE1‬و‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻢ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ‪ cAMP‬و ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺖ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻼوه ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ AreA‬و ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ PacC‬در ﺳﺮاﺳﺮ ﻧﻮاﺣﯽ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ ژن ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن و ‪ pH‬ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-4-1‬ﮐﻨﺘﺮل ﺧﺎرﺟﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮاﺳﺮي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اي در اﮐﻮﻟﻮژي ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺑﺮﻋﻬﺪه ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‪ ،‬ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺑﻄﻮر ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺎﻣﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﺑﺮاي ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻨﻮز ﺑﺼﻮرت ﮐﺎﻣﻞ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﺟﺰاي اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﺗﺎﺣﺪودي ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 16-1‬ﺧﻼﺻﻪ اي از‬ ‫درك ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻣﺎ را از ﺷﺒﮑﻪ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و روﯾﺸﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪Neurospora crassa‬‬ ‫‪cAMP-response element‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-1‬ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪(Georgianna and Payne, 2009) .‬‬ ‫‪ -1-2-4-1‬ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮو ﺗﺮاﯾﻤﺮي‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﻓﻌﺎل در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﺷﺎﻣﻞ ‪ FlbA‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﮕﻨﺎل ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫‪1‬‬ ‫)‪ FluG ،(RGS‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﻋﺎﻣﻞ رﺷﺪ اوﻟﯿﻪ‪ FadA ،‬ﺑﻌﻨﻮان زﯾﺮواﺣﺪ آﻟﻔﺎي ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮوﺗﺮاﯾﻤﺮ و ‪ PkaA‬ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﮐﯿﻨﺎز ‪ A‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(17-1‬ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ‪ FadA‬و ‪ ،PkaA‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻗﺎرچ و ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫‪ ST/AF‬را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ ،FlbA‬ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ FadA‬را‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯿﺴﺎزد‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ‪ FadA‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ FluG‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ FadA‬ﺑﺎﻋﺚ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن‬ ‫آدﻧﯿﻼت ﺳﯿﮑﻼز ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ آن ﻫﻢ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺜﺒﺖ ‪ PkaA‬ﺷﺪه و اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪AflR‬‬ ‫را ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺴﻔﺮﯾﻼﺳﯿﻮن آن ﻣﻬﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻨﻔﯽ ﯾﮏ ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم و‬ ‫ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ارﮔﺎن زاﯾﺸﯽ در ﻗﺎرچ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬آزﻣﺎﯾﺸﺎت اﺧﯿﺮ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ زﯾﺮواﺣﺪﻫﺎي دﯾﮕﺮ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫ﻫﺘﺮوﺗﺮاﯾﻤﺮ ﯾﻌﻨﯽ زﯾﺮواﺣﺪ ‪ (SfaD) Gβ‬و زﯾﺮواﺣﺪ ‪ (GpgA) Gγ‬و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ ،PhnA‬ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺷﺒﻪ ﻓﻮﺳﺪوﺳﯿﻦ و ﻓﻌﺎل‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ‪ ،Gβγ‬ﺑﻌﻨﻮان ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ ﺑﯿﺎن ‪ aflR‬ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ ST‬ﺿﺮورﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮر و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎل دﻫﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮو ﺗﺮاﯾﻤﺮي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﺤﺮز ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﺪﻫﯽ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ‪ AflR‬را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻋﻤﻠﮑﺮد در رﺷﺪ روﯾﺸﯽ و ﮔﺴﺘﺮش ﺳﻠﻮﻟﯽ و ﻧﻪ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﺮك ﺧﺎرﺟﯽ وﯾﮋه در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﯿﭙﺮدازد‪.‬‬ ‫‪Regulator of G-protein signaling‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺷﻮاﻫﺪ ژﻧﻮﻣﯽ اﺧﯿﺮ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ‪ (GPCRs) 1‬ﺗﺎ درﺟﻪ زﯾﺎدي در ﺑﯿﻦ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ واﮔﺮاﺗﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﺎﻫﻢ اﺧﺘﻼف دارﻧﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ در ﺳﻄﺢ ژﻧﻮﻣﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫ﺗﻔﺎوﺗﯽ در ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ و رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎﯾﺸﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎ ﻗﺎرچ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺮك ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﺤﯿﻄﯽ و‬ ‫رﺷﺪي از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮو ﺗﺮاﯾﻤﺮي ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ‪ .‬ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﺑﺎواﺳﻄﻪ ‪FadA‬‬ ‫در ﮐﻨﺘﺮل ‪ AF‬و ‪ ST‬ﺗﺎ ﺣﺪود زﯾﺎدي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ‪ (GprA-I) GPCR‬ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‬ ‫در ﭘﻨﺞ ﮐﻼس ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ :‬ﮐﻼس ‪ I‬و ‪ GprB) II‬و ‪ (GprB‬ﮐﻪ آﻧﺎﻟﻮگ رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي ﻓﺮﻣﻮن ﻣﺨﻤﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻼس ‪ (GprC-E) III‬ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺒﻨﻊ ﮐﺮﺑﻦ ﻧﻘﺶ دارد‪ ،‬ﮐﻼس ‪ GprG) IV‬و ‪ (GprF‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن در‬ ‫ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ و ﮐﻼس ‪ GprI) V‬و ‪ (GprH‬ﮐﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ در ﺣﺲ ﮐﺮدن‪ cAMP 2‬ﻧﻘﺶ دارد‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-1‬ﮐﻨﺘﺮل اﭘﯽ ژﻧﺘﯿﮏ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ .‬ﻫﯿﺴﺘﻮن ‪ H4‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﺘﺮوﮐﺎرﯾﻮن از ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي ﺑﯿﺎن دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ‬ ‫ﺑﻌﻤﻞ ﻣﯽ آورﻧﺪ‪ 3CRE1bp .‬از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ‪ GPCR‬در ﻃﻮل دوره ﻫﺎي ﮐﺎﻫﺶ ﮔﻠﻮﮐﺰ‪ /‬ﺳﺎﮐﺎرز ﺑﺎ ﻓﺮاﯾﻨﺪ دﻓﺴﻔﻮرﯾﻼﺳﯿﻮن ﻓﻌﺎل‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺰﯾﻢ ‪ HAT‬ﺑﺎﻋﺚ اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﺴﯿﺘﻮن ‪ H4‬ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﭘﯽ آن ﯾﻮﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدد و اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ‬ ‫‪ AflR‬و روﻧﻮﯾﺴﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺴﯿﺘﻮن داﺳﺘﯿﻼز )‪ (HDAC‬ﻧﯿﺰ ﻗﺎدر اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي اﺳﺘﯿﻞ را از‬ ‫ﻫﺴﯿﺘﻮﻧﻬﺎ ﺣﺬف ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﮑﯿﻞ دوﺑﺎره ﻫﺘﺮوﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﻦ و ﻣﻬﺎر ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫‪ LaeA‬ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺮوﻣﻮزوﻣﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﻣﺎ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻫﻨﻮز ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ‪.(Georgianna and Payne, 2009) .‬‬ ‫‪ -2-2-4-1‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ‪cAMP‬‬ ‫‪ 4cAMP‬ﯾﮏ ﻣﻠﮑﻮل ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﻣﻬﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ آدﻧﯿﻼت ﺳﯿﮑﻼز ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺴﻔﻮدي اﺳﺘﺮاز ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺳﻂ آﺑﺸﺎرﻫﺎي ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻓﺰودن ‪ cAMP‬در ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ Roze .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2004‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ PkaA‬در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﺎ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪G-protein coupled receptors‬‬ ‫‪Sensing‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪cAMP-response element binding protein‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪cAMP‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪33‬‬ ‫اﻓﺰودن ‪ cAMP‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﻗﺎرچ در ﺣﻀﻮر ﻏﻠﻈﺖ ‪ 5‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ‪ cAMP‬ﮐﺸﺖ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻄﻮح ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻠﯽ و‬ ‫وﯾﮋه ‪ PkaA‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺎﻓﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي ‪ cAMP‬ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪AflR‬‬ ‫را از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺴﻔﻮرﯾﻼﺳﯿﻮن ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ‪ PkaA‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ cAMP‬ﻣﻬﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ‪ cAMP‬اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺑﯿﺎﻓﺘﺪ‪ PkaA ،‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ cAMP‬ﻣﻬﺎر ﺷﺪه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻟﻘﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ‬ ‫ﺳﻄﺢ ‪ ،cAMP‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ 32 kDa‬ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اي ﺑﻨﺎم ‪ p32‬ﻧﯿﺰ ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬و ﺳﺎﯾﺖ اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪CRE1‬‬ ‫ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ ﮐﺮده و ﺑﻪ اﺗﺼﺎل آن ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺎﯾﺖ اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ AflR‬در ﻣﺤﻞ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ ‪ aflD‬ﯾﻌﻨﯽ ‪ CRE1‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ اﺧﯿﺮ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺴﻔﺎﺗﯿﺪﯾﻞ اﯾﻨﻮزﯾﺘﻮل ‪ -3‬ﮐﯿﻨﺎز‪ (PI3K) 1‬ﻧﯿﺰ ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻄﻮح ‪ cAMP‬و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬ ‫‪ PkaA‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﻃﯽ اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ‪ ،‬ﻓﺴﻔﻮدي اﺳﺘﺮاز ﻫﺎ ﻓﻌﺎل ﺷﺪه و ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ در ﺳﻄﻮح ‪ cAMP‬و ﺑﻬﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ PkaA‬ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﻋﺪم ﻓﺴﻔﻮرﯾﻼﺳﯿﻮن ‪ AflR‬و ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪.(16-1‬‬ ‫‪ -3-2-4-1‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ‪ GTPase‬ﺧﺎﻧﻮاده ‪Ras‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ‪ Ras‬ﮔﺮوﻫﯽ از ‪ GTPase‬ﻫﺎ ﺑﺎ درﺟﻪ زﯾﺎد ﻣﺤﻔﺎﻇﺖ ﻣﺘﺸﮑﻞ از ‪ 6‬زﯾﺮ ﺧﺎﻧﻮاده‪،Arf ،Rab ،Ran ،Rho ،Ras :‬‬ ‫‪ Rad/Rem/Kir‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮاده از ‪ GTPase‬ﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﺑﯿﻦ ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬اﻣﮑﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي‬ ‫ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ و ﮐﻨﺘﺮل روﻧﻮﯾﺴﯽ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﺮك ﻣﻌﯿﻦ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ‪ GTPase‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ‬ ‫‪ GTP‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻌﺎل دارد و وﻗﺘﯽ ‪ GDP‬ﺑﺪان ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ ،Ras-cAMP‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ اﺳﺘﺮس )دﻣﺎ‪ ،‬اﺳﻤﻮﻻرﯾﺘﻪ‪ ،‬اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ و ‪ (...‬و ﺣﺲ ﻏﺬا را ﻣﯿﺎﻧﺠﯽ ﮔﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺴﺒﺘﺎ اﻧﺪﮐﯽ در ﻣﻮرد ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم و ﻧﻘﺶ آن در ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮوﺗﺮاﯾﻤﺮي ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪HMM‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ‪ ،Ras‬در ﻣﺠﻤﻮع ‪ GTPase 31‬را ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ‪ Ras‬و‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي آﻧﻬﺎ در درون ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﯿﻨﻦ در ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎي آﻣﯿﻨﻮ اﺳﯿﺪي ﻣﺎﺑﯿﻦ‬ ‫اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ‪ Ras‬درون ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﯿﻦ ‪ 40‬ﺗﺎ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ژن ‪ rasA‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﻤﻮﻟﻮگ ﭘﺮوﺗﻮاﻧﮑﻮژن ‪ ras‬اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﮐﺪ ﻣﯿﮑﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﻮﻟﺪ ﻓﺮم ﻓﻌﺎل ﻏﺎﻟﺐ از ‪ (RasAG17V) RasA‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ در ﺟﻮاﻧﻪ زدن ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻗﺎرچ و ﺣﺲ‬ ‫ﮐﺮدن ﮐﺮﺑﻦ ﻧﻘﺸﯽ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم را ﺑﺮﻋﻬﺪه دارد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ RasA‬ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ ST‬را ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن‬ ‫‪ aflR‬و ﮐﻨﺘﺮل ﭘﺲ از روﻧﻮﯾﺴﯽ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻨﺘﺮل روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ‪ aflR‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ RasA‬ﻣﺴﺘﻘﻞ از ‪ PkaA‬اﺳﺖ‬ ‫اﻣﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﭘﺲ از روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ PkaA‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎﺣﺪودي زﯾﺎدي روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ وﻟﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﭘﺲ از روﻧﻮﯾﺴﯽ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ RasA‬ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺴﻔﻮرﯾﻼﺳﯿﻮن ‪ AflR‬ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ‪ PkaA‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ -4-2-4-1‬ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺮوﻣﻮزوﻣﯽ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ LaeA‬ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺬف اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ از‬ ‫ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflR‬و ﻋﺪم ﺳﻨﺘﺰ ‪ ST/AF‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل اﺛﺒﺎت ﻧﻘﺶ‬ ‫‪ LaeA‬در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﻟﻮاﺳﺘﺎﺗﯿﻦ و ﭘﻨﯽ ﺳﯿﻠﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ ،‬اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﺮاﺳﺮي و‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ از ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﻓﺎﻗﺪ ژن ‪ laeA‬و ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ‬ ‫‪Phosphatidyl inositol 3-kinase‬‬ ‫‪Hidden Markov Model‬‬ ‫‪34‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺑﯿﺎن ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ اﯾﻦ ژن‪ Bok ،‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2006‬اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺑﯿﺎن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﻮاﺣﯽ ژﻧﯽ را ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﻪ ﻫﺎي‬ ‫ژﻧﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺟﺪﯾﺪي را ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ LaeA‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﻧﻘﺶ‬ ‫‪ LaeA‬را ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﺪه ﺳﺮاﺳﺮي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﮐﻨﺘﺮل اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ LaeA‬در‬ ‫ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻧﯿﺴﺖ وﻟﯽ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻫﻤﻮﻟﻮژي اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮازﻫﺎي ﻫﯿﺴﺘﻮﻧﯽ و ﺣﻀﻮر ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎدي از‬ ‫آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎي ﺑﺎزي ﻧﻈﯿﺮ آرژﻧﯿﻦ در ﺳﺎﺧﺘﺎر آن‪ ،‬ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ‪ LaeA‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﺮﮐﺖ در ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‬ ‫ﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻨﻈﯿﻢ دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ژﻧﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮏ ﮔﺮدد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ اﺛﺒﺎت دﺧﺎﻟﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ‪ LaeA‬در ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺮوﻣﻮزوﻣﯽ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺧﯿﺮ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Roze‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2007‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﺴﯿﺘﻮن ‪ H4‬ﺑﺎ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن‬ ‫دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪ .(17-1‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ p32‬ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ CRE1‬ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﮔﯿﺮي اﺳﺘﯿﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز ﻫﯿﺴﺘﻮﻧﯽ‪ (HAT) 1‬و ‪ TAflR‬ﻫﯿﺴﺘﻮن ‪ H4‬را اﺳﺘﯿﻠﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﺴﺘﻮن ﺿﻤﻦ ﺟﺪا ﺷﺪن از ‪ DNA‬ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺮوﻣﻮزﻣﯽ و در ﻣﻌﺮض ﻗﺮارﮔﯿﺮي ﺑﺮﺧﯽ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮﻫﺎي ژﻧﯽ و ﺑﻮﯾﮋه‬ ‫ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ اﺗﺼﺎل ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﻮاﺣﯽ را در ﭘﯽ دارد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل اﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﯾﻪ ﻓﺎﻗﺪ ژن ‪ aflR‬از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس )‪ (AFS10‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﺴﯿﺘﻮﻧﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ AflR‬اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ و اﯾﻦ دو ﺑﺎﻫﻢ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ در ژﻧﻮم ‪ AFS10‬ﮐﭙﯽ‬ ‫دﯾﮕﺮي از ژن ‪ aflR‬ﺑﻨﺎم ‪ aflR-2‬ﺣﻀﻮر دارد ﮐﻪ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل اﺳﺖ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي ‪ RNA‬ﭘﻠﯿﻤﺮاز ‪ II‬را ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﻫﻨﻮز‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‪ AflR-2‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮﻫﺎي ﺳﻮﯾﻪ ﻓﺎﻗﺪ ‪ aflR‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ‬ ‫دﻫﺪ ﮐﻪ ‪ AflR-2‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮدي اﺗﺼﺎﻟﯽ دارد‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن دادخ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺿﺮورﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﺴﯿﺘﻮﻧﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ اﻣﺎ از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ دوﻣﯿﻦ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ‪ AflR-2‬ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﯿﺴﺘﻮﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﺗﺼﺎل ‪ AflR‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ژن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ژن ﻫﺎ‬ ‫ﺟﻬﺖ اﺳﺘﯿﻼﺳﯿﻮن ﻫﯿﺴﺘﻮن ‪ H4‬را ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ژﻧﯽ دﺳﺘﻪ ‪ ST‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻧﯿﺴﺖ و ﺗﻮاﻟﯽ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر ﺑﺮاي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ CRE1‬ﯾﻌﻨﯽ ‪p32‬‬ ‫در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺣﻀﻮر ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫در ﺗﺠﺮﺑﻪ دﯾﮕﺮ ژن ‪ hdaA‬ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺴﯿﺘﻮن داﺳﺘﯿﻼز‪ (HDAC) 2‬در ﺳﻮﯾﻪ اي از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﺣﺬف ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺪ آن اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺎن ژن در دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ژﻧﯽ ﭘﻨﯽ ﺳﯿﻠﯿﻦ و ‪ ST‬ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﺬف اﯾﻦ ژن در ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ژن ‪ laeA‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﺣﺬف ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺎﻋﺚ راه اﻧﺪازي ﻣﺠﺪد ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ‪ ST‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﭘﻨﯽ ﺳﯿﻠﯿﻦ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺗﺮاﮐﯿﻨﻮن‬ ‫‪ 3A‬ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺣﺬف ژﻧﯽ ‪ hdaA‬ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻧﮕﺮدﯾﺪ اﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﺬف ژن ‪ laeA‬اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﻨﺘﺰي ﻣﻬﺎر ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ‬ ‫رﺳﺪ ﮐﻪ ژن ﻫﺎي ‪ laeA‬و ‪ hdaA‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺘﯽ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-4-1‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮر‪ ،‬دﻣﺎ‪ ،pH ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ و ﻓﻠﺰات‪ ،‬ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ )ﺟﺪول‬ ‫‪ .(2-1‬درك ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ اﻣﺮ ﻣﻬﻢ در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻘﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﮐﻮﻟﻮژي ﻗﺎرچ‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﮑﺎن ﻫﺎي ﻫﺪف ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺷﺒﮑﻪ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Histone acetyltransferase‬‬ ‫‪Deacetylase histone‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Terraquinone A‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪35‬‬ ‫ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ دﺧﯿﻞ در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺤﺮك ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ Price .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2005‬اﺛﺮ ‪4‬‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﮐﺸﺖ را ﺑﺮ روي ﻣﯿﺰان روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ دﻣﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫را دارد و ﺑﺪﻧﺒﺎل آن ‪ ،pH‬ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن و ﺳﭙﺲ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ Schmidt-Heydt .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬اﺛﺮ دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﯽ را روي ژن ﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺎﻧﻀﻤﺎم دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﺘﺮﺳﯽ ﺣﺪواﺳﻂ ﺑﺮاي اﯾﻦ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻣﻄﻠﻮﺑﺘﺮﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آورد‪ Calvo .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2004‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻮر ﺑﺮ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﭼﻨﺪﯾﻦ ژن از ﺟﻤﻠﻪ ژن ﻫﺎي‬ ‫دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ژن ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در رﺷﺪ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﺎﺛﯿﺮ دارد‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :2-1‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ )‪(-‬‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﯾﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي‬ ‫ﻣﺴﺎﻋﺪ )‪(+‬‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ‬ ‫ﻗﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎده‬ ‫ﻗﻨﺪﻫﺎي ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ اﺣﯿﺎ )‪(Reduced‬‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ اﮐﺴﯿﺪه )‪(Oxidized‬‬ ‫اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ‬ ‫اﮐﺴﯿﺪاﻧﺖ ﻫﺎ‬ ‫آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﺖ ﻫﺎ‬ ‫دﻣﺎ‬ ‫‪<35°C‬‬ ‫‪>36°C‬‬ ‫‪pH‬‬ ‫اﺳﯿﺪي )‪(4/5 pH‬‬ ‫ﺑﺎزي )‪(8 pH‬‬ ‫‪ -1-3-4-1‬ﻧﻮر‬ ‫در ﻣﯿﺎن ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬اﺛﺮ ﻧﻮر ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ‬ ‫اﺳﯿﺪ‪ ،‬آﻓﻼﺗﺮم‪ 1‬و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮﺳﻂ ژن ‪ veA‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ژن ﺑﺮاي ﺗﺸﯿﮑﻞ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﺨﻤﻠﯽ ‪ (VeA)2A‬در ﺑﺴﯿﺎري از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻧﻮر‪ ،‬ﺑﯿﺎن ژن‬ ‫‪ aflR‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻠﯿﺴﺘﻮﺗﺴﯿﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ و اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ Purschwitz .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ FphA‬ﮐﻪ‬ ‫ﯾﮏ ﻓﯿﺘﻮﮐﺮوم در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻧﻮر آﺑﯽ و ﻗﺮﻣﺰ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ VeA‬ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ دارد‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻮر ﻗﺮﻣﺰ و ﻧﻮر ﺳﻔﯿﺪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻧﻮر آﺑﯽ ﯾﮏ اﺛﺮ ﻣﺤﺮﮐﯽ دارد‪ .‬اﺧﯿﺮا ‪ Bayram‬و‬ ‫ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺗﻤﺎﯾﻠﯽ ﭘﯽ در ﭘﯽ ﮐﺸﻒ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ VeA‬در ﮐﻤﭙﻠﮑﺴﯽ ﻣﺮﮐﺐ از‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺷﺒﻪ ﻣﺨﻤﻠﯽ دﯾﮕﺮي ﺑﻨﺎم ‪ VelB‬و ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﺮاﺳﺮي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﯾﻌﻨﯽ ‪ LaeA‬ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪-1‬‬ ‫‪ .(17‬اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﺳﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ رﺷﺪ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮر ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﯾﮏ ﺳﻮﯾﻪ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻓﺎﻗﺪ ژن ‪ veA‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ VeA‬روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺘﻌﺪدي را در ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ Cary .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2007‬ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ ،VeA‬آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎي‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﺣﺎﺻﻞ از ﺳﻮﯾﻪ ﻓﺎﻗﺪ ژن ‪ veA‬را ﺑﺎ ﺳﻮﯾﻪ ﺗﯿﭗ وﺣﺸﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 136‬ژن در‬ ‫ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ‪ veA‬ﺑﯿﺎن ﻧﺸﺪﻧﺪ ﮐﻪ در ﺗﯿﭗ وﺣﺸﯽ ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ژن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫‪Aflatrem‬‬ ‫‪Velvet A‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ‪ AflR‬ﻧﯿﺰ در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ژن ﻫﺎي ﺑﯿﺎن ﻧﺸﺪه در ﺳﻮﯾﻪ ﺟﻬﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ‪ PCR‬ﮐﻤﯽ ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي را در ﺑﯿﺎن ‪ aflR‬در ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ‪ veA‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﻮﯾﻪ ﺗﯿﭗ وﺣﺸﯽ ﻧﺸﺎن داد‪ .‬رﺧﺪاد اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫‪ VeA‬ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي ‪ LaeA‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪ -2-3-4-1‬ﮐﺮﺑﻦ‬ ‫در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎري اﺛﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ ﺑﻄﻮر‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﯾﺎ اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻗﺎرچ‬ ‫اﻋﻤﺎل ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ اﮐﺜﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎده ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎده ﺣﺎوي ﮔﻠﻮﮐﺰ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﺎﮐﺎرز ﯾﺎ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﮔﻠﻮﮐﺰ از ﻗﺒﯿﻞ ﻓﺮوﮐﺘﻮز ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي درك اﺛﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ‬ ‫روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﺳﺘﺎت و ﮔﻠﻮﮐﺰ را در ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ و‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﺎت ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﮔﻠﻮﮐﺰ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺣﺘﯽ در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﮔﻠﻮﮐﺰ‬ ‫‪ 4‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﺳﺘﺎت ﺑﻮد ﻧﯿﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻃﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ روي ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ﭼﺮﺧﻪ ﺗﺮي‬ ‫ﮐﺮﺑﻮﮐﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ (TCA) 1‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻏﻠﻈﺖ اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآﻧﺰﯾﻢ ‪ A‬درون ﺳﻠﻮﻟﯽ از ﻃﺮﯾﻖ اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ در ﻣﺴﯿﺮ ﭼﺮﺧﻪ ﮐﺮﺑﺲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺮﺑﻦ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دﻣﺎ‪ pH ،‬و ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﮐﻤﺘﺮي را در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻟﻘﺎ‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ اﺛﺮات آﺷﮑﺎري ﺑﺮ ﺑﯿﺎن ژن‪ /‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ دارد‪ ،‬وﻟﯽ ﻇﺎﻫﺮا ﻓﺎﻗﺪ اﺛﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ وﯾﮋه ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺠﺎي ﯾﮏ اﺛﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺣﻮﺿﭽﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اﺛﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺧﻮد را ﺑﻄﻮر ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﮔﻠﻮﮐﺰ‬ ‫ذاﺗﺎ داراي ﯾﮏ اﺛﺮ ﻣﻬﺎري ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ cAMP‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻬﺎر اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﻟﻘﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻄﻮح ‪ cAMP‬ﺑﻬﻨﮕﺎم رﺷﺪ ﻧﻤﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﺑﺼﻮرت دوره اي در ﺣﻀﻮر ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي‬ ‫ﮔﻠﻮﮐﺰ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ وﻟﯽ در ﻃﻮل ﻓﺎز ﺳﮑﻮن رﺷﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در ﻃﻮل دوره اي ﮐﻪ ﺳﻄﻮح ‪ cAMP‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺗﻔﺎق ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬‬ ‫‪ -3-3-4-1‬ﻧﯿﺘﺮوژن‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮژن ﺑﻮاﺳﻄﻪ اﻫﻤﯿﺘﯽ ﮐﻪ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دارد ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻃﯿﻒ ﮔﺴﺘﺮده‬ ‫اي از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﻮاع ارﮔﺎﻧﯿﮏ ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﭘﺮوﻟﯿﻦ‪ ،‬آﺳﭙﺎراژﯾﻦ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﮐﺎزﺋﯿﻦ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر آﻣﻮﻧﯿﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﯿﺘﺮات ﺑﯿﺎن ژﻧﻬﺎي‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺳﻢ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ AreA‬در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﯿﻦ ژن ﻫﺎي ‪ aflR‬و ‪aflS‬‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AreA‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻗﺎدر ﺑﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺘﺮات اﺗﺼﺎل ﻓﻌﺎل ‪ AreA‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ را ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflS‬را ﻋﻤﻼ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺳﭙﺮﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در دو ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻣﺮﯾﮑﺎي ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﺷﺮق آﻓﺮﯾﻘﺎ در‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻧﯿﺘﺮات ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه از آﻣﺮﯾﮑﺎي ﺷﻤﺎﻟﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺮق آﻓﺮﯾﻘﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﯿﺘﺮات ﻣﻬﺎر ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﯿﻖ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺣﻀﻮر ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ‬ ‫اﺿﺎﻓﯽ ‪ AreA‬ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ aflR‬و ‪ aflS‬در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎي ﺷﻤﺎﻟﯽ )ﻫﺸﺖ ﺳﺎﯾﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6‬ﺳﺎﯾﺖ( ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫)‪Tricarboxylic acid cycle (TCA‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﯿﺎن ژن ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ‪ aflS‬در ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺎوي ﻧﯿﺘﺮات ﺑﺮاي ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎي ﺷﻤﺎﻟﯽ ﻧﯿﺰ ‪ 2/6‬ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﺮق آﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ را ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﺗﺎ ﻣﻬﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﯿﺘﺮات ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﻟﻘﺎي ﺑﯿﺎن ‪ aflR‬و ﻧﻪ ‪ aflS‬ﮐﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮔﺎم ‪ Chang‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1995‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ درج ﯾﮏ ﮐﭙﯽ اﺿﺎﻓﯽ از‬ ‫‪ aflR‬درون ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻗﺎدر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ را دوﺑﺎره راه ﺑﯿﺎﻧﺪازد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‪ Flaherty‬و ‪Payne‬‬ ‫)‪ (1997‬ﯾﮏ ‪ aflR‬ﺑﺎ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ را ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ راه اﻧﺪازي ﻣﺠﺪد روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ژن ﻫﺎي ‪ aflD ،aflC‬و ‪ aflM‬ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺪ را ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دادﻧﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺘﺠﻪ رﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻧﯿﺘﺮات ﻣﻨﺤﺼﺮا ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺘﺮوژﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﯿﺘﺮات ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺣﻘﯿﻘﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻨﺘﺮل دﯾﮕﺮي ﺑﯿﺮون از اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﻨﺘﺰي ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻓﺮﺿﯿﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺘﺮات ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ردﮐﺲ ﺳﻠﻮﻟﯽ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮل دﻫﯿﺪروژﻧﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﻢ ﺑﻌﻠﺖ ﻗﺪرت اﺣﯿﺎﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﺎﻟﻮﻧﯿﻞ ﮐﻮآ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮب ﺑﺠﺎي ﺳﻨﺘﺰ ﭘﻠﯽ ﮐﺘﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﺎت اﺧﯿﺮ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ردوﮐﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﺣﺎوي ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ‪ NADPH‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻣﻬﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﯿﺘﺮات ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪pH -4-3-4-1‬‬ ‫ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﯿﺪي ﺑﺮاي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻄﻠﻮﺑﺘﺮاز ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ Keller .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1997‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﯿﺪي ﺗﺤﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻨﻔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ pH‬از ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﺑﻨﺎم ‪ PacC‬ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ PacC .‬ﯾﮏ ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ اﻧﮕﺸﺖ روي‪ 1‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ژن‬ ‫را از ﻃﺮﯾﻖ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ pH‬ﻣﺤﯿﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﭘﯿﺶ ﻣﺎده ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﺶ‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﭘﺮوﺗﺌﻮﻟﯿﺘﮑﯽ اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﯿﺪي اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ از ﻃﺮﯾﻖ اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‬ ‫درون ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ C‬ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺧﻮد ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ ‪ PacC‬در ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ ژن ‪ aflR‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫دﻗﯿﻘﺎ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎ ﻧﻘﺶ وﯾﮋه اي در ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ‪ pH‬دارﻧﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دو ‪ 4/5 pH‬و ‪ 8‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ‪ pH‬ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﺑﯿﺎن ‪19‬‬ ‫ژن در دﺳﺘﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدﯾﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﺎن ژن ‪ pkaA‬ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﻬﺎر ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ PkaA‬ﺑﻄﻮر ﻣﻨﻔﯽ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬را از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺴﻔﻮرﯾﻼﺳﯿﻮن ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -5-3-4-1‬ﻓﻠﺰات و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻤﯿﺎب‬ ‫از دﻫﻪ ‪ 1960‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﻠﺰات ﺑﻮﯾﮋه ﻓﻠﺰ روي از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻬﻢ و ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ و اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﺻﻨﺎﻋﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺸﺘﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻟﯿﮑﻮر ذرت ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺎﯾﻊ ﺻﻨﺎﻋﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر ﯾﮏ ﻣﺎده ﺗﻌﺬﯾﻪ اي‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﯾﮏ ﻓﻠﺰ در ﻟﯿﮑﻮر ذرت ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻠﺰي و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ اﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻣﻬﻢ ﺑﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ Lillehoj .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1974‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم آﻟﻮدﮔﯽ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﻼت ﺑﺎ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺳﻄﻮح ﻓﻠﺰات رخ ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‬ ‫‪Zinc finger transcription factor‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻤﯿﺎب در داﻧﻪ ﻏﻼت ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺳﻄﻮح ﻓﯿﺘﺎت‪ 1‬ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﻠﺰات روي و ﺳﺮب ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻼف ﻣﺲ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﯿﺎﻫﮏ ﻏﻼت ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ Cuero‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2003‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻓﻠﺰات و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ از ﻣﺲ‪ ،‬آﻫﻦ و روي ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ‪ RNA‬ﺗﻮﺗﺎل‪ ،‬ﺗﻮده ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻗﺎرچ‪ ،‬روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ‪ aflP‬و ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻠﺰات ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺴﯿﺎري از ژن ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻌﺪادي از‬ ‫ژن ﻫﺎي درﮔﯿﺮ در رﺷﺪ و ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﺎن ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ اﻟﮑﻞ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز را‬ ‫ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ RT-PCR‬ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﺑﯿﺎن آن در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ دو ﻗﺎرچ ﻓﻮزارﯾﻮم‬ ‫ﮔﺮاﻣﯿﻨﺎرﯾﻮم‪ 2‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺣﻀﻮر ﻓﻠﺰات ﮐﻤﯿﺎب اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ Ouellet .‬و ‪ (2005)Cuero‬ژن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫را ‪ adh1‬ﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ژن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ ﯾﺎ اﻟﮑﻞ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز دﯾﮕﺮي از ﻗﺎرچ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ ژن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺣﺪاﻗﻞ دو ژن ‪ aflH‬و ‪ aflP‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﻓﻠﺰات ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺰﯾﻢ اﻟﮑﻞ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ واﮐﻨﺶ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ‪-5‬‬ ‫ﻫﯿﺪورﮐﺴﯽ آوراﻧﺘﯿﻦ ﺑﻪ آوروﻓﯿﻦ را ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ژن ‪ aflH‬ﮐﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -6-3-4-1‬دﻣﺎ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺼﻮرت ﺑﻬﯿﻨﻪ در دﻣﺎﻫﺎي ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ 30°C‬ﺗﺎ ‪ 28‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ دﻣﺎ ﺑﻪ دﻣﺎي ﺑﻬﯿﻨﻪ رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد )‪ (37°C‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﻈﺮ دﻣﺎﯾﯽ ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﭘﺎﯾﺪار و ﺑﺎﺛﺒﺎت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ دﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ درﺣﺎل ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دﻣﺎي ‪ 24°C‬اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ در دﻣﺎﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻨﺘﺮ از ‪ 18°C‬و ﯾﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 35°C‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪﯾﺪا ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﯿﺎﺑﺪ‪ Diener .‬و ‪ (1967) Davis‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در دﻣﺎي ‪ 40°C‬در ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ‬ ‫ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ و ﺑﺮﻧﺞ در دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 35°C‬ﻧﺎﭼﯿﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ دﻣﺎ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎ ﻫﺮ دوي ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ و ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫‪ A&M‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ دﻣﺎ از دﻣﺎي ﺑﻬﯿﻨﻪ )‪ (28-30°C‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ رود‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺼﻮرت ﺧﻄﯽ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬دﺳﺖ ﮐﻢ ﯾﮑﯽ از اﺛﺮات دﻣﺎ در ﺳﻄﺢ روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Feng‬و ‪ Leonard‬ﻣﻮرد‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻧﻮردرن ﺑﻼت ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ژن ﭘﻠﯽ ﮐﺘﯿﺪ ﺳﻨﺘﺎز آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در دﻣﺎي ‪ 27°C‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد اﻣﺎ در دﻣﺎي ‪ 37°C‬ﺑﯿﺎن ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ .‬ژن دﯾﮕﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ‪aflP‬‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ در دﻣﺎي ‪ 29°C‬روﻧﻮﯾﺴﯽ ﮔﺮدﯾﺪ اﻣﺎ در ‪ 37°C‬روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻧﺸﺪ‪.‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﮐﺸﺖ ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﺎي ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ 28°C‬و ‪ 37°C‬ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫اﮐﺜﺮ ژن ﻫﺎي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎوﺟﻮد ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺎﻧﺪن ﺳﻄﻮح روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ‪ aflR‬و ‪ aflS‬ﻣﻬﺎر‬ ‫ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ Liu .‬و ‪ (1998) Chu‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺮدوي روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ‪ aflR‬و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬در دﻣﺎي ‪ 37°C‬اﻣﺎ ﻏﻠﻈﺘﯽ ‪ 4‬ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ از دﻣﺎي ‪ 28°C‬ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﺎر روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺷﺪن‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ‪ AflR‬در دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﯿﺰ اﯾﻨﮑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬در دﻣﺎي ‪ 37°C‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دﻣﺎ روي اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺛﺮ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻫﻨﻮز دﻟﯿﻠﯽ ﺑﺮاي اﯾﻦ‬ ‫‪Phytate‬‬ ‫‪F. graminearium‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اﺧﺘﻼﻓﺎت اراﺋﻪ ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﻮاﻟﯽ ‪ aflR‬ﻣﺎﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﻣﻮﻟﺪ ‪ST‬‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -7-3-4-1‬اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ روﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ‪ ،‬آﻧﺘﯽ‬ ‫اﮐﺴﯿﺪان ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﺎﻟﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﺮدو اﺛﺮ ﻣﻬﺎري ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دارﻧﺪ و روﻧﻮﯾﺴﯽ ﭼﻨﺪﯾﻦ ژن ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ ‪ aflM‬و‪ aflD‬را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﺧﯿﺮا ‪ Kim‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻫﺎ اﺛﺮات آﻧﺘﯽ‬ ‫اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﮐﺎﻓﺌﯿﮏ اﺳﯿﺪ را روي ﺑﯿﺎن ژن آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﺮدﻧﺪ و درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻣﺠﺎورت‬ ‫ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﺎ ﮐﺎﻓﺌﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻨﻔﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ Reverberi .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2005‬ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺪﻧﺒﺎل اﻟﻘﺎي آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﺖ ﺗﻮﺳﻂ ‪ -β‬ﮔﻠﻮﮐﺎن ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻟﻨﺘﯿﻨﻮﻻ ادودس‪ 1‬ﻣﻬﺎر ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮدد و روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ‪ ،aflR‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺳﺎﯾﺮ ژن ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﺸﻔﯿﺎت اﺧﯿﺮ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ‪ Kim‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ ،(2008‬ﭘﯽ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺴﻠﻢ ﻓﺎﮐﺘﻮر روﻧﻮﯾﺴﯽ ‪Yap1‬‬ ‫در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺼﻮرت ﭘﺎﺳﺦ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ Reverberi .‬و ﻫﻤﮑﺎران‬ ‫)‪ (2008‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﻓﺎﻗﺪ ‪ Yap1‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬از ﮐﺎر اﻓﺘﺎدن ژن ﺳﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪ دﯾﺴﻤﻮﺗﺎز‬ ‫در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﭘﯽ دارد‪.‬‬ ‫‪ -4-4-1‬دور ﻧﻤﺎي ﻋﻠﻢ ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ‬ ‫ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ﮐﺎرﺑﺮدي‪ 2‬ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ارزﺷﻤﻨﺪي درﺑﺎره ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ژﻧﯽ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬارﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ﮐﺎرﺑﺮدي‪ ،‬درك ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻨﻈﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﺮاﺳﺮي ﻧﻈﯿﺮ ‪ LaeA‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ژن و ﺷﺎﯾﺪ ژن ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي‬ ‫ﻣﺘﻌﺪدي از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ داراي اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ژﻧﻮﻣﯽ و ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬ﺗﻮﺗﺎل ژﻧﻮﻣﯽ ﺑﺪون ﺷﮏ ﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﺑﺪﯾﻌﯽ را از ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ رﺷﺪ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻧﯿﺰ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫اﺧﯿﺮا ﺑﺎﻧﮏ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮي از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﺎوﺷﯽ‬ ‫ژﻧﻮم‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﻣﻬﻢ آن را ﮐﺸﻒ ﮐﺮده و ﻣﺎ را در درك ﺑﻬﺘﺮ رواﺑﻂ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﺎري دﻫﺪ‪ .‬ژﻧﻮم ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺰ اﺧﯿﺮا ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي در ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﯿﻨﺶ ﺟﺪﯾﺪي از ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ درون اﯾﻦ ﺟﻨﺲ را ﻓﺮاروي داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺟﻤﻌﯿﺖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎ ﺑﺘﺪرﯾﺞ‬ ‫ﺑﺎ اﺑﺰارﻫﺎي ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ﮐﺎرﺑﺮدي ﺟﺪﯾﺪ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﭼﻨﺪﯾﻦ ‪ platform‬ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ اي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ از اﯾﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ )‪ cDNA‬و ‪ (Affymetrix‬در دﺳﺘﺮس ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬روﺷﻬﺎي ﭘﺮوﺗﺌﻮﻣﯿﮑﺲ ﮐﻤﯽ ﺑﺮاي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺳﺴﯿﺘﻢ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﺮاي ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻤﯽ‪ ،‬ژﻧﻮﻣﯿﮑﺴﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﻮﻣﯿﮑﺴﯽ و ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ارزﺷﻤﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ اﺑﺰار ﺑﺴﯿﺎر ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﭘﯿﭽﯿﺪه در‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Lentinula edodes‬‬ ‫‪Functional genomics‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫‪41‬‬ ‫ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژن‪ ،‬ﺳﻼح ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و اﯾﻤﻨﻮﺳﺎﭘﺮﺳﯿﻮ اﺻﻄﻼﺣﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﯿﺐ ﭘﻠﯽ ﮐﺘﯿﺪ ﺳﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اﺳﺖ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ در ﻣﯿﺎن ﺑﯿﺶ از‬ ‫‪ 18‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ AFB1 ،‬ﻗﻮﯾﺘﺮﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژﻧﯿﮑﯽ آن ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن و‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎرچ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ روي اﮐﺜﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ در زﻣﺎن ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﭘﺮﮔﻨﻬﺰه ﮔﺮدد ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاﯾﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻗﺎرچ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﻈﯿﺮ ﻏﻼت‪ ،‬ﭘﻨﺒﻪ و ﺧﺸﮑﺒﺎر را در ﻃﻮل ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ از داﺷﺖ ﻧﯿﺰ آﻟﻮده ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺮف ﻏﺬاي آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻋﻮارﺿﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﺮﮐﻮب ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ‪ ،‬ﺧﻮﻧﺮﯾﺰي و ﺳﺮﻃﺎن‬ ‫ﮐﺒﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻧﺴﺎن ﺧﻄﺮات ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و آژاﻧﺲ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺳﺮﻃﺎن‪ (IARC) 1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژن ﮐﺒﺪ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﯿﭗ ‪ I‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﺧﻄﺮ اﯾﺠﺎد ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي اﻓﺮادي ﮐﻪ ﺗﻤﺎس ﻗﺒﻠﯽ ﺑﺎ ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ ‪B‬‬ ‫داﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﺣﺪود ‪ 30‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﻓﺮاد ﻋﺎدي اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ اﻏﻠﺐ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در‬ ‫ﻏﺬا ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و واﮐﺴﻦ ﻫﺎي ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ ‪ B‬ﺑﻌﻠﺖ ﻣﺸﮑﻼت ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺧﻄﺮات‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﭼﻨﺎن ﺟﺬاﺑﯿﺘﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﺳﻼح ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻋﺮاﻗﯽ ﻧﯿﺰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺑﻄﻮر ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ‪ 1600‬ﻟﯿﺘﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻃﯽ ﺟﻨﮓ اول ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺗﻮﻟﯿﺪ و دﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﮐﺎرﺑﺮد‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮن ﯾﮏ ﺳﻼح ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﻓﻮري ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻼﺣﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد وﺣﺸﺖ ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﻼح رواﻧﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬارﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري از داﻧﺸﻤﻨﺪان آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪/‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺪﻟﯽ ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ و دﺳﺘﮑﺎري ﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﯿﺎن ژن در ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﯾﮑﯽ از ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژي ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻃﯽ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي اﺻﻠﯽ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺧﯿﺮا ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ و ﻓﯿﻠﻮژﻧﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮرد‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و دﯾﺮ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﻧﺴﺎن ﻫﺎ و ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻧﻘﺶ واﺿﺢ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﮐﻮﻟﻮژي ﻗﺎرچ ﻫﺎي‬ ‫‪International Agency for Research on Cancer‬‬ ‫‪42‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ ﺑﺨﻮﺑﯽ درك ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از زواﯾﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺑﯿﻮﻟﻮژي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺷﺎﻣﻞ اﮐﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روش ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -1-2‬ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس در ﺷﺎﺧﻪ آﺳﮑﻮﻣﯿﺴﺖ‪ 1‬ﻫﺎ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺷﺎﺧﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻧﺸﺪه در ﮐﻨﺎر ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﻫﻢ در ﺳﯿﮑﻞ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺧﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﻏﯿﺮﺟﻨﺴﯽ از ﻗﺒﯿﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را در ﺷﺎﺧﻪ دوﺗﺮوﻣﺎﯾﮑﻮﺗﺎ‪ 2‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺻﻔﺎت ﻓﺮاﺳﺎﺧﺘﺎري‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻧﯿﺰ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ‪ ،DNA‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ را در ﺑﯿﻦ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﻫﻢ دارﻧﺪ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ Raper .‬و ‪ (1965) Fennel‬ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس را در ‪ 18‬ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آﺧﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ روي اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺼﻮرت ‪ 6‬زﯾﺮ ﺟﻨﺲ‪ 3‬و ‪18‬‬ ‫دﺳﺘﻪ‪ 4‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺎس اﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺧﯿﺮ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ روي ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ )ﺟﺪول ‪.(1-2‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :1-2‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Raper‬و ‪(1965) Fennel‬‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ‬ ‫دﺳﺘﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬رﺳﺘﺮﯾﮑﺘﯽ‬ ‫ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ‬ ‫ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ‪ ،‬ﺳﺮوﯾﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‪ ،‬وﻧﺘﯽ‪ ،‬ﻧﺎﯾﮕﺮي‪ ،‬ﻓﻼوي‪ ،‬ﺳﺮﻣﺌﯽ‪ ،‬اﺳﭙﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﮐﻼواﺗﯽ‬ ‫ﮐﻼواﺗﯽ ﺗﺮﺋﯽ‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ‪ ،‬اوﺳﺘﯽ‪ ، ،‬ﺗﺮﺋﯽ‪ ،‬ﻓﻼوﯾﭙﺪس‪ ،‬ورﺳﯿﮑﺎﻟﺮ‬ ‫اورﻧﺎﺗﯽ‬ ‫اورﻧﺎﺗﯽ‬ ‫‪ (2000) Peterson‬زﯾﺮواﺣﺪ ﺑﺰرگ ‪ RNA‬رﯾﺒﻮزوﻣ ﯽ ‪ 215‬اﯾﺰوﻟﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻧﯽ از ‪ 6‬زﯾﺮ ﺟﻨﺲ و ‪ 18‬دﺳﺘﻪ را‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ رواﺑﻂ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ درون اﯾﻦ ﺟﻨﺲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داد‪ .‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ‪ Raper‬و ‪ (1965) Fennel‬ﺷﺎﻣﻞ ‪6‬‬ ‫زﯾﺮ ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ‪ ،5‬اورﻧﺎﺗﯽ‪ ،6‬ﮐﻼواﺗﯽ‪ ،7‬ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ‪ 8‬و ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‪ 9‬ﺑﺎ رواﺑﻂ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Peterson‬ﺳﺎزﮔﺎر ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ‪ Peterson‬ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ رده ﺑﻨﺪي ﺗﮏ ﺷﺎﺧﻪ را ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ در آن‪،‬‬ ‫‪ 15‬دﺳﺘﻪ در داﺧﻞ ‪ 3‬زﯾﺮ ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ و ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ Tamura .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2000‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻫﺎي‬ ‫ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﮐﺎﻣﻞ ‪ 18S rDNA‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ‪ 6‬زﯾﺮﺟﻨﺲ و ‪ 18‬دﺳﺘﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﻧﺠﺎم‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Ascomycetes‬‬ ‫‪Deuteromycota‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Subgenera‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Section‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Fumigati‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Ornati‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Clavati‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Nidulantes‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Circumdati‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪43‬‬ ‫دادﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﺮﮐﺐ از ﺳﻪ دودﻣﺎن ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ و ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﺴﻮﻧﻮﻣﯽ راﯾﺞ‬ ‫ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮرد ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از رواﺑﻂ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬رواﺑﻂ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ‪ 1‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ‪18S rDNA‬ﺷﺎن در ﺷﮑﻞ ‪1-2‬‬ ‫‪ 1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﻬﻤﺮاه ﻫﻢ در ﯾﮏ ﮔﺮوه‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‪ 2‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس‪ 3‬دارﻧﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ از‬ ‫اﯾﻦ دﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ درك رواﺑﻂ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ و ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺮاﺳﺎس اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ژن ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻫﻢ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-2‬ﻓﯿﻠﻮژﻧﯽ ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ‪ teleomorph‬ﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪.‬‬ ‫اﺧﯿﺮا ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﻮﯾﮋه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮﻟﺘﯽ ﻟﻮﮐﻮﺳﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻄﻠﻮب ﺗﺮي از‬ ‫رواﺑﻂ ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ﺗﻠﻪ ﻣﻮرف ﻫﺎي آن را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬در ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي اراﺋﻪ ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ Samson‬و ‪ Vargae‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮاﻟﯽ ﻣﻮﻟﺘﯽ ﻟﻮﮐﻮﺳﯽ ﺳﻪ ژن ﮐﺎﻟﻤﻮدوﻟﯿﻦ‪ RNA ،‬ﭘﻠﯿﻤﺮاز و ‪ rRNA‬ﺟﻨﺲ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس را ﺑﻪ ﺳﻪ ﺻﻮرت ‪ 8‬زﯾﺮ ﺟﻨﺲ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮدﻧﺪ )ﺟﺪول ‪ .(2-2‬ﺗﺎﮐﻨﻮن ‪ 12‬ﺗﻠﻪ ﻣﻮرف ﻧﯿﺰ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎﺗﻮﺳﺎرﺗﻮرﯾﺎ‪ ،4‬دﯾﮑﻮﺗﻮﻣﻮﻣﺎﯾﺴﺲ‪ ،5‬اﻣﺮﯾﺴﻼ‪ ،6‬ﯾﻮروﺗﯿﻮم‪ ،7‬ﻓﻨﻠﯿﺎ‪،8‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Teleomorph‬‬ ‫‪A. nidulans‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪A. fumigatus‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Chaetosartorya‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Dichotomomyces‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Emericella‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Eurotium‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Fenellia‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪44‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :2-2‬ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Samson‬و ‪ Varga‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮاﻟﯽ ﺳﻪ ژن‬ ‫ﮐﺎﻟﻤﻮدوﻟﯿﻦ‪ RNA ،‬ﭘﻠﯿﻤﺮاز و ‪rRNA‬‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ‬ ‫دﺳﺘﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬رﺳﺘﺮﯾﮑﺘﯽ‬ ‫ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ‬ ‫ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ‪ ،‬ﮐﻼواﺗﯽ‪ ،‬ﺳﺮوﯾﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‪ ،‬ﻧﯿﮕﺮي‪ ،‬ﻓﻼوي‪ ،‬ﺳﺮﻣﺌﯽ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﮐﺎﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﺗﺮﺋﯽ‬ ‫ﺗﺮﺋﯽ‪ ،‬ﻓﻼوﯾﭙﺪس‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ‪ ،‬اوﺳﺘﯽ‪ ،‬اﺳﭙﺎرﺳﯽ‬ ‫وارﮐﻮﭘﯽ‬ ‫وارﮐﻮﭘﯽ‪ ،‬زوﻧﺎﺗﯽ‬ ‫اورﻧﺎﺗﯽ‬ ‫اورﻧﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧﺌﻮﮐﺎرﭘﻨﺘﻠﺲ‪ ،1‬ﻧﺌﻮﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ‪ ،2‬ﭘﻨﯽ ﺳﯿﻠﯿﻮﭘﺴﯿﺲ‪ ،3‬ﻧﺌﻮﺳﺎرﺗﻮرﯾﺎ‪ ،4‬ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ‪ ،5‬اﺳﮑﻠﺮوﮐﻠﯿﺴﺘﺎ‪ 6‬و وارﮐﻮﭘﯿﻼ‪ 7‬ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي‬ ‫ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس در ﻫﻤﻪ ﺟﺎي دﻧﯿﺎ ﭘﺮاﮐﻨﺪه اﻧﺪ و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ و ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﯿﺪ‬ ‫ﯾﺎ ﻣﻀﺮ ﻗﻠﻤﺪاد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ ﻫﺎي آﻟﯽ و آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺎن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ‪،‬‬ ‫و ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻏﺬا اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻋﻀﺎي اﯾﻦ ﺟﻨﺲ در ﺧﺎك ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ در ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻏﯿﺮزﻧﺪه‬ ‫ﻣﺸﺎرﮐﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻪ ﮐﺮات ﺑﻌﻨﻮان آﻻﯾﻨﺪه ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﺪا ﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮژن‬ ‫ﻣﻀﺮﺗﺮﯾﻦ اﻧﻮاع ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺮاﯾﻨﺪ آﻟﻮدﮔﯽ و ﭘﺮﮔﻨﻬﺰاﺳﯿﻮن ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺣﺴﺎس را ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﻣﯽ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آن ﻫﺎ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺳﻤﯽ را در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﭘﺎﺗﻮژن ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺣﺸﺮات و ﺟﺎﻧﻮران ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس )دﺳﺘﻪ ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﯽ( ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ‪ 8‬در اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت؛ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﺎﯾﺠﺮ‪) 9‬دﺳﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﮕﺮي‪ 10‬ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ ﺳﯿﺘﺮﯾﮏ در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود(‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‪) 11‬دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻏﺬاﻫﺎي‬ ‫ﺳﻨﺘﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ Saki‬و ‪ Soy sauce‬در آﺳﯿﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد(‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ )دﺳﺘﻪ ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺪل ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ژﻧﺘﯿﮏ ﻗﺎرﭼﯽ(‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮوس‪) 13‬دﺳﺘﻪ ﺗﺮﺋﯽ‪ 14‬ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ دارد( و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Neocarpenteles‬‬ ‫‪Neopetromyces‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Penicilliopsis‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Neosartorya‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Petromyces‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Sclerocleista‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Warcupiella‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Aspergillosis‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪A. niger‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪Nigri section‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪A. oryzae‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪Flavi section‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪A. terreus‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪Terrei section‬‬ ‫‪٧‬‬ ‫‪45‬‬ ‫ﻓﻼووس )دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﮐﻪ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺑﻌﻨﻮان ﭘﺎﺗﻮژن در ﺑﺮﺧﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺣﺸﺮات و ﺟﺎﻧﻮران ﻣﻄﺮح اﺳﺖ( ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از‬ ‫ﻣﯿﺎن ﺗﻤﺎم دﺳﺘﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ زﯾﺮﺟﻨﺲ ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻌﻠﺖ اﻫﻤﯿﺖ و ﺗﺎﺛﯿﺮاﺗﯽ ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ‪،‬‬ ‫اﮐﻮﻟﻮژي و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻣﻬﻢ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﻬﺎ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در‬ ‫اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫‪ -2-2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼووي )ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس(‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﻬﺎي اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زﯾﺮ ﺟﻨﺲ ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ و‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ اﻋﻀﺎ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ از دﯾﺮﺑﺎز ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﯾﮋه در‬ ‫زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي اﯾﻦ دﺳﺘﻪ در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﯾﺎ ﺑﺼﻮرت ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺖ در ﺧﺎك و ﺑﺮ روي ﻣﻮاد ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﺣﺎل ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ﯾﺎ ﯾﮏ راﺑﻄﻪ اﻧﮕﻠﯽ ﺑﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺣﺸﺮات و ﺟﺎﻧﻮران اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻗﺒﯿﻞ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎ‪ 1‬ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده اي در ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻏﺬﯾﻪ ﺗﺨﻤﯿﺮي و اﻧﻮاع آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ‪ .