Papers by Şengül Ö Gür (sometimes they refer me as Öymen Gür, Ş. instead of Gür, Ş.Ö.)
YAPI, 2024
Tüm dünya mimarlığının yükünü adsız mimarlar taşır. Bunlar adlarıyla anılmayan toplum mimarlarıdır.
YAPI, 2024
Mimarlık çok kademeli bir görevdir. Bu kademelerinde yer alan her bireyin görevini ciddiyetle yer... more Mimarlık çok kademeli bir görevdir. Bu kademelerinde yer alan her bireyin görevini ciddiyetle yerine getirmesi şarttır. Bu hizmetlerin karşılığından sakınan bir devletin ahlak ve etiğe uygun bir sonuç beklemesi yanlıştır. Bu yazıda tanıttığım değerli mimarımız Erdoğan Elmas'ın kendi yaşam deneyiminden çıkardığı en önemli tavsiye budur. Ahlak ve etiğe uygun davranmayan yapım ve denetim kadrosu halkın can güvenliğinden sorumludur. En son yaşadığımız büyük deprem kaybı ahlakın çökmesi nedeniyle yaşanmıştı.
Yakinmimarlik
Abstract
The study argues that the quality criteria to measure the quality of space can also be u... more Abstract
The study argues that the quality criteria to measure the quality of space can also be used in evaluating public spaces. While public spaces are reviewed in the context of quality, strategically approaching areas has been emphasized. Parameters have been determined to ensure that the park, which is examined as an example, is a better quality park. These criteria were created to increase the quality of public space and life. In this context, first, the literature search was conducted, and the quality parameters put forward by the theorists were investigated. However, since it aims to evaluate the studied areas systematically, urban design guidelines with a strategic and systematic approach have been examined, and site-specific quality criteria have been established. In this context, while analysing Maçka Democracy Park, it aims to create a unique table that will enable the measurement of spatial quality by taking the parameters developed in the light of the quality criteria and urban design guidelines determined in the literature as reference. The contents of the internationally applied sample urban design guides were investigated along with the determined quality parameters. Again, the parameters with which Maçka Park should be approached were examined within the research framework, and a table of quality criteria specific to the study area was created. Maçka Democracy Park was analysed according to the requirements. Examining the public sphere from a conceptual and theoretical perspective and putting forward different views is essential. In this direction, the concept of public space and the equivalents of all concepts containing problems and solutions identified in the public sphere in the literature have been determined. Different theoretical and strategic approaches have been associated with the central theme of the research, and the findings have been disclosed here.
Özet
Çalışmada mekân kalitesini ölçmede kullanılacak kalite kriterlerinin, kamusal alanlarda kullanılmasının gerekliliklerinin altı çizilmiştir. Kamusal alanlar kalite bağlamında değerlendirilirken, alanlara stratejik olarak yaklaşmanın önemi ortaya konacaktır. Örnek alan olarak incelenen parkın daha kaliteli bir park olmasını sağlayacak parametreler belirlenmiştir. Bu ölçütler kamusal mekân ve yaşam kalitesini artıracak şekilde oluşturulmuştur. Bu bağlamda literatür araştırması yapılarak teorisyenlerin ortaya koydukları kalite parametreleri araştırılmıştır. Bununlabirlikte, çalışılan alanlara sistematik bir bakış açısıyla değerlendirme amacı güdüldüğü için, stratejik ve sistematik bir yaklaşım taşıyan kentsel tasarım rehberleri incelenerek alanlara özgü kalite kriterleri oluşturulmuştur. Bu bağlamda, Maçka Demokrasi parkı analiz edilirken literatürde belirlenen kalite kriterleri ve kentsel tasarım rehberleri ışığında oluşturulan parametreler referans alınıp mekânsal kalitenin ölçülmesini sağlayacak özgün bir tablonun oluşturulması hedeflenmiştir. Belirlenen kalite parametreleriyle birlikte, uluslararası uygulanmış olan örnek kentsel tasarım rehberlerin içerikleri araştırılmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın öznesi olan Maçka Parkına tasarım olarak hangi parametrelerle yaklaşılması gerektiği, çalışma çerçevesinde incelenerek çalışılan alana özgü bir kalite kriterleri tablosu oluşturulması amaçlanmıştır. Oluşturulan tabloya göre, Maçka Demokrasi Parkı analiz edilmiştir. İncelenen kamusal alanı kavramsal ve kuramsal perspektifte incelemek, farklı görüşleri ortaya koymak önemlidir. Bu doğrultuda, kamusal alan kavramı ve kamusal alanda tespit edilen sorun ve çözüm içeren tüm kavramların literatürdeki karşılıklarının verilmiştir. Farklı kuramsal yaklaşımları konuyla ilişkilendirerek çalışma yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:Kamusal alan, kentsel tasarım rehberleri, kamusal alanda kalite, park.
