Paweł Florenski, Moim dzieciom. Wspomnienia dawnych dni

2013

1 Zbie no nazwiska ksi dza i autorki publikacji nie jest przypadkowa-na podstawie rozmów rodzinnych ustali am, e mój pradziadek, Józef Ró kowski, i ksi dz Jakub Ró kowski byli stryjecznymi bra mi. 2 Obszerny artyku o ksi dzu Jakubie Ró kowskim, do którego dotar a autorka, to tekst napisany

Teksty Drugie, 1999

Wieki Stare i Nowe

Przegląd Humanistyczny, 2017

Konštantínove listy/Constantine's Letters

KROCZAK, Justyna. The Old Rus' themes in the works of Pavel Florensky (1882 -1937). The article attempts to trace inspirations by the culture of pre-Mongolian Rus' in the works of father Pavel Florensky , a prominent philosopher of the Russian religious renaissance of the early XXth century. Relying upon Florensky's writings, Old Russian literary artefacts and scholarly findings of medievalists (mainly art historians and philologists), the author seeks to highlight an important, albeit somewhat forgotten, source of Florensky's philosophical teaching -the Christian cultural tradition of Old Rus' . Apparently, it is this tradition that played an essential role in Florensky's development into an original philosopher, shaping fundamentals of the metaphysics of All-Unity which has been recognized as Florensky's main philosophical achievement.

Acta Polono-Ruthenica, 2008

Roczniki Humanistyczne, 2020

2015

2008

je zarówno każdą inicjację, początek kreacji, jak i wszelkie porozumienie. Punkt, symbol jedni, środka, początku i końca jest nieprzedstawialny, a tylko wyobrażalny. "Jeśli bowiem powiesz, że dotknięcie płaszczyzny [...] utworzy punkt, nie jest to prawdą. Powiemy natomiast, że [ślad] takiego dotknięcia jest powierzchnią, która otacza swój środek, a w owym środku jest siedziba punktu". "Nie może istnieć żadna inna rzecz, ani w naturze, ani w umyśle ludzkim, która by mogła dać początek punktowi". "Pierwszą zasadą wiedzy malarskiej jest punkt, drugą linia, trzecią powierzchnia, czwartą bryła okryta tą powierzchnią. [...] ponieważ w istocie malarstwo nie wychodzi poza powierzchnię, przez którą wyobraża bryłę, kształt wszelkiej rzeczy widzialnej" 13. Absolutne skupienie przestrzeni wyobrażonej, duchowej-to punkt, najpierwotniejszy znak plastyczny na płaszczyźnie obrazu 14. Wykładnią tych pryncy-/74/ ↪Quart Nr 2(8)/2008

Roczniki Teologiczne, 2015

Według Konstytucji o liturgii Sacrosanctum Concilium odnośnie do sztuki sakralnej Kościół deklaruje, że nie uznaje żadnego stylu za własny (KL 123), ale decyduje i "osądza, które z dzieł artystów zgadzają się z wiarą, pobożnością i tradycyjnymi zasadami oraz nadają się do użytku sakralnego" (KL 122). Kościół opiera się w tym względzie na opinii "wybitnych znawców" sztuki ujmowanej całościowo (por. KL 24; 46; 126). Z kolei Katechizm Kościoła katolickiego przypomina, że "sztuka nie jest celem samym w sobie, ale jest podporządkowana ostatecznemu celowi człowieka. Jej uprzywilejowaną częścią jest sztuka sakralna, której przeznaczeniem jest ukazywanie i uwielbienie tajemnicy Boga" (nr 2502). Konstytucja Gaudium et spes stwierdza, że "na swój sposób także literatura i sztuka mają wielkie znaczenia dla życia Kościoła". Są wyrazem naturalnych uzdolnień człowieka, ale także pomagają w poznaniu i doskonaleniu siebie oraz świata. Człowiek tworzy kulturę materialną i duchową oraz sztukę, w której także wyraża siebie i dąży do poznania prawdy i dobra. Żyje w świecie, w którym spotyka się z sacrum i profanum, ze sztuką religijną i sam tworzy także sztukę sakralną. Sztuka chrześcijańska związana jest z wiarą chrześcijańską i Kościołem. Jest ona nośnikiem treści religijnych, historycznych i zakorzeniona jest w historii zbawienia. Sobór Watykański II pozytywnie ocenia także "nowe formy sztuki, odpowiadające ludziom współczesnym stosownie do właściwości naturalnych różnych narodów i krajów. Niech doznają one przyjęcia w świątyniach (in sanctuario), jeśli podnoszą umysł ku Bogu przez stosowny rodzaj wyrazu, zgodny z wymogami liturgii. W ten sposób ujawnia się lepiej znajomość Boga, a głoszenie Ewangelii staje się dla umysłów ludzi zarozumialsze" (Gaudium es spes 62). Chrześcijańskie sacrum nie jest mieszkaniem Boga, ale miejscem, z którego się do Niego zwracamy. To, co się w tym miejscu dokonuje-modlitwa, adoracja, kontemplacja-czyni je sakralnym, poświęconym Bogu. Według kard. Gianfranco Ravasiego, przewodniczącego Papieskiej Rady Kultury, sztuka jest siostrą wiary, prowokuje zdziwienie, podprowadza do misterium, czasem także niepokoi. Sztuka