‬در زﻣﯿﻨﻪ‬ ‫ﮐﺸﺎورزي‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﻌﻠﺖ اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﺑﻌﻨﻮان ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي آﻟﻮده ﮔﯿﺎﻫﯽ داراي اﻫﻤﯿﺘﯽ ﻓﻮق اﻟﻌﺎده و ﺗﺎﺛﯿﺮي آﺷﮑﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮔﻮﻧﻪ اي در ﮔﺮوه‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎري از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ‪ ،‬اﮐﻮﻟﻮژي‪ ،‬ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ‪ ،‬ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬ژﻧﺘﯿﮏ ﮔﯿﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺳﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎد‪ ،‬ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺑﯿﻤﺎري ﺷﻨﺎﺳﯽ ﮔﯿﺎﻫﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻼﺳﯿﮏ‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ﺗﻠﻪ ﻣﻮرف ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن اﺻﻮﻻ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت‬ ‫ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﮐﺸﺘﯽ و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ وﺟﻮد واﮔﺮاﯾﯽ و اﻧﺸﻌﺎب ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ در ﺑﯿﻦ‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮏ ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ و آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ DNA‬ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮرﮐﻠﯽ ﻧﺤﻮه‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻗﯿﻖ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ در اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﮑﻞ و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ‪ Raper‬و ‪ (1965) Fennel‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﺷﺎﻣﻞ ‪9‬‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ و ‪ 2‬وارﯾﺎﻧﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس وارﯾﺎﻧﺖ ﮐﻮﻟﻮﻣﻨﺎرﯾﺲ‪ ،2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا وارﯾﺎﻧﺖ اﻓﻮﺳﻮس‪ ،3‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زوﻧﺎﺗﻮس‪ ،4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻼواﺗﻮﻓﻼووس‪،5‬‬ ‫ﮐﻼواﺗﻮﻓﻼووس‪ ،5‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري‪ ،6‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼو‪ -‬ﻓﻮرﮐﺎﺗﯿﺲ‪ ،7‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﺎب اوﻟﯿﻮاﺳﺌﻮس‪ 8‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫آوﻧﺎﺳﺌﻮس‪ 9‬ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﮏ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ و ﮐﻮﺗﺎه اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Christensen‬در ﺳﺎل ‪ 1981‬ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ از ‪ 14‬ﮔﻮﻧﻪ و ‪ 4‬وارﯾﺎﻧﺖ را در ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻠﯿﺪ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎﻣﻠﯽ از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﮐﺸﺘﯽ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﮔﺮوه و ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎر راﻫﮕﺸﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﺻﻠﯽ ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل‪ ،‬رﺷﺪ در دﻣﺎي ‪ 37°C‬و اﺑﻌﺎد ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻓﻮرﻫﺎ‪،‬‬ ‫وزﯾﮑﻮل ﻫﺎ و ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪A. sojae‬‬ ‫‪A. flavus var. columnaris‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪A. oryzae var. effusus‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪A. zonatus‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪A. clavato-flavus‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪A. tamarii‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪A. flavo-furcatis‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪A. subolivaceus‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪A. avenaceus‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪46‬‬ ‫‪ Wang‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2001‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻗﺴﻤﺘﯽ از ژن ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ b‬ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪرﯾﺎﯾﯽ )‪ (402 bp‬را ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻤﺎﯾﺰ ‪ 77‬اﯾﺰوﻟﻪ‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاﺳﺎس آن ‪ 7‬ﺗﯿﭗ ‪ DNA‬در ﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﻮد )‪.(D1-D7‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎ ﺑﺼﻮرت ‪ ،D1‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﮑﻮس ‪ ،D2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺼﻮرت ‪ ،D4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري ﺑﺼﻮرت ‪ D5‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﺑﺼﻮرت ‪ D7‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ D3 .‬ﺷﺎﻣﻞ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﺒﺎﻫﺘﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس )‪ (D2‬داﺷﺘﻨﺪ و ﻧﯿﺰ ﺳﻮﯾﻪ اي ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس وارﯾﺎﻧﺖ‬ ‫ﻓﻼووس را ﻫﻢ در ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﯿﭗ ‪ D6‬ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻮﯾﻪ اي ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﻨﻮان آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺷﺒﺎﻫﺖ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪ 17 (2002) Peterson‬اﯾﺰوﻟﻪ را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﺑﺮاﺳﺎس آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ rDNA‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﮐﺮد ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ وارﯾﺎﻧﺖ‬ ‫آﻣﺮﯾﮑﺎﻧﺎ‪ ،1‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﺎب اوﻟﯿﻮاﺳﺌﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎﻣﺒﺎرﻧﺴﯿﺲ‪ ،2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس وارﯾﺎﻧﺖ ﮐﻮﻟﻮﻣﻨﺎرﯾﺲ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺗﻮﻣﯽ‪ ،3‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎﻻﺗﻮس‪ ،4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻟﭙﻮرﯾﺲ‪ ،5‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‪ ،‬ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ آﻟﯿﺎﺳﺌﻮس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آوﻧﺎﺳﺌﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زوﻧﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻼواﺗﻮﻓﻼووس ﺑﻮدﻧﺪ‪ Peterson .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زوﻧﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻼواﺗﻮﻓﻼووس از ﻧﻈﺮ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺟﺰو ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ Rigo .‬و‬ ‫ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2002‬ﺳﯿﺮ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ‪ 23‬ﮔﻮﻧﻪ و زﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ‪ 6‬ﮐﻪ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه ﻓﻼوي ﯾﺎ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدﻧﺪ را ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ 7SSCP‬و ﻧﻮاﺣﯽ ‪ 8 ITS‬ﺑﻌﻨﻮان ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ و ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﺳﻪ ﮐﻼس ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري و‬ ‫ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ اﻟﯿﺎﺳﺌﻮس ﻗﺎﺑﻞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﺳﻪ ﮐﻼس اﺻﻠﯽ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ رﻧﮓ ﮐﻠﻨﯽ و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﻮﺑﯽ ﮐﯿﻨﻮن ﻧﯿﺰ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ‪ ITS‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس روﺑﻮﺳﺘﻮس‪ ،9‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻻﻧﻮﺳﺌﻮس‪ ،10‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫آﻟﺒﺮﺗﻨﺴﯿﺲ‪ ،11‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻮرﻣﯿﻔﺮوﻣﯿﺲ‪ ،12‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼوﻓﻮرﮐﺎﺗﯿﺲ‪ ،13‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ‬ ‫وارﯾﺎﻧﺖ اﯾﻨﺪﯾﮑﺎ‪ ،14‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺘﺮﺳﻮن ﻫﻤﮕﯽ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻼوه اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎﻻﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‪ Rigo‬و ﻫﻤﮑﺎران ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﻧﮕﺎره‬ ‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زوﻧﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎواﺗﻮﻓﻼووس از ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺳﻂ ‪ (1989) Kozakiewicz‬و ‪ (2000) Peterson‬ﻧﯿﺰ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﺧﯿﺮا ‪ Frisvad‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪(2005‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ‪ 4‬ﺳﻮﯾﻪ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺣﺪاﻗﻞ در ﺳﻪ ﺗﻮاﻟﯽ از ﻧﻮاﺣﯽ ‪ ITS‬اﺧﺘﻼف دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ وﺟﻮد ﺗﻌﺪاد ﺳﻪ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺗﻮاﻟﯽ در ﻧﻮاﺣﯽ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪A. terricola var. americana‬‬ ‫‪A. kambarensis‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪A. thomii‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪A. caelatus‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪A. leporis‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Subspecies‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Single-Strand Conformation Polymorphism‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Internal Transcribed Spacer‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪A. robustus‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪A. lanosus‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪A. albertensis‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪A. coremiiformis‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪A. flavofurcatis‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪A. terricola var. indica‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪47‬‬ ‫‪ ITS‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺣﻀﻮر ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس زاﮐﯿﻨﺴﻨﺴﯿﺲ در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻫﻤﺎن آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ آﻟﯿﺎﺳﺌﻮس‪ 1‬و ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ آﻟﺒﺮﺗﻨﺴﯿﺲ‪ 2‬ﺗﻨﻬﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت ﺟﻨﺴﯽ‬ ‫ﺗﮑﺜﯿﺮ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﻨﺴﯽ اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ اﺳﮑﻮﻣﺎﺗﺎي‪ 3‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه درون اﺳﺘﺮوﻣﺎي ﻣﺤﺼﻮر در ﺑﺎﻓﺖ اﺳﮑﺮاﻧﺸﯿﻤﯽ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻨﺲ ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﺮﯾﮑﻮﮐﻮﻣﺎﺳﻪ‪ 4‬از‬ ‫از راﺳﺘﻪ ﯾﻮروﺗﯿﺎﻟﺲ‪ 5‬اﺳﮑﻮﻣﺎﯾﺴﺖ ﻫﺎ ﺗﻌﻠﻖ دارد‪ Razzaghi-Abyaneh .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ 3 (2000 ،2006‬ﮔﻮﻧﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس را از ﺧﺎك ﻣﺰارع ﭘﺴﺘﻪ و ذرت از اﯾﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ از روش ﻫﺎي ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-2‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ آﻧﻬﺎ در ﺟﺪول ‪ 3-2‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي‪ 3 ،‬ﮔﻮﻧﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﻮس‪ 6‬ﺑﻌﻨﻮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﺻﻠﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻃﯽ ﮔﺰاراﺷﺎت اﺧﯿﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ Goto‬و ﻫﻤﮑﺎران در ﺳﺎل ‪ 1996‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري ﺑﺮﺧﯽ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ داراي ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻗﯿﻘﺘﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ و آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ 4‬ژن ﮐﺎﻟﻤﻮدوﻟﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺘﺎـ ﺗﻮﺑﻮﻟﯿﻦ‪ 28S rDNA ،‬و ﻧﻮاﺣﯽ ‪ ،ITS‬اﯾﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ را ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‪ 7‬در‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎﻻﺗﻮس دارد‪،‬‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ژﻧﺘﯿﮑﯽ و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري اﺧﺘﻼﻓﺎﺗﯽ دارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Petromyces alliaceus‬‬ ‫‪P. albertensis‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Ascomata‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Trichocomaceae‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Eurotiales‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪A. nomius‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪A. pseudotamarii‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪48‬‬ ‫ﺟﺪول‪ : 3-2‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼوي ﺑﻬﻤﺮاه ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اي ﮐﻪ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آراﭼﯿﺪﯾﮑﻮﻻ‬ ‫)‪Pildain et al. (2008‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،Chrysogine ،‬ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮﻟﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ‪ :‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آوﻧﺎﺳﻮس‬ ‫)‪Smith (1943‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آوﻧﺎﺳﯿﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﯿﺠﯿﻨﮕﻨﺴﯿﺲ‬ ‫)‪Li et al. (1998‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ‬ ‫)‪Peterson et al. (2001‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﺎﺋﻼﺗﻮس‬ ‫)‪Horn (1997‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻮرﻣﯿﻔﻮرﻣﯿﺲ‬ ‫)‪Bartoli & Maggi (1978‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)‪Link (1809‬‬ ‫‪B1‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس وارﯾﺎﻧﺖ ﭘﺎروي‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ -3 ،‬ﻧﯿﺘﺮو ﭘﺮوﭘﯿﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‬ ‫ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮل؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ‪ -O-3‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ؛‬ ‫ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ﻫﺎ‪α ،‬و‪ β‬آﻓﻼﺗﺮﯾﻢ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻨﯿﻦ؛ ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻦ؛ آﻓﻼوارﯾﻦ؛ ارﯾﺰاﮐﻠﻮرﯾﻦ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼوﻓﻮرﮐﺎﺗﯿﺲ‬ ‫)‪Batista & da Silva Maia (1955‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻻﻧﻮﺳﻮس‬ ‫)‪Kamal & Bhargava (1969‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪Griseofulvin ،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻟﭙﻮرﯾﺲ‬ ‫)‪States & Christensen (1966‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪو آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ‪Y‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﯿﻨﯽ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‬ ‫)‪Pildain et al. (2008‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‬ ‫)‪(A. zhaoqingensis‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‬ ‫)‪Kurtzman et al. (1987‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪pseurotin،nominine،tenuazonic acid ،‬‬ ‫)‪Cohn (1883‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫)‪Speare (1912‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮل‪ ،‬ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮﻟﯿﺪ ‪A‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‬ ‫)‪Ito et al. (2001‬‬ ‫‪ B1‬و ‪B2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪A. qizutongi‬‬ ‫)‪Li et al. (1998‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس روﺑﻮﺳﺘﻮس‬ ‫)‪Christensen & Raper (1978‬‬ ‫‬‫‪49‬‬ ‫ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪،‬ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮل‪ ،‬ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪-O-3 ،‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ‪ ،‬ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ‬ ‫ﻫﺎ‪ α ،‬و‪ β‬آﻓﻼﺗﺮﯾﻢ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻦ‪ ،‬آﻓﻼوارﯾﻦ‪ ،‬ارﯾﺰاﮐﻠﻮرﯾﻦ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎي‬ ‫)‪Sakaguchi & Yamada (1944‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﺎب اوﻟﯿﻮاﺳﻮس‬ ‫)‪Raper & Fennel (1965‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﻣﯽ‬ ‫)‪Smith (1951‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري‬ ‫)‪Kita (1913‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ‬ ‫)‪Marchal (1893‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ وارﯾﺎﻧﺖ اﻣﺮﯾﮑﺎﻧﺎ‬ ‫)‪Thom & Church (1921‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺮﯾﮑﻮﻻ وارﯾﺎﻧﺖ اﯾﻨﺪﯾﮑﺎ‬ ‫)‪Mehrotra & Agnihotri (1962‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس‬ ‫)‪Murakami (1971‬‬ ‫‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ اﻟﯿﺎﺳﻮس‬ ‫)‪Thom & Church (1926‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﻦ‪ ،‬ﮐﻮﺗﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬اﮐﺮاﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ A‬و ‪ ،B‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻦ‪ ،‬ﻧﻮﻣﯿﻨﯿﻦ‬ ‫ﭘﺘﺮوﻣﺎﯾﺴﺲ آﻟﺒﺮﺗﻨﺴﯿﺲ‬ ‫)‪Tewari (1985‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪fumigaclavine ،‬‬ ‫ﺟﺪول‪ :4-2‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﺮون از ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫دﺳﺘﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬ ‫اﻣﺮﯾﺴﻼ آﺳﺘﻼﺗﺎ‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ )اﻣﺮﯾﺴﻼ(‬ ‫‪B1‬‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‬ ‫اﻣﺮﯾﺴﻼ وﻧﺰواﻟﻨﺴﯿﺲ‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ )اﻣﺮﯾﺴﻼ(‬ ‫‪B1‬‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ ،Terrein ،‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﺑﺎ ﮐﺮوﻣﻮﻓﻮرﻫﺎي ‪ Shamixanthone‬و ‪ emerin‬و‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﮐﺮاﺳﺌﻮروزوس‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ)اﮐﺮاﺳﺌﻮروزي(‬ ‫‪ B1‬و ‪B2‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس راﻣﺒﻠﯽ‬ ‫زﯾﺮﺟﻨﺲ ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ)اﮐﺮاﺳﺌﻮروزي(‬ ‫‪ B1‬و ‪B2‬‬ ‫‪desertorins‬‬ ‫‪50‬‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ -O-3 ،‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺷﺒﻪ ‪ ،kotanin‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﺷﺒﻪ ‪ ،wortmannin‬ﺑﺮﺧﯽ ‪indole alkaloid‬ﻫﺎ‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ -O-3 ،‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ ،‬ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ورﯾﻮﻓﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،‬ﮐﺮوﻣﻮﻓﻮر ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫در ﺳﺎل ‪ 2001‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﯾﺴﺎت ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ ،DNA‬داراي ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ از ﻧﻈﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از وﯾﮋﮔﯿﻬﺎ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﯿﺰان‬ ‫رﺷﺪ و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﻔﺮﯾﻖ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻮﻻت اﺧﯿﺮ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﯾﮏ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺟﺎﻣﻊ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس وارﯾﺎﻧﺖ ﭘﺎروي اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﻮس‪ ،1‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آراﮐﯿﺪﯾﮑﻮﻻ و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﯿﻨﯽ‬ ‫اﺳﮑﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‪ 2‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺟﺪول‪ 3-2‬ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ اﺳﺖ از داﻧﺶ ﻓﻌﻠﯽ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﻮاﻋﯽ از‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻧﻮاع ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ از ﮐﺎﺷﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻨﻬﺎ ‪ 30-40‬درﺻﺪ‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﮐﺜﺮﯾﺖ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪،‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B1‬و ‪ B2‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﺗﻌﺪادي از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1‬و ‪ G2‬را ﻫﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ ،(CPA) 3‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ و ‪β‬ـ ﻧﯿﺘﺮوﭘﺮوﭘﯿﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر‬ ‫از ﻧﯿﺸﮑﺮ در ﻫﺎواﯾﯽ اﯾﺰوﻟﻪ ﮔﺮدﯾﺪ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎدام‬ ‫زﻣﯿﻨﯽ را آﻟﻮده ﻣﯿﺴﺎزد و ﻇﺎﻫﺮا در ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺑﻨﺪرت آﻟﻮدﮔﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﺤﺪودﺗﺮي دارد و ﻫﺮ دوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B‬و ‪ G‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺳﻨﺘﺰ‬ ‫ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ و آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫و ﭘﺎراﺳﯿﺘﻮﮐﻮﻟﯿﺪﻫﺎ‪ 4‬را ﻧﯿﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭘﺎراﺳﯿﺘﮑﻮﻟﯿﺪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ ﺑﺼﻮرت ﺳﯿﻨﺮژﯾﮏ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺘﻌﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﮑﺲ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري ﺑﻨﺪرت ﺑﺎ ﻓﺴﺎد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬ ‫در ﺧﺎك ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و از ﺑﻘﺎﯾﺎي ﺣﺸﺮات ﻧﯿﺰ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف آﻧﭽﻪ اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻣﯿﺮود اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﺧﺎك ﻫﺎي ﻏﯿﺮﮐﺸﺎورزي ﺑﺎ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎك ﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ‬ ‫ذﮐﺮ ﺷﺪ اﮐﺜﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از اﻋﻀﺎي دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﺪارﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫)ﺟﺪول ‪ .(4-2‬اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﺮون از دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي در دو زﯾﺮ ﺟﻨﺲ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ :‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫اﮐﺮاﺳﺌﻮروزوس ‪ 5‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس راﻣﺒﻠﯽ‪ 6‬در ﮔﺮوه ﺳﯿﺮﮐﻮﻣﺪاﺗﯽ و اﻣﺮﯾﺴﻼ آﺳﺘﻼﺗﺎ‪ 7‬و اﻣﺮﯾﺴﻼ وﻧﺰواﻟﻨﺴﯿﺲ‪) 1‬ﺷﺒﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪A. flavus var. parvisclerotigenus‬‬ ‫‪A. minisclerotigenes‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Cyclopiazonic acid‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Parasitticolide‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪A. ochraceoroseus‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪A. rambellii‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪E. astellata‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪51‬‬ ‫ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‪ (ST) 2‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ(‪ ،‬در ﮔﺮوه ﻧﯿﺪوﻻﻧﺘﺲ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﺮون از ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎ ﺗﻮده ﺣﯿﺎﺗﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن آوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﻮاﺣﯽ‬ ‫ﺳﺎﺣﻠﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎره در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮﯾﺴﻼ وﻧﺰواﻟﻨﺴﯿﺲ از اﺳﻔﻨﺞ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آب ﻫﺎي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮداﺑﯽ ﺟﺪاﺳﺎزي‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ و اوﻟﯿﻦ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ درﯾﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﮐﺪام از اﯾﻦ ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﺮون از‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ ذﮐﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و اﻏﺬﯾﻪ در ارﺗﺒﺎط ﻧﺒﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4-2‬ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻏﺬاي اﻧﺴﺎن و دام‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ AFB1 ..‬و ‪ AFB2‬ﺑﻌﻨﻮان ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژن‪ ،‬ﺗﺮاﺗﻮژن و اﯾﻤﻨﻮﺳﺎﭘﺮﺳﯿﻮ‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﺳﯿﺮوز و آﺳﯿﺐ ﺷﺪﯾﺪ ﮐﺒﺪي ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1‬و ‪ G2‬داراي اﺛﺮات ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺳﻤﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ G1‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ‪ AFB1‬و در ﻣﺮﺗﺒﻪ اي ﭘﺎﯾﯿﻨﺘﺮ از آن ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻟﺒﻨﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه از ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ M1‬و ‪ M2‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻧﯿﺰ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎرﯾﻬﺎي ﻋﺼﺒﯽ و ﮔﻮارﺷﯽ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﻼش ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺧﻼل ﺳﺎلﻫﺎي ﻣﺘﻤﺎدي ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﮐﺸﻮري و ﺑﯿﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮ روي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﺎي ﻧﺎﭼﯿﺰي در ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﺳﻤﻮم ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻣﺸﺘﺮك‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ‪ 3 (JESFA) FOA/WHO‬ﮐﻪ ﺑﺮ روي ﻣﻮاد اﻓﺰودﻧﯽ و آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺣﺪ‬ ‫ﻣﺠﺎز ﻣﻮاد ﺳﻤﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ را در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺳﺎس و ﺑﻨﯿﺎن‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ را در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ‪ JECFA .‬ﺳﻤﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮده و ﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮدن اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻤﯽﺗﻮان ﯾﮏ ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر اﯾﻦ ﺳﻢ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻘﻮل ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ﻏﻠﻈﺘﯽ از ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺎده ﺳﻤﯽ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از اﯾﻦﺣﺪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺎ رﺷﺘﻪﮐﺮدن ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺘﻮان ﻣﻘﺪار آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻪ ‪ 2ppb‬رﺳﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬و دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از اﯾﻦ ﺣﺪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦرﻓﺘﻦ‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺷﻮد در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺣﺪ ﻣﻌﻘﻮل ﻫﻤﺎن ‪ 2ppb‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1997‬ﮐﻤﯿﺘﻪ ‪ JECFA‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺠﺪدي‬ ‫ﺑﺮ روي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ اﻧﺠﺎم داد و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ارزﯾﺎﺑﯽ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 20‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم‬ ‫در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ‪ AFB1‬در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻄﺮي ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﮔﺰارش آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ 77‬ﮐﺸﻮر‬ ‫داراي اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮاي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 13 ،‬ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ ﻓﺎﻗﺪ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻮده و از ‪ 50‬ﮐﺸﻮر‬ ‫ﻧﯿﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻨﺎدي در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻧﺎم ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﺟﺰو ‪ 13‬ﮐﺸﻮر ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻘﺮرات ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ و ﻓﺮاورده‬ ‫ﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ )اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ FAO‬و اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ( در ﺟﺪول ‪ 5-2‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﺸﺎورزي ﺟﺪﯾﺪ ﻧﯿﺰ ﻧﻤﯽﺗﻮان از ﺣﻀﻮر‬ ‫آﻧﻬﺎ را در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻣﻌﺮض ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﮐﻢ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺟﺘﻨﺎب ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﺿﻊ ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﯾﮏ ﻧﯿﺎز آﺷﮑﺎر و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺟﺘﻨﺎب اﺳﺖ و ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﯾﮋه ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ از ﻣﺪت ﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﻣﻘﺮرات وﯾﮋه اي وﺿﻊ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫‪1‬‬ ‫‪E. venezuelensis‬‬ ‫‪Sterigmatocystin‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪52‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮع ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ‪ AFB1‬در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﯿﻦ ‪ 0-30‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم و ﺑﺮاي ﮐﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﯿﻦ ‪ 0-50‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم ﺑﺮ‬ ‫ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :5-2‬ﻣﻘﺮرات ‪ FAO‬و اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ ﺑﺮاي ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ و ﻓﺮاورده ﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ‬ ‫‪A‬‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﯿﺰان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫)‪(ppb‬‬ ‫)‪4(2‬‬ ‫ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺧﺸﮑﺒﺎر‪ ،‬ﻣﯿﻮه ﻫﺎي ﺧﺸﮏ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮآوري ﺷﺪه آﻧﻬﺎ )ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫اﻧﺴﺎن(‬ ‫ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ) در ﻣﻌﺮض ﻓﺮآوري ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻗﺒﻞ از ﻣﺼﺮف اﻧﺴﺎﻧﯽ(‬ ‫)‪15(8‬‬ ‫ﺧﺸﮑﺒﺎر و ﻣﯿﻮه ﻫﺎي ﺧﺸﮏ ) در ﻣﻌﺮض ﻓﺮآوري ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻗﺒﻞ از ﻣﺼﺮف اﻧﺴﺎﻧﯽ(‬ ‫)‪10(5‬‬ ‫ﻏﻼت ) ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻧﺴﺎن ﯾﺎ در ﻣﻌﺮض ﻓﺮاوري ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻗﺒﻞ از ﻣﺼﺮف اﻧﺴﺎﻧﯽ(‬ ‫)‪4(2‬‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮐﺎﺳﭙﯿﮑﻮم‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﯿﭙﺮ‪ ،‬ﻣﯿﺮﯾﺴﺘﯿﮑﺎ ﻓﺮاﮔﺎﻧﺲ‪ ،‬زﯾﺰﯾﺒﺎر اوﻓﯿﺴﯿﻨﺎل‪ ،‬ﮐﻮرﮐﻮﻣﺎ ﻟﻮﻧﮕﺎ‬ ‫)‪10(5‬‬ ‫ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻣﻐﺰ ﻧﺎرﮔﯿﻞ‪ ،‬ﺧﺮﻣﺎ‪ ،‬ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ذرت و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺸﺘﻖ از ﻓﺮاوري آﻧﻬﺎ‬ ‫)‪(20‬‬ ‫ﺧﻮراك ﮐﺎﻣﻞ دام ﺑﺮاي ﮔﺎو‪ ،‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﺜﻨﺎي‪:‬‬ ‫)‪(50‬‬ ‫ﮔﺎو ﺷﯿﺮي‬ ‫)‪(5‬‬ ‫ﺑﺮه و ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ‬ ‫)‪(10‬‬ ‫ﺧﻮرك ﮐﺎﻣﻞ دام ﺑﺮاي ﺧﻮك ﻫﺎ و ﻣﺎﮐﯿﺎن ) ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎي ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺟﻮان(‬ ‫)‪(20‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﺧﻮراك ﻫﺎي دام ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫)‪(10‬‬ ‫ﺧﻮراك ﻣﮑﻤﻞ داﻣﯽ ﺑﺮاي ﮔﺎو‪ ،‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺰ )ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎي ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺷﯿﺮي‪ ،‬ﺑﺮه و ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ (‬ ‫)‪(50‬‬ ‫ﺧﻮراك ﻣﮑﻤﻞ داﻣﯽ ﺑﺮاي ﺧﻮك ﻫﺎ و ﻣﺎﮐﯿﺎن ) ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎي ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺟﻮان(‬ ‫)‪(30‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﺧﻮراك ﻫﺎي ﻣﮑﻤﻞ داﻣﯽ‬ ‫)‪(5‬‬ ‫‪FAO‬‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﯿﺰان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫)‪(ppb‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻏﺬاﻫﺎ‬ ‫‪20‬‬ ‫ﺧﻮراك دام‬ ‫‪20‬‬ ‫ﺧﻮراك ﺗﺨﻢ ﭘﻨﺒﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﺧﻮراك دام‬ ‫‪300‬‬ ‫ذرت و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﮔﺎوﻫﺎ و ﺧﻮك ﻫﺎي ﮔﻮﺷﺘﯽ‪ ،‬ﻣﺎﮐﯿﺎن‬ ‫‪100‬‬ ‫ذرت و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﺧﻮك ﻫﺎي ﺑﺎ وزن ‪ 100‬ﭘﻮﻧﺪ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫‪200‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ذرت و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ‪finishing beef cattle‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪ A‬ﺷﻤﺎره ﻫﺎي داﺧﻞ ﭘﺎراﻧﺘﺰ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫‪ -5-2‬ﺑﯿﻮﻟﻮژي ﺟﻤﻌﯿﺖ‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ داﻧﺸﻤﻨﺪان در ﺟﺴﺘﺠﻮي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ آﻧﻬﺎ را ردﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‬ ‫اﻋﻀﺎي اﯾﻦ ﺟﻨﺲ در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ Klich .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1992‬اﮐﻮﻟﻮژي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس را ﺑﺎ ﮔﺮدآوري‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ 327‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺠﺰا روي ﻓﻠﻮر ﻗﺎرﭼﯽ ﺧﺎك و ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫از ﺗﻤﺎم ﻋﺮض ﻫﺎي ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺟﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮاواﻧﯽ را در آب و ﻫﻮاي ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ و در ﻋﺮض ﻫﺎي ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ‬ ‫‪ 35°C‬ﺗﺎ ‪ 16‬داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﺪوده ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮاﺣﯽ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮي‪ ،‬ﻧﻤﯿﻪ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮي و اﻗﻠﯿﻢ ﻫﺎي ﮔﺮم ﻣﻌﺘﺪل ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺬﮐﻮر اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﯾﮏ ﻗﺎرچ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد و ﻣﻘﺎوم اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از اﻗﻠﯿﻢ ﻫﺎ‪ ،‬زﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎ ﺳﺎزﮔﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺎدر ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺮار ﺑﺮ‬ ‫روي ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﭘﺴﺘﺎﻧﺪارن‪ ،‬ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺧﺎك‪ ،‬ﺑﺬر و داﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه‪ ،‬ﻏﻼت‪ ،‬ﻋﻠﻮﻓﻪ‪،‬‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬اﻟﯿﺎف و ﭼﺮم اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬در اﺗﯿﻮﻟﻮژي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ و ﺑﺮوز ﻣﻮارد آﻟﺮژي در اﻧﺴﺎن و‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ و ﺣﺘﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﭘﺎﺗﻮژن ﺣﺸﺮات ﻧﯿﺰ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎﻻﯾﯽ را در ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎﯾﯽ و ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ ،‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﺎﻣﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-5-2‬ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ‪ L‬و ‪S‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ اﮐﻮﻟﻮژي اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ روي ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه در‬ ‫ﺑﯿﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎﯾﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﺗﻮزﯾﻊ و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ اﯾﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎ اراﺋﻪ داد‪ .‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ‪ L‬و ‪ S‬از ﻧﻈﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس اﻧﺪازه اﺳﮑﺮوﺗﯿﻮم و از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر روﯾﺸﯽ‪ (VCGs) 1‬ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬ ‫ﻣﻮﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺣﺮوف ‪ L‬و ‪ S‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﮐﻢ ﺗﻌﺪاد و اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ و‬ ‫ﻣﺘﻌﺪد ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬در ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻏﺮب اﻓﺮﯾﻘﺎ‪ 44 ،‬ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ذرت از ﻧﻈﺮ ﺣﻀﻮر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺧﺎك ﻫﺎ ﺣﺎوي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮي از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ‪ L‬در ﻧﻮاﺣﯽ ﺟﻨﻮﺑﯽ و ﺷﻤﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮي از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻮﯾﻪ ‪ S‬در ﻧﻮاﺣﯽ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻃﯽ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫‪ 44‬درﺻﺪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻧﻮع ‪ L‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮدﻧﺪ )ﺗﻨﻬﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻮع ‪ ،(B‬درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺗﻤﺎم اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻧﻮع ‪ S‬ﻫﺮدوي‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B‬و ‪ G‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎك ﻧﻮاﺣﯽ ﻧﯿﻮﻣﮑﺰﯾﮑﻮ‪ ،‬ﺟﻮرﺟﯿﺎ و وﯾﺮﺟﯿﻨﯿﺎ در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﻧﻮع ‪ L‬ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳﻄﻮح اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻮﯾﻪ ‪ S‬در ﺧﺎك‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ از ﺗﮕﺰاس و ﻟﻮﺋﯿﺰﯾﺎﻧﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺘﺎن ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺤﺼﻮل زراﻋﯽ اﺻﻠﯽ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‪ Geiser .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1998‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺟﻤﻊ آوري‬ ‫ﺷﺪه از ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻮﯾﻪ ‪ S‬ﭘﯽ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G‬را ﻧﯿﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﯿﭗ ﻫﺎي ‪ L‬و ‪ S‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ روش آﺳﺎن ﺑﺮاي‬ ‫ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ روش ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻟﺰوﻣﺎ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﻮزﯾﻊ و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ‪ S‬و ‪ L‬از ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺟﻬﺎن اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ اﻣﺎ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي‬ ‫آﺷﮑﺎرا و ﻣﺸﻬﻮدي ﻫﻢ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﮐﯽ از ﻓﺮاواﻧﯽ ﻫﺮ ﮔﺮوه در ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﺎص ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Vegetative Compatibility Groups‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ -2-5-2‬ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر روﯾﺸﯽ )‪(VCG‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺮاﺳﺎس ‪VCG‬ﻫﺎ ﺑﻄﻮر وﺳﯿﻌﯽ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪VCG .‬ﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎﯾﯽ از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻫﺘﺮوﮐﺎرﯾﻮن از ﻃﺮﯾﻖ آﻧﺎﺳﺘﻮﻣﻮزﯾﺲ‪ 1‬ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻫﯿﻔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر روﯾﺸﯽ ﯾﮑﺴﺎن‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت‬ ‫ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﯿﻖ از ﻃﺮﯾﻖ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻫﺎي ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي‪ ،‬اﻟﮕﻮﻫﺎي‬ ‫اﯾﺰوآﻧﺰﯾﻤﯽ‪ 2RFLP ،‬و ‪ 3RAPD‬و ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ‪ DNA‬اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﯿﻦ ‪VCG‬ﻫﺎ را ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﺮده اﻧﺪ‪ .‬در ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮﮔﻨﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ )ﺗﻌﺪاد‪ ،‬ﺣﺠﻢ و ﺷﮑﻞ( و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ CPA ،‬و ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫اﺧﺘﻼﻓﺎت آﺷﮑﺎري ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪VCG‬ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺛﺒﺖ ﮔﺮدﯾﺪ‪ Bayman .‬و ‪ (1993) Cotty‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ و‬ ‫ارﺗﺒﺎط ‪VCG‬ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺰ اﺳﮑﺮوﺗﯿﻮم و ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AFB1‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪه از ﻧﻈﺮ‬ ‫آﻣﺎري ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪VCG‬ﻫﺎ ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﯿﭽﮑﺪام از اﯾﻦ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ رواﺑﻂ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ‬ ‫‪VCG‬ﻫﺎ ﯾﺎ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ‪VCG‬ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﺑﮑﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ McAlpin .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪(2002‬‬ ‫اﺧﯿﺮا ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﯾﮏ ‪ DNA‬ﮐﺎوﻧﺪه‪ 4‬را ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪VCG‬ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﮕﺸﺖ ﻧﮕﺎري ‪ DNA‬اﺛﺒﺎت ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﯾﮏ ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻘﯿﺎس وﺳﯿﻌﺘﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﮑﺎر رود‬ ‫اﻟﮕﻮي ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ‪VCG‬ﻫﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت روي ‪VCG‬ﻫﺎ در اﯾﻦ ﻗﺎرﭼﻬﺎ از ﻧﻈﺮ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺤﺪود ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ و ﺗﻨﻮع ‪ VCG‬ﻫﺎ ﺑﺎﻻﺳﺖ و ﺟﻤﻌﯿﺖ ‪VCG‬ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺘﯽ‬ ‫در دوره ﻫﺎي زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﻫﻢ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اي ﺗﻮﺳﻂ ‪ VCG 22 ،(1984) Papa‬از ‪ 32‬اﯾﺰوﻟﻪ ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه از‬ ‫ﻣﺰارع ذرت در ﺟﻮرﺟﯿﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ‪VCG‬ﻫﺎ ) ﺗﻌﺪاد ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر روﯾﺸﯽ ﺑﺮ ﮐﻞ ﺗﻌﺪاد اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ( ﺑﺮاي اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 0/69‬ﺑﻮد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﯾﮕﺮي در ﺳﺎل ‪ 1995‬اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﯾﮏ ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ در ﺟﻨﻮب ﻏﺮب ﺟﻮرﺟﯿﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ ﯾﮏ ارزش ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ )‪ (0/56‬داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎوي ‪ VCG 3‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫‪ Papa‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ در آرﯾﺰوﻧﺎ‪ ،‬ﺟﺎﺋﯿﮑﻪ ‪ Cotty‬و ‪ (1991) Bayman‬ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ را در ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺰرﻋﻪ ﮐﺘﺎن در ﯾﮏ دوره ‪ 3‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ‪ 61‬اﯾﺰوﻟﻪ را ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ‪ VCG 13‬و ‪ 44‬اﯾﺰوﻟﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ‪VCG‬ﻫﺎ وارد ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ در ﻃﻮل دو ﺳﺎل ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﯾﮏ ‪ VCG‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﭙﺲ اﺑﺪا در ﺳﺎل ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮي از آن ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ‪ 43 ،‬اﯾﺰوﻟﻪ از ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺰارع در آرﯾﺰوﻧﺎ‬ ‫ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ VCG 21‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ‪ VCG 6‬از ‪ VCG 21‬در ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ‪ .‬در ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ذﮐﺮ ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﯾﯽ از ‪VCG‬ﻫﺎ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺣﺘﯽ داﺧﻞ ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ از ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺰرﻋﻪ ﮐﺘﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪان دور از ذﻫﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻗﺎرﭼﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺣﯿﺎت ﺧﻮد را در ﺧﺎك ﺑﺼﻮرت ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺖ‬ ‫ﺳﭙﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي ﺑﺴﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ و ﺷﯿﻔﺖ ﺳﺮﯾﻊ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ VCG‬اﯾﻦ ﻓﺮض را ﭘﯿﺶ روي ﻣﺤﻘﯿﻖ ﻗﺮار داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﺴﺌﻮل اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮات ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺪودي ﺑﻪ ﺣﻮادث ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﮐﻪ زﯾﺮ ﺳﻄﺢ ﺧﺎك رخ ﻣﯽ دﻫﺪ ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﻣﯿﺘﻮزي ﺑﻌﻨﻮان ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﭼﺮﺧﻪ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Anastomosis‬‬ ‫‪Restriction Fragment Length Polymorphism‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Randomly Amplified Polymorphic DNA‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Probe‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪55‬‬ ‫ﭘﺎراﺳﮑﺴﻮال‪ 1‬ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﻨﻬﺎ در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺧﺎك ﻣﺎﺑﯿﻦ اﻧﻮاع ﻣﺸﺎﺑﻪ از ﻟﺤﺎظ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻗﺎرچ‬ ‫رخ دﻫﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ر اﺳﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﻨﺴﯽ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺘﻌﺪدي از اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻠﻮﻧﺎل‬ ‫ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ در ﭘﯿﺸﻨﯿﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ اﯾﻦ ﻗﺎرچ‪ ،‬وﺟﻮد ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺮاي رﺧﺪاد ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﻣﯿﺘﻮزي در اﯾﻦ ﻗﺎرچ اﻣﺮي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ دارد‪.‬‬ ‫‪ -6-2‬ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاﯾﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﯿﺎﻫﺎن‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪ رﺷﺪ روي اﮐﺜﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه و ﺗﻮﻟﯿﺪات ﻏﺬاﯾﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻋﻤﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮑﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻏﻼت‪ ،‬ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪ و ﮔﺮدو اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﺑﻮاﺳﻄﻪ‬ ‫ﻗﺪرت ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺧﺘﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ روي ﺑﺬرﻫﺎ و داﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﭘﺮﮔﻨﻬﺰه ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ و ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺪت ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‪ 2‬ﻣﺤﺼﻮل اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬ﺳﻄﻮح آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺪﻗﺖ در ﺗﻮﻟﯿﺪات ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﺷﻮد و آﻟﻮدﮔﯽ ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ از‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ ﺣﺘﯽ در ﻗﺴﻤﺖ ﮐﻮﭼﮑﯽ از ﺑﺎﻓﺖ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻋﺪم ﭘﺬﯾﺮش ﮐﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﮐﺸﺎورزي ﺟﻬﺖ ﻣﺼﺎرف‬ ‫داﻣﯽ و اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬ ‫روي ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﮔﻮﺷﻮاره اي )‪ (Ear rot‬ﻏﻼت ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دﻧﺒﺎﻟﻪ ﺑﺤﺚ‬ ‫روي ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاﯾﯽ و ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﺑﺴﻤﺖ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﻏﻼت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪..‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاﯾﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از دﯾﺪﮔﺎه اﻗﺘﺼﺎدي و ﮐﺸﺎورزي از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﻋﻤﻼ در‬ ‫اﮐﻮﻟﻮژي ﻗﺎرچ اﻫﻤﯿﺖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺧﻮد را ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺖ در ﺧﺎك ﺳﭙﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬رﺷﺪ ﻗﺎرچ در اﯾﻦ زﯾﺴﺘﮕﺎه ﺗﺎ درﺟﻪ زﯾﺎدي ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﮔﯿﺎﻫﯽ و‬ ‫ﺟﺎﻧﻮري ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﻗﺎرﭼﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻏﺎﻟﺐ ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه در ﺧﺎك ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻘﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﻗﺎرچ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﺻﻮﻻ ﻋﻔﻮﻧﺖ و آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﻧﺘﺸﺎر و ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 2-2‬ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﮐﺘﺎن و ﻏﻼت را ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻘﺎ و ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ )ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻓﻮر و ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم از اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ( را در ﺧﺎك‬ ‫ﯾﺎ در ﻗﻤﺴﺖ ﻫﺎي آﻟﻮده ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪ .‬در ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﺗﺸﮑﯿﻞ اﺳﮑﺮوﺗﯿﻮم‪ Wicklow ،‬و ﻫﻤﮑﺎران‬ ‫)‪ (1982‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ روي داﻧﻪ ﻏﻼت در ﻫﺮ دو ﺷﺮاﯾﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ و آﻟﻮدﮔﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ‪،‬‬ ‫اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي ‪ Wicklow‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1998‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ از زﻣﺎن وارد ﺷﺪن اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﺗﺎ ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺎ دو ﺳﺎل ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم از اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﭘﺲ وارد ﺷﺪن در ﺧﺎك اﯾﻦ‬ ‫اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎﻫﺎ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﯾﺎ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺟﺰء ﻋﻔﻮﻧﺖ زاي اوﻟﯿﻪ ﺑﺮاي آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺑﺎد ﯾﺎ ﺣﺸﺮات ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺠﺎور ﺣﻤﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺣﺸﺮات ﺑﻮﺿﻮح‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ Jones ،‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1980‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻗﺎدر ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻏﻼت ﺣﺘﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﻓﺎﻗﺪ ﺣﺸﺮات ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﯿﻮه دﻗﯿﻖ اﺳﺘﻘﺮار و آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻨﻮز روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺎرچ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺑﺎ دﯾﻮاره ﻧﺎزك در ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﯽ ﺑﺮﮔﻮاره ﻫﺎ و ﻣﺤﻮر ﺧﻮﺷﻪ اي ﮔﯿﺎه را ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار دﻫﺪ ﯾﺎ‬ ‫‪Parasexual‬‬ ‫‪Preharvest‬‬ ‫‪56‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻓﻀﺎ ﯾﺎ ﭼﺎك اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﭼﻮب درون ﺳﻨﺒﻠﭽﻪ رﺷﺪ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻗﺎرچ از دﯾﻮاره ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﻧﻔﻮد‬ ‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺮاﺣﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺣﺸﺮات ‪ ،‬اﺳﺘﻘﺮار و ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺎرچ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯿﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺣﻀﻮر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻗﺎرچ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺧﻮد اداﻣﻪ داده و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي زﻣﺎن ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮﺣﻞ ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﯿﺎه ﻧﯿﺰ اداﻣﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﮔﻮاري ﺑﺮاي ذﺧﯿﺮه و ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻏﺬا و ﺧﻮراك ﺑﺪﻧﺒﺎل دارﻧﺪ‪ ،‬رﺷﺪ ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺘﯽ ﻗﺎرچ‬ ‫ﻧﯿﺰ در ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ اﯾﻦ ﭘﺎﺗﻮژن ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻓﺖ ﮔﯿﺎﻫﯽ آﻟﻮده ﻧﻈﯿﺮ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﻼت‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﯽ و ﭼﻮﺑﯽ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫در ﺧﺎك ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه و رﺷﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮﻣﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ را ﺑﻌﻨﻮان ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰء ﻋﻔﻮﻧﺖ زاي اوﻟﯿﻪ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺑﺮاي ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﻌﺪي ﻣﻬﯿﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺮ دوي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻗﺎدر ﺑﻪ اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ در ﻣﺰارع ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﺑﺎ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﺗﻤﺎم ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺟﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪ Zummo .‬و ‪ (1990) Scott‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺪرت‬ ‫ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازاﯾﺘﯿﮑﻮس در ﻏﻼت درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﺑﻄﻮر ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت را‬ ‫ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ ﺗﻔﺎوت ﻋﻤﺪه اﯾﻦ دو ﻗﺎرچ در ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﯽ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬ﭼﻮب ﻫﺎ و ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﺨﻮد دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺣﺎوي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻤﺎم‬ ‫اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﻫﺎي ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه از اﯾﻦ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ﻃﻮل دوره رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﮔﻮاﺷﻮاره اي ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﻗﺎرچ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ در اﺳﺘﻘﺮار در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن دارﻧﺪ اﻣﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﮑﻮس در ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﺎي آﻟﯽ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﭘﺎﯾﺪار ﺗﺮ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎرﺗﺮ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮي در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-2‬ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﮐﺘﺎن و ﻏﻼت ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫‪ -7-2‬ﻧﻘﺶ ﻣﺤﯿﻂ در اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺘﻌﺪد ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ‬ ‫و اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ دﻣﺎ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﻣﯿﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﺧﺎك و ﻧﻮع ﺧﺎك اﺷﺎره‬ ‫ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪ -1-7-2‬دﻣﺎ‬ ‫ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺸﮑﯽ اﻟﻘﺎ ﮐﻨﻨﺪه اﺳﺘﺮس در ﮔﯿﺎه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺣﺪ ﻧﺮﻣﺎل در‬ ‫ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ آﺳﯿﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺣﺸﺮات و ﺑﺮوز آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻫﻤﺮاه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺎرچ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﺣﺮارت ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻔﺮدي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر اﯾﺪه ال ﺑﺎ ﻻﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در اﺛﺮ‬ ‫ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ و اﺳﺘﺮس ﺣﺮارﺗﯽ در ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي ﺳﺎزﮔﺎري دارد‪ .‬رﺷﺪ ﺑﻬﯿﻨﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در دﻣﺎي ﻣﺎﺑﯿﻦ ‪ 38°C‬ﺗﺎ ‪36‬‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 30°C‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﺮس ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ را در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺣﺴﺎس اﻟﻘﺎ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ دﻣﺎي ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻏﻼت ﺣﺪود ‪ 27°C‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ ،27°C‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ و ﻇﺮﻓﯿﺖ رﺷﺪ ﮔﯿﺎه ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﻤﺘﺮ ﻗﺎدر ﺑﻪ دﻓﺎع در ﺑﺮاﺑﺮ آﻟﻮدﮔﯿﻬﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﺳﺘﺮس‬ ‫ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﺧﻮدن و ﺷﮑﺎﻓﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺳﻄﻮح داﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﻼت ﮔﺮدد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺷﺮاﯾﻂ را ﺑﺮاي‬ ‫اﺳﺘﻘﺮار ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﺎﺑﯿﻦ دﻣﺎ و ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻃﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬ ‫ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ اي ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﮐﻤﮏ ﮐﺮده و ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎﻻﯾﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-7-2‬ﻣﯿﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ‬ ‫راﺑﻄﻪ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي اﻗﻠﯿﻤﯽ از ﻗﺒﯿﻞ دﻣﺎ و ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ دو ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻫﺮﮐﺪام ﺑﺘﻨﻬﺎﯾﯽ ﺳﻬﻢ ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎﺑﯽ در ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي دارﻧﺪ‪ .‬ﻓﺼﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﺑﺎرش ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي‬ ‫ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﮏ ﮐﺸﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺪﯾﺪا اﺳﺘﺮس زا ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت آﺑﯿﺎري در دﺳﺘﺮس ﺑﺎﺷﺪ اﯾﻦ اﺛﺮات‬ ‫اﺳﺘﺮﺳﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﮐﻠﯽ دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﮐﻢ ﺗﻮام ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺪت ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ اﻓﺘﺎدن ﻓﺼﻞ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻤﻮﻗﻊ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در داﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-7-2‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ و ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ‪ 1‬و ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺧﺎﻟﺺ‪ 2‬ﺑﻄﻮر ﭘﯿﭽﯿﺪه اي ﺑﻬﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ اﯾﻦ دو وﯾﮋﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎﺑﯿﻦ آّب و دﻣﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ (1983) Lillehoj .‬ارﺗﺒﺎط ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﻓﺎﮐﺘﻮر را ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آب ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺮد و ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آب‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/9‬و ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮاي رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﺪه ال اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آب ﮐﻤﺘﺮ از ‪0/85‬‬ ‫ﺑﺸﺪت ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ (1987) Sisson .‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﯿﺪاﻧﯽ را ﺑﺮاي ﺣﺎﻻت رﺷﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل ﮐﺸﺎورزي‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮد و ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ رﻃﻮﺑﺖ و دﻣﺎي ﺑﺎﻻ ﻫﺮدو ﺑﺎ ﺑﺮوز ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﻣﺎي ﻣﺘﻮﺳﻂ و‬ ‫ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي داﻧﻪ ﻏﻼت ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫‪Relative humidity‬‬ ‫‪Net evaporation‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ارﺗﺒﺎط دارﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس )ﺗﺤﻤﻞ دﻣﺎي ﺑﺎﻻ و رﻃﻮﺑﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ( ﺑﺮاي ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﯿﮑﺮوب‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎك ﯾﺎ ﺳﻄﻮح ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻗﺎرچ را در ﯾﮏ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺮﺗﺮ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬ ‫ﻫﺎ ﻗﺮار داده و اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آورد ﺗﺎ ﻗﺎرچ ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﺧﺎك ﯾﺎ ﺑﺮ روي ﮔﯿﺎه ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬ ‫‪ -4-7-2‬ﻧﻮع ﺧﺎك‬ ‫ﻧﻮع ﺧﺎك ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ روي ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از‬ ‫ﻏﻼت رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ روي ﺧﺎك ﻫﺎي ﺷﻨﯽ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه روي ﺧﺎك ﻫﺎي رﺳﯽ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﻪ اﺳﺘﺮس ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺿﺎﻓﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ آب‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮع ﺧﺎك و ﺷﯿﻮه ﻫﺎي زراﻋﺖ روي ﻣﯿﺰان ﺣﻀﻮر ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ و ﻓﺴﺎد‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺗﻮﺳﻂ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬ﺧﺎك ﻫﺎي ﺷﻨﯽ ﯾﺎ ﻣﺎﺳﻪ اي ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻪ ﻣﯿﺰان‬ ‫‪ 50‬درﺻﺪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﺧﺎك ﻫﺎ دارﻧﺪ و اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺣﺘﻤﺎل اﺳﺘﺮس ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ را در ﻓﺼﻞ روﯾﺶ ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﺑﺎاﻟﻄﺒﻊ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ و ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﮐﺸﺖ و زرع ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﻣﯿﺰان ﻫﺪر رﻓﺘﮕﯽ آب از ﺧﺎك‬ ‫ﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﻬﺮ ﺣﺎل ﭼﻨﯿﻦ ﺷﯿﻮه ﻫﺎﯾﯽ ﻣﯿﺰان ﺑﺎر اﺳﭙﻮري آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﺑﺮاي آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫ﮐﺸﺎورزي ﺑﺪﻧﺒﺎل ﮐﺸﺘﮕﺮد اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ -8-2‬ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺷﺎﻣﻞ ﺻﻔﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ اﺧﯿﺮا روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و در دﺳﺘﺮس‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﻌﻨﻮان اﺑﺰاي ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ و ﺿﺮوري ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺰارش اﻧﺠﻤﻦ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯿﻮﻟﻮژي آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ (ASM) 1‬در ﺳﺎل ‪ 89 ،2003‬درﺻﺪ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ را ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ 16 ،‬درﺻﺪ آﻧﻬﺎ از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﺳﺮوﻟﻮژﯾﮏ و ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫از ‪ 5‬درﺻﺪ ﻧﯿﺰ از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ارزش ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ اﯾﻦ روﺷﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات روﯾﻪ اي و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﭘﺮﺳﻨﻞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺘﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭘﻮﺗﯿﺘﻮ دﮐﺴﺘﺮوز‪ ،‬ﻋﺼﺎره ﻣﺎﻟﺖ و ﯾﺎ آﮔﺎرﻫﺎي اﺳﭙﻮرزاي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﺟﺪاﺳﺎزي اﺻﻠﯽ ﺑﺮاي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم را ﺗﺴﺮﯾﻊ ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﺰودن ﻋﻮاﻣﻞ ﺿﺪ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﺟﺪاﺳﺎزي ﻗﺎرچ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻬﺎي ﻣﺰاﺣﻢ‬ ‫ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ﻣﺠﺪد را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﺳﺎن ﺗﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ‪ 3CCA ،2AFPA‬و‬ ‫‪1‬‬ ‫‪American society for microbiology‬‬ ‫‪Aspergillus differentiation agar‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Coconut cream agar‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪59‬‬ ‫‪ 1CZ‬اﺷﺎره ﮐﺮد‪ AFPA .‬ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ﺣﻀﻮر ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻦ روش اﻣﮑﺎن ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﺗﻤﺎﯾﺰ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ از ﺳﺎﯾﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﺠﺎد رﻧﮓ زرد ‪ -‬ﻧﺎرﻧﺠﯽ در ﭘﺸﺖ ﭘﺮﮔﻨﻪ‬ ‫ﻫﺎ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺑﻌﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﭘﺮﮔﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دو ﮔﻮﻧﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫دﯾﮕﺮ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ و ﻧﻪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺸﺖ ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ 3-2‬اﻟﻒ(‪ .‬ﻣﺤﯿﻂ ‪ CCA‬ﺑﺮاي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود )ﺷﮑﻞ ‪ 3-2‬ب(‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ رﻧﮓ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﻗﺎرچ‬ ‫ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻗﺮارﮔﯿﺮي در ﻣﻌﺮض ﻧﻮر ‪ UV‬ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 365‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ردﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺤﯿﻂ ‪ CZ‬ﭘﺮﮔﻨﻪ ﻫﺎي دو ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮﮔﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﻄﻮر‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﯽ ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﮔﯿﺎه ﭘﯿﭽﮏ و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(4-2 A‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﭘﺮﮔﻨﻪ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﺳﺒﺰـ زرد و ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ ﻧﺎﭼﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ )اﺷﮑﺎل ‪.(4-2 B & C‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ رﻧﮓ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم و ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﭘﺮﮔﻨﻪ‪،‬‬ ‫رﻧﮓ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﮔﻨﻪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ و ﮐﻠﯿﺴﺘﻮﺗﺴﯿﺎ‪ 2‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﻌﺪاد ردﯾﻒ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﺎ‪ ،‬ﺷﮑﻞ و‬ ‫اﻧﺪازه وزﯾﮑﻮل‪ ،‬ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم و ﺳﺎﻗﻪ‪ ،3‬ﺣﻀﻮر ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ‪ Hülle‬و ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﮐﻠﯿﺴﺘﻮﺗﺴﯿﺎ و ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ را در ﺑﺮ ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﻟﻮژﯾﺴﺖ ﮐﺎر آزﻣﻮده ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮع ﮔﻮﻧﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺟﺪول ‪ 6-2‬ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)ب(‬ ‫)اﻟﻒ(‬ ‫ﺷﮑﻞ‪ :3-2‬اﻟﻒ( آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﺤﯿﻂ ‪ ،AFPA‬ﺑﻌﺪ از اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن در دﻣﺎي ‪ 25°C‬ﭘﺲ از ‪ 7‬روز ﺑﺼﻮرت ﭘﺸﺖ ﻧﺎرﻧﺠﯽ در ﻣﯽ‬ ‫آﯾﺪ‪ .‬ب( آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ روي ﭘﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ‪ CCA‬ﺗﺤﺖ ﻧﻮر ‪ UV‬ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 365‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻌﺪ‬ ‫از ‪ 7‬روز اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن‪ .