MİMARCA-ISSN 1336-5138, 2024
The abstract is within the text. In short, the paper outspokenly states that all countries of the... more The abstract is within the text. In short, the paper outspokenly states that all countries of the Global South should resist the new wave of imperialism and neoliberalism in their own ways and means.
YAPI, 2024
Epitaphs should point out good architecture to honor the building and its architect to remain the... more Epitaphs should point out good architecture to honor the building and its architect to remain there as long as the building does.
academia.edu, 2024
This article criticizes the h-index in evaluating scientists and academicians., for not consideri... more This article criticizes the h-index in evaluating scientists and academicians., for not considering a lasting value.
LIVENARCH+ JOURNAL, 2024
My book Spatial Organization (Gür, 1996), which I wrote long ago, became my most cited book on th... more My book Spatial Organization (Gür, 1996), which I wrote long ago, became my most cited book on the Scholar site, where thesis and dissertation citations were not even recorded. Academics in my country needed my expertise in Environmental-Behavioral issues. I am happy to contribute significantly to society and the relevant sector. Here, I would like to update this topic.
YAPI, 2024
Identity is strongly tied to man's personality and the sites' historical properties. It reflects ... more Identity is strongly tied to man's personality and the sites' historical properties. It reflects on the past and the inbuilt. Crucial elements of personality are recurring properties. If there is no past, no recurring and stubborn elements, one can speak of no character and thus no identity.
Changing Soci-spatial Aspects of Neighborhood: Design Implications, 1990
This study deals with the human community in the context of the neighborhood. It investigates cur... more This study deals with the human community in the context of the neighborhood. It investigates current neighboring activities in Turkey and evaluates the spatial characteristics of neighborhoods to contribute to future planning proposals. It was written 34 years ago by myself, and my deceased colleague Zerrin Enön had prepared the drawings. I thank JSTOR for returning it to my archive and opening it to the coming generations.
Mimarist 14, 2004/4, ss.47-53, 2004
DİOTİMA ya da KADINLAR
Ülkemde kadın ve mimarlık gündeme gelmek için 20 yıl bekledi. Oysa biz bu... more DİOTİMA ya da KADINLAR
Ülkemde kadın ve mimarlık gündeme gelmek için 20 yıl bekledi. Oysa biz bu konuya neredeyse 20 yıl önce değindik. Bu yazıya başlarken bir önemli sorunum oldu. Mimariden mi başlasam, kadınlardan mı başlasam, yoksa Sokrates'ın akıllı kadını Diotima'dan mı başlasam? Sonra hepsini harmanlamaya karar verdim. Neden mi Diotima? Çünkü; Diotima hem akıllı hem özgürdür, yani olması gerektiği gibi bir kadındır. Yeri gelince ona geri dönmek üzere Diotima'yı şimdilik bir kenara bırakıyorum.
ISRG JOURNAL OF ARTS, HUMANITIES AND SOCIAL SCIENCES, 2023
On February 6, 2023, Turkey was shaken by two large earthquakes of 7.7 and 7.6, several hours apa... more On February 6, 2023, Turkey was shaken by two large earthquakes of 7.7 and 7.6, several hours apart. The quake destroyed 11 major cities in the country's southeast, built on an already known fault line. According to the latest official data, 49,589 people have died, and 144,595 buildings have been severely damaged. This earthquake revealed a triangle of demons. House ownership is over-emphasized by religious belief, which goes as "place in the world faith in the hereafter" by the population left ignoramus. This delirious desire becomes a powerful force in exploiting and abusing the city development master plans along with the developers. This is the first haunt. During the last 20 years, this population was deceived by the politicians who came to power with the promise of housing. Warped housing policies of the ruling government turned construction into profit and vote by blocking control of non-governmental organizations. As a rule, they promise and declare building amnesty and squatter pardons before elections. Thus, the second haunt of the disaster is the politicians. The third is professionals' unethical and careless practices in building design, construction, and control. In the study, the symbol buildings that collapsed in the earthquake are pointed out. Historic buildings that survived and facilities designed and controlled by famous architects are considered exemplary cases.
Keywords: Turkey; earthquake; disaster; politics; ethics; architecture
YAKINMİMARLIK, 2023
Çocukların hastane ve klinik deneyimlerinin iyileştirilmesi çocuk davranışları ve tepkileri konus... more Çocukların hastane ve klinik deneyimlerinin iyileştirilmesi çocuk davranışları ve tepkileri konusunda tasarımcıların bilgi sahibi olması gerekir, özellikle afet durumlarında acilen kullanılabilir olmaları da şarttır.
YAPI, 2023
Do not destroy, relocate, or dismiss existing patterns of streets because they are social spaces.
