Vùng liên bang của Nga
Tất cả các đơn vị hành chính liên bang của Nga được nhóm lại trong 8 vùng liên bang của Nga (tiếng Nga: федеральные округа, số ít: федеральный округ; chuyển tự: federalnyye okruga, số ít: federalny okrug), mỗi vùng liên bang được quản lý bởi một Đặc phái viên Toàn quyền, do Tổng thống Nga bổ nhiệm.
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Các vùng liên bang được thành lập theo sắc lệnh của tổng thống Vladimir Putin vào tháng 5 năm 2000
Ngày 19 tháng 1 năm 2010, thành lập Vùng liên bang Bắc Kavkaz, được tách từ vùng liên bang phía Nam.
Tháng 3 năm 2014, sau khi quân đội Nga can thiệp và sáp nhập bán đảo Krym, Vùng liên bang Krym được thành lập[1]. Tính hợp pháp của việc sáp nhập này đang bị cộng đồng quốc tế phản đối[2]. Ngày 28 tháng 7 năm 2016, Vùng liên bang Krym được nhập vào Vùng liên bang phía Nam để tiện cho việc quản lý[3].
Vào tháng 11 năm 2018, Buryatia và Zabaykalsky Krai vốn thuộc Vùng liên bang Siberi nhưng được thêm vào Khu liên bang Viễn Đông theo sắc lệnh do tổng thống Putin ban hành[4]. Trung tâm hành chính của Vùng liên bang Viễn Đông đã được chuyển từ Khabarovsk đến Vladivostok vào tháng 12 năm 2018[5].
Danh sách các vùng liên bang
[sửa | sửa mã nguồn] | |||||
| Vùng liên bang | Diện tích (km²) |
Dân số (2002) |
Chủ thể liên bang |
Thủ phủ Trung tâm hành chính | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Vùng liên bang Trung tâm | 652,800 | 38,000,651 | 18 | Moskva |
| 2 | Vùng liên bang Phía Nam | 427,800 | 16,141,100 | 6 | Rostov trên sông Đông |
| 3 | Vùng liên bang Tây Bắc | 1,677,900 | 13,974,466 | 11 | Saint Petersburg |
| 4 | Vùng liên bang Viễn Đông | 6,215,900 | 6,692,865 | 9 | Khabarovsk |
| 5 | Vùng liên bang Siberi | 5,114,800 | 20,062,938 | 12 | Novosibirsk |
| 6 | Vùng liên bang Ural | 1,788,900 | 12,373,926 | 6 | Yekaterinburg |
| 7 | Vùng liên bang Volga | 1,038,000 | 31,154,744 | 14 | Nizhny Novgorod |
| 8 | Vùng liên bang Bắc Kavkaz | 170,700 | 8,933,889 | 7 | Pyatigorsk |
Nguồn:[6]
Vùng liên bang Trung Tâm
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Moskva. Bao gồm 17 tỉnh và 1 thành phố trực thuộc trung ương:
- Moskva (thành phố liên bang)
- Tỉnh Belgorod
- Tỉnh Bryansk
- Tỉnh Ivanovo
- Tỉnh Kaluga
- Tỉnh Kostroma
- Tỉnh Kursk
- Tỉnh Lipetsk
- Tỉnh Moskva
- Tỉnh Oryol
- Tỉnh Ryazan
- Tỉnh Smolensk
- Tỉnh Tambov
- Tỉnh Tver
- Tỉnh Tula
- Tỉnh Vladimir
- Tỉnh Voronezh
- Tỉnh Yaroslavl
Vùng liên bang Phía Nam
[sửa | sửa mã nguồn]- Trung tâm hành chính: Rostov-na-Donu (đọc tương tự như Rátxtốp na Đônu tức thành phố Rostov trên sông Đông).
Bao gồm: 5 tỉnh, 4 cộng hòa & 1 vùng:
- Tỉnh Astrakhan
- Tỉnh Rostov
- Tỉnh Volgograd
- Tỉnh Kherson
- Tỉnh Zaporozhye
- Vùng Krasnodar
- Nước cộng hòa Adygea
- Nước cộng hòa Kalmykia
- Nước cộng hòa Donetsk
- Nước cộng hòa Lugansk
Vùng liên bang Bắc Kavkaz
[sửa | sửa mã nguồn]- Trung tâm hành chính Pyatigorsk.
