Gölgesi Olmayan Adam-YAPI

Tiyatro Ara, 2010

Özet "'Gölge'ler içindeki Gölgeler", Ahmet Muhip Dıranas'ın Gölgeler adlı oyununu Bergson'un "zaman" kavramı, Freud'un "tekinsizlik" kavramı ve Derrida'nın "hayalet" kavramı bağlamında ele almaktadır. Bergson'a göre "hakikat" zamanın akışı içinde değişikliğe uğrar; Freud'a göre gerçek ile kurgulanmış/hayali olanın birlikteliği "tekinsiz" olanı yaratır; Derrida'ya göre yaşananların kendisinin mi yoksa "hayalet" haline gelmiş anısının mı hatırlandığı bilinemez. Gölgeler oyununda neyin "gölge", neyin "gölgesi düşen" olduğu asla ortaya çıkmaz.

Mimarlık, salt barınma ihtiyacından doğan bir tasarı işi değil neredeyse insanlığın varoluşundan bu yana süregelen bir yaşam sanatıdır. Tüketim çağının getirdiği düşünmekten kaçma alışkanlığı ve hızlı üretime verilen fazlaca ehemmiyet ile birlikte mimarlık da dahil olmak üzere bir çok sanat gitgide yüzeyselleşiyor, yalnız birer sektör olma nitelikleriyle baş başa kalıyorlar. Öyle ki gündelik bir çok kavram üzerine dahi düşünmek yerine düşünülmüş olanı – hazır bulunanı – kullanmayı tercih eder hale geldik. Bizler modernleştiğimiz iddiasıyla çırpınıp,teknolojilerimiz ileriye dönük adımlar attıkça her geçen gün spirituel gelişimimize dönük çabalarımızı minimum seviyeye indirgiyor ve ruhlarımızın çığlıklarını duymazdan geliyoruz. Bununla birlikte tüm insanlık gittikçe artan bir bunalıma, mutsuzluğa ve boşluğa doğru sürükleniyor. Hayatın fıtratında doğal olarak bulunan acılara karşı korkumuz büyüdükçe, bağışıklığımız ve buna bağlı olarak algımız zayıflıyor. Düşünmenin bile acı verebileceği gerçeği ile birlikte post-modern anlamda sosyalleştikçe aslında yüzeyselleşerek türümüzden ayrı düşüyoruz. Türümüzden ayrı düşüyoruz, çünkü insan olmanın hakkını vermenin ne demek olduğunu anımsamıyoruz. Tarihsel bilincimiz ve anılarımız gitgide yok oluyor ve acıdan korkmaya devam ettikçe daha fazla acıyla karşılaşıyoruz.

Birikim Güncel, 2019

"Muhteşem şehirlere ve limanlara, kazanılan servetlere, görkemli evlerin ve sarayların yapımına, aile soyağaçlarının kenarına, yağmanın ortasına, dünyanın zenginliğini imparatorluğun ihtişamının ispatı olarak sunan sergilere, heykeli dikilmiş kahramanların saklı tutulan hikâyelerine, gizli kalmış kişisel günlüklere, hatta İngilizliğin kurucu anlatılarından olan iki Dünya Savaşı'ndaki [kahramanlıklara], dilsiz bırakılmış ve unutulmuş Öteki'nin gölgesi düşer."[1] (Stuart Hall)

Aylak Adam romanı, şehir hayatı, yabancılaşma, toplum eleştirisi, baba-oğul ve anne-çocuk ilişkisi ve buna bağlı olarak ödipal çatışma üzerinden yapılmış birçok tahlilin nesnesi konumunda. Kahramanımız C. ise belki de her şeyden önce “toplumun değer yargılarına karşıtlığı, ayrıksılığı” ile tanımlanmış, macerası birçok eleştirmen tarafından böyle bir karakterin hikâyesi olarak yorumlanmış durumda. Ancak C. acaba gerçekten o kadar uzak mıdır toplumun değer yargılarına, her konuda ayrılır mı “öteki” olarak gördüklerinden? Yoksa konu erkeklik olduğunda, iş toplumsal cinsiyet kabullerine geldiğinde, birçok noktada o da toplumla gayet benzer noktada mı durur kendini farklı zannederken?

Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2008

I-GENEL OLARAK YAPI ĠPOTEĞĠ KAVRAMI VE YAPI ĠPOTEĞĠNĠN TESCĠLĠNĠ ĠSTEME HAKKININ HUKUKĠ NĠTELĠĞĠ A) KAVRAM Medenî Kanunumuzun 881. maddesine göre, halen mevcut olan veya henüz doğmamış olmakla beraber, doğması kesin veya olası bulunan herhangi bir alacak için sağladığı güvence fonksiyonu ile ipotek, alacakların ödenmesinde borçluları zorlayan önemli bir hukuki müessesedir. Bir alacağın teminatı olan ipotek, hukuki sebebe bağlılık noktasında bir hukuki işlemden ya da kanun hükmünden doğabilir. Kanunkoyucu, bazı alacaklar için alacak sahiplerine ihtiyaç duydukları korumayı sağlamak adına, MK m. 892 vd. maddelerinde kanunî ipotek haklarını hükme bağlamıştır. Medenî Kanunda yer alan kanunî ipotek hakları, tescile tabi kanunî ipotek hakları ve tescile tabi olmayan kanunî ipotek hakları olarak ikiye ayrılır. Medenî Kanunumuz, 893. maddesinin birinci fıkrasında tescile tabi kanunî ipotek haklarını sıralamış ve fıkranın üçüncü bendinde bu çalışmanın konusunu oluşturan yapı ipoteği kavramını hukuki dayanağa kavuşturmuştur. Medenî Kanunumuz, yapı alacaklılarını özellikle koruma gereği duymuştur 1. Yapı alacaklıları, bir yapının inşasında, onarılmasında, genişletilmesi ve değiştirilmesinde bir eser sözleşmesine bağlı olarak çalışan kişiler

Üsküdar Kültür, Sanat ve Medeniyet Dergisi, 2021

Metinler ve söylemler, dil bilimlerin sunduğu yöntemlerle, öznel eleştirilerden kurtulup nesnel çözümleme olanaklarına kavuşmuştur. Anlatısal göstergebilim, bir metnin ya da söylemin yüzey yapısından hareketle derin yapısına ulaşmak ve anlamlandırmak amacıyla, çeşitli ulamlar ve kavramlara dayanarak çözümleme yöntemleri sunmuştur. Bu makalede, özellikle A. J. Greimas’ın geliştirdiği anlatısal göstergebilimin çözümleme yönteminde yer alan bazı kavram ve çözümleme araçlarından yararlanılarak, bir metin ya da söylem türü olan “Tembel Adam Masalı” incelenmiştir. Masal öncelikle kurgusal bir anlatı türüdür. Bazı istisnalar dışında, önce kulaktan kulağa aktarılan ve sonunda yazıya dökülen masalların ortak bazı özellikleri saptanmıştır. Anlatısal göstergebilim, diğer anlatı türleri kadar masalların da yapısal ve anlatısal özelliklerini konu edinmiştir. Buna göre, bu makalede öncelikle her anlatıda yer alan üç temel anlatı öğesi, yani kişi, uzam ve zaman ele alınmıştır. Ardından “anlatının düzenlenişi” başlığı altında, masalın başlangıç durumu, aksaklıklar ve sonuç durumu irdelenmiştir. Bu masalın çözümlenmesinde önemli araçlardan olan karşıtlıkların ve istemek, bilmek, yapabilmek gibi kipliklerin ayrıntılı olarak incelenmesi, metnin anlamlandırılmasına yardımcı olmuştur. Göstergebilimsel çözümlemenin sonucunda, ele alınan metinde yer alan anlamsal karşıtlıkların yanı sıra, değerbilimsel açıdan bir çelişki de ortaya çıkmıştır. Buna göre, esenlikli değerler taşıyan öğeler, yani iyi niyetli, dürüst, gururlu ve çalışkan kişiler masalın sonunda esenliksiz bir duruma düşmüştür; bunun aksine, esenliksiz değerler taşıyan öğeler, yani kurnaz, aldatıcı, tembel kişiler ise esenlikli bir durum elde etmişlerdir.

2020

Tarihte toplumları etkileyen ekonomik, politik, teknolojik yapılanmalar birçok alanda olduğu gibi sanatın üretiminde ve algılanışında da dönüşüm yaratmıştır. Sanat, sanatçı ve izleyici kavramları bulunulan çağın dinamiklerine göre biçimsel ve anlamsal olarak farklılıklar içermiştir. Modernizm döneminde sanatçı üreten, izleyici ise sanat nesnesini inceleyen konumdayken, postmodern dönemde sanatçı tasarım yapan izleyici ise bizzat sanat eseri ile etkileşime girerek eserin bir parçası haline dönüşen bir figürdür. Dijitalleşen çağımızda yeni medya araçlarının, sanatta nesnenin yeniden üretimiyle sanatsal üretimlerin izleyiciye ulaşımında farklılık yarattığı görülür. Sanatta dijitalleşmenin yanı sıra, 2019 Aralık ayında ortaya çıkan ve dünyada pandemi ilan edilmesine sebep olan Yeni Koronavirüs (Covid-19) salgınının da sanatsal üretimlerin sunumu üzerinde etkisi olmuştur. Bu araştırmada, modern ve postmodern dönemdeki sanat-sanatçı-izleyici ilişkileri incelenmiş ve yeni medya araçlarının sanat üzerindeki etkileri tartışılmıştır. Sanatçıların koronavirüs salgını sürecinde kendilerini ifade etme biçimlerine odaklanılmış ve salgının sanatsal üretimlerin izleyiciye iletimi üzerindeki etkileri ortaya konulmuştur.