This study examines house use, appreciation and terminology
among children from pre-school to hig... more This study examines house use, appreciation and terminology
among children from pre-school to high school age. Data are
collected via a questionnaire and interviews formatted for
pre-school age children. Age, sex, house type, family type and
mother’s role are treated as variables. The results reveal that age is
a significant factor underlying fundamental differences among
children: their perception and appreciation of the house go through
stages. When children are young (6 and under), their approach to
the house is visual and sensual, later (ages 7–14) it becomes more
objective and materialistic, and after 15 or so it transforms,
emerging in more subjective and emotional perceptions and
interpretations. In terms of house use boys and girls differ
significantly as well. These findings bear strong relevance to
housing design: Implications in that regard are extensively
elaborated in the study. The research also concentrates on the
vocabulary adopted by children in discussing houses, units of
houses, neighborhoods and the environment. The terminology
gathered via this research turns it into a set of principles to be
considered in housing design; it paves the way for collaborating
with children and makes possible their participation in designing
housing and its immediate environment. Furthermore, it provides
valuable information for sociologists, psychologists and child
psychiatrists.
Yapı 486 GÖRÜŞ, pp:14-17, 2023
Yaş almak görgü, bilgi ve deneyim anlamlarına gelse de mimari uygulamalarda dikkat ve temkin gere... more Yaş almak görgü, bilgi ve deneyim anlamlarına gelse de mimari uygulamalarda dikkat ve temkin gerektiren bir durumdur. Pevsner'in dediği gibi olgunluk beklentisinin yerini mimarların "şımarma dönemi" alabilir. Olgun dönemde dikkatli davranılması gerekir.
YAPI, 2023
Kişiler ve kurumlar kendini tartmayı bilmeli ve kendi ağırlığını taşımayı bilmeli. Her meslekte ... more Kişiler ve kurumlar kendini tartmayı bilmeli ve kendi ağırlığını taşımayı bilmeli. Her meslekte etik ve onur en vaz geçilmez özelliklerdir.
Individuals and organizations should know how to weigh themselves as well as how to hold themselves. In every profession, the first and foremost qualities are ethics and honor.
YAPI DERGİSİ, 2023
Merdiven kozmogonik bir yapı elemanı olup ontolojiktir. Oluşumundan yer kadar toplumlar, inançlar... more Merdiven kozmogonik bir yapı elemanı olup ontolojiktir. Oluşumundan yer kadar toplumlar, inançları, becerileri, kendilerini ifade etme biçimleri sorumludur.
YAPI-ISSN:1300-3437, 2023
Grek kökenli “tektonik” sözcüğü
marangoz, inşaat ustası gibi anlamlara
gelen “tekton” sözcüğünd... more Grek kökenli “tektonik” sözcüğü
marangoz, inşaat ustası gibi anlamlara
gelen “tekton” sözcüğünden türer.
Sanskrit dilinde balta kullanan
kişi anlamına da gelir. Sözcüğe şiir
dilinde, Sappho tarafından “şair”
anlamı yüklenmesi ilginçtir; çünkü
bugün anladığımız şekliyle tektonik,
taşa, tahtaya, demire ruh vermektir.
Modern zamanlarda tektoniğin anlamı
bütünleşmiş teknolojik yöntemlerin
yanı sıra estetik ve metafizik değerleri
de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
Bugün kavradığımız haliyle tektonik,
yapı, yapı elemanları ve bileşenlerinin
oluşturduğu ilişkilerin estetik ve
duyumsal kalitesini anlatan bir
birleştirme sanatıdır. Bina düzeyindeki
tektonikten de arkitektonik olarak söz
ediyoruz. Bu ve izleyecek metinde arkitektoniğin önemli bir elemanı olarak gördüğümüz merdivenleri konu olarak ele alıyoruz.
Mimarlık 391 Eylül/Ekim , 2016
Zaha Hadid arkasından bir kısmı tartışmalı da olsa onca değerli kavram bıraktı ki, kendi çalışma ... more Zaha Hadid arkasından bir kısmı tartışmalı da olsa onca değerli kavram bıraktı ki, kendi çalışma biçimini o denli sevdi ve çalışmalarını o kadar özenle sundu ki kendisi mimarlık hazinesinin önemli bir varlığı oldu.
Uploads
Papers by Şengül Ö Gür (sometimes they refer me as Öymen Gür, Ş. instead of Gür, Ş.Ö.)
