Papers by Adrianna Surmiak
Qualitative Sociology Review, 2024
The aim of the article is to argue that an online qualitative survey (OQS) is a useful research t... more The aim of the article is to argue that an online qualitative survey (OQS) is a useful research technique that is feasible to apply during a social crisis such as the COVID-19 pandemic. An OQS has an unclear status in the spectrum of research techniques, as it combines features of quantitative and qualitative research, and there is little recognition in the literature of its advantages and disadvantages in the context of other research techniques used during a social crisis. We describe our research experiences of using this technique and the experiences of our survey participants. We also compare the strengths and limitations of using an OQS during the COVID-19 pandemic against other techniques used at the time.
Diametros
W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ... more W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ich funkcjonowanie wywołuje dyskusje w środowisku badaczy społecznych. W artykule analizuję wybrane kwestie sporne, które koncentrują się wokół trzech pytań: 1) Kogo chronią i powinny chronić komisje etyczne? 2) Czy komisje etyczne powinny tak samo chronić wszystkich uczestników badań? 3) Kiedy komisje etyczne mogą ingerować w metodologię ocenianego projektu badawczego? Przyjrzenie się tym sporom jest istotne, gdyż może pomóc w lepszym funkcjonowaniu komisji etycznych dla badań społecznych w Polsce. W ostatniej dekadzie ich liczba znacząco wzrosła, jednak nie towarzyszył temu szerszy namysł ani nad ich działaniem, ani nad wątpliwościami związanymi z taką kontrolą.
Diametros
W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ... more W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ich funkcjonowanie wywołuje dyskusje w środowisku badaczy społecznych. W artykule analizuję wybrane kwestie sporne, które koncentrują się wokół trzech pytań: 1) Kogo chronią i powinny chronić komisje etyczne? 2) Czy komisje etyczne powinny tak samo chronić wszystkich uczestników badań? 3) Kiedy komisje etyczne mogą ingerować w metodologię ocenianego projektu badawczego? Przyjrzenie się tym sporom jest istotne, gdyż może pomóc w lepszym funkcjonowaniu komisji etycznych dla badań społecznych w Polsce. W ostatniej dekadzie ich liczba znacząco wzrosła, jednak nie towarzyszył temu szerszy namysł ani nad ich działaniem, ani nad wątpliwościami związanymi z taką kontrolą.
Przegląd Socjologii Jakościowej, Nov 30, 2016
antropolog społeczny i socjolog, post-doc na Uniwersytecie Warszawskim (FUGA 5). Autorka książki ... more antropolog społeczny i socjolog, post-doc na Uniwersytecie Warszawskim (FUGA 5). Autorka książki Antropologia kłamstwa. O sposobach interpretacji kłamstwa na przykładzie społeczności katolickiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej (Nomos, Kraków 2015). Publikowała między innymi w "Kulturze i Społeczeństwie", "Critical Studies in Education", "Leisure Studies". Zainteresowana badawczo przede wszystkim tematyką prostytucji, moralności (w szczególności kłamstwem) oraz etyką i metodologią badań jakościowych.
Przegląd Socjologii Jakościowej, Nov 30, 2022
Celem opracowania jest opis strategii badawczych podejmowanych przez badaczki i badaczy z obszaru... more Celem opracowania jest opis strategii badawczych podejmowanych przez badaczki i badaczy z obszaru nauk społecznych i humanistycznych w czasie pierwszej fali pandemii COVID-19. Badania empiryczne będące podstawą artykułu realizowane były w kwietniu i maju 2020 roku przy użyciu techniki ankiety jakościowej online. W wyniku jakościowej analizy treści wypowiedzi uczestników i uczestniczek naszych badań scharakteryzowałyśmy cztery strategie badawcze: rezygnację, zawieszenie, kontynuację i (re)konstrukcję badań. Wyniki analiz opisujemy w odniesieniu do cech charakterystycznych nurtu disaster research. Pokazujemy, że badania w pandemii są bliższe perspektywie slow disaster research niż disaster research.
Kultura i Społeczeństwo, 2014
Przegląd Socjologii Jakościowej
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badaw... more W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej ...