Bao gồm: 6 cộng hoà & 1 vùng:
- Nước cộng hòa Dagestan
- Nước cộng hòa Ingushetia
- Nước cộng hòa Kabardino-Balkaria
- Nước cộng hòa Karachay-Cherkessia
- Nước cộng hòa Bắc Ossetia-Alania
- Vùng Stavropol
- Nước cộng hòa Chechnya
Vùng liên bang Tây Bắc
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Sankt-Peterburg. Bao gồm: 1 thành phố trực thuộc trung ương liên bang, 7 tỉnh, 2 nước cộng hòa và 1 khu tự trị
- Sankt-Peterburg (thành phố trực thuộc trung ương)
- Tỉnh Arkhangelsk
- Khu tự trị Nenetsia
- Tỉnh Kaliningrad
- Tỉnh Leningrad
- Tỉnh Murmansk
- Tỉnh Novgorod
- Tỉnh Pskov
- Tỉnh Vologda
- Cộng hòa Karelia
- Cộng hòa Komi
Vùng liên bang Viễn Đông
[sửa | sửa mã nguồn]- Trung tâm hành chính: Khabarovsk. Bao gồm 3 tỉnh, 1 tỉnh tự trị, 3 vùng, 1 nước cộng hòa và 1 khu tự trị.
- Tỉnh Amur
- Tỉnh Magadan
- Tỉnh Sakhalin
- Tỉnh tự trị Do Thái
- Vùng Kamchatka
- Vùng Khabarovsk
- Vùng Primorsky
- Cộng hòa Sakha
- Khu tự trị Chukotka
Vùng liên bang Siberi
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Novosibirsk. Bao gồm 5 tỉnh, 3 vùng và 4 nước cộng hòa:
- Tỉnh Irkutsk
- Tỉnh Kemerovo
- Tỉnh Novosibirsk
- Tỉnh Omsk
- Tỉnh Tomsk
- Vùng Altai
- Vùng Krasnoyarsk
- Vùng Zabaykalsky
- Nước cộng hòa Altai
- Nước cộng hòa Buryatia
- Nước cộng hòa Khakassia
- Nước cộng hòa Tuva
Vùng liên bang Ural
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Ekaterinburg. Bao gồm 4 tỉnh và 2 khu tự trị:
- Tỉnh Chelyabinsk
- Tỉnh Kurgan
- Tỉnh Sverdlovsk
- Tỉnh Tyumen
- Khu tự trị Khantia-Mansia
- Khu tự trị Yamalo-Nenets
Vùng liên bang Volga (Privolzhsky)
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Nizhny Novgorod (Novgorod hạ). Bao gồm 7 tỉnh, 1 vùng và 6 nước cộng hòa:
- Tỉnh Kirov
- Tỉnh Nizhny Novgorod
- Tỉnh Orenburg
- Tỉnh Penza
- Tỉnh Samara
- Tỉnh Saratov
- Tỉnh Ulyanovsk
- Vùng Perm
- Nước cộng hòa Bashkortostan
- Nước cộng hòa Chuvashia
- Nước cộng hòa Mari El
- Nước cộng hòa Mordovia
- Nước cộng hòa Tatarstan
- Nước cộng hòa Udmurtia
Vùng liên bang Krym
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm hành chính: Simferopol. Bao gồm 1 thành phố trực thuộc trung ương liên bang và 1 nước cộng hòa không được quốc tế công nhận:
- Sevastopol (thành phố liên bang)
- Nước cộng hòa Krym
Ghi chú
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ “В России создан Крымский федеральный округ”. RBC. ngày 21 tháng 3 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2019.
- ^ “NATO Secretary-General: Russia's Annexation of Crimea Is Illegal and Illegitimate”. Brookings. ngày 19 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2014.
- ^ “Крымский федеральный округ включен в состав Южного федерального округа” (bằng tiếng Nga). Interfax. ngày 28 tháng 7 năm 2016. Truy cập ngày 28 tháng 7 năm 2016.
- ^ “Официальный интернет-портал правовой информации”. publication.pravo.gov.ru. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2018.
- ^ https://meduza.io/news/2018/12/13/putin-perenes-stolitsu-dalnevostochnogo-federalnogo-okruga-vo-vladivostok
- ^ Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", №20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (President of the Russian Federation. Decree #849 ngày ngày 13 tháng 5 năm 2000 On the Plenipotentiary Representative of the President of the Russian Federation in a Federal District. Có hiệu lực từ ngày 13 tháng 5 năm 2000.).