The study argues that the quality criteria to measure the quality of space can also be used in evaluating public spaces. While public spaces are reviewed in the context of quality, strategically approaching areas has been emphasized. Parameters have been determined to ensure that the park, which is examined as an example, is a better quality park. These criteria were created to increase the quality of public space and life. In this context, first, the literature search was conducted, and the quality parameters put forward by the theorists were investigated. However, since it aims to evaluate the studied areas systematically, urban design guidelines with a strategic and systematic approach have been examined, and site-specific quality criteria have been established. In this context, while analysing Maçka Democracy Park, it aims to create a unique table that will enable the measurement of spatial quality by taking the parameters developed in the light of the quality criteria and urban design guidelines determined in the literature as reference. The contents of the internationally applied sample urban design guides were investigated along with the determined quality parameters. Again, the parameters with which Maçka Park should be approached were examined within the research framework, and a table of quality criteria specific to the study area was created. Maçka Democracy Park was analysed according to the requirements. Examining the public sphere from a conceptual and theoretical perspective and putting forward different views is essential. In this direction, the concept of public space and the equivalents of all concepts containing problems and solutions identified in the public sphere in the literature have been determined. Different theoretical and strategic approaches have been associated with the central theme of the research, and the findings have been disclosed here.
Özet
Çalışmada mekân kalitesini ölçmede kullanılacak kalite kriterlerinin, kamusal alanlarda kullanılmasının gerekliliklerinin altı çizilmiştir. Kamusal alanlar kalite bağlamında değerlendirilirken, alanlara stratejik olarak yaklaşmanın önemi ortaya konacaktır. Örnek alan olarak incelenen parkın daha kaliteli bir park olmasını sağlayacak parametreler belirlenmiştir. Bu ölçütler kamusal mekân ve yaşam kalitesini artıracak şekilde oluşturulmuştur. Bu bağlamda literatür araştırması yapılarak teorisyenlerin ortaya koydukları kalite parametreleri araştırılmıştır. Bununlabirlikte, çalışılan alanlara sistematik bir bakış açısıyla değerlendirme amacı güdüldüğü için, stratejik ve sistematik bir yaklaşım taşıyan kentsel tasarım rehberleri incelenerek alanlara özgü kalite kriterleri oluşturulmuştur. Bu bağlamda, Maçka Demokrasi parkı analiz edilirken literatürde belirlenen kalite kriterleri ve kentsel tasarım rehberleri ışığında oluşturulan parametreler referans alınıp mekânsal kalitenin ölçülmesini sağlayacak özgün bir tablonun oluşturulması hedeflenmiştir. Belirlenen kalite parametreleriyle birlikte, uluslararası uygulanmış olan örnek kentsel tasarım rehberlerin içerikleri araştırılmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın öznesi olan Maçka Parkına tasarım olarak hangi parametrelerle yaklaşılması gerektiği, çalışma çerçevesinde incelenerek çalışılan alana özgü bir kalite kriterleri tablosu oluşturulması amaçlanmıştır. Oluşturulan tabloya göre, Maçka Demokrasi Parkı analiz edilmiştir. İncelenen kamusal alanı kavramsal ve kuramsal perspektifte incelemek, farklı görüşleri ortaya koymak önemlidir. Bu doğrultuda, kamusal alan kavramı ve kamusal alanda tespit edilen sorun ve çözüm içeren tüm kavramların literatürdeki karşılıklarının verilmiştir. Farklı kuramsal yaklaşımları konuyla ilişkilendirerek çalışma yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:Kamusal alan, kentsel tasarım rehberleri, kamusal alanda kalite, park.
Ülkemde kadın ve mimarlık gündeme gelmek için 20 yıl bekledi. Oysa biz bu konuya neredeyse 20 yıl önce değindik. Bu yazıya başlarken bir önemli sorunum oldu. Mimariden mi başlasam, kadınlardan mı başlasam, yoksa Sokrates'ın akıllı kadını Diotima'dan mı başlasam? Sonra hepsini harmanlamaya karar verdim. Neden mi Diotima? Çünkü; Diotima hem akıllı hem özgürdür, yani olması gerektiği gibi bir kadındır. Yeri gelince ona geri dönmek üzere Diotima'yı şimdilik bir kenara bırakıyorum.
Keywords: Turkey; earthquake; disaster; politics; ethics; architecture
among children from pre-school to high school age. Data are
collected via a questionnaire and interviews formatted for
pre-school age children. Age, sex, house type, family type and
mother’s role are treated as variables. The results reveal that age is
a significant factor underlying fundamental differences among
children: their perception and appreciation of the house go through
stages. When children are young (6 and under), their approach to
the house is visual and sensual, later (ages 7–14) it becomes more
objective and materialistic, and after 15 or so it transforms,
emerging in more subjective and emotional perceptions and
interpretations. In terms of house use boys and girls differ
significantly as well. These findings bear strong relevance to
housing design: Implications in that regard are extensively
elaborated in the study. The research also concentrates on the
vocabulary adopted by children in discussing houses, units of
houses, neighborhoods and the environment. The terminology
gathered via this research turns it into a set of principles to be
considered in housing design; it paves the way for collaborating
with children and makes possible their participation in designing
housing and its immediate environment. Furthermore, it provides
valuable information for sociologists, psychologists and child
psychiatrists.