‬ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ رﻧﮓ ﻣﻮﯾﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Czapek Dox agar‬‬ ‫‪Cleistothecia‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Stipe‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪60‬‬ ‫ﺷﮑﻞ‪ (A :4-2‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪ (B ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ‪ (C‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ روي ﻣﺤﯿﻂ ‪.CZ‬‬ ‫‪61‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :6-2‬اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪ ،‬ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬زرد‪ -‬ﺳﺒﺰ؛ ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﯽ رﻧﮓ ﺗﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﺻﻮرﺗﯽ؛ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮاﻧﻮﻻر‪ ،‬ﭘﻬﻦ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺷﯿﺎر ﻫﺎي ﺷﻌﺎﻋﯽ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در‪ 25°C‬در ‪ 7‬روز ‪3 -5 cm‬؛‬ ‫روي ‪ :MEA‬رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ‪ ،‬زرد ﺗﺎ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ زرد ﺗﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي؛ روي ‪ :CREA‬رﺷﺪ ﺿﻌﯿﻒ؛ روي ‪ :AFPA‬ﭘﺸﺖ ﻧﺎرﻧﺠﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﻌﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﭘﻬﻦ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬در اﺑﺘﺪا زرد ﺑﻌﺪ زرد ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﯾﺎ ﺗﯿﺮه‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪ ،300-400μm‬ﺳﺮﻫﺎي ﺟﻮان‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫‪ ،Uniseriate‬ﺳﺮﻫﺎي ﺑﺎﻟﻎ ‪Biseriate‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﺷﻔﺎف و ﺧﺎردار ﺑﻪ ﺳﻤﺖ وزﯾﮑﻮل ﺧﺎردار ﺑﻮدن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻃﻮل ‪1-2/5 mm‬؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ‬ ‫‪24 -25μm‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً روي وزﯾﮑﻮل ﯾﺎ روي ﻣﺘﻮﻻﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ‪ ،‬اﻧﺪازه ‪ 4 -5/5 × 6 -10μm‬؛ ﻣﺘﻮﻻ ‪ 3 -5 × 6/5-10μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺳﺒﺰ‬ ‫ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻧﺠﯿﺮه اي روي ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪3- 6 μm‬؛ اﺳﮑﻠﺮوت ﺑﺮ روي اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺗﺎزه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬از ﻟﺤﺎظ ﺷﮑﻞ و اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻐﯿﺮ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ‪-700μm‬‬ ‫‪ ،400‬ﺳﻔﯿﺪ ﺗﺎ ﻗﺮﻣﺰ ﻗﻬﻮه اي ﺗﯿﺮه ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﯿﺎه‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B1‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ‪ -3‬ﻧﯿﺘﺮو ﭘﺮوﭘﯿﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ـ ‪ S‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‬ ‫وارﯾﺎﻧﺖ‬ ‫ﭘﺎروي ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬؛ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮل؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ‪ -O-3‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺴﺘﯿﻦ؛ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ﻫﺎ‪α ،‬و‪ β‬آﻓﻼﺗﺮﯾﻢ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻨﯿﻦ؛‬ ‫ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻦ؛ آﻓﻼوارﯾﻦ؛ ‪ ) 3046-A‬ارﯾﺰاﮐﻠﻮرﯾﻦ(‬ ‫‪62‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﮐﺮم ﺗﺎ ﺳﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﺧﯿﻠﯽ روﺷﻦ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در ‪ 25°C‬در ‪ 7‬روز ‪2/5 -3/5 cm‬؛ روي ‪ :MEA‬رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ‪،‬ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﯽ‬ ‫رﻧﮓ؛ روي ‪ :CREA‬رﺷﺪ ﺿﻌﯿﻒ؛ روي ‪ :AFPA‬ﭘﺸﺖ ﻧﺎرﻧﺠﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﺷﻌﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺳﺒﺰ‪ ،‬اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎي ﯾﮏ ردﯾﻔﻪ ‪ ،Uniseriate‬ﻗﻄﺮ ‪400-500 μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﺷﻔﺎف‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻃﻮل ‪300-700 μm‬؛ وزﯾﮑﻮل ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪μm‬‬ ‫‪20-35‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ )اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎ( ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﺮ روي وزﯾﮑﻮل ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ‪ ،‬ﺷﻔﺎف )ﺑﯽ رﻧﮓ( ﺗﺎ ﺳﺒﺰ ﮐﻤﺮﻧﮓ؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬از زرد ﺗﺎ زرد‪ -‬ﺳﺒﺰ ﺗﯿﺮه‪ ،‬ﻗﻄﺮ‬ ‫‪3/5-5/5 μm‬؛ ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﮑﻠﺮوت‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮل؛ ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮﻟﯿﺪ ‪A‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬زرد‪ -‬ﺳﺒﺰ ﺗﺎ ﺳﺒﺰ زﯾﺘﻮﻧﯽ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ زرد روﺷﻦ ﯾﺎ ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﻗﻬﻮه اي‪ ،‬ﺗﺮﺷﺢ ﻗﺮﻣﺰ ﻗﻬﻮه اي در اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻠﻨﯽ از ﻣﺨﻤﻠﯽ ﺗﺎ ﮐﺮك دار‪،‬‬ ‫ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در‪ 25 °C‬درﺟﻪ در ‪ 7‬روز ‪ ،4-7 cm‬رﺷﺪ ﻣﺤﺪود در ‪ 42°‬در ‪ 7‬روز ‪0-1/5 cm‬؛ روي ‪ :MEA‬ﺳﻄﺢ ﮐﻠﻨﯽ ﮐﺮك دار و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﭙﻮر ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪ‬ ‫اي؛ روي ‪ :AFPA‬ﭘﺸﺖ ﻧﺎرﻧﺠﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ‪ Biseriate‬ﯾﺎ ‪ ،Uniseriate‬ﺷﻌﺎﻋﯽ‪ ،‬اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪ ،150-600 μm‬ﺳﺮ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي‬ ‫)‪(A. zhaoqingensis‬‬ ‫ﭘﻬﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪100-250 × 20-80μm ،‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﺑﯽ رﻧﮓ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ زﯾﺮ وزﯾﮑﻮل ‪ ،8- 22 μm‬ﻃﻮل ﻣﺘﻐﯿﺮ اﻏﻠﺐ ‪ 300-1100μm‬ﺗﺎ ‪3000‬؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد‬ ‫ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪25-65 μm‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪3/8-6/5 × 7/6-11/3μm‬؛ ﻣﺘﻮﻻ ‪4-8/6 × 8/1-17/3μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ ،3/7-8/1μm‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ‪μm‬‬ ‫‪4/5-6/5‬؛ اﺳﮑﻠﺮوت ﻗﻬﻮﻫﺎي ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﺳﯿﺎه ﺑﺎ ﺳﺮ ﺳﻔﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﻮدي ﻃﻮﯾﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺎ در ﻫﻮا‪ 500-800×1200-2100μm ،‬اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻃﻮل ﺗﺎ ‪ 6000μm‬؛ در ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫‪ MEA‬ﺳﺮ ﮐﻨﺪﯾﺎل ﺳﺒﺰ‪ ،‬اﺳﮑﻠﺮوت ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ و ﮐﻤﺘﺮ از ‪CZ‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ )ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ(‪pseurotin،nominine،tenuazonic acid ،‬‬ ‫‪63‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬ﺑﺎﻓﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﭘﻬﻦ وﻋﻤﯿﻖ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﺳﺎي اي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﺰ ﮐﺎﻫﻮﯾﯽ ﯾﺎ ﺳﺒﺰ ‪ ،calla‬ﻧﺪرﺗﺎً ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﻬﻮه اي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺰي‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﯽ رﻧﮓ ﺗﺎ زرد‬ ‫ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﭘﯿﮕﻤﺎﻧﯽ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در ‪ 25 °C‬درﺟﻪ در ‪ 7‬روز ‪ ،6/5cm‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در‪ 37°‬درﺟﻪ در ‪ 7‬روز ‪ ،1/5cm‬در‪ 5°C‬در‪ 7‬روز ﺗﻨﺪش ﺻﻮرت ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮد وﻟﯽ رﺷﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬در ‪ 42 °C‬رﺷﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ؛ روي ‪ :MEA‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از زرد‪ ،‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻋﻤﻖ ﮐﻠﻨﯽ ‪1-3mm‬؛ روي ‪ :AFPA‬؟‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ‬ ‫ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ دﯾﻮاره ﺻﺎف ‪300-500(-1000) × 20-10μm‬؛ ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ‪ ،200-100 × 300-600μm‬ﺑﺎ زﻧﺠﯿﺮه ﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮐﻪ درون اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﻬﻦ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻫﺎ اﮐﺜﺮاً در ﺳﺮ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻪ ‪ 3‬ﯾﺎ ‪ 4‬اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪ ،30-50μm‬ﺑﺎرور در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﺢ؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪3-4 × 8μm‬‬ ‫‪ ،‬ﺷﮑﻞ ﻓﻼﺳﮏ؛ ﻣﺘﻮﻻ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي ‪4-5 × 10-12μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪3/5 (4) -7 (8/5) μm‬؛ ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﮑﻠﺮوت؛ در ﻣﺤﯿﻂ ‪ MEA‬ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎ ﭘﺮ‬ ‫ازدﺣﺎم ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺑﺘﺪاً در ﻧﯿﻤﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﻫﺮ ﮐﻠﻨﯽ واﻗﻊ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد و ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﺑﺎﻟﻎ ﺳﺒﺰ ﻏﻠﯿﻆ ﺗﺮ‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B‬و ‪G‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ )آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ( )ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ(‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬ﺳﻄﺢ ﮐﻠﻨﯽ ﻣﺨﻤﻠﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮ ﻫﺎي ﻓﺮاوان ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل‪ ،‬در ‪ 42°C‬درﺟﻪ اﺳﭙﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﻗﻬﻮه اي در ‪ 7‬روز‪ ،‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ در ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻪ‬ ‫ﻗﻬﻮه اي روﺷﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ زرد ﻗﻬﻮه اي ﮐﻢ رﻧﮓ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﯿﮕﻤﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺨﺶ ﻫﻤﺎن رﻧﮓ در ﻣﺤﯿﻂ آﮔﺎر؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در دﻣﺎي‪ 25°C‬در ‪ 7‬روز ‪6-7 cm‬؛ ﻗﻄﺮ‬ ‫ﮐﻠﻨﯽ در دﻣﺎي‪ 37 °C‬در ‪ 7‬روز ‪3-3/5 cm‬؛ در دﻣﺎي ‪ 42°C‬اﺳﭙﻮرﻫﺎ ﺗﻨﺪش ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ؛ روي ‪ :MEA‬ﻗﻄﺮ ‪ 6-7 cm‬در ﻃﯽ ‪ 7‬روز ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻠﻨﯽ اﻏﻠﺐ ﮐﺮك دار ﺳﺮ ﻫﺎي‬ ‫ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﺳﺒﺰ زﯾﺘﻮﻧﯽ؛ روي ‪ :AFPA‬؟)اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻗﻬﻮه اي(‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎ ﺷﻔﺎف‪ ،‬ﺧﺎردار )‪(finely rough‬؛ ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﮔﺮد ﺗﺎ ﺷﻌﺎﻋﯽ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪500-770 μm‬؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪μm‬‬ ‫‪26-38‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪3/1-4/5 × 4/5-6/1μm‬؛ ﻣﺘﻮﻻ ‪3/1-3/9 × 8/1-9/6 μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﻗﻄﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ ،3/9-9/ 9 μm‬اﻏﻠﺐ ‪،6/1-7/8 μm‬‬ ‫دﯾﻮاره ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﮔﺸﺎد ﯾﮏ دﯾﻮاره دروﻧﯽ ﺛﺎﺑﺖ در ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ اﺳﮑﻠﺮوت ﻗﻬﻮه اي ﺗﯿﺮه ﺗﺎ ﺳﯿﺎه‪ ،‬ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪μm 2000-1000‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B1‬و ‪B2‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ )آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ(‬ ‫‪64‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬رﻧﮓ ﮐﻠﻨﯽ ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﺑﺎ ﺳﺎﯾﻪ ﻗﻬﻮه اي‪ ،‬ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﺮ روي ‪ CZ‬در ‪ 34°C‬در ‪ 7‬روز ‪6- 7 cm‬‬ ‫اﻏﻠﺐ ‪ ،8 cm‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﭼﺮوﮐﯿﺪه و رﻧﮓ ﻏﻠﯿﻆ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﮐﺴﯿﮑﺎرﯾﻮس‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﺷﻌﺎﻋﯽ ﺑﺎز ﺗﺎ ﺷﻌﺎﻋﯽ ﺑﯽ ﻗﺎﻋﺪه؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﺧﺎردار ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻌﻤﻮﻻً ﮐﻤﺘﺮ ‪1 mm‬؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ ﻗﻄﺮ ‪3-4μm‬؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎ ‪Biseriate‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم‬ ‫ﮔﺮد‪ ،‬ﺧﺎردار‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻً ‪ 4-5 μm‬و ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﺗﺎ ‪6 μm‬؛ در ﻣﺤﯿﻂ ‪ anisaldehyde‬ﺻﻮرﺗﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد؛ ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺳﮑﻠﺮوت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؛ ‪ hydroquinone‬ﻧﺪرﺗﺎً‬ ‫رﻧﮓ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد؛ ‪ Methylene Blue‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﺣﯿﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد؛ ‪ Amylolytic activity‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B‬و ‪ G‬ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﺮاوان‪ ،‬ﭘﯿﮕﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﺮاوان‪ ،‬ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﺮاوان‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﯿﻨﯽ اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺠﻨﺰ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس آراﭼﯿﺪي ﮐﻮﻻ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬؛ ﺳﯿﮑﻠﻮﭘﯿﺎزوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ آﻓﻼوارﯾﻦ ﻫﺎ‪ ،‬آﻓﻠﺘﺮم‪ ،‬آﻓﻼوﯾﻨﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮﻟﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪G2‬؛ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ‪Chrysogine‬؛ ﭘﺎراﺳﯿﺘﯿﮑﻮﻟﯿﺪﻫﺎ؛ ﺑﺮﺧﯽ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ‪ :‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CYA‬ﻗﻬﻮه اي زرد‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﻗﻬﻮه اي زرد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ CYA‬در ‪2/4-3/2 cm 25°C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ MEA‬در‬ ‫‪3/6-3/9 cm 25°C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ YES‬در ‪3/8-4/2 cm 25°C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ OAT‬در ‪3/1-3/7 cm 25°C‬؛ رﺷﺪ ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫روي ‪ ،CREA‬ﺑﺪون ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ CYA‬در ‪0/7-0/9 cm 37 °C‬؛ ‪ :Cleistothecia‬ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ روي ﺳﻄﺢ ﻣﺤﯿﻂ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﮐﺮوي‪ ،‬ﻗﻬﻮه اي‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪100-300μm‬‬ ‫اﻣﺮﯾﺴﻼ وﻧﺰواﻟﻨﺴﯿﺲ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي ‪ Cleistothecia Hulle cell‬اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮده اﻧﺪ‪ Hulle cell ،‬ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﯽ ﻗﺎﻋﺪه‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪10-20 μm‬؛ ‪ :Cleistothecial peridium‬ﻗﻬﻮه اي زرد‪4-12μm ،‬؛‬ ‫‪ 8 :Asci‬اﺳﭙﻮره‪ ،‬ﮐﺮوي ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪20- 33 μm‬؛ ‪ Ascospore‬ﺗﮏ ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬ﻗﻬﻮه اي‪ -‬ﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻟﻨﺰ ﺷﮑﻞ‪ ، 6-7 × 7-9 μm ،‬ﺑﺎ دو ﺗﺎ ﺗﺎج اﺳﺘﻮاﯾﯽ ﺳﺘﺎره ﺷﮑﻞ و ﺳﻄﻮح‬ ‫ﻣﺤﺪب ﺑﺎ آوﯾﺰه ﻫﺎي ﻣﺜﻠﺜﯽ ﺷﮑﻞ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﻗﻬﻮه اي ﺗﺎ ﻗﻬﻮه اي زرد و ﻧﺴﺒﺘﺎَ ﮐﻮﺗﺎه ‪70-200μm‬؛ وزﯾﮑﻮل ﮐﻮﭼﮏ ‪7-10μm‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪× 5-7 μm‬‬ ‫‪1/5-2‬؛ ﻣﺘﻮﻻ ‪1/5-2 × 4/5-7 μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﮔﺮد و ﺧﺎردار‪(3/5-) 3/6 × 4/1(-4/3) ،‬؛ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ‪ Ascomata ،‬و‪ Hülle cells‬ﺑﺮ روي ﺗﻤﺎم ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫‪65‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B1‬؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ؛ ﺗﺮﯾﻦ؛ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﺑﺎ ﮐﺮوﻣﻮﻓﻮرﻫﺎي ‪ emerin ،Shamixanthone‬و ‪desertorins‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺑﺮ روي ‪ :MEA‬ﻗﻬﻮه اي ﺗﺎ ﺳﺒﺰ زﯾﺘﻮﻧﯽ؛ آﻧﺎﻣﻮرف ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫اﻣﺮﯾﺴﻼ اﺳﺘﻼﺗﺎ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ‪Ascomatal: Homothalic‬؛ ﺗﺎج ﻫﺎي آﺳﮑﻮﺳﭙﻮر ‪ 2‬ﻋﺪد؛ آﺳﮑﻮﺳﭙﻮر ﭘﻬﻦ ﺗﺎ ‪ ، 1/5 μm‬ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻋﺮﯾﺾ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﭘﻠﯿﺴﻪ دار؛ دﯾﻮاره ﻣﺤﺪب آﺳﮑﻮﺳﭙﻮر‬ ‫ﺻﺎف؛ رﻧﮓ آﺳﮑﻮﺳﭙﻮر ارﻏﻮاﻧﯽ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﺎ ﻗﻬﻮه اي ﻗﺮﻣﺰ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪B1‬؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CZ‬ﮐﺮم‪-‬ﻧﺨﻮدي‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬دارﭼﯿﻨﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬زرد ﻧﺨﻮدي ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ رﻧﮓ ﮔﻮﺷﺖ ﺑﻌﺪ رﻧﮓ آﻫﻦ و‬ ‫آﮔﺎر اﻃﺮاف ﺳﺎﯾﻪ اي از رﻧﮓ ﺷﺮاﺑﯽ ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬در دﻣﺎي اﺗﺎق‪ ،24-26 °C ،‬ﺑﻪ ﮐﻨﺪي رﺷﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ در ﻃﯽ ‪ 2‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪ ‪ 2cm‬ﻣﯽ رﺳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺷﯿﻪ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬ ‫ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﻫﺎي زﯾﺎد ﻏﻮﻃﻪ ور‪ ،‬ﺑﯽ ﻗﺎﻋﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎده ﻣﺘﺮﺷﺤﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻮي ﻧﺎﭼﯿﺰ ﯾﺎ ﻧﺎﻣﺸﺨﺼﯽ دارد؛ روي ‪ :MEA‬ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﮐﺸﺖ‬ ‫روي ‪ ،CZ‬ﻓﻘﻂ رﻧﮓ ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﮐﻤﺮﻧﮓ ﺗﺮ و آﮔﺎر اﻃﺮاف ﺑﯿﺮﻧﮓ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬در ‪ 37°C‬رﺷﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ CYA‬در ‪،1/2-1/7 cm 25 °C‬‬ ‫ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ MEA‬در ‪(-0/9)1/7-3/3 cm 25 °C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ YES‬در ‪4/3-5/8 cm 25 °C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ‬ ‫روي ‪ OAT‬در ‪2/2-4/2 cm 25 °C‬؛ روي ‪ CREA‬رﺷﺪ ﺿﻌﯿﻒ و ﺑﺪون ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﮐﺮاﺳﺌﻮروزوس‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل زرد ﻧﺨﻮدي‪ ،‬ﺷﻌﺎﻋﯽ ﺑﺎز‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮور ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺘﻮن ﻣﻨﺸﻌﺐ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر از ﻻﯾﻪ زﯾﺮي ﺑﺎ ﺳﻠﻮل ﭘﺎﯾﻪ اي ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ‬ ‫آﯾﺪ‪10-12/5 × 800-1500μm ،‬؛ ﺗﺪرﯾﺠﺎً ﺑﻪ ﺳﻤﺖ وزﯾﮑﻮل ﺑﺎرﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﻣﻮﺟﯽ‪ ،‬ﺿﺨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎ دﯾﻮاره ﺻﺎف‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﺷﻔﺎف ﺗﺎ ﻗﻬﻮه اي ﮐﻤﺮﻧﮓ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً‬ ‫ﻣﮑﺮراً دﯾﻮاره دار)ﺟﺪا ﺟﺪا( اﺳﺖ؛ وزﯾﮑﻮل ﮔﺮد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪ ،35-50 μm‬ﻫﻤﺮﻧﮓ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﯾﺎ ﺑﺎرور ﺑﺮ روي ﮐﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ زرد؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎ دو ردﯾﻔﻪ؛ ﻣﺘﻮﻻ ‪7-9 μm‬‬ ‫× ‪4-4/5‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪2/5-3 × 7-9 μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺷﻔﺎف‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﻤﻌﯽ زرد رﻧﮓ‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﺘﻐﯿﺮ‪ ،‬ﮔﺮد‪ ،‬ﺑﯿﻀﯽ ﺗﺎ ﺗﺨﻢ ﻣﺮﻏﯽ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﮐﻤﯽ ﻧﻮك دار‪ ،‬ﺑﺎ دﯾﻮاره‬ ‫ﺻﺎف‪2/5-4/5 μm ،‬؛ ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ﻏﯿﺮﻋﺎدي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﯽ ﻗﺎﻋﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت از ﻟﺤﺎظ ﺷﮑﻞ و اﺑﻌﺎد ﻣﻨﻈﻢ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﯿﺎﻟﯿﺪ ﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ و ﻋﻘﯿﻢ را ﺣﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫‪66‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬و ‪B2‬؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ؛ ‪ -O-3‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ؛ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺷﺒﻪ ‪kotanin‬؛ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺷﺒﻪ ‪wortmannin‬؛ ﺑﺮﺧﯽ‪ indole alkaloid‬ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫روي ‪ :CYA‬زرد ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ CYA‬در ‪ ،3/8-5.8 cm 25°C‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﺗﺎ ﻗﺮﻣﺰ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي‬ ‫‪ MEA‬در ‪ ،(0/8-)2/2-3/6 cm 25 °C‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ زرد ﮐﻤﺮﻧﮓ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ YES‬در ‪ ،6/2-7/2 cm 25°C‬ﭘﺸﺖ ﮐﻠﻨﯽ ﻧﺎرﻧﺠﯽ زرد ﺗﺎ ﻗﺮﻣﺰ‬ ‫ﻧﺎرﻧﺠﯽ؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ OAT‬در ‪2/4-4/5 cm 25°C‬؛ ﻗﻄﺮ ﮐﻠﻨﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ روي ‪ CREA‬در ‪ ،1/2-2/5 cm 25°C‬ﮐﻠﻨﯽ ﻫﺎي ﺿﻌﯿﻒ و ﺑﺪون‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ؛ روي ‪ CYA‬در ‪ 37 °C‬ﺑﺪون رﺷﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس راﻣﺒﻠﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪:‬‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﺎل ‪Biseriate‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮﻣﻮﻓﻮر ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺎف‪ ،‬ﺑﺎﺳﻠﻮل ﭘﺎﯾﻪ اي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪750-1000 μm ،‬؛ وزﯾﮑﻮل ورم ﮐﺮده‪ ،‬ﮔﺮد‪ ،‬ﻗﻄﺮ ‪25-65 μm‬؛ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎ ‪× 7-10μm‬‬ ‫‪ phialide collula ،2/5-3/5‬ﻧﺴﺒﺘﺎَ ﺑﻠﻨﺪ؛ ﻣﺘﻮﻻ ورم ﮐﺮده ‪4-4/5 × 7- 10μm‬؛ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺑﯿﻀﯽ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ ﮔﻼﺑﯽ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﺻﺎف‪ ،3/5-4 × 4/5-5/5 μm ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‪ ،‬رﻧﮓ زرد ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي؛ ﻗﻄﺮات ﺗﺮﺷﺤﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪه‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪:‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬و ‪B2‬؛ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ؛ ‪ -O-3‬ﻣﺘﯿﻞ اﺳﺘﺮﯾﮕﻤﺎﺗﻮﺳﯿﺘﯿﻦ؛ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرﯾﻦ ﻫﺎ؛ ورﯾﻮﻓﯿﻦ؛ ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ؛ ‪ 18‬ﮐﺮوﻣﻮﻓﻮر ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ -1 :‬ﺷﺒﯿﻪ ‪kotanin‬ﻫﺎ‬ ‫ﯾﺎ ‪ desertorin‬ﻫﺎ‪ -2 ،‬ﺷﺒﯿﻪ ‪ -3 ،wortmannin‬ﺷﺒﯿﻪ ‪ emerin‬ﯾﺎ ‪ -4 ، xanthocillin‬ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮏ ﺗﺮﺷﺢ اﯾﻨﺪوﻟﯽ‬ ‫‪67‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﻧﮕﺎره‪ (SEM) 1‬و زﻣﯿﻨﻪ روﺷﻦ روي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ دو‬ ‫آراﯾﺶ ﻣﺸﺨﺺ را آﺷﮑﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ آراﯾﺶ ﻫﺎ در اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس )ﺷﮑﻞ ‪ 5-2‬اﻟﻒ( و‬ ‫دﯾﮕﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ 5-2‬ب(‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﺗﻤﺎﯾﺰ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﺗﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‬ ‫اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎي ﮔﻠﻮﻟﻪ اي ﺷﮑﻞ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﺳﮑﺮوﺗﯿﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﺮوي اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ اﻟﮕﻮي اﯾﺰوآﻧﺰﯾﻤﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺰ اﻣﮑﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G1 ،B2 ،B1‬و ‪ G2‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺮﺧﻼف آن ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ CPA‬ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ B1‬و ‪ B2‬و ‪ CPA‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﺎت و ﮐﻠﯿﺪﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Raper‬و‬ ‫‪ Fennell‬اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ اﯾﻦ ﮐﻠﯿﺪ در اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل ﺑﺼﻮرت دوردﯾﻔﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ دوي ﻣﺘﻮﻻ‪ 2‬و ﻓﯿﺎﻟﯿﺪ‪ 3‬ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل در اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ردﯾﻔﻪ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﯿﺎﻟﯿﺪﻫﺎﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪ 5-2‬ج(‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻌﺪاد‬ ‫زﯾﺎدي از اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻧﺸﺎن داده ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 10‬درﺻﺪ ﺳﺮﻫﺎي ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل در ﭘﺮﮔﻨﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ داراي ﻣﺘﻮﻻ و ﻓﯿﺎﻟﯿﺪ )‪ (biseriate‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻤﺎم اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻄﻮر ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﻣﺘﻮﻻ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آراﯾﺶ دﯾﻮاره ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل ﻧﯿﺰ اﮐﻨﻮن ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺻﻔﺖ ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ اﺻﻠﯽ ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس دﯾﻮاره اي ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻧﺎزك دارد ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺧﺎردار‬ ‫اﺳﺖ و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﮐﺮوي ﺗﺎ ﺑﯿﻀﯽ ﺷﮑﻞ ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﺮوي و ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ‬ ‫ﺧﺎردار ﯾﺎ ﻣﻀﺮس اﺳﺖ‪ .‬رﯾﺰﻧﮕﺎر ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﻧﮕﺎره ﺑﻮﺿﻮح اﯾﻦ اﺧﺘﻼﻓﺎت آراﯾﺸﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ )ﺷﮑﻞ‬ ‫‪ 5-2‬اﻟﻒ و ب(‪.‬‬ ‫)اﻟﻒ(‬ ‫)ب(‬ ‫)ج(‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-2‬ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﻧﮕﺎره ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم اﻟﻒ( آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و‬ ‫ب( آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﺎل آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ﺗﺼﻮﯾﺮ )ج( ﺑﻮﺿﻮع ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Scanning Electron Microscopy‬‬ ‫‪Metulae‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Phialides‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪ -2-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ )ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ(‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻄﻮر روﺗﯿﻦ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ در ﺳﻄﺢ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬در اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺼﻮص‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﭘﺎﯾﺪاري ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس دارد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺳﻮﺑﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻧﺴﺒﺘﺎ از ﻧﻈﺮ ﻗﺎﺑﻠﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﮏ ﺷﮑﻞ و ﯾﮑﺴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮدوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬و ‪ G‬را ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ CPA‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻨﺪرت ﮔﺰارش ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺸﺪت ﻣﺘﻨﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮ ﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﻪ ‪ 5‬ﮔﺮوه‬ ‫ﺗﻘﯿﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ (1 :‬ﺷﯿﻤﯿﻮﺗﺎﯾﭗ ‪ I‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ ‪ AFB‬و ‪ (2 ،CPA‬ﺷﯿﻤﯿﻮﺗﺎﯾﭗ ‪ II‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ ‪ AFG ،AFB‬و‬ ‫‪ (3 ،CPA‬ﺷﯿﻤﯿﻮﺗﺎﯾﭗ ‪ III‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ ‪ (4 ،AFB‬ﺷﯿﻤﯿﻮﺗﺎﯾﭗ ‪ IV‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ ‪ (5 ،CPA‬ﺷﯿﻤﯿﻮﺗﺎﯾﭗ ‪ V‬ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺎ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا‪ ،‬ﺑﺮوز و رﺧﺪاد اﺳﺘﺮﯾﻦ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس اﻟﮕﻮي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس دارد‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬و ‪ ،G‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ CPA‬ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺟﺪول ‪ 3-2‬و ‪ 4-2‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -3-8-2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاﺳﺎس ﺻﻔﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ وﻗﺖ ﮔﯿﺮ اﺳﺖ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﻧﻤﯿﺮﺳﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ و آﺳﺎﻧﺘﺮ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻣﺎﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻻي درون ﮔﻮﻧﻪ اي ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻤﺎﯾﺰي ﮐﺎﻣﻞ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺬﮐﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﻘﯿﻖ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس را ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﮔﺰارش ﮐﺮده اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودي ﺳﻮﯾﻪ و اﺳﺎﺳﺎ‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﻌﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺑﺮاي ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-3-8-2‬روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﮑﺜﯿﺮ ‪ DNA‬و‬ ‫ﺑﺪﻧﺒﺎل آن آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ DNA‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﺎﮐﺴﻮﻧﻮﻣﯿﮏ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ژﻧﻮم ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ NRRL 3357‬ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه و در ‪ 1NCBI‬ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﯿﻦ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي از ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﯿﺰ در دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬ﻧﻮاﺣﯽ ﻫﺪف ‪ DNA‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ اﮐﺜﺮا ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ‪ rDNA‬و ﺑﻄﻮر ﻋﻤﺪه ‪ITS1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫و ‪ ITS2‬و ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ و ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار در اﻧﺘﻬﺎي '‪ 5‬ژن ‪) 28S rRNA‬ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ (D1-D2‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬درﺟﻪ ﺑﺎﻻي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي‬ ‫ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ ITS1-5/8S -ITS2‬در ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺑﺰار ﻣﻔﯿﺪي‬ ‫ﺑﺮاي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﻮﯾﻪ اي و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﯿﻠﻮژﻧﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ‪ ITS‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺗﮑﺎﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ دوﻣﯿﻦ ‪ D1-D2‬زﯾﺮواﺣﺪ رﺑﺒﻮزوﻣﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺎرﮐﺮﻫﺎي ‪ RAPD‬ﻧﯿﺰ ﺑﻄﻮر‬ ‫‪National Center for Biotechnology Information‬‬ ‫‪Internal Transcribed Spacer region 1‬‬ ‫‪69‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻮﻟﺘﯽ ﮐﭙﯽ از ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ‪ rDNA‬ﻓﺎﻗﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ژﻧﻬﺎي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه ﺗﮏ ﮐﭙﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﺎﮐﺴﻮﻧﻮﻣﯿﮑﯽ در ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﺑﮑﺎر رود‪ .‬ژن ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ‪ -β‬ﺗﻮﺑﻮﻟﯿﻦ‪ ،1‬ﮐﺎﻟﻤﻮدوﻟﯿﻦ و ﺗﻮﭘﻮاﯾﺰوﻣﺮاز ‪ II‬در ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮد واﻗﻌﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﺗﻔﺮﯾﻖ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي دور ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ‬ ‫ژﻧﻬﺎي درﮔﯿﺮ در ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ درون ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺎﯾﺰ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎي و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا درﺟﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﺗﺸﺎﺑﻪ ژﻧﯽ و ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي را ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬ﺗﻤﺎﯾﺰ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ واﺑﺴﺘﮕﯽ ژﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 100‬و ‪ 91‬درﺻﺪ اﮔﺮ ﻧﮕﻮﺋﯿﻢ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل‪ ،‬در‬ ‫ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪه‪ ،‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RAPD‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎي ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ DNA‬ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪرﯾﺎﯾﯽ )‪ (mtDNA‬ﻧﯿﺰ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ داراي ﺳﻄﻮح ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎﯾﯽ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي در ﺳﻄﺢ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎﺷﺪ‪ (1990) Moody .‬ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ‪ mtDNA‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫را از ﻫﻢ ﺗﻤﯿﺰ دﻫﺪ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ‪ Wang‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2001‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﯿﺰ دادن ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي ﺗﻮاﻟﯽ‬ ‫ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ b‬ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ از ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ‪ rDNA‬و ژن ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت درون ﮔﻮﻧﻪ اي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و‬ ‫ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ و ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻄﻮح ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﮑﺜﯿﺮ ‪ PCR‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ دﻧﺒﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ PCR‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻧﻈﯿﺮ ‪ SSCP ،RFLP‬و ‪ 2ISSR‬ﺑﺮاي ژن ﻫﺎ ﯾﺎ ﻧﻮاﺣﯽ ‪ DNA‬ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻨﺎﺑﻬﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﯿﺪاﻧﯽ آﺳﺎن ﺗﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ NCBI‬ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺳﻨﺘﺰ آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎ و‬ ‫ﮐﺎوﻧﺪه ﻫﺎي ‪ DNA‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ Kumeda .‬و ‪ (1996) Asao‬ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰي دو ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ PCR-SSCP‬و ‪PCR-‬‬ ‫‪ RFLP‬را ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ )ﺑﺎاﻧﻀﻤﺎم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس( ﺑﮑﺎر ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ ITS1-5/8S -ITS2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻔﺖ آﻏﺎزﮔﺮ ﻫﺎي ‪ ITS4‬و ‪ ITS1‬ﺗﮑﺜﯿﺮ ﯾﺎﻓﺖ و ﻗﻄﻌﻪ ‪ 600 bp‬ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ و ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺑﻪ روش ﻣﻌﻤﻮل ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ Batista .‬و‬ ‫ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ PCR-RAPD‬و ‪ PCR-ISSR‬ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ دو ﺗﮑﻨﯿﮏ را ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﮐﺎرآﻣﺪ ﺗﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس در ﺳﻄﺢ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺑﺮزﯾﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫‪ PCR-ISSR‬ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﮔﺮوه از ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ Chang‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1995‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ژن ‪ aflR‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ‬ ‫‪ (2004) Somashekar‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودي از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﮑﻮس از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ‪ RFLP‬ﻧﺎﺷﯽ از ﻫﻀﻢ ﻗﻄﻌﻪ ژﻧﯽ ‪ aflR‬ﺑﺎ آﻧﺰﯾﻢ ﺑﺮش دﻫﻨﺪه ‪ PvuII‬ﺷﺪ‪ .‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ‪ Multiplex PCR‬ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺟﻔﺖ ﭘﺮاﯾﻤﺮ ﺑﺮاي ﻧﻮاﺣﯽ ﻫﺪف ﻣﺨﺘﻠﻒ ﯾﮏ روش ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬ ‫آﻣﯿﺰي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ژﻧﻬﺎي ‪ ver-1 ،omt-1 ،nor-1‬و ‪ aflR‬ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪β-tubulin‬‬ ‫‪Inter Simple Sequence Repeat‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪RAPD‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ‪ DNA‬ﮐﻪ از اواﯾﻞ دﻫﻪ ‪ 1980‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬دﻗﯿﻖ ﺗﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ژﻧﺘﯿﮑﯽ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫رواﺑﻂ دﻗﯿﻖ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ و ﻧﯿﺰ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺮﯾﻊ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ و وارﯾﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻫﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫دو ﮔﺮوه ﻋﻤﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ PCR‬و ﻣﺴﺘﻘﻞ از آن ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻫﺎ ‪ALP‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ SSCP ،RFLP ،2AFLP ،‬و ‪ RAPD‬ﺟﺰو ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ PCR‬ﺑﻮده و ﮐﺎرﺑﺮد ﺑﯿﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RAPD‬ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰي ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ‪ DNA‬ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮران‪ ،‬ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﻗﺎرچ ﻫﺎ و ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ ﺑﮑﺎر‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ RAPD .‬روﺷﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ PCR‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ژﻧﻮﻣﯽ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ آن‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮان اﻧﮕﺸﺖ ﻧﮕﺎري ‪ DNA‬ﯾﮏ ژﻧﻮم ﺑﺰرگ و ﭘﯿﭽﯿﺪه را ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮد‪ .‬در اﯾﻦ روش ﺑﺮﺧﻼف روش ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ PCR‬از‬ ‫ﯾﮏ آﻏﺎزﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 9-10‬ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ﮐﻪ ردﯾﻒ ﺑﺎزي آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺮاردادي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﯾﮏ‬ ‫آﻏﺎزﮔﺮ ﻣﻨﻔﺮد ﻧﻘﺎط ﻣﮑﻤﻞ ﺧﻮد را روي ‪ DNA‬ژﻧﻮﻣﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﯿﺪا و ﺧﻮد را در آن ﻧﻘﺎط ﺑﺮ روي دو رﺷﺘﻪ ‪ DNA‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎ در روي دو رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ‪ DNA‬ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﻓﺎﺻﻠﻪ اي ﮐﻪ ‪ DNA‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ(‬ ‫ﺗﻮاﻟﯽ ﺑﯿﻦ آن دو ﻧﻘﻄﻪ اﺗﺼﺎل ﻃﯽ ‪ PCR‬ﺗﮑﺜﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ دو آﻏﺎزﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﯽ روي دو ﻗﻄﻌﻪ از ‪DNA‬‬ ‫ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؛ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ اﻟﮕﻮي ‪ RAPD‬آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻟﮕﻮي ﭘﻠﯽ ﻣﻮرﻓﯿﺴﻢ ‪ ،DNA‬ﺗﻌﯿﯿﻦ رواﺑﻂ ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ‪ ،‬ﺗﻬﯿﮥ ﻧﻘﺸﮥ ﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮑﯽ و ﻏﯿﺮه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ‪ RAPD‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺰاﯾﺎي ﺑﺎﻻي آن از ﻗﺒﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده از آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺗﺼﺎدﻓﯽ‪ ،‬ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ‪DNA‬‬ ‫و ﻣﻮاد رادﯾﻮاﮐﺘﯿﻮ‪ ،‬ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻧﺠﺎم و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻋﺪم ﺗﮑﺜﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﺻﻠﯽ‬ ‫و ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ RAPD‬از ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ آن ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ واﮐﻨﺶ‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺰﺋﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ ‪ PCR‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ روي ﺗﮑﺮارﭘﺬﯾﺮي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﮑﺜﯿﺮي ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار روي ﺗﮑﺮارﭘﺬﯾﺮي ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ‪ RAPD‬ﻧﺎﺷﯽ از آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ‪DNA‬ي اﻟﮕﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ ‪ ،DNA‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﯾﺎ ﻋﺪم ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﺎري اﻟﮕﻮﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺷﮑﻠﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه )ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ (PCR- RAPD‬از ﻣﯿﺰان ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس وﺟﻮد ﯾﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد ﻫﺮ ﺑﺎﻧﺪ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ PCR-RAPD‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻋﺪد ﯾﮏ ﯾﺎ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ آن ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫داده ﺷﺪه و ﺟﺪول ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺻﻔﺮ و ﯾﮏ رﺳﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺟﺪول ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺻﻔﺮ و ﯾﮏ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس اﻟﮕﻮي‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺷﮑﻠﯽ ‪DNA‬ي ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ ،RAPD‬دﻧﺪوﮔﺮام ﻫﺎﯾﯽ‪ 3‬ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ SPSS‬ﺑﻪ روش ‪ 4UPGMA‬ﺑﻄﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ‬ ‫آﻏﺎزﮔﺮ و ﻧﯿﺰ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ آﻧﻬﺎ رﺳﻢ ﺷﺪه و دوري و ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬دﻧﺪوﮔﺮام ﻫﺎ ﮐﻪ دﯾﺎﮔﺮام ﻫﺎي درﺧﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از اﺑﺰارﻫﺎي ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ روﺷﺎول ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ )ﺗﻨﻮع( ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺳﻮﺟﺎي ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RAPD‬از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺗﮑﯽ ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي‬ ‫اﺧﺘﯿﺎري ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ‪ RAPD‬از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻪ آﻏﺎزﮔﺮ ‪ 10‬ﺗﺎﯾﯽ ‪-10 ،OPA-04‬‬ ‫‪ OPR-01 ،OPB‬اﻣﮑﺎن ﺗﻤﺎﯾﺰ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺎﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻫﺎي‬ ‫‪ RAPD‬را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎي ‪ RAPD‬ﻣﺠﺪد اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﺎ آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ‪ OPR -01 ،OPA-04‬آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﺑﺼﻮرت دو ﮔﺮوه ‪ A‬و ‪ B‬از ﻫﻢ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻔﺮﯾﻖ ﺑﯿﻦ و درون ﮔﻮﻧﻪ اي اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Amplicon Length Polymorphism‬‬ ‫‪Amplified Fragment Length Polymorphism‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Dendrogram‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Unweighted Pair Group Method with Arithmetic mean‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪71‬‬ ‫ﻓﻼووس‪ ،‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RAPD‬در ﺗﻤﺎﯾﺰ اﺳﺘﺮﯾﻦ ﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا و ﻏﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺰ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬راﺑﻄﻪ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﺑﺮاي ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎ و ﭼﻨﺪ ﺷﮑﻠﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪RAPD‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺸﺨﺼﯽ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﯾﮑﺼﺪ اﻟﯿﮕﻮﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ‪ 10‬ﺗﺎﯾﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﻄﻮر ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ ‪ DNA‬ﺳﻪ‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ﻣﺮﺟﻊ‪ ،‬ﻫﺸﺖ اﯾﺰوﻟﻪ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ‪ 21‬اﯾﺰوﻟﻪ از دو وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﻣﺸﺨﺺ)آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﻣﻬﺎﺟﻢ و ﻏﯿﺮﻣﻬﺎﺟﻢ( ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ‪ 100‬آﻏﺎزﮔﺮ‪ ،‬آﻏﺎزﮔﺮي را ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﮑﺜﯿﺮي ﺗﮑﺮار ﭘﺬﯾﺮي را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺮد‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻮد دو ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﺑﻖ را ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﯾﺎ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ‪ 0/95 kb‬از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﻔﺮﯾﻖ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ‬ ‫ﻋﻔﻮﻧﺖ و ﺣﺎﻟﺖ اﯾﻤﻨﯽ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪PCR-ISSR‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺷﺒﯿﻪ ‪ PCR-RAPD‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ در آن‪ ،‬ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﺗﮑﺮاري ﺳﺎده ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ روش‪ DNA ،‬اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮاﯾﻤﺮﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﻌﻨﻮان آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺗﮑﺮارﭘﺬﯾﺮ ﺗﮑﺜﯿﺮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ اﻟﮕﻮي ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺷﮑﻠﯽ ﺣﺎﺻﻞ از آﻧﻬﺎ ﺑﺎ رﺳﻢ دﻧﺪوﮔﺮام ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ روش ‪ UPGMA‬ﻣﻮرد آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫‪RFLP‬‬ ‫ﻣﻠﮑﻮل ‪ DNA‬ﻣﺮﮐﺐ از ﺑﺎزﻫﺎي ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻧﻮاﺣﯽ ژﻧﯽ )اﮔﺰون( و ﻣﺎﺑﯿﻦ ژﻧﯽ )اﯾﻨﺘﺮون( ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ DNA‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه‪ (RE) 1‬ردﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ )‪ 4-8‬ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي( را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و در اﯾﻦ ﻧﻘﺎط رﺷﺘﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬را ﺑﺮش ﻣﯽ زﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ ژل اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮرز‪ ،‬ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻃﻮل ژل آﮔﺎرز اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺣﻀﻮر ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻗﻄﻌﺎت‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺮش ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻟﮕﻮي ‪ RFLP‬ﺑﺮاي اﮐﺜﺮ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ اﺳﻤﯿﺮ ﺑﺮ روي ژل‬ ‫آﮔﺎروز ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬رﻧﮓ آﻣﯿﺰي اﺗﯿﺪﯾﻮم ﺑﺮوﻣﺎﯾﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ﻗﻄﻌﺎت ‪ DNA‬ﺗﺤﺖ ﻧﻮر ‪ UV‬ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج‬ ‫‪ 260‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻧﺎﺷﯽ از ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺎزي‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎزي‪ ،‬ﺣﺬف ﺑﺎزي ﯾﺎ ﻧﻮﺗﺮﺗﯿﺒﯽ ﻫﺎ‬ ‫در دورن ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ‪ RE‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺗﺤﻠﯿﻞ ‪ ،RFLP‬ﺳﺎدرن ﺑﻼﺗﯿﻨﮓ ﯾﺎ ﻟﮑﻪ ﮔﺬاري ﺳﺎدرن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺎل ‪ 1970‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ Edward M. Southern‬در داﻧﺸﮕﺎه ادﯾﻨﺒﻮرگ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎدرن ﺑﻼﺗﯿﻨﮓ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‪ RFLP‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪاﺳﯿﻮن‪ (RFLPH) 2‬ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ DNA .‬اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ ﭘﺲ از اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﻮع‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ از آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪه ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ را ﭘﺲ از اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮرز روي ژل آﮔﺎروز دﮔﺮﺳﺮﺷﺖ‪ 3‬ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫در روي ژل ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪ DNA‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ژل و ﻗﻄﻌﺎت ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ژل ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ژل‬ ‫در ﻣﺤﻠﻮل ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎت ‪ DNA‬دﻧﺎﺗﻮره ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻗﻄﻌﺎت ﺗﮏ رﺷﺘﻪ اي از روي ژل ﺑﻪ روي ﮐﺎﻏﺬ ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰ ﻣﻨﺘﻘﻞ‬ ‫ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ژل ﻣﺤﺘﻮي ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬روي ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮐﻪ در ﻣﺤﻠﻮل ﻏﻠﯿﻆ ﻧﻤﮏ ﻃﻌﺎم ﺧﯿﺲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺮار ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻏﺸﺎي ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰي روي ﺳﻄﺢ ژل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و روي ﻏﺸﺎي ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰي ﺗﻮده اي از ﮐﺎﻏﺬ ﺧﺸﮏ و ﺟﺎذب ﻗﺮار ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮد و روي آن ﻧﯿﺰ وزﻧﻪ اي ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻓﺮ ﻃﺒﻖ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻣﻮﯾﯿﻨﮕﯽ از ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ‪ ،‬ژل و ﻏﺸﺎي ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰي ﻋﺒﻮر ﮐﺮده و‬ ‫ﺟﺬب ﺗﻮده ﮐﺎﻏﺬ ﺧﺸﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬از ژل روي ﮐﺎﻏﺬ ﯾﺎ ﻏﺸﺎي ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰي اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﻓﺘﻪ و‬ ‫در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﻪ دام ﻣﯽ اﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻟﮕﻮي دﻗﯿﻖ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬روي ژل ﺑﻪ روي ﮐﺎﻏﺬ ﻧﯿﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Restriction enzymes‬‬ ‫‪RFLP with hybridization‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Denature‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪72‬‬ ‫ﭘﺲ از آن ﻣﯽ ﺗﻮان ﻗﻄﻌﻪ ﯾﺎ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ‪ DNA‬ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪاﺳﯿﻮن ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺑﺎ ﮐﺎوﻧﺪه اي ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮاد رادﯾﻮ‬ ‫اﮐﺘﯿﻮ ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺷﺪه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﻃﯽ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺎوﻧﺪه ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ ‪ DNA‬ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﻋﻤﻞ ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺮﺗﻮﻧﮕﺎري )اﺗﻮرادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ( ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺤﻞ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و ﻃﻮل آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ RFLPH .‬ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ داراي ﻧﻮاﺣﯽ ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ‪ DNA‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ DNA‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﯿﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺎوﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻨﺎﺳﺐ و ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل در ﯾﮏ ‪ RFLPH‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻘﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ درﺻﺪ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻣﺎﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﮕﻮي ‪ RFLP‬از ‪ mtDNA‬در ‪ 64‬اﯾﺰوﻟﻪ از ‪ 11‬ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻫﺎﭘﻠﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي ‪ mtDNA‬ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻫﻀﻢ ‪ DNA‬ﮐﻞ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺎ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺤﺪود‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ‪ AseI ،HaeIII‬ﯾﺎ ‪ DraI‬ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ داراي ﻫﺎﭘﻠﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي‬ ‫‪ mtDNA‬ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺠﺮﺑﻪ اي دﯾﮕﺮ ﻣﺤﻘﯿﻖ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻮاﺣﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ ITS1-5/8S -ITS2‬از ‪ rDNA‬ﯾﺎ ژن ‪alfR‬‬ ‫اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل و اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺗﮑﺜﯿﺮ داده و ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ PCR‬ﺣﺎﺻﻞ از آﻧﻬﺎ را‬ ‫اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮرز ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﮏ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪه اي ﻧﻈﯿﺮ ‪ EcoRI ،HapII‬و ‪ HinfI‬ﻫﻀﻢ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﯾﻦ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺮروي ژل ﭘﻠﯽ اﮐﺮﯾﻼﻣﯿﺪ اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮرز ﺷﺪه و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﭼﻨﺪﺷﮑﻠﯽ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ در ﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎ آﻧﺎﻟﯿﺰ‬ ‫ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ را در ﭘﯽ داﺷﺖ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RFLP‬در ﺳﺎل ﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﻌﻨﻮان اﻟﮕﻮي ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮژن از ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ Semighini .‬و ﻫﻤﮑﺎران در ﺳﺎل ‪2001‬‬ ‫ﻣﺎرﮐﺮﻫﺎي ‪ RFLP‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﮑﺜﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻏﺎزﮔﺮ ‪ R-108‬ﺑﺎ روش ‪ RAPD‬را ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎ ﮐﺎوﻧﺪه ﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ را ﺑﺮاي ﺗﯿﭗ ﺑﻨﺪي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮدوي آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ RAPD‬ﺑﺎ آﻏﺎزﮔﺮ‬ ‫‪ R-108‬و آزﻣﻮن ﻫﺎي ‪ RFLP‬ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺴﺒﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﮐﻠﯿﻨﮑﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪PCR-SSCP‬‬ ‫ﺟﺪاﯾﯽ دو رﺷﺘﻪ ‪ DNA‬در ﺣﻀﻮر ﯾﮏ ﻣﺎده دﻧﺎﺗﻮره ﮐﻨﻨﺪه ﻃﯽ اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮرز و ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎي ﺗﮏ رﺷﺘﻪ اي در روي ژل ﭘﻠﯽ‬ ‫اﮐﺮﯾﻞ اﻣﯿﺪ اﺳﺎس ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ SSCP‬را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺣﺮﮐﺖ ‪ DNA‬ﺗﮏ رﺷﺘﻪ اي در روي ژل واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر دوم آن‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ آن ﻫﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮاﻟﯽ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ‪ rDNA‬از ﯾﮏ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﺑﻪ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬ ‫دﯾﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ PCR-SSCP‬ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﯿﻠﻮژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻨﺮو در اﯾﻦ روش ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي اﺑﺘﺪا ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ PCR ،ITS 1-5/8S -ITS2‬ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺗﮏ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻃﻮل‬ ‫ﺣﺪود ‪ 600 bp‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻘﺪار ‪ 3‬ﻣﯿﮑﺮوﻟﯿﺘﺮ از ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ‪ PCR‬ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﺑﺮاﺑﺮي از ﻟﻮدﯾﻨﮓ ﺑﺎﻓﺮ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺪه و‬ ‫اﻧﮑﻮﺑﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻃﯽ آن ‪ DNA‬ﺗﮏ رﺷﺘﻪ اي ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺨﻠﻮط ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ژل ﭘﻠﯽ اﮐﺮﯾﻼﻣﯿﺪ ‪ 6‬درﺻﺪ‬ ‫اﻟﮑﺘﺮوﻓﻮز ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ژل ﭘﺲ از رﻧﮓ آﻣﯿﺰي ﺑﺎ اﺗﯿﺪﯾﻮم ﺑﺮوﻣﺎﯾﺪ و رﻧﮓ زداﯾﯽ ﺑﺎ آب ﻣﻘﻄﺮ زﯾﺮ ﻧﻮر ‪ UV‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار‬ ‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺳﺎدﮔﯽ و ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﺎﻻ‪ ،‬اﯾﻦ روش ﯾﮑﯽ از ﻣﻔﯿﺪﺗﺮﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎ ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻫﺎ در اﻧﮑﻮژن ﻫﺎ و‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮات آﻟﻠﯽ در ژﻧﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ PCR-SSCP‬ﯾﮏ روش ارزان و ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﯾﺎ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي وﯾﮋه‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫‪ -2-3-8-2‬روﺷﻬﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ و ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ذاﺗﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰي ردﯾﺎﺑﯽ ﻧﮕﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺷﮕﻔﺖ آور ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭽﮑﺪام از روش ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه ﻗﺒﻠﯽ ﻗﺎدر ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر واﺿﺢ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫و ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ و ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اوﻟﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ردﯾﺎﺑﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ‪ PCR‬ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Tang‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1993‬اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﻀﻮر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را در ﻣﺎﯾﻊ ﺣﺎﺻﻞ از ﺷﺴﺘﺸﻮي ﺑﺮوﻧﺸﻬﺎ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ‪ nested PCR‬ردﯾﺎﺑﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ژن ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه آﻟﮑﺎﻟﯿﻦ ﭘﺮوﺗﺌﺎز ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﯾﮏ ﭘﺎﺗﻮژن رﯾﻮي و ﻧﻪ ﯾﮏ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ روي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮاص ﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي ﺑﺎ دو آزﻣﻮن ‪ PCR‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ (1996) Geisen‬و ﺑﻪ ﻣﻮازات آن ﺗﻮﺳﻂ ‪ Shapira‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪(1996‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﺮ دوي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ PCR‬ﻣﻄﺮح ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎي ﺳﻪ ژن ﻣﺸﺎﺑﻪ درﮔﯿﺮ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪،‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﯿﺘﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ورﺳﯿﮑﺎﻟﺮ را ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﺮاﯾﻤﺮﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺳﻨﺠﺶ ‪PCR‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Geisen‬ﺳﻪ ﺟﻔﺖ ﭘﺮاﯾﻤﺮ ﺑﺼﻮرت ‪ multiplex PCR‬ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺳﻮﺟﺎي و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ﻓﺎﻗﺪ ژن ‪ nor-1‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺎﺳﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﯽ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﯾﮏ ﯾﺎ ﻫﻤﻪ ﺟﻔﺖ ﭘﺮاﯾﻤﺮﻫﺎي ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﻧﺪي اﯾﺠﺎد ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺮ دو آزﻣﻮن ‪ PCR‬در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎ ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻏﻼت‪ ،‬ذرت‬ ‫و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﻧﺠﯿﺮ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻌﺪي ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪ‪ Mayer .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2003‬ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎﯾﯽ از ژن ‪ nor-1‬را ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻦ آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎ و ﯾﮏ ﮐﺎوﻧﺪه ﺑﺮاي آزﻣﻮن ‪ TaqMan™real-time PCR‬ﺑﮑﺎر ﺑﺮدﻧﺪ ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ آن آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده و در ﻏﻼت ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﯾﮏ راه ﮐﺎر ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ آﻏﺎزﮔﺮ و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ SYBRGreen I‬ﺑﻌﻨﻮان رﻧﮕﯿﻨﻪ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ‪ Bu ،‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2005‬ﯾﮏ آزﻣﻮن ‪ Real-time PCR‬ﮐﻤ‪‬ﯽ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻤﺎﯾﺰ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ از ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﮑﯽ در ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ و در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ در اﯾﻦ آزﻣﻮن‪ ،‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ ITS1-5/8S‬از ژن ‪ rRNA‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آزﻣﻮن ‪ PCR‬ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﺑﺮدن آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه از ﺗﻮاﻟﯽ ﻗﺴﻤﺖ دﯾﮕﺮي از‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ ITS1‬ژن ‪ rRNA‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ذﮐﺮ ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس ﮔﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮي در دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ وﯾﮋه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﻮﻣﯿﻮس‪ ،‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﺗﻮاﻟﯽ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ ITS‬ژن ‪rRNA‬‬ ‫ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺎوﻧﺪه ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻮاد ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ در آزﻣﻮن ‪ TaqMan™ real-time PCR‬ﮐﻤ‪‬ﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﯿﭻ آزﻣﻮن ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ PCR‬ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻌﻤﻮل ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﺳﻮدوﺗﺎﻣﺎري‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺑﻮﻣﺒﯿﺴﯿﺲ و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﮐﺮاﺳﺌﻮروزوس ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ دﯾﺪه وري ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در دﺳﺘﻪ ﻓﻼوي‬ ‫ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي روش ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ‪ RT-PCR‬ﻧﯿﺰ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﮔﺮدد‪ .‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ RT-PCR‬اﻣﮑﺎن آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ‪ mRNA‬ﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ژن ﻫﺎي ﺧﺎص را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﺜﯿﺮ ‪ PCR‬ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ‪ cDNA‬ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﻌﮑﻮس ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﺑﺮاي دﯾﺪه وري ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ژن ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري‬ ‫‪A. versicolor‬‬ ‫‪74‬‬ ‫‪1‬‬ ‫و ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﯾﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺰﯾﺖ ﻫﺎي اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻓﺘﺮاﻗﯽ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻي آن اﺳﺖ‪ Scherm .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ 13 (2005‬ﺳﻮﯾﻪ از اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ را‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ردﯾﺎﺑﯽ ﺑﯿﺎن ﺳﻪ ژن ‪ aflO ،aflD‬و ‪ aflP‬ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﯾﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ارﺗﺒﺎط‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ را ﺑﻌﻨﻮان ژن ﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻄﺮح ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در اﺳﺘﻔﺎده از ژن ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ و ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ژن ﻫﺎ ﻧﻈﯿﺮ ژن ‪aflR‬‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﺎﯾﺠﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺜﺒﺖ ﮐﺎذب اراﺋﻪ دﻫﻨﺪ‪ Multiplex PCR .‬ﺑﺎ ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﺎﻣﻞ ‪،nor-1‬‬ ‫‪ ver-1 ،omt-1‬و ‪ aflR‬ﻧﯿﺰ ﻫﯿﭻ اﻟﮕﻮي روﺷﻨﯽ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﭘﯿﺶ روي ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﻗﺮار ﻧﺪاده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -3-3-8-2‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي روش ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ وارﯾﺎﻧﺲ‬ ‫ﺗﻨﻮع درون ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ روي زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺗﺎﮐﺴﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻤﺎم ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ آزﻣﺎﯾﺶ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻬﻢ و دورﺗﺮ را در ﺑﺮﮔﯿﺮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺸﻒ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺎي‬ ‫ﺗﮑﺜﯿﺮي داﺧﻠﯽ‪ (IACs) 1‬ﺿﺮورﯾﺴﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻏﻔﻠﺖ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﻤﻪ ﻣﻌﺮف ﻫﺎي ‪ ،PCR‬ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﯾﺎ‬ ‫ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري دﻣﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺮﻣﻮﺳﺎﯾﮑﻠﺮ و ﺣﻀﻮر ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ ﯾﺎ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎ‬ ‫از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ در ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‪ ،‬ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪي ﺑﺮاي واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ‪ PCR‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ روي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻏﺬاﯾﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺿﻤﻦ آﻟﻮده ﮐﺮدن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ‪ ،PCR‬اﺛﺮ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﻀﻮر آﻟﻮدﮔﯽ ‪) DNA‬ﻋﻤﺪﺗﺎ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻏﺬاﯾﯽ(‪ ،‬روش ‪ nested PCR‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي دو ﺳﺮي آﻏﺎزﮔﺮ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮﻫﺎ ﮐﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪Internal Amplification Controls‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬ﺳﻨﺠﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي‬ ‫‪76‬‬ ‫در ﻣﯿﺎن ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﻮاد آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻋﻮارﺿﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﻤﯿﺖ و‬ ‫ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ را ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن‪ ،‬دام و ﻃﯿﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ آﮔﺎﻫﯽ از ﺳﻄﺢ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و‬ ‫ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ روش ﻫﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰي ﻣﻨﺎﺳﺐ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬روش ﻫﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰ اﯾﺪه ال‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎده‪ ،‬ﺳﺮﯾﻊ‪ ،‬دﻗﯿﻖ‪ ،‬ﺣﺴﺎس و اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺧﻮاص ﻓﺘﻮﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺟﺬب و اﻧﺘﺸﺎر ﻃﯿﻒ ﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 360‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﺟﺬﺑﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﺗﯿﭗ ‪ B‬در زﯾﺮ ﻧﻮر ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ‬ ‫آﺑﯽ رﻧﮓ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ‪ G‬ﺗﺤﺖ ﻧﻮر ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﺳﺒﺰ‪ -‬آﺑﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺪﯾﺪه ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده اي ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﺸﻒ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﻨﺠﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ از ﻗﺒﯿﻞ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك و ﯾﺎ ‪ HPLC‬در ﺑﺴﯿﺎري از‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ .‬روش ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻟﻮﻣﯿﻨﺎﻧﺲ‪ ،‬روش اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮد روﺷﻬﺎي‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﺑﻮﯾﮋه اﻻﯾﺰا‪ 1‬ﺑﺮاي ﮐﺸﻒ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ‪ ،‬ﺳﺎدﮔﯽ‪ ،‬ﮐﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻮدن و‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺖ‪ .‬اﻻﯾﺰاي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﺮاي ‪ ،AFG1 ،AFB2 ،AFB1‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺗﺎل و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮐﺪام از‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﻋﻤﺪه از ﻗﺒﯿﻞ ‪ AFQ1 ،AFB2a‬و ‪ AFM1‬ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻻﯾﺰا‪ ،‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي زﯾﺎدي ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از روش اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﺟﻬﺖ ﮐﺸﻒ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ روش ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻻﯾﺰا ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ و وﯾﮋﮔﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﺎزﮔﯽ ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﻧﻮﯾﻦ ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺑﯿﻮﺳﻨﺴﻮرﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻣﯿﺪوار ﮐﻨﻨﺪه اي ﺑﻬﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺗﻨﻮع زﯾﺎدي از ﮐﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺑﺼﻮرت ﺗﺠﺎري ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در درﺳﺘﺮس ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫وب ﺳﺎﯾﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ‪ (http://www.aoac.org/testkits) AOAC‬ﺗﻌﺪاد ‪ 11‬ﻓﺮﻣﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﮐﯿﺖ ﻫﺎي آزﻣﻮن ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫)‪Enzyme linked immuno-sorbent assay (ELISA‬‬ ‫‪77‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ 10‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ در ﻣﻮرد ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﮐﯿﺖ ﻫﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه ادﻋﺎي‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد را ﺑﺮاي ﮐﯿﺖ ﻫﺎﯾﺸﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﻮرد از اﯾﻦ ﮐﯿﺖ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﯿﻦ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ AOAC‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﮐﺎراﯾﯽ آن ﺑﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﭼﺎرﭼﻮب اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻋﻼوه ﺗﺸﺮﯾﺢ روﺷﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ و ﮐﺎرا ﺟﻬﺖ آﻧﺎﻟﯿﺰ آزﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﺿﺮوري ﺑﺮاي‬ ‫ردﯾﺎﺑﯽ ﺣﻀﻮر ﯾﺎ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻓﯿﻠﺪ ﯾﺎ در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﻓﺮاوري و ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﯿﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻔﻀﯿﻞ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-3‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻄﻮر ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﺰرﻋﻪ رﺷﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﯾﮏ ﻣﺰرﻋﻪ ذرت ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ در ﯾﮏ ﮔﯿﺎه ﺷﻮﻧﺪ وﻟﯽ ﮔﯿﺎه ﻣﺠﺎور را آﻟﻮده ﻧﺴﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺗﻌﺪادي از داﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫زراﻋﯽ در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﻄﻮح ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺣﺪ ‪ ppb‬ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻏﯿﺮ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ و رﻃﻮﺑﺖ داﻧﻪ ﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮاي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ داﻧﻪ ﻫﺎ در ﻃﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﻧﯿﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﮐﺪﮐﺲ ﻣﻮاد‬ ‫ﻏﺬاﯾﯽ‪ 1‬داراي ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺪوﻧﯽ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري از ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ آﻟﻮده ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن زﯾﺮ ﻧﻈﺮ‬ ‫‪ FAO‬و ‪ WHO‬ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ در ﻣﻮرد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺗﯽ ﻣﺒﺴﻮط درﺑﺎره ﻧﺤﻮه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري از ﺧﺸﮑﺒﺎر‪ ،‬ﻏﻼت و ادوﯾﻪ ﺟﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻣﺬﮐﻮر‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺧﺮد و ﮐﻮﺑﯿﺪه ﺷﺪه و ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ درﻫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻫﻤﻮژن ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ از اﯾﻦ ﻣﺨﻠﻮط ﻫﻤﻮژن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ‪ 50‬ﮔﺮﻣﯽ ﺟﻬﺖ آﻧﺎﻟﯿﺰ اﺧﺬ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬دﻗﯿﻘﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻄﻮر‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد ﻣﻌﯿﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﻮﺑﯿﺪن و ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺼﻮرﺗﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎن ﺳﺎزي ﮐﺎﻣﻞ اﻧﺠﺎم ﺑﭙﺬﯾﺮد‪ .‬ﮐﻮﺑﯿﺪن ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬داﻧﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده را ﺑﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ذرات آﻟﻮده را در ﺳﺮاﺳﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺷﺎﻧﺲ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻟﻮدﮔﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري و ﯾﺎ ﮐﻮﺑﯿﺪن ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ‬ ‫ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﮐﺎذب اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺪود ‪ 90‬درﺻﺪ ﺧﻄﺎ در ردﯾﺎﺑﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺧﻄﺎ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫اﻧﺪازه ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ ﮐﻮﺑﯿﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﺨﻠﻮط ﻧﺸﺪه و ﻋﺪم اﺟﺮاي‬ ‫ﺻﺤﯿﺢ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﮐﯿﺖ آزﻣﻮن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2-3‬اﺳﺘﺨﺮاج‬ ‫ﻫﺪف از اﺳﺘﺨﺮاج‪ ،‬ﺟﺪا ﮐﺮدن و ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻘﺪار ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﻗﺮار دادن در ﯾﮏ ﻣﺤﻠﻮل‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﯾﺎ ﭘﺎﻻﯾﺶ‪ 2‬ﯾﺎ ﺑﻌﺒﺎرﺗﯽ ﺟﺪا ﮐﺮدن و ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﯿﻂ اﺳﺘﺨﺮاج و‬ ‫اﻋﻤﺎل ﻣﺮاﺣﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻌﺪي اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﻼل ﻫﺎي ﻗﻄﺒﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﺘﻮن‪ ،‬اﺳﺘﻮﻧﯿﺘﺮﯾﻞ‪ ،‬اﺗﯿﻞ اﺳﺘﺎت‪ ،‬ﻣﺘﺎﻧﻮل‬ ‫و دي ﮐﻠﺮوﻣﺘﺎن اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻓﺰودن ﻣﻘﺪار ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ آب ﺑﻪ ﺣﻼل ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﺳﻢ در ﺣﻼل ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬اﺳﺘﻮﻧﯿﺘﺮﯾﻞ و ﻣﺘﺎﻧﻮل ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﯾﻦ ﺣﻼل ﻫﺎي ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺨﺮاج آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﻼل ﻫﺎي ﮐﻠﺮدار ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﻣﺘﯿﻠﻦ ﮐﻠﺮاﯾﺪ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﻼت دارﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻓﻘﺪان ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺧﺘﻼط ﺑﺎ آب‬ ‫‪Codex Alimentarius‬‬ ‫‪Clean up‬‬ ‫‪78‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺤﺪودي در آزﻣﻮن ﻫﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ آﺑﯽ از ﻗﺒﯿﻞ اﻻﯾﺰا دارﻧﺪ‪ .‬دو ﺷﯿﻮه ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﻼل ﻗﻄﺒﯽ در ﯾﮏ ﻣﺨﻠﻮط ﮐﻦ ﻗﻮي ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ و ﯾﺎ وارد ﮐﺮدن ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﯾﮏ ﺣﻼل و ﺗﮑﺎن دادن آن ﺑﺮاي ‪ 30‬ﺗﺎ ‪ 120‬دﻗﯿﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺠﻢ ﮐﻢ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ و ﺑﻬﺘﺮ از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي ﺗﮑﺎن دادن ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﻼل ﻗﻄﺒﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ دﻗﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﺎ ﺣﻼل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﺷﯿﮑﺮﻫﺎي ﻣﺪرن‬ ‫اﻣﺮوزي ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﯿﺶ از ‪ 20‬ﻧﻤﻮﻧﻪ را ﺑﺼﻮرت ﯾﮑﺠﺎ دارﻧﺪ‪ ،‬در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺷﻤﺎرﮔﺎن ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻮﮐﻞ ﻫﺎي ﺗﮑﺎن دادن‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮ ﺑﻮده و ارﺟﺤﯿﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ و ﭼﺮﺑﯽ ﻫﺎ در ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎراﯾﯽ روش ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ را‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻓﺰودن ﺣﻼل ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻗﻄﺒﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻫﮕﺰان و ﯾﺎ دي اﺗﯿﻞ اﺗﺮ ﺑﻪ ﺣﻼل ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻣﻮﺟﺐ ورود ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻗﻄﺒﯽ ﺑﻪ ﻓﺎز ﻏﯿﺮ ﻗﻄﺒﯽ ﻫﮕﺰان و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺣﺬف آﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل اﻓﺰودن ﺣﻼل اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ و ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﮐﻦ ﻫﺎي ﻗﻮي ﯾﺎ ﺗﮑﺎن دادن ﺑﺎ ﺷﯿﮑﺮ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺘﺪرﯾﺞ در ﺣﻼل ﺣﻞ ﺷﺪه و از ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ﺟﺪا ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﺎز ﻣﺎﯾﻊ‬ ‫ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن و ﯾﺎ ﺳﺎﻧﺘﺮﯾﻔﻮژ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺪاﺳﺎزي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺣﺬف ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫ﻣﻌﺪود ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ اﺿﺎﻓﯽ ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺷﺪه و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﻤﯽ‪ ،‬ﮐﯿﻔﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ‬ ‫اﺻﻮل ﭘﺎﻻﯾﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﺷﮑﺎل ‪ 1-3‬و ‪ 2-3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻠﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﮐﺜﺮ روﺷﻬﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ اﯾﺠﺎد ﺗﺪاﺧﻞ در ﻣﺴﯿﺮ آﻧﺎﻟﯿﺰ را دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ وﺟﻮد ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺣﺬف اﯾﻦ ﻣﻮاد ﻗﺒﻞ از ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻞ ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﺪاﺷﺪن ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ و‬ ‫ﺗﻐﻠﯿﻆ آن ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﭘﯿﺶ ﺷﺮط اﮐﺜﺮ روش ﻫﺎي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از روش ﻫﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي‪ 1‬ﻧﻈﯿﺮ اﻻﯾﺰا ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﻻﯾﺶ ﯾﺎ ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ‪ ،‬دو روش ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ در ﺣﺬف ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮﻫﺎ‬ ‫دارﻧﺪ در اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺑﺎ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ‪ (SPE) 2‬ﺑﺮاي ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي و ﺣﺬف ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ ﻣﻘﺮون ﺑﺼﺮﻓﻪ ﺑﻮده و ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮاﺳﺖ‪ .‬اﮐﺜﺮ ﻣﻮادي ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺘﻮن ﻫﺎ ﯾﺎ ﮐﺎرﺗﺮﯾﺞ ﻫﺎي ‪ SPE‬را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮاد‬ ‫ﺟﺎذب ﻣﺘﺨﻠﺨﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎ ژل‪ ،‬ﻓﻠﻮرﯾﺴﯿﻞ‪ ،3‬ﭘﻠﯽ آﻣﯿﺪ‪ ،‬ﺳﻔﺎدﮐﺲ‪ ،‬اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم و ﯾﺎ رزﯾﻦ ﻫﺎي ﺗﺒﺎدل ﯾﻮﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺘﻮن ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ ‪ SPE‬ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺳﺮﯾﻊ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻮﯾﮋه اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎرﺑﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﻪ ﻣﺨﺰن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮ روي ﺳﺘﻮن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﯾﮏ ﺳﺮﻧﮓ ﺣﺎوي ﭘﯿﺴﺘﻮن ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ ﯾﺎ وﺳﯿﻠﻪ‬ ‫اي ﻣﺸﺎﺑﻪ آن ﺑﺮاي ﻋﺒﻮر دادن ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ از ﻣﯿﺎن ﺳﺘﻮن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد‪ .‬ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬ ‫ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎي ﺗﯿﻮپ ﺟﻤﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮔﺮدد )ﺷﮑﻞ ‪ .(1-3‬از‬ ‫آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﺷﺪه از ﺳﺘﻮن ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺤﻠﻮل ﺷﺴﺘﺸﻮ دﻫﻨﺪه و ﻃﯽ‬ ‫ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬اﯾﻦ روش ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ روش ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮﯾﻊ و ﺳﺎده ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﺪم ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي‬ ‫ﻣﻌﺮف ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ در اﯾﻦ روش‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﻧﮕﻪ داري ﺳﺘﻮن ﻫﺎ در دﻣﺎي اﺗﺎق ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ را ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Screening methods‬‬ ‫‪Solid-phase extraction columns‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Florisil‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪79‬‬ ‫اﺧﯿﺮا ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ‪ SPE‬در ﻓﺮﻣﺖ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻬﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ دﯾﺴﮏ ﻫﺎ و ﭘﻠﯿﺖ ﻫﺎي ‪ 96‬ﺧﺎﻧﻪ اي ﺟﻬﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-3‬اﺻﻮل ﭘﺎﻻﯾﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺘﻮن اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ) آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫؛ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ‬ ‫(‪( Zheng et al, 2006).‬‬ ‫‪ -2-3-3‬ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ‬ ‫ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ‪ (IAC) 1‬ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺮاي ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻧﻤﻮﻧﻪ در آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ‪ IAC .‬ﺣﺎوي آﻧﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎدي ﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮوي ﯾﮏ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﺟﺎﻣﺪ ﻧﻈﯿﺮ ژل آﮔﺎرز در ﺑﺎﻓﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ )ﺷﮑﻞ‬ ‫‪ .(2-3‬ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ از ﺑﺎﻻي ﺳﺘﻮن ﺳﺮازﯾﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در داﺧﻞ ﺳﺘﻮن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ ﻫﺎ از ﻣﯿﺎن ﺳﺘﻮن ﻋﺒﻮر ﮐﺮده و ﺧﺎرج ﻣﯿﮕﺮدﻧﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﺒﻮر ﻣﺤﻠﻮﻟﯽ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﻣﺘﺎﻧﻮل از روي ﺳﺘﻮن‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﺑﺪام اﻓﺘﺎده از آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎ ﺟﺪا ﺷﺪه و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ از ﺳﺘﻮن ﺷﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ‬ ‫ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎزي ﺷﺪه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ روﺷﻬﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ HPLC‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺰاﯾﺎي ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر وﯾﮋه واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎﺣﺪودي ﺗﻮﺳﻂ اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻏﯿﺮاﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ دﯾﮕﺮ و ﻣﺎده ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ﺗﻀﻌﯿﻒ‬ ‫ﺷﻮد وﻟﯽ در اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد اﯾﻦ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ ﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺎراﻣﺪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻗﺪرت ﺣﻼل ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ‬ ‫در ﺳﺘﻮن‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﺟﺮﯾﺎن‪ ،‬و ﺣﺠﻢ ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺻﺤﯿﺢ و ﺗﮑﺮار ﭘﺬﯾﺮ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﺘﻮن ﻫﺎي‬ ‫اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ‪ SPE‬ﺗﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻐﻠﯿﻆ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Immunoaffinity column‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-3‬اﺻﻮل ﭘﺎﻻﯾﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺘﻮن ﻫﺎي اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ) آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫؛ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ ﻫﺎ‬ ‫(‪( Zheng et al, 2006).‬‬ ‫‪ -4-3‬ردﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻬﺎﯾﯽ در ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﻮﮐﻞ آﻧﺎﻟﯿﺰي ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺣﻀﻮر ﯾﺎ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﻓﻨﺎوري ردﯾﺎﺑﯽ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺎ ﺑﯿﻦ روﺷﻬﺎي رﻓﺮﻧﺲ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ردﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ و‬ ‫روﺷﻬﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﺮﯾﻊ )اﻏﻠﺐ ﺑﻌﻨﻮان روﺷﻬﺎي ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﯾﺎد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ( ﮐﻪ اﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ ردﯾﺎﺑﯽ ﺣﻀﻮر ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﺎ‬ ‫ﮔﺮوﻫﯽ از ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﻔﺎوﺗﻪ ﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -1-4-3‬روﺷﻬﺎي رﻓﺮﻧﺲ ﯾﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪي‬ ‫روﺷﻬﺎي ﺗﺎﯾﯿﺪي ﺑﺮاي اﻫﺪاف ﻣﺘﻌﺪد از ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي دﻗﯿﻖ ﮐﻤﯽ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺪﻧﺒﺎل‬ ‫ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﺮﯾﻊ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎرﺑﺮد دارﻧﺪ‪ .‬روﺷﻬﺎي ﺗﺎﯾﯿﺪي ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮاي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك‪ (TLC) 1‬و ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺎﯾﻊ ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ‪ (HPLC) 2‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-1-4-3‬ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اوﻟﯿﻪ در زﻣﯿﻨﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ روﺷﻬﺎي ‪ HPLC‬و اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮ روﺷﻬﺎي‬ ‫‪ TLC‬اﺳﺘﻮار ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ روش ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺮاﺣﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ژل ﺑﻌﻨﻮان ﻓﺎز ﺳﺎﮐﻦ‪ ،‬ﻗﺮار دادن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻐﻠﯿﻆ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺧﻂ ﭘﺎﯾﻪ‪ ،‬ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك‪ ،‬ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟﮑﻪ ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮرد ﻫﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻼل ﺑﻌﻨﻮان ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك‪ ،‬اﻟﮕﻮي ﻣﻬﺎﺟﺮت و ﺟﺪاﺳﺎزي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺴﺒﯽ‪ (Rf) 3‬آن ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻣﻮرد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻼﻟﯽ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﯿﺰان ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺴﺒﯽ اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎ در ﺟﺪول ‪ 1-3‬ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Thin-layer chromatography‬‬ ‫‪High performance liquid chromatography‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Rate of flow‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪81‬‬ ‫روش ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك دوﺑﻌﺪي ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺣﺎوي ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎدي از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در اﯾﻦ روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻼل در ﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﺎت ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺣﺮﮐﺖ داده ﺷﺪه و ﭘﺲ از‬ ‫ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻼل ﻣﺘﻔﺎوت در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺟﻬﺖ اول ﻣﺠﺪدا ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ در ﺟﻬﺖ اول ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در ﺟﻬﺖ دﯾﮕﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺎﺳﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻋﺼﺎره ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ روش ﻫﺎي ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯿﮕﯿﺮد‪ .‬در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ از ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺧﻮاص ﺟﺬﺑﯽ و ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﻗﺎدرﻧﺪ ﻧﻮر ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ را ﺟﺬب ﮐﻨﻨﺪ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﻮر ﺟﺬب ﺷﺪه را ﺑﺼﻮرت ﻧﻮر ﻣﺮﺋﯽ ﺑﺎزﺗﺎب ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 360‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﻟﮑﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ آﺑﯽ رﻧﮓ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﺷﺪت ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﺳﻢ ارﺗﺒﺎط‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد و اﯾﻦ ﺷﺪت را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﺸﻤﯽ و ﯾﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ داﻧﺴﯿﺘﻮﻣﺘﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺣﻀﻮر ﻟﮑﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﯾﺪ ﺣﻀﻮر اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫اﺳﺖ و اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﺎﯾﯿﺪي ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺠﺪد ﻋﺼﺎره ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻼل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل در ﻣﻮرد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ اﺳﭙﺮي ﮐﺮدن ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺎ اﺳﯿﺪ‬ ‫ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ‪ 25‬درﺻﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺗﺤﺖ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ رﻧﮓ ﻓﻠﻮرﻧﺴﺎس آﺑﯽ ﻟﮑﻪ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﺮﺋﯽ زرد ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ روش ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ رﻧﮓ زرد ﯾﺎ ﻗﻬﻮه اي درآﯾﻨﺪ‪ .‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﺸﺘﻘﺎت‬ ‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺣﺮﮐﺖ و ﺧﻮاص ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ اﯾﻦ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﺑﺎ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﺎت‬ ‫ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻗﻄﻌﯽ را ﻣﯿﺴﺮ ﺳﺎزد‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫روش اﺳﭙﮑﺘﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﺗﻮده اي‪ 1‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪ‪.‬ول ‪ :1-3‬ﻣﻘﺪار ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺴﺒﯽ )‪ (Rf‬اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻼل ﻣﺨﺘﻠﻒ)ﻋﻼﻣﻪ – رزاﻗﯽ اﺑﯿﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ‪(2001‬‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻼل‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺠﻤﯽ‬ ‫ﻣﯿﺰان ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺴﺒﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫‪B1‬‬ ‫‪B2‬‬ ‫‪G1‬‬ ‫‪G2‬‬ ‫‪M1‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬اﺳﺘﻮن‬ ‫‪ 9‬ﺑﻪ ‪1‬‬ ‫‪0/70‬‬ ‫‪0/61‬‬ ‫‪0/52‬‬ ‫‪0/44‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬ﻣﺘﺎﻧﻮل‬ ‫‪ 97‬ﺑﻪ ‪3‬‬ ‫‪0/47‬‬ ‫‪0/43‬‬ ‫‪0/38‬‬ ‫‪0/33‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺑﻨﺰن ‪ :‬اﺗﺎﻧﻮل ‪ :‬آب‬ ‫‪ 46‬ﺑﻪ ‪ 35‬ﺑﻪ ‪19‬‬ ‫‪0/58‬‬ ‫‪0/53‬‬ ‫‪0/47‬‬ ‫‪0/43‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬اﺳﺘﻮن ‪ :‬اﯾﺰو ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮل‬ ‫‪ 825‬ﺑﻪ ‪ 150‬ﺑﻪ ‪25‬‬ ‫‪0/73‬‬ ‫‪0/66‬‬ ‫‪0/59‬‬ ‫‪0/52‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬ﻣﺘﺎﻧﻮل‬ ‫‪ 95‬ﺑﻪ ‪5‬‬ ‫‪0/55‬‬ ‫‪0/55‬‬ ‫‪0/45‬‬ ‫‪0/45‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ ‪ :‬اﯾﺰوآﻣﯿﻞ اﻟﮑﻞ ‪ :‬ﻣﺘﺎﻧﻮل‬ ‫‪ 90‬ﺑﻪ ‪ 32‬ﺑﻪ ‪3‬‬ ‫‪0/56‬‬ ‫‪0/48‬‬ ‫‪0/42‬‬ ‫‪0/34‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬اﺳﺘﻮن‬ ‫‪ 97‬ﺑﻪ ‪3‬‬ ‫‪0/15‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/10‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/01‬‬ ‫ﮐﻠﺮوﻓﺮوم ‪ :‬اﺗﺮ ‪ :‬اﺳﺘﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪ 85‬ﺑﻪ ‪ 15‬ﺑﻪ ‪5‬‬ ‫‪0/24‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/16‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/03‬‬ ‫اﺗﺮ ‪ :‬ﻣﺘﺎﻧﻮل ‪ :‬آب‬ ‫‪ 94‬ﺑﻪ ‪ 4/5‬ﺑﻪ ‪1/5‬‬ ‫‪0/22‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/16‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪0/15‬‬ ‫‪ -‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﺸﺨﺼﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫‪Mass spectroscopy‬‬ ‫‪82‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ -2-1-4-3‬ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺎﯾﻊ ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ‬ ‫‪ HPLC‬ﺑﻌﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ و دﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ روش ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزك ﮐﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮده اي در آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ و ﺑﻮﯾﮋه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺘﻮن ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﮐﻢ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ از‬ ‫ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺲ ﻫﺎﯾﯽ ﭘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺸﺎر زﯾﺎد را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و در ﻓﺸﺎر ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﮐﺎﻣﻼ ﻓﺸﺮده ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺲ از ذرات‬ ‫ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ و ﯾﺎ از ﺟﻨﺲ ﺷﯿﺸﻪ اي ﯾﺎ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻻﯾﻪ ﻧﺎزﮐﯽ از ﻓﺎز ﺛﺎﺑﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎز ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺎﯾﻊ ﯾﺎ ﺟﺎﻣﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك ﮐﻪ ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﭘﻤﭗ از ﺳﺘﻮن ﻋﺒﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در ﻃﻮل ﺳﺘﻮن اداﻣﻪ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﮔﺮ‪ 1‬ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﻫﺮﮐﺪام از‬ ‫اﺟﺰاي ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻃﯽ ﻋﺒﻮر از ﺷﻨﺎﺳﺎﮔﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮي در ﺟﺮﯾﺎن ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﮕﺎه اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺼﻮرت ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺶ در ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﻋﺒﻮر از ﺳﺘﻮن ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﻫﻤﻮاره ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ و اﺻﻄﻼﺣﺎ زﻣﺎن ﺑﺎزداري‬ ‫‪2‬‬ ‫اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﯿﻔﯽ اﺟﺰاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ زﻣﺎن ﺑﺎزداري آﻧﻬﺎ ﺑﺎ زﻣﺎن ﺑﺎزداري ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺳﻄﺢ زﯾﺮ ﻫﺮ ﭘﯿﮏ ﺑﺮ روي ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﺟﺰء ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﻤﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﻦ‬ ‫روش اﻣﮑﺎﻧﭙﺬﯾﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬از ﻣﺰاﯾﺎي اﯾﻦ روش ﮐﻢ ﺷﺪن زﻣﺎن ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﻗﺪرت ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺑﺎﻻ‪ ،3‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﺎﻻ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬ ‫اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺷﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ روش ‪ HPLC‬ﺑﻘﺪري اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﭘﯿﮑﻮﻣﻮل از ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ روش ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫و ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﻈﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ M1‬در ﺷﯿﺮ و ﻓﺮاوردﻫﺎي آن روش ‪ HPLC‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻦ و ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي روش ‪ TLC‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺪاوﻟﺘﺮﯾﻦ روش ‪ HPLC‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﻮﻋﯽ از ‪HPLC‬‬ ‫ﺑﻨﺎم ‪ reversed- phase HPLC‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻨﮏ ﻫﺎي ﺟﺬب ‪ UV‬ﯾﺎ ردﯾﺎﺑﯽ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫‪ -2-4-3‬روﺷﻬﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﺮﯾﻊ‬ ‫روﺷﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ اﺻﻄﻼﺣﺎ ﺑﻪ روﺷﻬﺎﯾﯽ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮ از روش رﻓﺮﻧﺲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ‬ ‫روﺷﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ واﺟﺪ ﺑﺮﺧﯽ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬روش ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎده و اﺳﺘﻔﺎده از آن آﺳﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻮده و ﻗﺎدر ﺑﻪ آزﻣﻮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻓﯿﻠﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روﺷﻬﺎي ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﻀﻮر‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﮐﺸﻒ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 30‬دﻗﯿﻘﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-2-4-3‬اﻻﯾﺰا‬ ‫روش اﻻﯾﺰا ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ دﻫﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎ در دﺳﺘﺮس ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﯾﮏ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ در ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺧﺎص ﺑﻌﻨﻮان آﻧﺘﯽ ژن اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪ .‬اﻻﯾﺰاي رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪ .‬اﻧﺠﺎم ﺗﯿﺘﺮاﺳﯿﯿﻮن‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ واﮐﻨﺶ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي‪ -‬آﻧﺘﯽ ژن ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮازﻧﻪ آﻧﺘﯽ ژن‪ -‬آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺑﻪ ﯾﮏ زﻣﺎن اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ‪ 2-1‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎز دارد‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در اﮐﺜﺮ ﮐﯿﺖ ﻫﺎي آزﻣﻮن اﻻﯾﺰاي در دﺳﺘﺮس ﺑﺮاي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﯿﺴﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﻨﺘﯿﮏ اﺗﺼﺎل آﻧﺘﯽ ژن‪-‬‬ ‫آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ زﻣﺎن اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن ﺗﺎ ﺣﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ از‬ ‫دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻧﺴﺒﯽ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ آزﻣﻮن ﮔﺮدد‪ .‬ﮐﯿﺖ آزﻣﻮن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺻﺤﯿﺢ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﮑﺮاري را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺻﻮل اﻻﯾﺰاي‬ ‫رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در ﺷﮑﻞ ‪ 3-3‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﮑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺣﻼل از ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬آﻧﺰﯾﻢ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﮔﻮده ﻫﺎي ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه از آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Detector‬‬ ‫‪Retention time‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪High Resolution‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪83‬‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﯾﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬آﻧﺰﯾﻢ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﯽ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي رﻗﺎﺑﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺟﻬﺖ ﺧﺎج ﺷﺪن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي آزاد )ﻏﯿﺮﻣﺘﺼﻞ(‪،‬‬ ‫ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي آﻧﺰﯾﻤﯽ اﻓﺰوده ﺷﺪه و رﻧﮓ آﺑﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﺪت اﯾﻦ رﻧﮓ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﯾﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫راﺑﻄﻪ ﻋﮑﺲ دارد‪ .‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺤﻠﻮﻟﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ واﮐﻨﺶ آﻧﺰﯾﻤﯽ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﺪت رﻧﮓ ﺑﺼﻮرت اﭘﺘﯿﮑﺎﻟﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮑﺎرﺑﺮدن اﻻﯾﺰا رﯾﺪر‪ 1‬ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﺘﺮ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ‪ 450‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﻫﺎي ﻧﻮري‪ (OD) 2‬ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﺑﺎ ‪OD‬ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﮐﯿﺖ ﻫﺎي آزﻣﻮن اﻻﯾﺰا ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻣﺰاﯾﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺳﺎدﮔﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﮐﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻏﻠﺐ ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ روش ﻫﺎي ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ روﺷﻬﺎي ﺳﻨﺘﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ‪ TLC‬و ‪ HPLC‬از‬ ‫ﻣﻘﺒﻮﻟﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روﺷﻬﺎي اﻻﯾﺰا ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﻤﯽ ﺑﻮدن‪ ،‬ﺳﺮﯾﻊ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ‪ ،‬ﺣﺴﺎس و ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺠﺎم ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺟﻬﺖ ﮐﺸﻒ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﻓﺮاورده ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎﻟﯽ از‬ ‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ روش اﻻﯾﺰا در ﺟﺪول ‪ 2-3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎ ﻣﺰاﯾﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻ را دارا ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎ ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫اﺻﻄﻼﺣﺎ اﺛﺮ ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺲ ﯾﺎ ﺗﺪاﺧﻞ ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺴﯽ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﺛﺮ ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺴﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎ در روﺷﻬﺎي اﻻﯾﺰا رخ داده و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮآورد‬ ‫ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﯾﺎ ﮐﻢ در ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺴﺘﺮده روي دﻗﺖ و ﺻﺤﺖ ﯾﮏ روش‬ ‫اﻻﯾﺰا ﻻزم ﺑﻮده و ﻣﻌﺘﺒﺮﺳﺎزي ﮐﺎﻣﻞ ﻧﯿﺰ ﺿﺮوري و ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-3‬اﺻﻮل اﻻﯾﺰاي رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ (a .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد‪ (b ،‬ﻣﺨﻠﻮط ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي‬ ‫ﻫﺎي ﮐﻪ ﺳﻄﺢ ﮔﻮده را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه اﻧﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ (c ،‬اﺗﺼﺎل ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن‪ (d ،‬ﻣﻮاد ﻣﺘﺼﻞ ﻧﺸﺪه‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺷﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ (e ،‬ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻋﻤﻞ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ رﻧﮓ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ (f ،‬ﻣﺤﻠﻮل ‪ stop‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮد ﮐﻪ واﮐﻨﺶ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪( Zheng et al, 2006).‬‬ ‫‪ELISA reader‬‬ ‫‪Optical Densities‬‬ ‫‪84‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Flow-through assay -2-2-4-3‬‬ ‫آزﻣﻮن ‪ flow-through‬ﺑﺮاي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از اواﺧﺮ دﻫﻪ ‪ 1980‬در دﺳﺘﺮس ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آزﻣﻮن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﯾﮏ ﻧﻮع‬ ‫اﻻﯾﺰاي رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻏﺸﺎ ﺑﺎ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي ﺿﺪ ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺧﺎص ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد )ﺷﮑﻞ ‪.(4-3‬‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﻤﻮژن ﺷﺪه اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﯾﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻏﺸﺎ اﻓﺰوده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل‬ ‫آن ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ‪ -‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ‪ -‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي‬ ‫اﺗﺼﺎﻟﯽ ﻣﺤﺪود آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي رﻗﺎﺑﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي آﻧﺰﯾﻤﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ‪-‬‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ وارد واﮐﻨﺶ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻨﻔﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻄﺢ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮐﻤﺘﺮ از ﺳﻄﺢ آزﻣﻮن ‪ ، cut-off‬ﻟﮑﻪ ﻫﺎي‬ ‫رﻧﮕﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اي در ﻣﺮﮐﺰ ﻏﺸﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻄﺢ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ‬ ‫‪ ،cut-off‬ﻫﯿﭻ ﻟﮑﻪ رﻧﮕﯽ روي ﻏﺸﺎ ﺑﻮﺟﻮد ﻧﻤﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ‬ ‫روش ﮐﻤﯽ ﻧﻈﯿﺮ ‪ HPLC‬ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﻮد‪ .‬آزﻣﻮن ‪ flow-through‬ﯾﮏ روش ﺳﺮﯾﻊ‪ ،‬ﺳﺎده و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﮐﺸﻒ ﺣﻀﻮر‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ روش ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﺗﺠﻬﯿﺰات وﯾﮋه و اﻓﺮاد ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻧﺪارد‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺜﺎل از ﺗﻮﺻﯿﻒ‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮدي اﯾﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮاي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺟﺪول ‪ 2-3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ اﯾﻦ روش ﯾﮏ روش ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻤﯽ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ‪ cut-off‬اﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ روﺑﺮو‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪85‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-3‬اﺻﻮل ‪ .Flow-through assay‬در اﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ :‬در ﻏﯿﺎب ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ رﻧﮓ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد )ﺳﻤﺖ ﭼﭗ( و در ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ رﻧﮓ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮔﺮدد )ﺳﻤﺖ راﺳﺖ(‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪Lateral flow test -3-2-4-3‬‬ ‫ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي آزﻣﻮن اﯾﻤﻮﻧﻮﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﮐﻪ آزﻣﻮن ﺟﺮﯾﺎن ﺟﺎﻧﺒﯽ‪ 1‬ﯾﺎ آزﻣﻮن ﻧﻮار‪ 2‬ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي در‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮد آن در اﯾﻤﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻮﯾﮋه ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﻀﻮر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻣﻼ ﺟﺪﯾﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﯾﮏ ﻧﻮار آزﻣﻮن اﯾﻤﻮﻧﻮﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺗﯿﭙﯿﮏ از ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ‪ ،‬ﻏﺸﺎ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎذب و ﯾﮏ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن اﺗﺼﺎﻟﯽ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﮐﺜﺮ اوﻗﺎت ﺑﺮاي آزﻣﻮدن ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي آﻧﺘﯽ ژﻧﯽ ﻣﻨﻔﺮد از ﻗﺒﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫روش واﮐﻨﺸﯽ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود )ﺷﮑﻞ ‪ .(5-3‬ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺣﺎوي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ذرات آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺷﺪه ﺑﺎ ﻃﻼ در ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻬﻤﺮاه ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺷﺪه ﺑﺎ ﻃﻼي ﺿﺪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي اول در اﻣﺘﺪاد ﻏﺸﺎ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻏﺸﺎ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪ آزﻣﻮن و ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ– ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و ﯾﮏ‬ ‫‪ 2nd antibody‬وﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ– ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻧﺎﺣﯿﻪ آزﻣﻮن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ذره آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺿﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ آزاد‪ 4‬را ﺑﻪ دام ﺑﯿﻨﺪازد و اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ذرات رﻧﮕﯽ ﺗﻐﻠﯿﻆ ﺷﺪه و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﺧﻂ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ را ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺣﺪ ‪ cut-off‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻋﺪم ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺧﻂ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ در ﻧﺎﺣﯿﻪ‬ ‫آزﻣﻮن ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮐﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ‪ cut-off‬ﯾﮏ ﺧﻂ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ در ﻧﺎﺣﯿﻪ‬ ‫آزﻣﻮن را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ .‬ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از ﺣﻀﻮر ﯾﺎ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ‪ ،anti-2nd antibody‬ذره ‪anti-2nd‬‬ ‫‪ antibody‬ﮔﻠﺪ را ﺑﻪ دام ﻣﯽ اﻧﺪازد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺎرﮐﺮد آزﻣﻮن اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﻦ آزﻣﻮن اﯾﻤﻮﻧﻮﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎرﺑﺮي راﺣﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد‪ ،‬ﭘﺎﯾﺪاري و ﺛﺒﺎت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت در‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از دﻣﺎﻫﺎ‪ ،‬و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي آزﻣﻮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺜﺎل از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮدي آزﻣﻮن ﺟﺮﯾﺎن ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ذرت در ﺟﺪول ‪ 2-3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻤﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ واﻗﻌﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ‬ ‫روﺷﻬﺎي رﻓﺮﻧﺲ از ﻗﺒﯿﻞ ‪ HPLC‬دارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Lateral flow test‬‬ ‫‪Strip test‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Sample pad‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Free anti-mycotoxin antibody gold‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪86‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-3‬ﻃﺮح ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ‪ (a) .lateral flow test‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي‪ (b) ،‬ﻣﺤﻞ ﻣﻌﺮف ﻫﺎ‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪ -4-2-4-3‬آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ‬ ‫آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ‪ 1‬ﯾﮏ روش ﮐﻤﯽ و ﮐﺎرا ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ دﻫﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ در دﺳﺘﺮس ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻧﺘﺎﯾﺞ دﻗﯿﻖ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻣﻮاد ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ و ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﺳﻨﺠﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي‬ ‫ﭘﺎﻻﯾﺶ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﺬف ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬زﯾﺮا اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺻﻠﯽ ﺣﺎﺻﻞ از ﻗﺮاﺋﺖ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ روش‪ ،‬اﮐﺜﺮ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺸﺘﻖ ﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‪ ،‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل‬ ‫ﭘﺎﻻﯾﺶ ﺷﺪه ﺣﺎوي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﯾﺎ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و ﯾﺎ ﺷﺪت آن را ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺜﺎل از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮدي آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ ﺗﻮﺳﻂ ‪ IAC‬و ‪ SPE‬ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در‬ ‫ذرت در ﺟﺪول ‪ 2-3‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :2-3‬وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮدي روﺷﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ذرت‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪Fluorometric assay‬‬ ‫‪87‬‬ ‫‪1‬‬ ‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي‬ ‫آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ ﻫﻤﺮاه‬ ‫آزﻣﻮن ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮﯾﮏ ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ ‪IAC‬‬ ‫ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ ‪SPE‬‬ ‫ﮐﻤﯽ‬ ‫‪ELISA‬‬ ‫‪Flow-through‬‬ ‫‪immunoassay‬‬ ‫‪Lateral flow‬‬ ‫‪test‬‬ ‫ﮐﻤﯽ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻤﯽ‬ ‫ﮐﻤﯽ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻤﯽ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻤﯽ‬ ‫ﮐﻤﯽ‬ ‫ﺣﺪود آﺷﮑﺎرﺳﺎزي‬ ‫‪2/5ppb‬‬ ‫‪20ppb‬‬ ‫‪ 10 ،4ppb‬ﯾﺎ ‪20‬‬ ‫‪1ppb‬‬ ‫‪5ppb‬‬ ‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ )‪(%‬‬ ‫‪%93/7-122/6‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪%105-123‬‬ ‫‪%92-102‬‬ ‫‪%4/8-15/9‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪%11/75-16/57‬‬ ‫‪%8/8-19/6‬‬ ‫وﯾﮋﮔﯽ‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪%97‬‬ ‫‪%100‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫زﻣﺎن آزﻣﻮن ﺑﻪ دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪<25‬‬ ‫‪<5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪<15‬‬ ‫‪<5‬‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻻزم‬ ‫‪ELISA reader‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮ‬ ‫ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮ‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮدي‬ ‫اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر ﻧﺴﺒﯽ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﮑﺮارﭘﺬﯾﺮي )‪(%‬‬ ‫‪ -5-2-4-3‬اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ‬ ‫ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ‪ (FP)1‬ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود و اﺧﯿﺮا ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ و ﺑﻮﯾﮋه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ رﻗﺎﺑﺖ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و‬ ‫ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر‪ 2‬اﺳﺖ‪ .‬ﻗﻄﺒﺶ ﯾﺎ ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ از ﻏﻠﻈﺖ ﻓﻠﻮروﻓﻮر ﯾﺎ ﻣﺎده ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي درﺟﻪ ﻣﻌﯿﻨﯽ از ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮي ﺗﺎﺑﺶ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ از ﺟﻬﺎت اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدي اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮي ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺶ ﻓﻠﻮروﻓﻮر در ﻣﺤﻠﻮل ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻢ ﺑﻨﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر در ﻣﺤﻠﻮل‬ ‫ارﺗﺒﺎط دارد‪ .‬ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن ﮐﻤﺘﺮي دارﻧﺪ‪ .‬روش ‪FP‬‬ ‫اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺿﺪ ﯾﮏ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺧﺎص ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ – ﻓﻠﻮروﻓﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮي ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﭼﺮﺧﺶ ﻓﻠﺌﻮرﻓﻮر را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در ﻏﯿﺎب ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ آزاد در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد آزﻣﺎﯾﺶ‪ ،‬اﺗﺼﺎل آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺶ ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر را ﮐﺎﻫﺶ داده و ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي آزاد آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه و ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن‬ ‫ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن ﻓﻠﺌﻮروﻓﻮر ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد آزﻣﺎﯾﺶ راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻋﮑﺲ دارد )ﺷﮑﻞ ‪.(6-3‬‬ ‫آزﻣﻮن ﻫﺎي ‪ FP‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺷﺴﺘﺸﻮ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﻧﺠﺎم واﮐﻨﺶ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آزﻣﻮن اﻻﯾﺰا ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد رﻧﮓ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫روش ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻮده و ﺑﺮاي آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ دارد‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﻮن ﻫﺎي ‪ FP‬ﺑﺮاي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ‪ ،HPLC‬اﮐﺜﺮ آزﻣﻮن ﻫﺎي‬ ‫‪ 30-20 FP‬درﺻﺪ ﻧﺘﺎﯾﺞ را ﺑﺼﻮرت ﻣﺜﺒﺖ ﮐﺎذب ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ ﺧﻄﺎ ﻧﺎﺷﯽ از واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي‬ ‫ﺿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ و ﺑﺨﺸﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﺷﯽ از اﺛﺮات ﻣﺎﺗﺮﯾﮑﺴﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Fluorescence polarization‬‬ ‫‪Fluorophore‬‬ ‫‪88‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-3‬اﺻﻮل آزﻣﻮن ﻗﻄﺒﯿﺖ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪ -6-2-4-3‬ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر‬ ‫ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺑﺼﻮرت ﺗﺠﺎري در دﺳﺘﺮس ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻓﻨﺎوري ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻓﻨﺎوري ﻣﻮﺟﯽ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار‪ 1‬و ﻓﻨﺎوري ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ‪ 2‬اﺷﺎره ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻓﻨﺎوري ﻣﻮج ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار‬ ‫‪ (1‬زﯾﺴﺖ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎي رزوﻧﺎﻧﺲ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﻮن‬ ‫در ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﺎﺑﯿﻦ دو ﻣﺤﯿﻂ ﺷﻔﺎف ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﯿﺮ آب و ﺷﯿﺸﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﻮر ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻤﺖ‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺎوي ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎزﺗﺎب ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺨﺶ دﯾﮕﺮ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در زاوﯾﻪ ﺗﺎﺑﺸﯽ ﻧﻮر ﻧﯿﺰ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﻋﺒﻮر از ﺳﻄﺢ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮك ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻮج ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري در داﺧﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎ ﻧﻮر ﮐﻤﺘﺮ ﻧﻔﻮذ و ﻣﺴﺎﻓﺘﯽ را ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺛﺎﺑﺖ ﻃﯽ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﺎﺑﯿﻦ دو ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﻏﺸﺎي ﻓﻠﺰي ﻧﺎزك ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﺷﻮد‪،‬‬ ‫آﻧﮕﺎه اﻧﺘﺸﺎر اﯾﻦ ﻣﻮج ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮون ﻫﺎي روي ﺳﻄﺢ ﻓﻠﺰي ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻟﮑﺘﺮون ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﭘﻼﺳﻤﻮن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ وﻗﺘﯽ رزوﻧﺎﻧﺲ ﯾﺎ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﻮن اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ ،‬اﻧﺮژي ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻮر ﺗﺎﺑﺸﯽ ﻃﯽ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻏﺸﺎي ﻓﻠﺰي از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ رود ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ داﻧﺴﯿﺘﻪ ﻧﻮر ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺪﯾﺪه رزوﻧﺎﻧﺲ ﺗﻨﻬﺎ در‬ ‫زاوﯾﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اي از ﻧﻮر ﺗﺎﺑﺸﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ زاوﯾﻪ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺠﺎور ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻏﺸﺎي ﻓﻠﺰي دارد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺠﺎور ﺣﺎوي ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺎﻓﺮي زاوﯾﻪ رزوﻧﺎس را ﺣﺪود ‪ 300‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ از ﺳﻄﺢ ﻏﺸﺎي‬ ‫ﻓﻠﺰي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺪاوم اﯾﻦ زاوﯾﻪ رزوﻧﺎﻧﺲ اﻣﮑﺎن ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺎﻓﺮي ﻣﺠﺎور‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻏﺸﺎي ﻓﻠﺰي را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(7-3‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ روي اﯾﻦ ﺳﻄﺢ ﻏﺸﺎي ﻓﻠﺰي‪ ،‬راﺑﻄﻪ‬ ‫‪Evanescent wave technology‬‬ ‫‪Microarray technology‬‬ ‫‪89‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺧﻄﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه دارد ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي وﯾﮋه در ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺎﻓﺮي ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﺎﯾﻪ اي ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي رزوﻧﺎﻧﺲ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﻮن‪ (SRP)1‬ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﮐﺎﻣﻼ اﻣﯿﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬روش ‪ SRP‬داراي ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺠﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﭼﮑﯽ از‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﺣﺪ ﻣﯿﮑﺮوﻟﯿﺘﺮ ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﯿﭗ ﻓﻠﺰي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬اﯾﻦ روش ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻨﺘﯿﮏ واﮐﻨﺶ‬ ‫آﻧﺘﯽ ژن‪ -‬آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي را ردﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ اﯾﻦ روش ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺴﺘﺮه اي از آﻧﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ را ﺑﻄﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن و ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ردﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ اﯾﻦ روش ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ ﻣﺎﻧﻊ و ﺳﺪ راه ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ SPR‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﺬاري ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮاي ﺗﺠﻬﯿﺰات ‪ SPR‬ﻧﯿﺰ واﻗﻌﺎ ﺑﺎﻻﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-3‬اﺻﻮل رزوﻧﺎﻧﺲ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﻮن )‪ :L .(SRP‬ﻣﻨﺒﻊ ﻧﻮر‪ :D ،‬ﻓﺘﻮدﯾﻮد آﺷﮑﺎرﺳﺎز آراﯾﻪ‪ :P ،‬ﻣﻨﺸﻮر‪ :S ،‬ﺳﻄﺢ ﺳﻨﺴﻮر‪ :F ،‬ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﺳﻠﻮﻟﯽ )دو ﺧﻂ ﺿﺨﯿﻢ ﺑﻪ ﺑﺎرﯾﮑﻪ ﻧﻮر ﺣﺎﺻﻞ از اﻓﺖ ﺷﺪت ﻧﻮر ﺑﺪﻧﺒﺎل ﭘﺪﯾﺪه رزوﻧﺎس در زﻣﺎن ‪ t1‬و ‪ t2‬اﺷﺎره دارد‪ .‬ﺧﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎن ‪ t1‬ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻗﺒﻞ از اﺗﺼﺎل آﻧﺘﯽ ژن )ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ( ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي در روي ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ و ﺧﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ t2‬ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ رزوﻧﺎﻧﺲ ﺑﻌﺪ از‬ ‫اﺗﺼﺎل آﻧﺘﯽ ژن ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ارﺗﺒﺎط دارد(‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪ (2‬ﺣﺴﮕﺮ اﯾﻤﻨﯽ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮري‬ ‫در اﯾﻦ روش‪ ،‬ﻣﻮج ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار در ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮري و ﻣﺎده اي ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ ﺑﯿﺮوﻧﯽ )از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﺎﯾﻊ ﯾﺎ‬ ‫دوﻣﯿﻦ ﻻﯾﻪ واﺣﺪ ﻓﯿﺒﺮي( ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد )ﺷﮑﻞ ‪ .(8-3‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬ﻣﻠﮑﻮل ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺮژي ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻮج ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار را ﺟﺬب ﮐﺮده و ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻠﻮروﻣﺘﺮي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه‬ ‫ﮔﯿﺮي اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي آزاد‪ ،‬ﮐﺎﻧﺠﻮﮔﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎﻟﺒﻊ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮي ﻫﻢ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰاﯾﺎي اﯾﻦ روش ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺼﻮرت ‪ real-time‬و اﻧﻄﺒﺎق ﭘﺬﯾﺮي‬ ‫ﺳﻨﺠﺶ از راه دور اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ روش ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ روش ﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ آن ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﮔﯿﺮي ﺳﺘﻮن ﻫﺎﯾﯽ ﭘﺎﻻﯾﺸﯽ اﯾﻤﻨﻮاﻓﯿﻨﯿﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺻﻼح ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺣﻼل ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ روي ﺻﺤﺖ اﯾﻦ‬ ‫روش ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺣﻼل ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺿﺮﯾﺐ ﺷﮑﺴﺖ ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Surface plasmon resonance‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-3‬اﺻﻮل زﯾﺴﺖ اﯾﻤﻨﯽ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮري ) آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫؛ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪار ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺲ‬ ‫(‪( Zheng et al, 2006) .‬‬ ‫‪ -7-2-4-3‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ‬ ‫در ﺳﺎل ﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻓﻨﺎوري ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ اﻣﮑﺎن ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ ﺑﯿﺎن ﻫﺰاران ژن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻣﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ در‬ ‫ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ و ﭘﺮوﺗﺌﻮﻣﯿﮑﺲ ﺷﯿﻮه ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ رﻓﺘﺎر ﺑﺎﻓﺖ و ﺳﻠﻮل در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ و‬ ‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﯾﮏ را ﺗﻐﯿﯿﺮ داده اﻧﺪ و ﯾﮏ ﺷﯿﻮه ﻓﺮاﮔﯿﺮ را در اﺧﺘﯿﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ‬ ‫ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﯿﺎن ﻫﺰاران ژن در ﺑﺎزه وﺳﯿﻌﯽ از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺎي ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ‪ ،‬ﻧﻈﯿﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ژن ﻫﺎ‪ ،‬اﮐﺘﺸﺎف داروﻫﺎ و‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺﻫﺎي ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ اﻣﮑﺎن ﻓﻬﻢ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﯽ و‬ ‫ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي روﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ژﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ genome-wide system-level‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺰء اﺻﻠﯽ در ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ‪ ،‬آراﯾﻪ اي از ﭘﺮوب ﻫﺎي ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﮑﻤﻞ ﺗﻮاﻟﯽﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ از ‪ mRNA‬ﻫﺪف‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ روي ﯾﮏ ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﯾﮏ اﺳﻼﯾﺪ ﺷﯿﺸﻪاي ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوب ﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ﻓﻮﺗﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ روي ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه )‪ (Affymetrix‬ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ روي ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ ﭘﺮﯾﻨﺖ ﺷﻮﻧﺪ )ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ PCR‬ﯾﺎ‬ ‫اوﻟﯿﮕﻮﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ(‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺗﺎ ‪/cm2‬ﭘﺮوب ‪ 100000‬را ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺑﺮرﺳﯽ وﺳﯿﻊ ﺑﯿﺎن ژن را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ mRNA‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ اﺳﺘﺨﺮاج‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧ ﻪ ﮔﺬاري‪ ،‬و ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺎس ﺑﯿﺸﺘﺮ اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ در ﺣﺎل‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ﭼﯿﭗ ﻫﺎي ‪ Affymetrix‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰاﯾﺎي ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﯿﮑﺮوآراﯾﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺠﻢ ﮐﻤﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻣﮑﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ در اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﯿﺰ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﯿﮑﺮواراﯾﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻻي )ﺗﮑﺮار ﭘﺬﯾﺮي ﭘﺎﯾﯿﻦ( آن اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي درﮔﯿﺮ در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﺨﺮاج ‪،RNA‬‬ ‫ﺗﮑﺜﯿﺮ و ﻫﯿﺒﺮﯾﺪاﺳﯿﻮن‪ ،‬ﻫﻤﮕﯽ داراي ﻣﺸﮑﻼت اﺳﺎﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت آﻣﺎري ﻣﯽ اﻧﺠﺎﻣﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ روش اﺧﯿﺮا ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫و ردﯾﺎﺑﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آن‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ارزﺷﻤﻨﺪي ﻧﯿﺰ درﺑﺎره ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪91‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در اﻧﺴﺎن و دام‬ ‫‪92‬‬ ‫در اواﯾﻞ دﻫﻪ ‪ 1960‬در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ وارداﺗﯽ از ﮐﺸﻮر ﺑﺮزﯾﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ اﺷﺘﻬﺎ‪ ،‬ﺿﻌﻒ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً‬ ‫ﻣﺮگ ﻫﺰاران ﺟﻮﺟﻪ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﯿﻤﺎري ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺑﯿﻤﺎري ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن ) ‪X‬‬ ‫‪ (Turkey Disease‬ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ‪ .‬ﻃﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻏﺬاي ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن ﻫﺎ آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻮد‪ .‬در اداﻣﻪ ﻣﺎده ﺳﻤﯽ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ از ﻏﺬاي آﻟﻮده ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻧﺎﻣﮕﺰاري ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1974‬در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ‪ 397‬ﻧﻔﺮ در اﺛﺮ ﻣﺼﺮف ذرت آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺴﻤﻮم ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن‬ ‫‪ 106‬ﻧﻔﺮ ﻓﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ ﺑﯽ اﺷﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺮاغ‪ ،‬زردي ﺷﺪﯾﺪ‪ ،‬آب آوردن ﺷﮑﻢ و ﺧﻮﻧﺮﯾﺰي دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﺗﻠﻔﺎت در ﻣﺮدان دو ﺑﺮاﺑﺮ زﻧﺎن ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫روزاﻧﻪ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻫﻔﺘﻪ درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1991‬در ﻣﺎﻟﺰي در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺼﺮف‬ ‫ﻣﺎﮐﺎروﻧﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ 40‬ﻧﻔﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪه و ‪ 13‬ﮐﻮدك ﻓﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺮاغ‪ ،‬اﺳﻬﺎل‪ ،‬ﺗﺐ و دل درد‬ ‫ﺑﻮد و ﮐﻤﺎ ﭘﺲ از ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻣﺼﺮف ﻏﺬا رخ داد‪ .‬ﻣﺮگ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 9‬روز ﭘﺲ از ﺑﺮوز ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎد در ﮐﺒﺪ‪ ،‬رﯾﻪ‪ ،‬ﮐﻠﯿﻪ‪ ،‬ﻗﻠﺐ‪ ،‬ﻣﻐﺰ و ﻃﺤﺎل اﻓﺮاد ﻓﻮت ﺷﺪه ردﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎل‬ ‫‪ 2004‬در ﮐﻨﯿﺎي ﺷﺮﻗﯽ و ﻣﺮﮐﺰي در اﺛﺮ ﻣﺼﺮف ذرت آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ 317 ،‬ﻣﻮرد ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ و ﻧﺎرﺳﺎﯾﯽ ﺣﺎد ﮐﺒﺪي و ‪125‬‬ ‫ﻣﻮرد ﻣﺮگ رخ داد‪ .‬اﻧﺒﺎرداري ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ذرت ﺗﺎزه ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﮔﺮم و ﻣﺮﻃﻮب ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ‬ ‫ﮔﺰارش ﻣﺮﮐﺰ ﮐﻨﺘﺮل و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎ‪ (CDC) 1‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ‪ ppb 8-20 × 103‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ذرت اﻧﺒﺎر ﺷﺪه ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﺪد دﯾﮕﺮي از ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬اوﮔﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﻮﯾﻠﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮏ‬ ‫‪،‬اﺳﻠﻮاﮐﯽ‪ ،‬اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‪ ،‬ﮐﻨﯿﺎ و ﻫﻨﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﺎﯾﻮان ‪ 26‬ﻧﻔﺮ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﺮﻧﺞ ﮐﭙﮏ زده ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 3‬ﻫﻔﺘﻪ ﺷﺪﯾﺪا‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪه و ﺳﻪ ﮐﻮدك ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﺳﺎﻟﻪ در ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ .‬در اوﮔﺎﻧﺪا ﻧﯿﺰ ﺗﻌﺪادي از ﭘﺴﺮان ‪ 15‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ‬ ‫ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﻣﻮاد ﮐﭙﮏ زده ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ و ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﻟﻮﺑﯿﺎ و ﻣﺎﻫﯽ ﮐﭙﮏ زده ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ راﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ و ﺣﯿﻮاﻧﺎت را در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از اﯾﻦ‪ ،‬آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺼﺮف ﺷﯿﺮ ﺣﺎوي ‪ AFM1‬ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎس ﻫﺎي ﺷﻐﻠﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﮐﺸﺎورزي‪،‬‬ ‫اﻓﺮادﯾﮑﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﺮاوري ذﺧﯿﺮه داﻧﻪ ﻫﺎي روﻏﻨﯽ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ و ﻧﯿﺰ ﮐﺎرﮔﺮان ﺷﺎﻏﻞ در اﻧﺒﺎرﻫﺎي ﻏﻠﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ آﻟﻮدﮔﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺴﺘﻨﺪ ﭼﻨﺪاﻧﯽ در دﺳﺘﺮس ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪Centers for Disease Control and Prevention‬‬ ‫‪93‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ -1-4‬اﺛﺮات ﺳﻤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺼﺮف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد و ﻣﺰﻣﻦ )ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ( ﺑﺮاز ﻣﯿﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ و آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ )ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ 6000‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم(‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﻣﺮگ ﮔﺮدد‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ‬ ‫ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-1-4‬ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد‬ ‫ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑﻠﻊ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎﻻي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﯾﮏ دوره زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮﺗﺎه اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺣﯿﻮاﻧﺎت در ﭼﻬﺎرﭘﺎﯾﺎن‬ ‫اﻫﻠﯽ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪام اﺻﻠﯽ ﻫﺪف ﺑﺮاي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﮐﺒﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﻬﺎﺟﻢ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺒﺪ‪ ،‬ﻣﺎﯾﻌﺎت و ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﮐﺒﺪي ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﮑﺮوز ﯾﺎ ﻣﺮگ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﯽ را ﺑﻪ درﺟﺎت ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺘﺎﺛﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ و اﺧﺘﻼل در ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪارت ﻫﺎ و‬ ‫ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮐﺒﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼل در ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺧﻮن‪ ،‬زردي و ﮐﺎﻫﺶ در ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي‬ ‫ﺳﺮﻣﯽ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺒﺪ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻼﯾﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺣﺎد ﺷﺎﻣﻞ ﺧﯿﺰش )‪ ،(edema‬ﺗﻬﻮع‪،‬‬ ‫اﺳﻬﺎل‪ ،‬دل درد‪ ،‬ﺗﺐ‪ ،‬ﺑﯽ اﺷﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺧﻮاب آﻟﻮدﮔﯽ‪ ،‬ﮐﻤﺎ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺮگ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﺖ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎدي ﺳﻢ در ﮐﺒﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‪ ،‬ﻗﻠﺐ‪ ،‬رﯾﻪ‪ ،‬ﻃﺤﺎل و ﻣﻐﺰ ﺣﯿﻮاﻧﺎت درﮔﯿﺮ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺣﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﺳﺎل ‪ 1974‬در‬ ‫ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﻫﻨﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪ ﮐﻪ ‪ 25‬درﺻﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑﻠﻊ ذرت ﮐﭙﮏ زده ﺑﺎ ﺳﻄﻮح آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﻦ ‪2-6‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺣﺎد اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻓﻘﺮ اﻗﺘﺼﺎدي و‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ در آﻓﺮﯾﻘﺎ و آﺳﯿﺎي ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪد‪.‬‬ ‫‪ -2-1-4‬ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺗﻤﺎس ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻧﺎﭼﯿﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻼﯾﻢ آن ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ‪ ،‬ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ‬ ‫ﻣﺰﻣﻦ‪ ،‬زردي )ﯾﺮﻗﺎن(‪ ،‬ﻫﭙﺎﺗﻮﻣﮕﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺗﻮرم ﮐﯿﺴﻪ ﺻﻔﺮا‪ ،‬ﺳﯿﺮوز ﮐﺒﺪي‪ ،‬ﮐﺒﺪ ﭼﺮب‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﯿﺮ ﯾﺎ ﺗﺨﻢ‬ ‫ﻣﺮغ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮوز ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ در آﻓﺮﯾﻘﺎي ﻣﺮﮐﺰي و ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از آﺳﯿﺎي ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻣﺰﻣﻦ در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ AFB1 .‬ﺿﻤﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ‪ ، T‬ﻋﻤﻠﮑﺮد وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ K‬و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬ ‫ﻓﺎﮔﻮﺳﺘﯿﻮزي ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ را ﻧﯿﺰ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﻧﻤﻮده و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﻣﯿﺰﺑﺎن را ﺳﺮﮐﻮب ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺛﺮات ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺟﻮان و اﺣﺘﻤﺎﻻ ﮐﻮدﮐﺎن را ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺎرچ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ و‬ ‫وﯾﺮوس ﻫﺎ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-4‬ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﺘﺎً زﯾﺎدي از ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻪ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮشﻫﺎ اﻓﺰوده ﺷﻮد‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز‬ ‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﮐﺒﺪي‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه در ﻏﺬا وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ‪،‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻏﺬا اﻓﺰوده ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺣﯿﻮان ﺟﻮاﻧﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺣﺴﺎس ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﺠﺎد ﺗﻮﻣﻮر در ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺗﺎزه از ﺷﯿﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫‪ 0/2-0/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻏﺬا ﺑﻄﻮر ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﮔﺸﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﯿﺎﻓﺘﺪ‪ .‬ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺼﺮف روزاﻧﻪ‬ ‫‪ 5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮده ﻫﺎي ﺑﺎ رﺷﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎدي ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﺣﺘﯽ ﭘﺲ از ﯾﮏ ﺳﺎل ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ‬ ‫‪94‬‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت از ﻧﻈﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ در وﺿﻊ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ ﺑﺎز ﻫﻢ در ‪ 50-60‬درﺻﺪ از ﻣﻮشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ اﯾﻦ اﺛﺮ‬ ‫ﻏﺬاﯾﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﻏﺪد ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺧﻮردن ‪ 20‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در روز‪،‬‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ در اﺑﺘﺪا ﻫﯿﭻ ﺿﺎﯾﻌﻪاي اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﯾﮏ ﺳﺎل ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻌﻒ ﻣﺰاﺟﯽ ﺣﯿﻮان ﺷﺪه و در ‪60-70‬‬ ‫درﺻﺪ ﻣﻮارد ﻫﻢ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺑﺪﺧﯿﻢ ﻣﯽ اﻧﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﻣﺼﺮﻓﯽ روزاﻧﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﺗﻌﺪاد ﺧﯿﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺗﻮﻣﻮر ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ را در وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻠﯽ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺣﯿﻮان ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﯾﮏ‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﺮﻃﺎن ﻣﻌﺪه ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮش‪ ،‬اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﯾﺠﺎد ﺳﺮﻃﺎن در اﻋﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮐﺒﺪ ﻣﺜﻼ‬ ‫رﯾﻪ ﻫﺎ را اﻟﻘﺎ ﮐﻨﺪ ﻗﻮت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﻬﻢ ﻣﻬﻤﯽ را در ﺑﺮوز ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪،‬‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ اﮔﺮ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺳﺮﻃﺎن ﻣﺴﺎﻋﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﮔﺴﺘﺮده روي ﺑﺴﯿﺎري از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮش ﻫﺎي رت و ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺰل آﻻ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻮﯾﮋه‬ ‫‪ AFB1‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮژن ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺳﻢ در ﺑﺪن ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪه ﯾﮏ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﻣﯿﺰان ﺳﻤﯿﺖ اﯾﻔﺎ ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺑﻠﻊ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﮔﺮوه ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬در ﮐﺒﺪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺰه ﺷﺪه و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮑﯽ ﺑﺴﯿﺎري‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮل‪ AFP1 ،AFQ1 ،‬و ‪ AFM1‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻌﺪاد ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﯿﻮاﻧﯽ درﮔﯿﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫ﻓﻮق‪ ،‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ دﯾﮕﺮي ﺑﻨﺎم ‪ 8-AFB1‬و‪ 9‬اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪ ﻧﯿﺰ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﯿﺮي در ﺑﯿﻦ ﺑﺎزﻫﺎي ‪ DNA‬ﺑﻪ ﺑﺎزﻫﺎي‬ ‫ﮔﻮاﻧﯿﻨﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻣﺤﺼﻮل اﻓﺰاﯾﺸﯽ ‪ Gau-N7 -AFB1‬ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل اﻓﺰاﯾﺸﯽ در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد‬ ‫)‪ 74‬درﺻﺪ( ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻧﻘﻄﻪ اي از ﻧﻮع ﺗﺮاﻧﺴﻮرﺳﯿﻮن‪ 1‬و ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺎز ‪ G‬ﺑﻪ ‪ T‬در ﮐﺪون ‪ 249‬ژن ﺳﺮﮐﻮﺑﮕﺮ‬ ‫ﺗﻮﻣﻮري‪ p53‬در ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﮐﺒﺪي ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﻣﺎي ﮐﺒﺪي ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه در اﮐﺜﺮ ﻣﺪل ﻫﺎي‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه و ﺑﻌﻨﻮان دﻟﯿﻞ ﻋﻤﺪه ﺳﺮﻃﺎن زاﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫اي ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺳﻢ زداﯾﯽ ﮐﺒﺪي‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ‪ ،‬ﺳﻦ و ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﮔﻮﻧﻪ درﮔﯿﺮ‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻫﺎي ﺗﺮاﻧﺴﻮرﺳﯿﻮن ‪ 3-1) G→C‬درﺻﺪ( و ﺗﺮاﻧﺰﯾﺸﻦ‪ 18-13) G→A 2‬درﺻﺪ( ﻧﯿﺰ رخ‬ ‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪ AFB1 .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻮﺟﺐ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﮐﺮوﻣﻮزﻣﯽ‪ ،‬ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﮐﺮوﻣﻮزمﻫﺎ‪ ،‬ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﺪﻫﺎ و ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫‪ DNA‬در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺴﺖ اﻣﺲ‪ 3‬ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ AFB1‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ داراي ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﻬﺶزاﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﻨﻬﺎ دﯾﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ )‪ (TD50 = 6/7 × 10-6mg/kg/d‬ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻃﺎن زاﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪-4mg/kg/d) AFB1‬‬ ‫‪ (TD50= 9/3 × 10‬دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-4‬اﺛﺮات ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﺸﻤﺎري ﺑﺮاي ﭘﯽ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺛﺮات ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺳﻄﻮح آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و در‬ ‫داﺧﻞ ﺑﺪن ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪه ﻋﻤﻞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﺟﺰاي ﻣﺘﺸﮑﻠﻪ ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص‬ ‫ﻧﻮﮐﻠﺌﯿﮏ اﺳﯿﺪ و واﺳﻄﻪﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‪ ،‬ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ دوزﻫﺎي ﺑﺎﻻي آن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﯽ ﮐﻠﯽ ﺷﺪه و دوزﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ آن ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺑﺮ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺛﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﮐﺒﺪي را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻮري ﮐﻪ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻠﯽ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Transversion‬‬ ‫‪Transition‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Ames‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪95‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ‪ DNA‬و ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﻋﻤﻞ ﭘﻠﯿﻤﺮازﻫﺎي ﻣﺴﺌﻮل ﺳﻨﺘﺰ ‪ DNA‬و ‪.RNA‬‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺳﻨﺘﺰ ‪DNA‬‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺳﻨﺘﺰ ‪ RNA‬و ﻣﻬﺎر ‪ RNA‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )‪.(mRNA‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ دادن ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﯾﺎ ﺷﮑﻞ ﻫﺴﺘﻪ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ‪ :DNA‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ‪ DNA‬ﻣﺘﺼﻞ ﺷﻮد و در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ آن ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ AFB1 .‬ﮐﻪ‬ ‫از ﻟﺤﺎظ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻓﻌﺎلﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ ﻗﻮﯾﺘﺮ از ‪ AFG1‬و ‪ AFG2‬وارد واﮐﻨﺶ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﭘﻮرﯾﻦ و ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﻮرﯾﻨﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه اﺳﭙﮑﺘﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﻔﺎوت اﺳﺎﺳﯽ ﺑﯿﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت واﮐﻨﺶ ﮔﺮ ﺑﺎ ‪ DNA‬را در ﻧﺤﻮه اﺗﺼﺎل و وﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ‪ DNA‬ﯾﺘﮏ‬ ‫رﺷﺘﻪاي ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ واﮐﻨﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻌﻬﺬا اﺗﺼﺎل ﺑﺎ ‪ DNA‬آﻧﭽﻨﺎن ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺒﻮر از ﯾﮏ ﺳﺘﻮن ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ‬ ‫ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ را از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺳﻨﺘﺰ ‪ DNA‬و ‪ RNA‬را ﺗﻮﺳﻂ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺳﻨﺘﺰ ‪ :DNA‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ اﺳﯿﺪ دزوﮐﺴﯽ رﯾﺒﻮﻧﻮﮐﻠﺌﯿﮏ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه آﻧﺰﯾﻢ ﭘﻠﯿﻤﺮاز ﺑﻮده‪ ،‬و ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽﻫﺎي ‪ DNA‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺻﺪﻣﻪ دﯾﺪه دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺪل ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪﺳﺎزي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺿﻌﻒ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪﺳﺎزي ‪ DNA‬ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻋﻤﻞ اﮐﺘﯿﻨﻮﻣﺎﯾﺴﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﯾﻦ دو ﻣﻮﻟﮑﻮل از ﺑﻌﻀﯽ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪ .‬اﮐﺘﯿﻨﻮﻣﺎﯾﺴﯿﻦ ﺑﻪ درون زﻧﺠﯿﺮ ﻣﺎرﭘﯿﭽﯽ‬ ‫دوﮔﺎﻧﻪ ‪ DNA‬ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و در ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎي ﺣﺎوي ﮔﻮاﻧﯿﻦ اﺳﺖ ﺟﺎي ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ آدﻧﯿﻦ و ﺗﯿﻤﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺨﻮرده ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻨﺘﺰ ‪ :RNA‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ واﮐﻨﺶ ﺑﺎ ‪ DNA‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻧﺴﺨﻪﺑﺮداري ‪ DNA‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ RNA‬ﭘﻠﯿﻤﺮاز ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ‬ ‫ﮐﺮده و ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت از ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ‪ RNA‬ﻧﯿﺰ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ RNA‬ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﮐﻞ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺷﻮد در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ در ﻣﻮرد ‪ RNA‬ﻫﺴﺘﻪاي ﺧﻔﯿﻒﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ RNA‬ﻫﺴﺘﻪاي در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺎﺑﺪ و ﺑﻌﺪ از ‪ 15‬دﻗﯿﻘﻪ ﺗﻤﺎس‬ ‫ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 90-95‬درﺻﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه در دوزﻫﺎي ﮐﻢ )‪ 1-5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم وزن ﻣﻮش( ﺑﺎزﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ و ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺠﺪداً آﻏﺎز ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ ﭘﺲ از ‪24‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻨﺘﺰ ﮐﻠﯽ ‪ RNA‬ﻫﺴﺘﻪاي‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺳﻨﺘﺰ ‪ RNA‬ﻫﺴﺘﮏ‪ ،‬و ﭘﺲ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻨﺘﺰ ‪ DNA‬از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ در ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‪ :‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ‪ AFB1‬از ﺳﺮﻋﺖ و ﻣﯿﺰان اﺛﺮ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖﮐﻨﻨﺪﮔﯽ آن‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻨﺘﺰ ‪ DNA‬و ‪ RNA‬ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﯿﺪآﻣﯿﻨﻪ ﻟﻮﺳﯿﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪار ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺧﻮراﮐﯽ ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 3‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪ ،‬ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﮐﺒﺪ ﻣﻮش ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 60‬درﺻﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ‬ ‫ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ روي ﻣﯿﻤﻮن ﺑﻌﺪ از ‪ 3/5-130‬ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺼﺮف ‪ 3‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در‬ ‫ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ‪ 45 ،AFB1‬درﺻﺪ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﮐﺒﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﯾﮕﺮي ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺰرﯾﻖ‬ ‫ﺻﻔﺎﻗﯽ ‪ 60‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﮐﺒﺪ ﻣﻮش ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ ﮐﺎﻫﺶ ‪ 30‬درﺻﺪي ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ در ﮐﺒﺪ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﯾﮏ‬ ‫دوره زﻣﺎﻧﯽ ‪ 1‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬اﺛﺮ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ‪ AFB1‬ﺑﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎ دو ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻫﻢ ﺧﻮردن‬ ‫‪96‬‬ ‫ﻧﻈﻢ ﭘﻠﯽرﯾﺒﻮزمﻫﺎ و اﯾﺠﺎد رﯾﺒﻮزمﻫﺎي ﻣﺎرﭘﯿﭽﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯿﭙﺬﯾﺮد‪ .‬ﺑﺮﻫﻢ ﺧﻮردن ﻧﻈﻢ ﭘﻠﯽرﯾﺒﻮزمﻫﺎ در ﮐﺒﺪ ﻣﻮش‪ ،‬ﺳﻨﺠﺎب‪ ،‬ﻣﯿﻤﻮن و‬ ‫ﮐﺸﺖ ﺳﻠﻮل ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ 70 ،‬درﺻﺪ ﭘﻠﯽزومﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ‪ 1/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم دوز‬ ‫ﺗﺰرﯾﻖ داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﯽ ‪ AFB1‬ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺑﻌﺪ از ‪ 18‬ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﻮزمﻫﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﯾﺠﺎد رﯾﺒﻮزمﻫﺎي ﻣﺎرﭘﯿﭽﯽ و ﺣﻀﻮر‬ ‫ﭘﻠﯽرﯾﺒﻮزم ﻫﺎي ﻣﺎرﭘﯿﭽﯽ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ ‪ 1‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ‪ AFB1‬ﺑﻪ ﺟﮕﺮ و ﮐﻠﯿﻪ ﺳﻨﺠﺎب و ﻣﻮش‪ ،‬ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ‪15‬‬ ‫دﻗﯿﻘﻪ از ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺎرﭘﯿﭻ رﯾﺒﻮزم داراي ‪ 25-30‬رﯾﺒﻮزم ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﺎ زاوﯾﻪ ‪60-70‬‬ ‫درﺟﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﺎﻧﻊ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺻﺤﯿﺢ ‪ mRNA‬ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ AFM1 .‬و ‪ AFG1‬ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻊ از ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ‬ ‫در ﺟﮕﺮ و ﮐﻠﯿﻪ ﺳﻨﺠﺎب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺛﺮ آﻧﻬﺎ در ﻣﻤﺎﻧﻌﺖﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ AFB1‬ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎي‬ ‫ﭘﻼﺳﻤﺎ )آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻓﯿﺒﺮوﻧﻮژن‪ 2-α ،‬ﮔﻠﺒﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬و ‪ -α‬اﺳﯿﺪﮔﻠﯿﮑﻮ ﭘﺮوﺗﯿﺌﻦ( ﺑﻌﺪ از اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ 125-1000‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم‬ ‫‪ AFB1‬در ﻫﺮ ‪ 100‬ﮔﺮم از اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ ‪ ،‬ﻇﺮف ‪ 2-4‬ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺳﻨﺘﺰ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ‪ :‬در ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و ﺑﺎﻓﺘﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ AFB1‬ﻣﺎﻧﻊ از ﺳﻨﺘﺰ ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬و‬ ‫از ورود ﭘﺎراﻓﺴﻔﺎت ﺑﻪ داﺧﻞ ﻓﺴﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ و اﺳﺘﺎت ﺑﻪ داﺧﻞ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎي ﮐﺒﺪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ AFB1 .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺎﻧﻊ از ورود‬ ‫اﺳﺘﺎت ﺑﻪ داﺧﻞ ﺗﺮيﮔﻠﺴﯿﺮﯾﺪﻫﺎ‪ ،‬اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮب‪ ،‬ﮐﻠﺴﺘﺮول و اﺳﺘﺮﮐﻠﺴﺘﺮول در ﺑﺎﻓﺖ ﮐﺒﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺼﺮف ‪ 2-5‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در‬ ‫ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺰرﯾﻖ داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﻗﻒ ﮐﺎﻣﻞ ﺳﻨﺘﺰ ﮐﻠﺴﺘﺮول در ﮐﺒﺪ ﺳﻨﺠﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﮐﺎﻟﺒﺪ‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﯽ از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي اﺟﺴﺎد ‪ 23‬ﮐﻮدك ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺴﻔﺎﻟﻮﭘﺎﺗﯽ دژﻧﺮاﺳﯿﻮن ﭼﺮﺑﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺼﺮف ‪ AFB1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار اﯾﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺒﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/093‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪ ،‬در ﻣﺪﻓﻮع ‪ 0/123‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪ ،‬در ﻣﻌﺪه ‪ 0/127‬ﻣﯿﻠﯽ‬ ‫ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم و در ﺻﻔﺮا ‪ 0/08‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ذﺧﯿﺮه ﺷﺪن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺑﺪن ﻣﯿﻤﻮن ﻫﻢ ﺷﺒﯿﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻐﺰ‪ ،‬ﮐﺒﺪ‪ ،‬ﮐﻠﯿﻪ‪ ،‬ﻗﻠﺐ و ﺻﻔﺮاي ﺑﻌﻀﯽ از ﺣﯿﻮاﻧﺎت‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2‬روز و ﺣﺪﮐﺜﺮ ‪ 3‬روز ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺰه ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -4-4‬اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ روي ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ روي ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺧﻮك ﻫﺎ و ﻣﻮش ﻫﺎي رت ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺼﺮف ﻏﺬاي ﻓﺎﺳﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﮐﻮب ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﯿﻤﻮس و ﺑﻮرﺳﺎل رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ‬ ‫ﮐﻮﭼﮏ ﺷﺪه و ﻟﻨﻔﻮﺑﻼﺳﺘﻮژﻧﺰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ‪ (helper T) CD4‬ﻃﺤﺎﻟﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺘﺮﻟﻮﮐﯿﻦ ‪ (IL-2) 2‬ﻧﯿﺰ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ اﺧﺘﻼل ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻠﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﺳﻢ ﺑﺮ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻟﻨﻔﻮﮐﯿﻦ ﻫﺎ‪ 1‬و ﻓﺮاوري آﻧﺘﯽ ژن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮑﯽ از اﺳﺘﺤﮑﺎﻣﺎت دﻓﺎﻋﯽ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه اي‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎ اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻃﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﻠﻮل ﻫﺎ آﻧﺘﯽ ژن را ﺑﻪ ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ اراﺋﻪ ﮐﺮده و ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﮐﻤﮑﯽ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻓﺎﮔﻮﺳﯿﺘﻮزي ﺧﻮد را اﻓﺰاﯾﺶ داده و ﺗﻮﻟﯿﺪات‬ ‫ﻓﻌﺎل ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﺳﯿﺘﻮﮐﺎﯾﻦ ﻫﺎ و ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ﻓﻌﺎل واﮐﻨﺸﮕﺮ را آزاد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﻏﯿﺮاﺧﺘﺼﺎﺻﯽ را‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ را در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري ﺑﻪ ﺷﺪت‬ ‫ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﯿﺴﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻓﺎﮔﻮﺳﯿﺘﻮزي ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ‪ ،‬اﺧﯿﺮا ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﯿﻂ ‪ in vitro‬ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻓﺎﮔﻮﺳﯿﺘﻮزي ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ AFB1 .‬در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬ ‫‪ 100‬ﭘﯿﮑﻮﮔﺮم در ﻣﯿﻠﯽ ﻟﯿﺘﺮ ﺑﺮاي ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ ﺳﯿﺘﻮﺗﻮﮐﺴﯿﮏ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ‪ 0/5‬ﺗﺎ ‪ 1‬آن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻓﺎﮔﻮﺳﯿﺘﻮزي‬ ‫‪Lymphokines‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ وﻟﯽ روي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ در ﺗﺨﺮﯾﺐ وﯾﺮوس ﻫﺮﭘﺲ ﺳﯿﻤﭙﻠﮑﺲ ﺗﺎﺛﯿﺮي‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﺮف ﺧﻮراﮐﯽ ‪ AFB1‬در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ‪ 0/030 – 0/07‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪ ،‬ﺳﯿﺘﻮﻟﯿﺰ ﺑﺎ واﺳﻄﻪ ﺳﻠﻮل ﻫﺎي‬ ‫ﮐﺸﻨﺪه ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ‪ YAC-1‬را در ﻣﻮش ﻫﺎي ‪ BALB/c‬ﺳﺮﮐﻮب ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ روي ﻣﻮش ﻫﺎي‪ 57B1/6‬و ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻏﺬاﯾﺸﺎن ﺣﺎوي ‪ 24 ppb‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮد ﺗﺎﺛﯿﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪500 ppb‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮك‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻮﺗﺎل ﮐﻤﭙﻠﻤﺎن ﺳﺮم را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ 300 ppb‬از ﺳﻢ ﺗﺎﺛﯿﺮي در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻤﭙﻠﻤﺎن ﺳﺮﻣﯽ در ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ‪ AFB1 95 ppb‬از ﻃﺮﯾﻖ ﻏﺬا درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻧﮑﺮده ﺑﻮد ‪ .‬اﯾﻦ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺷﺪت ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ و ﺳﻤﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺳﻢ ﻗﺮار‬ ‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻮع و ﺷﺪت ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ و ﻣﯿﺰان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ درﯾﺎﻓﺘﯽ در ﺟﺎﻧﻮران‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﻫﻤﻮرال و ﺳﻠﻮﻟﯽ در ﺑﭽﻪ ﺧﻮك ﻫﺎ آﻧﻬﺎ را در ﻣﻌﺮض‬ ‫ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ 140-280 ppb‬ﺑﻤﺪت ‪ 4‬ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺮار دادﻧﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻠﻮﻟﯽ و ﻫﻤﻮرال ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ اوﻟﯿﻪ و ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺳﺮﮐﻮب ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺳﻄﻮح آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻧﺎﺷﯽ از اﯾﻤﻦ ﺳﺎزي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﭘﻼﺳﻤﺎ آﮔﺎﻻﮐﺘﯿﺎ)ﯾﮏ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﺴﯿﻢ ﻋﻔﻮﻧﯽ( در ﺑﭽﻪ ﺧﻮك ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﺛﺮات‬ ‫اﯾﻤﻨﻮﺳﺎﭘﺮﺳﯿﻮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﺑﻨﺪ ﻧﺎف ﻋﺒﻮر ﮐﺮده و ﺟﻨﯿﻦ ﺧﻮك را ﻣﺘﺎﺛﺮ‬ ‫ﺳﺎزد‪ .‬ﺧﻮك ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺣﺴﺎس ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﺗﻮﺑﺮﮐﻮﻟﻮزﯾﺲ واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ازدﯾﺎد ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺟﻠﺪي‬ ‫ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮك ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد اﯾﻤﻨﯽ ﺳﻠﻮﻟﯽ و ﻓﺎﮔﻮﺳﯿﺘﻮز و ﺑﺎ ﯾﮏ ﮔﺴﺘﺮه ﮐﻤﺘﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﻮرال در ﻧﺘﺎج ﺧﻮك ﻫﺎ و ﻣﻮش ﻫﺎي رت در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺛﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ روي‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺷﮕﻔﺖ آور ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ارزش واﮐﺴﯿﻨﺎﺳﯿﻮن ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺗﻤﺎس ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻄﻮر وﯾﮋه ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ واﮐﺴﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ اﻓﺰودن ‪ 200ppb‬از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺟﯿﺮه ﻏﺬاﯾﯽ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﻄﻮر روزاﻧﻪ ﺑﻤﺪت ‪ 40‬ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺗﯿﺘﺮ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ را در واﮐﻨﺶ ﺑﻪ واﮐﺴﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﯿﻮﮐﺎﺳﻞ‪ ،1‬ﺑﺮوﻧﺸﯿﺖ ﻋﻔﻮﻧﯽ‪ 2‬و ﺑﯿﻤﺎري ﺑﻮرﺳﺎل ﻋﻔﻮﻧﯽ ﺷﺪﯾﺪا ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در ﺧﺮﮔﻮش ﻧﯿﺰ آﻟﻮدﮔﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺗﯿﺘﺮ آﻧﺘﯽ ﺑﺎدي ﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺿﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﺑﻮﯾﺲ‪ ،3‬ﺑﻮردﺗﻼ‬ ‫ﺑﺮوﻧﺸﯿﺴﭙﺘﯿﮑﺎ‪ ،4‬ﭘﺎﺳﺘﻮرﻻ ﻣﻮﻟﺘﻮﺳﯿﺪا‪ 5‬را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ ﮐﺎراﯾﯽ واﮐﺴﯿﻨﺎﺳﯿﻮن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺐ ﺧﻮﮐﯽ‪ ،‬ﺳﭙﺘﺴﻤﯽ ﻫﻤﻮراژﯾﮏ‬ ‫و ﺑﯿﻤﺎري ﺗﺐ ﺑﺮﻓﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺪﻧﺒﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي داﻣﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻮاﻫﺪ ﺳﺮﮐﻮب ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺗﻮﺳﻂ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﻧﺴﺎن ﻣﺤﺪود‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ و ﻣﺸﮑﻮك اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل‪ ،‬ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ -‬آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ )‪ (AF-alb‬در ﺳﺮم اﻓﺮاد در ﻣﻌﺮض ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻌﯿﺎر ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺳﻢ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻢ ﺷﻨﺎﺳﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻃﯽ دوره ﻫﺎي زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺳﻢ‪ ،‬ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ‪ AF-alb‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﯾﮏ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر ‪ AFM1‬در ادرار اﻧﺴﺎن‪ ،‬آﻟﻮدﮔﯽ ﻃﯽ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻗﺒﻞ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را آﺷﮑﺎر ﻣﯿﺴﺎزد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ‪ AF-alb‬ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از ﺗﻤﺎس ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﻮﻣﺎرﮐﺮﻫﺎي آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در اﻧﺴﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ادراري ﻧﻈﯿﺮ ‪ Gau-N7 -AFB1‬و ‪ –AFB1‬ﻣﺮﮐﺎﭘﺘﻮرﯾﮏ‬ ‫اﺳﯿﺪ‪ 6‬و ‪ AF-alb‬ﺳﺮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Newcastle‬‬ ‫‪Infectious bronchitis‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Mycobacterium bovis‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Bordetella bronchiseptica‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Pasteurella multocida‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪AFB1–mercapturic acid‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪ -5-4‬اﺛﺮات ﺗﻐﺬﯾﻪ اي‬ ‫اﺑﺘﻼ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻣﺰﻣﻦ اﺛﺮات ﻋﻤﺪه اي روي ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﺟﺎﻧﻮران و اﻧﺴﺎن دارد‪ ،‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﺳﺘﻦ از ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ وزن ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در واﻗﻊ ﻃﯽ آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪ ،‬اﺗﺼﺎل ﮐﻮاﻻﻧﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ‪ DNA‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻨﺘﺰ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ روﻧﺪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬در ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﺷﺘﺮ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻣﯿﺰان وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ درﺣﺎﻟﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در‬ ‫ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻌﺪودي ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﻠﻨﯿﻮم و روي ﻧﯿﺰ در‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت و اﻓﺮاد در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺿﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -6-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ‬ ‫ارﺗﺒﺎط اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﮔﺴﺘﺮده اي ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ رﯾﺴﮏ ﺑﺎﻻي آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ ﭼﯿﻦ‪ ،‬آﺳﯿﺎي ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ و ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻫﺎﯾﯽ از اﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﺎ وﯾﺮوس ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ ‪ (HBV) B‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﺑﺴﯿﺎري در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﯾﮋه در ﭼﯿﻦ و در‬ ‫ﮐﺸﻮرﻫﺎي اﻓﺮﯾﻘﺎﯾﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﺎﯾﻊ اﺳﺖ‪ ،‬درﺻﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ‪ HBV‬ﻧﯿﺰ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫ﺑﺎﻻﯾﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﺘﻌﺪد ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ دو ﻋﺎﻣﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ‪ HBV‬ﺑﺼﻮرت ﻫﻢ اﻓﺰا ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن‬ ‫ﮐﺒﺪ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ‪ DNA‬را ﺳﺮﮐﻮب ﮐﺮده و ‪ HBV‬ﻧﯿﺰ از ﺳﻢ زداﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -7-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺎﻧﻮري در ﺑﺮاﺑﺮ اﺛﺮات ﺳﻤﯽ ﺣﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻘﺎوم ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﮔﺴﺘﺮده اي از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ LD50‬در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺟﺎﻧﻮري ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ي ﻣﯿﺰان دوز واﺣﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﮐﺜﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﯿﺰان ‪ LD50‬ﺳﻢ‬ ‫در ﻣﺤﺪوده ‪ 0/5‬ﺗﺎ ‪ 10‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از وزن ﺑﺪن ﻗﺮار دارد )ﺟﺪول ‪ .(1-4‬ﻣﯿﺰان ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد و ﻣﺰﻣﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ‪ ،‬ﻣﯿﺰان آﻟﻮدﮔﯽ و ﻣﺪت در ﻣﻌﺮض ﺑﻮدن در ﮐﻨﺎر‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﻈﯿﺮ ﺳﻦ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﯽ و ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ روي ﺷﺪت ﺳﻤﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-7-4‬ﺧﻮك‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در ﺧﻮك ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻏﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺰرﮔﯽ از رژﯾﻢ ﻏﺬاي اﯾﻦ ﺣﯿﻮان را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 0/4 ppb‬از ﺳﻢ در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﯽ روي ﺳﻼﻣﺘﯽ و ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ ﺧﻮك ﻫﺎ و‬ ‫ﺑﻮﯾﮋه ﺑﭽﻪ ﺧﻮك ﻫﺎ دارد‪ .‬ﺑﭽﻪ ﺧﻮك ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻟﻐﯿﻦ ﺣﺴﺎﺳﺘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دوزﻫﺎي ﺑﺎﻻي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﮑﺮوز ﮐﺒﺪي در‬ ‫ﺧﻮك ﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﺮس وارد ﺷﺪه ﺑﺮ ﺣﯿﻮان ﻫﻤﺮاه ﺷﺪه و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﺗﺎﮐﺴﯿﺎ‪ 1‬ﯾﺎ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﺣﺮﮐﺘﯽ و ﺧﻮﻧﺮﯾﺰي ﮔﺮدد‪ .‬ﺧﻮﻧﺮﯾﺰي ﺑﻌﻠﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪن زﻣﺎن ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺧﻮن ﮐﻪ آن ﻫﻢ ﻧﺎﺷﯽ از ﻋﺪم ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪K‬‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬درﻣﺎن ﺑﺎ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ ،K‬ﻣﻨﺎدﯾﻮن و ﺣﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﮑﻤﻞ ﻫﺎي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ اﺛﺮات ﭘﯿﺸﮕﺮاﻧﻪ اي در ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در ﺧﻮك داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :1-4‬ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد ﻧﺎﺷﯽ از ‪ AFB1‬از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﻨﺠﺶ ﻣﯿﺰان ‪ LD50‬در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻧﻮري ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﺑﺮدن ﯾﮏ ﻣﯿﺰان دوز واﺣﺪ‪.‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫) ‪LD50 (mg kg‬‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫‪Ataxia‬‬ ‫‪99‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫‪0/30‬‬ ‫ﺟﻮﺟﻪ اردك )‪11‬روزه(‬ ‫‪0/43‬‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫‪0/55‬‬ ‫ﺧﻮك‬ ‫‪0/60‬‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺰل آﻻ‬ ‫‪0/80‬‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫‪1/00 -0/50‬‬ ‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‬ ‫‪2/00 -1/00‬‬ ‫ﺧﻮﮐﭽﻪ ﻫﻨﺪي‬ ‫‪2/00 -1/40‬‬ ‫ﺟﻮﺟﻪ ﻣﺮغ‬ ‫‪6/30‬‬ ‫ﻣﻮش رت )ﻧﺮ(‬ ‫‪7/20 -5/50‬‬ ‫ﻣﻮش رت )ﻣﺎده(‬ ‫‪17/90‬‬ ‫ﻣﯿﻤﻮن )ﻣﺎده(‬ ‫‪7/80‬‬ ‫ﻣﻮش ﺧﺎﻧﮕﯽ‬ ‫‪9/00‬‬ ‫ﻫﺎﻣﺴﺘﺮ‬ ‫‪10/20‬‬ ‫‪ -2-7-4‬ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‬ ‫اﺛﺮات ﺳﻤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻣﺸﺎﺑﻪ ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯿﺰان ‪ 0/25 ppb‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬رﺷﺪ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن و ﺟﻮﺟﻪ اردك را‬ ‫ﺑﺸﺪت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ و ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ 1/5 ppb‬درﺟﻮﺟﻪ ﻫﺎي ﮔﻮﺷﺘﯽ و ‪ 4 ppb‬در ﺑﻠﺪرﭼﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ روي رﺷﺪ دارد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﮏ ﻫﺎي ﺻﻔﺮاوي را از ﺑﯿﻦ ﺑﺮده ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ D3‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬را در ﮐﺒﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬اﺛﺮات ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اي ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺧﻮن‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫اﺳﺘﺤﮑﺎم اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﺗﻮﮐﻮﻓﺮول‪ 1‬ﺳﺮﻣﯽ را در ﭘﯽ دارد‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﻮح ﺗﻮﮐﻮﻓﺮول ﺧﻮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻤﺒﻮد‬ ‫وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ﻫﺎي ‪ A‬و ‪ E‬ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -3-7-4‬ﻧﺸﺨﻮارﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫اﺛﺮات آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در ﻧﺸﺨﻮارﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﻮﭼﮏ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺟﺎﻧﻮران اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻟﻐﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺴﺎس ﺗﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﯿﺰان ‪ 0/2‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ وزن در ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎﻫﺶ وزن‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﻏﺬا و اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ آﻟﮑﺎﻟﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎﺗﺎز در ﺷﮑﻤﺒﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫در ﻧﺸﺨﻮارﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﯽ اﺷﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺧﺸﮑﯽ و ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺷﺪن‪ 2‬ﭘﻮزه‪ ،‬ﺑﯿﺮون زدن راﺳﺖ روده و ﺧﯿﺰش‪ 3‬ﻏﯿﺮﻣﻌﻮل‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎروري‪ ،‬ﺳﻘﻂ ﺟﻨﯿﻦ و ﮐﺎﻫﺶ وزن ﺗﻮﻟﺪ در ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﺷﻮاﻫﺪ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺳﻠﻮﻟﺰ و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻣﻮﻧﯿﻮم ﻣﻮﯾﺪ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز روي ﻓﻠﻮر ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﺷﮑﻤﺒﻪ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Tocopherol‬‬ ‫‪Peeling‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Edema‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪ -4-7-4‬ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎ ﺑﺎ ‪ LD50‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 300‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺴﺎس ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر ‪15‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻏﺬاي ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻤﺪت ‪ 30‬روز ﺑﺎﻋﺚ آﻧﻤﯿﺎي ﻫﻤﻮﻟﯿﺘﯿﮏ‪ 1‬و ﺑﺮوز اﺛﺮات ﺳﯿﺘﻮﺗﻮﮐﺴﯿﮏ‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -5-7-4‬ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫‪ AFB1 LD50‬در ﺳﮓﻫﺎ و ﮔﺮﺑﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 1-5‬و ‪ 3-6‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺳﮓﻫﺎ و ﮔﺮﺑﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ‬ ‫اردكﻫﺎ و ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎ )ﮐﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺴﺎسﺗﺮﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ( در ﺑﺮاﺑﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﺳﮓﻫﺎي ﺟﻮان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻟﻐﯿﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1990‬ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﻮرد ﺛﺒﺖ ﺷﺪه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در‬ ‫اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص‪ ،‬ﺳﮓﻫﺎ ﻏﺬاي ﺣﺎوي ‪ AFB1 100-300 ppb‬را ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 4‬ﻣﺎه ﻣﺼﺮف‬ ‫ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در دﻫﻪ ‪ 1980‬ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻣﻮرد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در ﺳﮓﻫﺎ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬در آﻓﺮﯾﻘﺎي‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺗﻌﺪادي ﺳﮓ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﯾﮏ دوره ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻏﺬاي ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ‬ ‫ﺳﮓﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد ‪ AFB1 100- 300 ppb‬ﺑﻮد‪ .‬در ﺳﺎلﻫﺎي ﻗﺒﻞ از ‪ 1970‬ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻮرد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در ﺳﮓﻫﺎ‬ ‫ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﯾﮏ ﻣﻮرد در ﻧﯿﻮﯾﻮرك ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﮓ ﭘﺲ از ﺧﻮردن ﯾﮏ ﻏﺬاي ﺗﺠﺎري ﺣﺎوي ‪AFB1 60 ppb‬‬ ‫ﻣﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -8-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﺟﻨﯿﻨﯽ و ﮐﻮدﮐﯽ ﻧﻈﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﻣﺎدر ﺑﺎردار و ﮐﻮدك ﺑﻮاﺳﻄﻪ رﺷﺪ و ﺧﻄﺮ ﺑﯿﻤﺎري در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫داراي اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮء ﺗﻐﺬﯾﻪ ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻌﻤﻮل در ﮐﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬در ﮐﺸﻮرﻫﺎي در‬ ‫ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻈﯿﺮ ﻫﻨﺪ و ﭼﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻬﯿﺎﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻏﺮب اﻓﺮﯾﻘﺎ ﻧﺸﺎن داده‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﯽ داري ﻣﺎﺑﯿﻦ آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ و ﮐﻨﺪي رﺷﺪ در ﺑﭽﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﻮزادي در ﻣﻌﺮض ﺳﻢ ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻋﺒﻮر از ﺳﺪ ﺧﻮﻧﯽ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻣﺎدر و ﺟﻨﯿﻦ را دارد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺎﯾﺺ ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺟﻨﯿﻨﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -9-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز در اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪد اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در آﺳﯿﺎ و آﻓﺮﯾﻘﺎ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ‪ AFB1‬ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺑﺎ ﺳﺮﻃﺎن ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﮐﺒﺪي ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي‪ ،‬اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺳﻄﺢ و ﻣﺪت در ﻣﻌﺮض ﻗﺮارﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در‬ ‫اﺳﺘﻌﺪاد اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻗﺮارﮔﯿﺮي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت در ﻣﻌﺮض ﺳﻄﻮح ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮات ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ اي روي اﻧﺴﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮوز ﺑﯿﻤﺎري در اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ ﺳﻢ‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ ﺣﺒﻮﺑﺎت‪ ،‬ﺧﺸﮑﺒﺎر و ﺷﯿﺮ در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼﯾﻢ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺷﺪﯾﺪ در اﻧﺴﺎن ﺷﺎﻣﻞ از دﺳﺖ دادن اﺷﺘﻬﺎ‪ ،‬ﮐﻤﺒﻮد وزن‪،‬‬ ‫ﯾﺮﻗﺎن‪ ،‬ﺗﮑﺜﯿﺮ ﺳﺮﯾﻊ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺠﺮاي ﺻﻔﺮاوي و اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺤﺎت آن‪ ،‬ادم‪ ،‬ﺧﺴﺘﮕﯽ و ﻧﮑﺮوز ﻫﻤﻮراژﯾﮏ ﮐﺒﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل رﺧﺪاد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻣﺰﻣﻦ و ﺑﺮوز ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ در اﻧﺴﺎن‪ ،‬اﻣﮑﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و وﻗﻮع ﻧﻮع ﺣﺎد‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري ﻧﯿﺰ وﺟﻮد داد‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺣﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﻫﻨﺪ در ﺳﺎل ‪ 1974‬ﮔﺰارش ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﯽ آن‪ 25 ،‬درﺻﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑﻠﻊ ذرت ﮐﭙﮏ زده ﺑﺎ ﺳﻄﻮح آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﯿﻦ ‪ 2-6‬ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم‬ ‫‪Hemolytic anemia‬‬ ‫‪101‬‬ ‫‪1‬‬ ‫در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ .‬اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺣﺎد اﻧﺴﺎﻧﯽ در آﻓﺮﯾﻘﺎ و آﺳﯿﺎي ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﯽ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪد‪.‬‬ ‫‪ -10-4‬درﻣﺎن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز‬ ‫واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪن ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﻮرد اﺛﺒﺎت ﺷﺪه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ اﻗﺪاﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﺮﻃﺮف‬ ‫ﺳﺎزي ﻣﻨﺸﺎ اوﻟﯿﻪ آﻟﻮدﮔﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﮏ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ از ﮐﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬اﯾﻨﻮزﯾﺘﻮل‪،‬‬ ‫وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ B2‬و وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ E‬ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺑﺮوز ﺿﺎﯾﻌﺎت ﮐﺒﺪي ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺼﺮف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﯾﺎدآوري ﮐﺮد ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان از اﺛﺮ ﺳﻤﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ ﺑﺎ ﻓﻨﻮﺑﺎرﺑﯿﺘﺎل ﻧﯿﺰ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻓﻨﻮﺑﺎرﺑﯿﺘﺎل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﯿﺮﺳﺮﻃﺎﻧﺰا ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺰه ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﺳﺘﺎت ﮐﻮرﺗﯿﺰون و دﻫﯿﺪروﮐﻮرﺗﯿﺰون ﯾﮏ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﯽ در اﺑﻌﺎد ﻫﭙﺎﺗﻮم ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﯾﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪاي روي ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮم ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺰلآﻻ ﺑﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ AFB1‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ آﺳﯿﺐ ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ در ﻣﻮشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﭼﺎر ﮐﻤﺒﻮد وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬ﻫﺴﺘﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﻮشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه اﯾﻦ‬ ‫وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺮوز ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ در ﻣﯿﺰان ﻓﺴﻔﺮ و ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺳﺮم ﺧﻮن ﻣﯽﺷﻮد و در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ D‬اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﯽ دارد‪ .‬از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ دو وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ )‪ D‬و ‪ (A‬از وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل در ﭼﺮﺑﯽ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺳﺮﻃﺎن ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ دو وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ در ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي را اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -11-4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺮﺧﯽ از اﻋﻀﺎي ﺟﻨﺲ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ درﮔﯿﺮي ﭘﻮﺳﺖ‪ ،‬ﻏﺸﺎﻫﺎي ﻣﺨﺎﻃﯽ دﻫﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻓﺘﻬﺎي زﯾﺮﺟﻠﺪي وﮔﺎﻫﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻋﻤﻘﯽ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮوز ﺑﯿﻤﺎري اﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬درﮔﯿﺮي ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ رﯾﻪ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻏﯿﺮﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﻣﻬﻢ دﯾﮕﺮ در ﺑﯿﻦ ﺷﯿﻮع ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺳﻄﺢ واﮔﺮاﯾﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ‬ ‫ﻣﺎﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﺟﺪا ﺷﺪه‬ ‫از اﭘﯿﺪﻣﯽ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﺳﻮﯾﻪ ﻣﺘﻔﺎﺗﯽ از‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس دارد‪ .‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ﺑﯿﻤﺎري ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺎ ﯾﮏ ﯾﺎ ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ از ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺑﯿﻦ اﯾﺰوﻟﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس‬ ‫واﮔﺮاﯾﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮐﻤﺘﺮي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﯿﺶ از ‪ 40‬ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﺪل ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺑﻨﺪرت در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس در اﯾﺠﺎد ﺑﯿﻤﺎري ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻣﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﯽ روي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ در ﻣﺪل ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس از ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬اﺧﯿﺮا ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ روي ﻣﻮش ﻫﺎي ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪه و ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ‪ LD90‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ 100‬ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻤﺘﺮ از ﻫﻤﯿﻦ ﻣﯿﺰان در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺗﺰرﯾﻖ داﺧﻞ ورﯾﺪي اﺳﭙﻮرﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻪ ﻣﻮش ﻫﺎي ﻧﺎن ﻧﻮﺗﺮوﭘﻨﯿﮏ‪،1‬‬ ‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺴﺮﻋﺖ در ﻋﺮض ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ در ﮐﺒﺪ و رﯾﻪ ﻫﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻣﯿﺰان ﺑﺎر ﻗﺎرﭼﯽ در ﺷﺶ ﻫﺎ ﻃﯽ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺴﺮﻋﺖ ﺗﺎ‬ ‫‪ 95‬درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﯿﺰان ﺑﺎر ﻗﺎرﭼﯽ در ﮐﺒﺪ ﺑﻄﻮر آﻫﺴﺘﻪ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﻃﯽ ‪ 5‬روز ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬ ‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﯿﺰان ﺑﺎر ﻗﺎرﭼﯽ ﻃﯽ ‪ 5-10‬روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻔﻮﻧﺖ در ﮐﻠﯿﻪ ﻫﺎ و ﻣﻐﺰ ﺗﺎ ﺣﺪ ﮐﺸﻨﺪه اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫‪Nonneutropenic‬‬ ‫‪102‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري ﻓﺎﮐﺘﻮر اﺻﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ ﻧﯿﺰ در ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻼوه‪ ،‬در ﻃﯽ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺰ در‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻮارد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ردﯾﺎﺑﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮش ﻫﺎي رت و ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎي ﺑﺎ اﯾﻤﻨﯽ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻫﺎي ﻣﺪل ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي اﻧﺘﺸﺎري و ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ رﯾﻮي و ﺳﯿﻨﻮﺳﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎ در ﻃﯽ ‪ 10 -7‬روز ﭘﺲ از آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎر ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ از ﺷﺶ ﻫﺎ< ﮐﺒﺪ < ﻣﻐﺰ< ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ داﺧﻞ ﺳﯿﻨﻮﺳﯽ آﺳﭙﺮرژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪ ،‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﺳﯿﻨﻮﺳﯽ‬ ‫ﭘﺎراﻧﺎزال اﯾﺠﺎد ﺷﺪه را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺮﮔﻮش ﻫﺎ دﭼﺎر ﺳﺮﮐﻮب ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﻧﺒﻮدﻧﺪ اﻣﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ‬ ‫ﺗﻠﻘﯿﺢ ﻣﯿﺰان ﺑﺎﻻﯾﯽ از اﺳﭙﻮر ﻗﺎرﭼﯽ )ﺑﯿﺶ از ‪ 108‬اﺳﭙﻮر( ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻄﻮر اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﺨﺸﯽ ﻋﻔﻮﻧﺖ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن اﻫﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﻏﺎزﻫﺎ و ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن ﻫﺎ ﻫﻤﮕﯽ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﮔﻠﻪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن اﻫﻠﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‬ ‫و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪﻧﺒﺎل در ﻣﻌﺮض ﻗﺮارﮔﯿﺮي اﺋﺮوﺳﻠﯽ از ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻃﯿﻒ وﺳﯿﻌﯽ از ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎ از واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ازدﯾﺎد ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‪ 1‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻋﺮوﻗﯽ را در اﻧﺴﺎن اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس دوﻣﯿﻦ ﻋﻠﺖ ﺷﺎﯾﻊ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ و ﻏﯿﺮ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ‬ ‫ﭘﺲ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﻣﺴﯿﺮ ﻋﻤﺪه ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻨﺸﺎق ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻗﺎرچ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪازه ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم‬ ‫ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس )‪ 25‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﺘﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 23‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﺘﺮ(‪ ،‬اﺳﺘﻘﺮار آﻧﻬﺎ را‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺴﺎﻋﺪﺗﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد‪ .‬ﺣﻀﻮر آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ از ﻟﻮﻟﻪ ﺗﻨﻔﺴﯽ آن را‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﺗﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﻌﻤﻮل ﺳﯿﻨﻮزﯾﺖ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ و ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﺟﻠﺪي‪ 2‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺪاي از اﻧﺪازه‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽ‬ ‫ﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه اي در اﺳﺘﻘﺮار‪ 3‬ﻗﺎرچ در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻗﺒﻼ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﺷﺪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻬﻤﯽ ﺑﺮاي ﺷﯿﻮع ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدي و ﺳﻮدان ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻧﯿﻤﻪ ﮔﺮم و ﮔﺮم و ﺧﺸﮏ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ اﺗﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻋﻤﺪه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﯾﮑﯽ از ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي اﺻﻠﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ‬ ‫رﯾﻮي در آﻓﺮﯾﻘﺎﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم ﻓﺮاواﻧﯽ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺑﺮﺧﯽ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺎ در‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻓﺰاﯾﺶ دارد‪.‬‬ ‫‪ -12-4‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮزﯾﺲ ﺑﺮوﻧﺸﯽ‪ -‬رﯾﻮي آﻟﺮژﯾﮏ )‪(ABPA‬‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس ﺑﻌﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﺗﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ‪ ABPA‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻧﯿﺰ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد و ﺑﻮﯾﮋه در ﻫﻨﺪ در ﺑﺮوز ﺑﯿﻤﺎري ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ABPA‬اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﻐﻠﯽ ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪ .‬ﮔﺰارﺷﺎت ﺑﺴﯿﺎري از ﻫﻨﺪ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا در ﻃﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ‪ABPA‬‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬اﮐﺜﺮ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ‪ ABPA‬ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺑﺘﻼي ﺑﻪ آﺳﻢ دارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﺎﻣﻞ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﺎﯾﺠﺮ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ﺑﻌﻨﻮان ﻗﺎرچ ﻫﺎي آﻟﺮژن ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﯿﺶ از ‪ 20‬ﻧﻮع‬ ‫آﻟﺮژن در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس‪ 2 ،‬ﻧﻮع آﻟﺮژن در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس)‪ Asp fl 18‬و ‪ ،(Asp fl 13‬و ‪ 4‬ﻣﻮرد ﻧﯿﺰ در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا )‪ Asp o lactase ،Asp o 13 ،Asp o 21‬و‪ (Asp o lipase‬ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﺗﻮاﻟﯽ ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫‪١‬‬ ‫‪Hypersensitivity reactions‬‬ ‫‪Cutaneous infections‬‬ ‫‪٣‬‬ ‫‪Localization‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪103‬‬ ‫ژﻧﻮﻣﯽ اﺧﯿﺮ اﻣﮑﺎن ﺑﺮرﺳﯽ آﻟﺮژن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس را ﻣﺴﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺪول ‪ 2-4‬ﻫﻤﻮﻟﻮگ ﻫﺎي آﻟﺮژن‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﻟﺮژن ﻫﺎﯾﯽ از ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺟﺪول‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎري از آﻟﺮژن ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻮﻣﯿﮕﺎﺗﻮس داراي ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻫﻤﻮﻟﻮژي ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي آﻟﺮژن ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از ‪ %50‬ﺷﺒﺎﻫﺖ اﯾﻤﻮﻧﻮﻟﻮژﯾﮏ داراي واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻟﺮژن‬ ‫ﻫﺎي ‪ Asp o 21‬و ‪ Asp o 13‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ارﯾﺰا ‪ 100‬ﺗﺎ ‪ 98‬درﺻﺪ ﻫﻤﻮﻟﻮژي و ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎ آﻟﺮژن ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ آﻟﺮژن ﻫﺎي ‪ Asp f 5 ،Asp f 12 ،Asp f 13 ،Asp f 18 ،Asp f 22 ،Asp f 23‬و ‪ Asp f 1‬ﻫﻤﮕﯽ ﺑﺎ ﺑﯿﺶ‬ ‫از ‪ 90‬درﺻﺪ ﻫﻤﻮﻟﻮژي در ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﺣﺘﻤﺎﻻ در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ آﻟﺮژن ﭘﺮﻗﺪرت ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ﺗﻌﺪاد آﻟﺮژن ﻫﺎ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﯿﺶ از دو ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ :2-4‬آﻟﺮژن ﻫﺎي ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه در ژﻧﻮم آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫درﺻﺪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻟﻮگ‬ ‫آﻟﺮژن‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫]‪Asp f 1 Mitogillin [Afu5g02330‬‬ ‫‪97‬‬ ‫]‪Asp f 2 [Afu4g09580‬‬ ‫‪65‬‬ ‫]‪Asp f 3 PMP20 [Afu6g02280‬‬ ‫‪86‬‬ ‫]‪Asp f 4 [Afu2g03830‬‬ ‫‪56‬‬ ‫]‪Asp f 5 Metalloprotease [Afu8g07080‬‬ ‫‪95‬‬ ‫]‪Asp f 6 Mn SOD [Afu1g14550‬‬ ‫‪60‬‬ ‫]‪Asp f 7 [Afu4g06670‬‬ ‫‪48‬‬ ‫‪Asp f 8 [Afu2g10100] ribosomal P2‬‬ ‫‪85‬‬ ‫]‪Asp f 9 [Afu1g16190‬‬ ‫‪64‬‬ ‫]‪Asp f 10 Aspergillopepsin [Afu5g13300‬‬ ‫‪75‬‬ ‫]‪Asp f 11 Cyclophilin [Afu2g03720‬‬ ‫‪85‬‬ ‫]‪Asp f 12 HSP90 [Afu5g04170‬‬ ‫‪94‬‬ ‫‪Asp f 13 [Afu2g12630] protease‬‬ ‫)‪94 (Asp fl 13‬‬ ‫]‪Asp f 17 [Afu4g03240‬‬ ‫‪42‬‬ ‫‪Asp f 18 Cell serine protease‬‬ ‫]‪[Afu5g09210‬‬ ‫‪Asp f 18 Cell serine protease‬‬ ‫]‪[Afu5g09210‬‬ ‫]‪Asp f 23 Rpl3 [Afu2g11850‬‬ ‫)‪92 (Asp fl 18‬‬ ‫‪93‬‬ ‫‪95‬‬ ‫)‪Asp fl 13 (previously Asp fl 1‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪Asp n 14 b-Xylosidase‬‬ ‫‪64‬‬ ‫‪Asp n 25 3-Phytase B‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪104‬‬ ‫‪Asp n Glucoamylase‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪Asp o 13 Oryzin‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪Asp o 21 a-Amylase A‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪ -13-4‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺟﻨﮓ اﻓﺰارﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ‬ ‫ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺧﻄﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺳﻤﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎ )ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ( ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي آﻧﻬﺎ اﺧﯿﺮ‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺑﻮﯾﮋه در ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺎرچ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻼح ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺑﯿﻤﺎري در اﻧﺴﺎن را دارﻧﺪ و ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻧﯿﺰ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪادي از اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺳﻼح ﻫﺎي ﺟﻨﮕﯽ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪي را دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﻤﻮم ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد و ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪﯾﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺪن و‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﻣﺮگ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ از ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﯾﺠﺎد ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺑﯿﻮﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ در اﯾﺠﺎد ﺟﻨﮓ رواﻧﯽ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻼح ﻫﺎي ﻫﺴﺘﻪ اي و‬ ‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻌﻤﻮل ﮐﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺮﻧﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﯾﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ اي اﺻﻠﯽ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ و ﭘﯿﺶ ﺳﺎز دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﺤﯿﻂ رﺷﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺮﺑﻦ‬ ‫و ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻌﻨﻮان ﭘﯿﺶ ﻣﺎده ﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﺿﺮوري ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻬﻤﺮاه ﻗﺎرچ زﻧﺪه در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ )ﻧﻈﯿﺮ ﺑﯿﻮراﮐﺘﻮر( ﻗﺮار‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ اي از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در ﻗﺎرچ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ درﺟﺎت ﺧﻠﻮص ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻫﺎ در ﺑﯿﻮراﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﯿﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﺟﺰء زﻧﺪه اي ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﻼح ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل آﻧﻬﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل از ﻓﺮدي ﺑﻪ ﻓﺮد دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي دوﺑﺎره اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫در ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺧﺎص ﺿﺮورت ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-13-4‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬ ‫ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﯿﺶ از ‪ 400‬ﻧﻮع ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ و اﺛﺮات ﺳﻤﯽ ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﻮﻟﺪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از دوران‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ارﮔﻮت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ ﮐﻼوﯾﺴﭙﺲ ﭘﻮرﭘﻮرا‪ 1‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮده اي در ﻗﺮون وﺳﻄﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮرد ﺷﯿﻮع و ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻢ ﺧﻄﺮﻧﺎك ارﮔﻮت ﺑﻪ ﺳﺎل ‪ 1692‬در اﻣﺮﯾﮑﺎ‬ ‫ﺑﺮﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﻣﻮرﺧﯿﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﻫﻢ زاي آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ارﮔﻮت در رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺧﯿﺎﻟﯽ و ﺟﺎدوﮔﺮي در زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺎي ﻗﺪﯾﻢ ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬داﻧﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﻮارض ﮐﺒﺪي و ﮐﻠﯿﻮي در اﻧﺴﺎن و ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺳﺮاﺳﺮ‬ ‫دﻧﯿﺎ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮﻋﯽ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﮑﻮز ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب و ﺑﺎراﻧﯽ در اواﺧﺮ ‪ 1970‬و اواﯾﻞ ‪ 1980‬در ﺟﻨﻮب‬ ‫ﺷﺮق آﺳﯿﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺎران زرد ﻣﻌﺮف ﺷﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ از ﮔﺮوه ﺗﺮاﯾﮑﻮﺗﺴﻦ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺳﻢ ‪-2‬‬ ‫‪ T‬ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺬﮐﻮر ﮔﺰارش ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-13-4‬ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ‬ ‫ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻗﺎرچ ﻫﺎي زﯾﺎدي ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‪ ،‬ﮐﻼوﯾﺴﭙﺲ‪ ،‬ﻓﻮزارﯾﻮم‪ ،‬اﺳﺘﺎﮐﯽ ﺑﻮﺗﺮﯾﺲ‪ ،‬ﻣﯿﺮودﺳﯿﻮم‪ ،‬ﻓﻮﻣﻮﭘﺴﯿﺲ‪ ،‬ﺗﺮﯾﮑﻮدرﻣﺎ و‬ ‫ﺗﺮﯾﮑﻮﺗﺴﯿﻮم ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬اﮐﺜﺮا آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ارﮔﻮت‪،‬‬ ‫‪Claviceps purpurea‬‬ ‫‪105‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اﮐﺮاﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﯾﮑﻮﺗﺴﻦ ﻫﺎ‪ ،‬و وﻣﯿﺘﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺳﻤﻮم ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا در اﻧﺴﺎن ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺎﻻ در اﯾﺠﺎد ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد‪ ،‬ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺳﺮﻃﺎن ﮐﺒﺪ‪ ،‬از ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾﮋه اي در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺑﻌﻨﻮان ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﺳﻤﯿﺖ ﺣﺎد و ﻣﺮگ ﺻﺪ ﻫﺰار ﺟﻮﺟﻪ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن در‬ ‫ﺳﺎل ‪ 1960‬ﭘﺲ از ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫ﺗﻮرم ﺷﺪﯾﺪ ﮐﺒﺪي در ﺑﯿﻦ ‪ 400‬اﻧﺴﺎن در ﻫﻨﺪ در ﺳﺎل ‪ 1974‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﯿﻮع اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس روي ﻏﻼت ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻮارد ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و ﺗﻮرم‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ ﮐﺒﺪي از ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ اوﮔﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻫﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻨﯿﺎ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﺷﻮاﻫﺪي در دﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻔﺲ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺛﺮات ﺳﻤﯽ ﺧﻮد را اﻋﻤﺎل ﮐﻨﻨﺪ و ﺧﻄﺮ ﺑﺮوز ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﻣﺎي رﯾﻮي را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻬﻤﺮاه ﮔﺮدو ﻏﺒﺎر داﻧﻪ ﻫﺎي زراﻋﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻔﺴﯽ وارد ﺷﺪه و ﺑﯿﻤﺎري اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﺳﻤﻮم از ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﮐﻪ ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﺣﺪود ‪ 300‬داﻟﺘﻮن در آب ﻏﯿﺮﻣﺤﻠﻮﻟﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺮﻣﺎ ﭘﺎﯾﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ در‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﭘﻮدر ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ ﺳﻔﯿﺪ رﻧﮓ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺨﻮﺑﯽ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش ﺑﻌﻨﻮان راه ورود اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﺑﺪن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺟﺬب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺟﻨﮓ اﻓﺰارﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺣﻘﯿﻘﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﻄﺮ اﯾﺠﺎد ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﺳﻤﻮم آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ ﻣﻄﺮح ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪي از ﮔﺰارﺷﺎت دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺘﺮاق ﺳﻤﻊ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه در دﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺮاق ﭘﯿﺶ از ﺟﻨﮓ اول ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس در ﺳﺎل ‪ 1990‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ‪ 1600‬ﻟﯿﺘﺮ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ذﺧﯿﺮه ﮐﺮده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪ -3-13-4‬اﻗﺪاﻣﺎت ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺑﯿﻮﺗﺮوﯾﺴﺘﯽ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬ ‫داﻣﻨﻪ وﺳﯿﻌﯽ از اﻗﺪاﻣﺎت و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺑﯿﻮﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﯽ ﺗﻮان‬ ‫ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي آزﻣﺎﯾﮕﺸﺎﻫﯽ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آزﻣﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎت ﭘﺎﯾﺶ و دﯾﺪه وري‪ ،‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي آﻣﻮزﺷﻬﺎي‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺗﺮ و ﺗﻮﺳﻌﻪ درﻣﺎن ﻫﺎي ﭘﺰﺷﮑﯽ ﻣﺪرن اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻗﺎرﭼﯽ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر روش ﻫﺎي‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ و ﮐﺎﻫﺶ ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي اﯾﻦ ﺳﻼح ﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﻏﯿﺮﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ و رﻓﻊ آﻟﻮدﮔﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﻮري ﻧﯿﺎز دارد‪ .