Người dân ngoại công chính
Bài này có liệt kê các nguồn tham khảo và/hoặc liên kết ngoài, nhưng nội dung trong thân bài cần được dẫn nguồn đầy đủ bằng các chú thích trong hàng để người khác có thể kiểm chứng. |
Người dân ngoại công chính (tiếng Hebrew: חסידי אומות העולם, khassidey umot ha-olam) là một tên gọi danh dự mà quốc gia Israel đặt cho những người dân ngoại dám liều lĩnh hy sinh tính mạng bản thân để cứu mạng những sinh mạng của người Do Thái trong nạn diệt chủng Do Thái Holocaust.
Khái niệm dân ngoại công chính được sử dụng bởi các thầy đạo Do Thái giáo ám chỉ tới dân ngoại, cũng tương tự khái niệm ger toshav và ger tzedek: ger nghĩa là dân ngoại, toshav nghĩa là người cư trú. Ger toshav nghĩa là người dân ngoại cư trú ở quốc gia Do Thái Israel. Còn tzedek nghĩa là công chính. Ger tzedek nghĩa là người công chính cải đạo mang mục đích nói tới người dân ngoại đã cải đạo Do Thái Giáo và trở thành người Do Thái.
Số người dân ngoại công chính ở các ngoại bang
[sửa | sửa mã nguồn]Tính đến ngày 16 tháng 6 năm 2017[cập nhật], đã có 26.513 dân ngoại bang được người Do Thái công nhận là Người dân ngoại công chính:[1]
Xếp hạng | Quốc gia | Số lượng |
---|---|---|
1 | Ba Lan | 6.706 |
2 | Hà Lan | 5.595 |
3 | Pháp | 3.995 |
4 | Ukraina | 2.573 |
5 | Bỉ | 1.731 |
6 | Litva | 891 |
7 | Hungary | 844 |
8 | Ý | 682 |
9 | Belarus | 641 |
10 | Đức | 601 |
11 | Slovakia | 572 |
12 | Hy Lạp | 335 |
13 | Nga | 204 |
14 | Latvia | 136 |
15 | Serbia | 135 |
16 | Séc | 116 |
17 | Croatia | 115 |
18 | Áo | 109 |
19 | Moldova | 79 |
20 | Albania | 75 |
21 | Na Uy | 67 |
22 | Rumani | 60 |
23 | Thụy Sĩ | 49 |
24 | Bosna và Hercegovina | 43 |
25 | Armenia | 24 |
26 | Đan Mạch, Vương quốc Anh | 22 |
28 | Bulgaria | 20 |
29 | Macedonia, Thụy Điển | 10 |
31 | Slovenia | 10 |
32 | Tây Ban Nha | 9 |
33 | Hoa Kỳ | 5 |
34 | Estonia, Thổ Nhĩ Kỳ, Bồ Đào Nha | 3 |
37 | Brazil, Chile, Indonesia; Ireland, Trung Quốc | 2 |
42 | Cuba, Ecuador, Ai Cập, El Salvador, Georgia, Nhật Bản, Luxembourg, Montenegro, Việt Nam[2] | 1 |
Người dân ngoại công chính sống ở Israel
[sửa | sửa mã nguồn]Có ít nhất 130 người dân ngoại công chính sống ở Israel. Họ được chính phủ Israel chào đón và cung cấp quốc tịch.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ “Names of Righteous by Country”. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 1 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 6 năm 2018.
- ^ Người Việt Nam là ông Paul Nguyễn Công Anh
- The Heart Has Reasons: Holocaust Rescuers and Their Stories of Courage, Mark Klempner, ISBN 0-8298-1699-2, The Pilgrim Press.
- Righteous Gentiles of the Holocaust: Genocide and Moral Obligation, David P. Gushee, ISBN 1-55778-821-9, Paragon House Publishers.
- The Lexicon of the Righteous Among the Nations, Yad Vashem, Jerusalem. (volumes: Poland, France, Netherlands, Belgium, Europe I, Europe II).
- To Save a Life: Stories of Holocaust Rescue, Land-Weber, Ellen, ISBN 0-252-02515-6, University of Illinois Press.
