Jump to content

Netasogädim

Se Vükiped: sikloped libik
Palet Netasogädimik ägebon hokakrodi as mäk onsik; red e bläg äsinifons eli „Blut und Bodem“ (blud e glun).

Netasogädim (Deutänapüko: Nationalsozialismus), ü Nazim, sinifon bu val tiketemi ela Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (Vobanefapalet Deutänik Netasogädimik, u NSDAP) cifamü hiel Adolf Hitler. Sinifon i lüäli e lüodi bolitik fa NSDAP-reiganef Deutänik (1933-1945), timäd jenava Deutäna, kel suvüno panemon Deutän Netasogädimik ü Nazimik (Deutänapüko: Nazizeit, o. b. Nazi-timäd), üd i Reig Kilid (Deutänapüko: Drittes Reich).

Tü 1919 yanul 5 palet at päfünon as Vobanefapalet Deutänik (Deutänapüko: Deutsche Arbeiterpartei) fa hiel Anton Drexler. El Hitler äslopikom paleti ün setul yela 1919 ed ävedom cif propagida. Äfeanemom paleti tü 1920 prilul 1, ed ävedom dugan onik tü 1921 yulul 29.

Nazim no äbinon tiketem kuratiko, teorediko pästaböl. Güo binädon me konlet pluuneplu livik tiketas, tikamagotas e lecedas, äs, samo: netim pöpik, bidädim, tasemitim, takobädim, e r. Ven Nazim äveütikon in Deutän, pato pos 1933, pämiedeton plago as utos valik, kelos pälonon fa Palet, u, patiko, fa el Führer: Adolf Hitler.

Vöd Nazi dekömon de silabs balid tel (äsä papronons Deutänapüko) nema calöfik Paleta Netasogädmik: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (soäs vöd: Sozi: sogadiman, kel dekömon de Sozialismus, pägeböl ettimo e nog atimo pageböl in Deutän). Nazimans selediko äspikons dö oks as Nazimans; äbuükons vödi calöfik, Nationalsozialisten (Netasogädimans). El Nazi äbinon primo nofavöd