Diametros, 2022
W ostatniej dekadzie można zaobserwować postępującą w naukach społecznych kodyfikację i instytucj... more W ostatniej dekadzie można zaobserwować postępującą w naukach społecznych kodyfikację i instytucjonalizację etyki badań. Powstaje coraz więcej kodeksów etycznych, które standaryzują zasady etycznego prowadzenia badań oraz komisji etycznych kontrolujących projekty badawcze. Za kodyfikacją oraz instytucjonalizacją etyki naukowych badań społecznych stoi między innymi przekonanie, że kodeksy i komisje etyczne znacząco przyczynią się do etycznego postępowania badaczek i ochronią podmioty zaangażowane w badania, szczególnie ich uczestników, przed krzywdą. W artykule argumentuję, że to nie wystarczy, gdyż zarówno osoby prowadzące badania, jak i komisje etyczne powinny kierować się w swoich decyzjach etycznych wyobraźnią moralną.
British Journal of Sociology of Education, 2017
This article aims to analyse Polish history teachers' understanding of the role of teaching histo... more This article aims to analyse Polish history teachers' understanding of the role of teaching history. Drawing on the results of qualitative research conducted in Wroclaw, we argue that teachers see history education through the prism of nationalism. Teachers construct the past in equivocally nationalist terms. They regard nationalist representations of the past as taken for granted. Moreover, teachers reproduce a dominant nationalist discourse by using history to promote the idea of the homogeneous nation. We argue that teachers see their role primarily in terms of imposing the dominant structures of collective memory on the pupils. We also discuss the differences between teachers pertaining to the understanding of the concept of the nation, the way of teaching Polish history and the type of obligation towards the nation. We also demonstrate that teachers do not see a contradiction between history defined as an objective science and history understood as a 'nationalising' tool.
The Qualitative Report, 2020
The aim of the paper is to discuss the ethical issues related to financial payments. The article ... more The aim of the paper is to discuss the ethical issues related to financial payments. The article compares the concerns and experiences of researchers who did not pay the participants with the concerns and experiences of researchers who paid the participants. It draws on in-depth interviews with Polish social researchers who conducted qualitative research with vulnerable participants. The paper indicates that researchers who did not pay the participants believed that financial payment reduces the researcher’s relationship with informants to an economic transaction. For this reason, they had more ethical concerns about paying than researchers who did pay. My interviewees suggest that in some cases financial payment may cause discomfort to the researcher or informants, compromise the anonymity of participants, and cause the additional risk of harm. By analysing various concerns related to financial payment, the article may contribute to raising researchers’ awareness of possible risks ...
Badania społeczne i humanistyczne w czasach pandemii-aspekty etyczno-metodologiczne. dyskusja pod... more Badania społeczne i humanistyczne w czasach pandemii-aspekty etyczno-metodologiczne. dyskusja podczas "spotkań Badaczek" Od redaktorek zeszytu Sytuacja pandemii i kwarantanny społecznej wpłynęła na wszystkie dziedziny naszego życia, w tym także na tematykę oraz sposób prowadzenia badań społecznych. Badacze, którzy w tym okresie realizują lub planowali realizować projekty badawcze oparte na bezpośrednim kontakcie z uczestnikami, stanęli przed wieloma wyzwaniami nie tylko natury metodologicznej, ale i etycznej. Szczególnie ważna w tym momencie jest refleksja nad dostępnymi możliwościami prowadzenia badań oraz ich konsekwencjami dla jakości badań i dobrostanu zaangażowanych w nie podmiotów. Okazją do wymiany doświadczeń oraz przemyśleń na ten temat było "Spotkanie Badaczek", które odbyło się 15 czerwca 2020 roku na platformie MS Teams. "Spotkania Badaczek", organizowane przez Alicję Palęcką i Katarzynę Dębską, odbywają się od jesieni 2019 roku raz w miesiącu w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego (od marca 2020 roku ze względu na pandemię spotkania organizowane są on-line). "Spotkania Badaczek" skierowane są do osób zajmujących się badaniami społecznymi, które chcą podczas niehierarchicznej dyskusji podzielić się swoimi doświadczeniami związanymi z realizacją badań i omówić praktyczne problemy, jakie napotkały na swojej drodze badawczej. Podczas dziewiątego z kolei Spotkania Beata Bielska, Katarzyna Kalinowska oraz Adrianna Surmiak zaprezentowały referat "Badania społeczne i humanistyczne w czasach pandemii", w którym przedstawiły wyniki badań pilotażowych dotyczące etycznych aspektów prowadzenia badań w tym szczególnym czasie. W spotkaniu udział wzięli:
Przegląd Socjologii Jakościowej, 2022
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badaw... more W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie.