Individuals and organizations should know how to weigh themselves as well as how to hold themselves. In every profession, the first and foremost qualities are ethics and honor.
marangoz, inşaat ustası gibi anlamlara
gelen “tekton” sözcüğünden türer.
Sanskrit dilinde balta kullanan
kişi anlamına da gelir. Sözcüğe şiir
dilinde, Sappho tarafından “şair”
anlamı yüklenmesi ilginçtir; çünkü
bugün anladığımız şekliyle tektonik,
taşa, tahtaya, demire ruh vermektir.
Modern zamanlarda tektoniğin anlamı
bütünleşmiş teknolojik yöntemlerin
yanı sıra estetik ve metafizik değerleri
de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
Bugün kavradığımız haliyle tektonik,
yapı, yapı elemanları ve bileşenlerinin
oluşturduğu ilişkilerin estetik ve
duyumsal kalitesini anlatan bir
birleştirme sanatıdır. Bina düzeyindeki
tektonikten de arkitektonik olarak söz
ediyoruz. Bu ve izleyecek metinde arkitektoniğin önemli bir elemanı olarak gördüğümüz merdivenleri konu olarak ele alıyoruz.
The study argues that the quality criteria to measure the quality of space can also be used in evaluating public spaces. While public spaces are reviewed in the context of quality, strategically approaching areas has been emphasized. Parameters have been determined to ensure that the park, which is examined as an example, is a better quality park. These criteria were created to increase the quality of public space and life. In this context, first, the literature search was conducted, and the quality parameters put forward by the theorists were investigated. However, since it aims to evaluate the studied areas systematically, urban design guidelines with a strategic and systematic approach have been examined, and site-specific quality criteria have been established. In this context, while analysing Maçka Democracy Park, it aims to create a unique table that will enable the measurement of spatial quality by taking the parameters developed in the light of the quality criteria and urban design guidelines determined in the literature as reference. The contents of the internationally applied sample urban design guides were investigated along with the determined quality parameters. Again, the parameters with which Maçka Park should be approached were examined within the research framework, and a table of quality criteria specific to the study area was created. Maçka Democracy Park was analysed according to the requirements. Examining the public sphere from a conceptual and theoretical perspective and putting forward different views is essential. In this direction, the concept of public space and the equivalents of all concepts containing problems and solutions identified in the public sphere in the literature have been determined. Different theoretical and strategic approaches have been associated with the central theme of the research, and the findings have been disclosed here.
Özet
Çalışmada mekân kalitesini ölçmede kullanılacak kalite kriterlerinin, kamusal alanlarda kullanılmasının gerekliliklerinin altı çizilmiştir. Kamusal alanlar kalite bağlamında değerlendirilirken, alanlara stratejik olarak yaklaşmanın önemi ortaya konacaktır. Örnek alan olarak incelenen parkın daha kaliteli bir park olmasını sağlayacak parametreler belirlenmiştir. Bu ölçütler kamusal mekân ve yaşam kalitesini artıracak şekilde oluşturulmuştur. Bu bağlamda literatür araştırması yapılarak teorisyenlerin ortaya koydukları kalite parametreleri araştırılmıştır. Bununlabirlikte, çalışılan alanlara sistematik bir bakış açısıyla değerlendirme amacı güdüldüğü için, stratejik ve sistematik bir yaklaşım taşıyan kentsel tasarım rehberleri incelenerek alanlara özgü kalite kriterleri oluşturulmuştur. Bu bağlamda, Maçka Demokrasi parkı analiz edilirken literatürde belirlenen kalite kriterleri ve kentsel tasarım rehberleri ışığında oluşturulan parametreler referans alınıp mekânsal kalitenin ölçülmesini sağlayacak özgün bir tablonun oluşturulması hedeflenmiştir. Belirlenen kalite parametreleriyle birlikte, uluslararası uygulanmış olan örnek kentsel tasarım rehberlerin içerikleri araştırılmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın öznesi olan Maçka Parkına tasarım olarak hangi parametrelerle yaklaşılması gerektiği, çalışma çerçevesinde incelenerek çalışılan alana özgü bir kalite kriterleri tablosu oluşturulması amaçlanmıştır. Oluşturulan tabloya göre, Maçka Demokrasi Parkı analiz edilmiştir. İncelenen kamusal alanı kavramsal ve kuramsal perspektifte incelemek, farklı görüşleri ortaya koymak önemlidir. Bu doğrultuda, kamusal alan kavramı ve kamusal alanda tespit edilen sorun ve çözüm içeren tüm kavramların literatürdeki karşılıklarının verilmiştir. Farklı kuramsal yaklaşımları konuyla ilişkilendirerek çalışma yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:Kamusal alan, kentsel tasarım rehberleri, kamusal alanda kalite, park.