- The Seven Laws of Noah, Lichtenstein, Aaron, New York: The Rabbi Jacob Joseph School Press, 1981, ASIN B00071QH6S.
- The Image of the Non-Jew in Judaism, Novak, David, ISBN 0-88946-975-X, New York and Toronto: Edwin Mellen Press, 1983.
- The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust, Paldiel, Mordecai, ISBN 0-88125-376-6, KTAV Publishing House, Inc.
- Among the Righteous: Lost Stories from the Holocaust's Long Reach into Arab Lands, Robert Satloff, Washington Institute for Near East Policy, (PublicAffairs, 2006) ISBN 1-58648-399-4.
- When Light Pierced the Darkness: Christian Rescue of Jews in Nazi-Occupied Poland, Tec, Nechama, ISBN 0-19-505194-7, Oxford University Press.
- Zegota: The Council to Aid Jews in Occupied Poland 1942-1945, Tomaszewski, Irene & Werbowski, Tecia, ISBN 1-896881-15-7, Price-Patterson.
- Tolerance in Judaism: The Medieval and Modern Sources, Zuesse, Evan M., In: The Encyclopaedia of Judaism, edited by Jacob Neusner, A. Avery-Peck, and W.S. Green, Second Edition, ISBN 90-04-14787-X, Leiden: Brill Publishers, 2005, Vol. IV: 2688-2713.
- When Courage Was Stronger Than Fear: Remarkable Stories of Christians Who Saved Jews from the Holocaust by Peter Hellman. 2nd edition, ISBN 1-56924-663-7, Marlowe & Companym, 1999.
- Rescue and Flight: American Relief Workers Who Defied the Nazis, Subak, Susan Elisabeth, University of Nebraska Press, 342 pp., 2010.
- Ugo G. Pacifici Noja e Silvia Pacifici Noja, Il cacciatore di giusti: storie di non ebrei che salvarono i figli di Israele dalla Shoah, Cantalupa Torinese, Effatà, 2010, (in Italian), ISBN 978-88-7402-568-8.
- Paul Greveillac, Les fronts clandestins: quinze histoires de Justes Lưu trữ 2014-05-17 tại Wayback Machine (bằng tiếng Pháp), Nicolas Eybalin publishing, 2014 (ISBN 978-2-36665-000-6).
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Người dân ngoại công chính. |
- The Righteous Among the Nations Lưu trữ 2012-01-13 tại Wayback Machine at Yad Vashem
- "Their Fate Will Be My Fate Too…" Teachers Who Rescued Jews During the Holocaust[liên kết hỏng] An online exhibition at Yad Vashem
- Spots of Light: Women in the Holocaust Lưu trữ 2013-12-15 tại Wayback Machine An online exhibition at Yad Vashem
- Story of Dutch Righteous Gentile Rut Matthijsen Lưu trữ 2013-01-14 tại Wayback Machine
- Polish Righteous[liên kết hỏng] at the Museum of the History of Polish Jews.
- Heroes and Heroines of the Holocaust at the Holocaust Survivors' Network.
- Holocaust Rescuers Bibliography Lưu trữ 2013-10-26 tại Wayback Machine
- Saving Jews: Polish Righteous
- Photo gallery on righteous gentiles during the Holocaust Lưu trữ 2008-11-21 tại Wayback Machine at the Simon Wiesenthal Center.
- Rescuers at the Jewish Virtual Library.
- Holocaust Memorial Budapest, testimony from the family Jakobovics in 1947 Lưu trữ 2008-03-12 tại Wayback Machine
- Articles about Righteous Among the Nations Lưu trữ 2016-04-09 tại Wayback Machine
- The Jewish Foundation for the Righteous
- Auschwitz: Inside the Nazi State at PBS
- Site commemorating Poles who gave their lives to save Jews
- Gardens of the Righteous Worldwide Committee Lưu trữ 2012-05-19 tại Wayback Machine
- Essay: "Paying the ultimate price"[liên kết hỏng] by Irena Steinfeldt, The Jerusalem Post, ngày 14 tháng 4 năm 2009
- Database about french righteous and anonymous who help them, and resistances
- Holocaust Heroes Budapest Hungary Righteous Among The Nations