‬و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﯾﺰ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ از اﻧﻮاع ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﯿﻌﯽ ﺿﺮوري اﺳﺖ‬ ‫درﻣﺎن آﻏﺎزﯾﻦ ﺑﻬﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺟﻨﮓ اﻓﺰار ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ رﻓﻊ آﻟﻮدﮔﯽ‪ ،‬درﻣﺎن ﻋﻼﻣﺘﯽ و‬ ‫ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ داروي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺿﺪ ﺳﻢ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﺎذب ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺗﻤﺎس دﻫﺎﻧﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت‬ ‫ﺑﺮوي ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آﻟﻮﻣﯿﻨﻮﺳﯿﻠﯿﮑﺎﺗﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺪﯾﻢ ﮐﻠﺴﯿﻢ‬ ‫آﻟﻮﻣﯿﻨﻮﺳﯿﻠﯿﮑﺎت ﻫﯿﺪراﺗﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺮاﻧﺲ آﻣﯿﻨﯿﺘﺲ‪ ،1‬ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺳﻢ ﺑﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژي و ﺣﻔﻆ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮﻣﺎل ﮐﺒﺪي‪،‬‬ ‫اﺛﺮات زﯾﺎﻧﺒﺎر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اوﻟﺘﯽ ﭘﯿﺮاز ]‪ -4‬ﻣﺘﯿﻞ‪ -2) -5 -‬ﭘﯿﺮازﯾﻨﯽ(‪ -‬و ‪ -2‬دﯾﺘﯿﻮل‪ -3-‬ﺗﯿﻮن[ ﯾﮏ‬ ‫داروي ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﻣﺎي ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ دارو ﮐﻪ اﺳﺎﺳﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ داروي ﺿﺪ ﺷﯿﺴﺘﻮزﻣﺎ‬ ‫ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ آﻓﻼوﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬از ﺗﺸﮑﯿﻞ اﭘﻮﮐﺴﺎﯾﺪﻫﺎي واﮐﻨﺸﮕﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﺮده و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫‪Transaminitis‬‬ ‫‪106‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺳﻄﻮح ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن اﺣﯿﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻨﻨﺪه ﺳﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اوﻟﺘﯽ ﭘﯿﺮاز ﭘﺲ از ﺑﻠﻊ و ﯾﺎ‬ ‫اﺳﺘﻨﺸﺎق آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬درﻣﺎﻧﯽ ﻣﻌﻘﻮل و ﮐﺎرﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل در اﻏﺬﯾﻪ ﺣﻀﻮر دارد‪،‬‬ ‫واﮐﺴﯿﻨﺎﺳﯿﻮن در ﺑﺮاﺑﺮ وﯾﺮوس ﻫﭙﺎﺗﯿﺖ ‪ B‬ﺑﻌﻨﻮان ﺣﻔﺎﻇﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻄﺮ ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﻣﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪107‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي‬ ‫و ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬ ‫‪108‬‬ ‫ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و ﺧﻮراك ﺟﺎﻧﻮران ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﯾﮏ ﻣﺸﮑﻞ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮﻣﺴﯿﺮي ﺑﻮاﺳﻄﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ و اﻧﺒﺎرداري ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎي‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﮐﺎراﻣﺪ دارد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﺑﺮ روي ﻣﺤﺼﻮل در ﻣﺰرﻋﻪ‪ ،‬زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﻃﯽ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ اﻧﺒﺎرداري ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از اﻏﺬﯾﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫زداﯾﯽ ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬آﻧﺎﻟﯿﺰ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮ ﺑﻮده و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي ﮐﻪ ﻣﻌﺮف ﺣﻀﻮر آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺻﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺎدي دارد‪ .‬ﻟﺬا ﻫﻤﻮاره ﺳﻌﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ از ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻧﻬﺎ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﻏﺬاﯾﯽ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺪوﯾﻦ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺛﺮ و ﮐﺎرا ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻠﯿﺪي دارد ﮐﻪ‬ ‫در ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ و ﯾﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻧﺒﺎرداري ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه ﺑﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي آب و‬ ‫ﻫﻮاﯾﯽ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﮐﺎﺷﺖ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬و ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ از اﻫﻢ ﻣﻮارد ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻧﺲ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﺳﻤﻮم در ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-5‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ و ﺑﺪﻧﺒﺎل آن ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل و ﯾﺎ در ﻃﻮل دوره‬ ‫اﻧﺒﺎرداري و ﻓﺮاوري رخ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ راﻫﺒﺮدﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺗﻮﻟﯿﺪات ﮐﺸﺎورزي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫راﻫﺒﺮدﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ و ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -1-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬اوﻟﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻃﯿﻒ ﮔﺴﺘﺮده اي از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﻈﯿﺮ ذرت‪ ،‬ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪ و ﻏﯿﺮه را در‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ آﻟﻮده ﮐﺮده و ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي ﮐﺴﺐ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻫﻤﺰﻣﺎن از ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﭼﻨﺪﯾﻦ روش ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ اﺻﻞ ﮐﻠﯽ‪ ،‬ﻋﻤﺪه ﻣﻮارد ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫‪109‬‬ ‫ﻣﺰرﻋﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ؛ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ؛ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ در زﻣﺎن ﺧﻮﺷﻪ دادن ﻣﺤﺼﻮل و آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺸﺮات ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﺣﺸﺮات ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا آﺳﯿﺐ داﻧﻪ ﻫﺎ در اﺛﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺣﺸﺮات زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮاي اﺳﺘﻘﺮار ﻗﺎرچ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ ﻣﻬﯿﺎ‬ ‫ﻣﯿﺴﺎزد‪ .‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ و ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺴﻬﯿﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬راﻫﮑﺎرﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﺣﺸﺮات در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ وارﯾﺘﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﻗﺎرج‪ ،‬رﻋﺎﯾﺖ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫آﺑﯿﺎري‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻠﻒ ﻫﺎي ﻫﺮز و رﻋﺎﯾﺖ ﺗﻨﺎوب ﮐﺸﺖ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ روش در ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ در ﺑﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ‪ ،‬از اواﯾﻞ دﻫﻪ ‪ 1970‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺑﺴﯿﺎري‬ ‫در راﺳﺘﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن زارﻋﯽ داراي ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬رﻋﺎﯾﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ آﺑﯿﺎري‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﺴﯿﺎر راﻫﮕﺸﺎ اﺳﺖ‪ .‬آﺑﯿﺎري ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﺪون وﻗﻔﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد‪ .‬ازﻣﯿﺎن ﻋﻮاﻣﻞ اﺳﺘﺮس زا ﺑﺮاي ﮔﯿﺎﻫﺎن در‬ ‫ﻃﻮل دوره رﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﯾﻦ و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻬﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﯿﻦ آﺑﯽ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﻮﯾﮋه در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻣﺤﺪود و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺧﺎك ﻫﺎ ﺷﻨﯽ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺘﺎ ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺷﯿﻮه‬ ‫آﺑﯿﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺗﺎﺣﺪودي ﻣﻬﺎر ﺷﺪه و ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬آﺑﯿﺎري ﯾﺎ ﺑﺎرش ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎران‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﺛﺮات ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ در ﮔﯿﺎه را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ دﻣﺎي ﺧﻨﮏ ﺗﺮي را در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آورد‪.‬‬ ‫ﻧﮕﺮاﻧﯽ اﺻﻠﯽ در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﮐﺸﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد و آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻠﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ آﺑﯿﺎري و آب ﮐﺎﻓﯽ در دﺳﺘﺮس ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ﻧﯿﻤﯽ از ﻣﺰارع ﻏﻼت در ﺟﻨﻮب ﺷﺮق اﯾﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪه ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ و زﻣﯿﻨﯽ ﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﮐﺸﺖ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز از ﺟﻤﻠﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ دﯾﮕﺮ در‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﻋﻠﻒ ﻫﺎي ﻫﺮز ﺑﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن زراﻋﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و آب رﻗﺎﺑﺖ ﮐﺮده و اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز اﺳﺘﺮس ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻠﻒ ﮐﺶ ﻫﺎ و ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻠﻒ ﻫﺎي ﻫﺮز ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﮐﺎﺳﺘﻦ از‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻨﺎوب ﮐﺸﺖ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﮐﺸﺘﮕﺮد ﯾﺎ ﺗﻨﺎوب ﮐﺸﺖ ﺧﻄﺮ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺳﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ را ﻣﺤﺪود‬ ‫ﻣﯽ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫‪ -2-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ اﺛﺮ دارد‪ .‬زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺮﺟﯿﻬﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﮐﺎﻣﻼ رﺷﺪ ﮐﺮده و ﭼﺮﺧﻪ رﺷﺪ آن ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ در ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺟﻤﻊ آوري ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻗﺒﻞ از ﺳﺮﻣﺎي ﺷﺪﯾﺪ و ﯾﺨﺒﻨﺪان‬ ‫ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺧﺸﮏ ﺗﺮ ﺷﺪه و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ دﯾﮕﺮ در زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻣﺤﺼﻮل در ﻣﺰرﻋﻪ و ﺣﺬف ﻣﻮاد زاﺋﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑﺮاي ﺑﻘﺎء ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ و آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آن در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻌﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪110‬‬ ‫‪ -3-1-5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫ﮐﺸﺎورزي اﺳﺖ‪ .‬ﻟﯿﮑﻦ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ رخ دﻫﺪ‪ ،‬ﺧﻄﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻤﻮم ﺑﺎﯾﺪ از ﻃﺮﯾﻖ روش ﻫﺎي‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻮد‪ .‬روش ﻫﺎي ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻋﻤﺪﺗﺎ در‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮآوري و اﻧﺒﺎرداري ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬اﻧﺒﺎرداري ﺻﺤﯿﺢ و اﺻﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﺼﻮل در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ‪ ،‬ﺣﺸﺮات و ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ‪ ،‬و ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺤﺼﻮل روي ﺳﻄﻮح ﺧﺸﮏ و ﺗﻤﯿﺰ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻔﯿﺪ واﻗﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن‪ ،‬ﺟﺪاﺳﺎزي‬ ‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ و ﯾﺎ دﺳﺘﯽ داﻧﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ‪ ،‬ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﺣﺮارﺗﯽ و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي از‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ را ﺣﺬف ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﯽ ﺗﺮدﯾﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ و روش ﻫﺎي آﻟﻮدﮔﯽ زداﯾﯽ ﺳﻢ ﯾﮏ اﺑﺰار ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي اﺟﺘﻨﺎب از‬ ‫در ﻣﻌﺮض ﻗﺮارﮔﯿﺮي ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ‪ .‬روش ﻫﺎي ﮐﺎﻫﺶ و ﯾﺎ آﻟﻮدﮔﯽ زداﯾﯽ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﺳﻢ را ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﯾﺎ ﺣﺬف ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ارزش ﺗﻐﺬﯾﻪ اي و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاص ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺤﺼﻮل را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ را ﺗﺨﺮﯾﺐ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮارد ذﮐﺮ ﺷﺪه ﻓﻮق ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺧﺸﮑﺒﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ اﯾﻤﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺮﺗﺐ ﮐﻠﯿﻪ ﻧﻘﺎط ﺑﺤﺮاﻧﯽ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬اﻧﺒﺎرداري‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي و ﺗﻮزﯾﻊ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻻزﻣﻪ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﭼﻨﯿﻦ روﺷﯽ‪ ،‬آﻣﻮزش ﻣﺪاوم ﻧﯿﺮوﻫﺎي‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﺮاي ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ‪ FAO ،‬ﻫﻤﮑﺎري ﻫﺎي زﯾﺎدي را ﺑﺎ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻋﻀﻮ در ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻄﻮر ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ را ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎي ﻻزم ﮐﻤﮏ ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮐﺸﺎورزي‪ ،‬ﻓﺮآوري ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫و ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ ﻫﻤﭽﻨﺎن از اوﻟﻮﯾﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ‪ FAO‬ﺑﺤﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬رﻋﺎﯾﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اﯾﻤﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺼﻮص ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺧﺸﮑﺒﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫ﻣﺒﺎدﻻت ﺟﻬﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ را در ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-5‬روشﻫﺎي ﺣﺬف و ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‬ ‫‪ -1-2-5‬روش ﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارت‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ﺗﺎﺑﻊ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل وﺟﻮد رﻃﻮﺑﺖ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫درﺻﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﮐﺎر ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ ﺳﻢ در‬ ‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺆﺛﺮ رﻃﻮﺑﺖ و درﺟﻪ ﺣﺮارت اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺣﻀﻮر رﻃﻮﺑﺖ در ﻣﺤﯿﻂ ﺳﺒﺐ ﺗﺤﺮﯾﮏ واﮐﻨﺶﻫﺎي‬ ‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺷﺪه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﻤﯿﺖ آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬از ﻃﺮف‬ ‫دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻏﺬاﯾﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻔﻆ و ﺛﺒﺎت آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﺣﺮارت دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻔﻮذ ﺣﺮارت و ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫‪111‬‬ ‫ﻏﺬاﯾﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ از ﺟﻤﻠﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﯾﺎدي در ﺑﺮاﺑﺮ درﺟﻪ ﺣﺮارت‬ ‫از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﺪن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﺟﻪ ﺣﺮارتﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮي در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻓﺮم ﻣﺨﻠﻮط دارد‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ ذوب ‪90‬‬ ‫درﺻﺪ از ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 100°C‬اﺳﺖ و ‪ 70‬درﺻﺪ از ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﻧﻘﻄﻪ ذوب ‪ 25-150°C‬دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ درﺻﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﮐﺎﻫﺶ اﻧﻮاع ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‪ ،‬اﻧﻮاع روشﻫﺎي ﺣﺮارﺗﯽ‬ ‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬ ‫اﻟﻒ( ﺑﺮﯾﺎن ﮐﺮدن‪ :‬ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﺣﺎوي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﯾﺎ اوﮐﺮاﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﯿﻘﻪ در درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬ ‫‪ 150-200°C‬ﺳﺮخ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻤﯿﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 40-80‬درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ داﺧﻞ ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﯿﺴﻠﯿﻮﻣﯽ ﻗﺎرچ ﺟﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬روش ﺑﺮﯾﺎن ﮐﺮدن درﺻﺪ ﮐﻤﯽ از اﯾﻦ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ را ﻣﻨﻬﺪم ﻣﯿﺴﺎزد‪.‬‬ ‫ب( ﭘﺨﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎن‪ ،‬ﮐﯿﮏ ﯾﺎ ﭘﺨﺖ در ﻓﺮ‪ :‬درﺟﻪ ﺣﺮارتﻫﺎي ‪ 90-120°C‬ﻓﺮ ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ‪ 80‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در‬ ‫ﻧﺎن ﯾﺎ ﮐﯿﮑﯽ ﮐﻪ ‪ 20‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ج( ﭘﺨﺖ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي آﺑﯽ ﯾﺎ ﭘﺨﺖ ﻣﺮﻃﻮب‪ :‬درﺻﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ‪ AFB1‬در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي آﺑﯽ و در‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارتﻫﺎي ‪ 120°C‬ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 20‬دﻗﯿﻘﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬زﯾﺮا در اﯾﻦ روش ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻠﻮﮐﻪ ﺷﺪه و‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻬﺘﺮ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﺮﻃﻮب را ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺗﻮأم ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ زﯾﺎدي ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺣﺮارت ﻣﺮﻃﻮب دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﮐﻪ درﺻﺪ ﭼﺮﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ و ﯾﺎ روﻏﻦ آﻧﻬﺎ زﯾﺎد اﺳﺖ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﺪن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در روش ﺣﺮارت ﻣﺮﻃﻮب ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﯾﺎدي از ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺻﺎﻓﯽﻫﺎ‬ ‫اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺻﺎﻓﯽﻫﺎ و ﻋﻤﻞ ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺻﻨﺎﯾﻊ روﻏﻦﮐﺸﯽ ﻗﺎدرﻧﺪ ‪ 100‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در روﻏﻦﻫﺎي ﺧﻮرﮐﯽ را ﺣﺬف ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻋﻤﻞ ﺳﺎﻧﺘﺮﯾﻔﻮژ ﮐﺮدن ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻓﻘﻂ ‪ 65‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در روﻏﻦ‬ ‫ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ را رﺳﻮب داده و ﺣﺬف ﻧﻤﺎﯾﺪ و ‪ 35‬درﺻﺪ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺟﺎذب ﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ از ﻣﺤﯿﻂ ﻏﺬاﯾﯽ ﺧﺎرج‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﺻﺎﻓﯽﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﺘﮏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاري در ﺻﻨﺎﯾﻊ روﻏﻦﮐﺸﯽ ﺑﺪون اﯾﺠﺎد زﯾﺎن و‬ ‫ﯾﺎ داﺷﺘﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺟﺬب ﺳﻤﻮم در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﻋﺒﻮر روﻏﻦ ‪ 85‬درﺻﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻋﺒﻮر ﻣﺠﺪد روﻏﻦ از ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ‪ 100‬درﺻﺪ ﻣﯽرﺳﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺟﺬب آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺎﺑﻌﯽ از ﻧﻮع ﺧﺎك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺻﺎﻓﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺪرت ﺟﺬب ﺧﺎك ﻧﯿﺰ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ‪ pH‬ﺧﻨﺜﯽ‪ 100 ،‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ‪ AFB1‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﮐﺮﺑﻦ ﻓﻌﺎل ﺟﺬب ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و در ﺷﺮاﯾﻂ ‪ pH‬اﺳﯿﺪي و‬ ‫ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﻗﺪرت ﺟﺬب ﺳﻢ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﻧﺪازه و ﮐﺎرﺑﺮد ﺻﺎﻓﯽﻫﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه‪ ،‬ﭘﺎﯾﻠﻮت‪ ،‬و ﯾﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ و ﮐﻨﺘﺮل دارد‪.‬‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روش ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺧﻨﺜﯽﺳﺎزي و ﯾﺎ‬ ‫ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻧﻤﻮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻧﻔﻮذ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد‪ .‬در ﯾﺎن ﺧﺼﻮص‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎي زﯾﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺎدهﺗﺮﯾﻦ راﻫﻬﺎ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻄﺮح ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪112‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﺴﺎس و آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺎرچﻫﺎ و آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﺳﻤﻮم ﻗﺎرﭼﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺒﺎر‪،‬‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻬﯿﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻏﺬاي دام در ﻣﻮاردي ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ زﯾﺎد اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻏﺬاي‬ ‫دام و ﻃﯿﻮر در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ از ﻧﻈﺮ درﺟﻪ ﺣﺮارت و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ از رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻗﺎرچﻫﺎ و آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﺳﻤﻮم ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﺼﻮن ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل و ﺗﻐﺬﯾﻪ دامﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ داراي اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻧﻈﺎﻓﺖ و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫داﺧﻞ ﻣﺨﺎزن ﻏﺬا ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻗﯿﻔﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻣﻼً ﺻﯿﻘﻠﯽ ﺑﻮده و ﻫﻢزﻧﯽ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ زدن ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ اﻣﮑﺎن ﭼﺴﺒﯿﺪن ﻣﻮاد ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎ و ﯾﺎ ﺟﺪارﻫﺎي ﻣﺨﺎزن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﺪاوم و دﻗﯿﻖ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻓﻨﯽ و ﮐﺎرﮔﺮان از ﻣﺮاﺣﻞ و ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬اﻧﺒﺎر و ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬ ‫‪ -2-2-5‬روش اﺷﻌﻪدﻫﯽ‬ ‫اﺷﻌﻪﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﺰه ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻈﯿﺮ اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا از ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﻧﻮاع ﺧﻮرك دام‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﻮر ﻣﺮﺋﯽ و ﯾﺎ ﻣﺎوراء ﺑﻨﻔﺶ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‪ ،‬ﭼﻮن ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻧﻔﻮذ آن در اﻧﻮاع ﺟﺎﻣﺪات‬ ‫و ﻣﺎﯾﻌﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ آب را در ﺣﻀﻮر ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي آﻟﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻧﻈﯿﺮ اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ ﮐﺮده و ﺳﺒﺐ آزاد ﺷﺪن رادﯾﮑﺎلﻫﺎ ﻣﯽﮔﺮدد و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺗﺠﺰﯾﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ AFB1‬در ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺸﮏ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎد در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺨﺮب اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ از‬ ‫دوزﻫﺎي ﺑﺎﻻي اﺷﻌﻪ در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ 30‬ﻣﮕﺎراد اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪ ،‬وﻟﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮﻃﻮب ﯾﺎ آﺑﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دوزﻫﺎي‬ ‫ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ )ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 1‬ﻣﮕﺎراد( ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ‪ AFB1‬را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ‪ AFB1‬و اوﮐﺮاﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ اﺷﻌﻪ‬ ‫ﮔﺎﻣﺎ در اﻧﻮاع ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ دوز اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 100‬ﮐﯿﻠﻮراد ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻓﺮآوردهﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻐﯿﯿﺮات اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻗﺎرچ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ‪ AFB1‬و ‪ AFG1‬ﺑﺎ ﻧﻮر ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ و روي ﺻﻔﺤﺎت ﺳﻠﯿﮑﺎژل ﺑﺎ ﻃﻮل‬ ‫ﻣﻮج ‪ 365‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد دو ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻤﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ از دﺳﺖ دادن ﯾﮑﯽ از ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎي ﻣﻀﺎﻋﻒ در ﺣﻠﻘﻪ ﻓﻮران و ﯾﺎ از دﺳﺖ دادن ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻓﻮراﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -3-2-5‬روش ﻋﻤﻞآوري‬ ‫ﻋﻤﻞآوري ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل آﺳﯿﺎب ﮐﺮدن‬ ‫داﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﻃﻮب ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﻋﺼﺎره داﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﻣﻮاد ﭘﯿﺶﺳﺎز و ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺎرج ﺷﻮد‪ .‬ﯾﺎ‬ ‫ﻋﻤﻞآوري و ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن داﻧﻪﻫﺎي ذرت ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ داﻧﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ‪40‬‬ ‫درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در آب ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن داﻧﻪﻫﺎ‪ 30-38 ،‬درﺻﺪ در ﻓﯿﺒﺮ داﻧﻪ‪ 4-17 ،‬درﺻﺪ در ﮔﻠﻮﺗﻦ و ‪ 6-10‬درﺻﺪ‬ ‫در ﺟﻮاﻧﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﮔﺮ داﻧﻪ ﺑﺮﻧﺞ ﻣﺮﻃﻮب آﻟﻮده‪ ،‬ﺗﺨﻤﯿﺮ ﺷﺪه و ﺑﺮﺷﺘﻪ ﮔﺮدد‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در آن از ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫‪113‬‬ ‫‪ -4-2-5‬روش ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫روشﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺮآورده ﻏﯿﺮﺳﻤﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮي در ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ در‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺎز ﺷﺪن و ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ در ﺣﻀﻮر ﻋﻮاﻣﻞ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ اﺗﻔﺎق ﻣﯿﺎﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻤﯿﺖ و ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬اﻧﻮاع ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺣﺬف و ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-4-2-5‬ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻠﺮﯾﻨﻪ ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻫﯿﭙﻮ ﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ و اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺣﺬف اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ از ﺳﻄﻮح آﻟﻮده ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ و‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮﺑﯽ در ﺗﺠﺰﯾﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ دارد‪ .‬ﮐﻠﺮﯾﻨﻪ ﮐﺮدن ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎ ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪،0/2‬‬ ‫‪ 5 ،1‬و ‪ 11‬درﺻﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ‪ 3‬درﺻﺪ اﺳﯿﺪﮐﻠﺮﯾﺪرﯾﮏ و ﯾﺎ ‪ 10‬درﺻﺪ ﮔﺎز ﮐﻠﺮ ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ‪ AFB1‬در ﻓﺮم ﺧﺎﻟﺺ و ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺼﻮرت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﺎ ﻣﯿﺰان ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ‪ 8/8 10-3 ،‬ﻣﻮل در ﯾﮏ دوره دو ﺳﺎﻋﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻬﺘﺮ ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﮐﻨﺘﺮل ‪ pH‬ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي دارد‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﯿﺪي‪ ،‬ﮐﻠﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ اﮐﺴﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻏﺎﻟﺐ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ‪ AFB1‬ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫در ﻣﺤﯿﻂ را ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ 8‬و ‪ -9‬ديﮐﻠﺮو ‪ AFB1‬و ‪ 8‬و ‪ -9‬ديﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ‪ AFB1‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 8 .‬و ‪-9‬‬ ‫ديﮐﻠﺮو ‪ AFB1‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ دارد اﻣﺎ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ‪ 8‬و ‪ -9‬ديﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ‪ AFB1‬ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان از اﺳﺘﻮن ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 5‬درﺻﺪ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﮐﻠﺮﯾﻨﻪ ﮐﺮدن ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ را از ﻧﻈﺮ اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﻏﺬاﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻠﺮ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه در ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ و ﻣﻮاد ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻠﺮ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2-4-2-5‬ﻋﻮاﻣﻞ اﮐﺴﯿﺪﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﭘﺮﮐﺴﯿﺪ ﻫﯿﺪروژن‪ :‬ﭘﺮﮐﺴﯿﺪ ﻫﯿﺪروژن ﻣﺎدهاي اﺳﺖ ارزان ﻗﯿﻤﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ در دﺳﺘﺮس ﺑﻮده‪ ،‬ﮐﺎراﯾﯽ آن در ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺳﻤﻮم‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ و ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه آن در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﺪه و از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺮﮐﺴﯿﺪ ﻫﯿﺪروژن ﻣﺎﻧﻊ از رﺷﺪ‬ ‫ﻗﺎرچﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖﻫﺎي ﺻﻨﺎﻋﯽ ﻣﯽﺷﻮد و در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 0/5‬درﺻﺪ و ‪ pH‬ﺣﺪود ‪ 4‬و ﯾﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 6‬درﺻﺪ‬ ‫و ‪ pH‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ ، 9/5‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ‪97‬‬ ‫درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺪون ﭼﺮﺑﯽ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 6‬درﺻﺪ ﭘﺮﮐﺴﯿﺪ ﻫﯿﺪروژن ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫اُزن‪ :‬اُزن ﯾﮏ اﮐﺴﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻗﻮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﯿﻮﻧﺪ دوﮔﺎﻧﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﻣﺤﻞ ﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 8-9‬ﺣﻠﻘﻪ ﻓﻮران آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‬ ‫اﺗﺼﺎل ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻟﮑﺘﺮوﻓﯿﻠﯿﮏ ﺟﺬب ﺣﻠﻘﻪ ﻓﻮران ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﺠﺰﯾﻪﮐﻨﻨﺪه ﻗﻮي ﺑﺮاي‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد و ﻗﺎدر اﺳﺖ در ﻣﺪت ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ و در درﺟﻪ ﺣﺮارت اﺗﺎق آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي اُزن ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﭘﻨﺒﻪ داﻧﻪ داراي ‪ 22‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‪ 91 ،‬درﺻﺪ ‪ AFB1‬ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ داﻧﻪ در ﻃﯽ دو ﺳﺎﻋﺖ و در درﺟﻪ ﺣﺮارت ‪ 100°C‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اُزن ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و اﺳﯿﺪآﻣﯿﻨﻪ‬ ‫ﻟﯿﺰﯾﻦ اﻏﺬﯾﻪ ﻣﯿﮕﺮدد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روش ﻣﻮﻓﻖ در ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻄﺮح ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪114‬‬ ‫ﺑﯽﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ﺳﺪﯾﻢ‪ :‬ﺑﯽﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﻓﺰودﻧﯽ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﺎرﺑﺮد زﯾﺎد دارد و ﻧﯿﺰ ﻣﺎدهاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫در ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎده در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 0/5‬و ‪ 1‬درﺻﺪ ﺳﺒﺐ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺷﺪن‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺣﺘﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ از ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﺳﺪﯾﻢ و آﻣﻮﻧﯿﮏ ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﺑﯽﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت در دو‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻓﻌﺎل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺛﺮ ﻣﯽﮔﺬارد‪ :‬اول اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮد و آن را ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و دوم اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎي ﺣﻠﻘﻪ ﻓﻮراﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد و آن را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯿﺴﺎزد‪.‬‬ ‫‪ -3-4-2-5‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺘﯿﮏ‬ ‫آﻣﻮﻧﯿﺎك‪ 95 :‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و ﺧﻮرك دامﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ آﻣﻮﻧﯿﺎك ﮔﺎزي ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻊ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻣﺎده‪ ،‬ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻣﺪت زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬درﺟﻪ ﺣﺮارت و ﻏﻠﻈﺖ را در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ ،‬درﺻﺪ‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﮐﺎﻫﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎ ﮐﻔﺎﯾﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي اﺗﻔﺎق ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در درﺟﻪ ﺣﺮارت ‪ 80-120°C‬و‬ ‫ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 15-30‬دﻗﯿﻘﻪ ﺣﺮارت ﺑﺒﯿﻨﺪ ﺗﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﻮد‪ .‬آﻣﻮﻧﯿﺎك ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ‬ ‫ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ و دﮐﺮﺑﻮﮐﺴﯿﮑﻪ ﮐﺮدن ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ‪ ،‬ﺳﻤﯿﺖ ‪ AFB1‬را ﮐﺎﻫﺶ داده و آن را ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻏﯿﺮﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ AFD1‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻘﺮرات ‪ ،FDA‬ﮐﺎرﺑﺮد آﻣﻮﻧﯿﺎك ﺑﺮاي ﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻏﺬاي دام در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‬ ‫آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻣﺠﺎز اﻋﻼم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﮐﻠﺴﯿﻢ‪ :‬ﻻﯾﻢ‪ 1‬ﯾﺎ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﮐﻠﺴﯿﻢ در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 2‬درﺻﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺠﺰﯾﻪ ‪ AFB1‬در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮد و اﮔﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﻓﺮﻣﺎﻟﺪﺋﯿﺪ و ﯾﺎ ﻣﻨﻮ ﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪ ،‬ﻗﺪرت ﺧﻨﺜﯽﺳﺎزي آن ﺑﺮاي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺛﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آﻣﻮﻧﯿﺎك ﺣﻠﻘﻪ ﻻﮐﺘﻮﻧﯽ ‪ AFB1‬را ﺑﺎز ﻧﻤﻮده و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ AFD1‬ﺑﺎ ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ‪ 90 :‬درﺻﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﺣﻀﻮر ﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ ‪ 1/25‬درﺻﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ اﺛﺮ را ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﭘﺨﺖ‪ ،‬در دﻣﺎي ‪100‬ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ دارد‪ .‬ﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 1/25‬درﺻﺪ‪ AFB1 ،‬ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺎ ‪ 30‬درﺻﺪ‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ را از ‪ 130‬ﺑﻪ ‪ 14‬ﮐﺎﻫﺶ داده و ‪ AFB2‬را ﻧﯿﺰ ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﯿﺰان‬ ‫‪ AFB1‬را در ﭘﻨﺒﻪ داﻧﻪ ﺑﺎ ‪15‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ از ‪ 63‬ﺑﻪ ‪ 28/50‬ﺑﻪ رﺳﺎﻧﺪه و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺗﺎل ﻣﻮﺟﻮد را از ‪ 4000‬ﺑﻪ ‪ 65‬ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻮاد ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل و دﻣﺎي ‪ 110°C‬ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫ﮐﺮﺑﻨﺎت آﻣﻮﻧﯿﻮم < ﺑﯽﮐﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﯾﻢ < ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ آﻣﻮﻧﯿﻮم < ﺑﯽﮐﺮﺑﻨﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ < ﮐﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﯾﻢ < ﮐﺮﺑﻨﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ <‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﺳﺪﯾﻢ < ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ‬ ‫اﻧﻮاع اﺳﯿﺪﻫﺎ‪ :‬اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﯿﺪراﺗﺎﺳﯿﻮن ‪ AFB1‬در ﻣﺤﻞ ﭘﯿﻮﻧﺪ اوﻟﻔﯿﻨﯽ ‪ 8-9‬اﻧﺘﻬﺎي ﺣﻠﻘﻪ ﻓﻮران ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ‬ ‫واﮐﻨﺶ‪ ،‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ AFB2a‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﻤﯿﺖ آن ﺑﻤﺮاﺗﺐ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ AFB1‬اﺳﺖ‪ AFG1 .‬ﻧﯿﺰ ﺗﺤﺖﺗﺄﺛﯿﺮ اﺳﯿﺪﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ AFG2a‬ﺑﺎ ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮد اﺳﯿﺪﻫﺎ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺧﻨﺜﯽﺳﺎزي اﻧﻮاع آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ارزش ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ اﻏﺬﯾﻪ ﻣﯽﺷﻮد و در ﻋﻤﻞ در ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮدي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪Lime‬‬ ‫‪115‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻠﯽ‪ :‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت داراي ﺧﻮاص ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﮐﺎﻣﻼً ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه درﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻠﯽ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي آﺑﯽ و ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﺟﺎﻣﺪ ﻣﺆﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬از ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ارﺗﻮواﻧﯿﻠﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺮﺧﯽ از ﻏﻼت و داﻧﻪﻫﺎي روﻏﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮐﻪ در ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺼﻮص اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ 25 ،‬ﮔﺮم از ﻫﺮ ﯾﮏ از داﻧﻪﻫﺎي ﺑﺮﻧﺞ‪ ،‬ﮔﻨﺪم‪ ،‬ذرت‪ ،‬ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ و ﺧﺮدل در ﻏﻠﻈﺖ‬ ‫‪ 500ppb‬ﻣﺤﻠﻮل آﺑﮑﯽ ارﺗﻮواﻧﯿﻠﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺧﯿﺴﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬داﻧﻪﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل در آب ﻣﻘﻄﺮ ﺧﯿﺴﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﺪا‬ ‫ﮐﺮدن ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﺎزاد ﻣﺤﻠﻮل‪ ،‬ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از داﻧﻪﻫﺎي روﻏﻨﯽ اﺗﻮﮐﻼو ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ‪ ،‬داﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ ‪ 0/5‬ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن اﺳﭙﻮر‬ ‫ﺳﻮﯾﮥ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ‪ NRRL 3240‬ﺗﻠﻘﯿﺢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬داﻧﻪﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 7‬روز در‬ ‫ﺣﺮارت ‪ 28°C‬ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ B1‬اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﺳﭙﮑﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﯽ ارﺗﻮواﻧﯿﻠﯿﻦ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺑﺮﻧﺞ و ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ ،85/6‬ﺑﺎدامزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 76/25‬درﺻﺪ‪ ،‬ﮔﻨﺪم ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺰان ‪ ،54/2‬ذرت ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 52/3‬و ﺧﺮدل ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 51/1‬درﺻﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ داﻧﻪﻫﺎي ﮐﺎﮐﺎﺋﻮ و ﻗﻬﻮه در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮده و ﺗﺼﻮر ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ در اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﯾﮏ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻃﺒﯿﻌﯽ رﺷﺪ ﻗﺎرچ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﮐﺸﺖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺎ اﻓﺰودن ‪ 2‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ از ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ‪،‬‬ ‫ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻬﺎر ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﻇﺎﻫﺮاً ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺟﺬب ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪراتﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ‪ ،‬ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫را ﻣﻬﺎر ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻬﺎري آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ دﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آﻧﯿﺰول ﺑﻮﺗﯿﻠﻪ‪ ،(BHA)1‬ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ ﺑﻮﺗﯿﻠﻪ‪ ،(BHT)2‬آﻟﻔﺎﺗﻮﮐﻮﻓﺮول‬ ‫)وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ ،(E‬اﺳﯿﺪآﺳﮑﻮرﺑﯿﮏ )وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ ،(C‬ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن اﺣﯿﺎ و ﺳﯿﺴﺘﺌﯿﻦ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺣﺎوي ﺗﺘﺮاﮐﻠﺮﯾﺪﮐﺮﺑﻦ )ﮐﻪ ﻣﺤﺮك ﭘﺮﻗﺪرﺗﯽ در ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ( ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻀﻮر‬ ‫‪ BHA‬در ﻣﺤﯿﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف اﯾﻦ ﻣﺎده‪ ،‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ ،E‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ‬ ‫‪ ،C‬ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن اﺣﯿﺎ و ﺳﯿﺴﺘﺌﯿﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﺸﺪﯾﺪ اﺛﺮ ﻣﺤﺮك ﺗﺘﺮاﮐﻠﺮﯾﺪﮐﺮﺑﻦ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻓﺰودن ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻮق‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮمﻫﺎي ﻗﺎرچ ﻧﻤﯽﮔﺬارد‪ .‬ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان درﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﮐﻪ اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي در‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻫﻢ در داﺧﻞ ﺑﺪن ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪه و ﻫﻢ در‬ ‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎزده آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻋﺪد ﭘﺮﮐﺴﯿﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در‬ ‫ﻋﺼﺎره ﭼﺮﺑﯽ داﻧﻪﻫﺎي روﻏﻨﯽ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺗﻌﺪادي از ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ ﺳﻮرﺑﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ را در ﺣﻔﻆ و ﻧﮕﻬﺪاري داﻧﻪﻫﺎي ذرت‬ ‫ﺣﺎوي ‪ 24 ،30‬و ‪ 18‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ از ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس‬ ‫‪ NRRL2999‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ و ﺳﭙﺲ رﺷﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺎزﮐﺮﺑﻨﯿﮏ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ‬ ‫ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ديﮐﺴﯿﺪﮐﺮﺑﻦ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺪار ﺳﻮرﺑﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﺳﻮرﺑﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺑﺮ روي داﻧﻪﻫﺎي ذرت ﮐﻪ ﺣﺎوي رﻃﻮﺑﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻮده و در داﺧﻞ ﻇﺮف در ﺑﺴﺘﻪ در ﺣﻀﻮر ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﺑﺎﻻي‬ ‫‪ CO2‬ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬ ‫‪Butylated Hydroxy Anisole‬‬ ‫‪Butylated Hydroxy Toluene‬‬ ‫‪116‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ -4-4-2-5‬ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ديﻣﺘﯿﻞ آﻣﯿﻦ ﻫﯿﺪروﮐﻠﺮاﯾﺪ )‪ 5‬درﺻﺪ(‪ ،‬آﻟﺪﺋﯿﺪﻫﺎ )ﻓﺮﻣﺎﻟﺪﺋﯿﺪ(‪ ،‬ﭘﺮاﮐﺴﯿﺪ ﺑﻨﺰوﺋﯿﻞ‪ ،‬ﯾﺪ‪ ،‬ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻫﻦ آﻣﻮﻧﯿﮑﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺮﻣﻨﮕﻨﺎت ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و ﺑﻮرات ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻮاد در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻣﺸﮑﻼت اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در اﯾﻤﻨﯽ و ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺤﺪود ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﺋﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺟﺬب آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ﻣﺤﻠﻮل و ﯾﺎ در ﻏﺬاﻫﺎي دام ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﯿﺶ از ‪ 40‬ﻧﻮع زﺋﻮﻟﯿﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ‪ 100‬ﻧﻮع‬ ‫زﺋﻮﻟﯿﺖ ﺻﻨﺎﻋﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﺧﻮاص ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن زﺋﻮﻟﯿﺖ ﺗﺎ ﺳﻄﺢ ‪40‬‬ ‫درﺻﺪ ﺟﯿﺮه ﻏﺬاﺋﯽ داﻣﻬﺎ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ اﺛﺮ ﺳﻮﺋﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﯾﮏ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ زﺋﻮﻟﯿﺖ در ﺟﯿﺮه ﻏﺬاﺋﯽ داﻣﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت ﻧﺎﺷﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ راﯾﺞ ﺑﻮده و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻃﯿﻮر در ﺳﻄﺢ وﺳﯿﻌﯽ ﮐﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -5-2-5‬ﺗﺼﻔﯿﻪ ﯾﺎ اﺳﺘﺨﺮاج آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺣﻼلﻫﺎي آﻟﯽ‬ ‫اﯾﻦ روش ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮاي از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در روﻏﻦﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از داﻧﻪﻫﺎي روﻏﻨﯽ ﮐﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﺧﺎﻟﺺ در آب و ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦﻫﺎي اﺷﺒﺎع‪ ،‬ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل ﺑﻮده‪ ،‬اﻣﺎ در ﺣﻼلﻫﺎي ﻗﻄﺒﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﺘﺎﻧﻮل‪ ،‬اﺗﺎﻧﻮل‪ ،‬ﮐﻠﺮوﻓﻮرم و ﺑﻨﺰن‬ ‫ﻣﺤﻠﻮل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﺣﻼل‪ ،‬روش ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺧﻨﺜﯽﺳﺎزي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ آﻟﻮده و ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺼﻮص داﻧﻪﻫﺎي روﻏﻨﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻼلﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻮن‪ ،‬ﺑﻨﺰن و ﮐﻠﺮوﻓﻮرم‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺘﺎﻧﻮل ﻧﯿﺰ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻮن ﺣﺎوي ‪ 10‬درﺻﺪ وزﻧﯽ آب‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪﯾﺪي در ﻣﯿﺰان‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﻼلﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﻢ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺮآورده ﺑﺎ ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎ‬ ‫‪ -1-6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪A‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻬﯽ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ‬ ‫اﮔﺮ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ از ﻧﻈﺮ ﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ ﻓﻘﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺳﺮﻃﺎن ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ‪AFB1‬‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز ﺳﺮﻃﺎن در ﻣﻮشﻫﺎي دﭼﺎر ﮐﻤﺒﻮد وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ A‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ﻣﺤﻠﻮل در ﭼﺮﺑﯽ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ در‬ ‫ﻣﻮشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه‪ ،‬اﯾﻦ وﺿﻊ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﻫﺴﺘﻪ ديﻫﯿﺪروﻓﻮران ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در‬ ‫ﻣﻮﻟﮑﻮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﺣﺘﻤﺎل دارد ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﺰاﯾﯽ ‪ AFB1‬ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻟﺘﺎﻻﮐﺘﻮن‬ ‫ﻏﯿﺮاﺷﺒﺎع و ﻫﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻠﻘﻮي ديﻓﻮران در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪D‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﮑﺴﺘﻦ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ارﺗﺠﺎﻋﯽ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﺧﻢ ﮐﺮدن و‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ در ﻣﻮرد ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي‬ ‫ﺳﺎق ﭘﺎ در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان ﻓﺴﻔﺮ و ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺳﺮم ﺧﻮن از ﻃﺮﯾﻖ ﻏﯿﺮواﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﯿﺮه‬ ‫‪117‬‬ ‫ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ از اﯾﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات ﺳﻮء آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ D‬راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ دارد‪.‬‬ ‫‪ -3-6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎي ﮔﺮوه ‪B‬‬ ‫ﺗﯿﺎﻣﯿﻦ و وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎي ﮔﺮوه ‪ B‬ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﯽ رﯾﺒﻮﻓﻼوﯾﻦ و ﭘﯿﺮﯾﺪوﮐﺴﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮي در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4-6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪E‬‬ ‫وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ E‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ آﻧﺘﯽﮐﺴﯿﺪان‪ ،‬ﮔﺮﭼﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮمﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ ﻗﺎدر‬ ‫ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -5-6-2-5‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪C‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﻫﻤﯿﺖ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ C‬را در اﯾﺠﺎد ﺳﺮﻃﺎن ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ C‬در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت اﺛﺮات‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﺛﺮ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ C‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ آﻧﺘﯽﮐﺴﯿﺪان درﺳﺖ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ E‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﺣﺎوي ﺗﺘﺮاﮐﻠﺮﯾﺪﮐﺮﺑﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻣﯿﺴﻠﯿﻮمﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺬﮐﻮر ﻧﺪارد‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﺮرﺳﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ از دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -7-2-5‬روش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮﺳﻮن ) ‪ ( 1997-1996‬ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ روش ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺮﺋﯽ ﺟﻬﺖ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎي ﺳﻮرﺗﯿﻨﮓ را ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻗﺎدرﻧﺪ ﭘﺴﺘﻪ را ﺳﻮرت ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬اﺳﺎس ﮐﺎر اﯾﻦ ﺳﻮرﺗﺮﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻗﯿﻖ و آﺳﺎن ﻟﮑﻪ ﻫﺎي ﺳﯿﺎه ﻧﺎﺷﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ ا در ﻟﺐ ﻫﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻧﺮم ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺧﻮد ﻣﻌﺎدﻻت ﺧﻄﯽ زﯾﺮ را ﺑﺮاي دو ﺟﻤﻌﯿﺖ‬ ‫ﭘﺴﺘﻪ ﻟﮑﻪ دار و ﺑﺪون ﻟﮑﻪ اراﺋﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ = -6/0589+0/02143×MS+0/0857×LFR+0/27073×HSR‬ﻣﻘﺪار ﭘﺴﺘﻪ ﻟﮑﻪ دار‬ ‫‪ = -7/96656+0/01369×MS+0/02102×LFR+0/06399×HSR‬ﻣﻘﺪار ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺪون ﻟﮑﻪ‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺤﺼﻮل ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ اﮔﺮ‪:‬‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪، MS :‬‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪، LFR :‬‬ ‫‪HSR ฀ 0 ،MS ฀ 20 ،LFR฀ 400‬‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﻮب‪HSR :‬‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ اﯾﻦ دﺳﺘﮑﺎه ‪ 180‬ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﺳﺎﻋﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﻮرﺗﯿﻨﮓ ﺗﺼﻮﯾﺮي اﯾﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ را دارد ﮐﻪ ﻋﮑﺲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه را‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻤﻮده و ﺑﺎ ذﮐﺮ ﻧﻮع ﻣﺨﺎﻃﺮه درﺻﺪ ﺑﻨﺪي ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ درﺻﺪ ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎي دﻫﺎن ﺑﺎز‪ ،‬دﻫﺎن ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﭼﺴﺒﯿﺪﮔﯽ ﭘﻮﺳﺖ و‬ ‫ﻏﯿﺮه ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮرﺗﯿﻨﮓ رﻧﮕﯽ‪ 1‬ﮐﻪ ﻗﺒﻼ اﺑﺪاع ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺣﺬف ﮐﺎﻣﻞ آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﺎﻫﺶ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺳﻮرﺗﺮﻫﺎ ﺗﺎ ‪ 0/1‬ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم در ﮔﺮم ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺪ در ﺳﻮرﺗﺮﻫﺎي ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 4‬ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم در ﮔﺮم ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫‪Color sorting‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﻮرﺗﺮﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺼﻮﯾﺮي و رﻧﮕﯽ )ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ( ﺗﺎ ﺻﻔﺮ ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم در ﮔﺮم ﻣﺤﺼﻮل ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬ ‫دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﺳﻮرﺗﺮﻫﺎ در ﺣﺬف آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-5‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺰارع‬ ‫راﻫﺒﺮدﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﺣﺸﺮات و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم زراﻋﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ‬ ‫در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ راﻫﮑﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﮐﺘﺮي‬ ‫ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺨﻤﺮﻫﺎ و ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-3-5‬ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯿﻒ وﺳﯿﻌﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺎﺳﯿﻠﻮس‪ ،1‬ﻻﮐﺘﻮﺑﺎﺳﯿﻠﻮس‪،2‬‬ ‫ﺳﻮدوﻣﻮﻧﺎس‪ ،3‬راﻟﺴﺘﻮﻧﯿﺎ‪ 4‬و ﺑﻮرﺧﻮﻟﺪارﯾﺎ‪ 5‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﻗﺎرچ و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎي ﺣﻀﻮر آﻟﻮدﮔﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ ﺑﺮ روي‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻮده و ﺑﺎاﻟﻄﺒﻊ اﺛﺮ ﺑﺨﺸﯽ و ﺗﺎﺛﯿﺮ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﭼﻨﺪان ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2-3-5‬ﻣﺨﻤﺮﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﻤﺮي ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺘﯿﮏ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪا ﮐﺮوزﺋﯽ‪ 6‬و ﭘﯿﭽﯿﺎ آﻧﺎﻣﺎﻻ‪ 7‬ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻣﯿﺪ ﺑﺨﺸﯽ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﻤﺮي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ رﺷﺪ ﻗﺎرچ را در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺸﺪت ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮔﺴﺘﺮده اي ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﺗﺎﺛﯿﺮ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫ﻣﯿﺪاﻧﯽ در ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -3-3-5‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﺎ در ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در ﻫﺮ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺴﯿﺎري از آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﺑﻮﯾﮋه در ﺧﺼﻮص ﻓﺮاورده ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ و ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺑﯿﻦ ‪ %70‬ﺗﺎ ‪ %90‬در ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺧﯿﺮا دو ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ از‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮﺳﻂ آژاﻧﺲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ (EPA) 8‬آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﺑﯿﻮ ﭘﺴﺘﯿﺴﺎﯾﺪ‬ ‫‪9‬‬ ‫ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﮐﺘﺎن و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ و در ﭼﻨﺪﯾﻦ اﯾﺎﻟﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Bacillus spp.‬‬ ‫‪Lactobacillus spp.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Pseudomonas spp.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Ralstonia spp.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Burkholderia spp.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Candida krusei‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Pichia anomala‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Environmental Protection Agency‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Biopesticide‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪119‬‬ ‫در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻄﻮر رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻣﺎﻧﻊ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ در ﯾﮏ ﻗﻠﻤﺮو اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﻪ ﻏﻠﺒﻪ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮل ﺑﺮ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ در‬ ‫زﻣﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺰرﻋﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ Cotty .‬و ﻫﻤﮑﺎران در اواﺧﺮ دﻫﻪ ‪ 80‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﭘﻨﺒﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ اي ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﻘﯿﺢ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮل و ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻔﻮﻧﺖ زا‪ 6 ،‬ﺳﻮﯾﻪ از ‪ 7‬ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ را ﮐﺎﻫﺶ دادﻧﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ‪ 6‬ﺳﻮﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻮﯾﻪ ‪ AF36‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ را در ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﭘﻨﯿﻪ در اﯾﺎﻟﺖ آرﯾﺰوﻧﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻬﻤﺮاه داﺷﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬و در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺴﺘﻪ و ﻧﯿﺰ ﻏﻼت در اﯾﺎﻟﺖ ﮐﺎﻟﯿﻔﺮﻧﯿﺎي‬ ‫آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻐﯿﺮ از ﺳﻮﯾﻪ ‪ ،AF36‬ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎﯾﺮ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻧﯿﺰ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ NRRL21882‬ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﻮﯾﻪ ﺟﺪا ﺷﺪه از ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ در ﺟﻮرﺟﯿﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي ﺑﻤﺪت ﺑﯿﺶ از ‪ 10‬ﺳﺎل ﺑﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰي ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ‬ ‫دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ در ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻫﺮ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫ﮐﺸﺎورزي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﺧﯿﺮا ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﯿﻮ ﭘﺴﺘﯿﺴﺎﯾﺪ ﺗﺠﺎري دﯾﮕﺮ ﺑﻨﺎم آﻓﻼ‪ -‬ﮔﺎرد‪ 1‬ﺑﺮاﺳﺎس آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫‪ NRRL 21882‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ CT3‬و ‪ K49‬در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‬ ‫ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ذرت ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺰرﮔﯽ در ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي در آﻣﺮﯾﮑﺎ‬ ‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﻧﯿﺰ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻓﺮﯾﻘﺎ ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ‪ BN30‬در ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪي در ذرت ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺗﻠﻘﯿﺢ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺳﻮﯾﻪ‪ S -‬ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در اﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ را ﺗﺎ ‪ %95‬ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬در ﭼﯿﻦ اﺧﯿﺮا ﺳﻮﯾﻪ ‪ AF051‬ﺑﺎ‬ ‫ﻗﺪرت ﺑﺎﻻي رﻗﺎﺑﺘﯽ از ﺑﯿﻦ ﺑﯿﺶ از ‪ 30‬ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻧﺸﺎن‬ ‫داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ‪ %100‬در ﺧﺎك ﻣﺰارع ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-3-3-5‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﻻﺳﯿﻮن ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮل ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﺳﻮﯾﻪ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ و ﺣﺎﻣﻞ ﯾﺎ‬ ‫ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي آن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن ﮐﺸﺖ ﻫﻤﻮژﻧﯿﺰه ﺷﺪه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن ﯾﺎ ﺑﻄﻮر ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﺎك ﻗﺒﻞ از ﮐﺎﺷﺖ در ﮐﺎﻫﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮﻻﺳﯿﻮن ﺑﺮاي ﻣﻘﯿﺎس ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺮان ﺗﻤﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻃﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﯾﮕﺮي ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺟﻮ ﯾﺎ ﮔﻨﺪم ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﺮﻣﻮﻻﺳﯿﻮن ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﮑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﮐﺸﺎورزي اﺳﺘﺮﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺗﻠﻘﯿﺢ ﺷﺪه و اﻧﮑﻮﺑﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻧﮑﻮﺑﺎﺳﯿﻮن‪،‬‬ ‫‪Afla-guard‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪1‬‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي در دﻣﺎي ‪ 50°C‬ﺧﺸﮏ ﺷﺪه و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ در دﻣﺎي ‪ 5°C‬ﺗﺎ زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ اﯾﻦ داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫در زﻣﯿﻦ ﻫﺎي زراﻋﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ رﺷﺪ ﺧﻮد را از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و روي ﺳﻄﺢ داﻧﻪ ﻫﺎ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ در ﺧﺎك ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪه و ﺑﺼﻮرت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ وارد رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻏﺎﻟﺒﯽ از ﯾﮏ ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ‬ ‫ﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬در ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2-3-3-5‬زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫دﻣﺎي ﺧﺎك ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ و اﺳﭙﻮرزاﯾﯽ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد‪ .‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در‬ ‫دﻣﺎﻫﺎي زﯾﺮ ‪ 10°C‬ﻧﯿﺰ روي ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ اﻣﺎ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ دﻣﺎي‬ ‫ﺧﺎك زﯾﺮ ‪ 20°C‬ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮاﺣﺘﯽ رخ ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ در ﺧﺎك ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﻣﺎي ﺧﺎك ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 20°C‬ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ ﺑﯿﺎﻓﺘﺪ‪ .‬در آرﯾﺰوﻧﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ اواﺧﺮ‬ ‫آورﯾﻞ و اواﯾﻞ ژوﺋﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮرﮐﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ و‬ ‫ﻧﻮع ﻣﺤﺼﻮل زارﻋﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ زﻣﺎن ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -3-3-3-5‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ ﺑﻄﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ ‪ DNA‬دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ داراي ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻫﺎن‬ ‫ﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ اي ﯾﺎ ﺣﺬﻓﯽ در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ‪ ،AF36‬ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ‪ G‬در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ‪nt591‬‬ ‫ژن ﭘﻠﯽ ﮐﺘﺎﯾﺪ ﺳﻨﺘﺎز در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ‪ A‬در ‪ AF36‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻬﺶ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ‪ 176‬ﺑﻪ ﮐﺪون ﭘﺎﯾﺎﻧﮕﺮ در اﯾﻦ ژن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﻦ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ﯾﮏ ﮐﺪون ﭘﺎﯾﺎﻧﮕﺮ زودرس را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻨﺘﺰ آﻧﺰﯾﻢ ﭘﻠﯽ ﮐﺘﺎﯾﺪ ﺳﻨﺘﺎز ﺑﺼﻮرت ﻧﺎﻗﺺ ﺷﺪه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺻﻮرت ﻧﻤﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺳﻨﺎرﯾﻮﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮاي ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ NRRL 21882‬وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﺣﺬف ﮐﺎﻣﻞ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه ‪ hexA‬در دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ ﮐﺎﺗﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻗﻨﺪي ﺗﺎ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺗﻠﻮﻣﺮي اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻮاﻟﯽ‬ ‫‪ DNA‬دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ‪ 38‬ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺬف ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از دﺳﺘﻪ‬ ‫ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﯿﺎن ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ‪ 38‬ﺳﻮﯾﻪ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ‪ 8‬اﻟﮕﻮي ﺣﺬﻓﯽ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت در اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﺧﯿﺮا دو اﻟﮕﻮي ﺣﺬﻓﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﻧﯿﺰ در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺟﻤﻊ‬ ‫آوري ﺷﺪه از ﭼﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﻟﮕﻮي ﺣﺬﻓﯽ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮﺳﯽ ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ‪ .