Przegląd Socjologiczny, 2020
Informed and voluntary consent to participate in research is a fundamental ethical principle in s... more Informed and voluntary consent to participate in research is a fundamental ethical principle in social research. In Anglo-Saxon countries, where the audit culture is very well developed, qualitative researchers are often required to obtain written informed consent from informants to participate in research. In Poland, with the introduction of an audit culture in higher education and science, such expectations towards researchers may also arise, for example, from the grant providers. However, little is known of the attitude of domestic qualitative researchers to this research practice or their experiences related to its application. The article discusses the arguments of researchers for and against the use of written consent in qualitative social research. It is based on the opinions and experiences of sociologists and socio-cultural anthropologists concerning the use of written consent in qualitative research, mainly involving vulnerable and marginalised people.
In this article, I analyze the ways researchers manage the issue of confidentiality in studies wi... more In this article, I analyze the ways researchers manage the issue of confidentiality in studies with vulnerable research participants in the Polish context, which is characterized by a relatively low degree of ethics and data protection legislation in the social sciences. I am primarily interested in what approach researchers take on confidentiality and how this informs their research practice. I also consider how they attempt to protect confidentiality in their research. The analysis is based on in-depth interviews and e-mail correspondence with 42 Polish qualitative researchers who deal with vulnerable groups and individuals. In addition, I discuss what my interviewees themselves consider to be confidential in the context of my research with them.
Przegląd Socjologii Jakościowej, 2018
Literatura przedmiotu w niewielkim stopniu dotyczy pomocy instytucjonalnej kobietom porzucającym ... more Literatura przedmiotu w niewielkim stopniu dotyczy pomocy instytucjonalnej kobietom porzucającym prostytucję. Szczególnie brakuje omówienia perspektywy katolickiej, która bywa – jak w przypadku badań Sharon Oselin i Ronalda Weitzera – łączona z perspektywą radykalnego feminizmu. W artykule rekonstruuję koncepcję pomocy dla byłych pracownic seksualnych na przykładzie katolickiego Ośrodka dla dziewcząt i kobiet zagrożonych prostytucją i chcących porzucić jej uprawianie. Analizuję również poglądy jego personelu odnośnie prostytucji, prostytutek i tego, jak powinny one funkcjonować po rezygnacji ze świadczenia usług seksualnych. Swoje rozważania opieram na badaniach etnograficznych, które prowadziłam (z przerwami) w latach 2005–2016.
Journal of Academic Ethics, 2019
Confidentiality represents a core principle of research ethics and forms a standard practice in s... more Confidentiality represents a core principle of research ethics and forms a standard practice in social research. However, what should a researcher do if they learn about illegal activities or harm during the research process? Few systematic studies consider researchers' attitudes and reactions in such situations. This paper analyzes this issue on the basis of in-depth interviews with Polish sociologists and anthropologists who conduct qualitative research with vulnerable participants. It discusses the experiences and opinions of researchers concerning the maintenance or breaking of confidentiality in the context of knowledge about illegal activities and harm. It also examines the ways in which the researchers justified their decisions. Most of my interviewees respected confidentiality in spite of knowledge of crime or harm, and referred to their epistemological perspectives regarding the role of the researcher, implicit consequentialist ethical reasoning and personal values. Where researchers did break confidentiality, this owed to their personal values and willingness to protect their informants, especially in cases of minor levels of harm as opposed to serious crime. Therefore, their experiences indicate the failure of both obligatory unconditional assurances of confidentiality and the requirement for researchers to assure confidentiality to the extent permitted by law. I argue that researchers do not need constrictive and potentially punitive rules about confidentiality, but rather sensitizing frameworks about how to contemplate and anticipate the many complexities and moral shadings of situations in the field.
Uploads
Papers by Adrianna Surmiak