Ülkemde kadın ve mimarlık gündeme gelmek için 20 yıl bekledi. Oysa biz bu konuya neredeyse 20 yıl önce değindik. Bu yazıya başlarken bir önemli sorunum oldu. Mimariden mi başlasam, kadınlardan mı başlasam, yoksa Sokrates'ın akıllı kadını Diotima'dan mı başlasam? Sonra hepsini harmanlamaya karar verdim. Neden mi Diotima? Çünkü; Diotima hem akıllı hem özgürdür, yani olması gerektiği gibi bir kadındır. Yeri gelince ona geri dönmek üzere Diotima'yı şimdilik bir kenara bırakıyorum.
Keywords: Turkey; earthquake; disaster; politics; ethics; architecture
among children from pre-school to high school age. Data are
collected via a questionnaire and interviews formatted for
pre-school age children. Age, sex, house type, family type and
mother’s role are treated as variables. The results reveal that age is
a significant factor underlying fundamental differences among
children: their perception and appreciation of the house go through
stages. When children are young (6 and under), their approach to
the house is visual and sensual, later (ages 7–14) it becomes more
objective and materialistic, and after 15 or so it transforms,
emerging in more subjective and emotional perceptions and
interpretations. In terms of house use boys and girls differ
significantly as well. These findings bear strong relevance to
housing design: Implications in that regard are extensively
elaborated in the study. The research also concentrates on the
vocabulary adopted by children in discussing houses, units of
houses, neighborhoods and the environment. The terminology
gathered via this research turns it into a set of principles to be
considered in housing design; it paves the way for collaborating
with children and makes possible their participation in designing
housing and its immediate environment. Furthermore, it provides
valuable information for sociologists, psychologists and child
psychiatrists.
Individuals and organizations should know how to weigh themselves as well as how to hold themselves. In every profession, the first and foremost qualities are ethics and honor.
marangoz, inşaat ustası gibi anlamlara
gelen “tekton” sözcüğünden türer.
Sanskrit dilinde balta kullanan
kişi anlamına da gelir. Sözcüğe şiir
dilinde, Sappho tarafından “şair”
anlamı yüklenmesi ilginçtir; çünkü
bugün anladığımız şekliyle tektonik,
taşa, tahtaya, demire ruh vermektir.
Modern zamanlarda tektoniğin anlamı
bütünleşmiş teknolojik yöntemlerin
yanı sıra estetik ve metafizik değerleri
de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
Bugün kavradığımız haliyle tektonik,
yapı, yapı elemanları ve bileşenlerinin
oluşturduğu ilişkilerin estetik ve
duyumsal kalitesini anlatan bir
birleştirme sanatıdır. Bina düzeyindeki
tektonikten de arkitektonik olarak söz
ediyoruz. Bu ve izleyecek metinde arkitektoniğin önemli bir elemanı olarak gördüğümüz merdivenleri konu olarak ele alıyoruz.
çok psikoloji ve psikiyatride rastlanır. Çocuğu çocuktan öğrenen bu disiplinler çocuğun aile bireylerine, mama çeşitlerine, uyuma alışkanlıklarına vb. eğilirler. Bu bilgiler çocuğu tanımada önemli olsa da mimarlık disiplininin çevre-davranış araştırmacılarına pek
yardımcı olmazlar. Mekânlara, mekânların çeşitli özelliklerine ve mekânı tamamlayan insanlara karşı çocukların gösterdikleri tepkileri bu araştırmalardan öğrenemeyiz ve tasarım tercihlerimiz, önceliklerimiz, ilkelerimiz arasına katamayız. Bu nedenle çevre-davranış araştırmalarımda her yaştan çocuğu önemli bir kullanıcı grubu olarak benimser, inceler ve bazı bulgular ortaya koyarım. Gençleri de bu yolda teşvik ederim