‬در ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻘﯿﻖ ‪ 134‬ﺳﻮﯾﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ را ﺑﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي‬ ‫روش ‪ Multiplex PCR‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﺮدﻧﺪ و درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ‪ 36/5‬درﺻﺪ اﯾﻦ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎ ﻗﻄﻌﺎت ‪ DNA‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﺎﻣﻞ ژن ﻫﺎي‬ ‫ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ را دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫اﺳﺖ دﺳﺘﻪ ژﻧﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺼﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻠﺖ ﻧﻘﺺ‬ ‫در ﺳﻄﻮح ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻘﺺ در ﺳﻄﺢ روﻧﻮﯾﺴﯽ و ﯾﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي دﻗﯿﻖ اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪه ﻫﻨﻮز ﺑﻄﻮرﮐﺎﻣﻞ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪121‬‬ ‫‪ -4-5‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ در ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ آﻟﻮده ﺳﺎزي ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﻈﯿﺮ ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ و ﻏﻼت‬ ‫ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﺣﻘﯿﻘﯽ ﮔﯿﺎه ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎﯾﯽ ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻠﺐ و ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺖ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي دﻓﺎﻋﯽ ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن در ﻣﻌﺮض آﻟﻮدﮔﯽ‪ ،‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﺳﺎﭘﺮوﻓﯿﺖ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري در ﮐﺸﺘﺰارﻫﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﺼﺮا از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺎزﮔﺎري ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﮐﺸﺘﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻗﺒﯿﻞ ﮐﺸﺘﮕﺮد‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮد داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎرچ ﮐﺶ ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ و اﺻﻼح زﻣﺎن ﮐﺎﺷﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺷﯿﻮه ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ و ﻣﻮاد زﯾﺴﺖ ﺳﺎزﮔﺎر ﻣﺘﻌﺪد دﯾﮕﺮ ﮐﻪ از ﻓﺮاﯾﻨﺪ آﻟﻮدﮔﯽ در ﻣﺤﺼﻮﻻت رزاﻋﯽ‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﮐﺎﺷﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر دﻧﯿﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﻓﻦ آوري ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎرﺑﺮد ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﺑﺮاي اﺻﻼح ﻧﮋاد و ﺗﻮﻟﯿﺪ وارﯾﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﮔﯿﺎﻫﯽ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮐﺸﺘﺰارﻫﺎ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺻﻼح ﻧﮋاد ﻣﺮﺳﻮم و ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻮﯾﮋه ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻪ ﺑﺴﯿﺎر وﻗﺖ ﮔﯿﺮ اﺳﺖ و ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺮوز و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬روش ﻫﺎي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻣﻘﺎوم ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ در ﭼﻨﺪﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ و ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺮاي‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﯾﺎ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-4-5‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎ و ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ در ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺣﺸﺮات‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮران و ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ ﻣﻮرد‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺎن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ و ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺿﺪ ﻗﺎرﭼﯽ ﺷﺎﻣﻞ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻫﯿﺪروﻟﯿﺘﯿﮏ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺘﯿﻨﺎزﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﮔﻠﻮﮐﻮﻧﺎزﻫﺎ و ﻟﯿﺰوزﯾﻢ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه رﯾﺒﻮزوﻣﯽ‪ ،(RIP) 1‬ﻟﮑﺘﯿﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻠﯽ ﭘﭙﺘﯿﺪ ﻫﺎي ﺑﺎ وزن ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻢ‪،‬‬ ‫اﺳﻤﻮﺗﯿﻦ ﻫﺎ و ﮔﻠﯿﮑﻮﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺳﻄﺢ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎ درﺟﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺰودن ﻫﺎﻟﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪاز و ﻣﯿﻠﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪاز ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﮐﺸﺖ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ‪ 90‬ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﯿﺰان ﺗﺠﺮﯾﻪ ‪ H2O2‬و ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﺗﺒﺪﯾﻞ آن ﺑﻪ ﺳﺪﯾﻢ ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫در ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪﯾﺪ و ﻣﻌﻨﯽ دار ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺣﯿﺎت ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﺣﻀﻮر ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ‬ ‫ﮐﻠﺮوﭘﺮاﮐﺴﯿﺪاز ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ و ﮔﯿﺎه ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ﮐﻠﺮوﭘﺮواﮐﺴﯿﺪاز‪ (CPO) 2‬اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه از‬ ‫ﺳﻮدوﻣﻮﻧﺎس ﭘﯿﺮوﺳﯿﻨﯿﺎ‪ ،3‬وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ‪ CPO‬ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﯾﻮن‬ ‫ﻓﻠﺰي ﯾﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮔﺮوه ﭘﺮوﺳﺘﺘﯿﮏ "ﻫﻢ" ﺑﻌﻨﻮان ﮐﻮﻓﺎﮐﺘﻮر ﻧﯿﺎز دارد و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮدي ﮐﻪ دارد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ‬ ‫ﻧﺎﻣﺰد اﯾﺪه ال ﺑﺮاي ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺳﯿﻮن ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ CPO .‬رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ را از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﺮاﺳﺘﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ 4‬و‬ ‫ﻫﯿﭙﻮﻫﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ‪ 5‬از ﻫﯿﺪروژن ﭘﺮاﮐﺴﺎﯾﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﻃﯽ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ ﭼﻨﺪي ﻧﺸﺎن داده‬ ‫اﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺴﯿﺮ ﻟﯿﭙﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز )‪ (LOX‬در ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺟﻮاﻧﻪ زدن ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ‪ in vitro‬را ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ژن ‪ lox1‬ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻮﺑﯿﺎ و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﮐﻠﻮن ﺷﺪه و‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﯾﻦ ژن ﺑﺮ رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس و ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Ribosome Inhibiting Proteins‬‬ ‫‪Chloroperoxidase‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Pseudomonas pyrrocinia‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Peracetic acid‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Hypohalites‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪122‬‬ ‫ﺣﻀﻮر ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ در ﺑﺴﯿﺎري از ارﮔﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎ از اﻧﺴﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺴﺘﺮه ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ از‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﻏﻨﯽ از ﺳﯿﺴﺘﺌﯿﻦ از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﯿﻮﻧﯿﻦ ﻫﺎ‪ ، 1‬دﻓﻨﺴﯿﻦ ﻫﺎ‪ ، 2‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺣﺎﻣﻞ ﻟﯿﭙﯿﺪي و ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺗﯿﭗ‬ ‫ﮐﻨﻮﺗﯿﻦ‪ 3‬و ﺗﯿﭗ ﻫﻮﺋﯿﻦ‪ 4‬را ﯾﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮده و ﯾﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺎرﭼﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬دﻓﻨﺴﯿﻦ ﻫﺎ و ﭘﺮوﺗﮕﺮﯾﻦ‬ ‫ﻫﺎي‪ 5‬اﻧﺴﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﮔﺎوي‪ ،‬ﻣﺎﮔﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎي‪ 6‬دوزﯾﺴﺘﺎن و ﺳﮑﺮوﭘﯿﻦ ﻫﺎي‪ 7‬ﻣﺸﺘﻖ از ﮐﺮم اﺑﺮﯾﺸﻢ ﻋﻈﯿﻢ اﻟﺠﺜﻪ ﺑﻨﺎم ﻫﯿﺎﻟﻮﻓﻮرا ﺳﮑﺮوﭘﯿﺎ‬ ‫‪8‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﯽ از ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺟﺎﻧﻮران و ﺣﺸﺮات ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺴﺘﺮه‬ ‫وﺳﯿﻌﯽ از ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮﺛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﯾﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻟﯿﺰ ﮐﺮدن و‬ ‫ﯾﺎ ﻣﻬﺎر ﺳﻨﺘﺰ دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻗﺎرچ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي‬ ‫ﻃﺒﯿﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﺻﻨﺎﻋﯽ در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺪﻟﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ زﻧﮓ زدﮔﯽ را در‬ ‫ﮔﻼﺑﯽ ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ژن آﺗﺎﺳﯿﻦ ‪ 9E‬ﻣﺸﺘﻖ از ﻫﯿﺎﻟﻮﻓﻮرا ﺳﮑﺮوﭘﯿﺎ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﺎﻧﯿﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﯿﺎن ﺳﮑﺮوﭘﯿﻦ و‬ ‫آﻧﺎﻟﻮگ ﻫﺎي ﺳﮑﺮوﭘﯿﻦ در ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي) ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻨﺎ ﺗﻮﺑﺎﮐﻮم‪ (10‬ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ و اﯾﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﭘﺎﺗﻮژن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪت آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﺳﻮدوﻣﻮﻧﺎس ﺳﻮﻻﻧﺎﺳﺮوم‪ 11‬و ﺳﻮدوﻣﻮﻧﺎس ﺳﯿﺮﯾﻨﮋه‬ ‫وارﯾﺎﻧﺖ ﺗﺎﺑﺎﮐﯽ‪ 12‬را در ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺎﻟﻮگ ﻫﺎي ﺳﮑﺮوﭘﯿﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮده اﻧﺪ‪ Huang .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪(1997‬‬ ‫ﭘﺎﯾﺪاري ﺳﮑﺮوﭘﯿﻦ ‪ B‬را ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﻮﺗﺎﺳﯿﻮن در اﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ داده اﻧﺪ‪ .‬ﻇﻬﻮر ﺳﻨﺘﺰ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﭘﭙﺘﯿﺪي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ و ﺗﻌﯿﯿﻦ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬اﻣﮑﺎن‬ ‫ﺳﻨﺘﺰ و ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺳﺮﯾﻊ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﻫﺪف ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺻﻨﺎﻋﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﻄﯽ اﻏﻠﺐ از ﻧﻈﺮ اﻧﺪازه ﮐﻤﺘﺮ از ﻧﺼﻒ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﻮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ )‪ 10‬ﺗﺎ ‪20‬‬ ‫آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ( و ﺑﺪون اﯾﺠﺎد ﺳﻤﯿﺖ ﺑﺮاي ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﭘﺎﯾﺪار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎ ﻣﯿﺘﻮان ﺑﻪ‬ ‫ﭘﭙﺘﯿﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ D4E1‬اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺮ ﻃﯿﻒ وﺳﯿﻌﯽ از ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﻫﺎ و ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮژن ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ و ﭘﻨﺒﻪ ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ‪D4E1‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﺳﺎﯾﺮ ﻓﯿﺘﻮﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ‪ .‬رﺧﺪاد و ﺳﻄﻮح ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺣﺴﺎس ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﻌﻠﺖ ﺟﺮاﺣﺎت وارده ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺣﻀﻮر ﺣﺸﺮات‬ ‫ﭘﺎﺗﻮژن واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻘﺮار و ورود آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺘﺎن‪ ،‬ﻏﻼت و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ﺑﺎﺳﯿﻠﻮس ﺗﺮﯾﻨﺠﯿﻨﯿﺲ‪ (Bt) 13‬ﮐﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي‬ ‫ﺣﺸﺮه ﮐﺶ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺴﯿﺎري از ﻓﻠﺲ ﺑﺎﻻن‪ 14‬ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﻨﻨﺪه از اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺳﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻏﻼت وﺣﺸﯽ و ﻏﻼت ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺣﺎوي ژن ﻫﺎي ﺣﺸﺮه ﮐﺶ ‪ Bt‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ژن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻓﺴﺎد‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در اﻧﻮاع ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت در ﮐﺘﺎن ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ آﺳﯿﺐ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Thionins‬‬ ‫‪Defensins‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Knottin‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Hevein‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Protegrin‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Magainin‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Cecropin‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Hyalophora cecropia‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Attacin E‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪Nicotiana tabacum‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪Pseudomonas solanacearum‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪Pseudomonas syringae var. tabaci‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪Bacillus thuringiensis‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪Lepidopteran‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪123‬‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺮم ﻏﻮزه ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪ Bock .‬و ‪ Cotty‬درﺳﺎل ‪ 1996‬ﮔﺰارش‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﻧﻮاع ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ژن ﻫﺎي ﺣﺸﺮه ﮐﺶ ‪ Bt‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﻨﺒﻪ و اﻧﻮاع وﺣﺸﯽ ﺑﻄﻮر ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ آﻟﻮده‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ‪ Zare‬و ﻫﻤﮑﺎران در ﺳﺎل ‪ 2008‬و ‪ Wu‬در ﺳﺎل ‪ 2006‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ذرت و ﺑﺮﻧﺞ‬ ‫ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺣﺎوي ژن ‪ Bt‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻋﺎدي ﻓﺎﻗﺪ ژن ﻣﺬﮐﻮر داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺠﻤﻮع‪ ،‬ﺑﺮﭘﺎﯾﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻬﺎر ﮐﺎﻣﻞ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ژن ﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺠﺎي ﻋﺮﺿﻪ ﺗﮏ ژن در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﺪف ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﯾﺠﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ وﮐﺘﻮرﻫﺎي‬ ‫دوﮔﺎﻧﻪ‪ 1‬ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن ﺗﻌﺪاد دو ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ژن ﻫﺎي ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ روي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ژن ﻫﺎ و‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺿﺪ ﻗﺎرﭼﯽ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺪاوم ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ ﯾﺎ‬ ‫ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ درﮔﯿﺎﻫﺎن ﻏﯿﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ و آزﻣﺎﯾﺶ ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺳﻨﺘﺘﯿﮏ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ژﻧﻮﻣﯿﮑﺲ ﯾﺎ ﭘﺮوﺗﺌﻮﻣﯿﮑﺲ و ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺮداري ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻟﻮﮐﺲ‬ ‫ﯾﮏ ﺻﻔﺖ ﺑﺼﻮرت ﮐﻤﯽ‪ (QTLs) 2‬اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ ﻣﺪاوم ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺗﻮﺿﯿﺢ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ در ﻃﻮل رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﺑﺮ روي ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ژن ﻫﺎﯾﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻧﻬﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺳﻨﺘﺰ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺧﯿﺮا ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﯿﺎن ژن ﻫﺎي‬ ‫ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ در ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺳﯿﻮن ﭘﻼﺳﺘﯿﺪي ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آﻟﺘﺮﻧﺎﺗﯿﻮ ﺟﺬاﺑﯽ را در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺳﯿﻮن ﻫﺴﺘﻪ اي اراﺋﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬روش ﻫﺎي در دﺳﺘﺮس اﯾﺠﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﻗﺪرت ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي دﻓﺎع ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﯾﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ ﯾﺎ ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ در اداﻣﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-1-4-5‬ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﮔﯿﺎه ﭘﻨﺒﻪ ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ژن ‪ CPO‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮔﯿﺎه ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺘﺎن ﻫﺎي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ژن ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺗﺮﯾﭙﺴﯿﻦ ‪ 14kDa‬ﻏﻼت‬ ‫و ژن ‪ D4E1‬ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه ﭘﭙﺘﯿﺪ ﺳﻨﺘﺘﯿﮏ ﺧﻄﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮاورده ﻫﺎي ﭘﭙﺘﯿﺪي اﯾﻦ دو ژن ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎرچ ﻫﺎي اﯾﺠﺎد‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﺼﺎره ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ ‪ ،CPO‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در آزﻣﻮن ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺼﻮرت ‪in‬‬ ‫‪ ،planta‬ﺑﺮگ ﻫﺎي ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ ‪ CPO‬ﺗﻠﻘﯿﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻗﺎرچ ﮐﻮﻟﺘﻮﺗﺮﯾﮑﻮم دﺳﺘﺮاﮐﺘﯿﻮم‪ 3‬ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري‬ ‫آﻧﺘﺮاﮐﻨﻮز‪ 4‬ﻧﺎﺷﯽ از اﯾﻦ ﻗﺎرچ را ﺑﺼﻮرت ﺧﻔﯿﻒ ﺑﺮوز دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎل ﻫﺎي ﮐﺘﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ ‪ CPO‬و‬ ‫ﯾﺎ ‪ D4E1‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي را در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ‪ in vitro‬و ‪ in situ‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻮزارﯾﻮم‪ ،‬ورﺗﯿﺴﯿﻠﯿﻮم‪ 5‬و آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﻓﻼووس ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ Hain .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1990‬ﮔﯿﺎه ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ را ﺑﺎ ﯾﮏ ژن ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ اﺳﺘﯿﻠﺒﻦ ﺳﻨﺘﺎز‪ 6‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫آﻧﺰﯾﻢ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﻨﺘﺰ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻓﯿﺘﻮاﻟﮑﺴﯿﻦ‪ 7‬و رزوراﺗﺮول‪ 8‬ﺷﺪه و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮔﯿﺎه را ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﺑﻮﺗﺮﯾﺘﯿﺲ ﺳﯿﻨﺮﺋﺮا‪ 9‬اﻓﺰاﯾﺶ داده‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Binary vectors‬‬ ‫‪Quantitative Trait Loci‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Colletotrichum destructivum‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Anthracnose‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Verticillium spp.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Stilbene synthase‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Phytoalexin‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Resveratrol‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Botrytis cinerea‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪124‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻼش ﻫﺎﯾﯽ در دﺳﺖ اﻗﺪام اﺳﺖ ﺗﺎ اﺛﺮات ژن اﺳﺘﯿﻠﺒﻦ ﺳﻨﺘﺎز در ﮐﺘﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮات ﺳﺎﯾﺮ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ از‬ ‫ﻗﺒﯿﻞ ﺗﯿﻮﻧﯿﻦ ﻫﺎ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه رﯾﺒﻮزوم در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮر راﯾﺞ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺳﯿﺐ ﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﺮم ﭘﻨﺒﻪ و ﯾﺎ ﺣﺸﺮات در ﻏﻮزه ﭘﻨﺒﻪ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ اﺳﺘﻘﺮار و ورود ﺑﺮاي ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻨﺤﺎل ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺷﻮاﻫﺪ ﻣﺸﺨﺼﯽ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص در دﺳﺘﺮس ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎ آﺳﯿﺐ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺮم ﭘﻨﺒﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﺪارد و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻏﯿﺎب آﺳﯿﺐ ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-1-4-5‬ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮوﻫﯽ از ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ رده ﻫﺎي ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ژن ‪ CPO‬ﮐﺎﻫﺶ ‪ 60-70‬درﺻﺪي در رﺷﺪ ﭘﺮﮔﻨﻪ‬ ‫ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس را در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﯿﺎه ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻪ ﻣﻌﺮض ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺮوه ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻫﺎي ژن ‪lox1‬‬ ‫را در ﺳﺮﮐﻮب ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ژن آﻧﺰﯾﻤﯽ را ﮐﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ وﯾﮋه‬ ‫اي ﺑﻨﺎم ‪ -(S)13‬ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ اﮐﺘﺎدﮐﺎدﯾﺌﻨﻮﯾﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪1‬‬ ‫)‪ (HpODE‬را از ‪ LA‬ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫‪ HpODE‬ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﻣﺤﯿﻂ ‪ in vitro‬ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ (2003) Weissinger .‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‬ ‫ﻣﺪل ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﻘﻠﯿﺪ از ‪RIP‬ي ذرت در ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس در داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -3-1-4-5‬ﻏﻼت‬ ‫در ﺳﺎل ‪ 1998‬در ﺗﮕﺰاس‪ ،‬ﻟﻮﺋﯿﺰﯾﺎﻧﺎ و ﻣﯽ ﺳﯽ ﺳﯽ ﭘﯽ ﮐﺸﺎورزان ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﯿﺶ از ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺿﺮر ﻧﺎﺷﯽ از ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻮدن ﻏﻼﺗﺸﺎن ﺑﻮاﺳﻄﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮارد ﭘﺮاﮐﻨﺪه آﻟﻮدﮔﯽ و ﻣﺤﺪود ﺑﻮدن رﺧﺪاد اﯾﻦ آﻟﻮدﮔﯽ ﺗﻨﻬﺎ در ﻧﻮاﺣﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻏﻼت ﺑﻄﻮر‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب اﻧﺠﺎم ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺗﻼش ﻫﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺻﻼح ﻧﮋاد ﺳﻨﺘﯽ و ﺑﺪﺳﺖ آوردن ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺳﯿﻮن ﺑﺮاي ﻏﻼت ﺗﺠﺎري و اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﭼﻨﺪﯾﻦ ژن ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ در دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ Lozovaya .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1998‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﯾﮏ‬ ‫ذرت ﻫﯿﺒﺮﯾﺪ ﺣﺎوي ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﯾﯽ از ‪1-α‬و‪ 3‬ﮔﻠﻮﮐﺎﻧﺎز را ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫‪ Chen‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (1998‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺧﻮﺑﯽ را ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺗﺮﯾﭙﺴﯿﻦ ‪ 14kDa‬ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي ﻏﻼت و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﺎﻧﯿﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺗﺮﯾﭙﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﻋﻤﻞ ‪ -α‬آﻣﯿﻼز‪ ،‬ﻣﯿﺰان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻗﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎده ﺟﻬﺖ رﺷﺪ ﻗﺎرچ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻨﺒﺎﮐﻮي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺗﺮﯾﭙﺴﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﻣﺤﺪودي را در ﻣﺤﯿﻂ ‪ in vitro‬ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‬ ‫ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ (RAP)2‬ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﭘﺮوﺗﺌﻮﻣﯿﮑﺲ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي )وارﯾﺎﻧﺖ ﻫﺎي‬ ‫ﻏﻼت ﺣﺴﺎس در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎوم( در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﺑﺮﺧﯽ از آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎ در ﺣﺎل ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻧﻈﯿﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس‪،‬‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻮزارﯾﻮم را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ )ﻗﺎرﭼﯽ‪ ،‬ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ و وﯾﺮوﺳﯽ(‬ ‫ﻣﺘﻌﺪدي را ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺴﺎرات اﻗﺘﺼﺎدي ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﯽ ﺷﻮد را ﻫﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ از‬ ‫‪13(S)-hydroperoxyoctadecadienoic acid‬‬ ‫‪Resistance Associated Proteins‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺛﺮات ﻣﻀﺮ و ﺧﻄﺮﻧﺎك اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺳﻢ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت و‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺑﺎ اﯾﻤﻨﯽ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪه را ﻧﯿﺰ ﺑﯽ اﺛﺮ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -5-5‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي ﻣﻌﻤﻮل در ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي زراﻋﯽ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﮔﺮان ﻗﯿﻤﺖ و وﻗﺖ ﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎي‬ ‫اﺻﻼح ﻧﮋادي ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺴﯿﺎر وﻗﺖ ﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮋادي در ﻋﻤﻞ ﻗﺪرت ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﮋادﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي ﺗﮑﺎﻣﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺟﺪﯾﺪ را ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ژﻧﻮﺗﯿﭗ‬ ‫ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﮏ ﭘﯿﺶ ﺷﺮط ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻧﮋادي‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬در ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺘﺎن وارﯾﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻄﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ وارﯾﺎﻧﺖ ﻫﺎي ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﺑﺎ ﺻﻔﺎت ﺿﺪﻗﺎرﭼﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ اﺑﺰار ﺑﻪ ﻧﮋادي ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮد‬ ‫ﻗﺎرچ ﮐﺶ ﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮ اﺳﺖ و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ را ﺑﺎﻻ ﻣﯽ ﺑﺮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻧﮕﺮان ﻫﺎي ﻓﺰاﯾﻨﺪه درﺧﺼﻮص اﯾﻤﻨﯽ و‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ را در ﻋﻤﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺪود ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫دﻻﯾﻞ ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ‪ ،‬روﺷﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺳﻮﯾﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ‪ ،‬و ﻓﺮاورده ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﻣﻨﺘﺞ از ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﮐﺸﻒ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﺎ در ﺳﺎل ‪ ،1960‬ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻃﺒﯿﯿﻌﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺻﻨﺎﻋﯽ ﻣﺘﻌﺪد و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﺮﻗﺪرت و‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻊ رﺷﺪ ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻄﻮر اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ آن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ ﯾﮏ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻨﻬﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﯿﺰان رﺷﺪ‬ ‫ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ در ﺣﻀﻮر ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه و ﺑﯿﺎن ﮔﺮدد‪ .‬در ﺑﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺮوﻫﯽ از ﻟﺤﺎظ‬ ‫ﮐﺸﺎورزي و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ارزﺷﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ داراي ﻣﻨﺸﺎ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻮده و از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﮐﺎﻣﻼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﯽ ﺧﻄﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﺎ ﺧﻮاص ﺿﺪ ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ روش ﻣﻔﯿﺪي ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻓﺴﺎد ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت روي ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﻣﺸﺘﻘﺎت ﮔﯿﺎﻫﯽ داراي ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻌﻨﻮان اﺑﺰاري ﻣﻔﯿﺪ در ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﻌﺪادي زﯾﺎدي از‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﺛﺮه آﻧﻬﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ )‪ Razzaghi-Abyaneh‬و‬ ‫ﻫﻤﮑﺎران ‪ Bagheri-Gavkosh ،2010‬و ﻫﻤﮑﺎران ‪ Allameh ،2009‬و ﻫﻤﮑﺎران ‪ .(2002‬ﺷﻤﺎري از اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮐﺮد‪ .‬در اداﻣﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﺎ ﻗﺪرت ﻣﻬﺎري ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻋﻤﻞ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-5-5‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺛﺮ‬ ‫اﮐﺜﺮ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﺳﻪ روش ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ درﯾﺎﻓﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻗﺎرچ‪ ،‬ﺗﺪاﺧﻞ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم و ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﺳﻤﺖ ﻓﺮادﺳﺖ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﯾﺎ ﻣﻬﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺴﺪود ﮐﺮدن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻤﯽ ﯾﮏ آﻧﺰﯾﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻋﻤﻞ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(1-5‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﯾﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ )‪ (NOR‬ﺑﻌﻨﻮان اوﻟﯿﻦ واﺳﻄﻪ ﭘﺎﯾﺪار در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد‬ ‫‪126‬‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ NOR‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺳﻢ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ داراي ﺗﻨﻮع ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫دﻟﯿﻞ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻋﻤﻞ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺮاي ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دارﻧﺪ‪ .‬ﻗﺪرت ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﯽ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺼﻮرت ‪IC50‬‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﺮ‪ IC50‬ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻨﻮع ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ‪ ،‬دﻣﺎ‪ ،‬ﺳﻦ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻮع ﺳﻮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس و ﯾﺎ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻬﺎري ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻗﯿﻖ و ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ ﺑﺮ روي اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺮاي درك ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ ﺷﺒﮑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2-5-5‬ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ‬ ‫ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ‪ 1‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻠﯽ و ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ﺳﺎده ﻧﻈﯿﺮ ﻓﻼوون ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻼووﻧﻮل ﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻮﻣﺎرﯾﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺮوﻣﻮن ﻫﺎ و ﺑﯽ‬ ‫ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﮐﺜﺮ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت داراي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺷﺪت و ﻗﺪرت اﯾﻦ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺿﺮورﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﻬﺎر‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻣﮑﺎﻧﺴﯿﻢ ﻋﻤﻞ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫ﺑﺎاﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﻈﯿﺮ در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن و ﺟﺬب‪ ، 2‬ﺗﺤﺮك درون ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺣﻮﺿﭽﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺘﯽ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﻧﯿﺰ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺮاي ﻣﻬﺎر ﺿﺮوري ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-5‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺷﻤﺎﺗﯿﮑﯽ از ﮐﻨﺘﺮل و ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻋﻤﻞ ﮔﺮوه ﻫﺎي‬ ‫اﺻﻠﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه‪ .‬ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺳﻪ روش ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪(1:‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎرچ‪ (2 ،‬ﺗﺪاﺧﻞ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم و‬ ‫ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﺳﻤﺖ ﻓﺮادﺳﺖ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ‪ (3‬ﻣﻬﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﯿﺎن ژﻧﯽ ﯾﺎ ﻣﺴﺪود ﮐﺮدن‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺳﻢ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ ﺳﺎده و ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ﻏﯿﺮﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪي از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ در‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﭘﯿﺶ ﺳﺎز ﻟﯿﮕﻨﯿﻦ و ﺳﺎﯾﺮ ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ .‬اوﮔﻨﻮل‪ 3‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﻨﻮﻟﯽ اﺻﻠﯽ اﺳﺎﻧﺲ‬ ‫‪4‬‬ ‫ﻣﯿﺨﮏ‪ ،‬دارﭼﯿﻦ و ﮔﺮدو ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪد ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﺳﺎﻧﺲ اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ت ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اوﮔﻨﻮل در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ اوﮔﻨﻮل ﺑﻮده اﻧﺪ‪ ،‬در ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن دارد در ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ اﺧﺘﻼﻓﺎت ارزﺷﻤﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﻌﺪ از ‪ 10‬روز ﮐﺸﺖ‪ ،‬اوﮔﻨﻮل ‪ 0/5‬ﻣﯿﻠﯽ‬ ‫ﻣﻮﻻر ﻣﯿﺰان آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺎ ‪ 29‬درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ اﻣﺎ در ﮐﺸﺖ ‪ 21‬روزه ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺎ ‪ 160‬درﺻﺪ ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Phenylpropanoids‬‬ ‫‪Bioavailability and uptake‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Eugenol‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Essential oils‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪127‬‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪ .‬اوﮔﻨﻮل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ درﮔﯿﺮ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪ دﯾﺴﻤﻮﺗﺎز‪،‬‬ ‫ﮔﺰاﻧﺘﯿﻦ اﮐﺴﯿﺪاز‪ ،‬ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن ﭘﺮوﮐﺴﯿﺪاز و دو آﻧﺰﯾﻢ ردﮐﺘﺎز ﻣﯿﮑﺮوزوﻣﯽ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ در‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﮐﺎﻫﺶ ‪ 5‬درﺻﺪي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ روي ﭘﻠﯿﺖ ﻫﺎي ‪ PDA‬ﻧﯿﺰ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ‬ ‫اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ اوﮔﻨﻮل‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻗﺎرچ ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﯾﻦ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫واﻧﯿﻠﯽ ﻻﮐﺘﻮن‪ 1‬اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﻫﺎي رﺷﺪ دﯾﮕﺮ ﻧﻈﯿﺮ واﻧﯿﻠﯿﻦ و‬ ‫واﻧﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ دارد‪ .‬واﻧﯿﻠﯽ ﻻﮐﺘﻮن در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 5‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺎ ‪ 11‬درﺻﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺟﺰﺋﯽ در‬ ‫رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ‪ ،‬ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﮐﻮﻣﺎرﯾﻦ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪي در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﮐﻮﻣﺎرﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺰاﻧﺘﻮﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺎﭘﺘﻮن و‬ ‫ﭘﺴﻮراﻟﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي زﯾﺮ ‪ 0/1‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺎﭼﯿﺰ در رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﺑﺸﺪت ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﺎﺑﯿﻦ ﮐﻮﻣﺎرﯾﻦ ﻫﺎ و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر رﻗﺎﺑﺘﯽ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ ﺳﻢ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ‪ -p‬ﮐﻮﻣﺎرﯾﮏ اﺳﯿﺪ‪ 3‬ﻧﯿﺰ ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺘﻨﺎﻗﻀﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺑﻮﯾﮋه در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﯿﺎﻧﯿﺪﯾﻦ‪ ،4‬ﭘﺌﻮﻧﯿﺪﯾﻦ‪ ،5‬ﭘﻼرﮔﻮﻧﯿﺪﯾﻦ‪ ،6‬دﻟﻔﯿﻨﯿﺪﯾﻦ‪ ،7‬ﮐﺎﺋﻤﭙﻔﺮول‪8‬و ﻟﻮﺗﺌﻮﻟﯿﻦ‪ 9‬را ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪ .‬ارزش ‪ IC50‬اﯾﻦ ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ در ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺣﺪود‬ ‫‪ 0/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر در ﻣﻮرد دﻟﻔﯿﻨﯿﺪﯾﻦ ﺗﺎ ‪ 6‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر در ﻣﻮرد ﻟﻮﺗﺌﻮﻟﯿﻦ ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮم ﻫﺎي ﮔﻠﯿﮑﻮزﯾﻠﻪ ﺳﯿﺎﻧﯿﺪﯾﻦ و‬ ‫ﭘﻼرﮔﻮﻧﯿﺪﯾﻦ داراي ﻗﺪرت ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺮم ﻫﺎي ﻏﯿﺮﮔﻠﯿﮑﻮزﯾﻠﻪ در ﻣﻬﺎر ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻮده اﻧﺪ‪Razzaghi- .‬‬ ‫‪ Abyaneh‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2007‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪي ﺑﻨﺎم دﯾﻼﭘﯿﻮل‪ 10‬را از اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺮگ ﮔﯿﺎه ﺷﻮﯾﺪ ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ دﯾﻼﭘﯿﻮل ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AFG1‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺎ ﯾﮏ‬ ‫‪ IC50‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 0/15 µM‬ﻋﻤﻞ ﻣﯿﮑﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺷﮑﺎري ﺑﺮ رﺷﺪ ﻗﺎرچ و ﺳﻨﺘﺰ ‪ AFB1‬ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮔﺰارش ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻓﻮق‪ ،‬دو‬ ‫ﻓﻨﯿﻞ ﭘﺮوﭘﺎﻧﻮﺋﯿﺪ دﯾﮕﺮ ﯾﻌﻨﯽ آﭘﯿﻮل‪ 11‬و ﻣﺎﯾﺮﯾﺴﺘﯿﺴﯿﻦ‪ 12‬ﺟﺪا ﺷﺪه از ﮔﯿﺎه ﺟﻌﻔﺮي اﺛﺮات ﻣﻬﺎري روي ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AFG1‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 3/55µM‬و ‪ 0/24‬را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﻣﮑﺎن دارد ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻬﺎر ‪ cypA‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﮋﻧﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ‪ P-450‬درﮔﯿﺮ در ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ OMST‬ﺑﻪ‬ ‫‪ AFG‬در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اﻋﻤﺎل ﮐﻨﻨﺪ‪ Yoshinari .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2008‬ﻧﯿﺰ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت )‪ -(E‬و )‪-(Z‬‬ ‫اﺳﭙﯿﺮواﺗﺮ‪ 13‬را از ﮔﯿﺎه ﺑﺎﺑﻮﻧﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ‪ 14‬اﯾﺰوﻟﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﻄﻮر اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ‪ AFG1‬ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس را ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 2/8 µM‬و ‪ 20/8‬ﺑﺪون ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﯿﻘﻦ‬ ‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﺳﭙﯿﺮواﺗﺮﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AFG1‬را از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻤﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ دﯾﻼﭘﯿﻮل ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Vanillylacetone‬‬ ‫‪Bergapten‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪P-coumaric acid‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Cyanidin‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Peonidin‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Pelargonidin‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Delphinidin‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Kaempferol‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Luteolin‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪Dillapiol‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪Apiol‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪Myristicin‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪(E)- and (Z)-spiroethers‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪German chamomile‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪128‬‬ ‫ﺑﯽ ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﮔﺮوﻫﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﺑﯽ‬ ‫ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ از ﻧﻈﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺘﺮادي ﻣﺘﻮﮐﺴﯽ ﺑﯿﮕﻨﯿﮑﻮارﯾﻦ‪ -7،7 ،1‬دي ﻣﺘﻮﮐﺴﯽ آﮔﺎﺳﺘﯿﺲ ﻓﻼوون‪-6،6 ،2‬‬ ‫ﺑﯿﮕﻨﮑﻮاﻧﯿﻦ‪ 3‬و آﻣﻨﺘﻮﻓﻼوون‪ 4‬از ﺟﻨﺲ ﮔﯿﺎﻫﯽ اوراﺗﺌﺎ‪ 5‬ﺟﺪاﺳﺎزي و اﺛﺮ ﻣﻬﺎري آﻧﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر داﺷﺘﻨﺪ و ‪ AFB1‬را در ﻏﻠﻈﺖ ﺣﺪود ‪9‬‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر ﺗﺎ ‪ 30‬درﺻﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎﻫﺶ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﯽ ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ﻣﻮﺛﺮ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﻓﺴﺎد ﻗﺎرﭼﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‬ ‫ﻣﺴﺌﻮل ﺳﻨﺘﺰ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ﮐﺮوﻣﻮن ﻫﺎ داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻨﺰوﭘﯿﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﮐﺜﺮا ﺑﻌﻨﻮان ﻓﻼووﻧﻮﺋﯿﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯿﻦ و وﯾﺴﻨﺎﮔﯿﻦ ﮐﺮوﻣﻮن‬ ‫ﻫﺎﯾﯽ از ﮔﯿﺎه آﻣﯽ وﯾﺴﻨﺎﮔﺎ‪ 8‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ -7،5‬دي‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ﮐﺮوﻣﻮن‪ 9‬ﻧﯿﺰ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﺎ‬ ‫‪ IC50‬ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 0/1‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻬﺎر ﮐﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯿﻦ و وﯾﺴﻨﺎﮔﯿﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ ‪ -cAMP‬ﻓﺴﻔﻮدي‬ ‫اﺳﺘﺮاز ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ cAMP‬ﺑﺮ روي ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در اﻗﺮچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ .‬اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺎ‬ ‫ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ﮐﺮوﻣﻮن ﻫﺎ ﺳﻄﺢ ‪ cAMP‬را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد ﯾﺎ ﺧﯿﺮ ﻫﻨﻮز ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻔﻮر در ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ و ﭘﺴﺘﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎي اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ از‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎي ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ داراي ﻗﺪرت ﻣﻬﺎر ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎﻟﯿﮏ‬ ‫اﺳﯿﺪ ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﺎﺷﯽ از ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﺗﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﯿﺪوﻟﯿﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬اﻓﺰودن اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﻫﺎي‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﺪ‪ ،‬درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ اﻻژﯾﮏ اﺳﯿﺪ‪ 10‬ﻣﺤﺼﻮل دﯾﮕﺮ ﻧﺎﺷﯽ از‬ ‫ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﺗﺎﻧﯿﻦ ﻫﺎ داراي اﺛﺮات ﺗﺤﺮﯾﮑﯽ در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺎﻟﯿﮏ اﺳﯿﺪ داراي اﺛﺮات آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ و ﻣﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻤﯿﻦ اﺛﺮات آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ از ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﻨﻮﻟﯽ ﻓﺮوﻟﯿﮏ اﺳﯿﺪ اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه از داﻧﻪ و ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮﺑﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﯾﮏ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪان اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ واﮐﻨﺶ ﺑﺎ رادﯾﮑﺎل ﻫﺎي آزاد ﺑﻮده و اﻣﮑﺎن دارد ﺑﺎ ﺳﺮﮐﻮب‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﻣﻬﺎر ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺮوﻟﯿﮏ اﺳﯿﺪ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت ﻃﺒﯿﯿﻌﯽ در دﯾﻮاره ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر در داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺮﻧﺞ‪ ،‬ﮔﻨﺪم و‬ ‫ﺟﻮ وﺟﻮد دارد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد وارﯾﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺣﺴﺎس ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ دﯾﮕﺮي ﻧﻈﯿﺮ ﺗﯿﻤﻮل‪ 11‬و ﮐﺎرواﮐﺮول‪ 12‬ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﯿﻢ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﺑﺨﺶ ﻗﺎرچ ﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺘﯿﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﯾﺮان ﺑﺎ‬ ‫‪ (2008) Razzaghi-Abyaneh‬ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﺮﻗﺪرت ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺮگ ﮔﯿﺎه ﻣﺮزه ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪه‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﻣﯿﮑﺮوﭘﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺣﺎوي ﻣﺤﯿﻂ ﭘﻮﺗﯿﺘﻮ دﮐﺴﺘﺮوز ﺑﺮاث و آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي اﯾﻦ ﮐﺸﺖ ﻫﺎ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Tetradimethoxybigenkwanin‬‬ ‫‪7,7″-dimethoxyagastisflavone‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪6,6″-bigenkwanin‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Amentoflavone‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Ouratea‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Khellin‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Visnagin‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Ammi visnaga‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪5,7-dihydroxychromone‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪Ellagic acid‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪Thymol‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪Carvacrol‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪129‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ HPLC‬ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ دوي ﮐﺎرواﮐﺮول و ﺗﯿﻤﻮل ﻗﺎدرﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻮﺛﺮي رﺷﺪ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس‬ ‫ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AFB1‬و ‪ AFG1‬را ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﺑﺮاي ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرواﮐﺮول و ﺗﯿﻤﻮل ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 0/79 mM‬و ‪ 0/86‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﮐﺎرواﮐﺮول ﺑﺮاي ‪ AFB1‬و ‪ 0/5 mM ،AFG1‬و ‪ 0/06‬و‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﯿﻤﻮل ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/69 mM‬و ‪ 0/55‬ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻗﺎرچ و ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ از ﺑﺮگ ﮔﯿﺎه دﯾﮕﺮي‬ ‫ﺑﻨﺎم آوﯾﺸﻦ ﺷﯿﺮازي ﻧﯿﺰ اﯾﺰوﻟﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ )ﮔﺰارش ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﺸﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Razzaghi-Abyaneh‬و ﻫﻤﮑﺎران(‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﮐﺎرواﮐﺮول و ﺗﯿﻤﻮل ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﯽ ﺣﺴﺎس در‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪي دارد آﻧﻬﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را‬ ‫در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺮﮐﻮب ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺘﺮس اﮐﺴﯿﺪاﺗﯿﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در ﺧﺼﻮص ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﻨﻮﻟﯽ دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﺘﻮﺳﯿﺮﯾﻨﮕﻮن‪ 1‬ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﺑﯿﺎن ژن ‪ nor-1‬در ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3-5-5‬ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎ‬ ‫ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺴﯿﺮ ﻣﻮاﻟﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ 2‬در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺎﻣﻔﻦ‪ ،3‬ﮐﺎﻧﺘﺎزاﻧﺘﯿﻦ‪ α ،4‬و ‪-β‬ﮐﺎروﺗﻦ‪ α ،‬و ‪ -β‬ﻟﻮﻧﻮن‪ -β ،5‬ﮐﺮﯾﭙﺘﻮﮔﺰاﻧﺘﯿﻦ‪ ،‬ﻟﻮﺗﺌﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﯿﮑﻮﭘﻦ و زﯾﺰاﻧﺘﯿﻦ‪ 6‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 0/5‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ و ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪ ﻣﻬﺎري ‪-α‬ﮐﺎروﺗﻦ ﺳﻨﺘﺰ اوﻟﯿﻦ واﺳﻄﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻮرﺳﻮﻟﻮرﯾﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ را در‬ ‫ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ‪ Nor‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻬﺎر ﻣﯿﺴﺎزد اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﻬﺎر در ﺳﻄﺢ ﮐﻞ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺗﺠﻤﻊ ﻫﺮ ﮐﺪام از ﺣﺪواﺳﻂ ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ رخ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎي ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ‪ ،‬ﻟﻮﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎ ‪ IC50‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 1/1‬ﻣﯿﻠﯽ‬ ‫ﻣﻮﻻر ﻗﻮﯾﺘﺮﯾﻦ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮﭘﻨﻮﺋﯿﺪ ﻓﺮار دﯾﮕﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﺎﻣﻔﻦ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﻄﻮر‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ ﻣﻬﺎر ﮐﺮده ﺑﻮد‪ -β .‬ﮐﺎروﺗﻦ‪ ،‬ﻟﻮﺗﺌﯿﻦ و زﯾﺰاﻧﺘﯿﻦ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ در داﻧﻪ ﻫﺎي ذرت ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻏﻠﻈﺖ ﮐﺎروﺗﻨﻮﺋﯿﺪﻫﺎ در‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ذرت ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ و ﮔﺴﺘﺮه اي از ‪ 72‬ﺗﺎ ‪ 0/1‬ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮم در ﮔﺮم را در ﺑﺮﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫داري ﻣﺎﺑﯿﻦ ﻣﺤﺘﻮاي ﮐﺎروﺗﻨﻮﺋﯿﺪي داﻧﻪ ذرت و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﮔﺰارش ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -4-5-5‬آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎ‬ ‫‪7‬‬ ‫ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ از ﺟﻤﻠﻪ آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ ﺑﺪﻧﺒﺎل اﻓﺰوده‬ ‫ﺷﺪن ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﺸﺪت ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ ﺟﺬب ]‪ -[14C‬ﮔﻠﻮﮐﺰ را در‬ ‫ﻏﻠﻈﺖ ‪10‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ﺗﺎ ‪ 50‬درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻟﺬا اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺗﺪاﺧﻞ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺟﺬب ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻗﺎرچ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﮐﺎﻓﺌﯿﻦ در ﻣﻬﺎر ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﯿﺎه ﻓﻠﻔﻞ ﺳﯿﺎه ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﭘﯿﭙﺮﯾﻦ‪ 8‬ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪي در ﺑﺴﯿﺎري از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻠﻔﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺎﭼﯿﺰ در رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﺼﺎره ﻫﺎي داﻧﻪ ﮔﯿﺎه‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Acetosyringone‬‬ ‫‪Mevalonic acid‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Camphene‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Canthaxanthin‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Lonone‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Zeaxanthin‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Alkaloids‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Piperine‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪130‬‬ ‫دار ﻓﻠﻔﻞ‬ ‫‪1‬‬ ‫داراي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ روي ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻌﺎل اﯾﻦ ﻋﺼﺎره ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭘﯿﭙﺮﻻﻧﮕﻮﻣﯿﻦ‪ ،2‬ﭘﯿﭙﺮﯾﻦ‪ ،‬ﭘﯿﭙﺮﻧﻮﻧﺎﻟﯿﻦ‪ 3‬و ﭘﯿﭙﺮاﮐﺘﺎدﮐﺎﻟﯿﺪﯾﻦ‪ 4‬ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‬ ‫روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ اﯾﻦ آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﭘﯿﭙﺮﻻﻧﮕﻮﻣﯿﻦ ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ روي‬ ‫رﺷﺪ‪ ،‬ﻗﻮي ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻋﻤﻞ اﯾﻦ آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎ در ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -5-5-5‬ﻣﻠﮑﻮل ﻫﺎي ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﮔﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﻟﯿﭙﻮﮐﺴﯿﮋﻧﺎزﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ‪ (LOX) 5‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻟﯿﻨﻮﻟﺌﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ (LA) 6‬و ﻟﯿﻨﻮﻟﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ را اﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮده و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬ ‫اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮب ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﺗﻮﺳﻂ آﻟﻦ اﮐﺴﺎﯾﺪ ﺳﻨﺘﺎز‪ 7‬ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺷﺪه‬ ‫و ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﺟﺎﺳﻤﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ 8‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮب ﻫﯿﺪروﭘﺮﮐﺴﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﮐﺴﯽ‬ ‫ﻟﯿﭙﯿﻦ ﻫﺎ‪ 9‬و ﭘﯽ اس آي ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي‪ 10‬ﻗﺎرﭼﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﺮده و ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي اﺳﭙﻮرزاﯾﯽ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﮐﺴﯽ ﻟﯿﭙﯿﻦ ﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻄﻮر ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮوﺗﺮاﯾﻤﺮي ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ ﮐﺮده و‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AF/ST‬را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺴﯿﺮ ‪ LOX‬ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﺪون ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺘﯿﻞ ﺟﺎﺳﻤﻮﻧﺎت‪ -9S ،(MeJA)11‬ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ‪ -‬ﺗﺮاﻧﺲ‪10 -‬و ﺳﯿﺲ‪ -12-‬اﮐﺘﺎدﮐﺎدﯾﺌﻨﻮﺋﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫)‪ -13S ،(9SHPODE‬ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ‪ -‬ﺳﯿﺲ‪ 9-‬و ﺗﺮاﻧﺲ‪ -11-‬اﮐﺘﺎدﮐﺎدﯾﺌﻨﻮﺋﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪13‬‬ ‫‪12‬‬ ‫)‪ (13S-HPODE‬و ‪-13S‬‬ ‫ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ‪ -‬ﺳﯿﺲ‪ 9 -‬و ﺗﺮاﻧﺲ‪11 -‬و ﺳﯿﺲ‪ -15-‬اﮐﺘﺎدﮐﺎدﯾﺌﻨﻮﺋﯿﮏ اﺳﯿﺪ‪ (13S-HPOTE) 14‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ MeJA .‬در‬ ‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ 100‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ‪ 7‬روزه آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ﻣﺤﯿﻂ ‪ YES‬ﻣﻬﺎر ﻣﯿﮑﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ‪ NOR‬ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ﻣﺤﯿﻂ ‪ A&M‬ﺑﻪ ﻣﯿﺰان اﻧﺪﮐﯽ ﻣﻬﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ MeJA‬ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑﺨﺎر ﺷﺪن روي ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮي ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﮕﻬﺪاري ‪ 55‬ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ ‪100‬‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﻟﯿﺘﺮ از ‪ MeJA‬ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ را ﮐﺎﻫﺶ داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻪ اﺳﯿﺪ ﭼﺮب ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ از ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ AF/ST‬اﺧﺘﻼﻓﺎﺗﯽ دارﻧﺪ‪ :‬ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ‪ 100‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر از ‪S-‬‬ ‫‪13HPODE‬و ‪ 13S-HPOTE‬در ﻣﺤﯿﻂ ‪ A&M‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻬﺎر‬ ‫ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ‪ 13S-HPOTE‬ﻧﯿﺰ از ﺗﺠﻤﻊ ‪ NOR‬در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬در‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﯿﺪوﻻﻧﺲ ﻧﯿﺰ ‪ 13S-HPODE‬ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ST‬را ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 80‬درﺻﺪ ﻣﻬﺎر ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ‪9SHPODE‬‬ ‫ﺑﻄﻮر ﺟﺰﺋﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﻐﯿﯿﺮ داده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺣﻀﻮر اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﺠﻤﻊ روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي ژن ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‬ ‫‪ ver-1 ،AF/ST‬و ‪ AnstcU‬اﻟﻘﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬درﻣﺎن ﺑﺎ ‪ LA‬ﻧﯿﺰ اﺛﺮي ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ داﺷﺖ و ﺗﺠﻤﻊ روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎي اﯾﻦ ژن ﻫﺎ را‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Long pepper‬‬ ‫‪Piperlongumine‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Pipernonaline‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Piperoctadecalidine‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Lipoxygenases‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Linoleic acid‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Allene oxide synthase‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Jasmonic acid‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Oxylipins‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪Psi factors‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪Methyl jasmonate‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪9S-hydroperoxy-trans-10,cis-12-octadecadienoic acid‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪13S-hydroperoxy-cis-9,trans-11-octadecadienoic acid‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪13S-hydroperoxy-cis-9,trans-11,cis-15-octadecatrienoic acid‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪131‬‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ داد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از اﺳﯿﺪ ﻫﺎي ﭼﺮب ﻫﯿﺪروﭘﺮوﮐﺴﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺛﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﺑﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫‪ AF/ST‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس در ﻣﺤﯿﻂ ﺳﻨﺘﯿﺘﮏ ﺣﺎوي ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ از‬ ‫‪ 30‬درﺻﺪ ‪ 9SHPODE‬و ‪ 70‬درﺻﺪ ‪ 13S-HPODE‬ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ درﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ 13S-HPODE‬ﺑﺘﻨﻬﺎﯾﯽ اﺛﺮ‬ ‫ﻣﻬﺎري ﺑﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ دارد‪ .‬آﻟﮑﻨﺎل ﻫﺎ‪ 1‬و آﻟﮑﺎﻧﺎل ﻫﺎي‪ 2‬ﻓﺮار ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺴﯿﺮ ‪ LOX‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻟﮑﻨﺎل ﻫﺎي ‪،C7 ،C6‬‬ ‫‪ C8‬و ‪ C9‬ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ روي ذرت‪ ،‬ﭘﻨﺒﻪ و ﺑﺎدام زﻣﯿﻨﯽ را ﺑﺸﺪت ﻣﻬﺎر ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‪ ،‬آﻟﮑﻨﺎل ‪ 9‬ﮐﺮﺑﻨﻪ ﺗﺮاﻧﺲ‪ -2-‬ﻧﻮﻧﺌﺎل‪ 3‬ﻗﻮﯾﺘﺮﯾﻦ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻌﺪي روي اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ آﻟﮑﻨﺎل ﻫﺎي ‪ C6-C9‬ﻗﻮﯾﺎ رﺷﺪ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﮐﺸﺖ داده ﺷﺪه در ﻣﺤﯿﻂ ‪ PDA‬را ﻧﯿﺰ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت را ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻗﻠﻤﺪاد ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪ -6-5-5‬اﺗﯿﻠﻦ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﺮار اﺗﯿﻠﻦ ﯾﮏ ﻫﻮرﻣﻮن ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﺑﺪون ﺷﮏ ﻗﺎرچ در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﺧﻮد ﭼﻪ درﺧﺎك و ﭼﻪ در‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺤﻘﯿﻖ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺗﺎ ﺑﯿﺶ از‬ ‫‪ 50‬درﺻﺪ ﺑﺪون ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ اﺛﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ ﯾﺎ اﺳﭙﻮرزاﯾﯽ ﻏﯿﺮ ﺟﻨﺴﯽ ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻨﮑﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺗﯿﻠﻦ اﺛﺮ ﻣﻬﺎري‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻫﻨﻮز روﺷﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ‬ ‫روش اﯾﻤﻦ‪ ،‬ارزان و ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎ ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ داﻧﻪ ﻫﺎي زراﻋﯽ ﻧﮕﻪ داري ﺷﺪه در ﺷﺮاﯾﻂ اﻧﺒﺎر ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺗﯿﻠﻦ و ‪ MeJA‬ﻫﺮ دو‬ ‫ﺑﺘﻨﻬﺎﯾﯽ ﮐﺎرا ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از اﯾﻦ دو ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﺮار ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ راﻫﮑﺎر ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ و ﮐﺎراﻣﺪﺗﺮي ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي‬ ‫از ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ داﻧﻪ ﻫﺎي اﻧﺒﺎري ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -7-5-5‬آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻫﺎ و دي ﭘﺘﯿﺪ ﻫﺎي ﺣﻠﻘﻮي‬ ‫ﺷﻮاﻫﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ﮐﺸﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻨﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت‬ ‫ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﮐﻨﻨﺪه رﺷﺪ ﻗﺎرچ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺤﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻨﺠﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﮐﺘﺮي اﮔﺮوﻣﻮﺑﺎﮐﺘﺮ زاﯾﻠﻮﺳﻮﮐﺴﯿﺪاﻧﺲ‪ 4‬اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺠﻤﻊ ﭘﯿﺶ ﺳﺎزﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ‪ NOR‬و‬ ‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ورﺳﯿﮑﻮﻟﻮرون را در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﻣﻮﺗﺎﻧﺖ ﻣﻬﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬دي ﭘﭙﺘﯿﺪﻫﺎي ﺣﻠﻘﻮي ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﯿﮑﻠﻮ)‪-L‬‬ ‫ﻟﻮﺳﯿﻞ‪ -‬ﭘﺮوﻟﯿﻞ(‪ ،‬ﺳﯿﮑﻠﻮ)‪ -D‬ﻟﻮﺳﯿﻞ‪-D-‬ﭘﺮوﻟﯿﻞ( و ﺳﯿﮑﻠﻮ)‪-L‬ﭘﺮوﻟﯿﻞ‪-L-‬واﻟﯿﻞ( ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻬﺎري ﺳﯿﮑﻠﻮ )‪ -D‬ﻟﻮﺳﯿﻞ‪ -D -‬ﭘﺮوﻟﯿﻞ( ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﺎر ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ اﻧﺎﻧﺘﯿﻮﻣﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬آﻓﻼﺳﺘﺎﺗﯿﻦ ‪ (AsA) 5A‬ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه از اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻣﺎﯾﺴﺲ ﮔﻮﻧﻪ ‪ 6MRI142‬رﺷﺪ‬ ‫آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس را در ﮐﺸﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ ﻣﻬﺎر ﻧﮑﺮد‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺎوي آﮔﺎر ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ رﺷﺪ ﺷﻌﺎﻋﯽ ﻗﺎرچ ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﭘﺮﻗﺪرت ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﺪ و ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 0/1‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ‪ AsA ،‬داراي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ ﻗﺎرچ ﻫﺎ و ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎي ﮔﺮم ﻣﺜﺒﺖ ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺼﺮف ﮔﻠﻮﮐﺰ و ﺗﺠﻤﻊ اﺗﺎﻧﻮل در ﻗﺎرچ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Alkenals‬‬ ‫‪Alkanals‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Trans-2-nonenal‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Achromobacter xylosoxidans‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Aflastatin A‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Streptomyces sp. MRI142‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪132‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﻨﺘﺰ روﻧﻮﺷﺖ ژن ﻫﺎي آﻟﺪﻫﯿﺪ دﻫﯿﺪروژﻧﺎز )‪ (aldA‬و اﺳﺘﯿﻞ ﮐﻮآ ﺳﻨﺘﺘﺎز )‪ (facA‬ﮐﻪ ﻫﺮ دو در ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي اﺗﺎﻧﻮل‬ ‫دﺧﯿﻠﻨﺪ را ﺳﺮﮐﻮب ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ ﮐﻪ ‪ AsA‬اﺣﺘﻤﺎﻻ از ﻃﺮﯾﻖ اﺧﺘﻼل در ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﺴﯿﻢ اوﻟﯿﻪ ﻗﺎرچ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬دﯾﻮﮐﺘﺎﺗﯿﻦ ‪ (DotA) 1A‬ﯾﮏ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ دي ﭘﭙﺘﯿﺪﯾﻞ آﻣﯿﻨﻮﭘﭙﺘﯿﺪاز ‪ II‬اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﺎﮐﺘﺮي‬ ‫اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻣﺎﯾﺴﺲ ﮔﻮﻧﻪ ‪ 2SA-2581‬ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫در آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﭘﺎرازﯾﺘﯿﮑﻮس ﺑﺎ ‪ IC50‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 4‬ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر اﺳﺖ‪ .‬دﯾﻮﮐﺘﺎﺗﯿﻦ ‪ A‬در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﯿﺶ از ‪ 50‬ﻧﯿﺰ رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫ﺳﻢ را ﻣﻬﺎر ﻧﮑﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﺎورت ﻗﺎرچ ﺑﺎ ‪ DotA‬ﺑﯿﺎن ژن ‪ aflR‬و ﺳﻪ ژن دﯾﮕﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻮﺟﯿﮏ اﺳﯿﺪ را اﻓﺰاﯾﺶ داده و ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻤﻠﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪﯾﺪ در‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم را ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﻣﻬﺎر ﺗﻮام ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم و ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ‪ DotA‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ اﺛﺮ ﻣﻬﺎري ﺧﻮد را از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ‪ -G‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺘﺮوﺗﺮاﯾﻤﺮي اﻋﻤﺎل ﻣﯿﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -8-5-5‬ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺮد و دورﻧﻤﺎي آﯾﻨﺪه‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪﻫﺎي ﻣﻬﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺗﻼش ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ زراﻋﯽ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻤﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎ در‬ ‫راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﻣﺤﯿﻂ ‪ in vitro‬ﺑﻮده ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺒﻌﺎ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﭼﻨﺪان ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺸﺖ ﺣﺎوي ﻋﺼﺎره‬ ‫ﻫﺎي ﮔﯿﺎه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ درﺻﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ را ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺎن ﻏﻠﻈﺖ‬ ‫ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ دو ﺷﮑﻞ ﯾﮑﯽ از ﻃﺮﯾﻖ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺜﺒﺖ روي ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻣﻮردﻧﻈﺮ و‬ ‫دﯾﮕﺮي از ﻃﺮﯾﻖ ﻋﺮﺿﻪ ﺗﺮاﻧﺴﮋن ﻫﺎي ﮐﺪﮐﻨﻨﺪه آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ )ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه از ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ(‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﭙﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺮاي ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ژﻧﺘﯿﮏ و ﯾﺎ اﻓﺰودن ﺑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي ذﺧﯿﺮه اي‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺴﯿﺮ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰي ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺎﯾﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ روش‬ ‫ﻫﺎي ﻧﻮﯾﻦ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ روﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎ را‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ آورد‪ ،‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻬﺎري ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻋﻤﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﮐﺎوﺷﮕﺮﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪي ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﯾﺢ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ )دﻣﺎ‪ ،pH ،‬ﻣﻨﺒﻊ ﮐﺮﺑﻦ و ﻧﯿﺘﺮوژن( ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ ارزش ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺑﯿﺶ از ﺻﺪﻫﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ روي ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ IC50‬ﮐﻤﺘﺮ از‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﻣﻮﻻر ﺗﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﻮﻻر ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ )ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ ‪ Holmes‬و ﻫﻤﮑﺎران ‪ 2008‬و‬ ‫‪ Razzaghi-Abyaneh‬و ﻫﻤﮑﺎران ‪ .