Academia.eduAcademia.edu

Het karakter van de kapucijner spiritualiteit

2024, www.franciscaans.nu

zie: https://franciscaans.nu/blog.php?bid=498

01-10-2024, 08:40 Franciscaans.nu DONEREN INSCHRIJVEN [email protected] Het karakter van de kapucijner spiritualiteit Het karakter van de kapucijner spiritualiteit Krijn Pansters De kapucijnen houden van een sober, eenvoudig en arm leven, maar hun grootste armoede is misschien wel dat ze geen modern algemeen overzichtswerk van hun eigen geschiedenis hebben! Natuurlijk zijn er wél geschiedenissen van verschillende provincies en missies, en gelukkig geldt dat ook voor Nederland, want Jan Jacobs schreef het prachtige boek In de schaduw van Franciscus: de Nederlandse Minderbroeders-Kapucijnen.[1] Hier ga ik geen poging tot een historisch overzicht doen, maar wel tot een “charismatisch” overzicht, waarbij ik eerst een spiritueel brondocument bekijk, dan het boek van Jan Jacobs met een spirituele bril lees, en ten slotte twee boeken, een oud en een nieuw, over de spiritualiteit van de kapucijnen bekijk. Ik ga zo op zoek naar het karakter van de kapucijner spiritualiteit. Daarmee bedoel ik enerzijds de aard en eigenheid van hun “levensrichting, levensinrichting en levenselan,” zoals de franciscaan Theo Zweerman spiritualiteit definieert. Anderzijds bedoel ik ook het karakter in de zin van het waarden- en deugdenpakket van de individuele kapucijn, hoewel dat in de historische bronnen vanwege de gezamenlijkheid en de nederigheid vaak weinig tevoorschijn komt, terwijl er onder de vele leden natuurlijk even zovele individuele “karakters” zijn. Daarvan getuigen – positief – in ieder geval de verhalen over de successen van de sleutelfiguren van de orde, evenals – negatief – de verhalen over onmin tussen bestuurders, over misstanden “betreffende geldgebruik, paardrijden, het veronachtzamen van de koordienst en onterechte kloosterverbouwingen,” of over “solistisch en soms drammerig optreden.”[2] Ik kwam overigens op het thema “karakter” – nu weer als positieve kwalificering – omdat dat één van de speerpunten is van het onderwijs aan mijn universiteit, Tilburg University. Het gaat daar dan onder meer om kritische zin, maatschappelijke verantwoordelijkheid en ondernemendheid.[3] Deze elementen lijken me zonder meer van toepassing op de kapucijnen (en misschien kunnen zelfs onze studenten daar weer iets van leren).[4] https://franciscaans.nu/blog.php?bid=498 1/8