Modernitenin temelini oluşturan eleştirel akıl, insanlığı her türlü mitin, batıl inancın ve kozmik gücün etki alanından kurtararak, insanın özgürlük ve bilinç gibi temel haklarını iktidar eleştirisinde kullanmış, bu yolla sosyal ve siyasi devrimleri gerçekleştirmiş, bireyin ve toplumların bilinçlenme sürecini başlatmıştır. Bu süreçte, olayların, nesnelerin ve olguların tanımlanmasında, değerlendirilmesinde ve tartışılmasında sıklıkla kullanılan bir düzenek olan "eleştiri" insanın gelişmesinin ortamını hazırlar. Doğru ile yanlışın birbirinden ayrılması amacıyla açıkça var olan bir durumun ortaya konması, çeşitli açılardan irdelenmesi; kişi veya grupların olaya bakış açılarının sorgulanması, dayanılan düşüncelerin geçerliliğinin insanın kültürel ve bireysel varoluşu için taşıdıkları anlamın değerinin belirlenmesi; burada bir sorun varsa bu soruna nasıl yaklaşılacağının tartışılması ve çözüm önerilerinin ileri sürülmesi eleştirinin temel hedeflerindendir. Tanıma, anlama gibi zihinsel süreçleri barındıran eleştiri edimi höristik yargıyı kapsadığı gibi, nesnel ölçümler yoluyla yapılan değerlendirmeleri ve çözümlemeleri de kapsar. Höristik yargı eleştiriyi felsefenin değer kuramına yakınlaştırırken, ölçümlere dayalı karşılaştırma ve tartışmalar eleştiriyi bilime yaklaştırır. Bireysel ve toplumsal alanda vazgeçilmez olan eleştiri bilim ve sanatlarda da benzer roller üstlendiğinden disiplinlerin gelişmesinde ve ilerlemesinde zorunlu bir araçtır. Çünkü; eleştiri geçmişe ve şimdiye ait olduğu kadar geleceğe de dair bir işlemdir. Bu gün ise eleştiri gerek sosyal ve bireysel yaşamda ve gerekse disiplinlerin meşruiyetinde her zaman olduğundan daha önemlidir: Bilim toplumunda bilimin, sanatların ve mimarlığın insan ve doğa üzerindeki vurgusunun yerini bu günün bilgi toplumunda, bilginin derlenmesi, iletilmesi, yaygınlaştırılması ve denetlenmesi konusundaki vurgular almaya başlamış; bu durum bilim ve sanatlarda insana ve doğaya yönelik değerleri yerlerinden oynatmış; iletişimde yaşanan hızlı gelişmeler meslekî, sosyal ve kişisel yaşamın tüm alanlarını etkisi altına almıştır. Bu çalışma mimari eleştirinin temel uğrakları üzerine bir önerme ortaya koymaktadır.
Şengül Öymen GÜR, Prof. Dr., Beykent Üniversitesi
ÖZET
Tarihi semtlerin, özellikle çok uzun zaman kendi haline terkedilmiş olanların yenilenmesi ve rehabilitasyonu artık bir sorun değil sorunsaldır. Geleneksel yapı malzemeleri uzun ömürlü olmadığı için tahribat artık çok ciddi bir durum arz eder. Semtlerin eski kullanıcılarını yerinde bulmak veya yeni adreslerinde tespit etmek artık olanaksız hale geldiğinden “işbilir” merkezi ve yerel yönetimlerin ilk davranış biçimi alanı yerle bir etmek ve yerine yepyeni ve karlı yatırımlar gerçekleştirmektir. Bu tavır kent kimliğine bölgenin eski ve köhne kalmasından çok daha fazla zarar verir. Çünkü eskinin “dokunsal” değeri ve hala damakta kalan tadı nostaljik, romantik ve sonuçta duygusaldır.
Bu tür semtlere herhangi bir koruma stratejisi uygulamadan önce üç önemli adım söz konusudur. Birincisi, mevcut yapı düzeni sağlıksız, köhnemiş olduğundan ve envanterdekilerin bir kısmı çoktan göçmüş olduğunda semt çok ciddi bir röleve çalışması gerektirmektedir. Bu konuda yetişkin ekiplerin örgütlü olmadığı ülkelerde bu toparlanma süreci uzun bir süreye yayılmakta, bu arada yine bazı binalar kendiliğinden yıkılmakta bazıları da “eyvah elimizden alınıyor” gibi bir endişe nedeniyle yakılıp yıkılmaktadır. İkincisi, tarihi semtler köhneleşmiş olduklarından en son kullanıcı profili alt sosyal sınıflardan oluşmakta ve rehabilitasyonun mali portresine katkıda bulunmaktan çok uzak olmaktadırlar. Ciddi finans kaynaklarına gereksinme duyulan rehabilitasyon sürecinde ikinci ve çok önemli sorun kaynak yaratılmasıdır. Üçüncü olarak, bir tarihi semt veya mahalleye teknokratların yaklaşması ahalide kuşku, korku ve güvensizlik yaratmakta ve bunula başa çıkmak da ek bir çaba ve enerji gerektirmektedir.
Rehabilitasyon hiç tartışmasız biçimde en iyi koruma yöntemidir ama yukarıda belirtilen sorunlar çözümlenmiş olmalıdır. Bir başka deyişle, bu stratejide bütün mülkiyet sorunları aşılmış, binaların eski sahipler bulunmuş ve izinleri alınmış olmalıdır. Çok emek verilmiş Fener-Balat Röleve-Restorasyon çalışmaları ve finans sağlama girişimleri sonuçta kaynak yetersizliğinden dolayı terkedilmiş ve kullanıcı içindeyken yapılmak zorunda kalınan sağlıklandırma girişimleri hem tam bu yüzden hem de parasızlıktan dolayı yapısal olmaktan ziyade kozmetik olmuş ve semtin genel atmosferi bir ölçüde yaşatılsa da doğal felaketler anında rehabilitasyonun güvenilirliği sorgulanabilir olarak kalmıştır.