(2010‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺛﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ و روﺷﻦ درك ﻧﺸﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺴﯿﺎري از اﯾﻦ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ ﻣﻬﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ درﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر رﺷﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ‬ ‫دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺮس ﻧﺎﺷﯽ از ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻬﺎري رﺷﺪ ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬روﺷﻦ ﺳﺎزي اﻫﺪاف ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﻋﻤﯿﻖ ﺗﺮ ﻣﺎ از ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﻮﺳﻨﺘﺰ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪Dioctatin A‬‬ ‫‪Streptomyces sp. SA-2581‬‬ ‫‪133‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ -6-5‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي و ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﺴﺘﻪ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﯿﺶ از ‪ 300‬ﻫﺰار ﻫﮑﺘﺎر ﺑﺎغ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ‪240‬‬ ‫ﻫﺰار ﺗﻦ ﭘﺴﺘﻪ ﺧﺸﮏ در اﯾﺮان وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪ در اﯾﺮان داراي ﻣﺮﻏﻮﺑﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﻮده و از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﯿﺰ در ﺑﯿﻦ رﻗﺒﺎي ﺧﺎرﺟﯽ ﺧﻮد ﮐﻢ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 100‬ﻫﺰار ﺗﻦ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر ﺻﺎدر ﮔﺮدﯾﺪه‬ ‫ﮐﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ارزآوري ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ زﯾﺮ ﮐﺸﺖ از ﻃﺮﯾﻖ اﺣﺪاث ﺑﺎﻏﻬﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﭘﺴﺘﻪ در‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﮐﺸﻮر و ﻣﺼﺮف داﺧﻠﯽ ﮐﻢ آن در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺿﺮروت ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺻﺎدرات ﭘﺴﺘﻪ‪ ،‬از اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋهاي‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺧﺮﯾﺪاران ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺎء ﮐﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ را ﺧﺮﯾﺪاري ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ از ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻋﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده و ﻋﺎري از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاد ﺧﺎرﺟﯽ و ﯾﺎ ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺎن آور ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ رﺗﺒﻪ اول ﺗﻮﻟﯿﺪ و‬ ‫ﺻﺎدرات اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل در ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺿﺮورت ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎص ﺑﻪ اﻣﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺻﺎدرات و ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي دﻗﯿﻖ ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر در ﺑﺎزارﻫﺎي‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻪ ﺳﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺮاﺣﻞ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻞآوري‪،‬‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬اﻧﺒﺎر و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل دﻗﯿﻘﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﮔﺮدد‪ ،‬ﺗﺎ ﺿﻤﻦ اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺮﻏﻮب و ﻋﺎري از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ آﻟﻮدﮔﯽ و‬ ‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻋﺮﺻﻪﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﺠﺎرت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ ﺑﯽرﻗﯿﺐ ﻣﺎﻧﺪه و از اﯾﻦ راه ﮐﻤﮏ ﻣﺆﺛﺮي ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻏﯿﺮﻧﻔﺘﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي دﺳﺖ اﻧﺪرﮐﺎران ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺴﺘﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﺪ اﻣﮑﺎن و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺎﺗﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮن آن ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬از ﺣﻀﻮر و رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻢ در ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺴﺘﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﯿﺜﯿﺖ و ﺳﺎﺑﻘﻪ درﺧﺸﺎن ﮐﺸﻮرﻣﺎن در ﻋﺮﺻﻪ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ ﺣﻔﻆ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎ راﻫﮑﺎرﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص در‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﯿﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1-6-5‬آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻗﺒﻼ اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﮔﺴﺘﺮه وﺳﯿﻌﯽ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎ و ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﮐﺮده و ﺑﻘﺎ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﻫﺎ در ﺑﺎﻏﻬﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺪام ﻫﺎي در ﺣﺎل رﺷﺪ )ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم و ﯾﺎ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم( و ﯾﺎ اﻧﺪام‬ ‫ﻣﻘﺎوم زﻣﺴﺘﺎﻧﮕﺬران )اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﺎ( ﺑﺮ روي ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ )ﻣﯿﻮه‪ ،‬ﺑﺮگ‪ ،‬ﮔﻞ آذﯾﻦ ﻧﺮ و ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻧﺮم ﺟﺪا ﺷﺪه( و ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد آﻟﯽ‬ ‫)ﮐﻮدﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﮐﻮد ﺳﺒﺰ( زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده و ﺑﺪﻧﺒﺎل آﻏﺎز ﻓﺼﻞ رﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪي را ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻗﺎرچ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺎزد‪ .‬اﻧﺪاﻣﻬﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﻏﯿﺮﺟﻨﺴﯽ ﻗﺎرچ )ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم( ﺑﺪﻟﯿﻞ اﻧﺪازه ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻮﭼﮏ‪ ،‬ﻫﻮاﺑﺮد ﺑﻮده و ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎ در ﻫﻮا ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه و روي ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﭘﻮﺳﺘﻪ روﯾﯽ ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﮐﻮﺗﯿﮑﻮﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﻻﯾﻪ ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﺪ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎي‬ ‫ﻗﺎرﭼﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ‪ ،‬آﻧﺰﯾﻢ ﮐﻮﺗﯿﻨﺎز را از ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﭘﺎﺗﻮژن ﮐﻪ ﮐﻮﺗﯿﮑﻞ ﭘﺴﺘﻪ را از ﺑﯿﻦ ﺑﺮده و ﻧﻘﻄﻪاي ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﮔﯿﺎه ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎرچﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎرچ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﺎﻗﺪ آﻧﺰﯾﻢ ﮐﻮﺗﯿﻨﺎز ﺑﻮده و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻧﻔﻮذ از‬ ‫ﻻﯾﻪ ﮐﻮﺗﯿﮑﻠﯽ را ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺗﻨﻬﺎ از راه ﺟﺮاﺣﺎت ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن وارد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ در ﻧﻘﺎط آﺳﯿﺐ دﯾﺪه ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ درون ﻣﯿﻮه ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و رﺷﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬ ‫آﺳﯿﺐ در ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ ﭘﺴﺘﻪ از ﻗﺒﯿﻞ زودﺧﻨﺪاﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﯽ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ‪ ،‬آﺳﯿﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﺣﻤﻠﻪ‬ ‫آﻓﺎت و ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺟﻬﺖ ورود ﻗﺎرچ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ و رﺷﺪ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ از ﺗﺠﻤﻊ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاد در ﺣﺎل ﭘﻮﺳﯿﺪن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮدﻫﺎي آﻟﯽ‪ ،‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ‬ ‫و ﻏﯿﺮه ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد و ﺑﺎ آﻓﺎت و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺧﺴﺎرتزا ﺑﺮ روي ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻧﺮم ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺒﺎرزه ﮐﺮد ﺗﺎ راهﻫﺎي ورود ﻗﺎرچ‬ ‫‪134‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ ﻣﺴﺪود ﺷﺪه و از اﯾﺠﺎد ﺧﺴﺎرت ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ آﺳﭙﺮژﯾﻠﻮس ﻓﻼووس ﺑﺪﻧﺒﺎل‬ ‫ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﯿﺮ داﻧﻪ ﭘﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرچ ﻣﺬﮐﻮر روي ﭘﺴﺘﻪ و ﯾﺎ ﻫﺮ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ دﯾﮕﺮ دﻟﯿﻞ ﺑﺮ‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬زﯾﺮا ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و زﻣﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زده و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻧﻈﺮ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا‪ ،‬ﺣﺮارت و رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﻬﯿﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺎرچﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺎز دارﻧﺪ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز آﻧﻬﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﺒﻮده و آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﻫﻮا ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 85‬درﺻﺪ و رﻃﻮﺑﺖ داﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 8‬درﺻﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺮاﯾﻄﺒﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﻬﯿﺎ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -2-6-5‬ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬ﻋﺪم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺤﯿﺢ در ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ و ﺣﻀﻮر ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻤﺪه آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺴﺘﻪ در ﺑﺎغ ﻧﻈﯿﺮ وﺟﻮد ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان‪ ،‬ﺣﻤﻠﻪ آﻓﺎت و ﺗﺄﺧﯿﺮ در ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬رﻋﺎﯾﺖ‬ ‫اﺻﻮل اﺣﺪاث ﺑﺎغ و اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺤﯿﺢ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬آﮔﺎﻫﯽ و‬ ‫رﻋﺎﯾﺖ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ اي در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻤﻼت ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ در ﺑﺎﻏﺎت ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1-2-6-5‬ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ‬ ‫آﮔﺎﻫﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎز ﺣﺮارﺗﯽ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺮﻣﺎي ﺑﻬﺎره و ﭘﺎﯾﯿﺰه‪ ،‬داﺷﺘﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮم و ﻃﻮﻻﻧﯽ‬ ‫و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ و ﺑﺎدﻫﺎي ﺷﺪﯾﺪ در ﻓﺼﻞ ﮔﻠﺪﻫﯽ و ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬از ﺿﺮورﯾﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﻗﺘﺼﺎدي و ﺳﺎﻟﻢ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻣﯽ آﯾﻨﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﺟﻮد ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ در ﻓﺼﻞ ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﺷﺪه‪ ،‬و اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﭘﺴﺘﻪ را ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2-2-6-5‬ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎغ‬ ‫ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﺷﺖ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺸﻪ دﻗﯿﻘﯽ از زﻣﯿﻦ ﺗﺴﻄﯿﺢ ﺷﺪه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﺮ روي ﮐﺎﻏﺬ رﺳﻢ ﻧﻤﻮد و در‬ ‫آن‪ ،‬ﻓﻮاﺻﻞ دﻗﯿﻖ درﺧﺘﺎن روي ردﯾﻒ و ﺑﯿﻦ ردﯾﻒﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺤﻞ اﺣﺪاث ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﯾﺎ ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎده و‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻫﺎي ﺑﺎغ‪ ،‬ﺷﺒﮑﻪ آﺑﯿﺎري‪ ،‬ﺟﻬﺖ وزش ﺑﺎد ﻏﺎﻟﺐ و ﺷﯿﺐ زﻣﯿﻦ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮد‪ .‬رﻋﺎﯾﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﺮاﮐﻢ واﺣﺪ ﺳﻄﺢ اﺳﺖ و ﺗﺮاﮐﻢ درﺧﺖ روي ﻧﻔﻮذ ﻧﻮر‪ ،‬ﺗﻬﻮﯾﻪ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف‬ ‫درﺧﺘﺎن ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارد‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﻫﻮاي اﻃﺮاف درﺧﺖ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم آﺑﯿﺎري در زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺧﺎك‪ ،‬آب و ﻫﻮا‪ ،‬و ﻧﻮع رﻗﻢ ﭘﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻮاﺻﻞ ﮐﺎﺷﺖ در ﻫﺮ ردﯾﻒ ‪ 3-4‬ﻣﺘﺮ و ﺑﯿﻦ ردﯾﻒ‬ ‫ﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6-7‬ﻣﺘﺮ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ارﻗﺎم ﭘﺴﺘﻪ از ﻟﺤﺎظ زﻣﺎن رﺳﯿﺪن )زودﺳﯽ‪ ،‬دﯾﺮرﺳﯽ(‪ ،‬رﺳﯿﺪن ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‪،‬‬ ‫رﯾﺰش ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي رﺳﯿﺪه ﻗﺒﻞ از ﺑﺮداﺷﺖ و درﺻﺪ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب رﻗﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ از اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدي‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ داراي ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ اواﺧﺮ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ارﻗﺎم زودرس )ﻓﻨﺪﻗﯽ زودرس‪ ،‬رﺿﺎﯾﯽ‬ ‫زودرس و ‪ (...‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻫﺎي اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ‬ ‫ﮐﻪ داراي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻫﺎي ﺧﻨﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎز ﺣﺮارﺗﯽ‪ ،‬رﺳﯿﺪن ﻣﯿﻮه ﺗﺎ اواﺧﺮ ﻣﻬﺮﻣﺎه ﻃﻮل ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﭼﻮن در اﯾﻦ‬ ‫زﻣﺎن اﺣﺘﻤﺎل رﯾﺰش ﺑﺎران اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ از ارﻗﺎﻣﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺣﺮارﺗﯽ ﮐﻤﺘﺮي دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ‬ ‫‪135‬‬ ‫ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺴﺘﻪ از ﻧﻈﺮ زﻣﺎن رﺳﯿﺪن‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺎﺷﺖ ﻣﺨﻠﻮط آﻧﻬﺎ در ﺑﺎغ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺘﻌﺪدي را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآورد و‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯿﮕﺮدد‪.‬‬ ‫‪ -3-2-6-5‬ﻫﺮس‬ ‫اﯾﺠﺎد درﺧﺘﺎن ﺑﺎ ﻓﺮم و اﺳﮑﻠﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﻤﺎس ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي درﺧﺖ ﺑﺎ زﻣﯿﻦ و آب آﺑﯿﺎري‪ ،‬اﯾﺠﺎد درﺧﺘﺎﻧﯽ ﯾﮏ ﺗﻨﻪ ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﺗﻨﻪ ‪ 100-120‬ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ و اﯾﺠﺎد ﺷﮑﻞ ﺟﺎﻣﯽ ﺑﺎز ﺑﺮاي ﭘﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ ﺑﺎردﻫﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﺧﺸﮏ آﻟﻮده ﺑﻪ آﻓﺎت و ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺟﻮﺷﻬﺎ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ رو ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺮﮐﺰ درﺧﺖ رﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ را ﺣﺬف ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ رﺷﺪ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ دارﻧﺪ را ﻧﯿﺰ ﺳﺮﺑﺮداري ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮاﮐﻢ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ در داﺧﻞ ﺗﺎج درﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻔﻮذ ﻧﻮر و ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﯽ در ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل و اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﺷﺪه و ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل را ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫‪ -4-2-6-5‬آﺑﯿﺎري‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻋﺎرﺿﻪ زودﺧﻨﺪاﻧﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻧﻘﺶ آﺑﯿﺎري از ﻧﻈﺮ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻘﺪار و‬ ‫دور آﺑﯿﺎري در ﺑﺎغ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺿﺮوري ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ آﺑﯿﺎري‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ در اواﺧﺮ ﺑﻬﺎر‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﭘﺴﺘﻪ زودﺧﻨﺪان ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺣﺬف ﯾﮏ ﻧﻮﺑﺖ آﺑﯿﺎري در اواﯾﻞ ﺧﺮداد ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎن اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﯾﻊ اﻧﺪازه ﭘﺴﺘﻪ و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﮔﯿﺎه ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد اﺧﺘﻼﻻﺗﯽ در ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎي زودﺧﻨﺪان‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﺗﻨﺶ آﺑﯿﺎري در ﻣﺤﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ در ﻣﺤﻞ ﺧﻨﺪاﻧﯽ ﺷﺪه و در ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻓﺸﺎر وارده ﺑﻪ آﻧﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪن و ﺧﻨﺪان ﺷﺪن ﻗﺒﻞ از ﻣﻮﻋﺪ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺳﺒﺰ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ و در ﻣﺤﻞ ﺧﻨﺪاﻧﯽ ﺷﮑﺎف ﺑﺮﻣﯽدارد‪ .‬ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت‬ ‫آﺑﯿﺎري در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان و آﻟﻮدﮔﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺸﺮات و ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ زﯾﺎدي دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮑﯽ‬ ‫از راهﻫﺎي ﮐﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﻨﻈﻢ آﺑﯿﺎري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻐﺬﯾﻪ و ﮐﻮددﻫﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻏﺬاﯾﯽ در رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ ﻧﻘﺶ زﯾﺎدي دارﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﮐﻢ و زﯾﺎد ﺷﺪن ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ‬ ‫ﺧﺎص و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﻌﺎدل ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ‪ ،‬رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻣﯿﻮه را ﻣﺨﺘﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ و‬ ‫ﮐﻤﺒﻮد ﺑﻌﻀﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﮐﻠﺴﯿﻢ‪ ،‬ﻋﺎرﺿﻪ زودﺧﻨﺪاﻧﯽ و ﺷﮑﺎف ﺧﻮردﮔﯽ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺳﺒﺰ ﭘﺴﺘﻪ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻮدﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﮐﻮد ﻣﺮﻏﯽ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﺠﺎد ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ‪ ،‬در ﺣﺪاﻗﻞ‬ ‫زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻪ ﺑﺎغ اﻧﺘﻘﺎل داده و در ﺷﯿﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ‪ 30‬ﺗﺎ ‪ 50‬ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ ﻗﺮار دارد ﺗﺎ از اﻣﮑﺎن رﺷﺪ ﻗﺎرچ و ﭘﺨﺶ ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم‬ ‫آن ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﺎﻏﻬﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺻﻮﻟﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫‪ -5-2-6-5‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ آﻓﺎت ﺑﺎغ‬ ‫ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ آﺳﯿﺐ دﯾﺪﮔﯽ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻣﻐﺰ آن ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ ﻣﻐﺰ را در ﻣﻌﺮض ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺎرﭼﻬﺎي‬ ‫ﻫﻮازي ﻗﺮار داده و اﻣﮑﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ آﻓﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻦ‪ ،‬ﺷﺒﭙﺮه ﺧﺮﻧﻮب و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﻮه ﭘﺴﺘﻪ ﺧﺴﺎرت ﻣﯽ زﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺷﯿﻮع آﻟﻮدﮔﯽ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش‬ ‫ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ دور ﮐﻨﻨﺪه و ﺑﺮاي آﻓﺎت‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ آﻧﻬﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪136‬‬ ‫‪ -6-2-6-5‬ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز‬ ‫ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ رﻃﻮﺑﺘﯽ ﺑﺎغ را ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻞ زﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﮔﺬراﻧﯽ ﺑﻌﻀﯽ از آﻓﺎت ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ در ﺑﺎﻏﺎت ﭘﺴﺘﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -7-2-6-5‬ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﺑﺎغ ﻣﺜﻞ ﺑﺮگ‪ ،‬ﮔﻞ آذﯾﻦ ﻧﺮ‪ ،‬و ﻣﯿﻮهﻫﺎي ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺑﻌﻨﻮان ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺮاي ﺷﯿﻮع آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ و رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺑﺎغ‪ ،‬از اﯾﺠﺎد ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎﻧﻮن ﻫﺎﯾﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي‬ ‫ﻧﻤﻮد‪ .‬در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﺴﺘﻪﮐﺎري‪ ،‬ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ و ﻣﺤﻮر ﺧﻮﺷﻪﻫﺎ ﭘﺲ از ﻓﺮآوري ﺑﻪ ﺑﺎغ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﯾﮑﯽ‬ ‫از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻗﺎرچﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد از اﻧﺘﻘﺎل اﯾﻦ ﻣﻮاد و ﯾﺎ ﻫﺮ ﻧﻮع‬ ‫ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ﻓﺮآوري ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎغ و ﺣﺘﯽ اﻧﺒﺎﺷﺖ آﻧﻬﺎ در ﻣﺠﺎورت ﺑﺎﻏﻬﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﺧﻮدداري ﻧﻤﻮده و آﻧﻬﺎ را ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮدﻫﺎي ﺣﯿﻮاﻧﯽ در زﯾﺮ ﺧﺎك ﻣﺪﻓﻮن ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﺮس ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﺎران زودﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬دﯾﺮ ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﺮدن ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﺳﻤﭙﺎﺷﯽﻫﺎي‬ ‫آﺧﺮ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن داﻧﻪﻫﺎي رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ روي زﻣﯿﻦ و ﺧﻮﺷﻪﻫﺎي روي ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ در ﻣﻌﺮض ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺧﺎك ﺑﺎ‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ و آﺑﯿﺎريﻫﺎي ﺑﯽﻣﻮرد آﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ رﻃﻮﺑﺖ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺣﺘﻤﺎل ﻓﺴﺎد آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻨﯽ‬ ‫داﻧﻪﻫﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن از اﯾﺠﺎد ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﻮق ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻄﻠﻮب رﺷﺪ ﻗﺎرچ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎزد‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫‪ -8-2-6-5‬ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻌﻀﯽ از ﺑﺎﻏﺎت ﭘﺴﺘﻪ و ﻋﺪم اﻣﮑﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه‪ ،‬دﻗﺖ در رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل ﺻﺤﯿﺢ و‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺑﺮداﺷﺖ و اﻧﺘﻘﺎل‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎﻟﻢ اﯾﻔﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬زﻣﺎن رﺳﯿﺪن ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﻋﻼﺋﻢ ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﭘﻮﺳﺖ دﻫﯽ و ﺟﺪا‬ ‫ﺷﺪن ﻣﯿﻮه از ﺧﻮﺷﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﭼﺮﺑﯽ و ﻗﻨﺪ داﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺺ رﺳﯿﺪن ﭘﺴﺘﻪ ﻣﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از زﻣﺎن ﻓﻮق ﺑﻪ ﻃﻮل اﻧﺠﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﻮي ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺎد و ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﻣﻮﺟﺐ رﯾﺰش‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻟﺰوم ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه ﺑﻪ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ رﺳﯿﺪن ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻣﻼﺣﻈﺎت دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﻣﯿﺘﻮان ﺑﻪ درﺻﺪ ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﺛﺮ آﻏﺎز ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﺮي ﺗﺮﮐﻬﺎﯾﯽ در ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم‬ ‫روﯾﯽ آﻧﻬﺎ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ آن‪ ،‬ﺳﻤﭙﺎﺷﯽﻫﺎي زﻣﺎن داﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻃﻮري ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬دوره ﮐﺎرﻧﺲ ﯾﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺳﻢ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ در آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫آﺧﺮﯾﻦ آﺑﯿﺎري ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ در ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن درﺻﺪ ﺧﻨﺪاﻧﯽ ﭘﺴﺘﻪ دارد ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد‪ .‬از ﻧﮑﺎﺗﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺑﻪ ﺗﺄﺧﯿﺮ اﻓﺘﺎدن ﻋﻤﻞآوري ﭘﺴﺘﻪ و ﺗﻮﻗﻒ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ در ﭘﺎﯾﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮدن اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻓﺮاوري و ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ رﺳﯿﺪن ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻌﺪ از ﻣﺸﺎﻫﺪه ‪-80‬‬ ‫‪ 60‬درﺻﺪ ﻣﯿﻮهﻫﺎي رﺳﯿﺪه اﻗﺪام ﺑﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺎﻏﻬﺎي ﭘﺴﺘﻪ و ﻋﺪم اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻪ ﻃﻮر دﺳﺘﯽ و ﺑﺎ ﺻﺮف ﻧﯿﺮوي ﮐﺎرﮔﺮي و وﻗﺖ زﯾﺎد اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﻃﻮري‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺗﻤﺎس ﭘﺴﺘﻪ ﭼﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﺎ ﺧﺎك وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻌﺪ از ﭼﯿﺪه ﺷﺪن ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮﯾﻠﺮ ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎﻣﯿﻮﻧﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﮑﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل در ﺳﺎﻋﺎت اوﻟﯿﻪ روز‬ ‫اﺳﺖ ﺗﺎ در اﺛﺮ ﮔﺮﻣﺎي ﺧﻮرﺷﯿﺪ‪ ،‬دﻣﺎي ﺗﻮده ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎﻻ ﻧﺮود‪ .‬ﻣﺤﺼﻮل ﭼﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ در ﺟﺎي ﺧﻨﮏ و زﯾﺮ ﺳﺎﯾﺒﺎن ﻗﺮار داده‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺻﺪﻣﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل وارد ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫‪137‬‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎﯾﯽ در ﺑﺎغ دﭼﺎر آﻟﻮدﮔﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺬف آﻧﻬﺎ از ﺗﻮده ﻣﺤﺼﻮل اﻣﮑﺎﻧﭙﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮان ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل رﻃﻮﺑﺖ و دﻣﺎي ﺗﻮده ﻣﺤﺼﻮل اﺣﺘﻤﺎل اﻧﺘﻘﺎل آﻟﻮدﮔﯽ از ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ را ﮐﺎﻫﺶ داد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﮐﻪ ﻗﺒﻼً ذﮐﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از راﻫﻬﺎي ﻧﻔﻮذ ﻗﺎرچ و اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ‪ ،‬ﺷﮑﺎﻓﻬﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﭘﻮﺳﺖ روﯾﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻧﺒﺎﺷﺘﻦ و‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻓﺸﺎر ﺑﺮ روي داﻧﻪﻫﺎي ﭼﯿﺪه ﺷﺪه ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ داﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﻮﺳﺖ آﻧﻬﺎ ﻟﻪ ﺷﺪه ﯾﺎ‬ ‫ﺷﮑﺎف ﺑﺮداﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ دﻣﺎ در ﻣﯿﺎن ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ و اﯾﺠﺎد ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻗﺎرﭼﻬﺎي ﻣﻮﻟﺪ‬ ‫آﻓﻼﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﭼﯿﺪه ﺷﺪه را ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﺪاﻗﻞ زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ و ﻓﺮآوري ﻧﻤﻮد‪ .‬ﮐﻒ ﺗﺮﯾﻠﺮ ﺣﻤﻞ ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﺮده ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺷﺪه و ﺑﻌﺪ از ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻧﯿﺰ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﮐﻪ داﻧﻪﻫﺎي ﭘﺴﺘﻪ در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر ﺗﺮﯾﻠﺮ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪﻫﺎي ﺑﻌﺪي دﭼﺎر آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﭼﯿﺪه ﺷﺪه را ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ و در‬ ‫ﺳﺮﯾﻌﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ ﭘﻮﺳﺖﮔﯿﺮي و ﺧﺸﮏ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻓﺮآوري ﺑﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺎزه ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺴﺘﻪ در ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺖﮔﯿﺮي‪ ،‬ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬ﺧﺸﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه و ﻣﺤﺼﻮل ﻗﺎﺑﻞ ﻧﮕﻬﺪاري در اﻧﺒﺎر ﺑﻪ دﺳﺖ آﯾﺪ‪ .‬ﺗﺨﻠﯿﻪ ﮐﺎﻣﻞ و‬ ‫ﺷﺴﺘﺸﻮي ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻦ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ ﻧﻮﺑﺖ ﮐﺎري‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﺴﺘﻪ از ﻗﺒﯿﻞ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم روﯾﯽ و‬ ‫ﺧﻮﺷﻪﻫﺎي آن ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻗﺎرچ و آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺤﻞ ﻓﺮآوري ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دور ﮐﺮدن ﺳﺮﯾﻊ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم ﭘﺴﺘﻪ از اﻃﺮاف دﺳﺘﮕﺎه ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻦ‪ ،‬از اﻧﺘﺸﺎر ﮐﻨﯿﺪﯾﻮم ﻫﺎي ﻗﺎرچ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪ ﺳﻢ در ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻗﺒﻼً اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻟﻮدﮔﯽ در ﺑﺎغ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﺸﺨﺺ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺪا‬ ‫ﺳﺎزي ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﯽ ﺑﻌﺪ از ﭘﻮﺳﺖ ﮔﯿﺮي‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻇﺎﻫﺮي ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي زودﺧﻨﺪان ﺑﺮاي ﺟﺪاﮐﺮدن آﻧﻬﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﺬا از ﻃﺮﯾﻖ دﯾﮕﺮي ﺑﺎﯾﺪ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺟﺪا ﮐﺮدن آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً‬ ‫وزن ﮐﻤﯽ داﺷﺘﻪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي آﻓﺖ زده و ﻧﺎرس ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آب ﺟﺪاﺳﺎزي ﮐﺮد‪ .‬ﻏﻮﻃﻪورﺳﺎزي ﺳﺮﯾﻊ‬ ‫ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﭘﻮﺳﺖ ﮔﯿﺮي ﺷﺪه در آب ﺗﺎزه و ﺗﻤﯿﺰ و ﺣﺬف ﭘﺴﺘﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ آب ﺷﻨﺎور ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﺆﺛﺮي‬ ‫در ﮐﺎﻫﺶ اﯾﻦ ﻧﻮع ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي دﯾﮕﺮ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﻈﯿﺮ ﻓﺸﺎر ﻫﻮا و ﺟﺪاﺳﺎزي ﭼﺸﻤﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﯿﺮوي ﮐﺎرﮔﺮ‬ ‫ﺿﺮوري اﺳﺖ و ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﯽ اﻻﻣﮑﺎن ﻗﺒﻞ از ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﭘﺴﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري آب در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﻐﺰ و‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺧﺎرج ﻧﮑﺮدن اﯾﻦ آب ﻣﻮﺟﺐ ﺻﺮف اﻧﺮژي زﯾﺎدي در ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﭘﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻋﺒﻮر ﭘﺴﺘﻪ از روي ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ﻣﺸﺒﮏ و ﻟﺮزان ﯾﺎ ﻫﺮ ﻃﺮﯾﻖ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺮوج آب از آن ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﺎراﯾﯽ‬ ‫ﺧﺸﮏﮐﻦ ﭘﺴﺘﻪ را ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮد‪ .‬ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ دﻣﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﮐﺎﻓﯽ و ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﺳﺮﯾﻊ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻪ اﺟﺎزه رﺷﺪ ﺑﻪ ﻗﺎرﭼﻬﺎ را ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻼً ﻣﺼﻮﻧﯿﺖ ﻻزم ﺑﺮاي ﭘﺴﺘﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺪ رﻃﻮﺑﺘﯽ در ﭘﺴﺘﻪ ﻣﻌﺎدل ‪ 5-7‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزن ﺧﺸﮏ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺸﮏ ﮐﻦ ﺑﺎﯾﺪ دﻣﺎي‬ ‫آن در ﺣﺪي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﮐﻠﯿﻪ اﺷﮑﺎل روﯾﺸﯽ ﻗﺎرچ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دﻣﺎي ﺧﺸﮏﮐﻦ در ﻫﯿﭻ ﻗﺴﻤﺖ آن ﻧﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 55°C‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻨﺼﻮرت و ﺑﺎ اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﭘﺴﺘﻪ ﻣﺮﻃﻮب در دﻣﺎي ﮐﻤﺘﺮ از ‪ ،5°C‬ﺷﺮاﯾﻂ رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻗﺎرچ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ ﻣﻬﯿﺎ ﺷﺪه و اﻣﮑﺎن ﮔﺴﺘﺮش آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪاري ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺪازه ﻧﻬﺎﯾﯽ آن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻌﺪ از ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎ دﻣﯿﺪن ﻫﻮاي ﺧﻨﮏ دﻣﺎي آﻧﻬﺎ را ﭘﺎﯾﯿﻦ آورده و ﺳﭙﺲ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﺨﻠﯿﻪ‬ ‫ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻي ‪ 7‬درﺻﺪ را اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮد‪ ،‬زﯾﺮا ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺸﮏﮐﻦﻫﺎي داراي ﺗﺠﻬﯿﺰات ﮐﻨﺘﺮل دﻣﺎ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن ﻻزم ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﭘﺴﺘﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً‬ ‫در دﻣﺎي ‪ 60°C‬ﺗﺎ ‪ 10 ،70‬اﻟﯽ ‪ 14‬ﺳﺎﻋﺖ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﭘﺴﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﺧﺸﮏ ﺷﺪن‬ ‫ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻨﺪان از دﻫﺎن ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬درﺟﻪﺑﻨﺪي و ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﺑﺪﺷﮑﻞ و ﻟﮏداري‬ ‫ﮐﻪ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻠﯽ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ‪ ،‬در اﻧﺒﺎر ﯾﺎ ﺳﯿﻠﻮﻫﺎي ﻣﻮﻗﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫‪138‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺟﺬب ﻣﺠﺪد رﻃﻮﺑﺖ ﯾﺎ ﺣﻤﻠﻪ آﻓﺎت اﻧﺒﺎري ﻧﻈﯿﺮ ﺷﺒﭙﺮه ﻫﻨﺪي ﺑﺮاي ﭘﺴﺘﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺸﻮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﻮاع ﻏﺮﺑﺎﻟﻬﺎ و‬ ‫ﺟﺪا ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﻋﻤﻠﯿﺎت را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ -9-2-6-5‬ﭘﻮﺳﺖ ﮔﯿﺮي‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي و اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ﺗﺄﺧﯿﺮ در ﭘﻮﺳﺘﮕﯿﺮي ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﭼﯿﺪه ﺷﺪه ﻣﺠﺎز ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا اﯾﻦ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ دارﻧﺪ‪ .‬اﻧﺒﺎﺷﺖ ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫در ﭘﺸﺖ ﭼﺮﺧﻬﺎي ﭘﻮﺳﺖﮔﯿﺮي ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺟﺐ اﻧﺘﻘﺎل آﻟﻮدﮔﯽ از ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‪،‬‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺑﺮداﺷﺖ روزاﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻤﻊآوري ﮐﻠﯿﻪ ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻌﺪي در ﭘﺸﺖ ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖﮔﯿﺮي‪ ،‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﮑﺎن ﺑﺎﯾﺪ روزاﻧﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮ و ﺧﺸﮏ ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺒﺎر ﻧﮕﻬﺪاري ﭘﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮآوري آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از ﺧﺸﮏ ﺷﺪن و درﺟﻪﺑﻨﺪي از ﻧﻈﺮ رﻗﻢ و اﻧﺪازه ﺗﺎ زﻣﺎن ﺻﺎدرات در اﻧﺒﺎر ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ از‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺟﺬب رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺠﺪد در اﻧﺒﺎر ﯾﺎ ﺣﻤﻠﻪ آﻓﺎت اﻧﺒﺎري ﮐﺎﻣﻼً ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﻧﻈﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯿﻮﻟﻮژي‪ ،‬اﻣﮑﺎن رﺷﺪ ﻗﺎرچ در‬ ‫ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ‪ 7‬درﺻﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ در ﺑﻌﻀﯽ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺗﻮده ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ و‬ ‫اﻣﮑﺎن رﺷﺪ ﻗﺎرچ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺗﻬﻮﯾﻪ ﮐﺎﻓﯽ و ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻧﮕﻪداﺷﺘﻦ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ اﻧﺒﺎر و اﯾﺠﺎد دﻣﺎي ‪ 25°C‬اﻣﮑﺎن‬ ‫رﺷﺪ ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﻣﺤﺪود ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﻧﺒﺎر ﮐﺮدن ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺒﺎر ﮐﺎﻣﻼً ﺗﻤﯿﺰ و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺷﺪه و ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎي آن ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮري ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل اﻧﺒﺎرداري ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺗﻔﺮﯾﺦ ﺗﺨﻢ و رﺷﺪ‬ ‫ﻻروﻫﺎي آﻓﺎت اﻧﺒﺎري ﯾﺎ ﺑﺎﻏﯽ‪ -‬اﻧﺒﺎري ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻀﻮﻻت ﻻروي ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻗﺎرﭼﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ رﺷﺪ ﻗﺎرﭼﻬﺎ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺣﺸﺮات در دﻣﺎﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﺮ ﻗﺪر دﻣﺎي اﻧﺒﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ ﻣﺤﺼﻮل اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﭘﺴﺘﻪ در ﮔﻮﻧﯽﻫﺎي ‪ 50‬ﺗﺎ ‪ 70‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ﺻﺎدرات ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﭘﺴﺘﻪﻫﺎي ﺑﻮ داده و ﻧﻤﮏ زده در اﻧﻮاع ﺳﻠﻔﻮن و ﻗﻮﻃﯽﻫﺎي ﻓﻠﺰي و در اﺑﻌﺎد‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف داﺧﻠﯽ و ﮔﺎﻫﯽ ﺻﺎدرات‪ ،‬ﺷﮑﻞﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﭘﺴﺘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫در ﻃﯽ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﺗﺎ زﻣﺎن ﻣﺼﺮف‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﮕﺮدد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه اﻧﺘﻘﺎل و ﻣﺪت‬ ‫زﻣﺎن ﻧﮕﻪ داري ﭘﺴﺘﻪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان از ﺑﺴﺘﻪﻫﺎي ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺣﺬف اﮐﺴﯿﮋن از داﺧﻞ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺣﺸﺮات و ﻗﺎرﭼﻬﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد و از اﯾﺠﺎد واﮐﻨﺶﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎي ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺧﺎرﺟﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻨﺎدر ﯾﺎ ﺟﺎدهﻫﺎي ﺗﺮاﻧﺰﯾﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ درﯾﺎﯾﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻠﯿﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از‬ ‫ﺟﺬب رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺠﺪد و اﯾﺠﺎد ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺎ در ﻃﻮل اﯾﻦ ﻣﺪت ﻣﺴﺌﻠﻪ اي‬ ‫ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﮐﺎﻧﺘﯿﻨﺮﻫﺎي ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ زﻣﯿﻨﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻔﻮذ رﻃﻮﺑﺖ اﯾﺰوﻟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﻮر از ﻧﻮاﺣﯽ‬ ‫ﻣﺮﻃﻮب و ﯾﺎ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬اﺟﺎزه اﻧﺘﻘﺎل رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﭘﺴﺘﻪ داده ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫‪139‬‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ Abbas HK, Zablotowicz RM, Bruns HA, Abel CA (2006) Biocontrol of aflatoxin in corn by inoculation with non-aflatoxigenic Aspergillus flavus isolates. Biocontrol Sci Technol 16: 437-449. Allameh A, Razzaghi-Abyaneh M (2001) Mycotoxins. Emam Hossein University Publication, Tehran, Iran (678 pages in Persian). Allameh A, Razzaghi-Abyaneh M, Shams M, Rezaee MB, Jaimand K (2001) Effects of neem leaf extract on production of aflatoxins and activities of fatty acid synthetase, isocitrate dehydrogenase and glutathione Stransferase in Aspergillus parasiticus. Mycopathologia 154: 79-84. Azaizeh HA, Pettit RE, Sarr BA, Phillips TD (1990) Effect of peanut tannin extracts on growth of Aspergillus parasiticus and aflatoxin production. Mycopathologia 110: 125-132. Aziz NH, Farag SE, Mousa LAA, Abo-Zaid MA (1998) Comparative antibacterial and antifungal effects of some phenolic compounds. Microbios 93: 43-54. Bagheri-Gavkosh S, Bigdeli M, Shams-Ghahfarokhi M, Razaghi-Abyaneh M (2009) Inhibitory effects of Ephedra major Host on Aspergillus parasiticus growth and aflatoxin production. Mycopathologia 168: 249-255. Bartoli A, Maggi O (1978) Four new species of Aspergillus from Ivory Coast soil. Trans Br Mycol Soc 71: 383394. Batista AC, da Silva Maia HM (1955) Aspergillus flavo-furcatis. An Soc Biol Pernamb 8: 94–96. Batista PP, Santos JF, Oliveira NT, Pires APD, Motta CMS, Luna-Alves Lima AE (2008) Genetic characterization of Brazilian strains of Aspergillus flavus using DNA markers. 7: 706-717 Bayman P, Cotty PJ (1991) Vegetative compatibility and genetic diversity in the Aspergillus flavus population of a single field. Can J Bot 69: 1707–1711. Bayman P, Cotty PJ (1993) Genetic diversity in Aspergillus flavus: association with aflatoxin production and morphology. Can J Bot 71: 23–31. Bayman P, Baker JL, Doster MA, Michailides TJ. Mahoney NE (2002) Ochratoxin production by the Aspergillus ochraceus group and Aspergillus alliaceus. Appl Environ Microbiol 68: 2326–2329. Bayram O, Krappmann S, Ni M, Bok JW, Helmstaedt K, et al. (2008) VelB/VeA/ LaeA complex coordinates light signal with fungal development and secondary metabolism. Science 320: 1504–1506. Bennett JW, Klich M (2003) Mycotoxins. Clin Microbiol Rev 16: 497–516. Bhatnagar D, Cary JW, Ehrlich K, Yu J, Cleveland TE (2006) Understanding the genetics of regulation of aflatoxin production and Aspergillus flavus development. Mycopathologia 162: 155-166. Bowyer P, Fraczek M, Denning DW (2006) Comparative genomics of fungal allergens and epitopes shows widespread distribution of closely related allergen and epitope orthologues. BMC Genomics 7: 251. Bok JW, Hoffmeister D, Maggio-Hall LA, Murillo R, Glasner JD, et al. (2006) Genomic mining for Aspergillus natural products. Chem Biol 13: 31–37. Bu R, Sathiapalan RK, Ibrahim MM, Al-Mohsen I, Almodavar E, Gutierrez MI, Bhatia K (2005) Monochrome Light Cycler PCR assay for detection and quantification of five common species of Candida and Aspergillus. J Med Microbiol 54: 243–248. 140 Buffington J, Reporter R, Lasker BA, McNeil MM, Lanson JM, Ross LA, Mascola L, Jarvis WR (1994) Investigation of an epidemic of invasive aspergillosis: utility of molecular typing with the use of random amplified polymorphic DNA probes. Pediatr Infect Dis J 13: 386–393. Calvo A, Guarro J, Suarez G, Ramirez C (1980) Air-borne fungi in the air of Barcelona (Spain). The genus Aspergillus Link. Mycopathologia 71: 41–43. Cary JW, O’brian GR, Nielsen DM, Nierman W, Harris-Coward P, et al. (2007) Elucidation of veA-dependent genes associated with aflatoxin and sclerotial production in Aspergillus flavus by functional genomics. Appl Microbiol Biotechnol 76: 1107–1118. Cesaro S, Toffolutti T, Messina C, Calore E, Alaggio R, Cusinato R, Pillon M, Zanesco L (2004) Safety and efficacy of caspofungin and liposomal amphotericin B, followed by voriconazole in young patients affected by refractory invasive mycosis. Eur J Haematol 73: 50–55. Chakrabarti A, Jatana M, Sharma SC (1997) Rabbit as an animal model of paranasal sinus mycoses. J Med Vet Mycol 35: 295–297. Chakrabarti A, Gupta V, Biswas G, Kumar B, Sakhuja VK (1998) Primary cutaneous aspergillosis: our experience in 10 years. J Infect 37: 24–27. Chan D, MacDonald S, Boughtflower V, Brereton P (2004) Simultaneous determination of aflatoxins and ochratoxin A in food using a fully automated immunoaffinity column clean-up and liquid chromatographyfluorescence detection. J Chromatogr A 1059: 13–16. Chang PK, Ehrlich KC, Yu J, Bhatnagar D, Cleveland TE (1995). Increased expression of Aspergillus parasiticus aflR, encoding a sequence-specific DNAbinding protein, relieves nitrate inhibition of aflatoxin biosynthesis. Appl Environ Microbiol 61: 2372–2377. Chang PK (2004) Lack of interaction between AflR and AflJ contributes to nonaflatoxigenicity of Aspergillus sojae. J Biotechnol 107: 245–253. Choudhury MR, Sarma DK, Rahman T (1998) Immunosuppressive effect of aflatoxin on pigs against swine fever virus vaccination. Indian J Comp Microbiol Immunol Infect Dis 19: 132. Christensen M, Raper KB (1978) Aspergillus robustus, a new species in the A. ochraceus group. Mycologia 70: 200–205. Calvo AM, Bok J, Brooks W, Keller NP (2004) VeA is required for toxin and sclerotial production in Aspergillus parasiticus. Appl Environ Microbiol 70: 4733–4739. Cleveland TE, Car JW, Brown RL, Bhatnagar D, Yu J, Chang P-K, Chlan CA, Rajasekaran K (1997) Use of biotechnology to eliminate aflatoxin in preharvest crops. Bull Inst Compr Agric Kinki Univ 5: 75-90. Cotty P (1989) Virulence and cultural characteristics of two Aspergillus flavus strains pathogenic on cotton. Phytopathology 79: 808–814. Criseo G, Racco C, Romeo O (2008) High genetic variability in non-aflatoxigenic A. flavus strains by using Quadruplex. Int J Food Microbiol 125: 341-343. Cuero R, Ouellet T, Yu J, Mogongwa N (2003) Metal ion enhancement of fungal growth, gene expression and aflatoxin synthesis in Aspergillus flavus: RT-PCR characterization. J Appl Microbiol 94: 953–961. Cuero R, Ouellet T (2005) Metal ions modulate gene expression and accumulation of the mycotoxins aflatoxin and zearalenone. J Appl Microbiol 98: 598–605. Daly SJ, Keating GJ, Dillon PP, Manning BM, O’Kennedy R, Lee HA, Morgon MRA (2000) Development of surface plasmon resonance-based immunoassay for aflatoxin B1. J Agric Food Chem 48: 5097–5104. 141 De Lucca AJ (2000) Antifungal peptides: potential candidates for the treatment of fungal infections. Exp Opin Invest Drugs 9: 273-299. Dendis M, Horvath R, Michalek J, Ruzicka F, et al. (2003) PCR-RFLP detection and species identification of fungal pathogens in patients with febrile neutropenia. Clin Microbiol Infect 9: 1191-1202. Denning DW, Venkateswarlu K, Oakley KL, Anderson MJ, Manning NJ, Stevens DA, Warnock DW, Kelly SL (1997) Itraconazole resistance in Aspergillus fumigatus. Antimicrob Agents Chemother 41: 1364–1368. Denning DW, Riniotis K, Dobrashian R, Sambatakou H (2003) Chronic cavitary and fibrosing pulmonary and pleural aspergillosis: case series, proposed nomenclature and review. Clin Infect Dis 37: S265–S280. Diaz-Guerra TM, Mellado E, Cuenca-Estrella M, Gaztelurrutia L, Navarro JIV, Tudela JLR (2000) Genetic similarity among one Aspergillus flavus strain isolated from a patient who underwent heart surgery and two environmental strains obtained from the operating room. J Clin Microbiol 38: 2419–2422. Diekema DJ, Messer SA, Hollis RJ, Jones RN, Pfaller MA (2003) Activities of caspofungin, itraconazole, posaconazole, ravuconazole, voriconazole, and amphotericin B against 448 recent clinical isolates of filamentous fungi. J Clin Microbiol 41: 3623–3626. Dorner JW (2008) Management and prevention of mycotoxins in peanuts. Food Addit Contam 25: 203-208. Du W, O’brian GR, Payne GA (2007) Function and regulation of aflJ in the accumulation of aflatoxin early pathway intermediate in Aspergillus flavus. Food Addit Contam 24: 1043–1050. Eaton DL, Groopman JD (1994) The Toxicology of Aflatoxins: Human Health, Veterinary, and Agricultural Significance. London: Academic Press, pp. 1–26. Egel DS, Cotty PJ, Elias KS (1994). Relationships among isolates of Aspergillus sect. Flavi that vary in aflatoxin production. Phytopathology 84: 906–912. Flaherty JE, Payne GA (1997) Overexpression of aflR leads to upregulation of pathway gene transcription and increased aflatoxin production in Aspergillus flavus. Appl Environ Microbiol 63: 3995–4000. Ford S, Friedman L (1967) Experimental study of the pathogenicity of Aspergilli for mice. J Bacteriol 94: 928– 933. Frisvad JC, Skouboe P, Samson RA (2005) Taxonomic comparison of three different groups of aflatoxin producers and a new efficient producer of aflatoxin B1, sterigmatocystin and 3-Omethylsterigmatocystin, Aspergillus rambellii sp. nov. Syst Appl Microbiol 28: 442–453. Geisen R (1996) Multiplex polymerase chain reaction for the detection of potential aflatoxin and sterigmatocystin producing fungi. Syst Appl Microbiol 19: 388–392. Geiser D M, Pitt JI, Taylor JW (1998). Cryptic speciation and recombination in the aflatoxin-producing fungus Aspergillus flavus. Proc Natl Acad Sci U S A 95: 388–393. Geiser DM, Dorner JW, Horn BW, Taylor JW (2000) The phylogenetics of mycotoxin and sclerotium production in Aspergillus flavus and Aspergillus oryzae. Fungal Genet Biol 31: 169–179. Goto T, Ito Y, Peterson SW, Wicklow DT (1997) Microsatellites to type isolates from an outbreak of nosocomial aspergillosis in a general medical ward. Med Mycol 43: 365–371. Gunterus A, Roze LV, Beaudry R, Linz JE (2007) Ethylene inhibits aflatoxin biosynthesis in Aspergillus parasiticus grown on peanuts. Food Microbiol 24: 658–663. 142 Gurr SJ, Rushton PJ (2005) Engineering plants with increased disease resistance: how are we going to express it? Trends Biotechnol 23: 283–290. Hain R, Bieseler B, Kind H, Schroder G, Stocker R (1990) Expression of a stilbene gene in Nicotiana tabacum results in synthesis of the phytoalexin Resveratrol. Plant Mol Biol 15: 325-335. Hasan, H.A.H. (1996) Destruction of aflatoxin B1 on sorghum grain with acids, salts and ammonia derivatives. Crypogamie Mycol 17: 129–134. Hasan HAH (1999) Role of caffeine and tannin in anti-toxigenic properties of coffee and tea Cryptog Mycol 20: 17–21. Heinemann S, Symoens F, Gordts B, Jannes H, Nolard N (2004) Environmental investigations and molecular typing of Aspergillus flavus during an outbreak of postoperative infections. J Hosp Infect 57: 149–155. Henry SH, Bosch FX, Bowers JC (2002) Aflatoxin, hepatitis and worldwide liver cancer risks. Adv Exp Med Bio 504: 229 –33. Hinrikson HP, Hurst SF, Lott TJ, Warnock DW, et al. (2005) Assessment of ribosomal large-subunit D1-D2, internal transcribed spacer 1, and internal transcribed spacer 2 regions as targets for molecular identification of medically important Aspergillus species. J Clin Microbiol 43: 2092-2103. Holmes RA, Boston RS, Payne GA (2008) Diverse inhibitors of aflatoxin biosynthesis. Appl Microbiol Biotechnol 78: 559-572. Horn B (1997) Aspergillus caelatus, a new species in section Flavi. Mycotaxon 56: 185–191. Huang Y, Nordeen RO, Di M, Owens LD, McBeath JH (1997) Expression of an engineered cecropin gene cassette in transgenic tobacco plants confers disease resistance to Pseudomonas syringae pv. tabaci. Phytopathology 87: 494-499. Ito Y, Peterson SW, Wicklow DT, Goto T (2001) Aspergillus pseudotamarii, a new aflatoxin producing species in Aspergillus section Flavi. Mycol Res 105: 233–239. James MJ, Lasker BA, McNeil MM, Shelton M, Warnock DW, Reiss E (2000) Use of a repetitive DNA probe to type clinical and environmental isolates of Aspergillus flavus from a cluster of cutaneous infections in a neonatal intensive care unit. J Clin Microbiol 38: 3612–3618. Keller NP, Nesbitt C, Sarr B, Phillips TD, Burrow GB (1997) pH regulation of sterigmatocystin and aflatoxin biosynthesis in Aspergillus spp.. Phytopathology 87: 643–648. Kim JH, Yu J, Mahoney N, Chan KL, Molyneux RJ, et al. (2008) Elucidation of the functional genomics of antioxidant-based inhibition of aflatoxin biosynthesis. Int J Food Microbiol 122: 49–60. Klich MA, Mullaney EJ (1987) DNA restriction enzyme fragment length polymorphism as a tool for differentiation of Aspergillus flavus and Aspergillus oryzae. Exp Mycol 11: 170–175. Klich MA, Pitt JL (1988) Differentiation of Aspergillus flavus from A. parasiticus and other closely related species. Trans Br Mycol Soc 91: 99-108. Klich MA (2007) Environmental and developmental factors influencing aflatoxin production by Aspergillus flavus and Aspergillus parasiticus. Mycoscience 48: 71-80. Kumeda Y, Asao T (1996) Single-strand conformation polymorphism analysis of PCR-amplified ribosomal DNA internal transcribed spacers to differentiate species of Aspergillus section Flavi. Appl Environ Microbiol 62: 2947–2952. Kumeda Y, Asao T (2001) Heteroduplex panel analysis, a novel method for genetic identification of Aspergillus section Flavi strains. Appl Environ Microbiol 67: 4084-4090. 143 Lee SE, Mahoney NE, Campbell BC (2002) Inhibition of aflatoxin B1 biosynthesis by piperlongumine isolated from Piper longum L. J Microbiol Biotechnol 12: 679-682. Lillehoj EB, Garcia WJ, Lambrow M (1974) Aspergillus flavus infection and aflatoxin production in corn: influence of trace elements. Appl Microbiol 28: 763–767. Liu BH, Chu FS (1998) Regulation of aflR and its product, AflR, associated with aflatoxin biosynthesis. Appl Environ Microbiol 64: 3718–3723. Lozovaya VV, Waranyuwat A, Widholm JM (1998) ß-l, 3-glucanase and resistance to Aspergillus flavus infection in maize. Crop Sci 38: 1255-1260. Mabrouk SS, El-Shayeb NMA (1992) Inhibition of aflatoxin production in Aspergillus flavus by natural coumarins and chromones. World J Microbiol Biotechnol 8: 60-62. Maragos CM, Thomson VS (1999) Fiber-optic immunosensor for mycotoxins. Nat Toxins 7: 371–376. Mayer Z, Bagnara A, Fa¨rber P, Geisen R (2003) Quantification of the copy number of nor-1, a gene of the aflatoxin biosynthetic pathway by real-time PCR, and its correlation to the cfu of Aspergillus flavus in foods. Int J Food Microbiol 82: 143–151. McAlpin CE, Wicklow DT, Horn BW (2002) DNA fingerprinting analysis of vegetative compatibility groups in Aspergillus flavus from a peanut field in Georgia. Plant Dis 86: 254–258. Moody SF, Tyler BM (1990) Restriction enzyme analysis of mitochondrial DNA of the Aspergillus flavus group: A. flavus, A. parasiticus, and A. nomius. Appl Environ Microbiol 56: 2441–2452. Mosquera J, Warn PA, Morrissey J, Moore CB, Gil- Lamaignere C, Denning DW (2001) Susceptibility testing of Aspergillus flavus: inoculum dependence with itraconazole and lack of correlation between susceptibility to amphotericin B in vitro and outcome in vivo. Antimicrob Ag Chemother 45: 1456– 1462. Palumbo JD, Baker JL, Mahoney NE (2006) Isolation of bacterial antagonists of Aspergillus flavus from almonds. Microb Ecol 52: 45-52. Papa KE (1984) Genetics of Aspergillus flavus: linkage of aflatoxin mutants. Can J Microbiol 30: 68–73. Paterson PJ, Seaton S, Prentice HG, Kibbler CC (2003) Treatment failure in invasive aspergillosis: susceptibility of deep tissue isolates following treatment with amphotericin B. J Antimicrob Chemother 52: 873–876. Payne GA, Brown MP (1998) Genetics and physiology of aflatoxin biosynthesis. Annu Rev Phytopathol 36: 329-362. Peterson SW (2000) Phylogenetic relationships in Aspergillus based on rDNA sequence analysis. in: RA, Samson & JI, Pitt, (Eds.), Integration of Modern Taxonomic Methods for Penicillium and Aspergillus Classification Amsterdam: Harwood Academic Publishers, pp. 323-355. Peterson S W, Ito Y, Horn BW, Goto T (2001) Aspergillus bombycis, a new aflatoxigenic species and genetic variation in its sibling species, A. nomius. Mycologia 93: 689–703. Price MS, Conners SB, Tachdjian S, Kelly RM, Payne GA (2005) Aflatoxin conducive and non-conducive growth conditions reveal new gene associations with aflatoxin production. Fungal Genet Biol 42: 506–518. Price MS, Yu J, Nierman WC, Kim HS, Pritchard B, et al. (2006) The aflatoxin pathway regulator AflR induces gene transcription inside and outside of the aflatoxin biosynthetic cluster. FEMS Microbiol Lett 255: 275–279. Purschwitz J, Muller S, Kastner C, Schoser M, Haas H, et al. (2008) Functional and physical interaction of blueand red-light sensors in Aspergillus nidulans. Curr Biol 18: 255–259. 144 Raper KB, Fennel DI (1965) The Genus Aspergillus. Baltimore: Williams & Wilkins. Rasooli I, Razzaghi-Abyaneh M (2004) Inhibitory effects of thyme oils ongrowth and aflatoxin production by Aspergillus parasiticus. Food Control 15: 479-483. Rath PM, Petermeier K, Verweij PE and Ansorg R (2002) Differentiation of Aspergillus ustus strains by random amplification of polymorphic DNA. J Clin Microbiol 40: 2231-2233. Georgianna DR, Panye GA (2009) Genetic regulation of aflatoxin biosynthesis: From gene to genome. Fungal Genetics and Biology 46: 113–125. Razzaghi-Abyaneh M, Allameh A, Shams M (2000) Screening of aflatoxin-producing mould isolates based on fluorescence production on a specific medium under ultraviolet light. Acta Med Iran 38: 67-73. Razzaghi-Abyaneh M, Allameh A, Tiraihi T, Shams-Ghahfarokhi M, Ghorbanian M (2005) Morphological alterations in toxigenic Aspergillus parasiticus exposed to neem (Azadirachta indica) leaf and seed aqueous extracts. Mycopathologia 159: 565–570. Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Eslamifar A, Schmidt OJ, Gharebaghi R, Karimian M, Naseri A, Sheikhi M (2006) Inhibitory effects of Akacid (plus) on growth and aflatoxin production by Aspergillus parasiticus. Mycopathologia 161: 245–249. Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Allameh A, Kazeroon-Shiri AM, Ranjbar- Bahadori S, Mirzahoseini H, Rezaee MB (2006) A survey on distribution of Aspergillus section Flavi in corn field soils in Iran: population patterns based on aflatoxins, cyclopiazonic acid and sclerotia production. Mycopathologia 161: 183–192. Razzaghi-Abyaneh M, Yoshinari T, Shams-Ghahfarokhi M, Rezaee MB, Nagasawa H, Sakuda S (2007) Dillapiol and apiol as specific inhibitors of the biosynthesis of aflatoxin G1 in Aspergillus parasiticus. Biosci Biotech Biochem 71: 2329–2332. Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Rezaee MB, Jaimand K, Alinezhad S, Saberi R, Yoshinari T (2009) Chemical composition and antiaflatoxigenic activity of Carum carvi L., Thymus vulgaris and Citrus aurantifolia essential oils. Food Control 20: 1018-1024. Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Rezaee MB, Sakuda S (2010) Natural Aflatoxin Inhibitors from Medicinal Plants. In: M. Rai, & A. Varma (Eds.), Mycotoxins in Food, Feed and Bioweapons. Berlin: SpringerVerlag Publications, pp. 329-352. Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Yoshinari T, Rezaee MB, Nagasawa H, Sakuda S (2008) Inhibitory effects of Satureja hortensis L. essential oil on growth and aflatoxin production by Aspergillus parasiticus. Int J Food Microbiol 123: 228–233. Reverberi M, Fabbri AA, Zjalic S, Ricelli A, Punelli F, et al. (2005) Antioxidant enzymes stimulation in Aspergillus parasiticus by Lentinula edodes inhibits aflatoxin production. Appl Microbiol Biotechnol 69: 207– 215. Reverberi M, Zjalic S, Ricelli A, Punelli F, Camera E, et al. (2008) Modulation of antioxidant defence in Aspergillus parasiticus is involved in aflatoxin biosynthesis: a role for ApyapA gene. Eukaryot Cell 7(6): 988– 1000 Rigo K, Varga J, Toth B, Teren J, Mesterhazy A, Kozakiewicz Z (2002) Evolutionary relationships within Aspergillus section Flavi based on sequences of the intergenic transcribed spacer regions and the 5.8S rRNA gene. J Gen Appl Microbiol 48: 9–16. Roze LV, Beaudry RM, Keller NP, Linz JE (2004) Regulation of aflatoxin synthesis by FadA/cAMP/protein kinase A signaling in Aspergillus parasiticus. Mycopathologia 158: 219–232. 145 Roze LV, Arthur AE, Hong SY, Chanda A, Linz JE (2007) The initiation and pattern of spread of histone H4 acetylation parallel the order of transcriptional activation of genes in the aflatoxin cluster. Mol Microbiol 66: 713–726. Saito M, Tsurata O (1993) A new variety of Aspergillus flavus from tropical soil in Thailand and its aflatoxin productivity. Proc Jpn Assoc Mycotoxicol 37: 31–36. Samson RA, Hoekstra ES, Frisvad JC, Filtenborg O (2000) Identification of the common food and airborne fungi. In: Introduction to Food and Airborne Fungi, 6th ed. Utrecht: Centraalbureau voor Schimmecultures. Saravanan K, Panda NK, Chakrabarti A, Das A, Bapuraj RJ (2006) Allergic fungal rhinosinusitis: an attempt to resolve the diagnostic dilemma. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 132: 173–178. Scheidegger KA, Payne GA (2003) unlocking the secrets behind secondary metabolism: a review of Aspergillus flavus from pathogenicity to functional genomics. J Toxicol 22: 423–459. Scherm B, Palomba M, Serra D, Marcello A, Megheli Q (2005) Detection of transcripts of the aflatoxin genes aflD, aflO, and aflP by reverse transcription-polymerase chain reaction allows differentiation of alfatoxinproducing and non-producing isolates of Aspergillus flavus and Aspergillus parasiticus. Int J Food Microbiol 98: 201–210. Schmidt-Heydt M, Magan N, Geisen, R (2008) Stress induction of mycotoxin biosynthesis genes by abiotic factors. FEMS Microbiol. Lett 284: 142–149. Scott PM, Trucksess MW (1997) Application of immunoaffinity columns to mycotoxin analysis. J AOAC Int 80: 941–949. Semighini CP, Delmas G, Park S, Armstrong D, Perlin D, Goldman GH (2001) New RFLP markers for Aspergilllus fumigatus. FEMS Immunol Med Microbiol 31: 15-19. Shane SM (1994) Economic issues associated with aflatoxins. In: Eaton DL, Groopman JD, (Eds.), The Toxicology of Aflatoxins: Human Health, Veterinary, and Agricultural Significance. London: Academic Press, pp. 513–527. Shapira R., Paster N, Eyal O, Menasherov M, Mett A, Salomon R (1996) Detection of aflatoxingenic molds in grains by PCR. Appl Environ Microbiol 62: 3270–3273. Smith, G (1943) Aspergillus avenaceus. Br Mycol Soc Trans 25: 24–27. Smith G (1951) Aspergillus thomii. Br Mycol Soc Trans 34: 17. Somashekar D, Rati ER, Anand S, Chandrashekar A (2004) Isolation, enumeration and PCR characterization of aflatoxigenic fungi from food and feed samples in India. Food Microbiol 21: 809–813. Speare AT (1912) Fungi parasitic upon insects injurious to sugarcane. Hawaii Sugar Plant Assoc Exp Stn Pathol Physiol Ser Bull 12: 1–62. States JS, Christensen M (1966) Aspergillus leporis, a new species related to A. flavus. Mycologia 58: 738–742. Tamura M, Kawahara K, Sugiyama J (2000) Molecular phylogeny of Aspergillus and associated teleomorphs in the Trichocomaceae (Eurotiales), in: RA Samson, & JI Pitt, (Eds.), Integration of Modern Taxonomic Methods for Penicillium and Aspergillus Classification, Harwood Academic, Singapore. pp. 357–372. Tang CM, Holden DW, Aufauvre-Brown A, Cohen J (1993) The detection of Aspergillus spp. by the polymerase chain reaction and its evaluation in bronchoalveolar lavage fluid. Am Rev Respir Dis 148: 1313–1317. Thom C, Church MB (1921) Aspergillus terricola var. americanus. Am J Bot 8: 125. 146 Tran-Dihn, N, Pitt JI, Carter DA (1999) Molecular genotype analysis of natural toxigenic and nontoxigenic isolates of Aspergillus flavus and A. parasiticus. Mycol Res 103: 1485-1490. Trucksess MW, Stack ME, Nesheim S, Park DL, Pohland AE. (1989) Enzyme-linked immunosorbent assay of Aflatoxins B1, B2, G1 and G2 in corn, cottonseed, peanuts, peanut butter, and poultry feed: a collaborative tudy. J Assoc off Anal Chem 72: 957–962. Tolouee M, Alinezhad S, Saberi R, Eslamifar A, Zad SJ, Jaimand K, Taeb J, Rezaee MB, Kawachi M, ShamsGhahfarokhi M, Razzaghi-Abyaneh M (2010) Effect of Matricaria chamomilla L. flower essential oil on the growth and ultrastructure of Aspergillus niger van Tieghem. Int J Food Microbiol 139: 127-133. Turner PC, Sylla A, Diallo MS, Castegnaro JJ, Hall AJ, Wild CP (2002) The role of aflatoxins and hepatitis viruses in the etiopathogenesis of hepatocellular carcinoma: a basis for primary prevention in Guinea- Conakry, West Africa. J Gastroenterol Hepatol 17: S441–448. van Burik JA, Colven R, Spach DH (1998) Cutaneous aspergillosis. J Clin Microbiol 36: 3115–3121. Varga J, Rigo K, Toth B, Te´ ren J, Kozakiewicz Z (2003) Evolutionary relationships among Aspergillus species producing economically important mycotoxins. Food Technol Biotechnol 41: 29–36. Vergopoulou S, Galanopoulou D, Markaki P (2001) Methyl jasmonate stimulates aflatoxin B1 biosynthesis by Aspergillus parasiticus. J Agric Food Chem 49: 3494-3498. Wang L, Yokoyama K, Takahasi H, Kase N, Hanya Y, Yashiro K, Nishimura K (2001) Identification of species in Aspergillus section Flavi based on sequencing of the mitochondrial cytochrome b gene. Int J Food Microbiol 71: 75–86. Weissinger A, Wu M, Cleveland TE (2003) Expression in transgenic peanut of maize RIP1, a protein with activity against Aspergillus spp. Proceedings of the USDA-ARS Aflatoxin Elimination Workshop, p. 100. Wicklow DT, Horn BW, Cole RJ (1982) Sclerotium production by Aspergillus flavus on corn kernels. Mycologia 74: 398–403. Wicklow DT, McAlpin CE, Platis CE (1998) Characterization of the Aspergillus flavus population within an Illinois corn field. Mycol Res 102: 263–268. Wu F (2006) Mycotoxin reduction in Bt corn:potential economic, health and requlatory impacts. Transgenic Res 15: 277-289. Yabe K, Nakajima H (2004) Enzyme reactions and genes in aflatoxin biosynthesis. Appl Microbiol Biotechnol 64: 745-755. Yamaguchi I, Kimura M (2007) Reduced contamination by the Fusarium mycotoxin zearalenone in maize kernels through genetic modification with a detoxification gene. Appl Environ Microbiol 73: 1622–1629. Yiannikouris A, and Jouany JP (2002) Les mycotoxines dans les aliments des ruminants, leur devenir et leurs effets chez l฀animal. INRA Prod. Anim 15: 3-16. Yoshinari T, Akiyama T, Nakamura K, Kondo T, Takahashi Y, Muraoka Y, Nonomura Y, Nagasawa H, Sakuda S (2007) Dioctatin A is a strong inhibitor of aflatoxin production by Aspergillus parasiticus. Microbiology 153: 2774–2780 Yu J, Cleveland TE, Nierman WC, Bennett, JW (2005) Aspergillus flavus genomics: gateway to human and animal health, food safety, and crop resistance to diseases. Rev Iberoam Micol 22: 194–202. Yu J, Chang PK, Ehrlich KC, Cary JW, Bhatnagar D, Cleveland TE, Payne GA, Linz JE, Woloshuk CP, Bennett JW (2004) Clustered pathway genes in aflatoxin biosynthesis. Appl Environ Microbiol 70: 1253-1262. 147 Zare M, Shams-Ghahfarokhi M, Ranjbar-Bahadori S, Allameh A, Razzaghi-Abyaneh M (2008) Comparative of the major Iranian cereal cultivars and some selected spices in relation to support Aspergillus parasiticus growth and aflatoxin production. Iran Biomed J 12: 229-236. Zeringue HJ, Brown RL, Neucere JN, Cleveland TE (1996) Relationships between C6-C12 alkanal and alkenal volatile contents and resistance of maize genotypes to Aspergillus flavus and aflatoxin production. J Agric Food Chem 44: 403-407. Zheng MZ, Richard J, Binder J (2006) A review of rapid methods for the analysis of mycotoxins. Mycopathologia 161: 261–273. Zummo N, Scott GE (1990) Relative aggressiveness of Aspergillus flavus and A. parasiticus on maize in Mississippi. Plant Dis 74: 978–981. 148 View publication stats