Ülkemizde asıl başvurulmak istenen yöntem “getirisi” olan yöntemdir. Bölgeyi alt parçalara böl, sahiplere mülkiyetleri oranında kat dağıtma sözü ver ve yeri metaya dönüştürerek yüksek oranda kar et. Bunun adına da dönüşüm diyoruz. Tabii bu Batı’da köhnemiş ve tarihi önem arz etmeyen, kötü liman kenarlarında uygulanmış ve kentsel alanın yeniden yaşatılmasına da ciddi katkılarda bulunmuştır. Ancak bir yerin önemli bir tarihi semt olması bu stratejinin işe yaramayacağının açık kanıtıdır. Nitekim Fener-Balat çalışmasının ikinci aşamasında buna benzer bir yol izlenmiş, burada mimari ekipler özgür bırakılmış ve her ekip farklı alanlar için proje hazırlamıştır. Projelerin hiç birinde yerin ruhu korunamamıştır. Bu nedenle estetik bir eleştiri yapmanın da anlamı yoktur. Ama en gerçekçi olarak ortaya çıkan nokta şudur; insanlık kadar eski “tam tekrar” ilkesiyle bir tür geleneksellik yakalanmak istenmiş; geleneksel mimari ortamlarda asla rastlanmayan aşırı bir monotonluk hissi yaratılmıştır. Davalar sonucu bu projeler durdurulmuştur.
Olgu tam bir karmaşa ve çözümsüzlük barındırmaktadır ve tam anlamıyla bir sorunsaldır. Bir sonuç çıkacaksa bu pek tabii “Bırakın dağınık kalsın!” olabilir ama biz idealist mimarlar bu pratik sonuçlardan hoşlanmayız. Bu nedenle önce uygulamaları güçleştiren koruma yasa ve yönetmeliklerinin yeniden düzenlenmesi ve yer yer ciddi koruma olgusuna yer açabilecek ek maddelerin ve alt maddelerin bu düzeyde önerilmesi gerekmektedir. Buna bağlı olarak diğer öneri tarihi yerin tadının ve ruhunu muhafaza eden koruma ve/veya infill tasarım ilkelerinin eğitim ve uygulamalarda eleştiri yoluyla sık sık işlenmesi, eğitimin bir parçası olması ve proje derslerinde uygun konu başlıkları altında sıkça işlenmesidir. Bunlar; önerinin genel etkisi, uzun geçmişe sahip kamusal algı ile uyumlu olma hali, tarihi işlevle tutarlı olma hali, daha kapsamlı çevre ile linklerin ve bağıntıların sürdürülmesi, kapsayıcı bağlamla ilgili şartlar getirilmesi, kavramsal ve biçimsel tipolojilerle uyum içinde olma ve geleneksel çeşitliliğe yer açma şeklinde özetlenebilir.
between temporal codes and social experience. Cultural accumulation, social relations and
individual identity concretize and materialize in buildings, and at this point architecture starts
talking; expresses itself in formal tectonic and spatial organization with abstract-concrete,
hidden-clear signs, reveals its origins and causalities. In order to hear the buildings and
understand their language, authors, bear the traces through the civil architecture in Fener and
Balat districts in Istanbul ranked in UNESCO World Heritage List by a dual reading on
architecture and social life. These districts are not onlytwo adjacent historical neighborhoods;
they particularly accommodateunique samples of vernacular architecture, which are the schemes
of a very genius interpretation of an architect with participation of the local ethnic groups. The
distinctive features of the vernacular have been uncoveredafter random observations on various
buildings in the research area and the specific gaze-windowsare identified as character-defining
elements. As entrance alcoves also represent an affective domain, these windows are considered
as a measure that is the result of the security concerns and needs of the ethnic groups living in
these districts due to social unrest and their minority positions in society. Gaze-windows
illustrate the socio-psychological subtext of the vulnerability of the ethnic groupsand whole
Ottoman society as they were built to see the person at the door before welcoming and serve as
the measure for potential intruders. In this context, main focus of this paper is the gaze-windows
while bearing the trace of social life and relations in the exclusive heritage in Istanbul. The
paper is designed through a case study on the purpose of determining the repeating language of
mentioned residential identity and revealing the social inferences of their architectural essence.
After 42 yours I mustered up the courage to read my Ph.D. Dissertation. Isn't it strange I liked it! I enjoyed the consistency of those who never experince the loss of values under unconducive times.